mV
Tribunaal
0
a
Zitting van het
alhier, met algemene stemmen herkozen. Zij namen
hunne benoemingen weer aan.
Melden wij vorige week bericht over de
Candidaatstciling voor de a.s. Gemeenteraads
verkiezing voor de A.R. Partij, waarin maar 4
personen werden gemeld, deze moeten zijn de al
reeds genoemde1J. Voogd Mz., 2. KI. Akershoek
Cz., 3. Joh. Haiiieetemau, 4. M. Tan is Tz., 5. KI.
Alenian, 6. Job Tanis Mz., 7. KI. Padmos.
De leerlingen P. Meijer en T. Tanis zijn op
de Lagere Landbouwschool te Middclharnis be
vorderd van de eerste naar de tweede klasse, ter
wijl na gehouden examen voor de eerste klasse zijn
geplaatst T. Witte en C. P. Tanis.
Geboren: Jacomüntje Greta, d. v. W. Akers-
hoek en E. Meijer; Pieter Abram, z. v. F. v. d
Linde en Cath. van Wijk.
Overleden: Jacomijntje v. d. Bok, wed. van J
Bezuijen, oud 89 jaar.
Getrouwd: K. Grinwis en B. Knape.
Kerknieuws: Doopsgez. kerk: de Heer van Trigt
van Abbenbroek, vm. 9,3U uur.
Ger. kerk: v.m. en n.m. Ds. van Veen.
Ger. gemeente: v.m. en n.m. leesdienst.
OUDE TONGE. Vergadering Mannenver. „Guido
de Bres", D.V. Woensdag 8 Mui 1946 's avonds
8 uur Agenda: art. 14 Ned. Gel. BI., door A.v. Dam
Door onbekende oorzaak brak brand uit.
in een schuur van dhr. Ant. v. d. Doel. Door een
felle wind aangewakkerd stond alles spoedig in
lichte laaie. Toen de brandspuit arriveerde was
het pleit reeds beslecht en stonden zij voor geen
moeilijke taak meer. Voor den betrokkene een
niet geringe schade.
DEN BOMMEL. Burgerlijke Stand over April '46.
Geboren: Adriana Maria, d. v. Franciscus Buijs
en Pieternella Goverdina Hameeteman; Kaatje
Jannetje, d. v. Leendert Meijer en Adraantje van
Putten; Dingena Cornelia Maria, d. v. Martinus
Johannis van Reijen en Cornelia Johanna Maria,
Pollemans; Jacob z. v. Gerrit Huizer en Wilhel-
mina Margaretha van der Mast.
MIDDELHARNIS.
TRAMBOTSING DOOR BALDADIGHEID
De tram uit Ooltgensplaat, die om 8.30 uur van
het station Middclharnis naar de Haven vertrok,
werd Donderdagmorgen ter hoogte van het
Marietjespad, doordat een scholier achter op de
tram springend uit baldadigheid de reminrichting
in werking bracht, tot stilstand gebracht.
De achter deze tram komende tram uit Ouddorp,
die even later ook van het station Middelharnis
vertrok, botste tegen de stilstaande tram.
De botsing was geweldig en wonder boven
wonder gebeurden geen persoonlijke ongelukken,
daarentegen werd Wel grote materiele schade toe
gebracht. Een postwagen werd ingedrukt, 2 rij-
tuigen en een locomotief werden zwaar beschadigd.
Juist nu er zo'n grote materiaal schaarste is, is
dit zeker een grote schade. Het reizigersvervoer
werd met behulp van autobussen naar en van de
Haven onderhouden, zodat dank zij het doortas
tende optreden van het R.T.M. personeel de
reizigers met 1 uur vertraging weer het eiland
in konden vertrekken.
Hier zien wij weer, hoe onverantwoordelijk de
jeugd kan optreden, de politie heeft een en ander
in onderzoek en we hopen, dat de dader zijn ver
diende straf niet alleen niet zal ontgaan, maar dat
dit ook weer en voor ouders en voor het personeel
der scholen een aanleiding zal zijn om hun kinderen
en leerlingen op het verkeerde van hun onbezonnen
daden te wijzen.
VEILINGBERlCHTEN.
Maandag 29 April: Spinazie f 8-f 15; Witlof
f 67-*" 74; Rabarber f 28-f 32; alles per 100 kg.
Sla f 3,50-f 4,79; bloemkool I f 82-f 99; Bloem
kool 11 f 62-f 69; Bloemkool III f 27-36; alles per
100 st. Radijs f 8-f 12 per 100 bos.
Dinsdag 30 April: Spinazie f8; Witlof f 70-f 74;
Rabarber f 32. Alles per 100 kg.
Woensdag 1 Mei: Spinazie f 8; Rabarber f 31.
Alles per 100 kg. Radijs f 1-f 2 per 100 bos. Sla
f 4- f 4,50; Bloemkool 1 f 100-f 114; Bloemkool II
f 64-f 68; Bloemkool III f 39-f 54. Alles per 100
stuks.
TABAKSKAARTEN ENZ.
T 26 .2 rantsoenen tabaksartikelen
(geen import-cigaretten)
T 35 I rantsoen import-cigaretten
V 26. 100 gram chocolade of suikerwerken
X 26 100 gram chocolade of suikerwerken
X 35 1 rantsoen import-cigaretten
Bovengenoemde bonnen kunnen reeds op Don
derdag 2 Mei a.s. worden gebruikt, met uitzonde
ring van de bonnen voor melk en aardappelen
waarop eerst met ingang van Maandag 6 Mei mag
worden afgeleverd. Ook op den extra-vleeschbon
welke deze bonnenlijst vermeldt, kan bij uitzonde
ring reeds op Donderdag worden gekocht.
Uitreiking Schoeneubonnen.
De Leider van den Distributiekring Middel
harnis maakt bekend, dat zij wier laatste stam
kaartcijfer een 9 is en die vanaf 1 Januari 1945
nog geen bon voor schoenen (werkschoenen uit
gezonderd) hebben ontvangen, op vertoon van
hun stamkaart met inlegvel op onderstaande dagen
een schoeueubon kunnen komen afhalen:
MELISSANT: Maandag 6 Mei van 10-12 uur;
HERRINGEN: Maandag 6 Mei van 2-4 uur;
MIDDELHARNIS: Dinsdag 7 Mei van 9-12 en
2-4 uur;
DIRKSLAND: Woensdag 8 Mei van 9.30-12
en 2-4 uur;
SOMMELSDIJK: Vrijdag 10 Mei van 9-12 en
2-4 uur;
NIEUWE TONGE: Dinsdag 14 Mei van 10-12
uur;
STAD a/h HARINGVLIET: Dinsdag 14 Mei
van 2-4 uur.
Thans komen ook kinderen, geboren na 31 Mei
1944 en die den leeftijd van 10 maanden hebben
bereikt en nog geen bon hebben ontvangen, voor
een schoenenbon in aanmerking.
Uitreiking toeslagkaarten zwaren arbeid,
6e periode.
In de week van 6 t/m 11 Mei a.s. vindt geen uit
reiking van toeslagkaarten plaats. De voor-, zoo
wel als na-uitreiking zal thans geschieden in de
week van 20 t/m 25 Mei a.s. De juiste data worden
nog nader bekend gemaakt.
Uitreiking aanvraagformulieren vaste
brandstoffen.
Vanaf heden kunnen ten behoeve van Rijks-,
gemeente- en particuliere kantoren, kerken,
scholen, hotels, cafés, restaurants, particuliere
kantoren, werkplaatsen enz. aanvraagformulieren
MD 393-05 worden afgehaald. Deze formulieren
moeten uiterlijk 15 Mei a.s. bij de Brandstoffen-
commissie te Sommelsdijk zijn ingeleverd.
Uitreiking bonkaarten 6e en 7e periode.
De aandacht wordt erop gevestigd dat de uit
reiking van deze kaarten aan niet-zelfverzorgers
te Dirksland a.s.' Zaterdagmorgen 4 Mei geschiedt,
tusschen 9.30 en 11.30 uur.
1
Den Bommel Woensdag 8 Mei a.s. vdn 912 uur.
Oude Tonge Donderdag 9 Mei a.s. van 912 en
van 13 uur.
Ooltgensplaat Vrijdag 10 Mei a.s. van 14 uur.
In verband met de opheffing van de aardappelen-
distributie op dit eiland, waar door automatisch
alle personen voor dit artikel zelfverzorger gewor
den zijn, wordt aan personen die nog zelfverzorger
zijn voor een der artikelen melk of vleesch geen
toeslag meer verstrekt.
JE MAINTIENDRAI
Het symbool der vrijheid
Het was reeds Willem de Zwij
ger, de Vader des Vaderlands,
die deze spreuk van het huis van
Oranje in zijn wapen voerde. Je
maintiendraiik zal handhaven
En zietdoor alle eeuwen heen
bleef dit devies gehandhaafd. Er.
waren vaak donkere tijden voor
ons vaderland. Tijden waarin het
scheen of larjd en volk ten onder
zouden gaan. Maar telkens kwam
er redding en uitkomst. Ook nu.
Vijf jaar lang was Nederland
onder vreemde dwingelandij.
Maar de oude wapenspreuk
bleef bewaard onder ons volk.
Ik zal handhaven wij zullen
handhaven in ons verzet, in
onze taaie Nederlandsche on
buigzaamheid. De ketenen zijn
verbroken. Wij vieren het feest
der bevrijding. Je maintiendrai.
De traditie blijft bewaard. Nu en
in de toekomst.
De Nederlandsche onderne
mingsgeest bleef gelukkig ook
bewaard. Meer dan een eeuw
was het streven van De Gruyter:
het beste te leveren tegen voor-
deelige prijzen. En De Gruyter
blijft handhaven het deviesbé
tere waar en 10 procent. Ook
deze traditie is gelukkig bewaard
ppWpv»n
Distributienieuws.
AANVULLING BONNENLIJST
voor de tweede helft van de 5de periode 1946
(28 April t/m 11 Mei).
Eik der volgende bonnen geeft recht op het
koopen van:
BONKAARTEN KA, KB, KC 604
221 Algemeen 125 gram boter
222 Algemeen 125 gram margarine
223 Algemeen 50 gram thee
224 Algemeen 250 gram jam, stroop, enz.
225 Algemeen 250 gram waschpoeder
BONKAARTEN LA, LB, LC 604
118 vleesch 100 gram vleesch
A 29 melk 2 liter, melk
3 29, C 29 melk 31/s liter melk
112 aardappelen 2 kg aardappelen
BONKAARTEN KD, KE 604
724 Algemeen 250 gram jam, stroop, enz.
725 Algemeen 250 gram waschpoeder
BONKAARTEN LD, LE 604
D 29, E 29 melk 6 liter melk
612 aardappelen 1 kg aardappelen
DISTRIBUTIEKRING OUDDORP
3 Mei 1946. De Leider van den Distributiedienst
te Ouddorp (Z.H) maakt bekend, dat, diegenen
wiens tweede Distributiestamkaartnummer eindigt
op een 9 en in Januari 1945 of later nog geen
bon voor gewone of beroepsschoenen ontvangen
hebben, kunnen van 1 t/m 25 Mei 1946 op de
kantoren te Ouddorp, Goedereede en Stellendam
op de bekende dagen, tegen overlegging van hun
gezegelde Tweede Distributiestamkaart en inlegvel
GA t/m GE 605 eeh schoenenbon naar keuze in
ontvangst nemen. Eveneens kunnen kinderen
geboren na 1 Mei 1944, die den leeftijd van 10
maanden reeds bereikt hebben en aan wien nog
geen bon is verstrekt in aanmerking komen voor
een schoenenbon.
Uitreiking kaarten Bijzonderen Arbeid.
De uitreiking zal plaats hebben te: Ouddorp
Dinsdag 7 Mei '46 van 912 uur.
Goedereede Woensdag 8 Mei '46 van 24 uur.
Stellendam Vrijdag 10 Mei '46 van 912 uur.
De werkgevers dienen bij het afhalen van de
kaarten voor Bijzonderen Arbeid de Tweede
Distributiestamkaarten en de zeifverzorgersboek-
jes van de werknemers over te leggen.
Met ingang van de 6e periode 12 Mei 1946 wordt
iedereen geacht zelfverzorger te zijn van aard
appelen, daar met ingang van bovengenoemde
datum de aardappelen op Goeree en Overflakkee
zonder bon verkocht mogen worden.
Afhalen en indienen van aanvraagformulieren
vaste brandstoffen MD 393-05 Stookseizoen
1946-1947.
In het tijdvak van 1 t/m 15 Mei 1946 moeten
de bovengenoemde formulieren door de verbrui
kers uit de groepen B, C, en D worden afgehaald
en ingediend.
DISTRIBUTIEKRING OOLTGENSPLAAT
De Leider der distributiedienst Ooltgensplaat
maakt bekend, dat de uitreiking schoenenbonnen
aan personen, wiens TD als laatste cijfer het cijfer
9 (negen) draagt en in Januari 1945 of later geen
bon voor gewone schoenen of beroepsschoenen
hebben ontvangen, als volgt zal plaats hebben:
Ooltgensplaat Dinsdag 7 Mei a.s. van 1012 uur.
Ou<Je Tonge Woensdag 8 Mei a.s. van 911 uur.
Den Bommel Donderdag 9 Mei a.s. van 24 uur.
Mede te brengen de distributiestamkaart met inleg
vel.
De uitreiking Toeslagkaarten Bijzonderen arbeid
6de periode zal plaats hebben als volgt:
te Middelharnis
VOOR DE KINDEREN
BESTE OPBOUWNICHTEN EN -NEVEN
Van veel kinderen hoorde ik, dat ze een tfiintje
hebben, waarin ze allerlei bloemen en ook wel
groenten gezaaid hebben. Weten jullie van welke
bloem je erg veel plezier hebt? Van de lathy
rus. Ga dus maar naar je vader en vraag om een
stukje tuin. Hij wil het je vast wel geven. Het
hoeft niet zo groot te zijn, hoor! Je hoeft er niet
met de ploeg in te werken, want we gaan geen
aardappels poten. Nee, we zorgen, dat we van de
zomer prachtige snijbloemen hebben. En dan is
één van de mooiste bloemen wel de lathyrus, ook
Wel siererwt genoemd, 't Is wel Iaat om die nog
te zaaien, maar het kan nog. Je zet wat erwtenrijs
in de grond, ongeveer 1 m. hoog, want de lathyrus
noet klimmen. Zij kan ook klimmen tegen gaas.
Je hebt natuurlijk je tuintje omgespit, zo diep
mogelijk ongeveer 50 cm. Als het kan, doe er dan
wat mest bij. En, als je het tenminste hebt, doe
dan wat roet door de aarde heen. Hark de grond
mooi gelijk en maak een gleuf van 5 cm. diepte.
Leg de zaden in die gleuf op een afstand van 2k 3
cm. Hark dan de gleuf netjes dicht. En nu maar
geduldig afwachten tot de plantjes boven de
grond komen. Pas op, dat de vogels de jonge
scheutjes niet opeten. Ééns per week moet je ze
water geven, als het niet regent. En als ze bloeien
sturen jullie me allemaal een bosje. Dan heb ik
fijn een huis vol bloemen.
Jullie vergeten toch ook niet om mooie oranje-
bloemen te zaaien. Bijvoorbeeld goudsbloemen.
Die groeien overal. Ja, nu ik het toch over oranje
heb, we gaan nu feestvierenhè. Weten jullie nog
van verleden jaar. Wat waren We toch biij, dat
we eindelijk van die Duitsers verlost waren.
Daar zijn we nu'nog blij om en daarom gaan we
feestvieren. Maar wie heeft ons dan eigenlijk be
vrijd? Och, zullen jullie zeggen, moet u dat nog
vragen? Dat weet toch iedereen. De grote mensen
zeggen het toch ook. Dat hebben de Engelsen en
de Canadezen en ook onze jongens gedaan. Daar
hebben jullie groot gelijk in. Maar we mogen toch
vooral niet vergeten, dat de Here 'God al die
Engelsen en Canadezen en onze jongens gebruikt
heeft om ons vrij te maken. O, wat waren we toch
blij, toen de Koningin, de Prinses, de Prins en de
kleine Prinsesjes weer terug kwamen. Jullie hebben
zeker ook allemaal de foto's ervan gezien. Mooi
zijn ze, hè? De vorige keer heb ik jullie een prettige
vacantie toegewenst en nu hoop ik, dat jullie
allemaal fijne feestdagen zult hebben, en vooral
dat onze Koningin nog lang gespaard mag blijven.
Leve de Koningin I Leve'de Prinses 1 Leve de Prins!
Leve de Prinsesjes 1 Lang leve ons vrije Nederland I
Nu nog het nieuwe en laatste raadsel. De oplos
sing van het vorige is. Spreken is zilver, zwijgen
is goud. Sommigen zijn weer vergeten in de linker
bovenhoek „Tante Mar" te schrijven. Dom hoor!
In de volgende regels zijn de namen van dieren
verborgen. Zoek ze op en stuur de oplossing voor
volgende week Dinsdag op.
1. Wanneer krijg ik mijn pan terug?
2. Hoeveel eeuwen bestaat de wereld?
3. Krijg ik mijn sla apart, Moeder?
4. Peter at een paar dikke boterhammen
5. Hij nam de chocola uit zijn zak, at het op
en ging naar huis
6. Ik krijg erge dorst van dat zoute eten.
Tot volgende week!
TANTE MAR.
Donderdag 2 Mei had de eerste zitting plaats
van de kamer van het tribunaal te Middelharnis.
Als president fungeerde: Mr. C. R. F. van Rog
gen, als adj.-secr.: Mej. Mr. j. M. Hovenkamp en
als leden: D. Leijdens van Melissant en D. D.
Konings van Middelharnis. Deurwaarder P. L. Vos.
De president opende om ongeveer 10 uur de
zitting met de mededeling, dat de zaak Keuvelaar
op verzoek van den verdediger wordt aangehouden.
Voor komt de zaak tegen W. Hartman te Dirks
land, voorheen monteur in het ziekenhuis. Na
ontslag had deze gewerkt voor een Weermachts-
bedrijf en was daarna door burgemeester Bia aan
gesteld tot gemeentebode.
Hem wordt ten laste gelegd:
1. Steunverlening aan den vijand;
2. Lidmaatschap en het penningmeesterschap
van het Nederl. Arbeidsfront;
3. Nationaal Socialistische gezindheid.
De eerste vragen, welke de president stelt, gaan
over een kist, waarvan beschuldigde gezegd zou
hebben, dat daarmede onderduikers vervoerd
zouden kunnen worden en over de telefoon, welke
H. ter beschikking gesteld zou hebben van J. en
M. Lisseveld.
President: Hebt u gezegd daar in die kist kun
nen best een stel onderduikers vervoerd worden?
Hartman: Ik weet daar niets van.
President: Er is een verklaring van dhr. V.
H.: Dhr. V. gelaste mij de kist goed te repareren.
Hij moest zo goed gerepareerd worden, dat er wel
een stel onderduikers in konden.
President: Heeft Lisseveld bij u getelefoneerd?
H,: Mijn telefoon werd door Lisseveld en een
Duitser in beslag genomen.
President: Hebben ze de telefoon dan mee
genomen?
H.: Neen, maar we moesten toelaten, dat L.
telefoneerde.
President: Waarom belde men niet in 't zieken
huis? v
H.: Ik weet het niet. Misschien omdat ik dichtbij
woonde.
President: Heeft u Lisseveld wel eens aan de
telefoon geroepen?
H.: Ik weet daar niet van.
President: Lisseveld verklaart het.
H.: Het is mogelijk dat het een keer gebeurd is
voor het Arbeidsfront.
President: Voor de P.O.D. hebt u verklaart,
dat het wel eens een keer gebeurd is.
Vervolgens zegt de president, dat er wrijving
ontstond tussen dhr. V. en beschuldigde. Enkele
dagen na de wrijving is de S.D. bij Hartman ge
komen. H. is toen tweemaal verhoord. Na het ver
hoor deed de S.Eft huiszoeking in het ziekenhuis.
Bij deze verhoren zijn verschillende dingen betref
fende het ziekenhuis ter sprake gekomen. Het
tweede verhoor vond plaats bij S. de Korte te
Middelharnis. De president vraagt waarom het
daar plaats vond.
H.: Bij de Duitsers was het stikvol.
President: Was de Korte N.S.B.-er?
H.: Neen, helemaal niet.
PresidentBij het verhoor is de kist ter sprake
gekomen.
H.: Ik werd beschuldigd een onderduiker te
hebben vervoerd. (Een zoon van burgemeesterden
Hollander.) Ik zei er staat wel een kist, maar ik
heb daar niemand in vervoerd.
President: Bij de huiszoeking in het ziekenhuis
is gevraagd naar een onderduikerskist en naar de
brandwacht op zolder.
Hartman zeide, dat hij een week nadien weer
in dienst gekomen is. Er kwam weer ruzie. Ik
moest op de zolder slapen en dat wilde ik niet
omdat de Duitsers zeiden, dat er geseind werd
vanaf de zolder en wanneer dit weer gebeurde dan
zouden ze me arresteren.
Hierna werd Hartman ontslagen. Hij kwam in
dienst bij den Weermachtsaanncmer Vaudeii Hoek.
Hartman verklaarde, dat het hem bij Van den
Hoek niet beviel omdat hij 8 uur pas thuis kwam.
Hij is toen in dienst gegaan bij de firma Van Doorn
en enkele maanden daarna aangesteld dooi' bur
gemeester Bia als gemeentebode.
President: U las Volk en Vaderland?
H.: Neen,er zat er Wel eens een in de bus, maar
ik gooide hem in de kachel. Ik was er geen liefhebber
van.
President: Lisseveld verklaarde dat U dikwijls
bij hem kwam om Volk en Vaderland te halen.
H.: Dat is niet waar.
President: Kwam Lisseveld dikwijls bij U?
H.: Neen.
President: Maar u bent toch dikwijls bij hem
geweest o'n het ontslag bij het Ziekenhuis te be
praten.
H.: Daarvoor ben ik wel bij hem geweest, maar
anders kwam ik er niet.
De president legde hem daarna ten laste, dat
hij Maart 1944 lid geworden was van het Arbeids
front en de functie van penningmeester daarbij
bekleed heeft.
Verschillende vragen worden nog door den presi
dent en de leden gesteld.
Leydens: Waarom heeft u Lisseveld in de arm
genomen om bij de weermacht te werken?
H.: Honderden mensen kwamen daar. Hij zat
op het Arbeidsbureau.
President: Had .hij het Arbeidsbureau bij zich
in huis?
H.: Ja zeker.
Leydens: Hebben uw wraakgevoelens tegen het
bestuur van het Ziekenhuis u geen parten gespeeld?
H.: Ik stond niet vijandig tegenover V. Ik deed
verschillende diensten voor hem. Ik heb nooit wat
verraden. Dit had ik kunnen doen als ik dat gewild
had.
Konings: Waarom bleef u niet in het Ziekenhuis
slapen? Dat was toch van groot belang.
H.: Ik wou het gevaar niet lopen gearresteerd
te worden.
President: U hebt tegen zuster Zevenhuizen,
nadat u weer in dienst getreden was, gezegd: „Je
weet zeker niet, dat er lichtseinen gegeven worden.
Er zullen nog wel erger dingen gebeuren."
Hartman: Ik weet daar hiet van.
President: U hebt met Ds. v. d. Wal en zuster
Zevenhuizen gesproken. Toen u de deur uitging
zei Ds. v. d. Wal tegen zuster Z.: „Wat een fantas
tische verhalen". U hoorde dit, kwam terug en zei
„U zegt wat een fantastische verhalen, maar u zult
er nog wel meer van horen". Zowel Ds. v. d. Wal
als zuster Zevenhuizen verklaren dit.
De president zegt voorts, dat de S.D. opbelde
en vroeg om doorverbinding naar de woning van
beschuldigde.
Hartman stond dus zelf in verbinding met de
S,D. of liet Lisseveld de beschikking, over de
telefoon.
Nadat hier nog wat woorden over gewisseld
worden, komt de verdediger Mr. van Maastricht
aan het woord.
De verdediging aan het woord.
Na enkele algemene opmerkingen zegt deze, dat
de ten lastelegging, hulp en steun aan den vijand
dient te vervallen. H. heeft gewerkt staat er bij de
firma van Doorn, maar wat voor firma was dat?
Een expediteur of iets dergelijks. Daarmede heeft
hij toch niets misdreven. Er staat niet bij wat voor
firma /het was. De ten lastelegging is daarom
onvoldoende en dient te vervallen. Bovendien kan
men eigenlijk niet spreken van vrijwillig, want hij
werd eerst door burgemeester Visscher bij de firma
van den Hoek geplaatst en is daarna overgegaan
naar de firma van Doom.
Hartman heeft de telefoon beschikbaar gesteld
aan Lisseveld. Men verzuimde in de ten lasteleg
ging aan te geven waarom dit fout was. Als er bij
gestaan had een N.S.B.-er of een gevaarlijk
N.S.B.-er, dan kon dat misschien ais een fout
aangerekend worden. Dat de S.D. opbelde zegt
niets. Want Lisseveld kan Hartman's No. bij de
S.D. opgegeven hebben.
Er bestaat geen oorzakelijk verband tussen de
verhalen van Hartman over het Ziekenhuis en de
huiszoeking. H. is een fantast, doet graag gewichtig.
Ze hadden nu eenmaal wat tegen het Ziekenhuis.
Zij hadden ook hesteerst huiszoeking kunnen doen,
voordat ze H, verhoorden.
Hartman zou Nationaal Socialistisch gezind zijn,
omdat hij Volk en Vaderland las. Dit is geen bewijs.
Je kon dit blad lezen om op de hoogte te blijven.
Indien men abonné was, is het nog wat anders.
Door omgang mét Lisseveld blijkt niet, dat H.
Nat. Soc. gezind is. Omgang is niet voldoende.
Alleen vertrouwelijke omgang mag ten laste gelegd
worden.
Alleen de tweede ten lastelegging (het lidmaat
schap en penningmeesterschap van het Arbeids
front) kan formeel tot een veroordeling leiden.
Deze man is 59 jaar. Hij gaat verstandelijk hard
achteruit. Internering is voor hem niet meer juist.
Hij heeft nu een jaar geboet, daarmede is hij vol
doende gestraft.
Men kan volstaan met ontzetting uit het kies
recht.
Na de verdediging stelt de president nog enige
vragen over een vlaggestok *p het dak van het
Ziekenhuis. Hartman zegt dat de Duitsers dachten,
dat Dr. Stoel een geheime zender had.
De echtgenote van Hartman legde nog een ver
klaring af over de telefoon, waarna Hartman zeide
dat hij zijn zoon had laten onderduiken, koper had
verborgen en een radio en bovendien mensen had
gewaarschuwd voor fietsenvorderingen. Hij had
Marcus on van der Wende uit Goedereede gewaar
schuwd voor de Duitsers, waardoor beiden aan
arrestatie konden ontkomen.
14 Mei uitspraak.
Zaak tegen T. van der Wende, landbouwer Goede
reede.
T. van der Wende wordt o.a. ten laste gelegd:
Hulpverlening aan den vijand, dreiging van land
bouwers, vriendschappelijke omgang met de Duit
sers, liet buurtboerenleiderschap en het achter
houden van gelden ten eigen bate.
President: U was leider van de landstand in
Goedereede?
v. d. Wende: ja.
President: Hoe bent u daartoe gekomen?
v. d. Wende: Een paar heren kwamen mij dat
vragen, omdat ik bestuurslid was van de L.C.O.
De boeren hebben toen vergaderd en ik ben toen
aangewezen.
President: U vorderde paarden cn Wagens voor
de Weermacht. Kreeg u daarvoor vergoeding?
v. d. W.: ja.
President: Wanneer bent u begonnen met de
uitbetalingen?
v. d. W.: lu 1943 tot 2ü December 1944.
President: Hoeveel betaalde u per jaar uit?
v. d. W.: Ik weet liet niet. Dat zou ik niet
kunnen schatten.
President: Was het b.v. per 14 dagen IUU0,—
of 2000,-—.
v. d. W.: Zu iets was het wel.
President: U mocht 10 houden?
v. d. W.: Ja, daar moest ik de administratie
kosten enz. van betalen.
President: U ging met de leden van de Duitse
Weermacht om?
v. d. W.: Nooit, of het mdtst voor het werk zijn.
Presiden tBurgemeester Keizer verklaart„Aan
vankelijk reden de vrachtrijders. Later moesten de
boeren rijden. Er werd een oplossing gezocht, Van
der Wende werd aangewezen om het rijden te
regelen. Hij ging toch al veel met de Duitsers om.
Hij dronk graag een glaasje met hen."
v. d. Wende: Voordat ik de regeling kreeg,
kwamen er nooit Duitsers bij mij in huis. Ik had
dat werk liever niet gehad. Het was een slecht
baantje.
President: Voor uw portemonnaie waarschijnlijk
niet. Hebt u meegewerkt een rijwielhandelaar te
vorderen?
v. d. Wende: Neen.
President: Hebt u boeren, die niet wilden rijden,
gedreigd met insperren?
v. d. W.: Neen, dat hoefde niet. Ze hebben
allemaal hun plicht gedaqji; ze waren tevreden.
President: Marech. Kruisse verklaarde, dat u
dit wei gedaan hebt. Hoe meer er reden, hoe liever
u het had. Daarom deed u uw best.
v. d. W.: Dit kan niet, want de Duitsers zeiden
altijd precies hoeveel ze er hebben moesten.
President: U hebt een bedrag van 67.000,
vlak voor de capitulatie ter uitbetaling gekregen.
U hebt daar 3 van achtergehouden.
v. d. W.; Ik heb dat geld niet in mijn handen
gehad. Ik heb 3 gekregen voor mijn onkosten
en loonbelasting. Als ik geen loonbelasting daar
van moet betalen, zal ik 2 teruggeven.
Daarna worden drie getuigen k décharge gehoord
n.l. G. v. d. Tol, M. J. Franke en D. Sandifort,
allen wonende te Goedereede.
Getuige van den Tol, rijwielhersteller.
President: U hebt verklaard, dat van der Wende
u opgegeven had bij de Duitsers om voor hen te
werken. Is dat juist?
v. d. Tol: Ja.
President: U hebt toen gezegd tegen Van der
Wende, dat behoef js niet te doen. Ik ben groot
genoeg om zelf werk te zoeken. Hebt u daaraan
nog iets toe te voegen?
v. d. Tol: Ja, ik heb met die verklaring voor de
P.O.D. niets kwaads bedoeld. Het is kwaad op-
i gevat.
Verdediger: Hoe was u bij luitenant P. in dienst
gekomen?
v. d. Tol: Ze hadden mij daartoe gedwongen.
Later, toen ik bij luitenant P. geep werk meer had,
ben ik gedwongen naar Ouddorp gegaan, v. d.
Wende zei, dat ik me moest melden. Ik ben eerst
niet gegaan. De andere dag wel.
Getuige Franke, commissionnair, Goedereede.
President; U hebt bij luitenant P. gewerkt tot
wanneer?
Francke: Ik heb twee jaar bij P. gewerkt tot
1944. Daarna ben ik ondergedoken. De marech.
is me eerst wezen waarschuwen, dat ik in Ouddorp
moest gaan werken. De marech. is me later wezen
halen, niet v. d. Wende.
Getuige D. Sandijort, landbouwer, Goedereede.
Verdediger: Waren de boeren tevreden met v.
d. Wende?
Sandifort: Hij heeft tot volle tevredenheid ge
werkt. Hij heeft alles uitbetaald.
Verdediger: Hebben de boeren geklaagd over
de 3 die hij achtergehouden heeft?
Sandifort: Neen, hij heeft niets afgeperst.
President: Hoe lang heeft v. d. Wende uit
betaald?
Sandifort: Tot 20 December 1944.
Leydens: Liet v. d. Wende zich op dat baantje
voorstaan?
Sandifort: Het heeft lang geduurd eer hij met
die benoeming accoord ging. Wij drongen er op aan.
De verdediger Mr. van Maastricht aan het woord.
Deze begon met op te merken, dat getuige v. d.
Tol bedoelde, dat hij het v. d. Wende niet kwalijk
nam, dat hij zijn ndam genoemd had.
In de ten laste legging wordt gezegd, dat v. d. W.
landbouwers gedreigd heeft. Dit is een vage be
schuldiging. Er wordt geen enkele naam genoemd.
Losse beweringen zijn geen bewijzen. Er was geen
aanleiding tot dreiging, want de boeren reden
vrijwillig. De ten laste legging is te vaag.
Van der Wende zou openlijk zijn ingenomenheid
betuigd hebben met de Duitsers, door omgang
met hen. Deze omgang was van zakelijke aard.
Burgemeester Keizer verklaarde dat v. d. Wende
niet Duitsgezind was.
Van der Wende was buurtboerenleider. Op vele
plaatsen hebben de boeren meegewerkt aan de
landstand. Niemand is daarvoor gearresteerd.
Hem is ten laste gelegd, dat hij voordeel getrok
ken heeft uit de functie van' buurtboerenleider.
Dit is niet waar. Hij kreeg geen enkele vergoeding.
Dit is verward met zijn andere functie n.l. het
regelen van het rijden. Dat is hem echter niet ten
laste gelegd.
Van der Wende wordt voorts ten laste gelegd,
dat hij 3 van 67.000,ten eigen bate ge
houden heeft. Dit kan ik niet begrijpen. Door zijn
moeite is het geld binnen gekomen. Niemand heeft
daarover geklaagd. 30 boeren te Goedereede heb
ben een verklaring getekend, dat v. d. Wende hun
belangen steeds correct cn tot vele tevredenheid
behartigd heeft. Velen rekenen meer dan 3 voor
hun diensten.
Van der Wende zit nu een jaar. Er moet spoedig
een eind komen aan zijn internering. Graag daarom
vandaag uitspraak.
Nadat de president nog enkele vragen heeft
SCHAAKRUBRIEK
_y
No. 4.
Eller-
Oplossing van Probleem No. 2 van A,
man is IDd5-c6.
Goede opl. ontvangen van W. A. Nicuwland,
C. Poortvliet cn dc Schaakclub „Excelsior" te
Ooltgensplaat.
Men zal opgemerkt hebben dat er in dc rubriek
van 26 April enige drukfouten stonden. Voor een
scrieuzen lezer waren ze niet onoverkomelijk.
Een oplosser was het niet helemaal eens met
Rubriek 2. Daar stond: „Men mag in een probleem
alles doen wat in een partij mag". Hij dacht dat
een schaakgcvende slcutelzct ontoelaatbaar was.
Maar er stond achter in Rubriek 2: „In een góéd
probleem zal die zet stranden". Men mag het
gerust proberen, en als het gaat is zo'n oplossing
even goed als een mooie sleutelzet. Alleenr.. in
een goed probleem heeft de componist cr voor
gezorgd dat een ruwe sleutelzet (b.v. Schaak-
geven of direct een zwart stuk slaan) niet opgaat.
Ditmaal ter oplossing een prachtige tweczet.
Dc volgende keer hopen we een tcmpo-problccm
te bekijken.
No. 4. C. Mansfield.
11® i
i
-fTV. -
§B
gesteld, wordt dc zitting geschorst. Hi t tribunaal
gaat in beraad over het verzoek van den verdediger
out direct uitspraak te doen en v. d. Wende vrij te
laten.
Na'het beraad wordt de zitting wederom g -
opend en deelt de president mede, dat liet tribunaal
geen termen aanwezig acht direct uitspraak te
doen cn hent direct in vrijheid te stellen.
Uitspraak over 14 dagen.
Zaak tegen J. Noordermeer, landbouwer, Den
Bommel.
J. Noordermeer wordt o.m. ten laste gelegd:
Ingenomenheid met de Duitsers, lidmaatschap van
dc N.S.B.in 1946, voordeel te hebben willen t rikken
in de bezettingstijd door te solliciteren naar de
functie van burgemeester van Oude Tonge, tarwe
verkocht te hebben voor 3.00U,en 2.000,-
per mud en dat Mussert bij hem een bezoek ge
bracht heeft.
De president zegt hem, dat hij zich in 194')
opgegeven heeft als lid van de N.S.B. Dit blijkt uit
een brief van Ravens, uit een lijst van leden dei
N.S.B., uit de verklaring van Ravens en uit een
contributie-lijst, waarop N.woor 5,- genoteerd
staat.
Een paar personen verklaarden voor de P.O.D.
dat Noordermeer vertrouwelijke omgang had met
de Duitsers. Zij hadden geregeld Duitsers bij N.
zien binnen gaan. Ze zouden bij hem borrels
gedrouken hebben en eieren hebben meegenomen.
Het leek wel een duivenkoui.
Noordermeer ontkent ten stelligste, dat hij lid
geweest is van de N.S.B. De verklaringen van
Ravens zijn leugens. Bij hem kwamen geen
Duitsers in huis. Het eerste jaar van de oorlog
zijn er wel eens Duitsers geweest, die water kwamen
halen. Ze kwamen nooit in huis. Hoogstens in de
bij-keuken. In de oorlogsjaren heeft hij niet ge
solliciteerd' voor burgemeester van Oude Tonge.
Dat was in 1938.
Mussert is inderdaad bij hem op bezoek geweest.
Burgemeester Bia heeft hem er in laten lopen.
Burgemeester Bia is bij hem alleen op bezoek
geweest in verband met zijn lidmaatschap van
de adviescommissie van;bureau ontruiming.
Daar het tribunaal het nodig acht enige dingen
nader te bezien, wordt de zaak-Noordermeer aan
gehouden tot de zitting van 28 Mei a.s.
De eerste zitting van het tribunaal wordt hier
mede gesloten.
Wat is de taak van
het Tribunaal?
Nu op ons eiland het tribunaal met zijn zittingen
begonnen is, zullen velen zich waarschijnlijk af
vragen hoe het nu toch eigenlijk zit met die bijzon
dere rechtspleging.
We zullen pogen u in korte trekken de taak van
het tribunaal duidelijk te maken en het onderscheid
aan te geven met het bijzondere gerechtshof.
De bijzondere gerechtshoven en de tribunalen
hebben niets met elkaar te maken. Zij bestrijken
een geheel verschillend terrein. De bijzondere
gerechtshoven oordelen over politiek misdrijven,
gedurende de bezetting begaan en leggen daarvoor
straffen op, de tribunalen nemen gedragingen
onder de loupe en leggen maatregelen up.
Het tribunaal wordt bijgestaan, door een Secre
taris maar heeft in tegenstc!
gerechtshof, geen opcnbait
Welke zijn nu de gcdragii
zich voor een tribunaal n
1". Hulp- of steunvt-riei
diens handlangers of mede
zou ik willen noemen hei
sabotage-arbeid van ambte
lijk arbeidsbureau;
2°. openlijk hebben doer
hcid met den vijand, bijv. hl
:men van Duiise militaire
3Ü. lidmaatschap van de
•rwante of andere natie
scistische organisatie of int
daarvan. Aan de N.S.B.
zijn bijv. de nationale jeugd:
ocialistische vrouwenorgan
4U. voordeel hebben gt
anwege den vijand of diens
naatregt-len. Hieronder v.
radiotoestel niet heeft bel
omdat hij N.S.B.-er was;
het hebben van vertrj
personen .behorende tot de
bezettend^ macht. Gezellig»
tijen met deze heren;
6°. geen gevolg hebben
gering in verband niet de ot
digde wettelijke maatregel»
Men denke aan de door
aanwijzingen.
Deze gedragingen zijn cv
reden voor het opleggen va
alleen het geval, indien de pert
gedragingen hebben schuldig I
hun handelen oj nalaten geatL
bewust te hebben gedragen rul
van het Nederlandse volk oj F
aan het verzet tegen de vijantL
in de regel valt dit natuur lijm
aard der gedragingen.
De maatregelen, die het t
zijn: internering, ontzettinJ
bturdverklaring van verrnoi
uit men ontzet kan worde™
bijkomende straffen, die hetf
kan opleggen, dus het bekkL
Internering wordt in bcgiil
tijd van tien jaren. Het trff
zijn uitspraak adviseren dif
gevallen te verkorten, Welk .1
Justitie al of niet kan volgt!
een tribunaaluitspraak vaak1
beschuldigde deswege de
op: le. internering, met a
daarvan te beperken tot 21
uit het recht van kiezen tF
krachtens wettelijk voorschil
toezingen'*. L
Van de uitspraken der tril
beroep mogelijk en gratie L
verleend. Gratie is nameliiti
straffen en het tribunaal lejl
straffen maar maatregelen cl
Met de uitspraak van heil
evenwel nog niet afgelopen,
nog het zogenaamde fiat-t_
verleend door de Hoge Autorl
Autoriteiten, één in het ressol
gerechtshof. Hun taak is na ff
zoek der zaak door het tri
geweest en of de uitspraak ol
Met groote blijdschap geven
wij kennis van de voorspoedige
geboorte van een zoon én broertje,
die wij
PIETER
L. ZWEERUS
C. A. ZWEERUS-Bechthum
CATHARINA LEENTJE.
Dirksland, Gelderschedijk A 590.
Tijdelijk: Ziekenhuis Bethesda.
De Heere verblijdde ons met
de geboorte van een welgeschapen
dochter, welke wij
CORNELIA
(Corrie)
noemden.
P. v. DRIEL
E. W. v. DRIEL-Baart.
Sommelsdijk, 30 April 1946.
Van Aerssenstraat B 140.
ADRIANUS DE GANS Jzn.
en
ABRA JOHANNA
VAN SLIEDREGT Gd.
hebben de eer U kennis te geven
van hun voorgenomen huwelijk,
waarvan de voltrekking D.V. zal
plaats hebben op Donderdag 16
Mei a.s.
MIDDELHARNIS, 2 Mei 1946.
Nieuwstraat 35.
W.-Achterweg 190.
Thuis: Nieuwstraat 35, Woensdag
8 Mei, W.-Achterweg 190, Don-
9 Mei, des n.m. 3 uur.
GETROUWD:
ANDR1ES STOLK
en
KLAZINA LOKKER
welke mede namens wederzijdsche
ouders hartelijk dank zeggen voor
de zeer vele blijken van belang
stelling tijdens en bij hun huwelijk
ondervonden.
DIRKSLAND, 25 April 1946.
Kapoenstraat A 57.
Met leedwezen geven wij L"
kennis van het overlijden var:
onze geliefde Moeder, Be
huwd- en Grootmoeder
JACOMIJNTJE v. d. BOK,
Wed. van J. Bezuijen,
in den ouderdom van 89 jaar.
Hoe groot het verlies is,
beseffen allen die haar gekenc
hebben.
J. BEZUIJEN
KL. BEZUIJEN-Tanis
JAN
JAAP
SIMON
JOB
HANNIE.
OUDDORP, 24 April 1946.
Havenweg A 517.
Dankbetuigingen
Voor de zeer vele hartelijke
bewijzen van deelneming die wij
mochten ontvangen tijdens de
ziekte en na het overlijden van
onzen innig geliefden Man, Vader,
Zoon, Breeder, Behuwdbroeder
en Oom, den Heer
BASTIAAN VAN DER STAD,
betuigen wij hiermede onzen op
rechten dank.
Inzonderheid aan de vakgroep
Kappersbedrijven, afd. Goeree en
Overflakkee, wiens deelneming
ons diep heeft getroffen en ver
troost.
Wed. M. v. d. STAD-
Schrijvershof.
CORRIE.
Middelharnis, Mei 1946.
Wit. (8) l<d8, Db8, Tel cn Ii3, La8, Pd4 en c2,
pi f4.
Zwart. (8) Ke4, Da2, La6 cn g5, pi.a3, d5,
f5, f6.
Wit begint cn geeft in 2 zetten mat.
GETROUWD:
TJ. KUIPERS
Arts
en
J. BUSSINK
Sommelsdijk, 29 April 1946.
Voorstraat A 219.
DANKBETUIGING.
Voor de vele belangstelling
ondervonden bij ons huwelijk op
24 April j.l., betuigen wij langs
dezen weg onzen hartelijken dank.
W. BOEKHOVEN
W. BOEKHOVEN-Zeilstra.
DEN HAAG, 26 April 1946.
Voor de belangstelling bij ons
huwelijk ondervonden betuigen
wij onzen hartelijken dank.
P. BORGDORFF
R. BORGDORFF-Kieviet.
DEN BOMMEL, Mei 1946.
Hiermede betuigen wij onzen
hartelijken dank voor de zeer vele
blijken van belangstelling bij onze
45-jarige Eehtvereeniging onder
vonden.
IAC. GROENENDIJK
C. A. GROENENDIJK
VAN GELDER.
Sommelsdijk, April 1946.
Voor de vele blijken van be
langstelling, voor en tijdens ons
huwelijk ondervonden, zeggen wij
U, mede namens wederzijdse
familie, hartelijk dank.
W. FASE
A. W. FASE-Wittckock.
HERRINGEN. April 1946.
Kaaidijk 126.
Voor de zeer vele blijken van
belangstelling op 26 April onder
vonden, bij ons 40-jarig huwelijks
feest, zeggen wij mede namens
onze Kinderen, Behuwd-, cn
Kleinkinderen en Verloofden har
telijk dank.
M. TANIS
S. G. TANIS-BREEN.
OUDDORP, April 1946.
Wittestraat A 621.
DIRK
VoJ
bewijJ
betooi
onze r
betuig
dank/I
en kiel
I
tl
NIEUff
Vo.
langstl
vondel
onze
zegge t|
kindcif
ren, 11
Af
H.t
tegen
grociefl
Ter
BOEfl
staauJ
GENsf
den hl
Bels
ven m
leverei
Boomj
waar
krijg b;
TE K
war
220 ei
No. 2
GE VI
nette
v. d.
v. d.
TE K
15
Bin
Sta;,
di
Fa. C.
Middel
