GUTERMANN'S NAAIZIJDE in groote kleursorteering 5 ct. per rol - DE BIJENKORF, GOES
Krachtig en Onvermoeid
ALBERT HEIJN'S
KOFFIE
ALBERT HEIJN
Fermitan
rui allerlei in
Noord-Hollandscii
Dagblad
Waterschap Haatland c,a.
Maandag 16 October 1933
Woon- en Winkelhuis
SCHOUWING
Woensdag 18 October 1933,
Noord-Holland
ALGEMEEN ERKEND ALS DE ALLERFIJNSTE!
Adverteeren
DONDERDAG 12 OCTOBER 1933
NIEUWE ZEEUWSCKE COURANT
Slooten, Heulen
en Dammen
publiek verknopen:
Het gunstig gelegen
Meubilaire Goederen,
iederendagweer
Vl
per half pondspakje 22 32
3745, 50 en 55 cent
Vraagt uitsluitend onze verpak
te Koffiesoorten, U heeft dan
de volle zekerheid, de echte
ALBERT HEIJN'S KOFFIE, vol van
geurenfijnensmaakteontvangen
99
wormpoeders
en wormolie
Wie niet adverteert, heeft geen recht op succes.
Dit nummer bestas
VAN HIER EN DAAR =j
Esperanto en dei Katholieken.
Men schrijft ons: Wïji leven in eep in
ternationale tijd. Ben verfijnde .teohmiiab
meieft met haar iiibgebireid snelverkeer te
land. ter Zee en in cte lucht; de afstanden
doen vervallen, de landsgrenzen v'erdo.e-
zield, de wereld omvatten vrij gelegd v'o.or
dien t'lik en heit, hiairt en vooral voor het
koel tellend verstand van den nieuwen,
mjemsoh. Wianit. er isi een nieuwe tijd met
een nieuwe miemsch. En in dezen nieutwia
tfjd en döor diti nieuwe mensehdoim is onze
H. Katholieke Kerk ineens voor nieuwe
vraagstukken, moeilijkheden, maar ook
mogelijkheden .gezet,
Wij. zijn er ons van hieiwnsltj (dit is de
e'cüoome gedaühtjei van 't Katlhiolicislm'e)
dat zij dia vraagstukken oplossen, die
moeilijkheden overwinnen, die mogelijk
heden in dladen zal omzetten.
Toch .edsichit dezei internationale tijd van
allo menschen, maar in 't bijzonder van
van ons, Katholieken, bielangisteUimg voor
da Gemeenschap. En één der grootste hin
derpalen, die de glemeenschapsgiedaöhite', do
toenadering tusslehen imensöhlein en vol
ken. het, toereiken va,n ,het grootte, k'atlhiO'-
lieke ideaal: „De vrede en de Liefdlei van
Christus in het Rijk van koning Chris
tus", in den weg staat is abboluph da
taaBnoeilijkheid. Wegneming dier moeilijk
heid' zon een weldaad van allergrootste
Vetetókenis en waarde zijn. Wlelnu, diifc ur
gente vraagstuk kan zeer en zeier g|e-
miakkelijk worden opgelost, door een ge-
.ineen'SichajpIpielij'ke taal, een tweede, taal
siaaist, de eigen sohoone moedertaal, ,eienl
wereldhullptiaal, door htet Esperanto,, de
'geniale taalsohieppliing, die, niet ontstaan is
uit roemzucht v,an 'n wetanseh'aptoaniaik,
maai uit da vredelievende geest vlan eien
no tel mensch„in wien, geen bedrog was"
{Frater Wigtoertus van Zon). Wij 'Ka
tholieken kunnen het waardeleren, dat met
„nrao k'aj pat».", d.i. „met Helde en vrede"
als wapenen, Dr. L. L. Zamenhof hoe
(parodoxaal 't ,ook klinke een. oorljog
htegon. voor vrede, en liefdé onder da'
menschen. Wiant da liefde tot den even-
nrensch, naast da' liefde tot; Cod, vormt
aait «amen niet „het grootste gebod in do
Weit van God"? En is onaa .Katholieke
Kerk, steunend op dak maehtigie gehiod
niet alle eeuwen door de „internationale"
geweest.? Esperanto en Ka.tholimsmie staan
vlak naast elkaar. Dit moeten alle .Ka
tholieken, dia krachtig! em daadwerkelijk
willen meevechten in den strijd voor Kerk
en Maatschappij1 tenvolle erkennen em.
waarde,eren. De eminentste onder oins,.gin
gen daarin al voor: „Ik zie in esperanto
een waardevol middel tot toehond van de
éénhejd onder da KatthioBeken der gahaella
wereld", erkende Z. H. Plans Pjuis X.
Meer dergehjfca uitspraken zouden wijl als
elven zooveel sprekende feiten kunmlep, a,ain-
toomen.
Evenwel is heit! een jammerlijke Waar
heid1, diait nog zoovele Katholieken 1 de
machtige1 waarde van 't esperanto niet
willen beseften en Wiaardeeren, ondanks
het feit, dat, andersdenkenden, vrijaneitisie-
laars, socialisten en communisten d© hulpi-
taial uitbuiten voor hun ideeën en bawe-
gjngi an zelfs onze ,H. Kerk mieit' hiaiar
Godsdienst en idealen bestrijden.
Hoe verkeerd, boa bedroevend is die
onverschilligheid! Wiant, wat geeft ons,
Katholieken ;h©t Esperanto, ijiet een uinieke
geletgemheid om' voloipl Katholiek, d.w.z.
over heel de aardbol één te zijn in ge
loof! Hoeveel gemakkelijker kunnen wij:
met elkaar meeleven in heel de wtereld,
in den ééneu, grootem, waren geest van
Christus1, als we... elkaar verstaan!
Daten wij, Katholieken, het Esperanto
tpen tien goede .uittouiten! W|erp!en wij den
strijd voor ,onztei beginselen, voor v'erdedi-
gdng ,en verbreiding der Eenig'e Waarheid
op int;ernationaal front! Hat Eisjpenatnijoi
sitjelt ona daartoe ten volle in staalt. Katho
lieken. leert Esperanto!
'Er zijn vele, zeer vela vdordëelien, die
de kennis van Esperanto ons genten kan.
Aan ieder afzonderlijk hrenigtt 't Ejspejr.an'tia
nut en vaorde.elen, zoo niet stoffelijk, dan
tpen Geestelijk. Katholieken, 'helpit mies
in den strijd' voor de vrede en Liefde vlam
Koning Christus; voor verdediging en Ver
breiding der Waarheid, voor verweizenBj-
king onzer Katholieke idealen met en door
esperanto! Heit is een schitterende moge
lijkheid en daad, dat wij met het kruis
in de hand en het esperanto in de mond
del Katholieke Kerk en Zaak willen die
nen en onze onvergankelijke begins'e.len
kunnen uitdragen over gansch de wereld.
Katholieken, leert esperanto!
.Ote strijd lussi'hcn Oost en Wesl.
'Er zijn geen hlftetanden meer, hoort'
men tegenwoordig de (menschen. Zeggen,
en zie wijzen je dan. pp da recordvluch
ten van onze vBegeniers, die in 'n mini
mum van tijkl na,ar Indië (vlogen om' Kerst
geschenken pf' St. iNiooliaiaspiakjas pvea' te
OntegjamZeggeLijk waar; mlogelSj'k 'z!al de
'K-L-M. in de toekomst ook goedkiojolp®
vapantiekaarben naar Indië afgeven. Djoeh
is met dat al dë toenaderingtfusHehteln
lOpst en (West ook m'aar één sdhrpd!^
gevorderd? Is het hart van onze bruine
broers warmer gaan kloppen voor dia
Manke kolonisten? O'f' blijft er tussöhen
den prac'tischen handelsman 'van het
Westen en den myistieik' aangelegden Oos
terling 'n gapende afgrond, waar gem
vliegtuigen over heen kunnen en ge<<;i
.radio, doordringt
Onze voorouders hebben zich nooit
voel moeite gegeven om in de zitfi.' van
iiofc levende Oosten door te dringen. Ze
beschouwden den inlander als '11 onlh'e-
igrijpeliijk', onhandelbaar wieZen, dat 'men nu
eenmaal niet missen kon, en waarmee mien
'rekening moest houden, 'doch. die voor
geen toenadering, vatlbaar Was.
Sindsdien is er veel veranderd. Steeds
dieper dringt het Bewustzijn tot ons door,
■dat het rijke Insulinde daar niet Bgt
om door hebzuchtige Europeanen lteeg-
•geplunderd te worden, ma,ar dat koloni
satie allleen dan gerechtvaardigd is, wan
neer we den inlander in ruil voor zijjn
Ipijnducten iets toeters (Wetten aan jja
hi oden.
Als Cultureel hooger ontwikkelden dra
gen wie allen de plicht onze b'raederrf in
het verre Oosten deelachtig te maken aan
het 'beste, w'at onze iWesferslche Besloha.ving
in zich draagt.
Alleen dan, maar 'dan pok ontegen
zeggelijk zek'er, Zuflem Oost en West el
kaar Toegrijpen en toenaderen.
In vergaderingen en geschriften, in
wteord en beeld verkondigt men ajln op
vatting over de, wijze, waarop Indië mloet
gewlonn'en worden. En Wat zien we au
lederen dag klinkt de dreigende revolu
tiekreet de Europeanen de zem. in
ydherper en dieper in onze ooren. P|e
Ipessimisben onder ons bespeuren in de
sluimerende krachten van het Oosten
reeds een ontwakende grootmacht, die het!
iWesten ga,at verpletteren.
M,a,ar, Zijn wé dan ook' -wel opl den
goeden 'Weg Kunnen w© nu werkelijk
het Oosten niets beters aanbieden dan
onz'e surrogaten van mtensclh'Waardigheid,
ers,a,t)Zmdidde!en voor vertonen arbeids- 6n
levensvreugde, ziooals: cinema, revue, jalziz-
biand, bbksplartiji, sig[arette,n eu bedwel
mende dranken, crimineel© romlaus en vtrij'e
Befldlel?
'Die groot© nationalistische /agitator, Üe
ondanks alles symplathiieke Gandhi dacht
©r anders over, toeoi hiji toet het Jlohan-
ncs-evangelie in d® hand het Wfeisten
verweet, da,t zlijj 'het beste van ha,ar
cPltuur „de godsdienst der lieffde',' niet
beleeft.
Klinkt dit verwijf in dei. moud vlan 'n
heiden niet beschamend voor ons? Maar
ach, die moderne geluiksbbden van ,het
ongeloof hebhen ons vdlk m'et den Chris
tus ook' Zij'n vredei en Zlij[n liefde out
nomen, ©in daarom' beseffen We niet, dat
H'ij', die geboren Werd tuss'chen Oost en
West, de eeuigie, en m|aiehtige sohakel is,
die Oost «n Wiest klau vereenigem.
,W,anneer zuRen We allen ons geloof
beleven, zooals die m'peder, toen Ze hcöj
dierbiaiarste wla,t ze lïezlat, haa,r priestlep-
jpngen, met de Llo-yld n,a,ar Indië zag
(vertrekken „Ik zie je WteHiHdhtnooit
'weep opi deze wereld, tolaftr alls ledem'ateln
v,an denZeffdten Christus putmoeten we
elkaar iedere,n -dag pan het Eiudhatristi'--
ische Giastmaal, en ida.ajr bllïjlf ik met je
verenigd in gelbfed voor Indië.V
Lepjcl, mes en i-ock.
Het heef'; altijd «en zekere b|efeo,ring,
de voofwerpten, di© wij] dagellij(k's gehrui-
zic'h te verdiepen in de geschiedenis van
ken. Zoo 'hebben wdj| eiken dag lepel, im'es
en vork noodig en het lijkt ons heelï na]-
tu/urlljk, djat di© drie voorwea'pien, iver-
eenigd in den naiam! ,,h'e®tek,i' stepds bij
'elkaar moeten hebben behoord' eu altijd
het toodel hebben gehad, Waarmee! wij
Zijn opgegroeid.
Die geschiedenis leert eivenW|ell, da,t het
heel anders: is.
Het mes w|a,s sinds onheuglijk© tlijlden,
wiaars'ehljuUijjk' zlool'ang er meuscheu be
staan, in gebruik. E,en absolute noodzake
lijkheid, wjiar het gpld, den jialcMbuit,
het eenige voedsel uit helt tijdperk! dier
Nomiaden, onderling te verdeeieu. Zoo kan
nen wij' vuursteemmessen v]ap versdhilltelnd
model en v,an vei'schiïleinde soort, .afkom
stig uit het steenen tijdperk'. iVlau lateran
datum zijn de messen van tjjzier eu brons,
messen, die gietolaiakt zijh uit één stuk imei
een houten heft of vlan metaal met eten
heft van been. In hioiofdlzlaak kbmeu ze,
wat hun toodel betreft, met elkaar over
een.
Ook do lepel' ivterd reeds in overoude
tiijldten, Zijj het ookl iu /zleier primitieven vorm
'gebruikt om vloeibare en half-vlöei'blare
levensmiddelen tot zich te neïn'e»i. Dë As-
syriërs haiddten reads' in 1100 v. dhr. ko
peren lepels in géb'ruik, ld© Eigyptelnarein
toedienden zich van houten exemplaren pf
van lepels, uit hoorn of bfeien gesneden,
rijk Versierd mfet hbestenkteplpen ,en an
dere, grillig, sn'jjlwlerk. Ook blijf dtei Grie
kten vinden Wijl reedsi in de vroegste/ tlij!-
dien kbpieren, Zelf'si gouden lepels', al ge
bruikte men aian tafel ook gewoonlijk'
schelpjes van uitgehold, stevig gekneed
Wrooddeeg.
D© oude Rlomeinen kenden efraojee.ns
lêpfeökf." Opigpavingen in Pompei hebben
pirachlig© bronzen lepels ,aan het daglicht
giebtaaidht met rechte, gave stalen, dia
sioim's in ©en paardenhoef', soms in een
grappige figuur uitliepen.
In da (middeleeuwen paste men over
het algemeen de antieke! mlodeHen toe, dia
opi kunstige wij:ze geïmiteerd werdetn. Ar
tistiek be'Werkbe lepels .dienden op h'atJ
altaar om da verschillende wijhsoorteu .te
mengen ,of om de hostie uit den schrijn,
te nemen. Die steel van dip altaariepjala
wlas kort en recht, de schaal was van zil
ver, kristal of half-edelsteen, gewoonlijk
rond ©11 pla,t van vorm'.
Die veertiende en viijftieinde ©ouW maak
te van den lepel', zoo ook van het mos,
kostbare luxe voorwerpen. Goudsmeden,
émailleurs en ivoordraaiers van groot© re
putatie hielden zich met het vervaardi
gen ervan bezlig. Dte 'grondvonn bleef, ttpj
een enkele uitzondering na, zooolsl diö
door den loopi der eeuwen heen altijdl
geweest was. Berst de, achttiend© «euw
tracht lepels met langen, min of meer
■gebogen steel en ovajlë, vrjjl diep© selilap;
miodiellen, ziooials wij! die tegenwoordig
kennen. In 'dien tjjj'd beginneji do fabrie
ken tepels te mlaken van hout, hoorn,,
zilver, goud, paarlemoer, glas, en aüe an
dere materiaal, dat ervoor in aanmerking
kan komen.
Hielt jongst® Bd v,an het drietal, dat ons
talfe'l'bestek voltooit, is die v|oirk. iWel ken.
d'a men haar lang geleiden reeds in den
ten of anderen vorm, maar in de moeste
gevallen had zijl alleen de taak, heti stuk
vtaeseh, dat gebraden moest worden, bo
ven het vuur te houden of als' hulpmiddel
te fungeeren bjijl het t-ran'cheeiren van ge
braad. Die vorken waren groot en had
den twee tanden, Zonder bijzondere) ver
siering v,atn goödikoop materiaal gemaakt
en Zoo zlwia,ar, dat ze onhandig genoemd
mioBsten worden.
Aian den maaltijd zelf' .gebruikte' men
tot ver na de Rienaissaucte eenvoudig zijn
vingers bijl het na,ar dien mond brengen
dier gerechten. Die eerste varkfem, die aan
tafel gebruikt Werden, waren, evenals Bs
pOirfipironkeRj'ke miadellen, fweetandig ela
uit één stuk' gemaakt. Eerst langzamer
hand werden vorken in den handel ge-
Bracht, dia een laparten steel hadden.
In de vroege middeleenwen werd mfet
Woord ien geschrift' gestreden tagein het
gebruik van Vorken diet als ongekende
luxe werden beschouwd. 'Eerst in de acht
tiende eeuw raakte men etraan geWend,
vorken te gebruiken met vier tandefn, mo
dellen ziooials wijl 'die nu nog kennen.
OP
OP
Notaris D. C. VAN WERKUM te
Heinkenszand zal op
v.m. 12 uur, in het café der fam.
v. d. Bulck te 's-Heerenhoek, ten ver
zoeke van de Erven Mej. de Wed.
A. L. DE iflOOR geb. P. VAN WAAR
DENBURG,
met erve, gemerkt no. 4, te 's-Hee-
renhoek, kad. sectie A no. 689, groot
1 A. 54 c.A.
Op gebruik bij de betaling, uiter
lijk 18 Nov a.s.
Te bezichtigen alle werkdagen
van 10 tot 4 uur.
Onmiddellijk na afloop dezer ver-
kooping zullen aan gemeld pand
om contant geld worden verkocht, de
alsKabinet, Kast, Tafel, Spiegel,
Hangklok, Naaimachine met Tafeltje
Bedden, Stoelen, Gordijnen, linnen
goederen enz.
Te bezichtigen 's morgens voor
den verkoop.
Nadere inlichtingen ten kantore van
genoemden Notaris. 32245-37
Zoekt U een afdoende en succKielle
reclame In Noord-Holland koven 't
Plaatst u«e aanbiedingen, aanvragen,
bekendmakingen, enz. In bet - - -
let meest gelezen dagblad in Noord-
Holland boren bet Y, eist editie's
voor Alkmaar, Helder, Hoorn, Pur
gerend en provincie - - - -
Aanvragen voor advertentietarieven
riekte men un de Administratie
HOFPLEIN 6 ALKMAAR
- Telefoon 433 en 633 - -
Als gij lijdt
aan:
Zenuwachtigheid^
Gebrek aan eetlusr
Spoedige vermoeid*
<heid
^Bloedarmoede
Algemcene Slapt»
Slapeloosheid
dan
hebt gij
Sanatogen sfm
noodig
'ol opgewektheid en energie,
lederen dag opnieuw.
Zoo zoudt ge wenschen dat het was
en zoo kan het ook zijn.
Want Uw vermoeidheid en loom
heid, dat gebrek aan lust tot werk
of ontspanning is slechts een gevolg
van het feit, dat er te veel van Uw
zenuwkiacht is gevergd.
Nieuwe krachl moet
worden toegevoerd,
extra kracht is noodig
in lichaam en zenu
wen, om vermoeid
heid te overwinnen, om energiek
en krachtig te blijven.
Neem daarom eens enkele weken
Sanatogen. Daarmede zult ge Uw
lichaam juist die stoffen pfrosa
phorus en geconcentreerd melk-
eiwit toevoeren, die bloed, ze
nuwen en spieren noodig hebben
om nieuwekrachtuitopte bouwen,
„Sanatogen ia Het beste verster
kingsmiddel. Het wekt den eetlust
op en doet zwakken en herstel- -=
lenden in kracht toenemen," -
schreef Dr. J. C. van E., te L.
Reeds na een kortstondig gebruik
van Sanatogen zult ge
bemerken dat ge U
krachtiger voelt, bet
werk U minder in
spant en 't gevoel van
oververmoeidheid
's avonds U niet langer bekruipt,
Het Zenuwsterkend Voedsel
O
Bij alle Apothekers en Drogisten vanaf I,— per bus
GOES, Lange Kerkstraat 6, Tel. 340
IERSEKE, Kerkplein B 263
is eigenlijk niets anders dan het
afgaan op zaken, inplaats van te
wachten tot men tot U zal komen
Met dit Blad gaat U met succes op zaken af!!
verdrijven zeker en snel spoel-, made- en maagwormen, zoowel
bij volwassenen als bij kinderen. Wormpoeders f 0,85 per doos.
Wormolie f 0.85 per flacon. Verkrijgb. bij Apoth. en Drogist, of
n jontv. van het bedr. door Firma Jacoba Maria Wortelboer.
Postgiro 17039 Oude-Pekela.
Bureaux van Redacti
Telefoon Interlocaal
Bijkantoor MIDDEL
GROOTE WAARDE
VAN PUBLICITEIT
Neien aan nieuws oj|
leldfront, onütoreeikt 1
Onder Hoogspanning
werkt ,aa,n de voorbere
OnlwaipiKningisoonfereln'
fae-ginit. Mat man ©n
onider de grnortie moge!
itja trekken tegen Duil
mewliti eisc'ht, zich bier
dier gevallen uitstp)raa|
Dui,1®chland is eidbiber
ten bij alle veroordeeli
jniBfairisten, mo©t me,:
Frankrij'k's vre,es
Duiischland adelt oure^
iken Hitier .en Göring
dig© redevoeringen uil
iugelicBte wieet, dat d*
vdoHtlust v ertoaeriijikei
j.!ro]plaig!auda meifc, zwaï
treden. Tientallen pa
afgebeuld in de conc
halve Frankrijk voelel
(geland, noch Ittalië eJ
voor inwilBging dieii
(Wanneer de teeltenen
die partijen elkaar we
Duiteehland wel mo
weet Wiait hek z'eggen i
tegen zich te heblben
uiterst zuoir voor de
nissen op hun weg
Huurder omdat, tensloitj
ook all'eisibiehalve „zioe'
Xtaliaansclie' pers Mjvj
S'lavië an Frankrijk i
haitig dan da Duitse
kring. Wanneer zij
mat 'n wrok, wa,arui
voortkomen.
blindheid zijn
regeerders
Da nieuwe Spa,ans
hal verstandig bleslu
Cortes te ontbinden
(gen uit te schrijven
Er is nu tenminste
aiian die thans op dia j
itouzeand worden naai™
irmndeir kwaiad knnnq
•dëüjk zal het Splaan
het nog fatsjoen ©n im
grondig genoeg heb
Itische plattoranders,
katholieken althans
.splintering van liun
fflMLant. ie.n zullen
trekken. Dat kan hv
vooi'dieel strékken.
heid. De roode b-eulie
teelden zich in wreia
•ua Volkenbond, die 2
ache Joden ZO|0 vlu
oen verwijt tot hen
aardig
Dei taalstrijd in B«
weer op, door de srii
aan de Grenfcsiehe Hoio
'gezinden rector a,an
geschikte Vla,niing,
vo-r te vinden was.
week, toen prof. Be
■wera. Geen Vlaams©!
aanwezig. Prof. So>
nieuwen reotor ,g©t|
sljaanden voet do,o,r
slagen. Hetj optreded
diende dat, maar de I
ha,ar starre, Waalscl
Over het proces cl
brand zwijgen wij I
tweede tooneel speel]
d'anlkjs wékenlang, \l
Zen weet men noJ
Febr. j.l., naimelijikl
lëel jn brand stoik. ij
taeit den dag zieligf
lijkheid, 'die dit; wra
tenen klonk, is nu
hartig geworden. On I
■den bleklaiagde te veil
in «en bbnitjiaisi geit]
poUtteaiffent is aang|
te veegen! Ook de|
g'Sen oipiheldering inz
del drie Bulgaren e
■daarsblank zitten.
Het Oostelijk frcl
do,or helt zich. Boes
echen Rusland en
wiederzijdsohe verw!
én de ruzie om
BifloiorWeig, wlaar Jan
als altijd, de Russiis,
te dringen, wordt m
hablbem dreigement].'
niah dezelfde toetee
t(9n, maar dat dit
rij© nogeens opi w
heol goed mioig'eiBjk
departement van O
