PROVINCIALE ZEEUWSCHE COURANT Levendige gevechtsactiviteit in Zuid-Italië. Sovjets vallen met de grootste hevigheid aan. DE VOEDSELVOORZIENING IN NEDERLAND. 03, ABONNEMENTSPRIJS: 19 ct. per wecSc of 2.42 por kwartaal, en. Tranco per post J 2.63 per kwartaal. Afzonderlijke nummers ct. ADVERTENTIEPRIJS: Per m.m. 12J ct., minimum per adver- entie 2.05. BIJ abonnement speciale prjjs. Kleine advertenties maximum 5 regels) 58 cent, uienstaanvragen en dlenstaanbie- ingen 50 ct. „Brieven of adres Bureau v. d. Blad" 10 ct meer. DONDERDAG 21 OCTOBER 1943 DIT NUMMER BESTAAT 186ste JAARGANG t BLADZIJDEN NUMMER 243 De Bureaux van ons blad ztjn gevestigd te:VII*singen: Redactie en Administratie Waistr. 58-60, tel. 10 (2 lUnen), Redactie na kantoortijd tel. 578; Middelburg: Londensche Kaal 29, Redactie tel. 3521, Admlnlstr. tel. 3541; Goes: Redactie en Administratie Turfkade 15, tel. 2863, na kantoortijd tel. 2475; Souburg: Kanaalstraat 45, tel. 234; Oostburg: Redactie en Administratie Breedeatraat 45, tel. 102; Breakens: Dorpastraat 35. tel. 2L Het opperbevel der Duitsche /eermacht maakte Woensdag lekend: Ten Noorden van de Zee 'an Azof hebben de Sovjets pnieuw ons front aangeval- n. Ten Zuidoosten van Kre- ïentsjoeg duren de zware af- veergevechten met onvermin derde felheid voort. Tusschen Kiew en Gomel ijn op verscheidene plaatsen itgevoerde vijandelijke door- raakaanvallen na verbitterde, !en geheelen lag aanhoudende ;evechten, afgeslagen. Aan het overige Oostelijke ront hebben zich alleen ten iuidwesten van Welikije Loeki n ten Noorden van het II- lenmeer plaatselijke en voor ins succesvolle gevechten 'oorgedaan. In de wateren van Vardö lebben formaties jagers er lachtkruisers opnieuw een vij- Indelrjken luchtaanval op een Duitsch ravitailleeringsconvooi verijdeld. Zonder eigen verlie zen werden 14 vijandelijke vliegtuigen neergeschoten. In Zuid-Italië is het in de bocht van de Volturno .en in het gebied van Campobasso tot levendige gevechtsactiviteit gekomen. Na wisselvalligen strijd werden Amerikaansche strijdkrachten uit een tijdelijk verloren gegane plaats ten Noorden van Capua terugge worpen. Uit de andere front sectoren worden wederzijdsch artillerievuur en succesvolle eigen stoottroepactiviteit ge meld. Beveiligingsvaartuigen der marine hebben boven het Ne- derlandsche kustgebied Dins dag zes Britsche vliegtuigen neergeschoten. Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben Dinsdagnacht doelen in liet gebied van Londen aange vallen. De militaire correspondent pan het D.N.B. schrijft, dat de slag bij Krementsjoeg zich aeeft uitgebreid tot de groot ste krachtsinspanning, tot dusverre door de bolsjewisten ontplooid, zonder dat zij er in geslaagd zijn het gebied van penetratie te vergrooten. Door de diepe Sovjet-pene tratie in de Duitsche stellingen ;usschen Krementsjoeg en Dnjepropetrofsk op aen Wes- igiaÉelijken oever van den Dnjepr iS4»s een gevechtshoek ontstaan, ivelke basis ongeveer wordt 9s35?evormd door de lijn Krement- Dnjepropetrofsk top Zuidwestelijk van lie lijn ligt. Nog steeds vallen 75de bolsjewisten met de groot- 9Ao?te hevigheid aan. Na hun 362#anvankelijke successen zijn 433*ij er echter niet meer in ge klaagd, den slag verder naar 7iiaet Zuiden of Westen uit te 902i>reiden. Dit moet worden toe- sfisreschreven aan de bliksem- io93aneHe reactie van het Duitsche n522ommando, dat met het oog 332$P de buitengewone numerieke HÖomeerderheid van den vijand in Jl^Jienschen en materiaal, de ic?i4>uitsche divisies heeft terug- J^i^enomen, om zoo den eersten isosaoofdstoot te kunnen opvan- Volgens alle berichten, lie beschikbaar zijn, is dat gelukt. a De hevigheid van de worste. •pieg^ê" j8 daarbij niet vermin- .erd. Integendeel, zij is nog oegenomen, waaraan ook het reinig gunstige weer niets :an veranderen. Bolsjewisten zoowel als Duitschers concen- treeren op groote schaal nieu we formaties en nieuw mate riaal. De Duitsche luchtmacht heeft blijkbaar tot taak, de uitwerking te neutraliseeren van de vijandelijke artillerie, die hier op ongekende schaal optreedt. In Berlijnsche militaire krin- fen verheelt men niet, dat van en afloop van dezen slag veel afhangt. Het schijnt het doel van het Duitsche commando te zijn, met zoo klein mogelij ke offers door uitwijkende be wegingen en tegenaanvallen een linie te handhaven, van waaruit de overgang van herfst- naar winterveldtocht het gemakkelijkste bewerk stelliga kan worden. Ook in de andere sectoren zijn de bolsjewisten actief. Blijkbaar willen zij den Duit schers verhinderen, troepen weg te nemen voor het gebied van Krementsjoeg, doch deze overweging berust op een ver keerde veronderstelling, aan gezien de Duitschers over ge. noeg vrije krachten beschik ken. Tusschen de Zee van Azof en Melitopol en Noordelijk en Zuidel. van den weg naar Smo lensk zijn de bolsjewistische aanvallen verminderd, zoodat ze nog slechts plaatselijk ge noemd kunnen worden. Daar entegen heeft de Duitsche luchtverkenning in het gebied van Leningrad omvangrijke offensieve voorbereidingen aer bolsjewisten waargenomen, zoodat men binnen afzienba- ren tijd ook hier een nieuwe golf van Sovjetaanvallen moet verwachten. l' w«derlandsche Vrijwilligers oorlogsmarlne. Opgewekte *ercitie<llenst. Het geweer moet In >ar^Paalden tijd worden opgehangen. arj3et Qaat reeds eenlgszlns, doch de Jchting moet nog verbeterd worden. o_Jyettertijd komt dat In orde, want der toont veel belangstelling en doet uitstekend zUn best, Andres-Recla.-Fax m. Amerikaansche vliegtuigen boven West-Duitschland. Naar het D.N.B. verneemt, vlogen Woensdagmiddag vrg sterke formaties Amerikaan sche bommenwerpers bij slecht zicht West-Duitschland bin nen. Bijzonderheden zijn nog niet bekend. Nieuwe wapens. De Berliner Lokalanzeiger publiceert een indrukwekken de foto van de uitwerking van een nieuw Duitsch wapen. De foto toont den voltreffer van een nieuwe speciale bom op een fortificatiedoel. De proefneming met de nieuwste wapens, aldus het onder schrift onder de foto tijdens een arbeidsconferentie, welke rijksminister Speer heeft ge houden in tegenwoordigheid van leidende figuren der Duitsche bewapening op een vliegveld in het Oosten, is een imposant schouwspel gewor den. DE INLEVERING VAN RADIOTOESTELLEN. Termijn verlengd t.m. 22 October. Op instructie van den Höheren SS- und Polizeifüh- rer wordt de termijn voor de inlevering van de radio-appa raten, waarvoor een inleve- r'ingsplicht bestaat, in ver band met den grooten toeloop bij de inleveringsbureaux, met twee dagen, dus tot en met 22 October verlengd. A. M. DE JONG OVERLEDEN. De schrijver A. M. de Jong is op 18 October des avonds zijn woning te Blaricum door onbekende daders over vallen en door een revolver schot gedood. De Jong werd op 29 Maart 1888 te Nieuw-Vosmeer (N.B.) geboren. Hij bezocht te Delft de rijksnormaalschool, waarna hij van 1906 tot 1919 als on derwijzer werkzaam was. In 1919 trad hij in dienst van het dagblad „Het Volk". Voorts werkte de Jong eenige jaren aan letterkundige bla den. Den laatsten tgd wijdde hij zich uitsluitend aan de letteren. RIJKSMINISTER RUST IN NEDERLAND. Rijksminister Rust is ter bezichtiging van Duitsche op- voedingsin richtingen in Neder land aangekomen. Na een hartelgke begroeting door Rijkscommissaris, rijksminis ter Seyss-Inquart, werd eerst een bezoek gebracht aan de school voor opleiding van on derwijskrachten te Heer bij Maastricht. Voor het school gebouw inspecteerden de rijks ministers met hun gevolg de in het uniform der Hitlerju- gend opgestelde jongemannen, In een schoolplechtigheld sprak rijksminister Rust tot de toekomstige Jonge onderwijzers over de verant woordelijke taak van den onderwijzer, vooral in den t\)d van strijd, die het Duitsche volknog te wachten staat. ,,Gij moet met de menschen, die u in handen worden gegeven een nieuwen tijd, een nieuwe wereld op bouwen", zeide de minister. Na de plechtigheid woonden de minister de Rijkscommissaris verschillende les uren en den gemeenschappelijken mid dagmaaltijd der Jongelui bij. Op de bezichtiging van de school te Heer zullen bezoeken aan andere opvoe- dingsinrich tingen in Nederland vol gen. In A. H. W. van der Vegt f Op 81-jarigen leeftijd is in Hou them bij Valkenburg over leden ir. A. H. W. van der Vegt, oud-hoofdinspecteur- generaal der spoor- en tram wegen. Ir. van der Vegt was van 18881903 ingenieur van het waterschap Schouwen. Daar naast had hij een technisch bureau te Zierikzee. Toen er een comité van actie werd ge sticht voor den aanleg van stoomtramwegen op Schou- wen-Duiveland, was hij daar aan een stuwende kracht, en aan zijn technisch bureau werd de opdracht verleend de lijnen aan te leggen. Na de uitvoering werd hij belast met de exploitatie, onder opper, toezicht van de Rotterdam- sche Tramweg-mij., tot deze de exploitatie van het heele tramnet overnam. In 1903 werd hij benoemd tot lid van den raad van toezicht op de spoorwegdiensten en in 1918 tot voorzitter van den raad. Bij de reorganisatie in 1923 werd hij benoemd tot hoofd inspecteur-generaal der spoor- en tramwegen, welke functie hij tot 1927 uitoefende. In de eerste week van October heeft Winterhulp Nederland voor de minder bedeelden een bedrag van niet minder dan 174.441,85 ontvangen. ZWARTE HANDEL EEN GEVAAR VOOR HET VOLK. Een beschouwing van ir. Louwes. In de Woensdag gehouden persconferentie heeft de direc teur-generaal van de Voedsel voorziening, ir. S. L. Louwes, een beschouwing gehouden over de voedselvoorziening in Nederland. Spr. begon met te wijzen op een bestaande begripsverwar ring over zwarten handel. Geen verschil van meening bestaat er over, dat onder den zwarten handel moet worden gerang schikt de verboden koop en verkoop tegen de abnormale zgn. zwartehandelprijzen, maar de een zal ertoe rekenen het meer en meer toenemende on derlinge goederenruilverkeer, terwijl er zonder twijfel velen zijn, die den verkoop tegen nor male of vrijwel normale prijzen buiten de gestelde regelingen, b.v. van den boer aan stedelin gen of zelfs van den boer aan zgn eigen arbeiders, als niet tot den zwarten handel behoorende beschouwen. Het hoofdkenmerk van den zwarten handel is, dat met goederen, die voor de verdee ling voor de geheele gemeen schap bestemd zijn, bepaalde particulieren worden bevoor recht. Of dit nu al dan niet gepaard gaat met woekerhandel of met een zeer egoïstisch ruilsysteem, is een vraag van secundairen aard. Nederland is een zeer dicht bevolkt land en is daarom in normale tijden een importland. Onze eigen graan- en peulvruch tenproductie bedraagt in ge wone tijden nog niet de helft van hetgeen we aan granen, veekoeken e.d. importeeren. Ze. ker, er wordt uitgevoerd. We hadden in vredestijd een netto uitvoer van vleesch: ruim 10 pet. van onze productie; eieren: ongeveer de helft van onze pro ductie; kaas: niet heelemaalde helft. En boter, zal men zeg gen. Ja, wij exporteerden meer dan de helft van onze boter, maar importeerden daartegen over brjna de dubbele hoeveel heid aan vetten als grondstof voor spijs vetten, oliën en mar garine. Wij missen nu den invoer van granen en veevoeder sedert Mei 1940. Wg hadden toentertijd groote voorraden, die, dit moge nog wel eens gezegd worden, wat deze artikelen betreft, ge heel in Nederland znn geble ven. Sedert Mei 1940 zouden we in normalen tijd hebben in gevoerd tusschen 9 en 10 mil- lioen ton aan granen en vee voeder, d.w.z. dat wij sedert dien tijd voor menschelijke voe ding en veevoeding minder ter beschikking hadden pl.m. 8.5 millioen ton of ongeveer de op brengst van ruim 6 binnenland- sche oogsten. Sedert Mei 1940 hebben we het moeten doen met ongeveer rond berekend 5.5 6 millioen ton, terwijl we normaal ter beschikking zou den hebben gehad plm. 15 mil lioen ton. Of voor iemand, die van groote cijfers houdt: wig hebben gemist in dien tijd on geveer achtduizend vijfhonderd millioen kg graan en kracht voeder. Zal ieder van hetgeen er nu nog ter beschikking kan komen nog een eenigszins dra gelijk deel krggen, dan is een uiterst nauwkeurige verdeelmg noodzakelijk. Nu behoeven niet veel woor den gewijd te worden aan den wel eens zoo genoemden „éch ten" zwarten handel, nl. den zwarten handel, die met het vragen van woekerprijzen ge paard gaat. De bedrg'vers hier van behooren tot de allerge vaarlijkste misdadigers. Heel gevaarlijk en toch in wezen ook heel erg immoreel is de steeds toenemende ruilhandel. In wezen verschilt hij toch niet zoo heel veel van den woeker handel. Een voor velen wel aantrekkelijke. Ja zelfs van verschillende zijden aange prezen, clandestiene handeling, is het beschikbaarstellen aan anderen, ken- familie en ook vreemdelingen, die óf op aanbeveling dan wel op eigen initiatief komen vragen om tarwe, koolzaad, rogge, melk of aardappelen, omdat ze thuis te kort komen en dat tegen de normale prij zen. ledereen moet gevoelen, dat dit wezen tot hetzelfde resultaat leidt als de andere vormen van clandestie- handel. Er wordt onttrokken aan de gemeenschap om een particulier te bevoordeelen. Een gevaar is ook, dat bevoordeelde de waar gebruikt voor den zwarten handeel of voor ruiltransactles, die ook dikwijls op den echten zwarten handel uitloopen. Naar Duitschland? Het groote motief, waarom men dezen clandestienën vorm van verkoop in vele kringen niet erg vindt en hij zelfs door ondergrondsche propaganda sterk wordt aanbevolen, is dat men zegt, dat de waar anders toch naar Duitschland gaat. Wat is daarvan nu waar? Ik zal mij nu bepalen, aldus ir. Louwes, tot ongeveer de laat ste twee jaar, wijl dit de tijd is, dat wij voor het overgroote deel van onze eigen productie hebben moeten leven. Er is gedurende dien tijd ge ëxporteerd en er is beschikbaar moeten worden gesteld voor de bezettende macht. Het is moeilijk om in één cijfer uit te drukken, hoeveel dit nu voor onze voeding betee- kent. Misschien is de vraag, die de menschen het meeste inte resseert nog: hoeveel zou de voedingswaarde van ons rant soen nooger hebben kunnen zijn, als er geen export was en als er niets voor de weermacht beschikbaar was gesteld. Dit cijfer meen Ik naar beste weten te kunnen vaststellen op ongeveer .7 9 pet. Dit wil zeggen, dat als er in 't geheel niets geëxporteerd was en als er niets voor de weermacht was beschikbaar gesteld en we alles hier hadden kunnen op eten/ wat aan voedingsmidde len er uit is gegaan, we 7 a 9 pet. meer voedingswaarde had den gekregen. Van sommige artikelen had den we niets of vrijwel niets meer gekregen, b.v. van brood en boter. Van andere artikelen was het percentage wel van beteekenis. Wat 't laatste jaar betreft zouden we b.v. pl.m. 10 pet, meer kaas hebben kunnen geven. Van vleesch was dit in het laatste jaar zelfs 25 pet. en ook van peulvruchten heeft export plaats gehad en wel het laatste jaar pl.m. 20 k 25 pet. van onzen oogst. Van groente zou het nog meer beteekend hebben, als we alle nu geëx porteerde groente werkelijk hadden kunnen opeten. Dit was van verschillende groente ze ker niet het geval (komkom mers, tomaten, andijvie, kool, koolrapen e.d.). Niemand kan evenwel ontkennen, dat onze groentepositie in dezen zomer vrij wat gemakkelijker geweest was, als we geen export had den gehad. Op dit lijstje ontbreken twee onzer voornaamste exportpro ducten, nl. boter en eieren, Iwijl die nu niet meer worden geëxporteerd, evenmin als con- sumptievetten. Van onzen in 1939/1940 gevormden voorraad vet heeft een belangrijke ex port plaats gehad (ruim 1/3), terwijl tot Juni '41 ook regel matig boter is geëxporteerd, zij het dan niet in zulke groote quanta als normaal. Sedert dien heeft de vet- of

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1943 | | pagina 1