XL.
I t 1 S
ieven
iheekbank
iieekbank
De Groote Oorlog.
MSG.
\L
Nó. 113.
Dinsdag 34 September 1918. Veertiende Jaargang
STAL.
Verschijnt eiken MAANDAG WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
(DAM.
rr:
foes maakt bekend
|nimum rantsoen (z.g.
deze voor 1 October
turn hierop niet meer
ïrrantsoen (brandstof
>eten ontvangen, dit
Imdat hierop na dien
[2 eenheden op hun
heden) ontvingen- of
|n bestellen.
LISSIE TE GOES.
»T der
oen.
EEKMAN.
G.
KAN DER MINNE.
De strijd in het Westen.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Welk weder zullen wij hebben?
UIT ZEELAND.
>aar na 1925 I pari
1/20 van hef ulf-
d bedrag per Jaar.
t»aar vollens opkllm-
|l ulflofln|splan van
900.— in 1919 fof
000.— In 19S2.
pul 15/19 en van de
H. OyENS kZOHEN
fe Rotterdam.
;R HOROIJK'S
ntoor der Gasfabriek,
ER HORDIJK'S
IJ n:
pari uit.
aag te bekomen ten
idelaren.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 1.daarbuiten 11.26.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën werden ingewacht vóór half ean uur "s namiddags.
Kanfoor v. d. Administratie: Boudewl|n de Wlttesfraat A 135° GOES.
Tel. in tere.Directie no. 94. Redactie no. 97.
Reelameberichten 30 Gt. p. r. BjJ abonnement speciale prjjs.
Advertentiim van 1—B regels f 0-7.6, iedere regel meer 16 Gt.
Eenzelfde advertentie S X geplaatst wordt 2 X
Moeuvres genomen.
LONDEN, 20 Sept. (Reuter). Haig
bericht
In den loop van den echtend voltooide*
Schotsche troepen de inneming van
Moeuvres, en overwonnen den tegenstand
van de vijandelijke afdeeling, die zich nog
in het dorp had gehandhaafd.
Na een hevig bombardement deed de
vijand hedenochtend een krachtigen aan
val op enz# stellingen ten N.W. van
Hulluch. De aanval werd totaal afgeslagen
en er bleven een aantal gevangenen in
onze handen.
Engelsche troepen deden hedenochtend
met succes een operatie van geringer
beteekenis ten N.W. van La Bassée,
waardoor onze stelling ep een front van
meer dan twaalf en een halve mijl voor-
uitgebracht werd tot de dorpen Kue de
Marie en La Teurelle. Er werden meer
dan 100 gevangenen gemaakt.
Een vijandelijke tegenaanval later op
den dag werd in een hevig gevecht af
geslagen.
Het Engelsche legerbericht van 21
September spreekt over het afslaan van
tegenaanvallen op Moeuvres.
PARIJS, 20 Sept. (Havas). Officieel.
In den loep van den dag hebben de
Franschen hun vorderingen voortgezet
ten O. van Essigny-le-Grand, alsmede op
het plateau der hoeve Molsy. Zij maak
ten gevangenen. De artilleriestrijd blij ff
levendig in de streek van »t. Queutin
en ten N. der Aisne.
PARIJS, 20 Sept. (Havas). Hernieuwde
pogingen van den vijand om onze stel
lingen op vier punten in Woëvre en de
Vosges aan te vallen werden afgeslagen.
BERLIJN, 21 Sept. Hetavondcommu.
niqué meldt
Voor ons Siegfriedfront tusschen het
woud van Gouzeaucourt en Hargicourt
zjjn sterke groote aanvallen der Engel-
schen onder de zwaarste verliezen voor
den vjjand mislukt.
In
Losse Berichten.
Be strjjd in Palestina.
Palestina hebben de Engelsehen
over een frent van 16 mijl tusschen
Rahat en de zee aanvallen. Gedurende
den macht braken zij door de Turksche
linies. Turkeran, 20 K. M. van het oor
spronkelijk front, werd in den middag
genomen.
Cavalerie achtervolgde het Turksche
leger en rukte naar het Oosten naar
Nablus op. Andere cavalerieafdeelingen
rukken naar Elabula en Beisau op om
den terugtocht der Turken naar het
Noorden af te snijden. 300U gevangenen
lijn gemaakt.
Den vorigen dag had de Engelsche
rechtervleugel ten Westen van de Jor
daan aangevallen en Elmughier bezet,
Men seinde ons uit Palestina;
LONDEN. (Officieel.) Bijna geheel de
Turksche terugtocht is afgesneden. Wij
bezetten Lazareth en Baisan. Nu reeds
zjjn 8000 man gevangen genomen en 100
kanonnen bait gemaakt. De buit is echter
nog veel grooter.
Suceessen der Serviërs.
De Bulgaren hebben hun stellingen
ontruimd ever een front van 70 mijlen,
van Monastir tot de Vardar. De Serviërs
maakten 5000 gevangenen en veroverden
60 kanonnen, waaronder meer dan de
helft der zware kanonnen, waarover de
vijand beschikte.
Aan den linkervleugel van den Itali
aansch-Franschen sector ontstond een
zware brand, die wellicht de inleiding
is tot een nieuw offensief.
De Serviërs zijn thans 30 mijlen opge
rukt. De Bulgaren trekken in wanorde
terug in de richting van de Tsjerna. Het
eerste Bulgaarsche leger van 50 battail-
Ions is volkomen verslagen.
Be beantwoording van Burian's vredesnota.
LONDEN, 20 Sept. (Reuter.) Wij vei-
nemen dat, daar ie jongste Ó.-H. nota
aan elke regeering afzenderlgk gericht
is, een gemeenschappelijk antwoord van
de zijde der eeallieerden onwaarschijnlijk
moet warden geacht. De houding der
verschilende Entente-mogendheden ten
opzichte van de nota is voldoende dui
delijk geworden uit de verklaringen van
de verantwoordelijke ministers der geal
lieerde landen in Eurapa e* van president
Wilson.
Elzas-Lotharlngen.
Hoe de Duitsche regeering over de
teruggave van Elzas Lotharingen denkt
blijkt op ondubbelzinnige wijze uit het
geen de Duitsoh officieuse „Nordd. Allg.
Ztg." zegt over de aanstelling door de
Fransche regeering, van een enderstaats
secretaris voer dit gebied.
Frankrijk, zegt het officieuse 'blad,
voert een gevoelspelitiek het heeft
geen eog voor do feiten en voor zijn
„werkelijke belangen". De Elzaskwestie
wordt dan oek de grootste hinderpaal
van den vrede genoemd. En tevens meent
het blad dat een deel der Fransche be
volking zelf het met deze politiek der
Fransche regeering niet eens is.
Os fundamenten van een Bertha".
In de besschen van Corbie, nabij Beau
mont en Cugny, hebben de geallieerden
de fundamenten gevonden van een
Bertha", de laatste, die haar moorddadig
vuur op Parijs voortzette. Het kanon zelf
was natuurlijk weggevoerd.
Deze stelling bestond uit twee gedeel
ten, het emplacement van het eigenlijk
stuk, en dat van een namaaksel. Eigen
aardig: het namaaksel was verdekt op
gesteld, het kanon zelf niet. Het verdra
gend stuk schijnt, te eerdeelen naar de
fundamenten, niet getroffenhet empla
cement van het namaaksel daai entegen
blijkt deerlijk door bommen gehavend.
Tegenspraak.
In verschillende Fransche bladen was
onlangs gemeld, dat de Duitschers in het
door hen ontruimde gebied zelfs de kerk
hoven hadden omgewoeld em de dooden
te bestelen. Een speciale medewerker
van de „Echo de Paris", die hiernaar een
onderzoek heeft ingesteld, spreekt deze
lasterverhalen beslist tegen, en erkent,
dat de Engelsche en Fransche gesneu
velden op dezelfde wijze werden begraven
als de Duitsche en dat de kransen en
kruisen nog ongeschonden aanwezig
De Crisis in Duitsohland.
Een medewerker in Duitschland van
„De Tijd" bericht aan zijn blad
Er is een ernstige parlementaire crisis
ontstaan door het drijven der uiterste
Linkerzijde naar een regeeringsvorm,
die meer in overeenstemming moet zijn
met de wenschen van de socialistische
zjjde is zóó sterk, dat het Centrum zich
bereid heeft verklaard aan de socialisten
een aandeel in het verantwoordelijke
rijksbestuur te geven. De sociaal-demo
craten verlangen echter behalve de be
zetting van het Ministerie van Binnen-
iandsche Zaken ook zekere politieke
waarborgen. Ten aanzien van dezen wil
het Centrum hun alleen tegemoet komen
door het opgeven van elke poging, om
de buitenlandsche staatkunde te belas
ten met de Fmsche troon-quaestie, en
doer overneming der socialistische vre-
desformule ten aanzien van België. Op
heffing van den staat van beleg, door de
soc.-demecratie eveneens gevorderd, acht
men buitengesloten, evenals de doer
haar geëischte politiek van regeeren on
afhankelijk van hetgroete hoofdkwartier.
Een sterke groep in het Centrum tracht
den Rijkskanselier te handhaven, maar
schijnt in bepaalde omstandigheden tot
concessies geneigd, en is het met de
partij van Scheidemann reeds eens, dat
het lidmaatschap van Rijksdag en Bonds-
raad niet langer mag samengaan,
De aanslag op Trotzkl.
LEIPZIG, 21 September. (W. B.) De
„Leipz. Abendsztg." verneemt uit Kieff,
dat in Kursk op Trotzki een aanslag
gepleegd is. Een soldaat schoot op Trotzki,
doch raakte hem niet.
De correspondent meldt verder, dat de
Oekrainische regeering een samenzwering
tot een aanslag op den leider der Russi
sche vredesdelegatie Fekowski ontdekt,
beeft. (Maasbode.)
SPAKUI3.
De Spaansohe griep.
Naar de „Daily Telegraph" uit Madrid
verneemt heeft de Spaansche minister
van binnenlandsche zaken meegedeeld
dat de griep opnieuw zijn intrede in
Spanje heeft gedaan, doch thans een
ernstiger karakter draagt, waaraan het
ongewone droge weer mede schuld moet
hebben. In vele plaatsen zijn de scholen
en andere instellingen van openbaar nut
gesloten.
Typhus in Spanje.
MADRID, 21 September. Een nieuwe
geheimzinnige ziekte verspreidt zich in
geheel Spanje, vooral echter in het gar
nizoen te Madrid. In deze stad komen
tot nu toe 4UU gevallen voor. De eerste
symptomen gel ij Ken op die der bekende
griep, spoeuig echter treden typhus-
verschijnselen in. (Msbode.)
tUKHIht.
Goede tarweoogst in Amerika.
ST. LOUIS, 18 Sept. De regeering
maakt bekend dat in «erband met den
evervloedigen tarweoogst en de vast
stelling van de prijzen, Het graan bijna
terstond, nadat liet geoogst is, verzonden
wordt. Óp dit oogeublik zijn reeds onge
veer 1 millioen wagons graan meer alge
zonden, dan in het overeenkomstig tijd
perk van verleden jaar. 75 pet van den
wintertarweeogst is reeds van de boer
derijen verzonden en van den totalen
tarweoogst is reeds 45 pet. aan de markt,
wat een aanmerkelijk hooger percentage
is dan in andere jaren.
Distributienieuws.
De gemeentebesturen van Amsterdam,
Rotterdam, Den Haag, Utrecht pn. Gro
ningen zijn opgeroepen tot een be
spreking op heden (Maandag) met mi
nister van iJsséisteijn betreffende de wijze
waarop de volksKleeding zal worden ge
distribueerd.
De regeering zal volgens de laatste
berichten dienaangaande geen verandering
brengen in het vetranteoen.
De bladen vernemen met zéker-
hëid, dat het in de bedoeling ligt den
opslag van aardappelen door particulie
ren voor het a.s. winterseizoen mogelijk
te maken tot pen beperKte hoeveelheid.
Boterprjjs.
De regeering heeft het voornemen
jnet 1 JSIov. den boterprijs te bepalen
op f4.40 per kilo.
Ons brood.
Naar wij vernemen zal met ingang
van de meuwe broodperiode het witte
brood zijn samengesteld uit 50 pet.
tarwebloem en 50 pet. roggebloem.
0e uitvoer van levensmiddelen stopgezet.
Naar wordt gemeld zal de uitvoer van
levensmiddelen en va* alles wat er mede
in verband staat, worden stopgezet.
Omtrent het algemeen uitvoerverbod
verneemt de „Tel." nader, dat voor alle
artikelen, welke onder uitvoerverboden
vallen, en waarvoor tot nu toe uitvoer
vergunning kon worden verleend, deze
vergunningen bomen te vervallen.
De geldigheidsduur van reeds uitge
reikte uitvoervergunningen zal niet meer
kunnen worden verlengd, terwyl slechts
dan op nog geldig zijnde consenten mag
worden uitgevoerd, indien ten genoegen
der betrokken autoriteiten kan worden
aangetoond, dat verlading der uit te voe
ren artikelen reeds had plaats gehad.
Deze laatste bepaling beteekenc feitelijk
één tegemoetkomende houding van de
regeering tegenover belanghebbenden,
die anders door wederuitlading groote
financiëele schade zeuden lijden.
Natuurlijk zuilen die goederen, welke
volgens contract met regeeringen van
andere landen uitgevoerd moeten worden,
niet onder deze bepalingen vallen.
Brandstolfan.
Het Bureau voor Mededeelingen inzake
de Voedselvoorziening meldt:
De Rijkskolendistributie heeft de brand-
stoffencomtnissies aangeschreven voor
een goede regeling der distributie in deze
en de eerstvolgende maanden de volgende
bepalingen in acht te nemen.
Groep A. Ofschoon de algemeene dis
tributieregeling van 11 Maart 1.1. dit reeds
uitdrukkelijk vermeldt, wordt er nogmaals
op gewezen, dat zoowel de eerste een
heid van het minimum-rantsoen (z.g. April-
eenheid) als de zomerrantsoenen met 1
October a.s. vervallen. Deze eenheden
mogen in geen geval na dien datum ge
leverd worden.
In hoever het gedurende het stooksei-
zoen mogelijk zal blijken de aanvullings-
rantsoenen van klasse II tot en met VII
geheel of ten deele te leveren, kan op
dit oogenblik nog niet worden beoordeeld.
Daaromtrent ontvangen de commissies
te zij r tijd nadere mededeeling; vóór
dien mag dus op de aanvullingsrantsoenen
niets worden afgeleverd.
De toewijzingen, met inbegrip van de
September-toewijzing, stellen de com
missies in staat, om behalve de eerste
eenheid van het minimum-rantsoen (April-
eenheid), de volle zomerrantsoenen en
25 pet. van het rantsoen voor de groepen
B, O en D —7 thans in de eerste plaats
van het minimum-rantsoen nog twee een
heden, dus twee van de resteerende tien,
aan groep A te distribueeren.
Klasse VIH (Centrale Verwarming).
Hoeveel aan deze klasse van het rantsoen
geleverd zal kunnen worden, is op dit,
oogenblik nog niet vast te stellen. Tot
1 October a.s. mag in geen geval meer
dan 25 pet. van het rantsoen worden
verstrekt.
Groepen B, C en D.
Hiervan heeft groep C den voorrang.
Nadat de tweede en derde eenheid van
liet minimum-rantsoen verzekerd zijn,
dient gezorgd te worden dat van de res
teerende hoeveelheid aan ziekenhuizen,
sanatoria, kerken, scholen, centrale keu
kens, gestichten van weldadigheid of
algemeen nut, openbare gebouwen (niet
voor publieke vermakelijkheden), rijks-,
gemeente- en provinciale kantoren, als
mede gevangenissen, zoo mogelijk reeds
vóór 1 October méér dan 25 pet. van
het rantsoen verstrekt wordt.
Voor deze inrichtingen blijft het oor
spronkelijke rantsoen van 75 pet. der
normale behoefte gehandhaafd.
Aan de andere onder groep C ressor-
teerende instellingen, als hotels, pensions,
restaurants enz., alsmede aan groep C
zal waarschijnlijk niet meer dan 60 a 65
pet. van het oorspronkelijk vastgestelde
rantsoen, dus circa 50 pet. der normale
behoefte, geleverd kunnen worden. Voor
deze categorie van verbruikers kunnen
de commissies vóór 1 October a.s. vol
staan met levering van 25 pet. van het
rantsoen.
Wat groep D betreft, met de ver
strekking aan deze groep zal in het al
gemeen beter tot na 1 October a.s kunnen
worden gewacht, omdat op dat tijdstip
beter beoordeeld zal kunnen worden,
welke hoeveelheid brandstof voor het
stookseizoen waarschijnlijk ter beschik
king zal komen.
Mocht echter reeds aan deze groep
geleverd zijn, of mochten bijzondere om
standigheden de levering vóór 1 October
a.s. wenschelijk maken, dan mag in geen
geval meer dan 25 pet. van het rantsoen
worden verstrekt.
Inbezitneming tabaksgewas oogst 1918.
De minister van landbouw brengt ter
algemeene kennis, dat het tabaksgewas
van den oogst 1918 door hem in bezit
genomen is, of zal genomen worden, op
het tijdstip waarop het oogsten is aan
gevangen of zal aanvangen, en dat het
Rijksbureau voor Tabak, Prins Hendrik
kade 160 te Amsterdam, is belast met
de inbezitneming en inzameling van
voornoemd tabaksgewas.
Suikerbieten en voederbleten.
Het is- verboden bladeren van suiker
bieten en voederbieten te vervoeren of
te drogen.
Dit verbod is niet va» toepassing op
het vervoer van bietenbladeren van het
land naar de weiden of bedrijfsgebouwen
van den verbouwer, voor zoover dit ver-
Verwachting tot den avond van 24Sept.:
Matige tot kraohtigen, aan de kust tijde
lijke stormachtige Zuidelijks tot Zuid-Wes
telijken wind. Zwaarbewolkte lucht met tijde-
lijke opklaring. Waarschijnlijk regenbuien.
Aanvankelijk iets zachter.
voer geschiedt langs den kortsten weg,
en wel tusschen 1 uur voer zensopgang
en 1 uur sa zonsondergang.
Be millioenennota.
De Staatsbegrooting voor 1919 is in
gediend en wijst op den gewonen dienst
een tekort aan van f 37.633.125.84'/s, ep
den buitengewonen dienst een tekort
van f69.683.664.86, op den crisisdienst
een tekort van f23.361.740, totaal uit
makende een tekort tot een bedrag van
f 130.678.53U.701/,.
Toch ziet, zegt „De Maasbode", voor
den gewonen dienst de millioenen
nota er niet boos uit.
„Voerdeelige saldi als dat over 1916
ten bedrage van 19 millioen, dat ever
1917 ten bedrage van 29 millioen maken
voor de eerstvolgende jaren den gewo
nen dienst in orde, als de verhoaging
niet al te groot en de tegenslagen niet
al te onverwacht uitvallen.
Ook het loopende dienstjaar laat zich
goed aanzien. Voorzichtig geraamd wordt
nu een overschrijding der oorsprenkelijke
raming verwacht met ongeveer 25 mil
lioen, dat zou wezen een voordeelig slot
der geheele gewone begroeting, niet
tegenstaande zeer beduidende vernooging
der uitgaven gedurende den loop van
het parlementaire jaar van nog ettelijke
millioenen.
Onze middelen hebben dan ook een
buitengewone expansiekracht getoond
en verhooging van verschillende belas
tingen heeft de rest gedaan om den
gewonen dienst zoo bemoedigend in orde
te maken".
Het kwaad zit in den buitenge-
wonen dienst der crisisuitgave«, door
de mobilisatie, de levensmiddelenvoor-
zieamg enz. geschapen.
Wil men even het gevaarlijke cres
cendo der crisisuitgaven zien, dan vatte
men even in het oog de totaaluitgaven
over de verschillende jaren. In 1914
bedroegen zij 84 millioen, in 1915 209
millioen, in 1916 252 millioen, in 1917
348 millioen, terwijl zij over 1918 ge
raamd zijn op 456 millioen.
Den crisisdienst heeft de heer Treub
in zeer onbevredigenden staat achterge
laten. Men hoeft zich de critiek van zijn
voorganger, den heer Van Gijn, slechts
te herinneren om te weten, dat hem
voor zija nalatenschap nog heel wat
onaangename critiek wacht.
Echter minister De Vries staat voor
de taak om de zaken in orde te maken.
Vermindering der mobilisatielasten zal,
als die doorvoerbaar is, helpen em een
bron van uitgaven te stoppen. In eik
geval, zegt „De Maasbode", is bezuini
ging op de buitengewone legeruitgaven
meer dan ooit noodig.
Anders gaat ons land in het klein de
financieële ruïne tegemoet, welke de
oorlogvoerenden in hun verdwazing in het
groot voor zich zien.
Goes. Er is bar over geklaagd, dat
men Vrijdag bij het halen der nieuwe
bonboekjes aan het distributiekantoor zoo
.lang moest wachten. Er zijn er zegt
men die twee uur in de file hebben
gestaan. De een zegt, het lag aan het
afstempelen der boekjes, d© ander be
geerd weer iets anders als; oorzaak der
vertraging. Wat er van zij, ons dunkt
als de uitreiking der nieuwe hoekjes in
verschillende afdeelingen werd gesplitst
^en aan de bij iedet afdeeling behoorenden:
niet één, maar twee dagen gelegenheid'
werd gegeven om hun boekjes te halen,
de zaak heel wat vlotter zou verioopen
en met minder ongemak voor distributie-
personeel en publiek.
De plaats voor een stoomcaroussel
annex autocaroussel met de aanstaande
toondagen alhier, is verpacht aan den
heer J. W. Janvier Hz. te Bergen op
Zoom.
