PROVINCIALE ZEEUWSCHE COURANT ABONNEMENTSPRIJS 19 ct. per week of 2.42 per kwartaal. Franco per post 2.63 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 6 ct. ADVERTENTIEPRIJS: Per m.m. 14 cent, minimum per adver tentie 2.30. BIJ abonnement speciale prijs. Kleine advertenties (maximum 8 regels) van 1—5 regels 65 cent. iedere regel meer 13 cent. dlenstaanvragen en dienstaanbiedingen resp. 55 en 11 cent. „Brieven of adres Bureau van dit Blad" 10 ct. meer 7ATFPnAfi 90 FFRRÏ TAPï 1 Q4ft De Bureaux van ons blad zijn gevestigd te: Vllsslngen: Redactie f/rt I LlXL/rtU &\J rUDJt\Ulytk) en Administratie Walstr. 58-60, tel. 10 (2 lijnen), Redactie na kantoortijd tel. 578; Middelburg; Londensche Kaai 29, Redactie tel. 3521, Admlniatr. tel. 3541; Goes: Redactie en Administratie Turfkade 15, tel. 2863, na kantoortijd tel. 2475; Souburg i Kabaalstraat 45, teL 234; Oostburg: Redactie en Administratie Breodestraat 45, tel. 102; Breskens: Dorpsstraat 35, teL 21. 186ste JAARGANG NUMMER 42 DIT NUMMER BESTAAT UIT 8 BLADZIJDEN De Wierlngermeer 121/2 jaar. Morgen is de Wieringermeer 12% jaar oud. Een feit, be langrijk genoeg, om aan de vergetelheid te worden ont rukt. Want ook Zeeland heeft een relatie tot dit deel van Nederland, dat als eerste pol der in de Zuiderzee de belang stelling van geheel ons land tot zien trok. Niet, omdat het hier ging om een experiment, waarvan men het resultaat met do noodige spanning, mis schien zelfs met gemengde ge voelens, tegemoet zag. De Wieringermeer was een stuk nationale trots en de praktijk van 12% jaar heeft daarvoor de sprekende rechtvaardiging gegeven. Ook al zal het nog wel eenigen tnd duren voor de toestand zich geconsolideerd heeft en al verkeert de polder voor een afsluitende beoordee ling nog te zesr in een groei- stadium. Toch: de Wieringer meer is onze eerste Zuiderzee polder; In de „Excursiegids Wierin germeer", in 1939 onder aus piciën van de Wieringermeer- directia uitgegeven, wordt het zoo sober en tegelijk zoo wel sprekend gezegd: „In een tijdsbestek van negen jaar is het territoir, waar eeuwenlang de golven pleegden te kabbe len .herschapen in een land streek niet vruchtbare gron den, voor het overgroote .deel reeds door pachters bewerkt met wegen, kanalen, brug gen, sluizen benevens dor pen met woon- eri winkelhui zen, kerken, scholen en kan torenwoonkernen met ker kelijk en maatschappelijk le ven gebied met esn bestaan van vrijwel allen door hun ar beid 1 Een gebied van ruim 21000 ha voorloopig nog niet schikt voor bebouwing en woning, slechts een stuk van de Zuiderzee, dat droog geval len was, waarin slechts de ka- naalprofi-slen waren aangege ven. Maar, nadat op 21 Au gustus 1930 de polder a drooggevallen, kwamen in September van dat jaar de eerste zeshonderd ontginners, het werden er tweeduizend en in 1932 kwamen zij met hun werk gereed. Zeker was de belangstell van agrarisch Nederland in den aanvang gereserveerd, maar zoodra was het duidelijk, dat de gronden in den nieuwen polder schoone beloften inhiel den, of de gegadigden kwamen los. Hetgeen niet behoeft te verwonderen, wanneer men be denkt, dat in een eeuw tijd de beschikbare oppervlakte cul-i tuurgrond daalde van 72 tot 27 ha per inwoner, veroor zaakt door den snellen bevol kingsaanwas, welke over het zelfde tijdsbestek niet minder dan 230 pet. bedroeg. De inpoldering van de Zui derzee was derhalve geen ex periment, maar weloverwogen, om meer en goede cultuur grond voor agrarisch Neder land vrij te maken. Aan het Zuiderzeewerk is de naam van Lely, die als in genieur het ontwerp maakte en als minister van waterstaat in 1918 de wet tot afsluiting en gedeeltelijke droogmaking van de Zuiderzee tot stand mocht brengen, onafscheidelijk verbonden. Dat een der Wie- ringermeergemalen zijn naam draagt is slechts een beschei den nulde aan de nagedachte nis van een man, die de beste deugden van Nederlandschen ondernemingsgeest en water bouwkundig vernuft in zich vereenigde en aan wiens door zicht en overtuigingskracht ons land de tot stand koming van een der stoutmoedigste Sroledjen dankt, ooit in Ne erland op waterbouwkundig De Duitsche vrouw helpt bij de ver vaardiging der wapens voor hel front. In een fabriek, waar pantser- strijdwagens worden gemaakt, worden bij de montage aanwüilngen gegeven. Hoffmann-SUpf-Pax m gebied ter hand genomen. Vijf en twintig jaar later redenken wij het 12%-jarig «staan van den eersten pol der. Het was Lely niet gegund de - tot stand koming van de zen polder te beleven. In 1929 overleed hij, maar in het machtige Zuiderzeewerk heeft hij zich een trotsch monument opgéricht ea in de voortduren de zorg voor de ontwikkeling van Neêrlands twaalfde pro vincie moge ons volk een eere schuld inlossen jegens een zij' ner grootste zonen. Er zijn wellicht bedenkln- 8* tegen de kolonisatiemethoden, welke hier zijn toegepast. De ervaringen echter zijn nuttig reweest en in ieder geval kan hans, 12% jaar nadat de pol der is drooggevallen, women getuigd, dat de Wieringermeer een voorbeeld is voor geheel Nederland en voor het inpol deringsplan een volstrekt) rechtvaardiging heeft gegeven. De resultaten, reeds in de eerste jaren verkregen, in ver gelijking met die van aan grenzende gebiedem wettigen de verwachting, dat de Wie ringermeer ook in de toekomst voor de dekking van onze be hoeften aan landbouwproduc ten van groote beteekenis zal zijn. In de belangwekkende publi- caties, welke gedurende de nu .verstreken periode met betrek king tot de Wieringermeer verschenen, zgn tal van waar devolle gegevens verzameld, waarvan de kennisname on misbaar is voor allen, die zich met Nederlands twaalfde pro vincie bezig houden. Deze be langstelling is ook thans ten volle gerechtvaardigd. De Wieringermeer met zijn jonge, krachtige, vooruitstre vende, met zijn intelkgente bevolking, zij is een voorbeeld voor geheel agrarisch Neder land. Want deze bevolking weet, dat er moet worden aangepakt. Weliswaar stimu leert de Staat de kolonisatie, maar daarmede wordt edn pol der niet tot cultuurland. Na 12% jaar mag getuigd wor den, dat met de Wieringer meer een stuk cultuurland van beteekenis aan ons land is toegevoegd. Cultuurland in den uitge breid en zin van het woord. De waarde daarvan wordt niet uitsluitend bepaald door cH- fers en opbrengsten, zij wordt ook bepaald door den aard en den arbeid der bewoners. Zij, de jonge bewoners van nieuw land kregen de kans van him leven. Zij hebben de kans ge grepen en een hechte, gesloten samenleving gevormd, welke zich in een betrekkelijk korte spanne trjds heeft weten los te maken van de ietwat kunst matige constructie van samen- Goebbels over de crisis in het Oosten en den totalen oorlog. „De vijand zal ons in den aanstaanden zomer weer in oude offensieve kracht leeren kennen". Rijksminister dr. Goebbels heeft Donderdagmiddag op een massabijeenkomst te Berlijn het woord gevoerd over de cri sis in het lOosten en den totalen oorlog. De reusachtige hal, waarin de minister sprak, was overvol met menschen uit alle kringen van het volk. De minister zeide, dat nau welijks drie weken geleden, toen hg het laatst tot het Duit sche volk sprak, de crisis, waarin het Oostelijke front zich op het oogenblik bevindt, haar hoogtepunt had bereikt. Het laatste radiobericht der strij ders van Stalingrad citeerend, zeide dr. Goebbels: „een volk, dat de kracht bezit om zulk een ongeluk te dragen en ook te overwinnen, ja Om daaruit nog meer kracht te putten, is onoverwinnelijk". Wg Duitschers, vervolgde de minister, zijn gewapend tegen zwakheid. Tegenslagen en on gelukkige gebeurtenissen in den oorlog geven ons slechts nog meer kracht, vastberaden heid en geestelijke en strijd vaardige activiteit, die bereid is alle moeilijkheden en hinder nissen met revolutionaire geest drift te overwinnen. Het heldenoffer in Stalingrad. Het groote heldenoffer, dat onze soldaten in Stalingrad ge bracht hebben is voor het heele Oostelijke front van slissende historische beteeke nis geweest. Dit offer is niet tevergeefs gebracht. Wij zijn moedig genoeg om het gevaar rechtstreeks onder oogen te zien het koelbloedig en nuch ter te taxeeren en het dan met opgeheven hoofd en vastbera denheid tegemoet te treden. Eerst dan ontplooien wij als beweging en als volk altijd on ze grootste deugden, nl. hartstochtelijken en gzeren wil om het gevaar te breken en te bannen. Wij doorstaan thans in het Oosten een zwaren militairen druk. De stormloop der steppe tegen ons eerbiedwaardige con tinent is dezen winter losge broken met een geweld, dat alle menschelijke en historische voorstellingen in de schaduw stelt De Duitsche weermacht vormt daartegen met haar bondgenooten den eenigen wal, die in aanmerking komt. Thans zal men begrijpen, waarom op de partijdagen te Neurenberg de waarschuwende stem is verheven tegen de af schuwwekkende, historischt revaren van het Oostelijk bols- ewisme dat een volk vanhgna !00 millioeh zielen had dienst baar gemaakt aan de joodsche terreur en het voorbereidde tot een aanvalsoorlog tegen Euro pa. Toen de Führer op 22 Juni 1941 de Duitsche weermacht in het Oosten tot den aanval liet overgaan, waren wij ons allen bewust dat daarmede de be slissende strnd van deze gigan tische wereldworsteling aan brak. Thans openbaart bij zich in in geheelen wilden omvang. Kuier rijst een bedreiging van het Duitsche rijk en van het Europeesche vasteland, welke alle vorige gevaren ver in de schaduw stellen. Dr. Goebbels wendde zich allereerst tot de openbare mee ning der wereld en proclameer de drie stellingen van den strijd tegen het bolsjewistische gevaar. Drie stellingen. De eerste luidtzou de Duit sche weermacht niet in staat zijn het gevaar uit het Oosten te vernietigen, dan zou daar door het Duitsche rgk en kort daarna geheel Europa aan het bolsjewisme ten prooi val len. De tweede luidt: De Duitsche weermacht en het Duitsche volk alleen bezitten met hun bondgenooten de kracht, Euro pa fundamenteel uit deze be dreiging te redden. De derde luidt: in uitstel is woning en bestuursinrichting. ingermeer is zelfstan dig geworden binnen de Ne- derlandsche schap deel van ons. En in Zeeland zullen wij jfaarne, daarbij geholpen door Ie Zeeuwsche kolonisten, die it zich vestigden, de relatie met dit land onderhouden. Zfl kan voor ons slechts waarde vol z$ni mouflage voorziet, zoo draagt het in de angelsaksische staten plutocratisch-kapitalistisch gevaar gelegen. Er moet snel en grondig gehandeld worden, anders is het te laat. T.a.v. de eerste stelling wees de minister er uitvoerig op, hoe het bolsjewisme altijd openlijk heeft verkondigd dat het zijn bedoeling is niet alleen Europa, maar de geheele wereld te re- volutioneeren. Stalin en andere Sovjet grooten willen deze be doelingen camoufleeren, maar dit kan ons niet misleiden. Zij willen uit den te ontketenen bolsjewistischen chaos en uit de dan ontstane wanhoop en vertwijfeling hun internationa le bolsjewistisch gecamoufleer de kapitalistische tyrannie op richten. Aan onze grens zou het bolsjewisme geen halt hou den. Papieren verklaringen of farantie-verplichtingen tef eze onweerlegbare bedoel gen maken geen indruk op ons, zeide de minister. Het avondland is In gevaar. Het avondland is ln gevaar. Het Duitsche volk is met be reid zich aan dit gevaar over te leveren. Achter de aanstor mende sovjetdivisies zien wij reeds de joodsche liquidatie commando's en daarachter ver heft zich de terreur, het spook beeld van millioenen hongeren den en volkomen anarchie. Te» aanzien van zijn tweede stelling verklaarde dr. Goeb bels: de Europeesche staten met inbegrip van Engeland be weren, dat zij sterk genoeg zijn om bijtijds en op doeltreffende wijze tegen een bolsjewiseering van Europa op te treden. Deze verklaring is kinderlijk. Indien de sterkste militaire macht der wereld niet in staat zou zijn, de bedreiging door het bolsje wisme te vernietigen, wie zou dan daartoe de kracht hebben In de hoofdsteden van de mid delbare en kleine Europeesche staten troost men zich met het voornemen zich geestelijk te wapenen tegen hef bolsjewisti sche gevaar. Maar het Ooste lijke bolsjewisme is niet alleen een terroristische leer, het is ook een terroristische praktijk. Het jaagt zijn doel na met vol komen uitputting van zijn po tentieel en zonder ook maar eenigszins rekening te houden met het geluk, den welstand en den vrede van de onderworpen volken. Het bolsjewisme beeft reeds in den vorm van de communis tische partgen zgn vreemdelin genlegioenen op den grond van alle democratische landen staan. Geen dezer staten kan beweren, dat hg voor een bols- mom. Geen Duitscher denkt aan een laf compromis. De minister zeide zich niet te vleien met de hoop door deze verklaringen de openbare mee ning in de neutrale en zelfs in de vijandelijke staten te kun nen alarmeeren. Dat is ook niet de bedoeling. Ik weet, dat de Engelsche pers morgen zal beweren, dat ik met het oog op den druk, die wij aan het Oostelijk front doorstaan, de eerste voelhorens voor den vrede heb uitgestoken. Daar van kan in hét geheel geen sprake zijn. In Duitschland denkt thans niemand aan een laf compro mis. Het geheele volk denkt slechts aan een harde» oorlog, maar als verantwoordelijk spre ker van het leidende land van dit continent maak ik voor mjj jewiseering van binnen uit im- ia. Het bolsjewisme slaat ook geen acht op de grenzen der volken. Dr. Goebbels wees er op dat de wereld slechts keus heeft tusschen een onder de militaire bescherming der spil staand en een bolsjewis tisch Europa. Het jodendom heeft de angelsaksische staten op geestelgk en politiek ter rein reeds diep doordrongen. Zooals het zich in de Sovjet- Unie van de bolsjewistische ca aanspraak op het souvereine recht een gevaar gevaar te noemen, als net niet alleen ons eigen land, maar ons geheele werelddeel bedreigt. Dr. Goebbels zeide ten aan zien van zijn derde stelling, dat de verlammingsverschijnselen bij de West-Europeesche demo cratieën tegenover de doode- lrjkste bedreiging benauwend zijn. Het internationale joden dom bevordert die verschijnse len uit alle macht. De maatregelen tegen het jodendom. Hét jodendom toont zich hier weer eens den demon van het verval en den drager van een internationale cultuurvernie- lende chaos. Hoe andere volken zich tegen dat gevaar te weer stellen, is ons onverschillig. Maar hoe wij ons daartegen verweren, is onze eigen zaak, waarin wij geen inmenging dul den. Als het vijandelijke bui tenland schijnheilig protesteert tegen onze anti-joodsche poli tiek en huichelachtig krokodil lentranen vergiet over onze maatregelen tegen het joden dom, kan ons dat niet beletten het noodzakelijke te doen. Duitschland althans is niet van zins zich voor deze bedrei ging te buigen, maar veeleer bijtijds en zoo noodig met de radicaalste maatregelen tegen haar op te treden. De militaire druk ln het Oosten. In het teeken van al deze overdenkingen staat de mili taire druk tegen- het Duitsche rijk in het Oosten. De oorlog op zijn hoogtepunt. sche volk vervult met zijn bond genooten in den volsten zin van het woord een Europeesche zending, wanneer het met de wapenen optreedt tegen deze rechts treeksche en allerern stigste levensbedreiging. Deze strijd kan en mag slechts met een overwinning eindigen. Dr. Goebbels wees er <?p hoe de worsteling om Stalingrad een symbool is geworden van den heldhaftigen tegenstand tegen het oproer der steppe. Eerst hier zgn onze oogen vol komen geopend voor de pro blematiek, die uit dezen oorlog voortvloeit. Wg zullen de fei ten, al zrjn zn nog zoo hard en wreed, moedig onder oogen zien. Want onze geschiedenis heeft bewezen, dat een herkend gevaar spoedig ook een over wonnen gevaar is. In het tee ken van dezen heldhaftigen te genstand staan onze verderei allerzwaarste afweergevechten in het Oosten. In het Oosten woedt een oor log zonder genade. De Führer heeft dien juist gekarakteri seerd, toen hij verklaarde, dat

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1943 | | pagina 1