Brief uit Indië
WIST U
s^tZkfeZiiz:n 8 miiiioen woni^n
Abonneert U op dit blad!
tnpoi.
Rz
i in m
■1
If 131
wiuin.ui!
nui
iiS 'r I Memories van een jong militair.
M-iRde
'JOOA u.-j F
i'Dizdo IL
UqieR.w-
"idjoavS
lr>8-nuM
a° isinffc
D 'pnuioH
1 HA\30p[ K
J0'\SD!3U fy
,3SI}3Bttf j
'ln0U39
91 SjDUZ
■iDaq jAq
moqjooA
PSIlDBjd
lt|B ill us
f.Plootps r1
a SDjooq I
.I3DU1U! 8
U3DJ0a\ I
I 'UBBJS
ZIBDOOz
Siofizuas
§!PflZU33 ft
fiAvjapuo F
BZ.I00.t3A ft,
sid
JOA\ SuiuB
33uj pi A 8
)JSJ99[ 9p 5,.
ap ui jfool
pq do I,
u 3iqi3d J'
im jjaaq
jaq sip E
q ipppq
aq iBBisf
d op dol
suo IBD'i'
japuo sp S
J3pJ3/\
A LI33 U3
P 'JPJO.W
snjsuqp)
SU33ui3§
fipisuq^
p.w qooi I
UI JBB.q[3 7
piu }JBq f
PJ P 13UI I
pq fiq
BA PA\ 3p
iSbbjo
3pq ip
Sag UEB;
oSijq.iBJd
I 'uiSBJA
S'.I33fu33
uszfud
JSBBU uio;
sa3 aqos
op ui ftz
D ap qöoB
B uoopq K
aiioui uaB
isaq a3ij
3.1 oa\ uaq V
ui usjspl
[B JPJOAV
3i" aznsj
P *Z':V\-p
apuo suo®
SlJOO/\
bbp uauifl
'1133 uu>f
}BP 'paaf
S aP Puj
euzp3iP[>.
uaqasuaui
ua3uBA33
apj33Av
apoui ap
•uaqojq
UBB.IBBP
q uapoiu
i op URA
Ippos U3
IZOO[JBBAV
uaduiod
aqqiMjuo
npaqajuj
'I ua sB.w
3|B
DO 3Q
pBJjaop
AOqJBBp'
JU3P H
3JJ3ApV
U 3SS01
September 1944. Luchtlandingstroepen
landden bij Veghel. Bevrijding. Weg het
moffen juk. Vrij. Binnenlandse strijdkrach
ten en stoottroepen worden afgericht. In
overall, op klompen staan zij daar in de
winter '44-'45 op wacht in de stellingen aan
de Maas, de Waal en op Fhilipsland. Eerst
illegaal, toen legaal, met de stengun in de
handen. Het Was koud, maar onder je
I schamele plunje klopte een jeugdig hart,
dat deed je bloed sneller lopen. Nu konden
ze komen, de moffen, want nu Waren wij
present. Niet met lege handen hoefden wij
ze op te wachten, we hadden wapens. Het
is voorjaar 1945. Stoottroepen trekken met
het Canadese leger mee Duitsland binnen.
Capitulatie volgt. Voor het eerst weer eens
naar huis, naar ouders en familie, overal
onze driekleur fier wapperend in de wind.
Idealisme om naar Indië te gaan. Insche
pingsverlof. 20 September vertrokken uit
Den Bosch naar Ostende per „Lady off
Mann" naar Dover. Eerst Hampstead aan
doen en uitrusting in ontvangst nemen.
October inscheping te Liverpool op de
H.M.s. „Alcantura". Slecht eten, och niet
zo heel erg, wij gaan immers naar Indië.
Gibraltar-Sicilië-Malta-Port Saïd-Suez glijdt
aan onze ogen voorbij. Een typisch Oosterse
aanblik bood ons de woestijn, kamelen met
Arabieren er op in lange witte gewaden.
Suez-Rode Zee, verschrikkelijk warm. Indi
sche Oceaan, Trincomalee, Port Swetten-
ham, wij gaan regelrecht naar Batavia,
wordt ons gezegd. Er heerst dan ook een
vrolijke stemming. Tot plotseling 24 uur
van Batavia af als een donderslag uit den
helderen hemel het bericht den aether in
worat geslingerd, dat wij niet naar Java toe
mogen. De stemming was opeens omgesla
gen en beneden nul, met grimmige gezichten
werd er over gesproken tot laat in de nacht,
om dan toch maar weer onze troost te zoeken
in de hangmat. Singapore, waar wij die
nacht voor anker hadden gelegen, verlieten
wij in de vroege morgenuren om dan ten
slotte in een klein plaatsje vlak aan de kust
ontscheept te worden. Wij zetten, na vier
weken rondgezwalkt te hebben over vele
zeeën, voet aan wal en Wel te Port Dicksen,
F aan de kust van Malakka. De eerste aanblik
1 die We kregen was een troepje kinderen die
ons met gejuich begroetten. Vuile, eensdoor
de Jappen bewoonde kazerne's werden onze
woningen. Niet zo heel erg was dat, aange
zien wij veel gewend waren. Na enkele uren -
schrobben en dweilen bood de kamer dan
ook een heel ander aanzicht, hetgeen ons
met trots vervulde. Electrisch licht was er
niet, maar een cigarettentinnetje met ben
zine was ook nog zo kwaad niet. Reeds de
volgende dag begon het lieve leven; zware
Jungle oefeningen onder leiding van ervaren
K.N.l.L.-officieren waren aan de orde van
r de dag. 6 Februari. Ill R.S. vertrekt van
morgen naar West-Indië werd er gezegd.
Vier uur 's middags. Loos bericht. Weer
uitpakken. 7 Februari. Opnieuw inpakken.
We gaan toch vertrekken. Wij zullen naar
het eiland Bangka gaan. Port Swettenham
kreeg ons nog eens te zien, maar nu als
bruin verbrande kerels, die zich bewust
waren wat ze gingen doen. Wij werden
ingescheept op de Amerikaanse hulpkruiser
„Locksand" die ons op 11 Februari te
Muntok (Bangka) ontscheepte. Half twee
in de middag is het als de eerste landings-
criitts vol met soldaten de zee afzakken en
zich langzaam naar het strand toe begeven
Met de eerste groep gaan de eerste en de
tweede Compagnie ince om de rest, die zich
nog aan boord bevindt een veilige landing
bij eventuelen tegenstand te verzekeren.
De Engelsen zuchtten eens en schudden hun
hoofden omdat ze niet durfden ge
loven, dat één Bataljon Bangka kon
bezetten. Niets is ons bekend omtrent de
houding van de Jappen die er nog zitten.
ze tegenstand zullen bieden, niemand
weet het. Maar de grimmige gezichten van
de jongens spraken boekdelen. Wat er ook
zal gebeuren, ze zullen zich nooit meer van
Netl.-Indischen bodem laten verdrijven.
Onbewust gaan de gedachten naar huis,
naar je vrouw of moeder, je meisje of ver
loofde, het kunnen de laatste gedachten
aan hen zijn. Tegen alle verwachting in
gebeurt er niets en de eens zo fiere Jappen
zijn nu net als de Duitsers, slaafs, de
nederigste mensen die men zich maar in
rkMnr,c-aenkcn' Zonder incidenten landde
lil Rb. op Bangka. Ozo, dachten we, er kan
gebeuren wat wil, maar hier krijgen ze ons
niet meer af. Doch te vroeg juichen mochten
wij niet, want Bangka is toch nog een aardig
groot eiland als je er op staat. Direct na
onze landing werden patrouilles uitgestuurd
ue wegen afgesloten en versperd met zware
boomstammen. Daar eerst de auto's afge
laden moesten worden, duurde het twee
dagen eer dat wij grote patrouille-tochten
ad sfi-ij— --- - -j e>'vt-v f/ctiiuunieiuvmcn
^fl«A I k""den §aan ondernemen. Doch toen wij
GlIaA ook de auto's hadden ontscheept, vertrok
ken de tweede en vijfde Compie naar de
hoofdstad Pangkul-Pinang. Overal langs de
Wegen verlaten kampongs, zware versper
ringen, toen op tien kilometer van Pangkul
Pinang, werden we beschoten uit de bomen
door sluipschutters en daar het allemaal
bos was, viel het in 't eerst niet mee om
precies te bepalen waar het vandaan kwam.
Al spoedig begrepen wij het en er werd
raak geschoten, een voor een kwamen ze
uit de bomen vallen; toen barstte van alle
kanten het vuur los en een heuveltje, een
20 meter van de weg af, bleek bezet te zijn
door de T.K.R. Mitrailleurs, karabijnen,
pistolen en flessen met zoutzuur vormden
hun bewapening. Van alle kanten werden
wij beschoten, voor en achter, overal loerde
de dood. De eerste jongens waren getroffen.
Aalmoezenier en hospitaalsoldaat, dit ze te
hulp kwamen, moesten dit met hun leven
betalen ondanks hun herkenningsbanden
werden ze doodgeschoten. Dat was voor ons
teveel en niets of niemand ontziende storm
den we voorwaarts, ondertussen moordend
vuur afgevend en het aantal slachtoffers
dat er viel van de T.K.R. was dan ook
fantastisch hoog. Zes Nederlandse soldaten
heeft men de andere dag in de krant gelezen,
sneuvelden op Bangka. Een heel gewoon
bericht, maar voor hen die er bij waren was
het meer dan een gewoon berichtje. Het
waren onze makkers die vielen en hulde
aan hen. Doch voorwaarts moesten wij en
re e ds de volgende morgen om zes uur starten
wij naar het een 120 kilometer verderop
gelegen plaatsje Kuba. Met de geweren in
de aanslag turend naar de bomen en onder
weg veel versperringen ontmoetend (welks op
ruimen veel tijd in beslag nam) bereikten
wij 's middags om drie uur Kuba. De laatste
kilometer die er ons nog van scheidde werd
te voet en in marsveiligheid afgelegd, doch
inplaats van T.K.R. kwam ons de juichende
Chinese bevolking tegemoet. Na enkele da
gen in Kuba vertoefd te hebben, moesten
wij weer verder naar een landtong diep de
rimboe in, genaamd Berikut, waar de
hoofdmacht van de T.K.R., die zich daar
in de bossen en op de bergen schuil hield,
moest zitten. Toen begon het zwoegen voor
ons pas, want de auto's die konden ons niet
verder meer brengen en de afstand die wij
moesten lopen bedroeg een 50 kilometer.
Na de eerste nacht een bivak opgeslagen
te hebben midden in de bossen, vertrokken
wij de volgende morgen al heel vroeg naar
de 20 kilometer verderop gelegen kampong
Bacon. Daar ontmoetten wij de eerste post
van de T.K.R., die er echter van door ging.
Een hem nagegeven salvo mocht niet baten
en aangezien de afstand tot die kampong
toen nog 4 a 5 kilometer bedroeg, moesten
wij die afleggen in looppas om de weg
gelopen wachtpost geen kans te geven de
bevolking te waarschuwen, doch het was
te Iaat. Verlaten hutten, warme vuren
vertelden ons genoeg. Ze waren verdwenen.
Direct begonnen wij onze positie te verster
ken door stellingen te graven om ze zodoen
de geen kans te geven ons te overvallen.
De kok had ondertussen kippen gevangen
en bezorgde ons heerlijke kippensoep en
spoedig daarna, uitgezonderd de wachten
natuurlijk, hoorde rnen niets anders dan
een hevig gesnurk, veroorzaakt doorslapen
de jongens. De volgende morgen werden er
drie jongens, die zich in een kali aan het
wassen waren, beschoten. Een patrouille,
daarop afgestuurd, had echter geen resultaat
Na een dag in Bacon vertoefd te hebben,
kwam er versterking en direct daarop ver
trokken wij en begonnen aan de laatste
etappe, die ons nog van Berikut restte, af
te leggen. Zware inslagen van granaten,
afgevuurd van de „Willem van der Laan",
overtuigden ons dat wij niet ver meer van
Berikut af waren. Nadat de „Willem van dei-
Laan" zijn vuren had gestaakt, begonnen
wij de bergen te beklimmen, het terrein te
doorzoeken. De enigste plaats die hun
overbleef om te ontsnappen, was afgezet
door Ambonese troepen. De resultaten, die
wij dan ook boekten, waren fantastisch.
Drie weken duurde deze actie en wij maakten
daar enige honderden gevangenen, dikwijls
gingen wij tot onze nek door het water-en
de modder en moesten ook vaak met onze
bajonet een pad maken door de bossen.
Al die dagen dat wij daar zaten, hadden wij
niets anders bij ons dan rijst en suikerEen hut
gemaakt van kokospalmen, diende voor
ons nachtverblijf, wij waren dan ook heel
pliJ 'oen het uur van vertrek was aangebro
ken. Na een mars van 35 kilometer kwamen
wij op het punt, waar de auto's ons op
zouden komen halen, maar o noodlot, geen
auto s. Niets meer te eten, wij stonden er
mooi op en dat duurde zo twee dagen.
I ïentallen kilometers van de bewoonde
wereld af zaten wij daar doodop van honger
en als men in zo'n situatie verkeert, dan
gaat men op allerhande manieren proberen
om de toestand dragelijker te maken. Plots
drong het geschreeuw van een troep apen
m onze oren en direct werd het plan geop
perd om eens te proberen of apenvlees
smaakte. De geweren werden geladen en
leeds enkele minuten later hadden wij een
kanjer van een aap neergelegd en nog enkele
minuten later hadden wij hem in een bus
met water liggen. Zou liet smaken, zo ging
het, en tegen aller verwachting in, was het
een lekkernij. Enkele uren daarna kwamen
de auto's en wij vertrokken naar Pangkal-
Pinang, waar ons een heerlijke rijsttafel
wachtte. Na Berikut waren de grote acti'cs
afgelopen en restte ons nog kleine
bendes, die van Sumatra in prauwen over
staken, te vernietigen. Na enkele weken in
To boa ii als bezetting gelegen te hebben,
brok eindelijk het uur van vertrek voor ons
aan, het viel ons zwaar dat wij van het ons
dierbaar geworden eiland moesten gaan
vertrekken. Enkele dagen voor wij weggin
gen, werd het gehele Bataljon samengetrok
ken in Pangkal Pinang. Wij bezochten het
kerkhof en toen stroomden de tranen. Die
bruingebrande kerels, die hard waren ge
worden als staal, schreiden omdat het hun
makkers waren, die ze hier achter moesten
laten.
Dit zijn wij, waarvoor volgens de berich
ten, de Hollanders hun schouders optrekken
en zeggen, dat zijn de misdadigers van het
Zuiden. Dit is de dank van het Nederlandse
volk, aan hen die de eersten waren die zich
daadwerkelijk verzetten tegen de moffen,
eerst illegaal, nu legaal. Winter 1944-'45.
Indië 1946. Veel is gebeurd. Veel is voorbij
gegaan. Het oude Reg. Stoottroepen is
afgedankt, t bestaat niet meer, een nieuw
is gekomen, een vredesregiment waarin de
oude niet geplaatst mogen worden. Maai
de geest van de Stoottroepen van het Zuiden
leeft voort en ik als Noorderling ben trots,
dat ik in dat Reg. heb gediend. Ik heb het
het gekregen, want het was een Reg. dat
niet praat, dat niet achterom zag, maar
vooruit ging, dat streed, ondanks alles
voor een betere toekomst.
Sold. W. MARKUS
4 VII R.S.
ADVERTENTIE MET SUCCES
JAMES WHITHEAD van de Royal
Engineers voelde zich zoo eenzaam en
verlaten op zijn post nabij Gaza, dat hij
een advertentie in twee Engelsche kranten
zette, waarin hij vroeg, hem iets te zenden
om te lezen. Er waren twee drietonslorries
en tachtig leger-postzakken noodig om de
eerste zendingen te vervoeren, die hij in
antwoord daarop ontving en sindsdien heeft
hij nog duizenden brieven, boeken, tijd
schriften en kranten ontvangen. In totaal
bereikten hem 1200 Britsche postzakken
in acht weken. De brieven bevatten o.a.
honderden huwelijksvoorstellen. Postwis
sels en bankbiljetten ontbraken evenmin.
De laatste berichten melden, dat James
Whithead weldra naar huis gaat, daar hij
gedemobiliseerd wordt en dat hij nu minder
post krijgt, maar de bibliotheek van het
kamp is goed gevuld en James voelt zich
met eenzaam meer.
Algemeen Dagbl.
UNILEVER ROTTERDAM
Het mag als algemeen bekend worden
verondersteld, dat Lever Brothers Uni
ever N.V. twee winkelmaatschappijen
a? 1 de N-v- unie Winkel
Maatschappij met haar winkels over het
geheele land verspreid en de Albino Maat
schappij N.V. speciaal gevestigd in het
Noorden en het Oosten.
Van de zijde van Groot- en Kleinhandel
in Levensmiddelen heeft men dit steeds
ongaarne gezien, aangezien men dit be
schouwde als ongeoorloofde concurrentie.
het,toch onjuist, dat Unilever,
tabiikant zijnde, door het exploiteeren van
eigen winkels haar afnemers, dat is de
levensmiddelenhandel beconcurreert.
De Directie van Unilever heeft de iuist-
he id van deze critiek erkend en daarom
enkele maanden geleden besloten alle 70
malen der Albino Maatschappij over te
diagen aan particuliere ondernemers, waar
bij eigen personeel bij de overdracht voor-
[?"i sren°ot- ^eze 'iquidatie is thans prac-
tisch geemdigd en met succes; de koopers
wiarondVTl0"1611- '"et de ™orwaarE
waaiondei de koop is geschied en de wijze
waarop deze heeft plaits gevonden J
sluMuk Ti6 ha"i LIni'ever heeft thans a's
laatie H genomen ook heta
aatste dooi haar geexpioiteerde grootwin-
kelbednjf, dat der N.V. Unie Winkel
aafschappij te liquideeren op gelijke wijze
a d't blJ de Albino Maatschappij is ge-
schied, zoodat wanneer ook deze 130 Uni
winkels in particuliere handen zijn over
onna+a"i' M,ddenstand verrijkt is met een
winkels gO0Ci Uitgeruste 'evensmiddelen-
le&er b'j bepaling van het
Kremlin voortaan Sovjet-leger moet heten
dat de Ned. Spoorwegen in de week van 4
tot 10 Aug. 1.078.090 passagiers vervoerden
dat Siegfred Seidl, de man die 20.000 Joden
het vermoorden en er 8000 naar andere
vernietigingskampen stuurde, thans in Weenen
terecht staat,
dat er geheimzinnige geruchten gaan over
een verloving tussen den Belgischen Prins
Regent Kaïel en de dochter van Churchil
dat de benzineprijs per 1 October een cent
per hter daalt,
dfl de ex-gouvernante van onze prinsesjes
jonkvrouwe S. C. Fsith, op 29 October a.s.
met jhr. ir. J. Poel in het huwelijk zal treden
°P 12.000 ton metende troepen
transportschip „de Boschfontijn" cm geweldiae
brand is uitgebroken. De uitgerukte brand-
weei heeft echter de vlammen meester kunnen
worden. Mensenlevens zijn niet te betreuren,
dat 50 ]aar geleden in Rotterdam de tele
foondienst in het leven werd geroepenwelker
herdacht kringm feestelijk zal worden
dat twee Nieuw Zeelandse Maorie echt-
PA,'hl]Jmn k"}de'.'en resP- Atoombommetje en
Ai beiderspartijtje hadden gedoopt
ridaL de. vermaarde Engelse piloot Geoff, y
tti ?villa.nd '}aar a'ie waarschijnlijkheid
™omefn straalvliegtuig is omge-
dad j}°ë 43 van de Am. wonineen
een bad of doucheinrichting ontbreekt, P van
het totaie aantal huizen bezit doorspoelende
W.CS. 11 milhoen woningen hebben acpn
LEVEN ZONDER BUREAUCRATIE
Reeds ontelbare eeuwen zwerven de
Qashgai stammen in Perzië, elke zomer 400
kilometer Noordwaarts, vanaf de bergen
nabij de Perzische golf tot aan de met
sneeuw bedekte pieken van centraal-Iran
op zoek naar voedsel voor hun kudden.
Onder de brandende zomerzon, veranderen
de Zuidelijk geiegen graslanden in blader
loze woestijnen. Dan breken de Qashqai
stammen hun tenten op, laden hun bezit
ting op kamelen en ezels en zetten zich
m het zadel op hun mooie Arabische paar
den, In de winter wanneer hun zomerweide-
land te koud wordt, herzien zij hun koers
en keren terug naar het zuiden. Ook dit
jaar weer trokken 200.000 nomaden over
de wijde Perzische vlakten. Ze staan onder
leiding van de „khan of khans" Mohammed
Nasser Khan Qashqai. Het geheel heeft
44 onderstammen die geregeerd worden
door een kleine „khan".
Overeen oppervlakte van 130.000 k.m.
van Zuid en Centraal-Iran zwaait Nasser
Khan den scepter. Hij heeft grote invloed
op zijn onderdanen, zo zelfs dat ze allen
buigen als hij zijn tent verlaat. 3% van
Z'jii kudde moet iedere Qashqai aan zijn
„Khan afstaan, zodat zijn rijkdom ge
weldig is. Met gestolen Iraansc legergewe
ren jaagt een woeste bende van 10.000
gewapende ruiters, al schreeuwend langs
en vooi de trekkers uit. Deze zwervers
zijn zoWel anti-Russische als anti-Brits.
Na jaren strijd zonder succes, probeert het
Gouvernement in Teheran maar niet langer
om belasting van deze niet te temmen
nomaden te eisen. En zo leeft dit volk, dat
blootvocts de bergen beklimt en dag en
nacht niet de natuur worstelt, nog zonder
bureaucratie.
millioen woningen hebben "een
dat gymnastiekschoenen thans voor scholen
en verenigingen zonder bon zijn,
dat Japanse krijgsgevangenen 'thans terecht
staan omdat ze het vlees van twee Amerikaanse
militairen hebben gegeten,
dat er nog 4000 Nederlanders in Duitsland
zijn, die om de een of andere reden daar liever
blijven, misschien omdat ze iets op hun
kerfstok hebben,
dat de grote Vier plannen uitwerkt om de
Duitse schuld in de prullemand te deponeren
dat een 26-jarige Amsterdammer tot f 110
boete werd veroordeeld, omdat hij korporaal
zijnde, als vaandrig rondliep,
dat Koning George naar 'zijn rumoerig
Griekenland is teruggekeerd,
dat in een kopersmelterij te Schiedam een
projectiel in de smelterij terecht kwam waar
door de boel uit elkaar sprong, de baas werd
gedood en de knechts gewond,
dat dé politie beslag heeft weten te legden op
vier knapen die in Rotterdam 400 tabaksbon
nen hadden geroofd,
dat op 25 Sept. in de haven van Bandjir-
masiii (Borneo) voor 4 milloen gulden aan
goederen is verbrand,
dat in Frankrijk nog steeds de beruchte
hanengevechten worden gehouden, waarbij de
lianen soms grote bedragen voor hun bazen
kunnen verdienen,
dat de nieuwste dieseltreinen thans gemak
kelijk 150 km. per uur rijden,
dat de grootste auteur van de wereld
George Bcrnhard Shaw thans 90 jaar oud
is en dat hij nog steeds ijverig zijn werkzaam
heden voortzet,
dat men van plan is het huidig vlecsrant-
soen (400 gram per persoon per 'twee weken)
voorlopig te handhaven,
dat in liet komende seizoen 46-47 kolen
voor de tuinbouw ter beschikking zullen worden
gesteld, waardoor ons groenten surplus
belangrijk zal stijgen,
dat Hitler destijds bevel heeft gegeven om
de gehele Italiaanse Koninklijke 'familie uit
te moorden,
dat men plannen heeft om in 1947 in Neder
land een radarnet te bouwen,
