HEERENBAAI PA ARS'MERK
WOENSDAG
14 MAART 1928
Gemengd Nieuws,
van 50 cl\ per V2 pond
Tandarts BUIJS
lm voordeelig te koop
DWAALLICHTEN
eiMBODM'S
|9fANOL
Prijs per kwartaalf I,
Losse nummers 0,076
Advertentiën v. 1—6 regels 1,20
Elke regel meer. 0,20
Bij contract aanzienlijk korting.
Dienstaanbiedingen en Dienstaanvragen
f 1,— per plaatsing tot een maximum
van 10 regels, elke regel meer 15 cent.
Dit blad verschijnt iederen
Woensdag- en Zaterdagmorgen.
Het werdt uitgegeven door de
N,V. Uitgeversmaatschappij
„Onze Eilanden", Tel. Int. Ho. 15
Voerstraat Hiddelharnis.
m hescner" u
vervalschmg
Bij Apoth-en Drogisten Prijs 75,40 en %5ct. I
wendselen gelden trachtte in te zamelen ten
eigen bate. Het bleek een goede bekende
van de justitie te zijn. Hij is naar het huis
van bewaring te Rotterdam overgebracht.
,.V o c pui
10F JAARGANG. - N°. 38
Het vermiste Hongaarsche meisje.
Bjj het huisvestingcomité te Leiden is be
richt gekomen, dat het vermiste Hongaar-
jsche meisje in Boedapest is teruggevonden.
|Het kind, dat nog alleen Nederlandsch sprak,
iweigerde bij aankomst haar naam op te
geven en de vader, die aan den trein was
'om het af te halen, herkende het kind niet
meer. 0
ERNSTIGE RAMP TE KOEDOES.
Vuurwerkfabriek in de lucht gevlogen.
SEMARANG, 6 Maart. De vuurwerk-
te Koedoes is in de lucht gevlogen
j)Dgeveer honderd huizen in hetChineesche
:amp zijn verwoest, evenals de woning van
I jen controleur bp het Binnenlandsch Bestuur,
fot dusver ztjo twintig lijken gevonden en
ïijftig gewonden weggehaald. Vele gewonden
I Roeten nog onder de puinhoopen liggen.
I :even geneesheeren zijn naar Koedoes ver-
j ;okken. De veldpolitie en vrijwilligers zijn
sgonnen met het opruimingswerk en het
grvoeren van de gewonden.
De politie, het bestuur en de gezondheids-
ensten uit den geheelen omtrek verleenen
tip. De verwoesting strekt zich over een
loot gebied uit.
Honderd jaar terug werden de eerste
stoommachines ingevoerd in de bedryven en
die nieuwigheden werden door de arbeiders
vijandig begroet. Ze voorzagen groote werk
loosheid voor de toekomst en hier en daar
ging de onrustige menigte tot vernieling der
machines over.
Om die daad van willekeur zeker niet
goed te praten werden onze voorouders
later bekrompen geheeten, waut hun bere
kening leek naar niets. De machines im
mers zouden de productie vereenvoudigen
en goedkooper maken, waardoor een groot er
consumptie verkregen werd En die grootere
consumptie zou weer meer werk geven...
De theorie is mooi, maar er zyn grenzen.
Die eerste machines werden bediend door
misschien 2 of 3 man, maar nieuwe vin
dingen maakten, dat slechts één man benoo-
digd was. De evolutie ging voort. Moderner
machines deden het werk van 2, 8, 5 of 10
der vroegere modellen. En nóg schrijden we
voort op dien weg en 'tis duidelijk, dat de
consumptie niet in dezelfde mate kan wor
den vergroot.
Vandaar welvaart ter eenre, maar armoe
en werkloosheid ter andere zijde, waar de
groote massa staat.
Natuurlyk, de vooruitgang is niet te stui
ten; het eigenbelang drijft de ondernemers
er toe om naar nieuwe en voordeeliger
machines te zoeken. Wie een bestaan wil
hebben, hetzij hij fabrikant is of werkman,
hp moet naar voren dringen, links en rechts
wringend met de ellebogen tusschen de
velen, die... overcompleet zijn.
Is de wereld dus overbevolkt? Moet er
naar geboortebeperking worden gestreefd?
Onzin! Geboortebeperking zou - afgezien
nog van de moreele bezwaren er tegen
niets bewerken, want de zaken staan nu
eenmaal zóó, dat met de moderne hulpmid
delen ééa mensch in alle behoeften van twee
menschen kan voorzien en dus is de tweede
mensch overcompleet. Maar als de bevolking
der wereld de helft kleiner zou zijn, dan nog
was elke tweede mensch te veel.
vereischt tusschen allen, die bp productie en
consumptie belang hebben.
Nu snellen we vooruit, wringend met de
ellebogen tusschen de massa, neerdrukkend
en vertrappend de armen en zwakkeren.
We moeten leeren vooruit te gaan, arm
in arm met elkaar, als hetnoodigis.,met
ingehouden pas.
Werken we daartoe mee, ieder in eigen
bedrijf of in eigen kring, door alvorens
technische vereenvoudigingen in te voeren,
rekening te houden met belangen, die niet
uitsluitend de onze zijn.
Ingezonden Mededeeling.
De Gezondheidscommissie.
Dezer dagen is het jaarverslag van de
Gezondheidscommissie van Goeree en Over-
flakkee oyer 1927 weer in haar gewoon
formaat verschenen. Zooals gewoonlijk ont
vingen wij dit nu weer en putten enkele
gegevens daaruit voor onze lezers. Vooral
de statistiek, vervat in dat verslag, geeft
meermalen aardige kijkjes op het wel en
wee van onze bevolking.
Wat de personen betreft, die zitting heb
ben in deze Commissie, is er geen wijziging
voorgekomen. De Heeren De Later en Hö3sen
zijn, zooals we in den loop van het vorig
jaar reeds hebben medegedeeld, weer voor
5 jaren herbenoemd, zoo ook de ijverige
secretaris. Elke maand van het jaar 1927,
behalve Augustus en December, is de Com
missie in vergadering bijeen geweest.
De rekening over 1927 sluit met een
voordeelig saldo van ƒ115,16, terwijl de
bijdragen der gemeenten over dat jaar i cent
minder per inwoner hebben bedragen dan
over 1926, zoodat we daaruit mogen be
sluiten dat de huishouding der Gezondheids
commissie goedkooper gaat worden.
Op pagina 8 van het verslag vinden wij
een statistiek van het sterftecijfer onzer
bewoners. In totaal zpn gedurende 1927
278 menschen overleden. Procentsgewpze
telt Sommelsdijk het hoogste aantal sterf
gevallen. Niet minder dan 45 sterfgevalier
kwamen alleen te Sommelsdijk voor, of pei
1000 inwoners 12 05, hetwelk zeer hoog is
te noemen. Het minste aantal had Goede
reede, daar was het percentage per 1000
slechts 2.96. De gegeven statistiek begint
bij 1908 en sindsdien heeft geen enkele ge
meente een zoo laag sterftecijfer gegeven.
Slechts 4 gevallen in een geheel jaar is toch
zeer zeker buitengewoon gunstig te noemen.
'Ook Stellendam heeft sinds 1914 een niet
zoo laag sterftecijfer vertoond. Het sterfte
cijfer over alle gemeenten bedroeg 8 75, dat
het laagste is sinds de laatste 20 jaar.
Wanneer we den staat zoo bezien, zien we
gelukkig een geleidelijke daliDg.
Het aantal levenloos aangegeven kinderen
was dit jaar hooger dan de voorgaande drie
jaren. De gemeente Herkingen toonde zich
in dezen staat zeer gunstig. Sinds 1 Januari
1919 zijn te Herkingen slechts 2 levenlooze
kinderen aangegeven, terwijl Ouddorp er
over datzelfde tijdvak 37 had te boeken. In
procenten tot de bevolking staan deze cijfers
ongeveer als 9 tot 37.
Het aantal sterfgevallen van kinderen
beneden den leeftijd van 1 jaar loopt sterk
terug en zelfs ook in de na-oorlogsche jaren.
Wij laten hiervan de samenvatting van alle
gemeenten ter verduidelijking volgen: vanaf
1 Januari 1915 tot en met 1927 bedroeg
het aantal gevallen resp. 55, 51, 56, 68, 68,
Uw pijp stoppen meteen,
DEHeerenbaai
die in kwaliteit minstens
getij/cis aan andere
duurdere mer/centabak,
Probeert JtL
maar&ens
De schoonmaak.
jHeer des huizes tot de dienstbode, dfe de
ng boenende, kwistig met leidingwater om
ringt: „Meisje, je moet je niet verbeelden,
k je het begrip zondvloed met een voorbeeld
lioeft op te helderen."
En of.
ie Dienstmeisje: „En bevalt het je goed in
-nieuwe dienst?"
Dienstmeisje: „Dat zou ik denken, 't is
I k tegenover de kazerne."
10 ld. per pond -20ct. perons -10ct. perV20ns
N.V. DOUWE EGBERTS TABAKSFABRIEKEN
OPGERICHT 1753
^D'E Heèren-Baai is dus thans verkrijgbaar in prijzen^,
van50ct.tot f.l.25perV2
65, 55, 45, 31, 40, 39, 25 en 23. Het ge
boortecijfer is over alle gemeenten tezamen
dok dalende. Oude Tonge had over 1927 een
zeer hoog geboortecijfer, terwijl Goedereede
een sterke daling aangeeft; in 1922 4-7,
1923 82, 1924 33, 1925 29, 1926 32 en 1927
slechts 26.
Yerder vindt men in het verslag een
opgave van het werk der Commissie als
adviseerend lichaam, wat in den loop van
het jaar steeds regelmatig in onze raads-
vers)ag8n is gepubliceerd.
By de opgave van besmettelijke ziekten
vallen 88 gevallen van Roodvonk te ver
melden en 12 van Diphtherie, waarvan 5 in
Ouddorp en 7 te Sommelsdtjk.
mooier wordt de tuin. De knoppen ontluiken
tot bloemen en bladeren en de naakte aarde
begint zich weder te tooien met haar voor
jaarskleed van teere groene tinten. Uit alles
blpt,,dat het voorjaar met rassche schreden
nadert.
Rozen planten in het voorjaar. Wil men
nu nog rozen planten, dan moet men wat
meer voorzorgen nemen, dan bij een herfst-
planting. Het gevaar voor uitdroging der
wortels is nu veel grooter dan in November.
Zoodra als de rozestruiken zijn ontvangen,
worden ze geheel of gedeeltelijk ingekuild,
of direct in de hiervoor gegraven gaten ge
plant. Deze gaten moeten behoorlijk diep
zijn en de grond.goed losgewoeld en vochtig.
Het verdient aanbeveling gelijktijdig bij dit
loswoelen meteen wat Thomas slakkenrneel
en beendermeel door den grond te mengen.
Het snoeien van rozen. Hoe eenvoudig
dit snoeien van rozen ook is, toch worden
er heel wat goede rozestruiken door onoor-
is Zaterdag 10 Maart
AFWEZIG
ROZEN.
G1ERVATEN 800 Liter inhoud
f 27,Zwaar vertinde ROOM-
TONNEN 40 Liter f 7,50 p. stuk.
RADIO-TOESTELLEN
geheel compleet van de nieuwste
vinding, prijs slechts f 180.-,
alles inbegrepen, bij 32
J. HOLLEMAN,
Zuidzijde, Den Bommel
Hoe meer het voorjaar nadert, des te
Nadat het ontbijt was genuttigd, werd de jacht
thans met vernieuwden ijver, op groot wild her
val. Maar na den middag kwam er verandering
in het tot hiertoe zoo heldere weer; de hemel
betrok allengs geheel, 't bleef wann, zelfs zoel in
de lucht en in het westen pakten grauwe wolk
gevaarten samen, 't Liet zich aanzien dat er een
dier late onweeren opkwam, die in dit jaargetijde
soms boven het „bosch" losbarstten.
De hertogin had zich met eenige heeren en da
mes op een hoogte geposteerd, die het beste uit
zicht scheen te bieden; maar weldra nam de jacht
een andere, ongedachte richting en maakten de
toeschouwers zich gereed om van standplaats te
veranderen. Hierbij had mevrouw van Walmoden
een klein ongeval; op eens brak de buikriem van
haar paard en alleen de tegenwoordigheid van
gest, waarmede zij uit den stijgbeugel op denr
grond sprong, behoedde haar voor vallen. De rit
kon wel is waar niet voortgezet worden, want al
had een van de bedienden haar ook zijn paard
kunnen afstaan, zoo was er toch geen ander dames
zadel te krijgen. Zij moest zich dus getroosten om
achter te blijven en wilde te voet naar Bucheneck
gaan, waarheen het paard door een van de knechts
zou gebracht worden.
Adelheid had den man vooruit laten gaan en
toefde nog op de hoogte, waar 't nu stil en eenzaam
was. 't Scheen wel, dat het ongeval haar niet on
welkom was geweest, daar 't haar van de nood
zakelijkheid onthief om de jacht ten einde toe bij
te wonen, 't Is altijd een verademing, als men het
masker kan laten vallen, dat iedereen misleidt,
en weer frissche lucht kan scheppen in de eenzaam
heid al is 't alleen maar om te voelen, hoe zwaar
dat masker ons gedrukt heeft.
Waar was de koele, fiere rust gebleven, waar
mede de jonge vrouw voor eenige maanden aan
de hand van haar echtgenoot haar nieuw leven
was begonnen? Thans, nu zij wist dat niemand
haar gadesloeg, kon men duidelijk zien, dat zij
een ander mensch was geworden. De uitdrukking
van wilskracht op haar gelaat, die onwillekeurig
aan haar vader deed denken, was nog toegenomen,
maar dit had ook nog een anderen, een smarte-
lijken trek gekregen, die van zwijgend leed, van
geheimen angst getuigde. Hare blauwe oogen had
den hunne kalmte en koelheid verloren; ook daar
in lag een wereld van strijd en leed, en ze liet het
blonde hoofd op de borst zinken, als onder een
zwaren last gebogen.
En toch voelde Adelheid zich verlicht bij de
gedachte, dat deze dag de laatste was, dien zij
op Furstenstein zou doorbrengen. Den volgenden
dag op dat zelfde uur was ze al ver weg, misschien
bood de afstand redding voor die geheimzinnige
macht, waartegen zij nu reeds verscheidene weken
zoo angstig en zoo rusteloos streed misschien
zou 't beter worden, als zij niet dag op dag die
oogen zag en die stem hoorde. Als zij dien toover-
cirkel ontvlood, moest ook de bekoring wijken,
en nu kon ze dien eindelijk ontvluchten God
dank!
Het gedruisch van de jacht verwijderde zich
al meer en meer en verstomde eindelijk geheel;
maar in het bosch, dat den berg bedekte, lieten
zich thans voetstappen vernemen, die de jonge
vrouw waarschuwden, dat zij niet langer alleen
was. Zij wilde heengaan, maar op hetzelfde oogen-
blik, dat zij zich omkeerde, kwam er iemand uit
het geboomte te voorschijn en stond Hartmut
Rojanow tegeover haar. Wordt vervolgd.
E. WERNER
VERTALING VAN HERMINA.
Geautoriseerde ultgare van D. BOLLE.)
I
Prinses Sophie was met hare hofdame en de
meer bejaarde dames per rijtuig naat Bucheneck
gegaan èn trachtte nu in de eerste plaats beslag
te leggen op haar doorluchtige neef. Maar dezen
bleek een ongeloofelijk talent te bezitten om zich
aan hare vervolging te onttrekken. Men zag hem
overal, behalve in de nabijheid zijner vorstelijke
tante, totdat, deze eindelijk het geduld verloor en
een van de heeren beval vorst Adelsberg bij haar
te brengen. Aan dit bevel moest Egon nu natuur
lijk voldoen, maar hij was voorzichtig genoeg zijn
„bliksemafleider" mede te nemen: Ronajow liep
naast hem, toen hij voor de prinses verscheen.
„Zoo, Egon, krijgt men je eindelijk eens te zien!"
luidde het allesbehalve vriendelijke ontvangst.
„Ge schijnt 't vandaag al bijzonder druk te hebben!
„Hoe druk ook steeds ben ik bereid mijne
allergenadigste tante van dienst te zijn," ant
woordde Egon; maar zijne beminnelijkheid baatte
hem niets en de prinses zag hem van boven tot
onderen met een vernietigenden blik aan.
„In zoover de ridderdienst bij mevrouw van
Walmoden je althans den tijd daartoe laatl Ze
r.GinBORri-5
[Ï1TANOI
|KLCEFPA5Tft-,