Provinciale Zeeuwsche Courant
Middelburgsche, Vlissingsche,
Goesche en Breskensche Courant
Een nieuw Athenia geval
Oplaag 12.400 exempl.
De wrijving tusschen Japan en Frankrijk.
Moeilijkheden bij de bezetting van Indo-Chïna.
183sie JAARGANG NUMMER 221
DINSDAG 24 SEPTEMBER 1940
waarin opgenomen de'
Uitgave der Firma's F. van de Velde Jr. en G. W. den Boer
ABONNEMENTSPRIJS;
18 cent per week of f 2.3Ö per kwartaal.
Franco per post f 2.50 per kwartaal
Afzonderlijke nummers 5 cent.
ADVERTENTIEPRIJS!'
Van 1-5 regels f 1.50, tedere regel meer
30 cent. Bij abonnement speciale prijs.
Kleine advertenties van 1—5 regels f0.50,
iedere regel meer 10 et (max. 8 regels),.
POSTREKENING 359300 (MIDDELBURG)»
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAUVOOR P U B L I C I T E I T S W A A R D E, INGESTELD D O O R D E V E R E E N I G I N G ;,D E NED lt*R'L ANDSCHE DAGB LAD PERS"
DE ENGELSCHEN BESCHULDIGEN DE
BUITSCHERS ERVAN EEN KINDER.
TRANSPORTSCHIP TE HEBBEN GE-
T0RPEDEERD.
VERONTWAARDIGING IN.BERLIJN.
De Biitsche en Duitsche propaganda-
diensten gaan elkander weer te lijf met be
schuldigingen over en weer. Het verschijn
sel is niet nieuw, mén kent hetuit den
vorigen wereldoorlog, toen de afgehakte
handjes opgeld deden en iederen oorlog
heeft hetzelfde verschijnsel opgeleverd de
oorlogvoerenden pogen elkander zwart te
maken, niet slechts door het zwart maken
als zoodanig, maar vooral om de buiten
wacht te overtuigen van de rechtmatigheid
van eigen zaak. Hoe naïef zoodanige me
thodes op het eerste gezicht ook mogen
schijnen, de ervaring heeft geleerd, dat er
nog altijd goedgeloovigen zijn. Zoo sterk
zelfs, dat een goede propagandistische
vondst een keer kan teweegbrengen in de
oorlogskansen. De propaganda, het blijkt
telkens weer, is een der meest te duchten
wapenen, waarover oorlogvoerenden be
schikken en naarmate 'de propagandatech-
nielc verbetert, moet men met de kracht
van dit wapen meer rekening houden.
In 't begin van dezen oorlog werden
we geplaatst voor het Athenia-geval. Wat
er ook van zij, deze 'vlieger, door wien ook
opgelaten, is niet opgegaan. De Amerika
nen hebben zich niet van hun stuk laten
brengen, aangenomen dan, dat zulks de
opzet was van de bedrijvers dezer torpe
deering.
Thans trekt een soortgelijk geval de
aandacht, nadat reeds vroeger pogingen
om tot terreurdaden op zee uit te lokken
waren verijdeld zal het dan nu zoo ver
komen? De Engelschen beschuldigen thans
de Duitschers ervan een schip waarvan
de naam niet genoemd wordt dat kin
deren naar de Ver. Staten overbracht, te
hebben getorpedeerd.
Een geval om naar vele zijden propa--
gandistisch uit te buiten. Hetgeen dan ook
prompt gebeurtzulks behoort nu een
maal tot het oorlogsbedrijf. Maar in Ber
lijn is men op het stuk der propaganda ook
niet geheel en al onbedreven en daar weet
men dus het balletje, hoe venijnig ook,
wel terug te kaatsen. En de man die terug
slaat, zorgt er wel voor, om in kaatsers
latijn te spreken, dat hij geen buitenslag
maakt.
De Engelschen hebben beweerd, dat het
schip op 17 September tot zinken werd
gebracht, terwijl ook de plaats nauwkeurig
werd aangegeven. Mis zegt nu Berlijn, op
dat tijdstip was er geen Duitsch oorlogs
schip ter plaatse.
Men wil in Engeland, zoo wordt te Bei*-
lijn verklaard, de Amerikaansche openbare
meening tegen Duitschland in het harnas
jagen en 'daarbij wordt nog eens hez-innerd
aan de Athenia. Bovendien wordt gewezen
op nog talrijke Britsche berichten, die bij
onderzoek zziet op de feiten bleken te klop
pen.
We citeeren in dit verband nog een com
mentaar uit Berlijn met betrekking tot het
onderhavige geval, waarbij vooral de aan
dacht trekt, dat men in Duitsche kringen
de omstandigheden signaleert, waaronder
de torpedeering zou hebben plaats gehad,
waarvoor dan de verantwoordelijkheid naar
Londen woi-dt teruggewezen.
Hetgeen bij het huidige geval bijzonder
opvalt is, zoo oordeelt men naar het D.N.
B. meldt te Bellijn, dat deEngelschen tot
op dit oógenblik nog niet in staat zijn den
naam van het z.g. tot zinken gebrachte
schip of dien van den kapitein te noemen,
ofschoon het tot zinken brengen reeds zes
dagen geleden zou hebben plaats gehad.
Overigens is men van meening, dat de
verantwoordelijkheid voor het verlies van
menschenlevens in een geval, zooals dit
thans door de Engelsche propaganda is
geconstrueerd, uitsluitend berust bij de
Engelsche regeering.
Want Duitschland heeft, ten einde den
hem opgedrongen oorlog spoedig tot een
zegevierend einde te brengen, mededeeling
gedaan van de totale blokkade van de
Engelsche kusten.
Een schip, dat, naar de Times met be
trekking tot het zg. tot zinken gebrachte
schip mededeelt, in een convooi vaart en
bovendien, zooals alle Britsche schepen
bewapend" is, en daarenboven nog oor
logsgebied bevaart, moet er op rekenen, in
oorlogshandelingen verwikkeld te worden.
Van Duitsche zijde is hex-haaldelijk ver
klaard, dat kindertransporten aan een der
gelijk gevaar bloot te stellen, gelijk te
stellen- is met onverantwoordelijke licht
zinnigheid. Diegene, die kinderen bewust
in een operatiegebied voert en hen daaz--
door aan de gevolgen van den oorlog
blootstelt, bewijst, dat hem het leven van
de kinderen minder waard is dan een ge
schikt propagandaobject.
De Duitsche pers tenslotte geeft uit
drukking aan haar verontwaardiging over
het misbx-uik, dat de Engelschen maken
van deze kindertransporten.
De, bladen geven thans bovendien als
hun meening te kennen, dat de Britsche
uiteenzettingen het waarschijnlijk maken,
dat het schip op een mijn is gc*«H~zen.
Het was bovendien geen kinder-
transportschip, zoo schrijft de Börsen-
zeitung, maar een gewapend koopvaardij
schip, omdat het. in convooi voer. En de
Lokalanzeiger schrijft, dat men de kinde
ren als kogelvangers heeft gebruikt om
de openbare meening in Amerika te be
werken.
Zoo ziet men, hoe dit nieuwe geval, al
of niet verzonnen, door beide partijen pro
pagandistisch wordt uitgebuit. Onschul-
digen worden als dekking gebruikt, het is
een van de uitwassen van het oorlogsbe
drijf.
Het volle licht zal eerst over deze zaak
worden geworpen, wanneer de kanonnen
zwijgen. Want dan komt ook de oorlogs
propaganda tot zwijgen. De geschiedenis
zal over deze propaganda het oordeel vel
len, een oordeel, dat zeker niet malsch
zal zijn.
Bommen op Ameland.
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag
omstreeks half een heeft een Engelsch
vliegtuig een zevental hommen uitgeworpen
boven het dorp Hollum op Ameland. Er is
aanzienlijke schade aangericht, texwjjl ook
een menschenleven te betreuren is.
Eén bom kwam neer op het pand van
den winkelier J. de Boer aan de Burenlaan,
dat geheel vernield werd. Hierbij kwam het
vierjarig dochtertje van den winkelier om
het leven. Het zesjarig dochtertje en de
moeder werden zwaar gewond. Met een
extra-boot zijn zij naar het ziekenhuis te
Leeuwarden overgebracht. De boer zelf
was toevallig niet thuis.
In de omgeving werden, mede door ande
re neerkomende bommen, verscheiden hui
zen vernield, terwijl langs de geheele Bu
renlaan geen ruit heel bleef.
Ten Oosten van het dorp kwam nog een
bom terecht in een stuk bouwland. Deze is
echter niet tot ontploffing gekomen.
OOK BOMMEN TE KOOG AAN
DE ZAAN.
Vannacht zijn in Koog aan de Zaan drie
bommen gevallen, uitgeworpen door Engel
sche vliegers. Het waren bommen van 150
KG. Zij hebben uitsluitend materieele scha
de aangericht. In een weg werd een gat
geslagen van 1.50 meter diepte en vijf me
ter middellijn. De twee andere bommen
kwamen bij een sloot en op een rijwielpad
terecht.
Nederlandsche consuls in arrest.
Van bevoegde zijde verneemt het „Vad."
dat als represaille voor de interneeiïng van
den Duitschen consul-generaal te Soeraba-
ja, von Plessen, die vele jaren in Neder-
landsch Indië als beroepsconsul werkzaam
geweest is, een aantal Nederlandsche be
roepsconsuls in Duitschland is geïnter.-
fieer.O, {3g bevinden zich in Bad
Samenwerking tusschen
Nederlandsche en Duitsche
politie.
Verschenen is een buitengewoon politie
blad, dat o.m. een brief bevat van den secre-
taris-geeneraal, wnd. hoofd van het de
partement van justitie, aan den procureurs
generaal, fungeerend directeuren van poli
tie ten einde te kunnen voldoen aan de for-
meele vereischten voor het bewijs in straf
zaken en wel in het bijzonder om van ge
constateerde overtredingen door een be
voegd opsporingsambtenaar proces-verbaal
te kunnen doen opmaken zoo deelt de
secretaris-generaal in dit schrijven mede -
heeft de Befehlshaber der Ordnungspolizei
bepaald, dat met ingang van 25 Septem
ber a.s. de zg. „Verkehrs-Ueberwachungs-
Kommandos" zich bjj de uitoefening van
hun dienst zullen doen vergezellen van een
daartoe door de ter plaatse bevoegde Ne
derlandsche politie-autoriteit ter beschik
king te stellen Nederlandschen politieamb
tenaar (uiteraard zal deze opsporingsbe
voegdheid dienen te bezitten) behoorende
tot marechaussee, rijksveldwacht of ge
meentepolitie.
Deze Nederlandsche politiebeambte
neemt deel aan de controle door de „Ver-
kehrs-U ebezwachungs-Kommandos'
Hij ontvangt van dit Konzmando de door
de Duitsche ambtenaren van geconstateerde
strafbare feiten opgemaakt „Anzeige",
wanneer het een geval betreft, dat tot de
competentie van den Nederlandschen rech
ter behoort Ter aanvulling van deze „An
zeige" en conform het door hem bij zijn
dienstuitoefenixig persoonlek waargenomen,
maakt de betrokken opsporingsambtenaar
vex-volgens overeexxkomstig het wetboek van
strafvordering proces-verbaal op en levert
dit met bijbehoorende stukken, waaronder
de schriftelijke aangifte van het „Ver-
kehrs-Ueberwaehungs-Kommando" op de
gebruikelijke wijze in,
lllIllllIIlililillilllillllllüiiliülliilllDlilllilDlil
DE NIEUWE BON VOOR ZEEP.
De secretaris-generaa]waarnemend
hoofd van het departement van handel, nij
verheid en scheepvart, niaakt het volgende
bekend.
Gedurende het tijdvak van 25 September
tot en met 18 October a.s. geeft de met
„104" genummerde bozz van het algemeen
distributie-bonboekje recht op het koopen
van 150 gram toiletzeep (nieuwe samen
stelling) of 120 gram huishoudzeep, of 200
gram zachte zeep, of 250 gram zeeppoeder,
of voorzoover voorradig 125 gram
zeepvlokken, of 250 gram zelfwex-kende
waschmiddelen, of 200 gram vloeibare zeep.
Voor zoover de yexpakking dit toelaat,
kan de verbruiker desgewenscht gedeelten
van bovenstaande hoeveelheden in combina
tie op één bon koopen. Men zal dus bijv. op
één bon 60 gram huishoudzeep plus 100
gram zachte zeep kunnen verkrijgen.
Wasscherijen zullen voor de behande
ling van de gezinswasch gedurende boven
genoemd tijdvak de met „104" genummerde
bon van het algemeen distributiebonboekje
van hun clientèle in ontvangst kunnen ne
men voor het koopen van waschpoeder, en
wel één bon per 8 kilogram droog wasch-
goed. De wasschrij zal per bon 600 gram
waschpoeder 'kuxmen betrekken.
DE SPOORWEGEN EN DE
WINTERTIJD.
In tegenstelling zzzet vroegere jaren zal
ditmaal de beëindiging van den zomei-tijd
op 5 October bij de Nederlandsche Spoor
wegen niet gepaard gaan met belang
rijke wijzigingen in de dienstregeling. Wel
zijn er weer enkele partieele wijzigingen
te wachten, maar de beteekenis daarvan
gaat niet uit boven die van de tusschen-
tijdsche vei-anderingen', welke reeds eerder
herhaaldelijk in de dienstregeling werden
aangebracht, meldt de N.R.Ct.
De nieuwe wijzigingen zullen worden op
genomen in een nieuwe uitgave van het
spoorboekje, die Woensdag a.s. het licht
zal zien.
Treinen worden verduisterd.
Het U. D. meldt nog dat de afdee.'ing
Tractie van de Nederlandsche Spoorwegen
thans proeven neemt met verduistering van
treinen, want tot nu toe reden de treinen
's avonds niet verlicht, zoodat de reizigers
in het donker zitten, hetgeen vooral be
zwaarlijk zou worden voor reizigers, die
in den winter uren lang in het donker zou
den moeten zitten op een lang traject.
De verduistering van treinen is echter
niet zoo eenvoudig, omdat er verschillende
rjjtuigen zijn met verschillende verlichting.
Wel zijn als regel alle treinraampjes
voorzien van een gordijn, maar in de mees
te gevallen laat de stof het licht door.
In enkele 'treinen, waarvan de gordijnen
van leerdoek zijn gemaakt, is de oplossing
echter eenvoudig. Men heeft aan den bin
nenkant aan de randen van de raampjes
een flinke strook zwart geschilderd om
het naar buiten dringen van het licht
langs de kieren van de gordijnen tegen te
gaan.
In de treinen, die verduisterd kuxmen
worden, zijn thans kwistig mededeelingen
opgeplakt, volgens welke de reizigez-s vez--
plicht zijn na zonsondergang de gordijntjes
neer te laten.
Langere geldigheidsduur
weekeindretours.
De directie van de Nedez-landsche
Spooovegen is met ingang van Vrijdag
a.s. tot een belangrijke verruiming van
de weekeindretours ovez-gegaan. De gel
digheidsduur van deze reisbiljetten is n.l.
met een vollen dag verlengd. Men kan dus
van een weekeindretour in den vez-volge
vier volle dagen gebzuik maken, t.w. van
Vz-ijdagmorgen eersten trein af tot Maan
dagavond laatsten trein.
Bloementeelt gedeeltelijk door
groentenverbouw vervangen.
In den Nederlandschen tuinbouw is thans
In verband met den groentenexport naar
het Groot Duitsche Rijk zijn talrijke
bloemenkweekerjjen zich gaan toeleggen
op het telen van groente. De groote expoz-t
van gz-oente en fruit naar Duitschland
maakt, dat de tuindez-s thans loonende prij
zen voor hun producten krijgen.
Aan de gz-oote Aalsmeersche bloemen
veilingen is deze verschuiving momenteel
duidelijk 'merkbaar. Uit den beperkten aan
voer van bloemen op deze veilingen, blijkt
duidelijk, dat vele bloemenkweekez-s zich
in dienst hebben gesteld van de voedsel
voorziening en zich zijn gaan toeleggen op
het telen van gz-oente.
Dit verschijnsel tz-eedt ook in andere
plaatsen en streken van ons land op. Zoo
vertoont ook de bloementeelt in en rond
Rotter-dam een duidelijken achteruitgang,
terwijl aazz de groeizte- en fruitveilingen
rond genoemde stad de aanvoeren aanmer
kelijk stijgen.
De voorraad voor het komende jaar. De bietenoogst is begonnen en binnenkort'
worden ze weer bij honderdduizenden tegelijk in de fabrieken verwerkt.
De eerste oogst wordt in de Haarlemmermeer verzameld. (Foto Pax Holland).
De wooz-dvoerder van het Japansche
leger, kolonel Matsoemoera, verklaarde,
dat bij de eerste botsing nabij de grens
plaats Dongdang de Japansche strijd
krachten een klein aantal dooden en ge
wonden hadden. De nacht was uiterst
duister geweest. De instructies waz-en
blijkbaar niet meer tijdig tot de grenstz-oe-
pen van Indo-China dooz-gedrongen, daar de
overeenkomst pas betrekkelijk kort tevo
ren gesloten was.
De woordvoerder van de maz-ine, kapi
tein ter zee Okoemakomoa, wees op de
mogelijkheid, dat Tsjiang Kai Sjek we
gens deze gebeurtenissen allerlei tegen
acties zou kunnen ondez-nemen, tex-wijl be
paalde derde mogendheden stellig zouden
probeeren in tegezzstelling tot Japan's
werkeljjke bedoelingen een kwaadaardige
propaganda te ontketenen. Voor Japan
blijft echter slechts één weg overZijn
optreden in het kader van de ingeslagen
politiek onver-schrokken uit te voeren.
DE JAPANSCHE ACTIE EEN
DOODSTEEK VOOR TSOENG-
KING.
Naar de meening van militaire waarne
mers is door den .Japanschen opmarsch in
Fransch Indo China, naar het D.N.B. uit
Tokio meldt, den weg van aanvoer van
Tsjiang Kai Sjek volkomen afgesneden,
zoodat het nieuwe optreden van Japan
als een doodsteek voor Tsjoengking be
schouwd kan worden. Zou het Chineesche
leger pi-obeeren zijn nuttelooze activiteit
voort te zetten, dan zouden de Japansche
troepen tez-stond tot een vastbez-aden of
fensief tegen de Chineesche provincie
Yoennan overgaan.
GEVECHTSHANDELINGEN
GESTAAKT.
Het keizerlijk hoofdkwartier heeft be
kend gemaakt, dat de Fx-ansch Indo Chi
neesche troepen in de omgeving van Dong
dang definitief den tegenstand opgegeven
hebben. Het Japansche leger heeft zijner
zijds ook tez-stond de gevechtshandelingen
gestaakt,
DE OPVATTING IN AMERIKA.
De opmarsch van de Japansche troepen
in Fx-ansch Indo China wordt, naar „As
sociated Press" te verstaan geeft, in of-
ficieele kringen te Washington als een be
dreiging van de belangen der Vereenigde
Staten in het Verre Oosten beschouwd.
Het is mogelijk, dat de Vereenigde Staten
nieuwe economische maatregelen tegen
Japan zal nemen. In welingelichte kringen
vez-klaart men, dat hierbij gedacht woz-dt
aan een nog schez-pere controle op den
Uitvoer van olie, schroot en andere mate
rialen, waarvoor Japan tot dusver als in-
kooper in het groot optrad.
Inmiddels hebben Japan en Frankrijk
gistez-en definitief een accoord izzzake de
bezetting van militaire steunpunten in
Indo China onderteekend, waaromtz-ent te
Vichy en- te Tokio officieele verklaringen
zijn' uitgegeven.
CHINA PROTESTEERT.
Het Chineesche ministerie van buiten-
landsche zaken heeft bij de Fx-ansche auto-
z-iteiten ten scher-pste geprotesteerd tegen
do. FranscbeJaj^nsche overeenkomst be
treffende Indo China. Het heeft opnieuw
vez-klaard, dat China het recht heeft voor
zijn verdediging de maatregelen te nemen,
die het noodzakelijk acht De Fransche
regeez-ing wordt verantwoordelijk gesteld
voor alle gevolgen van de overeenkomst
met Japan.
JAPANSCHE PERSCOMMENTAREN.
De Japansche dagbladen bepalen van
daag uitvoerig een standpunt ten aanzien
van de gebeurtenissen van gisteren, zoo
meldt het D.N.B. uit Tokio.
Zij herhalen, dat de Japansche actie in
Indo China is ondernomen op grond van
de overeenstemming met de Fransche
autoriteiten en de tot stand gebrachte
ovez-eenkomst. Zij constateeren opnieuw,
dat Japan tegenover Indo China geen ter
ritoriale eischen heeft, maar alleen met
zjjn actie ten doel heeft Tsjiang Kai Sjek
te overwinnen. Voorts wijzen de bladen er
in het bijzonder op, dat een vluggere over-
eenkomst verhindez-d is door de politiek
der Vereenigde Staten en van Engeland.
De bladen geven uitdrukking aan de over
tuiging, dat Japan vastbesloten is, iedere
eventueele directe of indirecte inmenging
van derde mogendheden met passende
middelen van de hand te wijzen. De „To
kio Nitsji Nitsji" constateez-t, dat Japan
gedwongen is in Fransch Indo Chixxa troe
pen te stationneeren om iederen invoer
naar het China van Tsjoengking eens en
voor altijd onmogelijk te maken. De „To
kio Asahi Shim boen" schrijft, dat de i-e-
geering-Pétain als rechtmatige regeering
van Fx-ankxïjk met een vrijwillige beslis
sing een accoord heeft aangegaan met
Japan. Daarom komen bezwaz-en of dr-ei-
gementeiz van den kant van dez-de mo
gendheden niet te pas. Japan heeft jegens
Indo China geen territoriale ambities, al
dus de „Yomioeri Sjimboen". De aangega
ne overeenkomst zou niet mogelijk zijn ge
weest zoo lang Frankrijk met Engeland
streed voor de instandhouding van de oude
wereldorde. Door Engelsch-Amerikaansche
kuiperjjen zijn de aanvankelijk, gunstig
verloopende onderhandelingen tusschen
Japan en Fransch Indo China tot nu toe
getz-aineerd. Met hun stappen in Tokio be
treffende een handhaving van den status
quo in Indo China hebben deze mogendhe
den getracht zich te mengen in de binnen-
landsch politieke aangelegerzheden van
Japan.
Britsche vliegtuigen boven
Berlijn»
In den nacht van 23 op 24 September is
het eenigen Engelschen vliegtuigen gelukt
ondanks het heftige afweervuur boven de
buitenwijken in het Noorden en Oosten van
Berlijn te komen en daar bommen neer te
wei-pen. De plaats waar de bommen vielen,
naar het D.-N.B. uit Berlijn, ver van. alle
militaire .of voor den ooi-log belangi-ijke in
stallaties, vormt er opnieuw een bewijs
voor, dat de Britsche vliegers volkomen
opzettelijk woonwijken aanvallen. Er is
daarbij eexiige materieele schade aan woon
huizen aangericht.. Verscheidene burgers
werden gedood óf gewond.
Militaire schade is niet ontstaan,