PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Dr. Fuchs legde een volledige bekentenis af 0E BILT Sinds 1942 de Russen vele gegevens over atoomenergie verschaft Deze week Vandaag WANNEER PARTICULIEREN ALS GEHEIME AGENTEN OPTREDEN... DE „JAN BREIJDEL" OP DRIFT IN DE SCHELDEMOND VOORSPELT: 192e Jaargang - No. 36 Directie F van üe VeJde en F. B. den Boer Adj W de Pagter Hoofdred. G tóaLUntijn Pi.verv.: W. Leertouwer en H A Bosshardt. ABONNEMENTSPRIJS 32 cl per week: f 3.90 p kw tr p p. i 4.15 oer kw Losse nummers 10 cent WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Zaterdag 11 Febr. 1950 ADVERTENTIEPRIJS: 18 ct. per mm. Minimum p. advertentie f 2.50. Ingez. mededelingen dubbel tarief. Kleine advertenties (max.8regels): van 1—5 regels f 1.—. Iedere regel meer 20 cent. „Brieven of adres Bureau van dit blad" 25 cent meer. Giro nr. 359300 P.Z.C., Middelburg. Bur Vllssingen walsti 58- -60 tel 2355 4 lijnen ib.g.g 2358); M'bucg Londense Kaal 29 tel. 207,7 en 2924 - Goes L.. Vorststr. 63. tel. 2475 tbg.g. 2228) - Oostburg: Pr. Mauritsstr. 12, tel. 102 - Terneuzen: BrouwerUstr. 2 - Zierikzee: N. Bogardstr. C 160, tel. Geleerde had blind elingsvertrouwen in de Russische politiek. De geruchtmakende verraadaffaire rondom de atoomgeleerde dr. Fuchs heeft Vrijdag tientallen journalisten in Londen sensationele copie bezorgd, schyenen en hoewel de zaak tenslotte naar een hogere instantie werd verwe- scheinen en hoewel de zaak tenslotte naar een hogere instantie werd verwe zen kwamen tydens de zitting tal van belangwekkende bijzonderheden aan bet licht. Dr. Fuchs heeft in een schriftelijke verklaring bekend de Russi sche autoriteiten vrijwillig eft zonder dat er om werd gevraagd alle inlich tingen, waarover liij beschikte te hebben verstrekt. De openbare aanklager achtte het niet wenselijk uit de doeken te doen, hoe belangrijk deze inlichtingen wel waren. Volgens de Amerikaanse sena tor Tydings zullen de inlichtingen van Fuchs de ontwikkeling van do wa terstofbom in de Sowjet'-TJnie wellicht met een paar jaar bespoedigen. De verdediger van Fuchs las tijdens de zitting efen door zijn cliënt opge stelde verklaring woor, waarin o.a. stond: lk had volledig vertrouwen in de Russische /politiek en ik aarzel niet de Russische autoriteiten alle mogelij ke inlichtingen te verstrekken. Het is mijn mening dat de Weste lijke geallieerden het er opzettelijk op hebben toegelegd Duitsland en de Sowjet-Unie een strijd op leven en dood te doen voeren. Toen ik hoorde welke doeleinden het werk, dat ik op Harwell deed, moest bevorderen, be sloot ik de Sowjet-Unie in te lichten. Ik gebruikte mijn Marxistische filo sofie om mijn gedachten te verber gen. Mijn geest moest voortaan in twee afzonderlijke sferen worden ver deeld". De verdediger voegde aan deze ver klaring van zijn cliënt toe: „Dr. Klaiïs Füchs maakte, nadat hij tot Engelsman was genaturaliseerd de indruk getrouw te zijn aan de Brit se zaak. Doch niemand wist dat hij innerlijk een fanaticus was, die be- Ook de Eerste Kamer heeft deze weck haar goedkeuring gehecht aan de wet op de vergoeding der mate riële oorlogsschade fen wel zonder hoofdelijke stemming. Weliswaar hadden verschillende leden bezwaren en vonden zij de oplossing, die mi nister Lieftinck heeft gevonden, al lerminst ideaal, maar niemand 'wist blijkbaar een betere methode en de heren hebben de zaak dus gelaten zoals zij was. Of de gedupeerden bitter teleurgesteld zijn? Zij "hebben niet anders verwacht. Maar teleur gesteld, ja, dat blijven zij. Omdat aan hun gerechtvaardigde verlan gens niet is voldaan. Ook over de vrije veren heeft de Eerste Kamer zich uitgelaten, zij het dan ook slechts in een voorlo pig verslag. Verscheidene leden zien in, dat opheffing een sterke rem kan leggen op het verkeer over de Wes- terschelde en verscheidenen zien ook in, dat hier wel zeer snel met offi ciële beloften wordt gebroken. De hoop is dus gerechtvaardigd, dat bij de openbare behandeling in de Eerste Kamer alsnog de belangen van Zeeland zwaarder zullen worden geteld, dan die van de schatkist. Maar gezien het'feit, dat de minis ter inmiddels reeds met zijn tarie ven voor de dag is gekomen, tarie ven, die met name voor het moto risch vervoer bij regelmatig gebruik van de veerponten toch allerminst met een schouderophalen te begroe ten zijn, moet deze hoop gering wor den geacht. De tarieven zullen wel onvermijdelijk zijn. Deze week heeft tevens wat meer licht geworpen op de activiteit der geheime diensten, 1ie in Nederland blijken te functionneren. Een wel denkend Nederlander kan niet an ders' dan tot de conclusie komen, dan dat er aan deze activiteit met bekwame spoed een einde dient te worden gemaakt. De week liep ten einde met de zitting van de Rotterdamse recht bank, waarin een vooraanstaand en heldhaftig oud-illegaal zich te ver antwoorden had voor omvangrijke verduisteringen. Het blijkt, dat men, willende vermijden, dat deze zaak een smet zou werpen op de illegali teit, inderdaad heeft overwogen om haar in de doofpot te stoppen. Wij betreuren dit. Het zal voor iedereen duidelijk zijn, dat zich, zoals over al, ook onder de illegaleh figuren bevonden, die zwak in him schoenen stonden. Als zij later faalden, doet dit in de eerste plaats niets af aan hun vroegere verdiensten, maar even min aan de illegaliteit als zodanig, of aan de integriteit van degenen, die wel sterk in hun schoenen staan. Dat men bij het bepalen van de strafmaat rekening h,oudt met het geen zij voor land en volk deden, is een geheel andere kwestie. In Engeland is de verkiezingscam pagne losgebarsten met een hevig heid, die toch nog verrassend is. Nog slechts enkele weken scheiden ons van de verkiezingsdatum en er zal wel niemand zijn, die niet in span ning het resultaat afwacht van de thans begonnen actie. De arrestatie van Fuchs. de atoom specialist, die geheimen verraden heeft, was één der seijsaties van taald werd door een buitenlandse mo gendheid." De openbare aanklager, Humphreys schetste uitvoerig de voorgeschiedenis van de zaak. Dr. Klaus Fuchs werd in 1911 in Duitsland, in de nabijheid van Frank fort geboren. Hij ontving zijn opvoe ding te Leipzig, "in 1933, bij het aan de macht komen van de nationaal-so- cialisten in Duitsland, verliet Fuchs dit land; hij week eerst naar Frank rijk uit, en vervolgens naar Engeland, waar hij zich vestigde. In 1940 werd hg aldaar geïnterneerd. In 1942 werd in verschillende lan den het onderzoek naar de kernsplit sing geïntensiveerd. Voor dit werk waren de luiapste koppen ter wereld nodig en dr. Fuchs was een van hen. Hij was en is een van de meest voor aanstaande theoretici op het gebied van de natuurkunde en speciaal var. de kernsplitsing uit onze tijd en hij heeft als zodanig ongetwijfeld het Britse onderzoek op het gebied van de atoomenergie aanzienlijk vooruit ge holpen. Dr. Fuchs werd uit.de internering ontslagen en geleidelijk aan ingescha keld in het werk aan de onderzoekin gen naar de kernsplitsing. Hij werd als zodanig toegevoegd aan een pro- fessor te Birmingham. In Juli 1942 werd dr Fuchs tot Brits onderdaan genaturaliseerd. Hij ondertekende een verklaring, waariin hij trouw aan de Britse Koning en aan de Engelse staatsinstellingen zwoer. Hij maakte op zijn meerderen altijd de indruk loyaal, te zijn. Doch het is thans duidelijk dat een eed van trouw en ondertekende verklaringen, waar in tot geheimhouding werd verplicht, niets betekenden voor een man. die zich onverbrekelijk verbonden gevoel de met de communistische leerstel lingen. (vervolg op pagina 2) ..is het 100 jaar geleden, dat te Middelburg het laatste dood vonnis werd voltrokken; ..wordt Koning Faroek Egypte 30 jaar. van Inlichtingendienst smeet kapitalen weg en bereikte daar niets mee. Zeer royale steun van ondernemingen en industrieën. Naar het A.N.P. verneemt, heeft het onderzoek in de zaak tegen E., het ex-hoofd van de Rotterdamse P.O.D.. geleid tot de ontbinding van de groot ste particuliere inlichtingendienst in ons land, genaamd de „Stichting op leiding arbeidskrachten Nederland' waarvan het secretariaat werd ver vuld door E. Van de illegale strijders, die tijdens de bezetting actief aan het Nederland- verzet tegen de Duitsers hebben deelgenomen, kon zich na de bevrij ding epn aantal niet losmaken uit de avontuurlijke sfeer van het inlichtin genwerk. Zij zagen nieuwe gevaren ir andere politieke stromingen en de be strijding daarvan meenden zij niet aan de overheid te kunnen overlaten Zo ontstond ook genoemde stich ting. De voorzitter werd kort na de oprichting door de justitie gewaar schuwd, dat er onder zijn agenten van wie er velen uit idealistische over wegingen hun diensten hadden aan geboden. ook onbetrouwbare individu en. scholen, o.m. „uitgezuiverde" poli- tie-ambtenaren. Op deze waarschu wing werd echter onvoldoende acht geslagen. Dc stichting breidde zich, dank zij de zeer royale steun van tal van ondernemingen en industrieën, gestadig uit, zodat er in bijna alle provincies van ons land contact mannen waren. De "namen van de ze doorgaans betrouwbare lieden zijn dc justitie bekend. OMKOPING EN PRESSIE. De officiële ojisporingsorgancn wer den intussen bij hun werkzaamheden zeer gehinderd door het amateurs- werk en een zekere concurrentiezucht van de particuliere inlichtingendien sten. Bovendien viel er wel wat aan te merken op de gedragingen van en kele agenten, die door omkoping, pres sie of door zich uit te geven voor re presentant van een officiële dienst be paalde geheime gegevens in handen trachtten te krijgen. Het inwinnen van inlichtingen is niet strafbaar, zolang er geen straf bare handelingen bij worden gèpleegd Dat dit echter wel gebeurde werd reeds lang vermoed. Het onderzoek in de zaak tegen E. zou de justitie nu de bewijzen daarvan geleverd hebben Men onderzoekt thans, welke amb tenaren aan deze stichting gegevens hebben verstrekt. Niét is gebleken, dat geheimen, voor de veiligheid van deze week en geen wonderHet atoomspook en de waterstofbom zijn nu eenmaal dingen, waarmede de mensheid zich dag in dag uit bezig houdt. In Berlijn maken de Russen en de Amerikanen elkaar het leven nog onvarminderd zuur, maar enige hoop wordt gewekt door de jongste ver klaring van de Amerikaanse minis ter van buitenlandse zaken Ache- son, da t Amerika zoekende is zonder ophouden naar de mogelijkheden om met Stalin tot een accoord te komen voor er een situatie ontstaat, waar uit geen uitweg meer is. In België bereidt men zich thans voor op de volksraadpleging. Leo pold heeft cr aan vast gehouden, toen een nationale oplossing onmo gelijk bleek. Het is goed, dat van deze trieste geschiedenis weldra het laatste hoofdstuk geschreven zal worden. de staat van het grootste gewicht, in handen van onbevoegden zijn geraakt NIETS GEDAAN Vast staat, dat zeker niet alle amb tenaren, die zich aan het onbevoegd geven van inlichtingen hebben schul dig gemaakt, met geld zijn omge kocht of- door intimidaties daartoe werden gedwongen. Velen leefden in de veronderstelling, dat door het ge ven van inlichtingen een vaderlandse zaak werd gediend. Voor zover thans valt te overzien, heeft deze particuliere inlichtingen dienst zo goed als niets gedaan ter vervulling van zyn doelstelling: de bestryding van totalitaire en dictato riale bewegingen, waarvoor honderd duizenden guldens zijn uitgegeven Deze mislukking zou te wijten zijn aan dc ondeskundigheid, maar ook aan de onbetrouwbaarheid van bepaal de ondergeschikte figuren, die door de leiding niet in toom gehouden konden worden. Met de verdwijning van deze stich ting is het probleem als zodanig niet opgelost. Er bestaan namelijk nog an dere kleinere particuliere inlichtingen diensten, terwijl voorts lieden op eigen gelegenheid het „secret-isme" beoefe nen. Waartoe dit laatste kan leiden, blijkt o.m. uit een recente ontdekking, dat één van hen een „exclusief ge heim" aan vier verschillende particu liere inlichtingendiensten voor grof geld heeft verkocht. KORTE PREDICATIE GIJ ZIJT VAN CHRISTUS. I Cor. 3 23a Wij hebben geen tussenpersonen no digom de Here Jezus toe te beho ren. Dat dachten ze in Corinthe. De één zei: Jk ben van Paulus"; een an der: ,Jk ben van Apollos" (oolc een apostel); een derde: „lk ben van Ce- Sas" (een andere naam voor Petrus). Paulus schrijft nu als het ware Alle maal fout; Paulus. Apollos en Cefas zijn dienaren van Christus en daarmee dienaren van de Gemeente, anders niet. Waar het op aankomt is: „Gij zijt- van Christus". Vaak hebben we van een Gemeente als Corinthe een te mooie voorstel ling. Paulus noemde de leden van die Gemeente: Jonge kinderen in Chris tus". Ze hebben het nog niet zo heel ver gebracht „in het geloof net als wij! Maar toch geldt van hen en van ons „Gij zijt van Christus". Niet, dat het daarmee nu alles hele maal in orde is. Luther zei eens: Een mens is nooit een Christen, hij is al tijd bezig het te worden". Dat ts een waarschuwing. Maar het wil ondertus sen niets er van afdoen, dat wij die geloven, van Christus zijn. Wat dit voor ons zoal betekent? Twee dingen wil ik noemen. In de eerste plaats denk ik aan het spreek woord: „Adeldom legt verplichtingen op''. De mensen moeten het aan ons kunnen merken, dat wij van Christus zijn. Niet aan allerlei uiterlijke din gen; als je blieft niet. Wees gewoon. Maar die van Christus is, die is toch een beetje zoals Christus zelf was. En ten tweede: het is iets heerlijks, om van Christus te zijn. Er kunnen in ons leven een massa heerlijke dingen gebeuren. Maar van Christus te zijn, dat is het allerheerlijkste en dat blijft eeuwig. Is het niet iets heel bijzon ders. dat wü door Hem vergeving ont vangen voor onze zonden? Is hel niet een groot voorrecht dat toe de liefde, de zorgde hulp, de leiding kennen van onze Heiland? Het leven is vaak moeilijkMaar aansluitend aan de woorden van de Catechismus kunnen we zeggen: mijn enige troost is, dat ik met lichaam en. ziel het eigendom ben van mijn getrouwe Zaligmaker Jezus Christus. M. G. WESTERHOF Nieuwerkerk in Duiveland. Januari bracht de 100.000ste werkloze. De werkloosheid in ons land blijft nog steeds stijgen. Het aantal werk loze mannen liep in de maand Janu ari op van 83.187 tot 104.117, te weten 70.539 geheel werklozen (vorige maand 54 898). 31.832 DUW-arbeiders (27.466) en 1.740 wachtgelders (823). De weersomstandigheden zijn aan de ze stijging voornamelijk debet. Het aantal werklozen bedroeg eind Jan. 1949: 80.072. Regionaal gezien blijkt de werk loosheid het grootst in Drente met 65 werklozen per 1000 mannelijke in woners. Daarop volgen Groningen en Friesland met 36 werklozen per 1000. Dit aantal is het geringst in de pro vincies Limburg en Utrecht nl. ach tereenvolgens 12 en 14. Gemiddeld zijn er thans in Nederland 21 werklozen per 1000 mannelijke inwoners. De beroemde vfturtoren van West-Kapelle, die uit het jaar 1470 stamt, maar die tot 1831 als kerktoren dienst deed. Binnenkort zal de noodver lichting weer worden vervangen door het grote licht. Amerikaanse lening voor "nioies'ë. Maximaal 100 millioan dollar. De Export-import-bank te Washing ton heeft Vrijdagmiddag bekend, gp- ntaakl, dat.zij voor Indonesië een kre diet heeft geopend van maximaal 100 miilioen dollars om dit land te heipen de invoer te financieren van goederen voor zijn wederopbouw. Het crediet zal een rente dragen van 3/2% en aflosbaar zijn in 20 jaar. jVIet de terugbetaling van de hoofd som zal na vijf jaar worden begonnen. Boekelo niet larger zoutcentrum. Binnenkort zal de oude fabriek der K. N. Zoutindustrie te Boekelo geslo ten worden. Dit zal niet geschieden omdat de zoutlagen in dit gebied zijn uitgeput, maar omdat de exploitatie daar niet lonend is. Van 1930 af is het zwaartepunt van de zoutexploitatie naar Hengelo verlegd, waar thans vol gens moderne methoden 400.000 ton zout per jaar wordt geproduceerd het geen meer dan het dubbele van het Nederlands gebruik is. Bovendien worden daar aanzienlijke hoeveelhe den chemische producten gefabriceerd. Runners van boord gehaald DREEF TEGEN STREKDAM BIJ BORSSELE. „Dertig uur hebben we niet geslapen en nu wachten we op de haas, -die uit Antwerpen komt". Dat zegt ons de voorman van de drie runnors, die aan boord van de „Jan Breidel" zaten toen het schip in de nacht van Donderdag op Vrijdag vastliep onder de Bevelandse wal. De voorman ziet ons aan met ogen, die hij nauwelijks open kan hou den. „En als de baas straks komt, gaan wc met de auto naar Borssele, want we moeten tarug op het schipHet is altijd een drama als je een schip verspeelthet grijpt je in je hart", zucht hg. Deze weemoedige woorden zal ieder begrijpen, die weet hoe zwaar voor de zeeslepers en de runners het be houd van een schip weegt. Drie runners waren aan boord van de Jan Breijdel toen deze 1100 ton metende voormalige torpedojager van de Belgische marine van Ostende naar Boom bij Antwerpen gesleept zou worden, om door de Boomse scheeps- sloperij afgebroken te worden. HET SCHIP. Het schip heeft een geschiedenis, die hier even gememoreerd moet wor den. Toen het van stapel liep in 1924 heette 't Zinnia, maai' zodra het vis- serijbewakingsvaartuig werd, doopte de Belgische marine het om tot „Jan Breijdel". De Duitsers vonden het schip toen ze de haven van Duinkerken binnen vielen in 1940 en ze verbouwden 'ttot torpedojager. De Engelse marine her overde hét na de landing op Europa's Westkust en zo kreeg de Belgische marine het terug. Maar het schip\>aste niet in het Bel gische marineschema en daarom bleef het liggen, totdat het kort geleden werd verkocht voor de sloop. IN VUIL WEER. Donderdagmiddag vertrok de Bel gische staa^ssleepboot Zeeleeuw met de Jan Breijdel op sleeptouw naar Antwerpen, Voor de Schelde- mond geraakten de beide vaartuigen in zwaar weer. Er moest gewacht wordener werden rondjes gevaren, totdat de Zeeleeuw voor anker ging. Dat anke ren was voor de Jan Breijdel met zijn drie runners minder gemakkelijk. Het schip kwam niet voor anker de kabel met de Zeeleeuw brak en omstreeks half vier des nachts raakte de schuit op drift. Dat was een be nauwd ogenblik voor de runners! Door wind en tij werd het schip snel in de richting van het Zuid Sloe gedreven, waar het tussen boei 5 en 6 tegen de strekdam voor de Beveland se wal bij Borssele terechtkwam. HULP VERLEEND. Direct voer een loodsboot van het Belgische loodswezen uit om hulp te bieden en na een zware tocht bereikte deze boot de Jan Breijdel. Een eerste poging om langs de loefzijde het schip te naderen mislukte, maar bü een tweede poging langs de leizijde geluk te dat en de drie runners konden dwars door een golf zout water aan boord van de loodsboot springen. Kort daarop stonden ze verkleumd en moe te Vlissingen aan wal. De sleepboot Zeeleeuw met de toe gesnelde sleepboot Blankenburg ble ven nog enige tijd in de nabijheid van de Jan Breijdel, maar ze konden weinig uitrichten. Daarom keerden de beide slepers in de Vlissingse haven terug. Vrijdagavond zou bij hoog water een poging worden gedaan om de Jan Breijdel vlot te slepen. HET WERK GAAT VOOR! „We denken, dat we van middag om twaalf uur weer aan boord zitten", zegt de voorman van de runners en direct daar op geeft hij aan zijn jongste knecht de raad om maar wat bij de kachel te gaan zitten, en te slapen, want om twaalf uur 's middags zal de „baas" er wel zijn uit Boom en dan rijden ze naar Borssele om weer aan boord te gaan en het schip naar Antwerpen te brengen. Veel rust krijgen deze mensen nietze willen zich vastbijten aan het schip, dat behouden moet worden ook al blijven =e nachtenlang zonder slaap! Ds Prins in de jungle. Hij zegde hoofdlieden van Gansee een kanon toe. Prins Bernhard heeft een tocht ge maakt naar de Bosnegerdorpen aan 1 de Boven-Suriname rivier, waar" zyn leven vrijwel de gehele dag in handen is geweest van de bosneger Asinnie, in wiens eorjaal (kano) de Prins, sa men met de gouverneur Iilaassesz, was gezeten. Per tramwagen ging het gezelschap van Paramaribo naar het kabelsta tion, alwaar het gezelschap over stap te in een vlootje van 15 corjalen. Het eerst werd een bezoek gebracht aan het «heidense derp Kapasikree. waai de Prins werd ontvangen en rondge leid door de hoofdman Giyon, die daarna door de Prins werd uitgeno digd om verder mee te reizen. Van Kapasikree volgde een moei zame tocht door waterversnellingen naar het Christendorp Gansee, waar onmiddellijk na aankomst een plech tige dienst werd gehouden in het kerkje. Vervolgens werd er een kroe- toe (raadsvergadering) gehouden. De hoofdlieden spraken de wens uit. een kanon te mogen ontvangen, om dit bij feestelijke gelegenheden te kunnen afschieten, waarvoor de Prins be loofde, te zullen zorgen. Na Gansee werd een bezoek ge bracht aan het dorp Lombe, waar een kleine influenza-epidemie heerst en liedëren werden gezongen door hoes tende kinderen. Onder een brandende zon werd de terugreis naar het kabel station aangevangen. Prins Bernhard en de.andere leden van het gezelschap ontdeden zich van hun bovenkleren, waarna er plotseling een hevige stort bui viel, zodat het gehele gezelschap kletsnat werd. NAAR CANADA. Prins Bernhard zal de volgende maand een bezoek van enkele dagen aan Canada brengen. Hij zal de gast zijn van burggraaf Alexander, de Canadese gouverneur- generaal. De Prins zal in zijn eigen Dakota van New York naar Rock.—»vliegen. Hij komt 10 Maart in Ottawa aan en vertrekt 13 Maart voor een bezoek van één dag naar Quebec en gaat vandaar via New York naar Nederland terug. Italiaanse functionaris van documenten beroofd. Een Italiaanse regeringsfunctionaris is Vrijdag in de sneltrein TurijnRo me van zeer geheime documenten be roofd. De politie gelooft, dat de die ven handelden in dienst van een in ternationale spionnagegroep. De be roofde is Walter Sorbi van het mini sterie van vervoer. De Italiaanse con- tra-spionnage heeft de zaak in onder zoek. - VEEL WIND. Weersverwachting, geldig tot Zater dagavond. Overwegend zwaar bewolkt met nu 1 dan regenbuien. Aanvankelijk krachtige tot harde, later vooral langs de kust stormachtige Zuidwestelijke wind. Iets minder zacht dan gisteren.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1950 | | pagina 1