WINTERHULPipNEDERLAND
SAFE-LOK ETTE N
Kroniek van den dag
Amerika en het Verre Oosten
AMSTERDAMSCHE BANK N.V.
OVERZICHT OVER DE AFGELOOPEN
DRIE MAANDEN.
Tweede blad
PROVINCIALE ZEEUWSCHE COURANT
Zaterdag 8 Februari 1941
Het Congres van de Vereenigde Staten
houdt zich thans bezig met de behandeling
van de leen- en pachtwet en geheel de
wereld ziet in groote spanning toe, wat
van deze besprekingen het resultaat zal
zijn. Men weet, dat de strekking van Roo-
sevelts wetsontwerp is, de hulpverleening
aan Engeland tot een zoo hoog mogelijk
peil op te voeren. Alles schijnt er op te
wijzen, dat Roosevelt zich niet onbetuigd
zal laten in Europa, in het Verre Oosten
en overal, waar het Britsche imperium den
stryd moet voeren tegen de spilstaten.
Daartoe reizen thans de waarnemers van
het Witte Huis door de wereld. Kolonel
Donovan heeft Zuid-Oost-Europa voor zijn
rekening gekregen, hij bezocht de Balkan
hoofdsteden en vertrok daarna naar Anka
ra, terwijl er ook een reis naar Egypte op
het programma schijnt te staan. De Ame-
rikaahsche belangstelling voor den gang
van zaken in Europa is een der merkwaar
digste begeleidingsverschijnselen van dezen
oorlog. Zij schijnt zeker niet in overeen
stemming te zijn met de beginselen van
neutraliteit, door Roosevelt en zijn mede
werkers bij meer dan één gelegenheid ver
kondigd en het is dan ook geen wonder,
dlat men zich in de kringen der spilmo-
gendheden ernstig bezig houdt met de mo
gelijke consequenties van deze Amerikaan,
sche belangstelling. Daarnaast vraagt men
zich af, hoe men zich in de Vereenigde Sta
ten kan vereenigen met een blokkade-po
litiek, als thans door Engeland in toe
passing gebracht, waarbij zelfs belangen
van neutralen ernstig in het gedrang drei
gen te komen, Er heeft een commissie,
vanwege het Hoover-comité een reis door
de bezette gebieden gemaakt, om zich een
indruk te vormen van den voedseltoestand
en van de gevolgen der blokkade. De erva
ringen dezer commissie "hebben naar het
schijnt geen wijziging gebracht in de offi-
cieele opvattingen van het Witte Huis. Een
en ander heeft o.a. de Italiaansche pers
aanleiding gegeven tot scherpe commenta
ren. De „Popoio d' Italia" constateert in
dit verband, dat de Vereenigde Staten alles
in het werk stellen om de neutrale landen
van Europa uit te hongeren. De verkla
ring van Huil, dat Amerika niets kan
doen om Engeland er toe te brengen zijn
blokkadepolitiek te wijzigen brandmerkt
het blad als gehuicheL Roosevelt is de
medeplichtige van Churchill.
Dat is de conclusie, waartoe het semi-
officieele blad komt. Er blijkt uit dat er
tusschen de standpunten van de spilstaten
en de Vereenigde Staten een groote klove
is en hoewel de consequenties daarvan nog
niet geheel zijn te overzien, mag toch ge
sproken worden van een onverzoenlijke
tegenstelling. De waarnemingsreizen kun
nen dan ook niet de strekking hebben, de
mogelijkheid van een vergelijk te onder
zoeken, doch veeleer om na te gaan, in
hoeverre die hulp van de Vereenigde Sta
ten nog meer dienstbaar kan worden ge
maakt aan de Britsche oorlogsdoelstellin
gen. Doelstellingen, waaromtrent men
overigens nog vrijwel in het onzekere ver
keert. Hoe dit alles zij, het is wel duide
lijk, dat men zich in Washington meer en
meer met de Britsche oorlogsvoering gaat
vereenzelvigen. Men kan er dan ook wel
op rekenen, dat daartoe van het Witte
Huis alle mogelijke pressie op het Congres
en Senaat zal worden uitgeoefend. Er zal
zeker nog gelegenheid zijn het Amerikaan-
sche standpunt ten aanzien van de Brit
sche blokkadepolitiek te belichten. Voor
het oogénblik gaat de belangstelling veel
eer uit uit naar wat de Vereenigde Staten
in het Verre Oosten voorbereiden, om den
weerstand van Tsjiang-Kai-Sjek een nieu
wen stimulans te geven. Het een houdt
nauw verband met het ander en ook de
oorlog In China is een deel van de groote
machtsworsteling. Japan heeft zijn aandeel
genomen in het groote ordeningswerk, dat
door de spilstaten is begonnen en het ver
loop van den strijd in China zal op het
resultaat van dit ordeningswerk van groo-
ten invloed kunnen zijn. In den laatsten
tijd hebben de Japanners eenige successen
van beteekenis geboekt, zoowel op diplo
matiek als op militair terrein. In de Ver
eenigde Staten is een en ander natuurlijk
niet onopgemerkt gebleven. Wat zich in
het Verre Oosten afspeelt is mede een uit
daging aan het adres van Washington, ge
lijk ook wel gebleken is uit verklaringen
van vooraanstaande Japansche staatslie
den. die de toegenomen spanning in de be
trekkingen met Washington als een zeer
ernstige bedreiging van de verhoudingen
in het Verre Oosten hebben gekenschetst.
Hoe zullen de Verei-nigde Staten nu re-
ageeren? Een aanwijzing is gelegen in het
bezoek van den vertrouwensman van Roo
sevelt, Currie aan Tsjoengking. Volgens
het Japansche blad „Yomioeri Sjlmboen"
zou Currie zich op de hoogte komen stellen
van die verschillende stroomingen in de
Tsjoengkingregeering.
Hij zou tevens onderzoeken, in hoeverre
Tsjiang-Kai-Sjek inderdaad vastbesloten is,
den strijd tegen Japan voort te zetten.
Currie is volgens het blad voorts voorne
mens, Tsjoengking vérstrekkende plannen
inzake hulpverleening door de Ver. Staten
voor te leggen. Tegelijkertijd wil hfl onder
handelen over het gebruik van een leening
van 100 millioen.
Bij zijn bezoek aan Tsjiang-Kai-Sjek
heeft Currie den maarschalk een persoon
leken brief van Roosevelt overhandigd.
Er valt uit dit alles op te maken, dat
Washington niet van zins is, zich uit het
Verre Oosten terug te trekken. De sluiting
van het driemogendhederiverdrag heeft,
De Amerikaansche hulp aan
Engeland.
SCHERPE CRITIEK VAN VLIEGER
MAJOOR.
In de Senaatscommissie voor de buiten-
Iandsche politiek heeft de bekende Ameri-
kansche majoor der vliegeniers, Williams,
de Amerikaansche regeering er, naar het
D.N.B. meldt, van beschuldigd, dat zij zoo
wel de vloot als het leger van Noord
Amerika volgens een bepaald plan van de
beste vliegtuigen berooft om Engeland te
helpen. Op deze wijze is het onmogelijk,
het Amerikaansche luchtwapen tot een be
hoorlijke grootte uit te breiden. De lucht
macht der Vereenigde Staten is thans „be
klagenswaardig onvolmaakt".
Het hangende wetsontwerp tot steun
aan Engeland beteekent een „zelfmoord
van de Amerikaansche levenswijze". Aan
den eenen kant, zoo ging Willams voort,
verzwakt de Amerikaansche regeering de
kracht van het land en aan den anderen
kant worden griezelige sprookjes verteld
over een zgn. gevaar voor een invasie.
Verder bemoeit men zich met de interne
aangelegenheden van de Europeanen en
Aziaten. De Vereenigde Staten dienen den
imperialisten den mond te snoeren en zijn
'strijdkrachten uit het Verre Oosten terug
te trekken. Het geklets over de onvermij
delijkheid van een oorlog moest verboden
worden.
Dreigende kabinetscrisis in
Canada.
ONTEVREDENHEID OVER HET
BEWAPENINGSPROGRAM} IA.
De Canadeesche financieele bladen voor
spellen, naar het D.N.B. uit New York
meldt, 'n spoedige kabinetscrisis als gevolg
van de toenemende ontevredenheid over het
bewapeningsprogramma.
De pers toont een algemeen toene
mende ongerustheid over het gebrek aan
succes der bewapeningspogingen en be
weert, dat de regeering de uitvoering en
formuleering van een ingrijpend en doel
bewust coördineerend programma niet
bewerkstelligen wil of kan. Volgens de pers
komt in de militaire, financieele en indus-
trieele bewapeningsplannen een gebrek aan
samenwerkng tot uiting, met het resul
taat, dat hetgeen op het gebied der be
wapening tot stand gebracht is, ver be
neden de verwachting blijft. Het blad
„Windsor Star" verklaart, dat het gevolg
van de begane fouten is, dat het lijkt alsof
Canada tot dusver neutraal is geweest.
In het kader van het bestaande bewape
ningsprogramma werkten overigens eind
1940 in totaal 149.600 arbeidskrachten, ter
wijl dit aantal in 1941 tot 226.100 moet
worden verhoogd.
CATALAANSCHE SEPARATISTEN-
LEIDER GEARRESTEERD.
In Barcelona is de bekende Catalaan-
sche separatistenleider Jose Riera gearres
teerd. Hij had zich gedurende de twee jaar
sedert de bevrijding van Barcelona door
de nationale troepen in de Catalaansche
hoofdstad verborgen gehouden.
HITTEGOLF IN RIO DE JANEIRO.
In de afgeloopen week is de stad Rio de
Janeiro (Brazilië) door een hittegolf ge
teisterd. .Vijftien personen zijn als gevolg
van de hitte om het leven gekomen.
NEGEN DOODEN BIJ VLIEGTUIG
ONGELUKKEN IN DE VEREENIGDE
STATEN.
Omtrent het verongelukken van den
bommenwerper van het Amerikaansche
luchtwapen in de nabijheid van Lovelock
wordt thans bekend, dat het vliegtuig
volkomen vernield gevonden is. Onder de
brokstukken vond men de lijken van de
acht inzittenden, die voor een deel onher
kenbaar verminkt waren.
Verder wordt uit Vyandancq gemeld, dat
daar twee manoeuvreerende jachtvliegtui
gen in de lucht met elkander in botsing
zgn gekomen. De piloot van de eene ma
chine werd gedood, die van de tweede
zwaar gewond.
Inbeslagneming van producten.
De secretaris-generaal van he1, departe
ment van landbouw en visscherij heeft aan
den directeur-generaal van de voedselvoor
ziening en aan de provinciale voedsel-com-
missarissen machtiging verleend tot het
in bezit nemen van producten, ten aanzien
waarvan niet aan de verplichting tot inle
vering of tot het ter beschikking houden
van aangewezen organen of lichamen is
zooals reeds eerder werd vastgesteld, En
geland en de Vereenigde Staten naar elkan
der toe gedreven. Uit wat zich thans tus
schen China en de Vereenigde Staten af
speelt, kan wellicht geconcludeerd worden,
dat Amerika bereid is den handschoen op
te nemen. En zulks kan ook voor de ont
wikkeling van den strijd in Europa vér
strekkende gevolgen hebben. De politiek
van de Vereenigde Staten intrigeert de
geheele wereld. De informatorische reizen
van Roosevelts vertrouwelingen naar Euro
pa en Azië dragen er zeker niet toe bfl, de
politiek van Roosevelt minder ondoorzich
tig te maken.
BIJKANTOOR MIDDELBURG
EFFECTEN COUPONS
ASSURANTIE
CREDIETEN DEPOSITO
HET MIDDELBURGSCH HULPCOMITÉ.
n
Naar aanleiding van het feit, dat de
stichting Winterhulp Nederland nu onge
veer drie maanden bestaat, heeft een
verslaggever van het A.N.P. een onder
houd gehad met een der naaste mede
werkers van den directeur-generaal, den
heer Piek, over den gang van zaken en de
resultaten gedurende deze periode.
Hieraan wordt het volgende ontleend:
Toen Winterhulp Nederland eind October
1940 werd opgericht was er geen enkele
organisatie, terwijl daar nog bijkwam, dat
dit mooie sociale werk onder de groote
massa van onze bevolking nagenoeg nóg
geen bekendheid genoot en de meeste Ne
derlanders hiervan slechts op de hoogte
waren door de steeds in succes opklimmen
de resultaten van de Winterhilfe in
Duitschland.
Doch thans is dit reeds anders gewor
den. Ook in Nederland heeft de gedachte
van de winterhulpactie weerklank, gevon
den en geleidelijk heeft het Nederlandsche
publiek zich meer en meer en in steeds
breeder lagen met dit werk vertrouwd ge
maakt en er zijn sympathie aan gegeven.
Dit blijkt ook wel duidelijk uit de
tot dusver behaalde resultaten. By een
beschouwing van de binnengekomen
gelden kan, zonder op de preciese
uitkomst vooruit te loopen, gevoeglijk
worden aangenomen, dat in de afge
loopen drie maanden het Nederland
sche volk ruw geschat circa 3 mil
lioen gulden heeft bijeengebracht.
Daarnaast is het verheugend te kunnen
constateeren, dat op dit oogénblik onge
veer hetzelfde bedrag voor de behoeftige
Nederlanders beschikbaar is gesteld.
De directeur-generaal heeft zich nl. op
het standpunt gesteld, dat in deze koude-
periode de belangen van de behoeftigen
vóór moesten gaan tn daarom heeft hij
geen moment geaarzeld in Januari alle
ingekomen fondsen direct voor uitkeering
ter beschikking van de burgemeesters te
stellen, natuurlijk in het vaste vertrouwen,
dat ook de volgende collecten deze gedrags
lijn ten volle zullen rechtvaarigen, zoodat
hij eveneens bij de eerstkomende uitkeering
in staat zal zijn den dringenden nood zoo
veel mogelijk te lenigen. In dit verband
moge de hoop worden uitgesproken, dat
dit vertrouwen niet zal worden beschaamd.
De uitkee ringen.
In het onderhoud kwam verder ter
sprake de vraag, hoe het mogelijk is,
dat gemeenten een grooter bedrag voor
uitkeeringen ontvangen dan de opbrenst
van de collecten in de desbetreffende ge
meente is. Hierbij moet in het oog worden
gehouden, dat er naast de opbrengst der
collecten ook nog een aanzienlijk bedrag
aan giften binnenvloeit. Zoo werd b.v. in
November ontvangen 800.000 van de col
lecte en 600.000 gulden aan giften. Hier
van is toen in December 900.000 gulden
uitgekeerd, terwijl het overgebleven ge
deelte in Januari gevoegd is bij het nadien
ontvangen bedrag aan collecten en giften,
als gevolg waarvan de meeste gemeen
ten in Januari meer hebben kunnen krijgen
dan de laatste opbrengst der collecte.
Uit het voorgaande blijkt voorts wel dui
delijk, dat en zulks in tegenstelling met
allerlei wilde geruchten ln de groei-periode
van Winterhulp Nederland al het door
de Nederlanders bijeengebrachte geld voor
behoeftige Nederlanders is besteed.
Verder kan worden vastgesteld, dat het
hiervoor genoemde resultaat van de Win
terhulp-actie is bereikt ondanks het aan
vankelijk ontbreken van eenige organisatie.
De geheele last van het werk heeft de
eerste twee maanden na de oprichting ge
rust op de schouders van den heer Piek en
een klein aantal vaste medewerkers, bene
vens de commissarissen van de provincie
en de burgemeesters.
Eerst omstreeks Kerstmis zijn de werk
zaamheden van de provinciale bureaux van
Winterhulp Nederland begonnen, welke bu
reaux een groot gedeelte van het organi
satorisch werk op zich hebben genomen.
Het goed functionneeren van de inzame
lingen en van de uitdeeling aan de behoef
tigen zal echter eerst kunnen geschieden,
wanneer de geheele organisatie, welke dan
voor 99 procent door vrijwillige medewer
kers zal worden gedragen tot stand is ge
komen. Maar inmiddels mochten de be-
"hoèftige Nederlanders niet op dezen op
bouw van de organisatie wachten en daar
om is gedurende de afgeloopen drie maan
den het werk zoo goed en zoo kwaad als
het ging ten uitvoer gebracht.
Geleidelijk is echter de opbouw voltooid
en van nu af aan komt het ten zeerste aan
op den inzet van hen, die zich als vrijwillige
medewerkers beschikbaar hebben gesteld.
En de rest van het Nederlandsche volk
zal zich moeten realiseeren, dat het door
het brengen van zijn offer het belangrijk
ste deel van het werk op zich moet nemen.
8» Collecte-moeheid
Een volgend punt van het vraaggesprek
betrof de van sommige zijden gemaakte
opmerking, dat de collecten voor de Win
terhulp elkaar te snel opvolgen, als gevolg
waarvan een zekere „collecte-moeheid"
zou ontstaan. Het antwoord hierop was,
dat dit argument geheel en al als onjuist
moet worden aangemerkt
In de eerste plaats werden vroeger veel
meer collecten gehouden en wel in som
mige plaatsen bijna eens per week, terwgl
thans bij het kleiner aantal inzamelingen
bovendien voor den gever een totaal over
zicht aanwezig is, hoe en waar het geld
wordt besteed.
En wanneer dan iemand hoort, dat het
tot nog toe voor de Winterhulp opgebrach
te geld nog slechts een deel is van de
som, noodig om alle in nood verkeerende
Nederlanders eenigszins toereikend voort
te helpen, dan zal hg toch zeer zeker ge
negen zijn offers te brengen voor dit werk
tot instandhouding van de Nederlandsche
volkskracht en het brengen van vreugde in
het leven diergenen, voor wie de materieele
nood zoo drukkend is.
Als vanzelfsprekend is in de praktijk
nog veel critiek vop het werk van Winter
hulp mogelijk, maar men vergete daarbij
niet, dat van dag tot dag de organisatie
beter wordt, terwijl steeds minder voorbe
reidende werkzaamheden behoeven te wor
den verricht, zoo dat verwacht kan worden,
dat spoedig ook bij de plaatselijke organi
saties alles veel soepeler zal loopen,
waardoor dan een snellere uitkeering aan
de behoeftigen zal zijn verzekerd.
De waardebons.
Ten slótte kwam de kwestie der waarde
bons ter sprake. Helaas bestaan omtrent
deze bons nog steeds misvattingen en wel
voornamelijk deze, dat de winkelier niet
direct aan ztfn geld zou kunnen komen.
De oorzaak van dit misverstand moet ge
zocht worden in het feit, dat op de eerste
serie der uitgegeven waardebons stond
vermeld„de terugbetaling van de waarde
van dezen bon vindt uiterlijk op den 15en
Mei 1941 plaats bij alle banken en spaar
banken".
Hieruit heeft men abusieveltjk de ge
volgtrekking gemaakt, dat bij inlevering
der bons de uitbetaling op zich zou laten
wachten tot uiterlijk 15 MeL Niets is ech
ter minder waar, want in werkelijkheid
beteekende deze clausule, welke in dien
vorm op de nieuwe bons niet meer voor
komt, dat iedere waardebon voor den be
trokken leverancier onmiddellijk na ont
vangst en voor het volle bedrag bij alle
banken en spaarbanken kon worden ver
zilverd. Alleen de mogelijkheid voor deze
verzilvering werd aan een termijn gebon
den, zoodat bij niet tijdige aanbieding na
15 Mei de bons waardeloos zouden worden.
Foto gemaakt ter gelegenheid van de.
sluxtïngs-byeenkomst van het MiddeU
burgsch hulpcomité. Zittend v.l.n.r. mevr
Tavenier, mr. P. Dieleman, mevr. 8. Af,
van Walré de BordesGrothe, wethouder.
J. W. Kögeler, de burgemeestermr. drM
J. van Walré de Bordes, wethouder P.
Ph. Paul. Staand v.l.n.r. de heer P. Af,
Wolters, de heer J. C. F. van Kamer, dé.
heer P. M. W. Hoegen van Hoogelande,
de heer J. A. Tavenier, mr. W. F. E. Ba
ron van der Féltz, mej. mr. Anne Boïle3
mr. J. I. van Doorninck.
EEN RIJDENDE SNELBEURS IN
GRONINGEN.
Juist in deze dagen van vorst en koude,
van kolen- en benzineschaarschte, zijn de
verkeersmoeilijkheden er niet geringer op
geworden en dit geldt wel in het bijzon
der voor den handelsreiziger, die van het
verkoopen van onze levensmiddelen en
-behoeften dagelijks kortere of langere
reizen heeft te maken.
Het vorige jaar zijn de noodbeurzen
ontstaan, de eerste op initiatief van den
heer G. V. Oversteeg te Groningen en
allengs worden deze beurzen in het ge
heele land gehouden.
Deze hoofdbeurzen zijn uiteraard bedoeld
voor hen, die groote collecties hebben uit
te stallen en daarmede momenteel moei
lijk zouden kunnen reizen.
De reiziger met weinig of zonder ba
gage kon zich natuurlijk gemakkelijker
verplaatsen, met trein, tram, bus of fiets.
Maar ook hij ondervindt vaak moeilijk
heden.
Thans is de heer van Oversteeg op het
idee gekomen, voor hen, die weinig of
geen bagage hebben, een nieuwe ver-
voersgelegenheid te scheppen in den vorm
van een rijdende snelbeurs.
Een bus met plaats voor 25 30 per
sonen zou dan twee tochten maken per
week, een van drie en een van twee dagen,
telkens door een ander deel van de Noor
delijke provincies. Liefhebbers geven zich
bij hem op en men bezoekt gezamenlijk dq
verschillende plaatsen langs de route.
Het hangt er nu van af, of voor derge
lijke reizen belangstelling bestaat. De bus
is er, d.w.z. de benzine, waarvoor de rijks
inspecteur reeds zijn toestemming heeft
verleend.
De eerste „proefritten" zullen dan moe
ten uitmaken, of op dezen voet kan worden
voortgegaan.
Het is het plan reeds a.s. Maandag te
vertrekken.
Adema, de man, diie den Elfstedentocht
won.
AGENDA
MIDDELBURG
Elect ro-bioscoop. Van Vrijdag 7 tot en
met Donderdag 13 Februari„Een
moderne Robinson Crusoë" en „Het
lied van den Donau".
VLISSINGEN.
„Alhambra-theater". Van Vrijdag 7 tot
en met Dinsdag 11 Februari j „Haaf
eerste avontuur".
GOES.
Grand-theater. Vrijdag 7, Zaterdag 8,
Zondag 9 en Dinsdag 11 Februari
