De Groote Oorlog.
\o. 91.
Zaterdag 3 Augustus 1918. Veertiende Jaargang.
BUITENLAND.
BINNENLAND
UIT ZEELAND.
V Koningin Emma 60 jaar.
HE IEUWSCHE MM!
f~T"l"fl* p. Seeendei tmiIüw II.—fearknitb II
Afaendarljjk» nummers sent, dabbelo blnfen 10 sant.
Aivertaafcfe werden Mftwaeht rêii Uf«M ur namifeag».
Yirschijnt eikiR IIIIMS-JIEKUS- n flIiDMYOID.
Kantoor d. Administratie: BoudtwIJn da Wlttaatraat A 139* COES.
TM. int**.: Dbactw na. IA Rafelt» a». 17.
ItecUaaobarichM 30 Ct. p. i. Btjj »ëe»m—ent «pneieëa pt:
AdmrMtUn tm 1-HI rag** 10», Mm rt«el ara 18 Ct.
adrerMfe 3 X geplaatst! wardt 9 x Maa
H. M. de Koningin-Moeder viert heden,
2 Augustus, haar zestigsten verjaardag,
een feestdag, die in alle stilte de
droeve tijdsomstandigheden wraken alle
luidruchtig vertoon maar daarom niet
onopgemerkt voor hat Nederlandsche volk
voorbijgaat.
Immers, H. M. Koningin Emma heeft
zich in den loop der jaren ean blijvende
eerezuil gesticht in het hart der natie
eerst door haar verdienstvol regentschap
tijdens de minderjarigheid van Haar
koninklijke Dochter, vervolgens door
hare nog immer levendige belangstelling
in alles wat op de welvaart, den voor
uitgang en den liefdadigheidszin van ons
volk betrekking heeft.
Dit alles spoort den rechtgeaarden
vaderlander aan en wie roemt als
Katholiek niet, zulks te zijn de jarige
vorstin alle heil toe te bidden voor Haar
en Haar Huis tot in lengte van dagen.
la tcharvan.
Vóór 1914 heette het, dat de Inter
nationale Sociaal-Democratie
in staat was elke oorlogsuitbarsting te
verhinderen. .Het: „Proletariërs aller
landen vereenigt u", jaar op jaar op de
Socialistische congressen aangeheven,
had, zoo beweerde men, reeds zóó krachtig
doorgewerkt, dat, mocht ergens de krijgs-
klaroen gestoken worden, op één gebaar
van de „Internationale" de oorlogsfanfare
als bij tooverslag zou verstommen.
Het jaar 1914 kwam «n met dat jaar
de oorlog. En wat zien wjj sinds dien
febeuren? Dat aan de gevechtsfronten
'ransche en Engelsche socialisten tegen
Duitsche dito's, Italiaansche soei's tegen
Oostenrijksche dito's vechten met een
woede en een verbittering, welke geen
haarbreed verschillen van de grimmig
heid, waarmede de „bourgeoiV-soldaten
dier landen elkander te ljjf gaan.
Nog meer. Terwijl de „burger"bladen
„Berliner Tageblatt" en „Frankfurter
Zeitung" „De Tgd" vestigde er dezer
dagen terecht de aandacht op de
vermetelheid hadden, kritiek te doen
hooren ep de legerleiding in het Duitsche
hoofdkwartier met betrekking tot de
jongste tegenslagen in Frankrijk, tenge
volge waarvan een artikel in laatstge
noemde courant door den censor werd
geschrapt, ging de militaire mede
werker van de socialistische „Vorwarts"
voort met in hooggestemde accoorden
den lof dier legerleiding te betingen over
de schitterende „achterwaartsche con
centratie" der Duitsche troepen aan de
Marne, ja, zong in het koor aer victorie-
schetterende officieel» en Al-Duitsche
bladen de hoogste partij.
Nu is reeds een „militaire" mede
werker aan een orgaaa der socialistische
Internationale zooiets als een misgeboorte
of als een monster der oudheid, half
mensch, half dier. Maar dat zoo'n „mili
taire" medewerker aan een rood blad een
jubellied kweelt op het militaire genie
van het Duitsche opperbevel en wel zóó,
dat het meest krijgszuchtige Al-Duitsche
bourgeoisblad het hem niet verbetert,
moet wel in de oogen van den rasechten
aanhanger der roode Internationale als
iets monsterachtigs in het kwadraat
gelden. En 100 zgn er nog meer van die
eigenaardige tegenstrijdigheden in het
Internationale roode kamp. Over de
ElzasLotharingschedesannexatiekwestie
b.v. hebben de „staatslieden" der Inter
nationale in Duitschland en Oostenrijk
een heel andere meening als hun collega's
in Frankrijk en Engeland. Diezelfde in
wendige verdeeldheid kwam ook aan
het licht bij de pogiDgen, door de Inter
nationale in het werk gesteld om het
bloedig oorlogsgeschil bij te leggen. Men
denke maar aan Stockholm.
Heel die schijnbaar zoo soliede roode
vaas der Internationale ligt hopeloos in
scherven. Zij bleek van kraakporselein
en brak bij den eersten oorlogsschok.
Wel trachtten Troelstra en andere „gros
bonnets" de stukken aan elkaar te lijmen,
maar het is vergeefsch werk gebleken.
Troelstra althans laat de ljjmpot met
rust en heeft zijn zweep weer veor den
dag gehaald, waarmede hjj in de Tweede
Kamer betere lauweren denkt te behalen.
Maar hoe kan dat alles ook anders.
Zoo de boom, zoo de vruchten, en „elk
rjjk, dat in zichzelf verdeeld is, zal ten
gronde gaan."
Wjj kennen een andere Internationale,
van sterker stof en degelgker samen
stelling, die de eeuwen tartte en zege
vierend het hoofd bood aan de stormen
des tijds. Roomsch Katholieke
Kerk is haar naam. Zij moge van dezen
wereldoorlog te ljjden hsbben wien
kan zulks bevreemden? er door be
zwijken of uiteenvallen zal Zij niet. In
tegendeel zal Zij' over gansch de wereld
Hare kinderen in den band der sterke,
alles trotseerende liefde blgven omvatten
en aan Haar zal de spreuk bewaarheid
worden: „palma sub pondere crescit",
„de palm wast onder druk en last".
Aan die Internationale verpande elk
Katholiek voor immer zijn liefde en trouw.
Niet de blinkende scherven der versplin
terde roode Internationale bekoren zjjn
oog, maar de ontzagwekkende eenheid
der Roomsch Katholieke in tei nationale
gemeenschap treffe zjjn geest en hart,
wijl die gemeenschap rust op het onver
gankelijke fundament van liefde en ge
rechtigheid.
D* strijd in hst Wasten.
BERLIJN, 1 Augustus. Het avondcom
muniqué meldt:
Ten Noord-Westen van Fère en-Tards-
nois heftige gevechten.
de rast van het front niets van
belang.
LONDEN, I Augustus. Het avondcom
muniqué van generaal Haig meldt
Niets te melden. Het aantal der door
de Engelschen in Juli gemaakte gevan
genen bedraagt 4503, waaronder 89
officren.
BERLIJN. I Augustus. Van de Zwit-
sche grens wordt gemeldDe correspon
dent van de „Secoio" bjj het Fransche
hoofdkwartier zond een lang telegram
aan zijn blad waarin hg er op wees, dat
het Fransche offensief thans onderbroken
wordt.
Met de ontruiming van de Marne-linie
door den vijand is het doel van generaal
Foch op dit osgenklik bereikt.
Verdere offensieven in andere sectoren
eischen eerst nieuwe zeer uitgebreide
voorbereidingen.
Hst belang der epoorwegen.
Na in het licht te hebben gesteld hoe
zeer het dichte spoorwegnet, dat het
Duitsche front omspande, den Franschen
generaal Foch van het hoogste nut was,
terwjjl de Duitschers maar over één lijn
beschikten, die nog gedeeltelijk onder
vijandelijk vuur lag, schrgft de militaire
medewerker van „De Tjjd"
Deze geheele episode uit den wereld-
krijg toont ons wederom voor de zoo-
veelste maal het geweldige belang aan,
dat de spoorwegen voor de oorlogvoering
bezitten. Door de rondgaande spoerlyn
met de vel» straalsgewijze vèrloopende
verbindingen kon Foch het befaamde „jeu
des réserves" tot in de hoogste volmaakt
heid spelen.
En Foch heeft dat met een kunstenaars-
talent gedaan, want het geheel vormt
zonder eenigen twijfel een geweldige
tegenslag voor de Duitsche legerleiding.
Wel verliep, ook volgens Fransche be
richten, de terugtocht ordelijk en hoor-
den wij dan ook weinig van aantallen
gevangenen en buitgemaakte kanonnen,
maar de plannen van de Duitsche leger-
leiding zijn bljjkbaar zeer grondig in de
war gestuurd.
De opzet van Foch, om de Duitschers
in den Marne-zak af te snijden en die
zoo duidelijk aan den dag trad door het
krachtig aanvallen in de richting van
Soissons, is niet gelukt. Seissons heeft
het uitgehouden en daardoor bleef de
mogelijkheid van den geerdenden Duit
sche» terugtocht bestaan.
Een uiMatlng van gtntraal Smuts.
Het groote Duitsche voorjaarsoffensief,
dat zulk een opvallend succes had, is,
zeide generaal Smuts dezer dagen aan een
maaltijd van de Londeneche Kamer van
Koophandel, uitgeloopen ojp een geweldi
gen tegenslag. De bres, die door Rusland'a
afvalligheid ontstaan is, is door veel »o-
lieder stof uit de Vereenigde Staten aan
gevuld. Als Duitschland, op het toppunt
van zijn macht het voorjaarsoffensief niet
tot een succes kon brengen, kan men
beseffen, wat zijn positie thans moet zijn.
nu het groote en onvergelijkelijke leger
van Amerika gekomen ie.
0* strijd aan hat Italiaansohs front.
WEENEN, 1 Augustus. (K.B.) Het staf
communiqué meldtDe artilleriestrijd en
verkenningsactie waren gisteren op het
gansche Zuid Wesifront zeer levendig-
Eergisteren heeft een sterk Italiaansch
bombardementseskader onze Venetiaan.
sche vliegkampen aangevallen. Onze
vliegers bonden onverwijld den strjjd
met den vijand aan en verhinderden hem
schade aan te richten.
Leste berichten.
Lord Lansdown» sn de vrede
Bg het ingaan van het vjjfde oorlogs
jaar heeft Lord Lansdowne in een brief
aan zijn vrienden en aanhangers, dio
Woensdag in conferentie bijeen waren, be
toogd, dat het vredesverlangeu in de vij
andelijke landen groot is. Hij is overtuigd
dat men er innig verlangt naar een
nadere uiteenzetting van de voorwaarden
waarop de anderen bereid zjjn, niet om
vrede te sluiten, maar om een bespreking
te openen, die tot vrede zou kunnen
leiden.
Lansdowne is niet in staat om positief
te bevestigen, dat we een stadium heb
ben bereikt, waarin uitzicht bestaat op
een voorloopige overeenstemming op de
punten die er het meest toe doen, doch
er zijn rgkelijk aanwijzingen, dat zulke
gelegenheden zich in de naaste toekomst
kunnen voordoen.
Eea pauselijke bsedsohap verwacht.
KEULEN, 27 Juli (W. B.) Die „Kola.
Volknztg." verneemt uit Chiasso:
In tegenspraak met loopende geruchten,
verluidt in Vaticaansche kringen, dat de
Paus voorloopig bij de oorlogvoerenden,
geen nieuwe bemiddelingspogingen, om tot
dein vrede te komen, zal ondernemen.
*e 'kardinaal-staatssecretaris wordt ge
heel in beslag genomen .door de uitbrei
ding der diplomatieke relaties van den
Heiligen Stoel met de verschillende sta
ten. Men verwacht belangrijke besluiten,
waarop een pauselijke boodschap aal vol
gen.
Vredetgeruohten.
„La Feuille" maakt melding van een
oncontroleerbaar gerucht, dat de Zwitser-
sche gezant in de Yereenigde Staten,
Sulzer, een opdracht zou hebben ontvan
gen van president Wilson, om zich naar
Duitschland te begeven en om op zekere
voorwaarden een vredesaanbod te doen,
ofwel hetgeen waarschijnlijker lijkt, zich
vertrouwelijk op de hoogte te stellen
van de vredesvoorwaarden der Centralen.
Het Geneefsche blad meent, dat voor
zoover dit gerucht op waarheid zou be
rusten, het vanzelfsprekend is, dat Sulzer
de opdracht niet heeft aangenomen zon
der uitdrukkelijke toestemming van den
Zwitserscken bondsraad.
Een epsn brief aan koning Albert.
Aaar de „Yoss. Ztg." bericht, publi
ceert de te Namen verschijnende „Echo
de Sambre et Mouse" een open brief aan
koning Albert, waarin de schrijven, Hen-
quinez, directeur-generaal van hst mini
sterie van onderwijs, in naam van zijn
volk koning Albert uitnoodigt, de uitla
tingen, die de Duitache rijkskanselier in
de hoofdcommissie van den Rijksdag
heeft gedaan,te beantwoorden. Henquinez
geeselt de Belgische politiek, die elk
vredesvoorstel als verraad brandmerkt.
België is aan het einde van zijn kracht
en de koning mag daarom niet langer
talmen. Hij meet de bemiddelingsforaule
van graaf Hertling, teruggave van België
tegen de Duitsche koloniën en tegen een
onbelemmerde economische ontwikkeling
van Duitschland ernstig in overweging
nemen. Niemand mag deze formule te
rugwijzen. („De Tgd")
Ansrlkt's Iteilngti aas de gealllstrdes.
WASHINGTON, 3t Juli. (Reuter.) Het
ministerie van Financiën heeft opnieuw
112.000 000 dollar aan de geallieerden
geleend, waarvan Frankrijk 100, België
9 en Servië 3 millioen ontvangt.
0» Japsasche interventie In Slbnrië.
BERLIJN. Uit Wladiwostok wordt
bericht, dat Japan reeds 500 wagons en
76 locomotieven voor troepenvervoer
naar genoemde plaats heeft gezonden.
UIT RUSLAND.
MOSKOU, 30 Juli. Volgens een bericht
'in de ofïicieele Iswestia Is Jekaterinea-
burg door de Tsjecho-Slowaken genomen.
De bolsjewiki-pers slaat alarm en roept
te wapen. Als een lawine, zoo schrijft
Brada, werkt het Tsjecho-Slowakisch ge
vaar, als een olievlek op papier breidt
zich de tegenrevolutie jiit.
Geen pardon voor de vijanden! Hun
ring moet vernietigd .worden.
Moskou en St. Petersburg zitten al
vier dagen zonder brood. Er wordt krach
tig aangedrongen op redding der hoofd
steden van den hongerdood.
In Siberië schijnen de Bolsjewiki zich
nog alleen te Irkoetsk te kunnen hand
haven, maar ook daar hebben reeds ge
vechten tusschen de Bolsjewiki en de
Tsjechen plaats gehad. En uit het Oosten
dreigt, naar men weet, de opmarsch van
groote Japansche troepenmassa's, die in
Mandsjoerije geconcentreerd worden.
In West-Siberië hebben de Bolsjewiki
volstrekt geen invloed meer. De voor
loopige Siberische regeering te Omsk
wordt door China en Japan krachtig
gesteund, terwijl Engeland aan de Per-
zisch-Turkestansche grens reeds Indische
cavalerie samentrekt en de havens aan
de zuidkust van de Kaspische Zee bezet
heeft, teneinde de Mohammedanen van
Turkestan, die anti-Bolsjewieksch zijn,
te steunen.
Volgens de jongste berichten uit Sibe
rië en het Moermangebied, neemt met
de militaire macht van de tegenstanders
der Bolsjewiki de „terreur" en de alge-
meene desorganisatie toe.
M§LAS».
IJ s 1 a n d is door Denemarken voor
onafhankelijk verklaard. Alleen door een
personeele unie (d. w. z. dat één koning
over beide lauden regeert) blijft het met
Denemarken verbonden terwijl Denemar
ken voor beide staten de buitenlandsche
betrekkingen onderhoudt en voer beide
staten de visscherij-inspectie voert.
IJsland heeft zich direet neutraal ver
klaard in dezen oorlog.
Steenkolen nlt Dulteohland.
Tusschen de Duitsche en Nederland
sche onderhandelaars is overeenstemming
verkregen inzake de levering, gedurende
een bepaald aantal maanden, vau 120 000
ton steenkolen per maand. De vastge
stelde prijs bedraagt f 90 per ton en f 30
crediet zal per ton moeten worden ge
geven. De desbetreffende overeenkomst
is nog niet ondeiteekend, tegen enkele
details bestaan nog bezwaren, vermoede
lijk reeds 1 Augustus zal ze in werking
treden.
De schikking bevat bepalingen, die de
totstandkoming eener algemeene econo
mische overeenkomst binnen korten tgd
kan doen vermoeden. („Hbl.")
Been paardon-export
Naar de „Tel." verneemt, laat de uit
voering der scheurwet geen paardenex-
port meer toe, terwijl ook het departe
ment van Oorlog zich tegen verderen
uitvoer verzet.
Welk weder zullen wij hebben?
Verwaehtlng tot den avond van 3 Aug
Matig# wind, aanvankol||k uit Oostelijko
richtingen. Toenemende bewolking. Waar-
eohijaljjk nog droeg woor, behoudens kans
op onwser in het NoordenIn het Zuiden
zwaarbewolkte lueht met kans op onweer
of regen. Aanvankelijk vrij warm.
Luoifert.
De maximum kloinhandelprgs van
Zweodache lucifers is 26 ct. per pak van1
minstens 10 doosjes en 3 ct. per doosje
met minsteus 55 stuks; van Hollandsehe
24 ct. per pak en 3 ct. per doosje.
Koffie.
Betreffende het bericht van de ver
wachte hoeveelheid koffie, deelt men
nader mede, dat wij nog heel wat meer
van dit artikel in bezit konden krijgen
als Amerika de voor ons bestemde
ladingen vrij gaf. In de Amerikaansche
havens Charleston, New-York, Newport
News en Norfolk teek moeten zich o.ot.
niet minder dan totaal 104 533 balen
koffie bevinden, afkomstig uit de door
Amerika in die havens opgevorderde
Nederlandsche stoomschepen Adonis, Zee-
laadia, Gorontalo, Ternate en Celebes.
De gelegenheid, om deze koffie naar
Nederland te verschepen, bestaat en wel
per Nieuw-Amsterdam, welk schip tame-
ljjk geregeld van Rotterdam op Amerika
vaart. Met dezen stoomer is eenige maan
den geleden te Rotterdam aangebracht
een lading rgst, overgenomen uit een
mede door de Amerikaansehe regeering
gerequireerd Nederlandsch schip. Er zul
len wel geen bezwaren bestaan ook de
bedoelde koffie mede te brengen. De
Nederlandsche kandel en consument zou
den er niet weinig mede gebaat zijn.
Woensdag is in de Grieksche kapel
te 's-Gravenhfcge een lijkdienst gehouden
voor de zielerust van. den vermoorden
ex-czaar. Het Koninklijk Huis had 'zich
doem vertegenwoordigen. De plechtigheid
had eeni half-officieel karakter.
V Mr. W. van der Kaayf
Te 's-Gravenhage ia in den ouderdom
van 87 jaren overleden de oud-minister
van justitie mr. W. van der Kaay (geb.
5 Mei 1831), minister van 1894—1897.
Het stoffelijk overschot is Donderdag
op de begraafplaats Oud Eik en Duinen
bijgezet.
i
Beteoging.
Te Rotterdam had Donderdag eene
betooging van vrouwen voor het stadhuis
plaats. Ze boden den burgemeester 1200
chocoladebons aan en vroegen daarvoor
vet. De burgemeester verwees ze naar
Den Haag. Toen de vrouwen tot orde
verstoring overgingen, kwam de politie
tusschenbeide.
Japan on onze Koloniën.
Het Haagsch Correspondentiebureau
meldtTen aanzien van de bewering van
het Russische blad „Isweatia", in eenige
Nederlandsche bladen opgenomen, vol
gens welke een zoogenaamd voorstel
door de Entente aan Japan zou zijn
gedaan, waarbij de Nederlandsche kolo
niën worden aangeboden als vergoeding
vuur het nemen van eea werkzaam aan
deel in den oorlog, is de Japansche legatie
te 's Gravenhage door haar regeeriug
gemachtigd te verklaren, dat deze bewe
ring van allen grond ontbloot is.
flMioontollfka Qeatrale Keuken ta Goes.
Het menu voor da week van 5 Augustus
tot 10 Augustus 1918:
Maandag Groentensoep met vleesch,
versche groenten (10 gr. boter).
Dinsdag Aardappelen, met versche Sla-
boonen (20 gr. boter).
Woensdag Erwtensoep met vleesch, ver
sche groenten (10 gr. boter).
Donderdag Roode kool-stamppot met
vleesch, (vrij1).
Vrijdag Savqije kool-stamppot. m»t
vleesch (vrij1).
Zaterdag Groentensoep met vleesch,
versche groenten, (10 gr, boter).
