Provinciale Imwnd» Courant Middelburgsche, Vlissingsclie, Goesche en Breskensche Courant Vlissingen werd hedennacht zwaar geteisterd Oplaag 12.490 exempl. waarin opgenomen de Uitgave der Firma's F. van de Velde Jr. en G. W. den Boer 183ste JAARGANG NUMMER 219 ZATERDAG 21 SEPTEMBER 1940 ABONNEMENTSPRIJS: 18 cent per week of f2.30 per kwartaal. Franco per post f 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 5 cent. O ADVERTENTIEPRIJS: v Van 1-5 regels f 1.50, Iedere.reget meer 30 cent. Bij abonnement speciale prijs. Kleine advertenties van 1—5 regels f0.50, Iedere regel meer 10 et (max. 8 regels). POSTREKENING 359300 (MIDDELBURG). Dit nummer bestaat uit twee bladen. Engelsche bommenwerpers richtten groote schade aan. De Modellenmakerij van de Schelde door brand verwoest Wederom burgerslachtoffers. EEN VERSCHRIKKELIJKE NACHT. Cp ontzettende wijze is Vlissingen in den afgeloopen nacht geteisterd door de ver schrikkingen van het oorlogsgeweld. Nage noeg in alle deelen van de stad is groote schade aangericht en de angst die de be volking heeft moeten doorstaan, is onbe schrijfelijk. Er zal wel niemand van de bevolking zijn die dezen nacht op bed heeft doorgebracht. Laat op den avond, op een tijdstip, dat de meeste bewoners zich reeds ter ruste hadden begeven, werd door Engelsche vliegtuigen een aanval op Vlissingen onder nomen. Duidelijk hoorde men de zware motoren van de vliegtuigen ronken in den stillen nacht, die werd verhelderd door het schijnsel van de maan, waardoor de stad a.h.w. geheel verlicht werd. Dan davert het afweergeschut, licht- kogels schieten door het luchtruim, en daar tusschendoor klinken de hevige ontploffin gen van de uitgeworpen en alles vernieti gende bommen. De huizen trillen op hun grondvesten, de bewoners groepen angstig in huis bijeen, men zoekt zooveel mogelijk dekking in de benedenvertrekken. Slapende kinderen worden uit hun bedje gehaald en vol vrees luistert men naar dit vreeselijke geweld. Dan, plotseling wordt de hemel rood gekleurd. Er is brand uitgebroken. Tot ver in den omtrek is de vuurgloed te zien, hoog laaien de vlammen op en men vraagt zich af, waar de brand zal zjjn. Het vuur blijkt, te woeden in een schuur aan de Qnderstraat, gelegen naast de modelmakerij van de Maatschappij „De Schelde". De schuur is in gebruik bij de stalhouderij van de gebr. Schout. Steeds feller laait het vuur op en spoedig wordt ook de modelmakerij, met zijn brandbaren inhoud, aangetast. Spoedig is dit groote complex nu één vuur zee en het gevaar voor nog grootere uit breiding is niet denkbeeldig. Gelukkig is de wind naar de richting van het water. Was dit niet het geval geweest, dan had deze brand zonder twijfel nog grootere afmetin gen gekregen en was dit oude stadsge deelte zeker niet gespaard geworden. De Vlissingsche brandweer die onder de moeilijkste omstandigheden moest werken (het bombardement bleef geregeld aanhou den) tastte het vuur met groot materiaal aan, doch de omvang van den brand werd steeds grooter, zoodat assistentie werd ver zocht van de brandweer te Souburg en Middelburg. Aan dit verzoek werd onmid dellijk gevolg gegeven, om 11.30 uur ver trok van Middelburg de Magirusspuit met een autoladder en een spuit van de lucht bescherming, terwijl ook de motox'spuit van Souburg verscheen. Op deze wijze werd het vuur van alle zyden bestreden en spoedig bleek toen, dat het gevaar voor uitbreiding was ge weken. Het duurde toch eenige uren voor men het vuur had bedwongen, waarna men zich kon bepalen tot de nablus- sching, waarmede men van morgen nog steeds bezig was. De aangerichte schade moet groot zijn. Tijdens den brand bleven de luchtaanval len voortduren en talrijke bommen werden uitgeworpen. Telkens opnieuw dreunden' de huizen in de geheele stad en eerst te circa drie uur van moi'gen nam deze verschrikking een einde. DE SCHADE. Toen wjj vanmorgen een verkennings tocht door de gemeente maakten, bleek eerst de groote verwoesting die was aan gericht. Een aantal bommen was terecht gekomen in het staddek op den Nieuwen dijk en Bellamypark, nabij het Beurs plein. Hoewel -zich geen voltreffers op huizen vielen, werden toch vele huizen in de naaste omgeving nagenoeg geheel ver nield. Speciaal het Beursgebouw en het hotel Goes vertoonen een ware ruïne, terwijl ook vele andere huizen zoodanige schade bekwamen dat zjj geheel onbe woonbaar zijn geworden. Helaas werden aldaar twee personen gedood, n.l., den b-kenden scheeps-cargadoor den heer M. J. Stofkoper en de heer Schroevers, die juist gisteren 25 jaar was geworden. Met 3en hear Stofkoper is een onzer bekem&te Vlit-Jingsche ingezetenen heen gegaan. Hij wijdde zich geheel aan zijn taak, de bekende cargadoorszaak van de firma Stofkoper en Zn., in welke zaak hij zqn vader was opgevolgd. De heer Stof koper is tevens vele jaren evenals wijlen zqu vader, consulair agent van Frankrijk geweest. Het is wel op zeer tragische wijze dat de firma Stofkoper en Zn. haar laatsten firmant heeft verloren. In het straatdek werden groote trech ters geslagen. Op den Nieuwendijk lagen ViWimorgen, pok nog eenige niet ontplofte bommen, waarom dit stadsgedeelte door de politie werd afgezet. Twee huizen in de Marinestraat kregen een voltreffer, waardoor niet alleen deze huizen grondig werden vernield, doch waar door ook twee burgers het leven'lieten. Het zijn de werklieden van de gemeentereiniging W. de Wijze en D. Filius. Vanzelfsprekend bekwamen ook hier vele huizen in de om geving min of meerdere schade. Aan de overzijde van de getroffen panden lag één der paarden van de gebr. Schout, welke paarden waren losgelaten, dood tegen den muur. In dit stadsgedeelte werd nog meer schade aangericht. Zoo kreeg ook een huis in den Koudenhoek, tegenover de Flesschen- straat een voltreffer en werd geheel ver nield, zoodat de schade in deze buurt, die toch reeds zwaar was getroffen, nog groo ter is geworden. Aan de achterzijde van de Van Galenstraat vielen eveneens bommen, doch konden daar weinig schade meer aan richten, daar ter plaatse reeds alles is ver nield. Doch de bommenwerperrj bleef ditmaal niet beperkt tot dit stadsgedeelte. Zoo viel zoo'n helsch projectiel op de Badhuisstraat voor het pand no. 56 in het wegdek en richtte daar groote schade aan. Van vele huizen werden alle ruiten verbrijzeld en be kwamen ook de gebouwen groote schade. De straat was bezaaid met glas en dak pannen, gordijnen hingen aan flarden en ongetwijfeld zal ook het interieur van vele buizen veel Hebben' geleden. Aan de ach- tei'zijde van perceel Badhuisstraat 42 viel eveneens een bom met alle gevolgen van dien. Vervolgens kwam een bom neer in de Hobeinstraat voor de slagerij van den heer Hamers en richtte daar.groote schade aan; zoo werd van dit pand de geheele voor gevel weggerukt. In de Kasteelstraat, voor het perceel no. 32, sloeg eveneens een bom in het straatdek. De voorgevel van het huis, bewoond door de familie J. van Wal lenburg, werd zwaar beschadigd, terwijl vanzelfsprekend ook de huizen in de om geving belangrijke schade bekwamen. Vervolgens begaven wij ons naar Tuin stad, waar eveneens de gevolgen van het bombardement duidelijk merkbaar waren. In de Hyacintenlaan kregen de panden no. 18 en 20 en het pand hoek Hyacintep- laan-Crocuslaan, voltreffers, waardoor deze huizen totaal werden vernield. Geluk kig waren de bewoners van twee dezer huizen afwezig, doch het pand no. 18 was bewoond door het echtpaar Nusteleijn. Naar wij vernemen bevond dit echtpaar zich juist aan de achterzijde van de wo ning, toen de voorzijde werd getroffen. Daaraan hebben beiden het leven te danken, hoewel beiden werden gewond. Ook viel nog een bom in den tuin van perceel Irislaan 31. De bomexplosies licht ten ovex-al groote schade aan. Ook in de Van Dishoeckstx-aat kwam een bom neer en trof de voormalige schoen fabriek aldaar, thans in gebruik bjj de Vlissingsche melkimichting „Koena". Ook dit pand werd verwoest, terwijl de huizen in de omgeving glasschade bekwamen. Tenslotte viel nog een bom in het weg dek aan den Singel, hoek Lampsinsstraat en sloeg daarin een grooten trechter. De schade beperkte zich hier tot glasschade in de naaste omgeving. De brandweer werkte twaalf uur aan één stuk. Middelburg en Souburg verricht ten met de Vlissingsche brand weer prachtig werk. Onder wel zeer moeilijke omstandighe den heeft de brandweer vannacht haar werk gedaan. Het feit reeds dat op twee plaatsen zware branden woedden stelde haar voor ernstige moeilijkheden, maar daarenboven raasden intusschen de En gelsche bommenwei-pers over de stad, links en rechts hun vernietigende projectielen afwerpend. De brandweer van Vlissingen, op kranige wijze geassisteex-d door de brandweren van Middelburg en Souburg, heeft met gevaar voor het leven der blus- schers met groote energie de vuurhaai'den Toen om omstreeks elf uur alarm werd gemaakt, bleek op twee plaatsen brand te zijn uitgebroken. Motorspuit no. I werd naar de Badhuisstraat gedirigeerd, waar in het pand van den heer De Vlieger brand was vei-oorzaakt. Motorspuit no. n ging naar de Flesschenstx-aat, waar in de stal van de gebroeders Schout tengevolge van een brandbominslag een felle brand was ontstaan, terwijl in de modelmakerij van de Maatschappij de Schelde eveneens brand was ontstaan, die zich tengevolge van den sterken wind snel uitbreidde. In de schuur bevonden zich drie paax-den, die konden worden losgelaten. Later is een dier paarden door een scherf getroffen en gedood. Naar gebleken is, werd ook de modellenmakerij door brandbommen ge troffen. Het was spoedig duidelijk, dat het zeer moeilijk zou zijn om deze brand in te slui ten. In de nauwe straat was het vrijwel onmogelijk den vuurhaai'd te benaderen. De zware muren van het gebouw sloten het vuur in en het bleek dan ook spoedig noodig ingrijpende maatregelen te nemen. De vier babyspuiten werden naar het be dreigde punt gedirigeerd, terwijl ook mo torspuit no. I ter assistentie kwam. Inmiddels werd de hulp van de brand weren van Middelburg en Souburg ingeroe pen, die onmiddellijk met groot materiaal uitrukten. Van Middelburg kwamen twee spuiten en een laddex-wagen, terwijl later, toen op een ander punt aan den Koningsweg een felle brand oplaaide de Magyrus met het waterkanon uit Middelburg kwam. Sou burg zond de automotorspuit en een baby- spuifc. Wat deze brandweren hebben verricht, verdient de grootste ei-kentelijkheid del Vlissingsche bevolking. Zij hebben prachtig en doeltreffend werk verricht. Maar niet minder mogen wij uiting geven aan onze waardeering voor onze Vlissing sche brandweex-lieden, die blijk hebben gege ven van een waren heldenmoed, om in deze uiterst gevaarlijke omstandigheden hun werk te verrichten met groote zelfbeheer- sching. De brandweer van Vlissingen tornde in de Flesschenstraat tegen de vuurhel op, ter wijl Middelburg en Souburg den brand die inmiddels hoog was opgelaaid en het geheele pand in een brullende vuurzee had herschapen van de havenzrjde trachtten aan te tasten. Zoo is men er na veel moeite in geslaagd, het vuur van drie zijden in te sluiten. Toen duurde het weliswaar nog eenige uren, voordat het vuur bedwongen was, maar gevaar voor uitbreiding was er niet meer. Om 8 uur hedenmorgen koh de Mid delburgsche brandweer uitrukken, om half negen vertrok die van Souburg. De Vlissingsche brandweer zette het na- blusschingswerk voort, waarbij nog groote moeilijkheden overwonnen moesten worden. Het vuur had zich nog genesteld in een kolenbergplaats, die van buiten af niet te bereiken was. Men heeft toen een groot gat in de muur gehakt om zoo deze vuurhaard te benadex-en. In een bange nacht heeft de brandweer heldenwerk verricht. Dat de brand nu be perkt bleef, is aan haar moedig optx-eden te danken. De gastoevoer gestoord. De inwoners van Vlissingen zullen he denmorgen de onaangename ontdekking hebben gedaan, dat de gastoevoer is afge sloten. Van de zijde van den technischen dienst van het gasbedrijf vernemen wij hierom trent, dat tengevolge van den bominslag op het Beursplein de hoofdleiding van het gasbuizennet zoo ernstig is beschadigd, dat moest worden overgegaan tot afsluiting van bet geheele net. In den vroegen mor gen is de technische dienst begonnen met het isoleeren van de op dit buizennet aan gesloten wijk, omvattende Beursplein, Bel lamypark, Nieuwendijk en Nieuwstraat. Met het oog op het gevaar van tijdbom men is aan deze werkzaamheden tijdelijk een einde gemaakt. Tot zoolang zal het ook niet mogelijk zijn, de overige stadsge deelten van gas te voorzien. Naar wij ver namen zullen echter maatregelen worden genomen om het euvel ten spoedigste te verheipen, zoodat verwacht mag worden dat de stadsgedeelten, voorzooveel vallend buiten de getroffen wyk, binnen korten tijd weer van gas worden voorzien. De Engelschman is geenszins laf. Maar hij mist den zin voor het ware gemeenschapsgevoel. Uit Berlijn wordt gemeld Men houdt zich hier met de vraag bezig, hoe lang het Britsche volk in staat zal zijn, om de bepi'oeving, die het titans ondergaat, vol gens Engelsche verklaringen de zwaarste van de Britsche geschiedenis, te door staan. Met andere woorden hoe lang het op den door Churchill aangewezen weg der vernietiging verder zal gaan. De „Voelki- sche Beobachtex-" wijdt aan deze vraag een psychologische beschouwing, welke de aandacht verdient door haar objectiviteit. Het strijdmoreel van de Engelschen analy seerend stelt het blad voorop, dat de Engelschman geenszins laf is. Zijn ge heele opvoeding is er veeleer op gericht, kracht en moed aan te kweeken, met name ook die bepaalde houding in het burgerlyk leven, die men „burgerlijken moed" noemt. De moed van de Britsche soldaten en officieren wordt in Duitsch- land onomwonden hoog aangeslagen. Na de nederlaag in Noorwegen heeft men in Engeland kritiek uitgeoefend op den strijd lust van de commandanten en bemannin gen der Engelsche oorlogsschepen. Duit- schers verklaren echter, dat het daar geenszins aan ontbx'ak. De Britsche moed is echter niet gedis ciplineerd en gaat zelfs zoo vèr, in disci pline en gehoorzaamheid een soort gevaar voor waren moed te zien. Men moet echter ook niet- zeggen, aldus het Duitsche oordeel, dat de Engelschen De nachtelijke aanvallen op Engeland voortgezet. Het D.N.B. meldt, dat de nachtelijke aan vallen van het Duitsche luchtwapen op En geland gisteravond bij het invallen der duisternis weer zijn begonnen. Het zwaarte punt der acties lag weer in Londen, waar behalve de haveninstallaties en dokken aan de Theems talrijke militaire en voor den oox-log belangrijke doelen, vooral in de Oostelijke wijken der stad, ondanks uiterst krachtig luchtafweer en talrijke schijnwer pers, met succes met bommen van allerlei kaliber werden bestookt. Het effect der neergeworpen bommen kon, daar het zicht helder was, in bijna alle gevallen duidelijk worden waargenomen. De „Associated Press" meldt, naar het D.N.B. bericht uit Londen, dat bij den laatsten Duitschen nachtaanval vele indus- trieele gebouwen in het Londensche gebied zijn getroffen en dat een groote fabriek in Oost-Londen in vlammen is geschoten. Vooral zwaar getroffen zijn verscheidene levensmiddelenfabrieken en opslagplaatsen, zoodat reeds talrijke opdx-achten zijn gege ven aan Amerikaansche firma's voor de le vering van voor het verbruik gereed zijnde levensmiddelen. Volgens een mededeeling van het ministerie van landbouw in Was hington betreft het hier voornamelijk reu zel- en vleeschconserven. „International News" meldt uit Londen, dat Vrijdag in het Oosten der stad een „geheimzinnige ontploffing" heele blokken huizen heeft doen schudden. Aangezien op het moment der ontploffing geen Duitsche vliegtuigen boven Londen vlogen, ver moedt men, dat een tijdbom tot ontploffing is gekomen. Engelsche aanvalspogingen op Hamburg en Berljjn. In den afgeloopen nacht hebben de En gelschen met twee golven getracht hun aanvallen op Hamburg en de rijkshoofdstad te hervatten. Ook ditmaal gelukte het den vijand door en masse in werking gebrachte en verrassend optredende afweer te ver hinderen zijn taak uit te voeren. Een deel der vliegtuigen, dat over de Duitsche bócht Hamburg naderde, werd toen het de mon ding van de Elbe had bereikt, door nacht jagers en afweex-geschut verdreven. Een andere Britsche formatie slaagde er in tot West-Duitschland door te dringen. Zij kwam echter in de provincie Hannover tegenover een krachtige luchtafweerver- sperring en vloog, achtervolgd door nacht jagers, terug. Onderscheiding voor den rijkscommissaris. De Filhrer heeft den rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied, rijksminister Seyss Inquart als erkenning voor zijn verdiensten voor de uitvoering van oorlogsopdrachten het „Kriegsver- dienstkreuz" eerste klasse verleend. SPAANSCHE VISCHTREILER VERGAAN. Zeventien opvarenden verdronken. In La Cox-nua is een Spaanschen visch- treiler binnengelopen, die den eenigen overlevende aan boord had van den Spaan schen vischtreiler „Almirante", welke kor telings in den storm is vergaan. Zeven tien opvarenden zijn daarbij verdronken. „zonder eenige discipline zijn". De Brit be schikt ongetwijfeld over discipline, doch deze berust niet op gemeenschapszin, maar op het belang van den enkeling. Een eersten factor van het Britsche strijd moreel vormt verder een vanzelfsprekende liefde en aanhankelijkheid voor zijn land. Dit gevoel wortelt echter niet in het be wustzijn van de realiteit van het empire, doch gelijkt meer op een romantischen droom van landelijke rust, van kex-kgang op Zondag, van oude huizen met strooien daken en een wit heerenhuis midden in een park. Hier komt het vex'schil tusschen Engelschen en Duitschex*s, wat betreft de levenshouding, duidelijk tot uiting. Alle eigenschappen, die het Britsche stxijdmo- reel bepalen, wortelen uitsluitend in per soonlijke opvattingen en komen in de hou ding van den enkeling tot uitdrukking. Wat hun ontbreekt is zin voor orde en gemeenschapsgevoel en tenslotte organisa tie. Zonder deze elementen kan men echter geen totalen oorlog voeren. Deze eigen schappen kan men ook niet te voorschijn tooveren, want ze moeten met den wensch ais samengegrond zijn en op offers opge bouwd worden. Wat hen thans nog staande houdt, zoo besluit deze psychologische be schouwing, is het geloof aan het wonder, de hoop op grootere hulp uit Amerika en de herinnering aan vroegere gebeurtenis- sen in de Britsche geschiedenis. Men zal dus in Engeland dooi*vechten tot het oogenblik, waarop het geloof aan een wonder onvervuld gebleven is, de hoop op grootere Amerikaansche hulp is vervlogen en er in de geheele Britsche geschiedenis geen voorbeeld meer is te vinden, van wat zich nu afspeelt. Pas dan zal men inzien, hoezeer men heeft gefaald. ïn verband met de gestoorde gasvoorzienïng zijn wij genood zaakt onze gebruikelijke Zater- dagsche bijvoegsefs ditmaal ach terwege te laten. Zoojuist verschenen Zusschen ouuren ijzer door den Sergeant-Journalist H. VAN. HEERDE Het boek van den oorlog In Nederland van historische waarde voor later tijden. Gebonden f 1.90 Ingenaaid i 1.60 Verkrijgbaar bij den boekhandel. De onwaardige behan deling van Duitschers in Nederlandsch-Indië. Vergeefsche Nederlandsche vertoogen bij den Gouverneur- Generaal. NIEUWE DUITSCHE VERGELDINGSMAATREGELEN. Nadat vroeger meermalen, zoowel langs diplomatieken weg als ook door particuliere Nederlandsche kringen ondernomen stap pen om de Nederlandsche autoriteiten in Nederlandsch-Indië ten aanzien van de kwestie betreffende de onwaardige behan deling van de zich daar bevindende Duit schers -tot-andere gedachten te brengen, geen resultaat hadden gehad, heeft een vooraanstaande Nederlandsche instantie ongeveer vier weken geleden met toestem ming van de Duitsche autoriteiten een zeer dringenden oproep tot wijziging van zijn tot nu toe aangenomen houding gericht aan den gouverneur-generaal, jhr. Tjarda van Starkenborgh Stachouwer. Deze op roep werd door het college van secretaris sen-generaal opgesteld en in een door jhr. Snouck Hurgronje en jhr. Six onderteekend telegram via Tokio naar Batavia geseind. In dit telegram werd er op gewezen, dat als vergelding voor de arrestatie van de Rijksduitschers in Nederlandsch-Indië van Duitsche zijde eenige honderden Nederlan ders naar Duitschland overgebracht en daar geïnterneerd waren en dat op een vrij lating van deze geïnterneerde niet te reke nen was, zoolang niet een verandering in de behandeling van Duitschers in Neder landsch-Indië plaats zou hebben. Voorts werd er nadrukkelijk voor gewaarschuwd, dat de toestand wel eens erger zou kunnen worden en dat met een verscherping van de Duitsche repi-esailles ernstig rekening zou moeten worden gehouden. Een bevredi gende regeling zou slechts kunnen worden bereikt op den grondslag, dat de in Neder landsch-Indië verblijf houdende Duitschers in beginsel hun bewegingsvrijheid zou wor den teruggegeven en dat hun toegestaan zou worden zich weer naar hun woningen te begeven en hun normale werkzaamheden aan te vatten. Duitschers, die geen vaste woonplaats in Ned.-Indië hadden, of 'wier terugkeer in hun woning niet mogelijk is, zouden óf naar Duitschland terug moeten kunnen rei zen óf moeten worden ondergebx-acht in een gezonde plaats in de bergen. Voorts moest de gelegenheid worden geschapen tot hulp en ondersteuningsactie voor de noodlijdend geworden Duitschers. Aan den andex-en kant zouden de Duitschers in Ned.-Indië van de Duitsche rijksregeering de strenge opdracht krijgen op geen enkele wijze iets tegen het Nederlandsche bestuur of tegen de veiligheid des lands te ondernemen. Ten slotte werd den gouverneur-generaal ver zocht, het telefoonverkeer met Nederland weer vx-ij te gever, zij het ook slechts ter nadere bespreking ter x-egeling van boven vermelde aangelegenheid. Ofschoon het geen twijfel kan lijden, dat £e gouverneur-generaal in het bezit van dit telegram is gekomen, heeft het college van secretarissemgeneraal tot heden geen enkel antwoord van hem ontvangen, terwjjl het telefoonverkeer met Nederland niet her steld is. De bevoegde Duitsche instanties hebben voorts belicht ontvangen, volgens welke in het lot der Duitschers in Neder landsch-Indië intusschen geen noemens waardige verlichting is aangebracht. Aangezien dus aangenomen moet wor den, dat de regeering van Nederlandsch- Indië niet tot inbinden bereid is, ziet men zich aan Duitsche zijde gedwongen, hieruit de noodige conclusies te trekken. De ver antwoordelijkheid voor de onaangename ge volgen, welke thans uit dezen stand van zaken voor talrijke Nedex-landex-s moeten voortvloeien, treft uitsluitend den gouver neur-generaal van Nederlandsch-Indië en diens raadgevers.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1940 | | pagina 1