Provinciale Zeeuwsche Courant
Middelburgsche, Vlissingsche,
Goesche en Breskensche Courant
OORLOGSSCHADE.
MAANDAG 9 DECEMBER 1940
183ste JAARGANG NUMMER 286
waarin opgenomen de
Uitgave der Firma's F. van de Velde Jr. en G. W. den Boer
ABONNEMENTSPRIJS:
■28 cent per «eek of f2.30 per kwatfaaL
Franco per post f 2.50 per kwarteat
Afzonderlijke» nummers 5 cent.
ADVERTENTIEPRIJS:
Var» 1=5 regels f 1.50, tedere regel meer
30 cent. Bij abonnement speciale prijs.
Kleine advertenties van 1 - 5 regels f 0.50,
tedere ragel meer 10 ct. (max 8 regels),
POSTREKENING 359300 (MIDDELBURG).
Dit nummer bestaat uit twee bladen
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NED^RLANDSCHE DAGBLADPERS"
De Winterhulpcollecte wordt verdeeld.
HET GEHEELE BEDRAG BLIJFT IN ZEELAND.
TEGEN ONDERMIJNING DER
VOLKSKRACHT WORDT
GEWAAKT.
Het Is begrijpelijk, dat ook hl onze pro
vincie velen zich afvragen' wat de eerste
Winterhulp-collecte heeft opgebracht. Ten
einde deze belangstelling te kunnen stillen
hebben we ons gewend tot den provincialen
directeur voor Zeeland van de Winterhulp
Nederland, mr. W. K. H. Dieleman, die zoo
bereidwillig was ons alle gewenschte in
lichtingen te verschaffen.
We hebben, zoo zei de heer Dieleman,
weliswaar nog niet te beschikken over de
opgaven uit alle gewesten, maar omdat de
nog vernachte mededeelingen die meest
al de kleinere gemeenten betreffen
geen aanzienlijke wijziging in het beeld
kunnen brengen, is er geen reden om de
publicatie van de opbrengst op te schor
ten. In 74 gemeenten in Zeeland werd voor
de Winterhulp 15.134,54 bijeengebracht.
De veronderstel dat het cijfer van onze 103
gemeenten om en bij 17.000 zal liggen.
Dit bedrag dient dan nog te worden aan
gevuld met eenige bijzondere bijdragen.
Zoo kregen we. van het correspondentschap
Middelburg van de Nederlandsche Bank
2000; van den heer P. W. M. Hoegen
van Hoogelande uit Serooskerke 1000, en
dan hebben we nog een som te goed van
de firma Vroom en Dreesmann. Hoe groot
deze som is zal dezer dagen blijken. V. en
D. hebben n.l. voor het geheele land
50.000 toegezegd. Van dit bedrag krijgt
elke provincie, waar een filiaal der onder
neming is gevestigd, een bedrag, dat af
hangt van de beteekenis die dat provinciale
filiaal voor het concern vormt.
Het eindbedrag, waarover wij bij de ver
deeling zullen beschikken komt dus een
goed stuk boven 20.000 uit.
Is de opbrengst U meegevallen, vroegen
We den heer Dieleman.
We zijn alleszins tevreden, luidde zijn
antwoord. Een enkele keer is in Zeeland
door middel van een collecte wel eens
meer opgehaald, doch deze eerste Win
terhulp-collecte slaat nagenoeg alle open
bare inzamelingen met glans.
De gemiddelde opbrengst per hoofd der
bevolking bedraagt 7.4 cent. In enkele
gemeenten is men onder dit gemiddelde
gebleven; in andere komt men er prach
tig boven uit. Een zeer goede beurt slaat
de gemeente Waarde, die een record heeft
gevestigd met 17% ct. per hoofd.
U moet niet vergeten, aldus ging mr.
Dieleman voort, dat onze eerste collecte
onvoldoende was voorbereid. De tijd van
voorbereiding was te kort', slechts enkele
gemeenten beschikten over werkgemeen
schappen, en ons propaganda-apparaat was
nog niet in volle werking. Voor de tweede
collecte, die op 28 en 29 Dec. wordt ge
houden zal alles beter functionneeren. Nog
in den loop van deze maand hoop ik alle
gemeenten in Zeeland te bezoeken om de
werkgemeenschappen te intrueeren en an
dere verhoudingen te treffen.
De heer Dieleman wees ons op de groote
waarden der werkgemeenschappen voor de
Winterhulp. Zyns inziens kunnen ze het
hoogste effect sorteeren als zij worden
samengesteld uit personen van allerlei
richting, die zich al meer op charitatief
terrein hebben bewogen. Hij zei, dat de
burgemeester van Middelburg, Vlissingen,
St. Annaland, Veere, Serooskerke (W),
Koudekerke, Goes, Zierikzee en Zuid-
zande reeds blijken hebben gegeven dit te
■begrijpen, en hij noemde speciaal Zuidzande
een voorbeeld voor andere kleinere plaat
sen. Daar. toch hebben in de werkgemeen
schap zitting de burgemeester, de gemeen-
te-ontvanger, een verpleegster, een arbei
dersvrouw, een landarbeider, de gemeente
arts, de Ned. Herv. predikant en een land
bouwer.
Mr. Dieleman twijfelde er niet aan of in
den loop van deze maand zullen in
alle Zeeuwsche plaatsen de werkgemeen
schappen geformeerd en aan den arbeid
zyn, en van grooten invloed blijken op
den uitslag der tweede collecte.
Bij deze collecte zal men zich ook meer
aan plaatselijke gebruiken houden dan
bij de eerste het geval is geweest. Als
het in gemeenten de gewoonte is voor
inzamelingen met ltfsten rond te gaan,
zal voortaan bij het Winterhulpwerk deze
gewoonte ook worden gevolgd.
Dit alles, zei mr. Dieleman, kan niet
anders dan de tweede collecte ten goede
komen. Bovendien, ging hy voort, zullen de
inwoners van Zeeland, voordat zij hun
tweede steentje bijdragen, reeds ontwaard
hebben, dat de Winterhulp niet alleen
vraagt, maar ook geeft, want het ligt in
de bedoeling dat wjj de opbrengst van de
eerste collecte voor het einde van de
maand geheel verdeeld hebben.
Hoe Winterhulp helpt.
Ih kan u de prettige mededeeling doen,
zei mr. Dieleman, dat de geheele opbrengst
van de eerste collecte in Zeeland blijft. Het
gansche bedrag zal uitsluitend ten goede
komen aan de Zeeuwsche gezinnen met een
of met meer kinderen, die hulp behoeven.
Per kind kan gerekend worden op een
bijdrage die varieert tusschen 2,50 en 5.
Er zal geen geld worden verstrekt, maar
er zullen bonnen worden gegeven, en deze
kunnen in den winkel worden omgezet in
levensmiddelen en in goederen.
De verdeeling van het bedrag geschiedt
door den provincialen directeur van de
Winterhulp, in overleg met de burgemees
ters. Hoewel aan de verdeeling een om
vangrijke arbeid is verbonden, hoopt men,
zooals reeds is medegedeeld, toch deze
maand nog het geheele collectebedrag on
der de bevolking te hebben geplaatst.
Mr. Dieleman deelde ons vervolgens nog
een en ander mede over de verdere plan
nen tot hulpverleening door de Winter
hulp.
In verband met het toenemend gevaar
van t.b.c. door ondervoeding is opgericht
de sociale commissie Zeeland, die zich tot
taak heeft gesteld met behulp va,n de
plaatselijke geneesheeren en de wijkver
pleegsters te voorkomen, dat de gevreesde
volksziekte ons volk verder aantast, te
verhinderen, dat het Zeeuwsche volk door
gebrek aan geld verzwakt.
Met deze commissie, dieuiteraard gel
den eu levensmiddelen noodig zal hebbèn,
wil zij haar doel bereiken, zal de winter
hulp nauw samenwerken.
Winterhulp bindt dus den strijd aan
tegen de t.b.c. en tegen ondermijning van
de Zeeuwsche volkskracht.
O.a. zal zij als strijdmiddel bezigen de
geit.
Tot nu toe heeft Zeeland ongeveer 3400
geitenhouders maar binnen afzienbaren
tijd zal dit aantal, dank zij de Winterhulp
sterk stijgen.
Waarom
Omdat de geit de koe is van den kleinen
man. Het dier vraagt weinig, maar geeft
zijn houder in den vorm van melk waarden,
die vooral in dezen tijd van onschatbare
beteekenis moeten worden geacht.
De Winterhulp heeft natuurlijk nog meer
plannen, doch deze. zullen geleidelijk bekend
wórden gemaakt.
Dat het de instelling ernst is met haar
voornemen hulp te verleenen aan degenen,
die zulks behoeven, en dat zjj bezield is
met een frisschen geest en met oorspron
kelijke ideeën blijkt echter al uit hetgeen
tot nu toe werd medegedeeld
Bon 20 van de boter- en
vetkaarten ook nog
geldig voor vet.
De secretaris-generaal, waarnemend
hoofd van het departement van landbouw
en visschery maakt bekend, dat alsnog kan
worden goedgekeurd, dat de met „20" ge
nummerde bon van de boterkaart zoowel
als van de vetkaart naast boter en marga
rine tevens recht geeft op het koopen van
vet.
Tot en met Vrijdag 13 December a.s. kan
de met „20" genummerde bon dus gebruikt
worden voor het koopen van een half pond
boter óf een half pond margarine óf twee
ons vet. De op 22 November jl. reeds bij de
producenten of in den handel aanwezige
vooiT'aden spijsvet in verpakking van 250
gram mogen voorts tegen inlevering van
een met „20" genummerden bon worden
verkocht.
De bonnen, welke op 13 December a.s.
nog niet gebruikt zijn, blijven nog geldig
gedurende de week van 14 tot en met 20
December a.s.
ENGELSCHE BOMAANVALLEN
OP NEDERLAND.
Eén doode en enkele gewonden.
Engelsche vliegers hebben Vrijdagnacht
op enkele plaatsen van ons land bommen
geworpen.
Al deze bommen misten het doel en de
aangerichte schade is op een uitzondering na
van geen beteekenis. In dat eene geval
raakte een bom een woonhuis, dat totaal
werd vernield. Een der bewoners is gedood,
twee personen zijn zwaar en drie licht ge
wond. Vele ruiten van nabijgelegen wo
ningen sprongen.
Geen petroleum voor
verwarming van opslagplaatsen
beschikbaar.
In verband met de Ingetreden koude be
staat thans bij verschillende bedrijven de
noodzaak bepaalde opslagplaatsen (b.v.
van aardappelen en bloembollen) te ver
warmen, teneinde de goederen tegen be
vriezen te vrijwaren. Met nadruk moet er
op worden gewezen, dat voor deze doelein
den in geen geval petroleum ter beschik
king kan worden gesteld. Deze brandstof
kan slechts worden toegewezen aan hen die
geen andere mogelijkheid voor koken of
verlichten hebben dan met petroleum. Het
petroleumverbruik moet nu eenmaal tot
het noodzakelijkste worden beperkt.
Hoe Groot-Duitschland
voor de Nederlandsche
arbeiders zorgt.
Ook de gezinsleden In Nederland
krijgen door de wettelijke
ziekteverzekering kostelooze
geneeskundige hulp.
Over de rechtspositie ten aanzien van
de sociale verzekering der in Duitschland:
werkende Nederlandsche arbeiders en him
families deelt ons de leider van de vak
groep „Sozial'eVerwal'tung", de heer Ja
kob, het volgende mede
In den laatsten tijd heeft de Duitsche
minister van arbeid een door mij voorge-
stelden maatregel getroffen, welke voor
de in Duitschland të werk gestelde Neder
landsche arbeiders en hun familieleden
van groot belang is. Zooals bekend, vallen
deze arbeiders in Duitschland onder de
wettelijke ziekteverzekering als verzeke-
ringsplichtigen wordt de wettelijke voor
geschreven bijdrage in de premie van hun
arbeidsloon afgetrokken. Desondanks 'kon
den zij tot nu geen aanspraak maken op
alle voordeelen, welke uit de wettelijke
ziekteverzekering voortvloeien. In het bij
zonder was het niet mogelijk, de bepalin
gen betreffende hulp aan verwanten toe
passelijk te doen zijii op hun in Nederland
verblijvende familieleden. Ook kon de ver
zorging van de verzekerde niet voortgezet
worden als deze in geval van ziekte naar
Nederland terugkeerde of wanneer hij ziek
werd gedurende een verlof in het vader
land. Want naar de voorschriften van de
Duitsche verordening mogen alleen pres
taties geleverd worden teii opzichte van
verzekerden, die rich in Duitschland be
vinden.
Volgens de betreffende regeling van den
minister van arbeid des rijks, zal in de
toekomst deze bepaling met betrekking
tot Nederland niet worden toegepast. Als
gevolg daarvan zullen voortaan ook de in
Nederland wonende familieleden van de
bepalingen der ziekteverzekering profi
teered Hiertoe behoor? de ziekenverzor
ging, welke omvat de kostelooze genees
kundige hulp, ook op het gebied van den
tar larts, specialistische hulp, zoomede
kostelooze verstrekking van medicijnen en
kleine hulpmiddelen (bijv. brillen, breuk
banden enz.), zoo noodig een kostelooze
ziekenhuisverpleging. Hierop kunnen de
echtgenoote van den verzekerde en diens
kinderen aanspraak maken. Tot de presta
ties ten opzichte van de familiehulp be
hoort ook de kraamverpleging. Volgens
de voorschriften van de wettelijke ziekte
verzekering ontvangen onder bepaalde
voorwaarden de echtgenooten, zoomede
dochters, stief- en pleegdochters der ver
zekerden, die in huiselijk verband leven,
by bevalling of zwangerschapsmoeilijkhe-
den, de hulp van een vroedvrouw, medi
cijnen en kleine hulpmiddelen en voorts
ook, voor het geval deze noodig is, ge
neeskundige behandeling.
Ten slotte houdt de bedoelde maatregel
van den rijksminister van arbeid ook bepa
lingen in voor het geval dat een Neder
landsche arbeider ziek uit Duitschland
terugkeert of gedurende een verlof in zijn
vaderland ziek wordt. Ook in deze geval
len ontvangt de verzekerde dezelfde be
handeling als die welke hij zou hebben
genoten, wanneer hy in Duitschland zou
zyn gebleven.
De Nederlandsche arbeider, die in
Duitschland werkt, wordt dus met betrek
king tot de ziekteverzekering in ieder op
zicht gelijk gesteld met zijn Duitsche
makkers. Daarmede wordt hij tevens ont
heven van de zorg om het lot van zijn
familie in geval van ziekte. Tegenover
den toestand, zooals die tot heden bestond,
brengt de nieuwe regeling een niet te on
derschatten materieel voordeel, want het
is in de toekomst niet meer noodzakelijk,
dat een in Duitschland te werk gestelde
Nederlandsche arbeider zijn familie verze
kert bij een ziekenfonds en naast de bij
dragen tot de wettelijke ziekteverzekering
ook nog bijdraagt voor de vrijwillige ver
zekering van zijn familie.
Met deze gelijkstelling van den Neder-
landschen arbeider met den Duitschen op
het gebied van het sociale verzekerings
recht is Wederom het bewijs geleverd, dat
de arbeider uit de bezette gebieden, die in
Duitschland werk gekregen heeft, geens
zins de sociale zorg, waarop liy aanspraak
kan maken, mist, doch als gelijkberech
tigde in de groote sociale gemeenschap
van de werkende menschen in het groot-
Duitsche ryk opgenomen wordt en deel
heeft in de sociale voorzieningen.
Deze gelijkstelling wederlegt opnieuw
een leugen der vijandelijke propaganda,
die over het zoogenaamde harde noodlot,
dat .de arbeider uit de bezette gebieden in
Duitschland moet dragen, op huichelach
tige wjjze bitter klaagt.
Hoe Duitschland voor de Nederland
sche arbeiders zorgt, wordt verder bewe
zen door het feit, dat in den laatsten tjjd
tusschen bevoegde Duitsche en Nederland
sche instanties besprekingen hebben
plaats gehad, welke ten doel hadden, door
gepaste maatregelen ieder nadeel voor de
in Duitschland. werkende, Nederlandsche
arbeiders op het gebied der invaliditeits
verzekering uii te schakelen.- Verwacht
kan worden, dat de in deze aangelegenheid
voorgenomen regeling in ieder geval reeds
zeer binnenkort openbaar gemaakt zal
worden.
Over de invoering der nieuwe bepalingen
Teneinde de geul voor de scheepvaart op diepte te houden, wordt de
Rijn voor Arnhem uitgebaggerd- (Foto Pax Holland).
DE RECHTEN VAN
HYPOTHEEKHOUDERS EN
ANDERE ZAKELIJK
GERECHTIGDEN.
Het besluit gaat ervan uit, dat voor
hypotheekhouders en. andere zakelyk ge
rechtigden, die mede betrokken zijn in de
schade door den eigenaar geleden, geen af
zonderlijke vergoeding wordt verleend. In
de vergoeding aan den eigenaar van het
onroerende goed toe te kennen, dienen ook
de hypotheekhouders en andere zakelyk
gerechtigden het herstel van hun bescha
digde rechten te vinden. Het eenvoudigste
geval, dat de eigenaar uit de rijksbijdrage
en verder met eigen middelen of met geld
van den eersten hypotheekhouder den we
deropbouw financiert, levert geen moeilijk
heden op. Minder eenvoudig ligt het geval,
indien een derde het boven de rijksbijdrage
eventueel voor den herbouw benoodigd be
drag moet verschaffen en daarvoor hypo
theek verlangt. Alsdan dient de rangorde
te worden bepaald van bestaande hypo
theken ten opzichte van nieuwe geldschie
ters, daar deze wel geen genoegen zullen
nemen met een rang naar den datum van
inschrijving, derhalve achter alle bestaande
inschrijvingen. Worden partijen het daarbij
niet eens, dan beslist de algemeen gemach
tigde voor den wederopbouw, met inacht
neming van nader te stellen richtlijnen ter
waarborging van de rechten van oude hy
potheekhouders. In den regel zal daarbij
den ouden eersten hypotheekhouders
voor de waarde van den ondergrond plus
vooreen deel van de schadevergoeding
voor het betreffende goed te verleenen bij
executie voorrang op de opbrengst van
het goed worden gelaten. Voor het restant
verkrijgt de oude eerste hypotheekhouder
eventueel een hypotheek van lateren rang
achter den nieuwen geldschieter de nieu
we geldschieter zóu derhalve voor het be
drag van zijn vordering tweede hypotheek
verkrijgen, tenzij hem bijzondere rechten
van eerste hypotheekhouders, zooals dat
tot eigenmachtigen verkoop ingevolge ar
tikel 1223 B.W., zouden kunnen worden
toegekend. Dit zou bij afzonderlijk besluit
moeten worden geregeld.
Een andere complicatie biedt het geval,
dat de ondergrond onteigend wordt. De
hypothecaire inschrijvingen en andere za
kelijke rechten worden dan in de openbare
registers doorgehaald. Voorzoover de be
taling van de vergoeding voor de onteige
ning wordt uitgesteld vindt inschrijving
daarvan alsmede van de rijksbijdrage, in
het grootboek voor den wederopbouw
plaats. De hypotheekhouders en andere za
kelijk gerechtigden maken dit tusschen-
stadium op den weg naar de nieuwe eigen
domsverhoudingen eveneens door. Bij de
inschrijvingen wordt nl. melding gemaakt
van de hypotheken en andere zakelijke
rechten, welke, voor het intreden van de
schade, op de betrokken goederen rustten,
opdat daarbij 'bij uitgifte van nieuwen
grond aan den eigenaar, waarop de nieuw
bouw zal verrijzen, zal worden rekening
gehouden. De rechten worden alsdan op
den nieuwen grond gevestigd ten bate van
de oude rechthebbenden, voor wat betreft
hypothecaire rechten, eventueel met een
verschuiving in de rangorde, zooals hier-
ten aanzien van de ziekteverzekering, zoo
als die hierboven werd uiteengezet, zullen
nadere mededeelingen geschieden in bin
nenkort te houden radiovoordrachten.
Verdere inlichtingen worden ook ver
schaft docr het daartoe ingerichte speciale
bureau der algemeene ziekenkas Jlilich,
Raamweg 90, Den Haag en door de burge
rheesters.
voor beschreven, voor het geval een nieiM
we geldschieter toetreedt.
In overeenstemming met de gebonden
heid aan het doel, waarvoor zij zyn be
stemd, nl. om te worden besteed voor we
deropbouw zijn de inschrijvingen niet over
draagbaar dan met toestemming van den
algemeen gemachtigde voor den weder
opbouw. In verband daarmede moet ook
de bepaling worden gezien, dat de hypo
theekhouders niet gerechtigd zyn 'op de
hoofdsom der inschrijvingen verhaal uit te
oefenen. Op de rente kunnen zij zich voor
ten hoogste drievierde verhalen. Dit zal
kunnen geschieden door aan den directeur
van de grootboeken te Amsterdam, die
met het houden van dit grootboek zal wor
den belast, een eenvoudige mededeeling te
doen dat hypotheekhouders uitbetaling van
het hen toekomend gedeelte van de rente
tegemoet zien door overschrijving op hun
girorekening. Hiervoor zullen nog nadere
regelen worden gesteld. Vindt uitbetaling
der bijdragen in contanten plaats, dan
wordt daarbij met de rechten van hypo
theekhouders en andere zakelijk gerech
tigden rekening gehouden.
Een bijzondere voorziening ten bate van
den eersten hypotheekhouder is nog ge
troffen, voor het geval degene op wiens
naam de inschrijving staat niet tot her
bouw binnen 5 of 3 jaar overgaat. De rech-
-ten van de hypotheekhouders zouden als
dan kunnen worden gelaedeerd, in verband
met het ophouden der rentevergoeding, ter
wijl, zoolang de besteding voor herbouw
niet verzekerd is, de inschrijving niet wordt
uitgekeerd. Zij kunnen bereiken, dat de in
schrijving toch voor de volle honderd.pro
cent tot uitkeering komt, doordat met
goedkeuring van den algemeen gemachtig
de voor den wederopbouw de inschrijving
op hun naam kan worden overgeschreven
ten beloope van het bedrag hunner hypo
thecaire- vordering zij moeten dan zelf tot
herbouw overgaan.
Overigens kunnen de ingeschrevenen met
toestemming van den algemeen gemachtig
de hun inschrijvingen overdragen aan een
derde, mits deze ook den herbouwplicht
overneemt en een door den algemeen ge
machtigde goed te keuren bouwplan bij
dezen heeft ingediend. De toestemming
wordt slechts verleend als voldoende zeker
heid bestaat dat die plannen tot uitvoering
zullen komen. Tevens moet een regeling
getroffen zijn inzake de aanspraken van
hypotheekhouders en andere zakelijk ge
rechtigden, ten aanzien van het nieuw te
stichten onroerend goed.
In het voorgaande, is tevens naar voren
gekomen, dat de financiering van den we
deropbouw, voorzoover deze niet uit d§'
rijksbijdragen kan geschieden, wordt be
schouwd als een taak van het particuliere
kapitaal. De bouwplannen dienen derhalve
zoo te worden ingericht, in het bijzonder
zoo sober te zijn, dat derde geldschieters
binnen het kader der hiervoor te trekken
lichtlijnen bereid kunnen worden gevonden
om hun gelden in den wederopbouw van
Nederland uit te zetten. Buiten het terrein
van de volkshuisvesting, waarop rijkshulp
hier te lande traditioneel is, is hierbij in
beginsel voor de overheid geen taak weg
gelegd. Slechts in gevallen, waarin, zooals
bij de volkshuisvesting, een sociale taak
zulks tot plicht maakt zullen van rijks-
wege verdere middelen bij wijze van voor
schotten in den regel onder eerste hypo
thecair verband kunnen worden beschik
baar gesteld, waarbij dan de kosten van
den herbouw tot het uiterste zullen moeten
worden teruggebracht. Overigens dient het
particuliere kapitaal bij den wederopbouw
in Nederland zijn normale risicodragende
functie uit te oefenen. Naar mag worden
aangenomen, zullen de Nederlanders vol
doende vertrouwen in de toekomst van
eigen land.stellen om deze taaie te volbren
gen.
