oeder
;lagen
De Groote Oorlog.
No. 90.
Donderdag 1 Augustus 1918. Veertiende Jaargang.
te Oude Pekela.
T00MB00TDIENST
isDordtRotterdam an
Amsterdam,
dmiraal de Ruyter"
en „Stad Goes".
assagiersvracht
HEN
Dienstmeisjes
W w st toezag
Verschijnt eiken MAkHDAG-, WÖEHSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Bij de Mummies.
V Riemen van eens andermans
leer.
BINNENLAND
Welk weder zullen wij hebben?
lm 58 j. wedr. on C. E.
jd.
A. Visser, 22 j. jm- on
fctuyter, 23 j. jd.; F. A.
23 "j. jm. en W. Clarisse
in Ooststrooni, 23 j. en
L. C. Werf, jm. 29 j.
fird, jd. 24 j.
van Leuven, geb. Pol-
t Kramp, geb. Stroo, d.j
le Bruijne, z:.J. Jjlo
oorden, d.; C. Bosselaar,
M. Schout, geb. va» (Ier
n d., 1 levenl.
Engberts, d. 5 w.; C. A.
ongeh. 32 i.; A. van
)n C. van Bedaf, 16 j
E. 8 m.; J. de Jfooijor,
H. C. de Landmeter,
lot ,en met 23 Juli.
peboren: Willem, z. van
iSuurmond; Louisa llaria,,
[chalk en L. M. van der
z, v. C. Bosch en W'.
cobus Samuel Adriaanse,
rt van H. de Buck.
18—25 JulL
Geboren: Hugo Cornelis,
•nelis Polderman en Hen-
Willem, z. v. Johannis
ius Maria Harskamp en
mee. (Kr. Crt.)
inen zijn? Wormziekten
Vormen kunnen door de
i, het strottenhoofd, de
il middel en wacht niet
de ernstigste stoornissen
I oud worden ingenomen,
ndere ingewandswormen
Oude-Pokela na ant-
trek aan eetlust, gevatte
iz., want door 't gebiuik
nnen enkele dagen weer
r de heilzame uitwerking,
ikjes 11.70.
>ozen 11.70.
idelijke namaaksels.
met de SteeMbee
Vertrek van GOES naar
BOTTERDAM
Adag 5 Aug. morgens 1 uur
Pertrek van ROTTERDAM
naar GOES
derdag 1 Aug. 's morgens 9 uur
Vertrek van GOES naar
STERDAM en AMSTERDAM.
Woensdagmorgen vroeg,
p ertrek van AMSTERDAM
Vrijdagmiddag 12 uur.
VanJ^ÖTTERDAM:
Zaterdagmiddag 12 uur.
)e ,8 tkd G o oa'
igplaaS:Q?o11^ r d
igvliet, Zuidxjjde.
HFORMATIEN te bekomen te
es bij den heer J. C. MON
MIUS, te Dordt bij den beer
VAN LOON, teAnaterdtDi
Benkant, bij den beer E. H. P:
ETEN en te Rotterdam bg
Directie.
Goea—Dordt—Rotterdam
oio rolo 11.15, retour fa.-
Stoomboot-Reedern,
UA. VAN DER SCHULJT
koop
»ot 2
•nto
'e bevragen bif rH. MO
tipper te Ossenisse
id ondorhoudo»
HIP.
>ollodlfl*n
Moeder.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 1.daarbuiten f 1.25.
Afzonderlijke nummers ft eeat, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht riir half een uur 's namiddags.
Kanfoor v. d. Administratie: BoudewIJn de Wlffesfraat A 135° GOES.
Iel. interc.Directie no. 94. Eedactie no. 97.
lUclameberichtmi 30 Gt. p. r. Bij abosnement speciale prjjjs.
Advertentien van 1—5 regels 10.75, iedere regel meer 15 Gt.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst wordt 2 X berekenS,
Dinsdag was in den Goesclien raad
o.a. aan de orde de vaststelling van
een verordening op de subsidieering der
bijzondere bewaarscholen.
Een liberaal raadslid, dat vroeger zijn
stem tegen de subsidieering had uitge
bracht en nu zjjn stem ten gunste der
verordening motiveerde, verklaarde zich
zoowaar nog voorstander der uitmodi-
sche, door en door versleten oude liberale
theorie van de onbeperkt heerscliende
neutrale staatsschool, gesticht en be
kostigd uit de bijdragen aller belas
tingbetalende burgers, ook derzulken, die
van zoo'n school niet gediend zijn.
De man noemde dit een „princiep",
„zijn" princiep en een „liberaal" princiep.
Men staat er gewoonweg verstomd van,
nu nog als hoogste wijsheid te hooren
uitkramen wat al lang als een opgegeven
Btandpunt geldt. Maar 't treurigste ia
dat 't gezegd werd door iemand, geboren
in den schoot dier Kerk, welke bij monde
der Nederlandsche bisschoppen van 1868
zoo nadrukkelijk vermaant;
„De Kerk wil, datdejeugd
in de wetenschappen onder
wezen worde, maar zij eischt
tevens, dat ditonderwijsin
alle opzichten katholiek en
godsdienstig zijZij ver
werpt niet alleeh alle on
godsdienstig maar ook alle
godsdienstloos, onzijdig on
derwas waarbij de godsdienst
is ui tg e slot en."
Bovenvermelde uitdrager in liberaal
oudkleergoed voegde er aan toe, dat hij
de bijzondere school volstrekt geen kwaad
hart toedraagt. Wel neen, evenmin als
de apen, die gezegd worden hun jongen
uit pure liefde dood te drukken.
Waar hoort zoo'n liberale princiepen-
torscher eigenlijk thuis in onzen tijd,
dio zwanger gaat van allerlei nieuwe
frissehe ideeën op het gebied van het
herëtel van onrecht ten opzichte van het
bijzonder onderwijs? Als „de laatste der
Mohikanen" in het Panopticum bij de
curiositeiten Niet kwaad. Of in 's Rijks
Ethnographisch museum bij de mummies
Missehien nog beter.
De Russische Bolsjewiki hebben als
echte „enfants terribles" de aardigheid,
nu en dan iets uit het geheim buiten-
landsche archief, dat zij uit de Peters-
burgsche ministeriegebouwen weghaal
den, te publiceeren, dat aan sommige
mogendheden nu allesbehalve gelegen
komt.
Zoo liet het Moskousche blad „ïswestia"
dezer dagen weten, dat, blijkens gevonden
stukken in bovengenoemd archief, af
komstig van ministers tijdens het Czaren-
bewind in de eerste jaren van dezen
oorlog, de Entente aan Japan, om het
op die wjjze tot meedoen aan den oorlog
te verlokken, groote stukken van de
Nederlandsch-Oost Indische bezittingen
zou beloofd hebben.
Wel ja, waarom ook niet. „Het is ge
makkelijk riemen te snijden van eens
andermans leer", vooral als die andere
man een klein land is, zooals Holland,
waarmede men, als het te veel last zou
verkoopen, korte metten maakt. Waarom
zou de Entente aan Japan, dat, naar men
wil, steeds steelsche begeerige blikken
naar ons Insulinde werpt, niet de Hol-
landsche „Oost" als lekker brosje voor
houden? Bijt Japan toe, dan zullen wij,
zoo redeneert de Entente, Holland wel
dwingen los te laten krachtens het
recht.... van den sterkste.
Ja, maar, zoo hooren wij ons toevoegen,
mag u zoo wel praten? Hebt u niet de
loochenstraffing van het Is westia" nieuws
door Reuter gelezen Dié berichtte toch
„Ten opzichte van dfe op 19 Juli in
het Moskousche blad „ïswestia" ge
publiceerde overeenkomst tusschem de
Entente en Japan, volgens welke Japan
voor zgn deelneming aan den oorlog
zou worden schadeloos gesteld met
Nederlandsche koloniën, verneemt
Reuter, dat er niet de geringste grond
bestaat voor de verklaring, dat d»
Entente ooit zulk een schadeloosstelling
aan Japan heeft beloofd voor zgn deel
neming aan den oorlog. De bewering
is zóó belachelijk, dat zij nauwelijks
tegenspraak behoeft
Zeker, dat is ons niet onbekend. Maar
een loochenstraffing in dezen vorm achten
wij van nul en geener waarde. Wie is
Reuter's zegsman De Entente De
Engelsche of Fransche regeering? Het
blijkt uit niets. „De bewering van de „Ïs
westia" is zoo belachelijk, dat zij nauwe
lijks tegenspraak behoeft," zegt Reuter.
Ook dat bewijst niets. Het zou niet
de eerste maal zijn, dat iets wat belache
lijk schijnt, toch wel degelijk waar blijkt
te zijn. Eerst een categorische, officieele
tegenspraak van het „Iswestia"bericht,
uitgaande van de Entente (of een harer
regeeringen namens haar) die beweert
voor het recht der kleine naties het
zwaard te hebben getrokken, dus ook
voor het recht dier naties op het onge
stoord bezit van hetgeen tot hun domein
en gebied behoort, zal de geschokte ge
moederen in ons land tot rust brengen
eu het vertrouwen in de oprechte be
doeling der Entente herstellen.
Wij hopen, dat men aan Buitenland-
scha Zaken ten onzent paraat zij tot het
aandringen op een dergelijke verklaring,
opdat men later ons nimmer kan toe
voegen: „nous traitons chez vous, de
vous, sans vous", „wij beschikken bij U,
over U en zonder U," en het is uw eigen
schuld.
Da strijd in het Westen.
PARIJS, 30 Juli. Het avondcom
muniqué meldtOp den rechteroever
van de Ourcqe hebben plaatselijke ge
vechten ons in staat gesteld vorderingen
te maken ten N. O. van Fère en Tarde-
nois.
In de streek van Sergy hebben wij
onze vorderingen tegen talrijke vijande
lijke ondernemingen behouden.
Ten Z. W. van Reims deden de Duit-
schers tegenaan vallen rondciainteKuphrai-
se. Al hun pogingen om St. Euphraise
te heroveren mislukten, ondanks een
kleine vordering ten W. van het dorp.
LONDEN, 30 Juli. (R.O.) Het staf
communiqué van Haig meldtPatrouilles
van de eerste Australische divisie, die
de Duitsche posities bjj Merris binnen
drongen, nestelden zich met succes ten
Oosten van het dorp, dat omsingeld en
genomen werd.
Wij namen 169 gevangenen. Onze
verliezen zgn merkwaardig klein.
BERLIJN, 30 Juli. Het avondcommuni
qué meldt: Na zijn nederlaag (d. w. z.
afgeslagen aanvallen Red.) van
gisteren hield de vijand zich kalm.
Losse berichten.
Aanslag op veldmaarsohalk ven Elchhorn.
KIEFF, 30 Juli. (Wolffbureau) Officieel.
Op veldmaarschalk von Eichhorn en
zijn adjudant kapitein von Dressier werd
hedennamiddag om twee uur, terwgl zij
op weg waren van het Casino naar zijn
woning door een persoon in een rijtuig
gezeten een bomaanslag gepleegd.
Beiden worden zwaar gewond. De man
die de aanslag pleegde, en de koetsier
zijn gearresteerd.
Uit de tot nu toe vastgestelde feiten
blijkt, dat de sociaal-revolutionaire partij
in Moskou, waarachter, geljjk men weet,
de entente staan, de hand in het spel
heeft. (Maasbode.)
Zie laatste berichten.
1.259.000 Amirlkanen In Frankrijk.
WASHINGTON, 27 Juli. (Reuter)
Baker heeft de militaire commissie
uft den Senaat medegedeeld, dgt ver
wacht werd, dat in Juli 300.000 man naar
Frankrijk zouden worden overgebracht.
Het totaal aantal Amerikaansche sol
daten, dat naar Frankrgk is ingescheept,
bedraagt 1.250.000. Hij voegde er aan
toe, dat de torpedeering van de „Justicia"
het overbrengen van Amerikaansche
troepen niet zou onderbreken.
Generaal March deelde mede, dat de
geoefende Amerikaansche troepen uit
Frankrijk in Italië beginnen aan te komen.
1.500.000 soldaten voor het tegen-offensief.
BERLIJN, 28 Juli. (W.B.) Met welke
enorme strijdkracht Foch zijn tegen offen
sief heeft ingezet, blijkt daaruit, dat
tusschen Soissons en Tahure 70 divisies
der Entente deelnemen aan den strijd.
Daaronder zijn zes Amerikaansche, vier
EDgelsche, twee Italiaansche en één
Poolsche divisie. Me* de artillerie mee
gerekend nemen rond anderhalf millioen
man aan de zijde der Entente aan den
slag deel.
Amerikaansche soidaten in Frankrijk.
Volgens de laatste gepubliceerde sta
tistieken, komen ongeveer 300.000 man
Amerikaansche troepen maandelijks in
Frankrijk aan (200.000 man per maand
in Britsche en 100 OuO in Amerikaansche
schepen). Het millioen manschappen,
dat Duitschland van het Russische front
kon overbrengen, is reeds geheel aan
het Westelijk front aanwezig, doch het
land verkeert in de onmogelijkheid nog
meer troepen aan het Oostelijk front te
onttrekken.
De lertche kwestie.
I ON DEN, 29 Juli (R.O.) In de heden
gehouden lagerhuiszitting werd eenmotie-
Dillon, welke de lersche politiek der
regeering veroordeelt, met 245 tegen 106
stemmen verworpen.
Dillon stelde voor, dat de kwestie aan
Wilson zou worden voorgelegd ter op
lossing.
Asquith verklaarde-, dat, daar de pre
miers der „dominions" er van afkeerig
waren deze zaak aan te pakken, hij het
betwijfelde of Wilson, druk als hij het
had met zjjn eigen zaken, de taak zou
ondernemen, die zoo vele mannen in
het verleden had afgeschrikt..
Asquith herinnerde aan de herhaalde
pogingen, die er gedaan waren om een
oplossing te bereiken en meende, dat
er geen verdere poging moest worden
gedaan.
Bonar Law wees er op, dat indien de
nationalisten het recht van zelfbestem
ming opeischten, dit zelfde recht moest
worden toegekend aan Ulster en de moei
lijkheid bestond niet tusschen Engelschen
en Ieren, maar tusschen Ieren en Ieren.
Het debat had zonder incident plaats.
Uit België.
De gouverneur-generaal van België heeft
een raad van toezicht qp de sociale ver
zekering ingesteld; 6 leden worden dooi
de regeering en 7 door de verzekerings-
fondsen benoemd.
Oekraijnische oud-ministers gearresteerd,
KIEJEF, 28 Juli. (W. B.) Groot opzien
is gewekt door de op last der regeenng
van Oekraijna plaats gehad hebbende ar
restatie van twee oud-ministers en eenige
hunner partijgenooten, beschuldigd van
een poging tot omverwerping der regee
ring.
De Russische monarchisten.
Volgens de Duitsche bladen is Kiejef
het centrum der Russische monarchis
ten. Na de bevestiging der geruchten over
de terechtstelling van den ex-tsaar zag
men vele officieren op straat met het in
rouwlint gewikkelde St. George-kruis op
de borst. De berichten over den moord
op den ex-tsaar werden eerst tegenge
sproken, waarna een dankdienst in de
kathedraal gehouden weid, waaraan zoo
veel personen deelnamen, dat het pubiiek
tot op straat stond. Op straat zelfs zong
men het oude volkslied „God beschérme
den- tsaar", en plakkaten' riepen het voik
op, de. Mis voor „den dienaar Gods, Nico-
laas Alexandrowitsj" in de Sophia-kathe-
draal bij te wonen.
Bij de Mis voor den ex-tsaar, die latei-
gehouden werd, toen de terechtstelling een
feit bleek te zijn, zeide de aartsbisschop
in een toespraak o.a,„De tempel, die
vernietigd wer-i, zal uit zijn asch verrij
zen," daarbij1 doelend op het herstel der
dynastie, (Da Tijd
Waar zijn de Russische grootvorsten.
Evenals indertijd over het lot van den
ex-tsaar, zoo zijn ook thans over het
lot van zgn gemalin en den vroegeren
troonopvolger, alsmede van de drie groot
veraten, allerlei geruchten in omloop,
waarvan de waarheid onmogelijk is te
controleeren.
Werd eerst gemeld, dat de drie groot
vorsten uit Jekaterinenburg ontvlucht
waren, thans komen via Helsingfors be
richten, dat volgens te Jekaterinenburg
loopende geruchten de drie grootvorsten
twee dagen na den ex-tsaar vermoord
zouden zijn.
Zij hadden verscheidene weken in de
gevangenis der stad opgesloten gezeten
onder beschuldiging aan de tegenrevo-
lutionaire actie te hebben deelgenomen.
Den 18en Juli zouden zij vrijgelaten zijn,
op voorwaarde, dat zij zich op een door
het centraal-comité te bepalen plaats
zouden melden. Zij zijn echter niet ter
bestemder plaatse aangekomen, doch
moeten, toen zij uit de gevangenis
kwamen, door roode gardisten zijn dood
geschoten. Hun lijken zijn echter tot nu
toe niet gevonden.
Volgens geruchten moet de toestand
van de ex tsarina en haar zoon zeer
slecht zijn. Men weet echter niet, of
beiden bij elkaar zijn.
De Kabinetsformatie.
In aansluiting op een desbetreffend
bericht van de „N. R. Crt zegt de X-cor-
respondent van het Hand. te kunnen
mededeelen, dat de heer Nolens bij de
vorming van een kabinet zoowel door
den heer De Savornin Lohman als door
den heer Colijn wordt terzijde gestaan.
Het is onwaarschijnlijk, dat een van deze
hteren zitting zal nemen in het ministe
rie, dat op één plaats na reeds geheel
moet zijn samengestsld.
Voorts verzekert deze correspondent,
dat de samenvoeging van de departemen
ten van oorlog en marine waarschijnlijk
gepaard zal gaan met de splitsing van
de taak, die thans het departement van
landbouw, nijverheid en handel vervult.
Overwogen wordt n.l. een crisis departe
ment en een ministerie van arbeid in
het leven te roepen. Van het eerste
wordt de werkzaamheid door den naam
reeds aangegevenonder het tweede zou
o. m. de sociale verzekering ressorteeren.
Ook wanneer het voornemen tot stich
ting van een departement van arbeid niet
tot uitvoering komen mocht, bestaat groo
te kans op instelling van een departement
voor crisis-aangelegenheden.
Het plan tot stichting van een afzonder
lijk departement van onderwijs moet de
finitief van de baan zijn. (M. Ct.)
0» Stemplicht.
De stemplicht heeft bij zijn eerste toe
passing hier te lande geen reden tot
ontevredenheid gegeven.
Het opkomstcijfer van 95 pCt., waartoe
men gemeenlijk in België kwam, hebben
wij intusschen niet kunnen bereiken
we hebben het niet verder gebracht dan
92 6 pCt.
Schuld hiervan zijn in hoofdzaak de
drie groote steden, waar de opkomst
maar 88 5 pCt. bedroeg.
Het record in den goeden zin werd
geslagen door het Zuiden, het donkere
Zuiden, waar ruim 95 pCt. der kiezers
zijn opgekomen, en van de drie zuide
lijke provincies staat Limburg het hoogst
met 96.8 pCt.
Tu schen deze twee uitersten van den
trouwsten en flauwsten opkomstplicht
staan de drie noordelijke provincies met
een opkomst van 92.5 pCt., de middenpro-
vincies Overijsel, Gelderland en Utrecht
met 93.8 en de beide provincies Holland
zonder de groote steden met 93.2 pCt.
„Het Huisgezin".
De „Nieuw-Amsterdam.'"
Het stoomschip de Nieuw-Amsterdam
is voor de eerstvolgende reis naar
Amerika en terug verzekerd voor 8 mil
lioen gulden, waarvan de regeering 9/10
gedeelte voor haar rekening heeft ge
nomen.
Aan premie is voor de reis heen en
terug 6 pet. betaald of f 480.000.
„N. R. Ct."
Verwachting tot den avond van I Aug
Zwakke wind meest uit Noordelijke richting.
Zwaarbewolkte lacht. Weinig of geen regen.
Weinig verandering van temperatuur.
Papier.
De verkoop en de aflevering van oud
papier aan bedrijven, dat het als grond
stof verwexken) en het vervoer van oud
papier en carton is verboden, behoudens
te verleenen ontheffing. De verbodsbepa
lingen treden in werking 5 Augustus.
Harde zeep.
De minister van Landbouw heeft een
circulaire tot de burgemeesters gericht,
waarin hij in overweging geeft, om de
bonnen, waarop in de maand Juli harde
zeep verkrijgbaar zou zijn, doch waarop
de vastgestelde hoeveelheid niet is ver
strekt, ook nog in de maand Augustus
te doen geldig zijn.
Uit Amsterdam wordt gemeld, dat het
s.s. Frisia van New-York is vertrokken.
Het Departement van Buitenlandsche
Zaken heeft nu bericht ontvangen van
het overlijden van den ex-tsaar van
Rusland.
Spionnage.
Te Roosendaal zijn aangehouden een 4-
tal militairen, onder wie een onderofficier,
en een burger, wegens spionnage. Zij
worden verdacht uit het kantoor van den
stationchef, tevens kantoor van den
stationscommandant, door verbreking van
een kast, de volledige teekeningén en
inrichtingen van het stationsemplacement
te hebben ontvreemd en deze aan een
vreemde mogendheid te hebben uit
geleverd. (Hbld.)
Handbagage in de treinen.
De directie der S.S. heeft het volgende
onder de aandacht van het personeel
gebracht. Vele reizigers nemen handba
gage mede, die door hare groote afme
tingen voor medereizigers zeer hinderlijk
is. Hiertegen moet met kracht en zonder
aanzien des persoons worden opgetreden.
Voorwerpen die niet voldoen aan het
bepaalde van te zijn kleine gemakkelijk
draagbare voorwerpen, die in de netten
of onder de- banken in de rijtuigen kun
nen geplaatst worden, zonder andere
reizigers hinderlijk te zijn, mogen niet
in de rijtuigafdeelingen worden geplaatst;
zoo zij daarin reeds aanwezig zijn, moe-
te» ze worden verwijderd overge
bracht naar den bagagewagen en bij
aankomst op bestemmingsstation de ba
gagevracht worden geheven.
Generaal Sngders heeft een bezoek
gebracht aan de in het marine-hospitaal
te Hellevoetsluis opgenomen twee over
levenden van het bekende schietongeluk
te Oost-Voorne. De opperbevelhebber
stelde zich op de hoogte van den toe
stand der beide gewonden, welke rede-
delijk wel is, gezien de omstandigheden
(beiden missen de armen).
De uitwisseling van krijgsgevangenen.
Aan het persbureau „Vaz Dias"-wordt
uit Berlijn geseind
Naar aanleiding van het bericht in de
Duitsche pers, dat Nederland geen gein-
terneerden meer wil opnemen, wegens
eigen voedselmoeilijkheden, wordt off.
medegedeeld, dat van een terugkeer van
j de in Nederland geinterneerde Duitsche
krijgsgevangenen naar Engeland geen
sprake is. De Duitsche regeering heeft
zich tegenover de Nederlandsche regeering
verplicht voor de voeding der in Neder
land geinterneerde Duitsche krijgsgevan
genen te zorgen.
Russische krijgsgevangenen
Het onlangs gegeven bevel, dat ont
snapte Russische krijgsgevangenen weder
aan Duitschlend zullen*, worden uitge
leverd, is thans weder ingetrokken.
Het interneerlngskamp te Harderwijk.
Te Harderwijk loopen, volgens de
„Maasbode", hardnekkige geruchten, dat
het interneeringskamp der Belgen zal
worden opgeheven. De ongehuwde Bel
gische militairen zouden naar verluidt
allen van daar vertrekken.
