AKKERTJES
Nederlands jeugd aan het werk
De legerberichten van gisteren.
Rassenkeuze op gescheurd grasland.
Derde blad
PROVINCIALE ZEEUWSCHE COURANT
Woensdag 24 November 1941
De heer A. G. Glas, hoofd der afdeeling
volksontwikkeling der werkgemeenschap
„Vreugde en Arbeid" van het N.V.V. ge
vestigd te Amsterdam, gaf ter perscon
ferentie te 's-Gravenhage gisteren de vol
gende interessante toelichting op de
nieuwe huisvlijtactie „Neerlands jeugd aan
het wërk", welke te Amsterdam reeds in
October j.L een aanvangs nam en thans
onder dit motto door het geheele land zal
worden gevoerd.
Huisvlijt, aldus de heer Glas, wordt door
velen beoefend. Er zyn tal van knutse
laars, die het ver hebben gebracht. Het
knutselen, dus de huisvlijt, is een uitste
kende vorm van besteding van den vrijen
tijd. Het nuttige is hier met het aange
name vereenlgd. Als er een poging gedaan
wordt om de beoefening van huisvlijt uit
te breiden door huisvlijtacties, dan wordt
hiertoe vooral aanleiding gevonden in de
tijdsomstandigheden. Stellig wordt'de vrije
tijd meer thuis doorgebracht dan vroeger.
Het gezin is meer op zichzelf aangewezen.
Tal van omstandigheden werken hiertoe
mede, zooals verduistering, slechte ver
bindingen, vroege radiosluiting, enz.
Een huisvlfltactie kan zich richten tot
de jeugd of tot de volwassenen, doch ook
tot beide groepen. Men las reeds in de
bladen van een huisvlijtactie in de ge
meente Amsterdam, die zich tot de ge
heele burgerij richtte. Thans maakt het
N.V.V. bekend, dat op initiatief van het
departement van volksvoorlichting en
kunsten ook nog jeugdhuis vlijt tentoon
stellingen georganiseerd zullen worden in
andere plaatsen, en wel in Leeuwarden,
Assen, Arnhem, Eindhoven, Utrecht, Den
Haag en andere nog nader te bepalen
plaatsen. De huisvlijtacties in deze ge
meenten zullen zich allereerst richten tot
de jeugd onder het motto„Neerlands
jeugd aan het werk".
Bekend is, dat dikwyls onder de jeugd
onbekende talenten sluimeren, die gaarne
de gelegenheid zullen benutten om eens
met hun werk voor den dag te komen; die
gelegenheid zal hun nu worden geboden.
Omdat de tijdsomstandigheden ertoe bij-
dragen, dat zich bij de jeugd verschillende
prdblemen voordoen (de toenemende jeugd
criminaliteit is een bewijs hiervan), moet
elke poging om de jeugd afleiding, of beter
nog een gezonde en juiste* tijdsbesteding
te bezorgen op aller medewerking kunnen
rekenen.
Wat Wordt er nu eigenlek onder
huisvlijtactie verstaan?
Hieronder wordt verstaan het bevor
deren door propaganda en voorlichting
op groote schaal van alle vormen van
huisvlijt in den uitgebreidsten zin van het
woord. Ieder wordt opgewekt individueel
aan het werk te gaan en te trachten het
beste te maken, dat in zijn vermogen ligt.
Dat is een ongelijke strijd, want de een
kan meer dan de ander. Natuurlijk is dit
het geval, maar bij de beoordeeling van
het werk wordt rekening gehouden met
leeftijd, opleiding, enz. Het spréékt van
zelf, dat het werk van een jongen van de
ambachtsschool anders beoordeeld wordt
dan dat van een jongen kantoorbediende.
Zooveel mogelijk zal ernaar' wórden ge
streefd, dat de scholen een eigen school
actie voeren met steun én medewerking
van de leerkrachten en dat in Maart van
het volgende jaar overal schooltentoon-
stellingen..: worden gehouden, bijv. in de
gymnastieklokalen, waar ouders en be
langstellenden het werk van de leerlin
gen kunnen bewonderen. Hier wordt dan
de eerste selectie toegepast. Alleen de
mooiste werkstukken komen voor inzen
ding naar de groote plaatselijke tentoon
stellingen in aanmerking. Maar ook de
schoolactie kan een groote attractie zijn
vóór de jeugd, omdat goede voorlichting
en leiding door de leerkrachten een gezon
de naijver en werklust tot ontwikkeling
kunnen brengen. De leerkrachten mogen
hierbij niet tot daadwerkelijke hulp over
gaan, maar zij dienen op ruime schaal
raad te geven en de kinderen wegwijs te
maken.
Januari zal in het bijzonder in het tee
lten van de propaganda worden gesteld.
Door middel van de dagbladpers, de radio
en de film, die ongetwijfeld alle medewer
king zv.llen verleenen, zal op zoo ruim mo-
De nieuwe cjjrecteur-generaal
van P.T.T.
Loopbaan van Ir. W. L. Z. van der Vegte.
1 Ir. W. L. Z. van der Vegte, die dr. ir.
M. H. Damme opvolgt als directeur-gene
raal van het staatsbedrijf der posterijen
telegrafie en telefonie, werd geboren te
Valkenlburg in Limburg op 7 Januari 1895.
t Ir. v. d. Vegte studeerde aan de Tech
nische Hoogeschool te Delft, waar h(J in
1920 het einddiploma voor electrotechnisch*
ingenieur behaalde, waarna hij in dienst
trad bij Siemens Schuckert te Den Haag
In 1925 ging hij over naar de Nederland-
sche Hoogovens en Staalfabrieken te
IJmuiden. In 1932 ging hij over naar de
„Mekog", om in 1938 op te treden als di
recteur van de Nederlandsche Siemens
Maatschappij te Den Haag. Ruim twee
jaar later stelde hij zich ter beschikking
van den leider der N.S.B.
Eind 1940 werd ir. Van der Vegte belast
met de reorganisatie van de radio ter
voorbereiding van de stichting van een
grooten omroep.
In December 1940 werd hij benoemd tot
raadadviseur bjj het nieuw opgerichte de
partement van volksvoorlichting en kun
sten en tevens tot voorzitter van den ra-
dloraad.
In zjjn functie als raadadvfseur was hij
belast met de afdeeling radio en begin
1941 tevens met de afdeeling film. In
April 1941 werd Ir. Van der Vegte buiten
dien benoemd tot voorzitter van de rijks
filmkeuring.
Ir Van der Vegte is sedert 1933 onafge
broken lid van de N.S.B. en hrj werd in
1940'benoemd tot hoofd van de afdeeling
radiozaken van het hoofdkwartier der N.S.
B. Eind 1940 volgde bovendien zyn benoe
ming tot leider van het economisch front.
Deze laatste functie werd neergelegd per
1 October 1941 om een nieuwe functie, nl.
hoofd van de afdeeling technische zaken
van het hoofdkwartier, té aanvaarden.
Hiernaast werd hij door den leider der
N.S.B. belast met de reorganisatie van de
N.S.B.-pers. Tevens is hij lid van den raad
voor volkshuishouding der N.S.B.
gelijke schaal van voorlichting worden ge
diend, opdat iedereen kan meedoen.
Medewerking van departementen,
In dit verband is het van belang, dat
het departement van opvoeding, weten
schap en cultuurbescherming en het de
partement van volksvoorlichting en kuns
ten groote belangstelling voor dit plan
hebben en hun volle medewerking hebben
toegezegd.
Zelfs kan worden m degedeeld, dat het
departement van volksvoorlichting en
kunsten reeds een belangrijke som gelds
voor den aankoop van prijzen ter beschik
king heeft gesteld. Verder koestert men
de hoop, dat evenals te Amsterdam, de
gemeentebesturen, instellingen, onderne
mingen en zaken hun belangstelling zullen
toonen en zoo lViogelrjk ook prijzen be
schikbaar zullen stellen. Men rekent op een
groote deelname 'en wil gaarne de moeite
van zooveel mogelijk inzenders met aar
dige prijzen beloonen. Iedere prijswinnaar
zal een fraaie oorkonde ontvangen.
Bovendien wordt de huisvlijtactie ge-
spiltst in een groot aantal afdeelingen en
leeftijdsgroepen, waardoor de kans op een
prijs aanmerkelijk stijgt. Zoo kan men in
zenden voor de volgende rubriekenhout
bewerking (houtsnijwerk, timmerwerk,
enz.), leerbewerking, metaalbewerking,
modeleeren en boetseeren (klei, gips,
enz), modelbouw (schepen, vliegtuigen,
enz.), naaien, breien, haken, papierbewer
king (silhouetten en mozaïeken), schilde
ren (waterverf, olieverf, enz.), teekenen
(pen, potlood, enz.), vlechten (raffia,
touw, en.) en weven, eventueel fotografie,
waarvoor toestemming is verkregen van
de autoriteiten, mits - hiervan geen foto
wedstrijd wordt gemaakt en hierbij ge
bruik wordt gemaakt van het bij parti
culieren en in den handel aanwezig mate
riaal, verder zijn alle andere vormen van
beeldende kunst geoorloofd, ook indien
zij niet onder een der bovengenoemde
groepen zijn ondergebracht (etsen bijv.).
In elk der bovénstaande rubrieken wordt
dus een groot aantal prijzen uitgeloofd,
terwijl bovendien elke rubriek weer ge
splitst wordt naar den leeftijd van de in
zenders. De tabel hiervoor luidt als volgt
1. 'Fröbelwerk voor kinderen tot en met
6 jaar
2. huisvlijt voor kinderen van 7 tot en
met 9 jaar.
3. huisvlijt voor kinderen van 10 tot en
met 13 jaar
4. huisvlijt voor kinderen van 14 tot en
met 17 jaar.
en indien de inzending ook voor volwas
senen is ingesteld, ook voor den leeftijd
van 18 jaar en ouder.
Binnenkort zijn in alle plaatsen aanmel
dingsformulieren verkrijgbaar. De actie
loopt tot en met de ipaand Maart 1942. In
April zullen de tentoonstellingen plaats
vinden.
De huisvlijtacties staan voor iedereen
open. Er wordt naar geen enkel lidmaat
schap gevraagd en er zyn. ook aan de in
zending geen kosten verbonden.
Voor materiaal moet ieder zelf zorgen.
Natuurlijk kan men opmerken, dat ver
schillende materialen schaarsch zijn, maar
met goeden wil en vindingrijkheid zal ieder
dit probleem wel oplossen.
Eén opmerking is nog van belang. In de
jeugdgroep van 14 tot en met 17 jaar
treft men schoolgaande jeugd en niet-
schoolgaande jeugd aan. Het spreekt van
zelf, dat de huisvlijtactie zich tot beide
groepen wendt.
Het komt er thans op aan, dat Neerlands
jeugd aan het werk gaat, teneinde straks
met de resultaten Van vele avonden noesten
arbeid voor den dag te kunnen komen.
LOONREGELING VOOR
ARBEIDERS VAN GESLOTEN
BEDRIJVEN.
De secretaris-generaal van het departe
ment van sociale zaken heeft op grond van
par. 1 der verordening nr. 23 1940 en in
overeenstemming met de par. 2 en 3 der
verordening no. 3 1940 van den Rijkscom
missaris voor het bezette Nederlandsche
gebied inzake de belooning van arbeiders,
werkzaam in een bedrijf, dat ln de periode
van 25 December 1941 tot en met 1 Ja
nuari 1942 gesloten moet blijven, het
volgende bepaald
Artikel 1. Alle arbeiders, wier loon per
week of korter wordt uitbetaald en die
werkzaam zijn in een bedrijf, dat ingevol
ge de in de Nederlandsche Staatscourant
van 22 December jl. opgenomen bekend
making van den secretaris-generaal van
het departement van handel, nijverheid en
scheepvaart in de periode Van 25 December
1941 tot en met 1 Januari 1942 gesloten
moet blijven, hebben recht op steun over
de werkdagen waarop zij ingevolge die
regeling niet kunnen werken. Aan de ar
beiders, die niet zijn vaste arbeiders in den
zin van artikel 3, moet de werkgever een
verklaring afgeven, houdende dat die ar
beider, die anders bij hem zou hebben ge
werkt, ten gevolge van bedoelde regeling
niet heeft kunnen werken. De steunnor-
men, welke ten dezen gelden, liggen 20 pet.
boven, het gewone steunbedrag met een
maximum van het normale loon bij een
werktijd, als thans gevolgd wordt. Aftrek
van gezinsinkomsten vindt hierbij niet
plaats.
Artikel 2. Voor de arbeiders, die onder
een wachtgeldregeling vallen, of recht heb
ben op uitkeering uit een werkloozenkas,
worden bij de berekening van het bedrag
van het wachtgeld of van de kasuitkeering
de dagen, waarover zij ingevolge artikel 1
recht op steun hebben, bulten beschouwing
gelaten.
Artikel 3. Voor wat betreft de vaste ar
beiders waaronder mede zijn te ver
staan losse arbeiders, die op 24 December
a.s. reeds 4 weken of langer bij den werk
gever in dienst zijn moet over de in ar
tikel 1 genoemde periode worden doorbe
taald het loon op tijdloonbasis, dat de be
trokken arbeiders verdiend zouden hebben,
indien zij op die dagen gewerkt hadden.
Artikel 4. Voorzoover een arbeider inge
volge het bepaalde in artikel 3 loon heeft
ontvangen, zal het hem over de dagen 29,
30 en 31 December toekomende steunbe
drag, bedoeld ln artikel 1 echter zonder
den toeslag van 20 aan zijn werk
gever worden uitgekeerd.
Artikel 5. Voorzoover de^werkgever aan
loon meer betaald heeft dan hij aan steun
volgens artikel 4 terugontvangt, mag hij
voer dat verschil door den betrokken ar
beider werk laten verrichten boven den in
zyn bedrijf thans gevolgden werktijd,
echter niet later dan tot 14 Juni 1942
dan wel dat verschil verrekenen met de
,aan den arbeider toekomende vacantie.
Artikel 6. Dit besluit treedt in werking
met ingang van den dag volgende op dien
van afkondiging.
VAN UITSTEL KOMT AFSTEL.
Hoe dikwijls wordt niet dit spreekwoord wer
kelijkheid? En hoe dikwüls hebt U niet, uitge
steld uw bijdrage voor de Nederlandsche ambu
lance te storten, hoewel U zich stellig voorgeno
men had dezen menschlievenden arbeid te steu
nen' Toch zoudt U niet willen, dat als straks de
ambulance uitrijdt, gij niet hebt bijgedragen aan
de totstandkoming daarvan. Stelt daarom niet.
meer uit en voorkomt daarmede dat van uitstel
afstel komt.
Stort vandaag nog uw bijdrage op girorekening
Nederlandsche ambulance, Koninginnegracht 22,
te Oen Haag.
Duitschland strijdt voor Europa.
Het opperbevel der Duitsche weer
macht deelt mede:
De zware gevechten in de midden-
zóne van het Oostelijke front duren
voort. Op verscheidene plaatsen heb
ben onze troepen krachtige vijande
lijke aanvallen met succes afge
weerd; zij hebben daarbij 19 Sovjet-
pantserwagens vernietigd. Afdeelin
gen gevechtsvliegtuigen en stuka's
ondersteunden de gevechtshandelin
gen te land. Zij brachten den vijand
bloedige verliezen toe, vernietigden
talrijke pantserwagens en voertuigen
van iedere soort en stelden verschei
dene batterijen buiten gevecht. In de
wateren by Sebastopol heeft de
luchtmacht een oorlogsschip der bol
sjewisten door rechtstreeksche bom-
treffers beschadigd. Ten Oosten van
het VIsschersschiereiland hebben ge
vechtsvliegtuigen een vrachtschip
van miadelbare tonnage tot zinken
gebracht. Een tweede koopvaarder
werd in de baai van Kola door bom
men beschadigd.
Zooals reeds in een speciaal be
richt gemeld is, heeft een duikboot
onder bevel van Kapitan-leutnant
Bigalk op den Atlantischen Oceaan
een Britsch vliegkampschip aange
vallen, dat een convooi beschermde.
De duikboot maakte het vliegkamp
schip door torpedotreffers in de
schroef stuurloos. Na twee torpedo
treffers in voor- en middenschip
zonk het vliegkampschip met den
neus omlaag.
In Noord-Afrika kwam het Maan
dag in het gebied ten Oosten van
Benghazi tot gevechten, die nog
voortduren. Duitsche gevechtsvlieg
tuigen hebben in het Westen van
Cyrenaica Britsche troepenconcen
traties en colonnes vrachtauto's ver
strooid.
Overdag en des nachts zijn mili
taire installaties op Malta gebom
bardeerd. Duitsche jagers schoten
daarbij twee Britsche vliegtuigen
neer.
Zwakke strijdkrachten der Britsche
luchtmacht hebben in den nacht van
Maandag op Dinsdag een klein aan
tal* brisant- en brandbommen laten
vallen op woonwijken in e enige
plaatsen aan de Duitsche Bocht
Door marine-artillerie werd een vij
andelijke bommenwerper neergescho
ten.
HET ITALIAANSCHE.
Het 569ste communiqué van het Ita-
liaansche hoofdkwartier luidt:
In den Dzjebel van Cyrenaica, waar
bedrijvigheid van patrouilles viel waar
te jiemen, is de toestand onveranderd.
De vijandelijke artillerie heeft haar actie
tegen de stellingen te Bardia en Sol-
loem versterkt. De luchtop/raties wer
den beperkt door ongunstige weersom
standigheden. Tobroek en Derna zyn op
doeltreffende wijze door Duitsche vlieg
tuigen gebombardeerd. Itaiiaansche en
Duitsche vliegtuigen hebben Malta her
haaldelijk aangevallen en, in weerwil van
het levendige afweervuur, militaire doe
len getroffen.
Neem direct 'n "AKKERTJE-,
want "AKKERTJES" zijn dan
van groote waarde. Ze be
strijden koorts en infectie.
"AKKERTJES" verdriiven de
ziektekiemen, door nun af
leidende werking. Bovendien
bevorderen "AKKERTJES" het
transpireeren, onmisbaar bij
v het doeltreffend bestrijden
]van kou, koorts en'griep.
"AKKERTJES" stillen direct
alle pijnen en maken dat U
zich prettig gaat gevoelen.
t.g.n hoofdpijn, pljnon, "nar* dagen"
KATS.
Abonnementen en advertenties voor de
Provinciale Zeeuwsche Courant worden
aangenomen door den Agent
J. S. VERSPRILLE.
Te Groningen, Zwolle, Alkmaar, Roosen
daal en Roermond werden in samenwer
king met den landbouwvoorlichtingsdlenst
bijeenkomsten belegd om met de practische
landbouwers van gedachten te wisselen
over de rassenkeuze op gescheurd gras
land. De conclusies dezer besprekingen,
waarvoor veel belangstelling bestond, heb
ben wij besproken met den directeur van
het instituut voor plantenveredeling, den
heer J. C. «Dorst, zoo meldt het A.N.P.
In de eerste plaats kwam overal duide
lijk aan het licht, dat bij de keuze zoowel
van het gewas als van het ras, rekening
moet worden gehouden met de specifieke
omstandigheden van de; stréek waar men
woont?. Het maakt groot verschil of men te
doen heeft met klei-, loss-, zand- of dal
grond en of deze vochtig dan wel droog
gelegen zijn. Eveneens is het zonder meer
duidelijk, dat een rijke, vruchtbare grond
geheel andere eischen aan het ras stelt
dan arm, schraal land. Ook is de tijd Van
scheuren van Invloed. Hoe later dit ge
schiedt, des te minder plantenvoedsel zal
het eerste jaar beschikbaar komen. Bij de
keuze van het gewas en van het ras zal
verder rekening moeten worden gehouden
met de arbeidsverdeeling en met. het ge
was dat men een volgend jaar wenscht te
telen, aldus de heer Dorst.
Aardappels.
In het algemeen genomen kunnen met
aardappels goede resultaten op gescheurd
grasland worden verwacht. Men zal echter
goed doen o.m. met het volgende rekening
te houden
Op gescheurd grasland bestaat kans op
vreterij door ritnaalden. Het is daarom
gewenscht een flinke poter te nemen. Door
de poters bovendien voor te kiemen kun
nen de planten eerder op eigen beenen
staan en zijn zij beter bestand tegen vre-
terrj.
Op .het gescheurd land treedt dikwijls
rhizoctonia op. Ontsmetten van het poot-
goed hiertegen is daarom gewenscht
Vaak heeft men te kampen met kali-
gebrek, hetgeen blauw worden der knollen
ten gevolge heeft. Een flinke kalibemes
ting zal in vele gevallen noodzakelijk zijn.
Bij te verwachten kaligebrek zy men voor
zichtig met de rassen Noordeling, en Fu
rore, die hiervoor gevoelig zyn. Eigenhei
mer van kleigrond vertoont vaak stoot-
blauw bij onvoldoende kali.
De gewone aardappelziekte treedt op
gescheurd grasland erger op dan op het
oude bouwland. Daar, waar de aardappel
ziekte mag worden verwacht, en waar bo
vendien de ziekte door sproeien niet kan
worden bestreden, neme men een ras, dat
hiervoor weinig vatbaar is. De rassen
Noordeling en Bevelander hebben zeer
weinig last van de gewone aardappel
ziekte. Ook Voren, Alpha, Gloria en het
vroegrijpe ras Frümöllè worden er iiu het
algemeen weinig door aangetast.
Op gescheurde weilanden wordt de rij
ping verlaat. Is de grond zeer vruchtbaar,
dan worden de late rassen te laat rijp en
valt de opbrengst vaak tégen. Onder der
gelijke omstandigheden zullen Roode Star,
Industrie en Gloria niet meevallen.
Gescheurd grasland is minder geschikt
voor de teelt van pootgoed.
In verband met de werkverdeeling is het
van bêlang enkele rassen te nemen, die
op verschillende tijdstippen rijpen. Zy die
van plan zijn koolzaad na aardappels te
verbouwen, zijn op vroegrijpe rassen aan
gewezen-
De heer Dorst gaf vervolgens een over
zicht van de meest op den voorgrond tre
dende rassen, ingedeeld naar den tijd van
rijpen.
Vroege rassen. De eersteling is nog
steeds ons vroegste ras. Het is echter zeer
gevoelig voor de aardappelziekte. Belang
rijk minder vatbaar hiervoor is de Früh-
mölle. De rijping van dit ras valt iets
later. De opbrengst is dan echter vaak
zeer goed.'De consumptiewaarde is matig.
Middenvroege rassen. In de eerste plaats
kan bintje genoemd worden. Het ras komt
vooral voor de goed doorlatende kleigron
den in aanmerking.
Eigenheimer, die vroeg rooibaar is, doet
het op véle gronden zeer goed.
Noordeling is kalibehoeftig en minder
geschikt voor kleigrond.
Bevelander. Zeer goede kleiaardappel en
wel in het bijzonder voor de zware natte
klei. Het is een sterke aardappel, weinig
vatbaar voor de aardappelziekte, goed
houdbaar en van uitstekende kwaliteit.
Ultimus. Voor alle gronden wel geschikt.
Iets, doch niet erg vatbaar voor phyto-
phora en voor kringerigheid. De kwaliteit
is behoorlijk. Groeit gemakkelijk, doch zal
op de zeer vruchtbare gronden waarschijn
lijk te veel loof vormen.
Record is ccn ras met stevig loof, dat
stellig een ryke voeding verdraagt. Vat
baar voor holle knollen. Zeer vatbaar voor
bladrol, zoodat gebruik van gezond poot
goed wenschelijk is.
Middenlate rassen. Furore is op goed
doorlatende kleigronden den uitstekende
aardappel. Niet geschikt voor natte gron
den of voor zandgronden. Kalibehoeftig.
Industrie. Een goede aardappel voor wat
schrale droge kleigronden.
Laatrijpe rassen. De Roode Star heeft
het de laatste jaren slecht gedaan. Toch is
dit ras voor de niet te rijke, voldoende ont
waterde gronden bij gebruik van gezond
pootgoed niet te verwerpen.
Alpha. Verdient voor goede, niet al te
natte kleigronden aanbeveling. Consump
tiekwaliteit matig.
Voren. Een zeer productief ras, dat op
alle gronden verbouwd kan worden. Meest
al weinig aangetast door phytophthora.
Mafcge kwaliteit
Zeer late rassen. De Gloria is zeer laat
rijp, doch overigens een uitstekende aard
appel. Zeer goede opbrengst en zeer goed
zetmeelgehaltc. Weinig vatbaar voor de
aardappelziekte. Goed houdbaar en geschikt
voor consumptie in het voorjaar. In ver
band met de late rijping zij men met dit
ras voorzichtig op de vochthoudende
vruchtbare gronden.
De rassen Zeeuwsche Blauwe en Bonte,
Ideool en. Present komen minder voor al-
gemeene verbouw in aanmerking.
Granen.
De rassenkeuze by granen hangt ten
nauwste samen met de vruchtbaarheid van
het betreffende perceel. Hoe vruchtbaar
der dit is, des te hooger eischen aan de
stevigheid van het stroo moeten worden
gesteld. Ook kan het in verband met de
vretery van belang zyn rassen te kiezen,
die flink willen uitstoelen.
Tarwe. Voor de wintertarwe is het lang
zamerhand te laat geworden. Kan men
vroeg zaaien, in Januari of Februari, dan
wordt één der overgangstarwes Bersée, of
Chanteclair aanbevolen.
Van de zomertarwes komt ln de eerste
plaats de van Hoek in aanmerking. Hier
en daar acht men ook Mansholt's witte en
Blanca, welk laatste ras wel wat slap is,
goed bruikbaar. Op iets schralere gronden
en eveneens indien iets laat moet worden
gezaaid, verdient Carma de voorkeur.
Haver. Adelaar is een zeer productief
ras. Op rijke, gronden ry'pt het strtjo later
dan het zaad, hetgeen voor vruchtbare ge
scheurde graslanden een groot bezwaar
kan zijn. In dergelijke gevallen moet de
voorkeur worden gegeven aan Binder of
Mansholt m, terwijl ook de nieuwe ras
sen Expres en Wodan in aanmerking ko
men.
Zomergerst. Abed Kenia heeft het ste
vigste stroo en geeft, mits niet aangetast
door gele roest, waarvobr het zeer vatbaar
is, z*r goede opbrengsten. Naast Kenia
worden genoemd de goudgerst en Mans
holt's tweerijige zomergerst. Saxonia en
Bigo zijn het slapste van stroo. Bigo
maakt overigens het land gemakkelijk vol
en kan om die reden voor bepaalde om
standigheden bruikbaar zijn.
Zomerrogge. Hiervan bestaat slechts
één ras, de Petkuser Zomerrogge.
Peulvruchten.
Erwten. Groene erwten zijn zeer ge
schikt als eerste gewas op gescheurd
grasland. Ze vormen een uitstekende voor-
vrucht voor koolzaad.
Op gronden, die nogal veel loof geven,
dus de vruchtbare kleigronden en ook de
zandgronden, wordt vrij algemeen de voor
keur gegeven aan Unica. Ook de plukerwt
TTl^nfuVuWó
'Zenuwtabletten koker 75 cent
Maagtabletten koker 75 cent
Hoofdpijntabletten koker 60 cent
Laxeertabletten doos 6Q cent
Alleen echt met den naam Mljnhardt.
is bruikbaar, terwijl Mansholt's gekruiste
extra korte groene voor gronden, die zeer
weinig loof vormen, aanbeveling verdient.
Zelka Schokker, Haia Capucyner en
Gruno Rozijn kunnen naar het oordeel van
sommigen ook op gescheurd grasland wor
den verbouwd, doch worden er niet spe
ciaal voor aanbevolen.
Er zy nog de aandacht op gevestigd, dat
mangaangebrek op gescheurd grasland
meermalen voorkomt, hetgeen het optre
den van kwade harten ten gevolge heeft.
Dit kan worden voorkomen door toedie
ning van 50 100, kg. mangaansulfaat per
h.a.
Veldboonen. L>e soorten met kort stroo
en die tydig rijpen, dus de wierboonen en -
Waalsche boonen, worden geschikter ge
acht dan paardeboonen of duiveboonen.
Goede rassen zijn Mansholt's en Oldambster
wierboon, Adrie-, Abunda en Mansholt's
Waalsche boon.
Landbouwstamboonen. Naast de bruine
boonen Ceka. Beka en het Noord-Holland-
sche iandrns, vei dient de Groninger stroo-
gele Friesch woudboontje) alle aan
dacht. Dit ras vormt een gezond gewas én
rijpt iets vroeger dan de genoemde bruine.
Vlas.
Zij, die een perceel vlas op gescheurd
grasland gaan verbouwen, zullen in den
regel hun keuze wel laten vallen op de
Concurrent. In verband met het vrijkomen
van stikstof tijdens den zomer, kan het
van belang zijn een vroeger rijpend ras te
verbouwen. In dit verband wordt de aan
dacht gevestigd op de Liral Crown.
Bieten.
De bieten hebben op gescheurd grasland
de. neiging later te rijpen, meer te vertak
ken en een lager gehalte aan drogestof of
suiker te geveru Verder is de bewaarbaar-
heid in den regel minder goed. Overweegt
men de bieten vroeg te zaaien, dan neme
men rassen, die weinig schieten.
Suikerbieten. Voor de ryke gronden ver
dienen de rassen, die een goed suikerge
halte hebben en tydig rijpen dus de voor
keur. In deze gevallen neme men liever
Kuhn P of Hilleshög dan klein Wanzle-
ben E.
Voederbieten. Groenkragen met een goed
gehalte komen in dc eerete plaats in aan
merking. Wil men een andere biet, bijv.
een Barres, Eckendorfer of Lange gele,
dan neme men het ras met het hoogste
gehalte. Goede groenkraasrassen zijn Groe-
ningia, Ovana, Groenkraag C.B., Favoriet,
Hollandia en Alpha. De rassen Ovana en
Hollandia zijn iets geneigd tot schieten,
Een Barras met een goed gehalte is Teu-
tonia. Van de Eckendorfers heeft de Frie-
drichswerther Zuckerwelze Gelb een goed
gehalte en van de lange gele de Bugge-
numsche lange gele. De zgn. Rijkmakers
worden voor gescheurd grasland minder
geschikt geacht, doordat ze nogal laat
rijpen, diep worteleh en geneigd zyn tot
vertakken.
Op gescheurd grasland treedt ln bleten
nogal eens hartrot op, betgeen een gevolg
is van borlumgebrek. Door aanwending
,van 20 25 kg. boras per h.a. kan men
deze ziekte voorkomen.
Koolrapen.
Na een mislukt gewas kunnen koolrapen
in vele gevallen nog uitstekend worden
verbouwd. Men kan ze ter plaatse zaaien
tot midden, desnoods eind Juni en verplan
ten tot omstreeks half Juli. De witte van
Aubigny is een sterke productieve raap.
Het vleesch is wit zooals de naam aan
duidt. Verkiest men een raap met geel
vleesch, dan kan de Friesche koolraap, in
het bijzonder de selecties van Wassenaar
en Born, worden aanbevolen. De Wilhelms
burger is ook een goede raap, doch is wat
gevoelig voor rot.
De directie van het instituut voor plan
tenveredeling, aldus besloot de heer Dorst,
houdt zich voor opmerkingen uit de prac-
tijk ten zeerste aanbevolen.