arapluies
Maaglijders
3raambiaderen
De Groote Oorlog.
No. 99.
Donderdag 22 Augustus 1918. Veertiende Jaargang.
Schele hoofdpijn Mlpll
KOORTSPOEOERS
iEB^SyTRIMPE, Goes.
Verschijnt eiken MAINDAG-JtfQEMSDAG- en VRIJDAGAVQMD.
ANTIMIGRAINE
0EDERS
unnen dagelijks gele
gerd worden aan het
ïakhuls wan
p/ijs If 0.20 per K.G.
IVinkel van Sinkel,
De Haarlemseüe Katholieken
dag van 2 September.
De strijd in het Westen.
Welk weder zullen wij hebben f
f22, bladselderij f 10.70.
)0 K.G.
iling. Clapps favorite f70.10,
ikerijperen f3210—f3710,
eren f23—f30, spekpeer
tebroodspeer f28 30, appels,
f 18f 22 00, Mans Codlin
Ducli. d'Oldenbourg
Gravenstein f 28.30, zomer-
zoete ribbing f23.90, f23.
23 10, roode pruimen f80.70,
ii f 10.70, f 11.40, prinsesse-
f 16. Alles par 100 K.G.
40—48 ct. per 100 stuks;
s 24 ct. per stuk.
bolen, 17 Augustus 1918
af 25.Haver f 20.—, a
tergerst f 20.a f Zo-
~0,a fRogge f25.—
uineboonen fa f
f a f Kookerw-
a f34—, Kroonerwten f 32.
Hes per 100 K.G. Aardappe-
.90 per 70 KG. Karwij f
jü KG. Ajuin f 0.a f 0.—
Eieren f 12 a 14 per 100 stuks,
a f 1.60 per tialve KG
(Z.)
Rotterdam, 19 Aug. 1918.
k t. Aangevoerd 16 vette run-
lveren, 2 nuchtere kalveren,
i, 2 varkens.
n taxatieprijzen door de re-
beslag genomen.
Geen noteering.
anvoer zeer gering, kwaliteit
reinig verkocht, 100 steen
steen Gron., 950 steen geel.
den prijs van f 7 a f9.50.
Gij die lijdt aan
neemt zonder aarzelen de
POEDERS van H. VAN AKEN,
Prijs O.62V2 fll de doos.
Zenuwkoortsen, Fleurecijn,
in het hoofd
en Infiuenza-pUnen
worden in eenige uren gene
zen door de uitstekende
TM H. VAN AKEN,
Apotheker te Selzaete.
Prija per doos 0.60 gld.
Het beste geneesmid
del tegen MAAGKRAMPEN,
Maagontsteking, gebrekkigen
eetlust, slechte spijsverte
ring, watpfgal, oprispingen,
gen, zijn
van VAN AKEN, Apoth Spe
cialist te Selzaete. Zij kunnen
door geen enkel geneesmiddel
vervangen worden en verdie
nen aanbevolen te worden aan
elk persoon die aan de maag
lijdt.
Pi-u» por doos fl,—
Hoofddepöt voor Holland
bij C. A. SCHULTE <k Co.
te Middelburg.
men nog aan zeer
roerenden prlje
temmen fn den
's-Heorenhoek.
at de stoom is voor de
ndustrie, is het adver-
leeren voor den handelt
Ie greete beweeg kraoht.
IBM ZEEUHSCHE COURWT
A inn—mrniteprijs p. 3 meenden veer ttee» f 1.—daarbuiten f 1.25.
ifMnderlijke nummers 3 «wit, dubbele bladen. 10 «ent.
Advertankba werden Ingewacht rtir half een uur namiddags.
Kanfoor v. d. Administratie: Boudewl|n de Wlffesfraaf A 135* SOES.
Ibl. iutere.: Directie no. 94. Redactie Be. 97.
Re dauwt» eriehtsc 90 Ct. p. r. abenrjtoeet tpewala pdjje.
Advertantüb» van 1—-6 repels f0 75, iedete neef nat IC Cl
advertenae 3 X geplaatst wordt f X
De sociale congressen, die op gezette
tijden in de verschillende bisdommen ple
gen gehouden te worden, mogen aanvan
kelijk onder den druk der 'tijdsomstandig
heden zijn opgeschort, gaandeweg her
nemen zij hun loop. En terecht. Immers,
de groote vraagstukken van het sociale
leven blijven, ook te .midden van het
ons omringende krijgsrumoer en door alle
zorgen voor het bestaan heen, onver
poosd de aandacht vragen, ja nog meer
dan in gewone tijden om oplossing roepen.
't Kan daarom niet anders dan toe
juiching verdienen, dat de wakkere Katho
lieken van de daad, aan wiör zorgen:,
het organiseeren van onze Katholieken
dagen is toevertrouwd, den een wijle on
derbroken arbeid met nieuwen moed heb
ben opgevat. Dat men ook in de Haar-
lemsche dioceeze ten deze paraat en wak
ker is, getuigt de opzet van het sociale
congres, dat als zevende diocesane
Katholiekendag in het bisdom
Haarlem den 2èn September a-s te
Alkmaar wordt gehouden.
Ofschoon de verre afstand zeer zeker
voor vele Zeeuwsche Katholieken van het
bisdom Haarlem een bezwaar is tot het
bijwónen van dezen Katholiekendag, ont
slaat ons zulks allerminst van den aan
genomen plicht onze geloofsgenooten op
de „eilanden" met warmte aan te sporen
in zoo groot mogelijken getale dezen so
cialen Katholieken heerschouw in de stad
van St. Laurentius bij te wonen. En wel
vooteerst om daardoor te getuigen van
den geest der Katholieke solidariteit, welke,
ons bezielt en aanzet om altijd en overal,
waar de gelegenheid zich voordoet, met
gezamenlijke krachten te streven naar
de zegepraal van het Katholieke recht
en'de Katholieke waarheid in het open
bare leven, hetgeen door den eenling
wel vurig kan worden gewenscht, doch
slechts zelden verkregen.
De bezielende leus„één voor allen
en allen voor één" moet ons, Katholieken,
steeds bereid vinden, zelfs met opoffering
van tjjd* en geld; te verschijnen op de
bijeenkomsten, vergaderingen, congressen,
waar het algemeen Katholieke welzijn op
sociaal of politiek terrein ook onzen ijver,
onze toewijding, onze talenten vraagt en
het zich met opzet afzijdig houden van
dergelijke bijeenkomsten doet denken aan
den dienaar der parabel, die bet hem
toevertrouwde talent renteloos liet liggev
Vervolgens is de stof, die op den Alk-
maarschen Katholiekendag gaat behandeld
worden, de aandacht overwaard van al
len, die het openbare sociale leven tot
hoogeren bloei willen zien gebracht. Meer
dan ooit is het vrouwenvraagstuk,
van Katholiek-sociaal standpunt bezien,
een „question bruiante". Krijgen zij gelijk,
die meenen, dat binnen niet al te langen
tijü aan de vrouw politiek medezeg
gingschap zal worden verleend in de open
bare aangelegenbeden door de invoering
van het actieve vrouwenkiesrecht, dan
behooren wij te zorgen, dat de Katholieke
vrouw Katholiek-sociaal geschoo.d
en onderlegd, een waardige bondgenoote
zij van den Katholieken man, waar het
geldt de verkregen politieke rechten aan te
wenden tot omvorming der maatschappij
in den christelijken geest, opdat, wat op
het sociale erf als nuttig en noodig is
geproclameerd, in de wetten des lands
worde vastgelegd tot heil van land en
volk.
Vrome vrouwen, reine vrouwen, ontwik
kelde vrouwen kunnen als andere Eliza
beth's, als andere Blanca's, als andere
Jeanne D'Arc's zoo ontzaggelijk veel doen
voor de christelijke wedergeboorte der
maatschappij, naar gelang van de roe
ping die elk hunner van Godswege ten
deel valt, dat eene bespreking der midde
len, welke de werkzaamheid der Room-
sche vrouw in en buiten het gezin kun
nen verhoogen en rijkere vruchten doen
afwerpen, als hoogst actueel dient té wor
den toegejuicht en aangemoedigd.
En die bespreking heeft plaats op den
aanstaanden Katholiekendag.
Daarom, Zeeuwsche vrouwen en man
nen, behoorende tot het Haarlemsche bis
dom, als gij kimt, dan niet geaarzeld
om den 2en September op den Alkmaar -
schen Katholiekendag te verschijnen en
daar te getuigen van uwe .belangstelling,
'jver en, toewijding voor onze. heilige zaak-
Hieronder laten wij volgen de conclu
sion met de daarop ingekomen amende
menten voor den op 2 September te
Alkmaar te houden Katholiekendag in het
Bisdom Haarlem.
EERSTE AFDEELING.
De vrouw in hel gezin.
Inleider dr. A. H. M. J. van Rooy te
Heemstede.
I. Voor het behoud van het christelijk
karakter der maatschappij is het behoud
van het christelijk karakter der gezinnen
volstrekt noodzakelijke yo°rwaarde.
II. De voornaamste kracht tot behoud
van het christelijk karakter der gezinnen
is de invloed der .vrouw als gehtgenodta
en moeder.
III. Voor een volle ontplooiing dier
kracht moet de vrouw bezitten:
a. een degelijke geloofskennis;
bi,een diepen godsdienstzin;
c. een hooge opvatting .van haar taak
als christelijke échtgenoote en moeder;
d. een groote mate van menschenkein-
nis; e. den moed tot zelfverloochening..
IV. Bij dei opvoeding onzer katholieke
jonge vrouwen in school en pensionaat,
in patronaat en in huis, moet meer aan
dacht geschonken worden, aan dg toekom
stige taak der vrouw in het gezin.
V. Een goed besef en begrip van die
taak zal bij de katholieke vrouw leiden
tot een sterk en doeltreffend verweer tel
gen de toenemende weelde- en genotzucht
der moderne maatschappij en ook tot
een beter inzien en doorgronden der ge
varen, die inhaerent zijn aan het ge
mengde huwelijk.
VI. Het ware gewenscht, dat nu en
dan voor de R. K. gehuwde' vrouwen
in stad en dorp cursussen of althans
y oordrachten gegeven werden over de
plichten der vrouw in het gezin (naar
het voorbeeld der bekende conferentiëri
van Mgr. Dupanloup e.a.)
VIL Tot bevestiging van het gezinsle
ven en prikkeling der energie van dei
gezinsleden streve de vrouw naar zoo-
danigen graad van ontwikkeling, dat zij
met begrip en belangstelling het werken
en ondernemen van haar man en kin
deren zal kunnen volgen.
1 Da heer Mr. H. P. M. Kraakman, té.
Alkmaar, stelt voor in conclusie III en
de woorden „den moed tot" te laten
vervallen.
TWEEDE AFDEELING.
De vrouw in hetopenbarelexen.
Inleider recton J. B. Wi. M, Möller te
Den Haag.
I. De vrouwi wijde» haar eerste zorg
aan de trouwe vervulling van de plich
ten van haar staat of beroep.
Daarnevens zoek© »zij tijd en gelegen
heid om met haar persoon, talenten en
invloed de algemeene katholieke zaak
met toewijding te dienen.
Zij kan dit doen:
1. door de verdediging .van de katho
lieke leer over de vrouw en het huwelijk
2. door Se bevordering .v.an de katho
lieke vakorganisatie.
3. door mede te werken aan de gods
dienstige, zedelijke en maatschappelijke
opvoeding en ontwikkeling van vrouwen
en meisjes;
door de oprichting van sociale in
stellingen voor vrouwen en meisjes';
5. door arbeid in de vrouwenvereeni-
gingen, die zich op sociaal en charitatief
gebied bewegen en bij den R. K. Vrou
wenbond behooren aangestoten te zijn,
II. De katholiek-maatschappelijke ar
beid van de vrouw zal alleen dan vrucht
baar zijn, wanneer de vrouw op de ©eiste
plaats haar eigen zielsleven en het ge
zin, waartoe zij behoort, doordringt van
den katholieken geest.
De middelen daartoe zijn:
1. een diepe kennis van deh.godsdienst,
2. het lidmaatschap van een zuiver-
godsdienstige vereeniging
3. het bevorderen van katholieke pers
©n lectuur;
4. de retraite
5- de veelvuldige H. Communie;
6. het vermijden van ergernis.
III. Behalve godsdienst en toewijding
is voor vruchtbaren kathoiiek-maatschap-
pelijkea arbeid noodig een diepe kennis
van het maatschappelijke, vraagstuk.
Vooral zij, die leiding hebben te ge
ven, moeten zich op de studie daarvan
toeleggen.
IV. Ret is gewenscht, dat door den
R. K. Vrouwenbond, althans in de celn-
tra, "studiekringen over godsdienstige en
maatschappelijke onderwerpen worden op
gericht. Die leidende vrouwen dienen
daarvan een goed gebruik te maken.
De heer Mr. H. P. M., Kraakman, (0
Alkmaar, stelt voor in conclusie II sub
6 inplaats van het .vermijden van er
gernis" te lezen het woord „zedigheid"
eri dit als 4 te stellen en wat nu 4
en 5 is 5 en 6 te stellen.
In conclusieIII te laten vervallen
een diepe"; in conclusie IV achter „Vrou
wenbond" in te voegen„in overleg en
samenwerking met de Katholieke 'Soci
ale Actie."
DERDE -AFDEELING.
Devrouwindehma, atschap-
pel ijken werk kring.
Inleidster: mej. M, Bonnike, te Am
sterdam.
I. Tengevolge van de veranderingjan
in het economische leven is de vrouw
niet zelden genoodzaakt een werkkring
te gaan zoeken buiten het gezin. Voor
de gehuwde vrouw, op wie de zorg van
een gezin rust, moet gestreefd worden
naar een algemeen arbeidsverhod.
Voor de ongehuwde vrouw mag dé
maatschappelijke werkkring nooit het ide
aal zijn, alleen een noodzakelijk middel
om, indien noodig, in haar onderhoud te
kunnen voorzien.
II. De vrouw heeft het recht zich door
haar arbeid een menschwaardig bestaan
te verzekeren.
III. a». Bij den strijd voor het bestaan
mogen de hoogere geestelijke belangejn
van da vrouw geen gevaar loopen.
b. Voor haar beroep moet de vtrouw
de noodige geestelijke en lichamelijke ge
schiktheid hebben.
c. De belangen van het huisgezin mo
gen door het beroep nooit worden ge
schaad.
IV. Noodig is:
a. Een grondige godsdienstkennis (re
traite, congregatiën, Derde Orde.)
b. Hulp hij de keuze van ,ee»n beroep
(Commissies van beroepskeuze, arbeids
beurzen.)
c. Gelegenheid zich voor een beroep
te bekwamen (vakscholen.)
d. Gelegenheid zich te bekwamen voor
de latere taak der vrouw als huisvrouw-
moeder (kookcursussen, moeder-cursus
sen.) Dit alles op R. K. grondslag.
V. Het is gewenscht, dat de R.-K.
vrouwen zich, voor zoover ze, daarvoor
in aanmerking komen, organiseeren in
R. K. vakbonden.
VI. Om dat alles tot stand te bren
gen is standsorganisatie noodig, welke
de taak is van den R. K. Vrouenbond.
Het is daarom wenschelijk, dat overal
afdeelingen van den R. K. Vrouwenbond
worden opgericht.
Mej. F. A. M. Peeters, te Overvieen,
stelt voor de 2e alinea van conclusie
I te lezen:
„Alleen voor de ongehuwde vrouw
mag de maatschappelijke werkkring een
ideaal zijn."
De heer T. G. O. Hooy, te Schoten,
stelt voor conclusie II te lezen„De
vrouw heeft het recht zich door haar
arbeid een menschwaardig bestaan te
verzekeren, daarbij ais grondstelling aan
nemende, dat zij bij gelijkwaardigen ar
beid nimmer door een lager loon als
concurrente van den man op de arbeids
markt mag optreden."
De zieereerw. heer rector P. Stroomer
te Amsterdam, stelt voor de Ie- alinea
van conclusie VI te lezen: „Om dit al»
les tot stand te brengen is organisatie
noodig, welker verzorging de taak is
vooral van den R. K. Vrouwenbond."
Alle Duitsche berichten van in elkaar
geschoten vijandelijke tanks en afgeslagen
vijandelijke aanvallen ten spijt, blijven
de Franschen en Engelschen onrustba
rend opdringen in de richting van Noyon.
Het statjpn van Roye, een gewichtig
punt, werd door de geallieerden bezet
en het stadje Merville genomen. Het
Fransche tiende leger van generaal
Mangin bedreigt nu de Duitsche linie
•aan de Aisne, terwijl het- de hoogten,
die het Oisedal beheerschen, bezet houdt
Het derde leger van Humbert heeft
zich meester gemaakt van het hooge
terrein van het Lassigny-massief, dat de
Aisne vanuit het Noorden beheerscht.
Een verdere opmarach der Framchen
naar het O. tusschen Aisne e* Oisezou
een mogelijke ramp beteekenen voor de
Duitschers en ongetwijfeld de ontruiming
van hun stellingen aan de Vesle en ten
O. en W. van Seissons verhaasten.
LONDEN, 20 Augustus. (R.O.) Het
middagcommuniqué meldt
Gisteravond hebben wij onze linie tot
nabij den weg Vieux Berquin en Outler-
steeiie vooruitgebracht. Wij maakten
daarbij 182 gevangenen.
Wij sloegen vier aanvallen op posten
ten Noord-Oosten van Chilly af en deden
geslaagde overvallen op vijandelijke
posten ten Westen van Bray.
Tusschen Lawe en Leye zijn onze
patrouilles verder vooruit gekomen. Zij
zijn nu ten Oosten van den weg Paradis—
Merville.
BERLIJN, 20 Augustus Het avond-
cominuniqué meldt
Tusschen de Oise en de Aisne is de
sinds eenige dagen verwachtte en op den
18den en 19den door sterke aanvallen
ingeleide nieuwe, doorbraakpoging van
den vijand begonnen.
Na verbitterde gevechten werd de
eerste stormloop van den vijand in onze
slagstellingen gebroken.
LONDEN, 20 Augustus. (R.O.) Reuter
verneemt, dat het tiende Fransche leger
hedenmorgen een nieuwen aanval over
een front van tien mijlen, tusschen de
Oise en de Aisne ondernomen heeft. De
vorderingen, die goed gaan, bereikten
een maximum-diepte van 2 mijlen. Tot
op het oogenblik zijn 500 gevangenen
geteld.
Deze terreinwinst loopt langs de hoog
vlakte, welke de Franschen verleden
week veroverden.
Deze flankeerende beweging zal er de
Duitschers wellicht toe brengen om zich
op den Chemin des Dames terug te
trekken.
Lone Berichten.
De koning van Bulgarije.
MADRID, 20 Augustus. De „Liberal"
meldt dat de koning van Bulgarije, die
te Frankfurt verblijft, stervende is.
De nieuwe Koning van Polen.
Van den vermoedelijken koning van
Polen, den Oostenrijksehen aartshertog
Karl Stephan word nog bericht, dat hij
de eenige aartshertog is, die vloeiend
Poolsch spreekt, Daarom en wegens zijn
sympatieën noemt men hem den „Pool-
sehen aartshertog".
Volgens bericht uit Boedapest spreekt
de Az Est de geruchten tegen dat Aarts
hertog Karl Stephan tot Koning van
Polen zou worden verkozen Het blad
weet mede te deelen, dat een monarch
gezocht werd die voor de Centralen
aannemelijk zou zijn en ook de Entente
niet onsyinpatiek zou zijn. Deze monarch
zou dan gevonden zijn in den persoon
van keizer Karei.
Caillaux.
De Temps" bevat een berieht be
trekking hebbende op de instructie in
zake Caillaux, hetwelk naar verluidt uit
regeeringskringen afkomstig is. Volgens
dit bericht zou de regeering er definitief
van hebben afgezien een aanklacht in
te dienen wegens landverraad.
Caillaux zal moeten terecht staan,
om zich te verantwoorden tegen de be
schuldiging dat hij de veiligheid van den
staat in gevaar heeft gebracht door te
f logen de bondgenootschappen met E«ge
and en Italië los te maken.
De Rijetonlusten In Japan
sekijnen een politieken ondergrond te
hebben in de volksontevredenheid over
de militaire expeditie van Japan in
Siberië. De parlementaire oppositie heeft
zich dan ook tegen het regeenngsprogram
in deze verklaard. Of het veel zal helpen
De regeeriDg heeft in een nieuwe nota
haar houding in hét Siberisch conflict
verklaard. Zij motiveert haar gewapende
tusschenkomst door de toenemende be
drijvigheid van de gewapende Duitsche
Verwaohtlng tot den avond van 22 Aug
Zwakke tot matigen wind uit Zuidelijke
richtingen. Nevelig tot halt- of liohtbewolkte
luoht. Weinig of geen regen. Iets warmer
overdag.
en Oostenrijksche gevangenen in Siberië,
langs de grenzen van Mandsjoerije, dia
thans aan de Chineesche grens opdringen
in de richting van de stad Mandejocli,
waaruit een groot aantal Japanners en
Chineezen weggevlucht zijn. De toestand
houdt een rechtstreeksere bedreiging
van Chineesch gebied in en is van niet
minder ernst voor Japan, dat door banden
van nauwe solidariteit met Ckina ver-
eenigd is.
Beide regeeringen zijn daarom overeen
gekomen, bij wijze 'van voorloopigen
noodmaatregel, oen deel van dein Zuid-
Mandsjoerije gestationneerde troepen
naar Mandsjoeli te zenden.
Bij het ondernemen van deze stappen
zal de Japansche regeering de souve-
reiniteit van China alsook de rechten en
belangen der plaatselijke bevolking zorg
vuldig eerbiedigen.
1
Het leger van Argentinië.
Uit Buenos Ayres meldt men aan de
Times: De regeering zal het Congres een
wetsontwerp voorleggen om de legersterfc-
te aanzienlijk te verhoogen en den
dienstplicht tot twee jaar te verlengen.
Het ontwerp houdt voorts bepalingen in
voor de mobilisatie van reservelichtin
gen. en stelt voor de begiooting van het
departement van oorlog te verdubbelen.
Hiermee is een bedrag van 50 millioen
dollars gemoeid.
Getorpedeerd.
Het Zweedsche s.s. Sydland is 8
Augustus voor de Amerikaansche kust tot
zinken gebracht.
Professor sn eerlegsma*.
ZURICH. De Petit Journal meldt, dat
de vroegere directeur van het observa
torium op den Mont Blanc prof. Stefanitsch
die bij het uitbreken van den oorlog als
aviateur dienst nam in Frankrijk, benoemd
is tot leider der Tschecho slowaken in
Siberië. Dezer dagen zal Stefanitsch naar
Siberië vertrekken» ten «inde zijn ambt
te aanvaarden.
UIT RUSLAND.
Naar de Duitsehe bladen melden, is
op de jongste vergaderingen der Rus
sische volkscommissarissen in bet Krem
lin ook het door den katholieken metro-
politaan, fhr. dr. Ropp aan de Russische
regeering namens den Paus gedaan ver
zoek nopens vrijlating der tsaritza en haar
vier dochters besproken. De volkscom
missarissen verklaarden ia principe geen
bezwaar te hebben tegen de Pauselijke
voorstellen. Er zullen echter eenige
voorwaarden gesteld worden. (Msbede.)
De Russische rommelkamer.
De Maasbode schrijft
Het Moskousche „communiqué" van
de sovjetregeering maakt, of kan ten
minste van 7 fronten melding maken,
waar de roode garden en andere maxi-
malistische keurtroepen, door Duitsche
en Oostenrijksche gevangenen misschien
gesteund, het maximalistisch gemeane-
best verdedigen.
lo. Het front aan de Moermanskust,
waar de geallieerden in de laatste dagen
van geen verder voortrukken melding
maken.
2o. Het Archangel front. De geallieer
den malden hier te zijn opgerukt tot
Obosersk, 160 mijlen ten Zuiden van
de havenstad.
3o. Het Siberisahe front, waar de
Tsjecho-Slowaken nu van Wladiwostok
uit steun krijgen van de geallieerden.
4o. Het Qostelijk-Tsjecho Slowakiseke
front, langs de grens ongeveer van Euro-
peesch Rusland en Siberië
5o. Het Westelijk Tsjecho-Slowakisch
front, dat hoofdzakelijk langs de Wolga
loopt.
60. Het Woronesch-front, waar de ma-
ximalistische roode garden zich meten
met de Donkozakken, die, naar verluidt,
zegevierend naar Zarizyn oprukken.