PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Italiaanse socialisten kozen vóór een volksfront Steeds meer bezwaren tegen schaderegeling BILT „Rijkseenheid" tegen de rede van de Koningin Vandaag De Sinterklaas-bommen Zeeuwse opinie's over de schaderegeling Gevaren voor het prestige der monarchie? Telegram van prof. Gerbrandy c.s. aan de Minister-President Ronde tafel zal minstens een maand dnren. 191e Jaargang - No. 30 Uitgave van de Firma Provinciale Zeeuwse Courant. Middelburg DrukKerq Fa F van de Velde Jr Vlissinger Dit blad verscmint dagelijks, behalve op Zon- en Algemeen Christelnke feestdagen WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Donderdag 5 Febr. '48 lüPKUS li. ct per week: 1 3.20 pet kwartaal; franco per post l 3.45 oer kwartaal Losse nummers t> ct ALVER I tlNTUSPRUS 12 ct per mm., minimum p advertentie t 2. Giro nr 359300 PZC Middelburg. Bureaux gevestigd te Vlissingen Walstr 58-00. tel 10 en 51 Middelburg Lonüense Kaai 29 tel 207: en 2924 Goes L Vorststi 55 tel 24~f «bgg 2228i Oostburg Gratamastr 3. tel 102 Temeu2en Broi weröstr ZleHkzee Nwe Bogerrtstr C 160 tel 26. Het Wereldgebeuren VERKIEZINGEN VAN 18 APRIL BESLISSEND NAPELS EN ROME. In Rome en in Napels heb ben twee Italiaanse socialisti sche partijen vlak na elkaar een congres gehouden. Op het ene zouuen mannen als Blum, Bevin, Spaak of Vorrink zich op hun gemak hebben gevoeld en tot de instemmende luis teraars hebben behoord. Daar werd het plan-Marshall toe gejuicht en de houdmg van de communisten scherp afge keurd. In Napels namelijk was dé leiding in handen van Guiseppe Saragat, wiens groep zich heeit afgesplitst van de officiële sooaiisuscne partjj. In Rome daarentegen zou den Thorez, de Groot en Gro te wohl met genoegen hebben zitten luisteren. Daar congres seerde de Italiaanse socialis tische party van Pietro Nen- ni, een volslagen Marxist en openlijk voorstander van een zo nauw mogelijke samenwer king met de communisten. Dit congres besloot met grote meerderneid Nenni te steunen en sprak zich uit voor een gemeenschappelijk optreden in elk opzicht, hetgeen in houdt een gezamenlqKe >can- didateniyst voor de komende verkiezingen en gezamenlijke oppositie tegen de plannen van Bevin en Marshall. Als men bedenkt, dat Sara gat slechts een betrekkelqk geringe aanhang, Nenni daar entegen de massa der Itali aanse socialisten achter zich heeft, dan is het duideiyk, dat zich in Italië een geheel andere ontwikkeling heert vol trokken dan in de andere West-Europese landen. De congres-bezegeling op het Volkstront heeft de ach terstand van Moskou op Washington in de strijd om een zo groot mogelijke invloed in Italië wat verkleind. Het laatste Amerikaanse succes was het sluiten van een nieuw vriendschapsverdrag met Ita lië ter vervanging van het in 1871 getekende maar in 1937 door Mussolini vervallen verklaarde verdrag. Het nieu we verdrag zal door het op 18 April te kiezen nieuwe parlement worden geratifi ceerd. Wat echter indien het Volksfront op 18 April een Ceylon dominion geworden. Saluutschoten en gegalm van tempelklokkqn verkondigden gisteren het heugelijke feit, dat Ceylon binnen het Britse ge menebest de status van zelf bestuur heeft verkregen. Door de straten van Colom bo trok een optocht van „dui- vel-dansers", begeleid door het geroffel van oude kandjan- trommels, terwyi de eilandbe woners luidkeels uitriepen: „de overwinning aan Ceylon". Nadat sir Henry Monck-Ma- son als eerste gouverneur-ge neraal van Ceylon de eed had afgelegd, zeide hy in een toe spraak tot de bevolking, dat de vrijheid tevergeefs zou zijn veroverd, indien zy niet kon worden gebruikt om de gewone man een vrijer en rqker leven te verschaffen. Palestina-commissie ontevreden over Engeland. Naar aanleiding van de ver klaring van de Britse afge vaardigde bij de V.N. Sir Alex ander Cadogan, dat Engeland de commissie voor Palestina van de V.N. eerst twee weken voor het eind van het mandaat in Palestina zal toelaten, heeft de commissie besloten Cadogan in een brief mede te delen, dat zq de Britse houding „onbevre digend" acht. De commissie zal de Britse regering verzoeken haar houding in deze te her zien. JOODS BUREAU PROTESTEERT. Het Joods bureau voor Pa lestina heeft bij de commissie voor Palestina van de V.N. een memorandum ingediend, waar in aan de Veiligheidsraad wordt verzocht op grond van hoofdstuk 7 van het Handvest handelend op te treden tegen hetgeen genoemd wordt „Een Arabisch complot om met ge weld het besluit van de V.N. inzake Palestina krachteloos te maken". België overweegt geen devaluatie. Ernest Selliers, directeur voor België van het internatio nale monetaire fonds, heeft ten stelligste ontkend, dat België een devaluatie van de Belgi sche franc zou overwegen. Hij verklaarde ook, dat België niet tot invoering van het systeem der uiteenlopende wisselkoer sen zou overgaan. verkiezingsoverwinning be haald en een regering Nenni- Togliatti het huididge regiem van de Gasperi en graaf Sforza zou opvolgen? Dan zou Italië een halve slag links naar het Oosten maken en afgeschreven kunnen worden als een geestdriftig deelnemer in het plan-Marshall en be trouwbaar lid van een West- Europese Unie. Als de Italianen 18 April hun stembiljetten in zullen leveren kiezen ze niet slechts tussen partyen, zii kiezen tussen twee wereldmachten. Daarom zal .ongetwqfeld in Maart het verkiezingsspekta kel ongekende afmetingen aannemen, waarbq noch de Russische noch de Ameri kaanse propagandadiensten zich onbetuigd: zullen laten. Guiseppe Saragat, geen Volksfront, maar ook weinig aanhang. Zweden voelt niets voor West-Europese Unie. REGERING WIL NEUTRAAL BLIJVEN. Oesten Unden, de Zweedse minister van buitenlandse za ken, heeft in een redevoering voor beide Kamers van het parlement verklaard, dat Zweden niet zal toetreden tot de door Bevin voorgestelde West-Europese Unie, daar het zich de kans niet wil laten ontnemen, dat het in een vol gende oorlog weer neutraal kan bleven. „De regering is er zeker van", aldus Unden, „dat de overgrote meerderheid van het Zweedse volk zich niet wenst aan te sluiten bij een of ander statenblok". Unden pleitte voor nauwere betrekkingen met Denemar ken en Noorwegen en zeide, dat men ook in de toekomst veel zou kunnen bereiken door een breedopgezette en wei- overlegde Scandinavische sa menwerking. Belgische artsen dreigen met staking. INVOERING KWITANTIE BOEKJE DE REDEN. De Belgische regering is er toe overgegaan de artsen het gebruik van een speciaal kwi tantieboekje voor .te schrij ven teneinde de belastingont duiking onmogelijk te maken. 42 procent van de artsen heeft tegenover de fiscus ver klaard jaarlijks minder dan fr. 50.000 te verdienen, een inkomen, dat dan ongeveer zou overeenkomen met dat van een arbeider. De artsen zqn over het in voeren van dit kwitantieboek je slecht te spreken. Uit een ingesteld referendum is geble ken. dat van de 5.439 artsen er 5200 zijn. die het kwitan tieboekje niet gebruiken en bereid zjjn aan elke actie tot afschaffing er van deel te ne men. Deze artsen zullen des noods het werk, behalve voor dringende gevallen, neerleg gen. viert Mexico zyn grondwetsdag (1917); viert San Marino zyn onafhankeiykheidsdag is de sterfdag van Joost van de Vondel (1679); wordt de Vlaamse componist Lodewijk Mor telmans 80 jaar. Verdachten opnieuw veroordeeld. De drie hoofdverdachten uit de strafzaak, die samenhing met de bomaanslag aan de Prinsegracht in Den Haag op St. Nicolaasavond 1946, wer den door het hoog militair gerechtshof conform de von nissen van de krijgsraad te velde West veroordeeld. Ka pitein F. J. J. baron van H. en sergeant A. T. de B. be hielden hun straffen van der tien jaar. Soldaat J. P. J. P. bleef tot negen jaar veroor deeld. Drie betrokkenen bq de ontvoering van de Renkumse hotelhouder V. R. in Juni 1946: W. F. S., J. H. en S. W. H„ werden van het hun ten laste gelegde vrygespro- ken. Soldaat J. J. van H„ die een der bommen naar Am sterdam vervoerde, waarbq het opzet om die bom af te leveren niet kon worden vol voerd. omdat deze onderweg ontplofte, werd tot veertien maanden gevangenisstraf ver oordeeld met aftrek van voor arrest over dezelfde tyd. Van H. werd onmiddellijk in vrq- heid gesteld. Wegens het verzwygen van de wetenschap, dat het bom- mencomplot bestond en tot actie zou overgaan werd A. T. tot vier maanden voor- waardelqk met een proefthd van drie jaar veroordeeld. De negende betrokkene, de Haar lemmer Bwerd reeds door de krijgsraad vrijgesproken en kwam niet in beroep. Uiteenzetting van de Landelijke Federatie van Stichtingen van Oorlogsgetroffenen. Volledig herslel is noodzakelijk. Op een persconferentie in het Jaarbeursrestaurant te Utrecht heeft de landelijke federatie van de stichtingen van oorlogsgetroffenen bq monde van haar directeur, de heer J. C. A. Marx uit Nijmegen, en haar voorzitter, de heer A. J. Koops uit Veh- lo, haar bezwaren kenbaar gemaakt tegen het komende wetsontwerp „materiële ver goeding oorlogsschade". De bezwaren der federatie zqn zowel van principiële als van practische aard. Principieel, waar de minis ter niet het recht op integra le vergoeding erkent aan al- getroffenen en waar de voorgestelde regeling niet leidt tot vergoeding op basis van de vervangingswaarde. De federatie acht volledig herstel der getroffenen in hun vroegere positie door vol ledige schadeloostelling nood- zakelqk. Gelijk dit na de vo rige wereldoorlog in België is geschied, waar ook thans het recht op integrale vergoe ding is erkend. De memorie van toelichting acht volledige schadevergoeding financieel onmogelijk en deze reden tast volgens de mening der fede ratie tenminste het beginsel der sociale rechtvaardigheid niet aan. Zij wil eventueel een differentiële regeling aan vaarden, mits deze niet be grensd is. Het argument der regering dat de belastingdienst zou worden overbelast, wenst de federatie niet te aanvaarden, daar in de eerste plaats de vergoeding over een aantal jaren kan worden verdeeld en ten tweede de belasting wel in staat is gebleken te zor gen, dat de getroffene zijn belasting ten volle betaalt! Over art. 8, algehele ver van schade aan on goed voor economisch zwakken, spreekt de federa tie als haar oordeel uit, dat dit geen differentiatie is, doch begrenzing. Ook heeft de fe deratie bezwaren tegen de art. 11 en 12, die de wqze bepalen waarop de waarde van 1940 wordt vastgesteld. De bqdrage zal op die wijze, aldus de federatie, te laag worden en de getroffenen zullen teveel schade lqden. CREDIETEN. Bezwaren heeft de federa tie ook tegen de credietrege- ling in art. 71, volgens welk voor huizen met inhoud bo ven 500 m3 alleen crediet wordt gegeven, als zij van belang achten te zqn voor de nationale economie. Dit opent naar de mening Jer federatie de mogelqkheid de zeer grote bedrqven bqv. die voor de export van belang zqn, grote credieten te geven, terwql andere bedrqven geen crediet zouden krijgen. Dat de rege ling hiervan zou worden over gelaten aan een in te stellen commissie van advies, schenkt de federatie weinig vertrou wen. HUISRAAD. De verbetering in de re geling der huisraadschade acht de federatie niet bevre digend, daar de grens op 11.250 gehandhaafd biyft. De federatiè zou deze op het dubbele bedrag gebracht willen zien. Veel te laag acht zij de vergoeding voor be- drijfsinstallaties, waarvoor de verkoopwaarde van Mei 1940 wordt aangehouden. Naar de mening van do fe deratie zullen met het thans ingediende wetsontwerp de getroffen gebieden nooit het vooroorlogse peil kunnen be reiken en zullen zq niet kun nen bqdragen tot verhoging van het welvaartspeil. De federatie vertrouwt dat de volksvertegenwoordiging al deze aspecten van de oor logsschaderegeling in haar beschouwingen zal betrekken. Tsjecho-Slowakije in drieën? De socialistische volkspartij van Tsjecho Slowakqe neeft een ontwerp voor een nieuwe constitutie ingediend, volgens hetwelk de Tsjecho Slowaak se republiek ïn drie aparte landen zou worden verdeeld met elk een eigen parlement en regering aan het hoofd. Ondanks teleurstelling toch bouwen De wanverhouding. (Slot) Wij vroegen een aantal autoriteiten en belangheb benden naar hun eerste in druk van de voorgestelde oorlogsschaderegeling. Hier volgt de tweede en slot- groep van deze uitspraken. Jhr. Mr. W. C. Sandberg tot Essenburg, burgemeester van Middelburg: Wij moeten deze wet zorgvuldig bestuderen. Vermoedelqk zal het voor Mid delburg moeilqk worden in ver band met de herbouw door de middenstand van de grotere panden. J. M. A. C. van Dongen, burgemeester van Aardenbürg: Knudde! Wanverhouding in 't kwadraat! Waarom krijgen 35 der gedupeerden de vervan gingswaarde en 65 Vo niet? Hoe wordt het indexcijfer bere kend? De bouwprijs in Z. Vlaanderen was voor de ooriog 9.per M3 en thans 40 per M3 of meer, dus minstens 4*£ maal zoveel. Wordt daar mee rekening gehouden? By de voorgestelde schade regeling zal de markt in Oost burg nog vele jaren onbebouwd biyven. II. Weyburg, voorzitter Han delsbelang, Middelburg: „Mijn eerste indruk over het voorstel was vrij gunstig. By nadere be schouwing viel het my echter tegen en ik vond het op som mige punten principieel on juist. Bestuur Handelsbelang heeft niettemin gemeend zich in een circulaire tot de Mid delburgse middenstand te moe ten wenden om er bq hen, die nog niet tot herbouw van ver nielde panden overgingen, op aan te dringen besprekingen met de Stichting Herbouw Walcheren te voeren. Dit moet men zien als een stimulering tot opbouw in het algemeen, omdat wij de hoofdstad van Zeeland inderdaad het centrum van Zeeland willen doen zijn. „Handelsbelang" zet alle zeilen bij om het belang van de Mid delburgse middenstand te be vorderen". Burgemeester F. A. v. Ro- sevelt, van Schoondyke: Een grove onbillqkheid dat de inte grale vergoeding beperkt wordt tot die panden die een waarde hadden tot 5000. De grotere huizen demonstreerden in ons gewest een betere wel vaart en nu worden die eigenaars juist getroffen. In 't bijzonder de zakenmensen wordt thans de nekslag toege bracht en het welvaartspeil in onze streek wordt gedrukt te genover de niet getroffen ge bieden. Deze verminderde wel vaart zal over 25 jaar nog te zien zijn in de kleinere winkel en zakenpanden en de be krompen woonhuizen. zich vorengaande beschouwin gen onder de aandacht van de minister-president te brengen, zq het wellicht ten overvloede, omdat het zich de vrijheid wil voorbehouden te zqner tyd eventueel openbaar te maken, dat het gewaarschuwd heeft tegen een inconstitutionele en voor het prestige en aanzien der monarchie uiterst beden- kelqke handeling, waarvoor de ze de verantwoordelqkheid draagt. Het telegram was oju. on dertekend door: prof P. S. Ger brandy, C. J. I. M. Weiter en generaal Winkelman. Naar eerst thans is hekend geworden heeft het Nationale Comité „Handhaving Rykseen- heid" jl. Maandag een tele gram gezonden aan de minis ter-president, in welk tele gram het zyn bezorgdheid tot uitdrukking bracht over het feit, dat H.M. de Koningin voornemens zou zqn zich met een radiorede over de verhou ding tussen Nederland en Indo nesië tot de wereld te richten. Het comité meent, dat aan een dergeLljke rede, welke ongetwij feld een politieke strekking moet hebben, zeer ernstige constitutionele bezwaren ver bonden zyn. Dit geldt zeer in het bijzon der ten aanzien van de verhou ding Nederland-Indië, aldus het telegram. De rede van Decem ber 1942 werd uitgesproken op een moment, waarop de nor male constitutie niet function- neerde, zodat het comité van oordeel is, dat wat toen goed en nodig was, nu als ongeoor loofd te beschouwen valt. „Het grote gevaar bestaat dat Hare Majesteit zich op de een of andere wqze zal uitlaten ten gunste van het tot dusver gevoerde beleid, dat naar de inzichten van de grote meer derheid des volks rampzalige gevolgen moet hebben voor ons land, ons volk, voor de volke ren van Indië en voor de mo narchie. Indien H. M. zich, zij het indirect, zou uitspreken ten gunste van dit beleid, dan zou dit zodanig kunnen worden op gevat, met name in het buiten land, dat onze constitutionele gebruiken niet kent, dat hoogstderzelver persoon ver eenzelvigd wordt met de rege- ringspolitiek, hetgeen in ver band met de stemming in den lande ten aanzien van die poli tiek in hoge mate bedenkelijk zal zyn voor het prestige der monarchie". Het Comité tot Handhaving der Rqkseenheid veroorlooft AMERIKAANSE REACTIES. Aneta stelde aan een verte genwoordiger van het Ameri kaanse departement van bui tenlandse zaken de vraag, wat op het departement de indruk was van de radiorede van H. M. de Koningin. Het antwoord luidde: „Ten departemente Ls van de rede met belangstelling kennis genomen. Zq werd gun stig ontvangen ais een belang rijke, vooruitziende verklaring van het beleid en de bedoelin gen der Nederlanders". De „New-York Times" neemt ten aanzien van de koninklqke rede een tamelqk sceptische houding aan met het oog op de Nederlandse bedoelingen, welke zullen moeten blqken uit de toekomstige feiten. „De goede bedoelingen der Nederlanders zqn nog wel voor discussie vat baar, met name gezien in het licht van de militaire actie, die in Juli werd ingezet en waar aan door het ingrijpen van de Veiligheidsraad een halt werd toegeroepen. Ook de politiek, om als leden der interim rege ring lieden te erkennen, die voorgeven de vertegenwoordi gers te zyn van gebieden, waarvan de Republiek de sou- vereiniteit opeist welke sou- vereiniteit door de Nederlan ders is erkend in de overeen komst van Linggadjati - stelt de vraag van de Neder landse bedoelingen aan de orde. Het is daarom te hopen, dat de rede van de Koningin een nieu we basis zal leggen, waarop een wederzyds vertrouwen tus sen de onderhandelingsdelega- ties kan worden gegrondvest en elke nieuwe eenzqdige han deling om een overeenkomst door geweld af te dwingen, bij voorbaat de pas zal afsnijden". De rede heeft te Londen een uitstekende indruk gemaakt. Men is hier In het algemeen de mening toegedaan, dat een zo plechtig gedane verklaring thans reden geeft te vertrou wen, dat de onlangs tussen de Nederlanders en de Indonesi sche republikeinen gesloten wapenstilstandsovereenkomst uiteindeiyk zal worden omge zet in een definitief en duur zaam verdrag. Op de verjaardag van Prinses Beatrix bezochten de prin sesjes een kinderfeest te Baarn. Zij werden door vader en moeder gebracht. A. F. J. Aernoudts, burge meester van Sluis: Door deze schaderegeling zal de welvaart in Sluis nimmer terugkeren. Sluis bezat vele grote huizen, café's en hotels. Het wordt nu onmogelqk gemaakt deze te herbouwen. Aan hotels met slechts enkele kamers heeft Sluis niets, daar het tourisme daardoor zal verdwqnen. Voor mqn gemeente is deze schaderegeling beslist funest. J. A. Eekhout, burgemeester van Breskens: Voor een groot deel der geheel verwoeste klei nere panden zou de regeling wel gunstig zqn, indien dé taxaties van hetgeen verloren ging, niet zo laag waren. Mijn gemeente moet echter leven van een handeldrijvende mid denstand, van hotelwezen, van bedrijven, van industrie. Deze groenen werden door do oorlo^ uitermate zwaar getroffen. Zn zullen het niveau van 1940 niet meer kunnen halen. De rege ling is voor hen zeer teleur stellend en zal de economische opbouw van Breskens zeer be lemmeren. Een middenstander to Vlis singen: Ik verloor drie panden. Herbouwkosten dezer pan den, zuinig begroot 92.000: Inschrijving Grootboek (Ver goeding oorlogsschade) f 12.000. Biyft te overbruggen 80.000. In mijn gustig geval, (de panden zyn te brengen onder de 500 M3 grens) kan het rqk mij voorlopig (10 jaar) helpen aan crediet, gedeeltelijk rente dragend, deels renteloos. De schuldenlast echter, biyft. Wil Vlissingen zqn onvolpre zen boulevards en andere ge schonden stadsgedeelten in oude luister zien herrijzen, zet dan alle zeilen bij teneinde onze re geerders in Den Haag tot beter inzicht en tot billqker verde ling der schade te brengen. Republikeinse plebiscietbeweging. „Merdeka" meldt, dat 1 Fe bruari is opgericht de „Ple- biscietbeweginf van de Indo nesische republiek", welke beweging tot doel heeft, het volk de betekenis van het plebisciet te doen beseffen en het volk het belang te doen inzien bij de volksstemming de republiek te kiezen c-n te verdedigen. Overeenstemming in Curagaose delegatie. Naar wij vernemen, is men thans binnen de Curagaose delegatie tot volledige over eenstemming gekomen. De Curagaose delegatie is intens bezig met detailstudie, zowel betreffende de inwendige structuur als de bovenbouw van het koninkrijk. Vermoe- de'ijk zal de volgende week een openbare vergadering worden gehouden. De conferentie, die aanvan kelijk op drie weken was be raamd, zal thans vermoedelijk wel langer dan een maand duren. Van de zijde van de Cura- gaose delegatie is het verzoek gericht tot minister Jonkman, om nog deze week in bespre king te treden over de onmid dellijke feitelijke en noodza kelijke veranderingen betref fende de democratisering van het bestuur en de zelfstandig heid van Aruba. Oostenrijks ski-succes op Olympische winterspelen. De Oostenrijkse Trudc Bei- ser werd tydens de Olympische Winterspelen winnares van de samengestelde ski-wedstrijd slalom en afdaling, met een totaal van 6.58 punten. Z(j ver sloeg daarbij de Amerikaanse Gretchen Frazer, die tweede werd. (6.95). In het qshockey toumooi won Zwitserland met 123 van Engeland en Polen met 13 7 van Italië. Zuinig met zeep De directeur van het Rijks bureau voor chemische pro ducten deelt mede, dat door verschillende omstandigheden de laatste bonaauwijzing voor huishoudzeep 14 dagen is ver vroegd. Aangezien de volgen de bon voor huishoudzeep op het nornfale tijdstip zal wor den aangewezen, zal het pu bliek thans acht in plaats van zes weken met dit rantsoen moeten toekomen. Men wordt derhalve aangeraden de no dige zuinigheid te betrachten. De bonaanwijzing voor zachte zeep, aanvankelijk vastgesteld op 18 Maart j.l„ zal in verband met het boven staande een week worden vervroegd DE VOORSPÉLT: IETS MEER ZON. Geldig tot Donderdagavond: Wisselende bewolking met lange opklaringen. Ongeveer dezelfde temperatuur als Woensdag. Geleidelijk verder afnemende wind uit Westelyke richtingen.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1948 | | pagina 1