I L Bi tefeuill Imen, Imen, ladaboomen, Dinsdag 17 September 1018. Veertiende Jaargang. bekwame liiisWi De Groote Oorlog. ïrloren MM SCHERTZING, hand te koop: thand te koep zware gave 16 zware gave 5 zware gave teeTini, DIENSTBODE, i\o. 110. R. K. lienstbeds Verschijnt ellen MIHiFJIEKDM- ee VIUUHVOMI. a, bij J. CALSIJN, c 145, feerd. Het nieuwe Ministerie, De eerste stap in de richting van den vrede. De strijd in het Westen. Welk weder zullen wij hebben BINNENLAND Het spoorwegongeluk bij Weesp. oudend» geld. rgen tegen goeae be- hoek. >onhulSi waarin herberg -gunning, ruime stalling, bergplaats, varkens- en aok, waarbij sedert 33 iet goed succes het Koe- en landbouwbedrijf uitgeoefend, alles in zeer staat, staande en gelegen besten stand der ge- Biervliet in de enmid- nabijheid der R. C. Kerk, vaarden Mei 1919. 10 hectaren pulk land met daarop staande uwschuur in den Beukels- ander Biervliet, tegen jriatwog, op 5 minuten 1 van de vorige perceelen, tvaardea October 1918 of volgens nadere overeen- emelde perceelen zijn zoo jk als ieder afzonderlijk doet de eigenaar, de [IS ONGENAE. deelte der koopsom kan hypotheek op de panden blijven. fvragen tot den eersten aanstaande te IJzendijke are der a J. TH. HENDRIK&E. tot 2.20 M. wassende op Èi en do weide aan do tcdenstraat, langs de IJzondjjke—Sckoondijke, bjj den heer EM1LE TAN to IJzendijke. |i tot 2.35 M., wassend» op ede in pacht bij den hoer VAN HIJFTE te IJzendijke, ifstedestraat. tot 2.42 M., wassende op Ie en hofstodo hiorvoren ge- rjjvingsbiljetten worden tot lotober I9i# ingewacht tea van do Firma i. TH. HEN- te IJzendijke, alwaar alle ge- inliektingen worden ver- ond gevraagd voor gerui- d werk CHAMULEAU pe Kwaden- y A ond gevraagd 3. COPPENS, Klompenma- gravenpolder. id tegen 1 November, in .K. gezin t« Middelburg, en bureau dezer Contant, louw ROTHUIZEN, Lange :aat, Goes, vraagt tegen eer a.s. 140 f30 waschgeld. ^Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 1.daarbuiten f 1.25. Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent. ,+Advertentiën worden ingewacht vóór half een uur 's namiddags. Kanfoor v. d. Administratie: Boude Wijn de Wifteslraaf A 135» GOES. Tel. interc.: Directie no. 94. Redactie no. 97. Reclameberichten 30 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prqa Advertentiën van 1—6 regels f 0.75, iedere regel meer 15 Gt. Eenzelfde advertentie S X geplaatst wordt 2 X berekend. li. Men zegt, dat dr. A. Kuyper zich van den beginne af kantte tegen de vorming van een rechtseh ministerie, waartoe z.i. de stembusuitslag van 3 Juli niet noopte en al zijn invloed aanwendde om een zitting nemen zijner geestverwanten in een rechtscb kabinet te verhinderen. Wat hiervan zij, zeker is, dat de antirevolu tionaire partij door drie harer beste mannen aan het kabinet Ruys te schen ken, het bewijs levert, dat 's lands belang bij haar beven partijoverwegingen gaat. Mr. Th. Heemskerk, ona met den eersten van dit trio aan te vangen, heeft de portefeuille van justitie aanvaard. Om zijn groote kennis van het interna tionaal staatsrecht is zijn zitting nemen in het kabinet juist in deze kritieke tijden een aanwinst, hoezeer reeds, in 't algemeen genomen, de geniale be kwaamheden van dezen staatsman, die hem het moeilijkste werk haast spelend doet verriehten, aan zijn portefeuille zoowel als aan het gansche ministerie, een bijzonder cachet verleenen. In 1908 trad de heer Heemskerk op als formateur en leider van een rechtseh ministerie, dat tot 1913 aan het bewind bleef. i Kort na zijn aftreden in 1913 als Mi nister werd Mr Heemskerk benoemd tot lid van den Raad van State, ter vervanging van den heer Cort van der Linden, toen deze Minister van binnen- landsche zaken werd. Bij de jongste Kamerverkiezingen in Juli werd hij gekozen tot Tweede Ka merlid, voor welk lidmaatschap hij een paar weken geleden bedankte. Voordat de heer Heemskerk minister werd was hij reeds langen tijd lid der Tweede Kamér. De heer A. F. Idenburg, een Rot terdammer, die voor de tweede maal als minister van koloniën optreedt de eerste maal tijdens het ministerie Kuyper die gouverneur van Suriname (1905—1908) en geuverneur generaal van Nederlandsch-Indië (19091916) was, terwijl hij, na in 1881 als 20-jarig genie luitenant bij het Nederlandsch-Indisch leger te zijn in dienst getreden, jaren lang in Insulinde doorbracht, zoowel in actieven dienst als bij het bekleeden van verschillende ambten, laatstelijk dat van kabinetschef, mag, wat de kennis van onze overzeesche bezittingen betreft, volkomen op zich zien toegepast de spreekwijze: „mourri dans le sérail, il en connaït les détours" („opgevoed in het paleis, is hij er volmaakt in thuis"). In 1899, toen hij kapitein was, erkende de regeering zijn verdiensten door hem te benoemen tot ridder in de orde van den Nederlandschen Leeuw. In 1907 werd hij bevorderd tot commandeur in die orde. Voorts verwief hij behalve het onder- scheidingsteeken voor langdurigen Neder landschen dienst als officier, nog verschil lende onderscheidingsteekenen wegens krijgsverrichtingen in de Westerafdeeling van Borneo en en tegen Atjeb, alsmede liet Groot Kruis van den H. Schat van Japan en het Grootkruis der orde van Hendrik de Leeuw van Brunswijk. Om zijn karakter en uitmuntende geestesgaven bij vriend en tegenstander boog aangeschreven, om zijn ernstige levensopvatting als christelijk staatsman een sieraad der rechterzijde, mag èa het ministerie èn het land zich gelukkig prijzen, dat de heer Idenburg zijn talen ten en krachten als raadsman der Kroon voer het heil der natie wil ten koste leggen. Houdt men daarbij in het oog, dat de heer Idenburg een groot vereer der en toegewijd volgeling van dr. Kuy per is, en door dezen met klaarblijkelijke voorliefde wordt geaffecteerd, dan be- teekent zijn binnentreden in het minis terie, dat de anti-revolutionaire partij het kabinet Ruys de Beerenbrouck zijn vertrouwen en steun niet zal onthouden. Hoever die steun gaat, blijkt uit hetgeen „De Standaard", het orgaan der anti-rev. partij en de spreekbuis van dr. Kuyper, Woensdagavond jl. over het nieuwe ministerie schreef. Het blad be groet het nieuwe kabinet met ingenomen heid. „Reeds op zichzelf" zoo zegt het „zou elk kabinet waarin Idenburg zitting neemt.... een ongemeene aan trekkelijkheid voor ons bezitten". Wij zijn, zoo zegt het verder, van harte bereid „waar noodig en waar doenlijk" het ministerie te steunen, maar en hier houdt „Be Standaard" alias dr. Kuyper een slag om den arm „we blijven op ons eigen scheepke, onder eigen vaandel. Aan boord van het Admiraalschip en onder commando van de» Admiraal, die er het bevel op voert, vindt men ons niet." Waarom niet, zal uien vragen, waar wij toch een rechtseh kabinet met drie anti-revolutionaire ministers hebben? „De Standaard" zal het u zeggen. „Met de Kabinetten van voorheen, die uit de drie partijen opkwamen, heeft dit kabinet niets gemeenschappelijks. Het treedt op als een geheel nieuwe figuur in onze politieke ontwikkeling. Boven den nok van dit kabinet waait de Roomsch Katholieke wimpel." Daar hebben wij hetRome vrees, anti papisme, zelfs bij een man van geniale gaven als Dr. KuyperDeze gevoelens, welke iederen staatsman van eenigszins breeden aanleg vreemd behooren te zijn, doen den antirevolutionairen leider met de andere hand terugnemen wat hij met de eone schonk en hem in hetzelfde Standaardartikel zeggen „invloed wordt ons gegund, op breed» schaal zelfs, maar de vlag die van de steng wappert, is niet de oude driekleurhoog in top is en blijft de pauselijke wimpel wapperen, iets wat ons vooral zoolang de oorlog duurt in pijnlijk conflict kan brengen". Dat is op een andere wijze en met wat mooiere woorden de herhaling der hon derdmaal als valsch gebrandmerkte thesis „ultramontanen kunnen g»en goede vader landers zijn," een kabinet waarvan de formeerder ea president een Roomsch Katholiek is, kan gevaar op leveren voor onze veiligheid, 'tls heel wat ge zegd, meer, dan zelfs de knappe Dr. Kuyper verantwoorden kan. Want afge zien van de vraag of de Roomsche Staat kunde, gelijk zij zich in dezen oorlog in de daden van Paus Benedictus open baart, aan de meest strikte neutraliteit ook maar «enigermate geweld aandoet, dringt zich aanstonds aan onzen geest deze nuchtere bemerking opIs dit Kabinet, bestaande uit 4 Katholieken, 3 antirevolutionairen, 2 christelijk-histo- rischen en één man van twijfelachtige politieke kleur geen rechtseh kabinet, omdat de leider ervan een Katholiek is en was het Kabinet Heemskerk met een linksehen minister van buitenlandsche zaken, oorlog en marine plus verschillende Katholieke en andere rechtschen wél een rechtseh Kabinet, omdat de leider ervan geen Katholiek doch een Calvinist was Ziedaar een raadsel moeielijker voor ons te ontwarren dan dat van de Sphinx voor de Thebanen. En wat het „pijnlijke conflict" betreft, dat ons het Kabinet Ruys zou kunnen brengen, zij er aan herinnerd, dat bij het verloop van den oorlog in breeden kring in ons land met voldoening geconstateerd werd, dat onze politieke binnenzee door geen admiraalschip bevaren werd om in de beeldspraak van „De Standaard" te blijven van welks mast de politiek- Calvinistische wimpel woei, met andere meer begrijpelijke woorden, dat geen ministerie Kuyper aan het roer stond, wijl ons dit naar veler overtuiging niet slechts in een „pijnlijk conflict" zou heb ben gebracht maar ons in den heksen- sabbath van den gruwelijken wereldkrijg zou hebben doen meedansen als satelliet van Duitschland. De lezer vergeve ons deze uitweiding, die wij echter tot goed begrip der zaak noodzakelijk achtten, want dit goede begrip wordt niet weinig vertroebeld, wanneer men de appreciatie van dr. Kuyper van het nieuwe kabinet zonder meer aan neemt. Wij hopen nu maar, dat van dit ministerie niet bewaarheid worde, wat Jhr. mr. De Savornin Lobman van het kabinet-Mackay nmest getuigen, dat het n.l. van niemand meer last en tegen werking had dan van „De Standaard", alias Dr. Kuyper. Als derde antirevolutionair in dit mi nisterie treedt pp mr. S. de Vries Cz. een man van strijd en actie, eon „self made man" in den goeden zin des woords, die zijn maatschappelijke loopbaan als hulponderwijzer in zijn geboortestad Amsterdam begon, daarna in de rechten stude -irde, advocaat werd, gemeenteraads lid lid der Tweede Kamer (voor Gouda en' Sneek), wethouder van Amsterdam en nu minister van financiën. Amsterdam mist hem hoogst ongaarne. Be heer De Vries toch was er bij alle politieke partijen gezien als geen andere. Hij was aan de groene tafel in het Prinsenhof in de Hoofdstad een man, een karakter, een kracht en een strijdprogram tegelijK. Vooral in de jaren 1908—1914, toen hij in stede van wethouder van financien, wethouder van onderwijs was. Over die gewichtige periode in zijn werkzaam leven schrijft men in „De Maasbode van 11 September aldus: Hij had alles en allen tegen zich- Hoe een strijbaar en overtuigd anti-revolutionair' wethouder van onderwijs in de hoofdstad, waar de openbare onderwijzers een poli tieke macht vormden van beteekonisl Leiding van en toezicht op het open baar onderwijs, toevertrouwd aan een principieel tegenstander 1 Mr. de Vries begreep hoe de strijd hier niet alleen werd gevoerd om zijn persoon. Hij werd een vaandel, een standaard. 'Hij bewees de goede trouw van de principieële veerstan ders der bijzondere school. Hij be wees, dat wij een strijd der begin selen wensclien met epen vizier, niet met intriges niet met slinksche middelen. Hij was wethouder voer het onderwijs in de hoofdstad en de openbare scholen vielen niet in puin en zij werden niet leeggepompt. En indien in de rijen onzer tegen standers allengs meer waardeering kwam voor de beginselen die wij in den schoolstrijd altoos belede*, tegen verdrukking en miskenning in dan heeft het zoo zuivere, zoo ongerepte optreden van mr de Vries als wethouder voer het onderwijs in de hoofdstad daartoe ongetwgfeld veel bijgedragen." Van een man van zijn durf en energie is als beheerder van 's lands geldmidde len zelfs bij den schier wanhopigen toestand der financiën veel te ver wachten, al hadden velen liever den heer De Geer in zijn plaats gezien. N.B. Het hierbovenstaand vervolg van het artikel, dat wij in no. 108 dezer courant begonnen, was bestemd voor no 109, doch kon daarin wegens gebrek aan plaatsruimte niet worden opgenomen. Vandaar dat het in dit nummer verschijnt, terwijl ook thans overvloed van nieuws berichten ons noopte, de tweede hellt van het vervolg voor ons volgend num mer te bewaren. Red. Zondagmiddag ontvingen wij de na- volgende gewicktige telegrafische mede- deeling, die wij aan ons bureau bulleti- neerden WEENEN. In eene officieele proclamatie deelt de Oostenrijksch-Hongaarsche regeering mede, dat zij aan alle oorlogvoerenden eene nota heeft verzonden, waarin deze worden uitgenoodigd, vertegenwoordigers te zenden naar een neutraal land, teneinde directe, vertrouwelijke niet-bindende voorloopige be sprekingen te voeren, zoo mogelijk ter voor bereiding van eene vredesconferentie. In de nota wordt gezegd, dat de operaties niet behoeven onderbroken te worden. Ook Z. H. de Paus is van dezen stap in kennis gesteld, benevens de neutralen. Deor alle vredesvrienden, zelfs door alle kalmdenkende oorlogsmannen, zal bovenvermelde stap van de regeering der Donau-monarcie met belangstelling, door eerstgenoemden ook met groote vreugde worden vernomen. Welke ook de sympathieën en antipathieën zijn, 't strekt Oostenrijk-Hongarije tot eer het eerst de hand ter verzoening te hebben uitgestoken. Ofschoon men van de Entente, levende in den roes der overwinning - Lloyd George's redevoeringen, vorige week in Engeland gehouden waren onder invloed der jongste successen overdreven chau vinistisch - ep het eerste gezicht weinig instemming kan verwachten met ue aanbod van Oostenrijk, i» er toch nog bij zeer velen in de landen der gealli eerden een levendig besef van de enorme offers aan goed en bloed, aan economische welvaart enz. welke een voortzetten van den oorlog ontwijfelbaar na zich sleept, hetgeen gevoegd bij wat reeds in de verloopen viertal jaren geleden werd, het aanbod om althans met elkandei eens te praten over eene mogelijke bij- legeing van het bloedig oorlogsgeschil, niet lichtzinnig van de hand kan doen Eigenaardig is, dat de Duitsche rijks kanselier, die verigen Woensdag de ver tegenwoordigers der Duitsche ^akver" eenigingen te woord stond, zeide dat hij ondanks de chauvinistische gezind heid der Entente vol vertrouwen was, dat men di ch t er bij d e nvr eji e is, dan men zelf deakt. Wist hij toen reeds af van den stap die de regeering der Donaumonarchie zou on dernemen? Wat hiervan zij, zeker is, dat thans meer dan ooit op ons Katholieken de plicht rust, om met Z. H. den Paus van O.L. Heer te verkrijgen dat Hg vorsten en regeerders gevoelens van vredelievendheid instorte, opdat hoe eer zoo beter aan den geesel, die Europa nu reeds vier volle jaren op het gruwe lijkste teistert, een einde kome- Het neutrale land, waarvan in de U.- Hongaarsche nota wordt gesproken, is óf Nederland 6f Zwitserland Zal misschien onze Vredes-lijkkist te 's Gravenhage weder het paleis worden van den herrezen Vrede? God geve het! o Een nieuwe aanval der Geallieerden en wel van Amerikanen en Franschen is ondernomen op het Verdun-front waar zij Zuidoostelijk van die stad, in de streek van St. Mihiel, voortdrongen tot een diepte van 5 a 8 kilometer, een kleine tienduizend gevangenen maakten en 60 kanonnen veroverden. Nadere berichten spreken zelfs van ruim 13000 gevangenen Tot op 22 mijl Noordoostelijk van St. Mihiel is gansch dé vooruitspringende hoek in het Verdun-front aan de Duit- schers ontrukt, waardoor Verdun weer wat meer uit de Duitsche omklemMing is verlost Een achttal derpen althans wat er van over is ligt nu binnen de Amerikaansch—Fransclie linies. De Duit- schers doen voorkomen, alsol zij cle bocht van St. Mihiel vrijwillig ontruim den, wat echter door het groot aantal gevangenen dat zij in handen van den vijand lieten, wordt geloochenstraft. Nog wordt gemeld dat de Amerikanen hun offensief inleidden met een kanon- nade, verschrikkelijker dan ooit m de Maasvallei werd gehoord Deze Verdun-operatie stelt de gealli eerden in staat Metz met liun kanonnen te bestrijken en is een mooi succes voor den Amerikaanschen generaal Pershing en voor den opper „commodore maar schalk Foch, die ondanks storm en re eenslagen ook in de streek van Kamerijk en St. Quentin de operaties met succes wist voort te zetten. Zoowel bij Havnn- court als bij Gouzeaucourt en Holnon- Savoy wisten de geallieerden door te dringen. De oorlogseommuaiqué's luiden als volgt LONDEN, 14 September. Reuter ver neemtDe Amerikanen hebben bij St. Mihiel 15 000 gevangenen genomen en nog steeds komen er nieuwe binnen. PARIJS, 14 September. De „Eelio de Paris" verklaart dat het aantal van 13 duizend gevangenen, gisteren in liet Amerikaansche communique vermeld, t duwend liooger is. Onder deze gevangenen zijn 5300 Oostenrijkers. LONDEN, 14 September. Reuter ver neemt Bij het aanbreken van den dag zijn de Fransclien een nieuwen aanval begonnen aan weerszijden van Ailette en tusschen Aisne en Yesle. De aanval in de richting van het bosch van Coucy maakt bevredigende vorderingen. Ten Z. van de Ail'ette namen de Verwachting tot den avond van 17 Sept.: Matige, later wellicht toenemende zuide lijke tot zuidwestelijken wind. Toenemende bewolking. Later wellicht regen of onweer, aanvankelijk nog vrij warm. Fraaschen Mont de Bains en de dorpen Allemoat en Sancyzij staan 1 hans aan den rand van Vailly, Aan de Aisne werd een vordering gemaakt van 1 a 2 mijl over een front van 11 mijl. LONDEN, 14 September. Reuter ver neemt nog over den nieuwen aanval der FraaschenDe aanval begon om 5 uur. Een divisie nam 1000 gevangenen en op hetzelfde front werden in totaal 1800 gevangenen gemaakt. De vijandelijde tegenstand schijnt zeer zwak te zijn ofschoon de front-linie sterk bezet was. Ten Z. van de Aisae zijn de vorderingen eveneens bevredigend, doch tot nu toe werden geen bijzonderheden daaromtrent ontvangen. Het avance bedreigt den Chemin des Dames met een omsingeling en brengt de stad Laon in gevaar. (Msbode) BERLIJN, 14 September. Het avond communiqué meldt: Bij Havrincourt plaatselijke gevechten. Tusschen Ailette en Aisne zijn sterke aanvallen van den vijand mislukt. Tusschen Maas en Moezel ook vandaag een rustige dag. WEENEN, 14 September. Het staf- cemmuniqué meldt: Bij de Oostenrijk- Hongaarsche troepen op het Westtrent geen groote gevechten. Losse Berichten. Be Tsaritaa toch vermoord? „Daily Expres" verneemt dat de kei zerin van Rusland ein h'aar vier doch ters door dei Bolsjéwiki 'vermoord zijn. De keizierin-wBduwei (de moeder van den ver moorden Czaar) werd onlangs aangeval len door Rooide Garden Je Jalta, doch' werd beschermd door matrozen der Zwarte Zee-vloot. Deizen versloegen de Roode Garden na een .hevig gevecht. De keizterin-weduwe bevindt z'ich: thans in veiligheid. Uit Genèvö wordt gemeld: Het door Caillaux tegen Hervé, wegens laster, ge voerde proces werd den löclen September voor de derde maal naar de volgendel zitting verdaagd. H e t ve r h a a 1 va n een-reiziger. In den droeven chaos van dit ver schrikkelijk gebeuren was het moeilijk een relaas van het juiste gebeuren op te vangen. Wie van de reizigers geen kwetsuren opgeloopen hadden, waren te ontsteld om een aaneengesloten ver haal te geven. Iemand echter, die in een der wagens derde klasse had gezeten, verhaalde liet volgende aan een verslag gever van „De Tijd": „De trein was lang en vol, er waren zeer veel passagiers. Vóór de brug over over het Merwedelcanaal voelden wij hevige schokken. Wij werden door el kander gesmeten en de treiu hield stil. Onze wagen helde over, toen wij uit de raampjes keken. Wij kropen toen door het portierraampje naar buiten en zagen daar iets vreeselijks. De spoorwegdijk was weggezakt vlak voor de brug over het kanaal. Op de brug stomd de locomotief en aan de locomtief hing een rijtuig le en 2e klasse. Het tweede rijtuig, ook le en 2e klasse, was geheel versplinterd. Naast het ver splinterde rijtuig lag een goederenwagen. Aan den anderen goederenwagen was onze derde klasse-wagen gekoppeld, die staan bleef. Ontzettend was het gekerm der ge wonden te hooren. Het personeel van de locomotief was er met den schrik afge komen, maar de slachtoffers onder de vele passagiers waren zeer talrijk." Omtrent de oorzaak van den lamji blijkt, dat nog maar 10 minuten vóór

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1918 | | pagina 1