[FEEST i No. 50. Oe Groote Oorlog. Zaterdag 18 Mei 1018. Veertiende Jaargang. tRBRUIK. Een held van de pen. BINNENLAND. UIT ZEELAND. J na de karakters lalcoholisten zijn lirs, evenmin als Inans als „Lord a$) te GOES. CONCERTEN. rEESTGIDS. H bare Verkooping. dag 18 Mei 1918, Verschijnt eiken MAANBA6-.JV8EN80AG- en VRIJBA6AV8ND. Welk weder zullen wij hebben? ©uwige men- •en. Mr. van het gebruikte Tjk is geweest. Jeeft verklaard ont niet heeft I s hier de vraag I een absoluut 1 spreker haalt lities aan. Iird dat sal peter Itaanrekkiug en lideugdelijk ge- ■r Yan Ledden lat de lont of lzocht had fel [t er dus eigen- j is van lont, en 1 middel werd lieder geval niet fas dit ook niet. jloelingen. Niet j ontploffing, in- borstanders van lil" Ituigenissen over. veel naar het stukken van Deed ook aan Ite bekl. Romein Ttuinieren. J zijn pleidooi met ardelijk, speciaal gelijk ook voor de fiffi'ng zal integen- iaan. De militaire Ik schuld want er jSlovendien hebben lat dat bij eventu- dam noch Haarlem li geworden. ■ving was, zal de Ig stijgen, wanneer van Gigh dat Jpïd spring-gelatine lem nep pleiter de rijf der beklaagden, ld de officier de Iddel (de helsclie was geweest. De s niet de hoofdzaak, pet eenige middel, dediger voor M. ■gen. De bedoeling Ikere dressuur voor liat zijn morgen aan llfde daad te begaan. I e uitspraak bepaald 1 uur. (Maasbode) alle werkdagen, des lags 6.45 tot donker. jlags 8.80 tot 11 uur, Itot donker. Fe grootst mogelijke emeente-Gasfabriek, Directeur, [H. BONTHUIS. enigingen in Zeeland. REGELINGSCOMMISSIE. itaris H. W. NEERVOORT vehpolder, zal op iddags 2 uur, in de herberg Otte te Krabtiendijke, voor enamen van wijlen de Echt»- 1RINUS JOQSEN en JACOMlNA ER, krachtens Reshter- vel, in het nbaar verkoopen: I gemeente Kruiningen, in R®' jek, kad. Sectie C no. 121> 63 A. 30 cA. -ebruik met rooven oogst 191Ö- 1 de stoom is voor de strie, is het adver- >n voor den handel' roote beweegkracht. NIEUWE ZEEIIWSCHE COUffll Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Gees t A0*, daartmiCea f 1-85- Vfzoaderlgke nummers 6 cent, dubbele binden 10 coat Advertentiên worden ingewacht vóór hall sea uur 's namiddags. Kanfoor v. d. Administratie: Boudewljn de Wlftesfraat A 135* GOES. Tel. interc.: Directie no. 94. Redactie no. 97. 80 fit p. r. B(J aSonneraemt special* prjt. Advertentiên van 1—6 OfG* 10-ffl. hduni mgê mum IM SL Rwnmifde advertentie 8 X gpplaatst, wordt 2 X bemeksad. Wegens het Hoogfeest van Pinksteren zal de „Nieuwe Zeeuwsche Courant" Maandagavond a.s. niet verschijnen. Zaterdag 18 Mei is het 100 jaar geleden, dat het eerste nummer verscheen van het Roomsche Tijdschrift „De Godsdienst vriend", waarmede de Roomsch Katho lieke pers voorgoed haar intrede deed in ons vaderland. Verdient dit heugelijk feit op zich zelf reeds ten volle herdacht te worden, nog meer is dit het geval om wille van hem, wiens kioeke, vaardige pen dat tijdschrift bestuurde, den edelen bekeerling Joachim George Le Sage Ten Broek. Zoon van een gevierd predikant, kwam deze van God begenadigde man door studie en zelfonderzoek tot de gevolg trekking, dat de door Christus gestichte Kerk was de Roomsch Katholieke en eenmaal die overtuiging in zich omdra gende, kon niets ter wereldgeen tegen kanting of verguizing, geen tegenspoed in tijdelijke zaken, geen ongunst der fortuin hem weerhouden van een kloek moedig belgden des waren geloofs. Een kloekmoedig belijden 1 Neen, het was hem niet genoeg, na in alle stilte in 1806 te Rotterdam de dwaling te hebben afgezworen, voor zich zelf de geestelijke genietingen der herwonnen waarheid te smaken. Als een echte apostel wilde hij daarvan mededeelen aan anderen, in 't bijzonder aan zijn vroegere geloofsgenoo- ten, waaronder zoovele voortreffelijke zielen voorkwamen, die slechts bevrijd behoefden te worden van het dichte net van onkunde en vooroordeel ten opzichte der Roomsche Kerk om met den Psalmist te jubelen: „de strik is verbroken en wij zijn vrij!" Waarlijk, Le Sage Ten Broek was het levend bewijs der waarheid, door het Pinkstergeheim aan de wereld medege deeld, dat de H. Geest niet ophoudt de zielen der menschen met Zijn licht te bestralen en met Zijn kracht te verster ken, zoodat tot aan het einde der tijden het werk der apostelen: de verbreiding ies Evangelies wordt voortgezet. En zoo ligt het geheel in de strekking van het Hoogfeest dat aanstaande is, dezen christelijken held van de pen een woord van eerbiedige hulde te wijden. Een held van de pen. Ja, dat was Le Sage in den vollen zin des woords. Men zegt, dat wijlen Pius X, toen hij eens een journalist ter audiëntie bij zien had, op het einde van het gesprek een pen van zijn schrijftafel nam, die zegende en ëen journalist toereikte inet woorden „gelijk weleer mijne voorgangers het zwaard zegenden dat werd getrokken ter verdediging va* waarheid en recht, zoo zegen ik thans het moderne zwaard de pen." W elnu, als een wapen ter ver dediging onzer heiligste goederen heeft Le Sage gansch zijn leven de pen ge bruikt op even schitterende als nobele wijze. Tal van werken en werkjes deed hij het licht zien, waarbij hij met degelijke kennis van het te behandelen vraagstuk, met groote belezenheid, in een pittigen, aantrekkelijken stijl, zonder den tegen stander te kwetsen, tegen de dwalingen zijns tijds te velde trok, vooral tegen de schier hopelooze onbekendheid der Pro testanten met den Roomsch Katholieken godsdienst. En het is niet alleen als een bewijs van hulde, maar ook en vooral om de hooge waarde en reëele verdiensten die deze pennevruchteu nu nog bezitten, dat de apologetische vereeniging „Petrus Canisius" twee geschriften van Le Sage opnieuw gaat uitgeven, n.l. „De voor treffelijkheid van de leer der Roomsch Katholieke Kerk" en „Onderzoek een heilige plicht van alle protestanten." Door Le Sage is aan den vaderlandschep grond het zaad toevertrouwd der Room sche pers, nadat hij dien grond door zijn noesten, onvermoeiden arbeid voor de vruchtbare opname van dat kostbare zaad had geschikt gemaakt. Dat het zoo heerlijk ontkiemde, zoo krachtig opschoot, zoo schoone vruchten voortbracht ter eere Gods en tot heil van het Katholieke Nederland bljjft dan oak Le Sage's eeuwige roem, al zou de nederige man die* aanstonds hebben afgewezen en teruggebracht op Hem in Wien alleen valt te roemen volgens het door hem zelf vervaardigde grafschrift: 'k Verlang geen kostbaar praalgesteente, Geen ijd'le lofspraak op mijn graf, Maar 't Kruis alleen, dat m' in dit leven De hoop op beter leven gaf. Toch, in nog breeder vlucht zou de Katholieke pers zich uitbreiden in deze lage landen, wanneer haar gewicht, haar belangrijkheid, ja haar onmisbaaiheid beter door de Katholieken werd gevoeld. Men wenscht dat het Roomsche leven alom heerlijk opbloeie, van modern-hei- densche smetten vrij. Men vraagt op staatkundig gebied naar eene krachtige Roomsche partij, die onze schoone poli tieke beginselen practisch helpe verwe zenlijken tot heil van land en volk. Welnu, dat alles is voor een goed deel onmogelijk zonder e#n flinke, krachtige, vrije Roomsche pers. En nu spreekt men van het steunen der Katholieke persAlsof dat niet van zelf sprak. Trou wens, wij hebben het altijd eenigszins misplaatstgevondenom van „steunen" der Katholieke pers te spreken. Wij zouden liever van bevorderen willen spreken De Katholieke pers is de steun der Katholie ken. Zonder haar zouden de Katholieken in ons land terugslinken tot een hoop los staande individuen zonder kracht, zonder invloed, zonder medezeggingschap in het openbare leven. 't Ware zeer zeker geen te versmaden Pinkstergave, zoo in het licht der huidige honderdjarige herdenking van de stichting der Roomsche Nederlanasche Pers de H. Geest, die zooals de H. Schrift zegt, blaast waar Hij wil, een nieuw vuur van daadwerkelijke belangstelling deed gebo ren worden in de harten onzer Neder- landsche geloofsgenooten voor hun pers, opdat deze in volle vrijheid en met alle gewettigde middelen zegenrijk arbeide aan de verbreiding over de wereld van het rijk van waarheid en liefde, dat de H. Geest op den Pinksterdag in de harten Zijner uitverkorenen kwam vestigen. Loase berichten. De strijd in hat Westen. De legerberichten bepalen zich tot de vermelding van plaatselijke successen waarin vooral de geallieerden in den laatsten tijd uitmunten. Zoowel bij Kem- mei als op den westelijken Oise-oever hebben de Engelschen en Fransehen hun stellingen weten te verbeteren en daar door bewijs gegeven van een nog onge schokte defensieve kracht. Misschien dat generaal Foch een tegenzet voorbereidt. Op het oogenblik is er van groete gevechtsactie geen sprake en men ver diept zich in gissingen over dezen stilstand Het Mijnenveld vaor de Zweedsch kust. STOCKHOLM. Mei. (W. B.) Naar Zweedsche bladen meldeH heeft het Engelsche mijnenveld vóór de Zweedsche Westkust gisteren 'n nieuw offer geëischt. Vóór Arstraud is in den namiddag een visschersboot in de lucht gevlogen, waar bij vier man der equipage den dood vonden. De meeste der leidende Zweedsche bladen spreken hun verontwaardiging nit over het voorval. „Sooialdemooraten" meent, dat zoo er werkelijk mijnen gelegd zijn binnen de Zweedsche wateren men met een schen ding der neutraliteit te deon heeft. In zulk een geval zal de regeerng wel de noodide opheldering vragen. jMsbd.) Het Itallaansche ministerie. De Italiaansche ministers Bianchi en Dallolio zijn uit het kabinet Orlando getreden, Volgens de „Utro" is de keizerin weduwe van Rusland door de Duitschers uit de Krim uaar Kiejef gebracht. Skoro padski is vroeger haar page geweest. De „Matin" hericht, dat Donderdag ëen vijandelijk vliegtuig voor de eerste maal op klaarlichten aag over Calais vloog en bommen wierp, Naar de R. R. G, uit Havre verneemt zijn Maandag j.l. 50.000 ton graan en levensmiddelen uit Nievw-York verzonden voor bezet België. Telegrammen. Naar aanleiding hunner samenkomst hebben de beide keizers hartelijke tele grammen gewisseld, waarin Wilhelm aan aan Karei belooft om spoedig een tegen- Bezoek te komen brengen. Keizer Karei gaat echter eerst een bezoek brengen aan Sofia en Konstantinopel. Burian zal hem ook op dien tocht vergezellen. Thans is keizer Karei te Weenen. Eerste Kamer. De leden! der -Eerste Kamer zijn ter vergadering bijeen geroepen tegen. Dins dag 21 Mei des-avonds te 8-1/2 uur. 1 1 - - - Tweede Kamer. Het wet sv 0 o rst el-D e Savornin L o hm an. Het voorstel van wet van den- heer De Savornin Lobman c.s. tot wijziging der wet op het lager onderwijs (d-w-z. tot toekenning van eene salarisverhooging aan de bijzondere onderwijzers gelijk aan de openbare) werd in de Woensdag gehouden /zitting der Tweede Kamer verworpen met 45 tegen 36 stemmen, links tegen rechts; de heer Bichon van IJssehnonde stemde tegen Links had de overwinning van liet brute getal. Maar het is de vraag, wie met het zuiverst - hart- naar huis gpgaan is, wie zich zelf oyerwinnaar mocht reke nen, links -of tvel rechts. iWat een geestdrift voor het recht, zoo schrijft „De Maasbode", dat hiem altijd heeft bezield voerde den meer dan tach tig-jarigen Lohman in den strijd. Hij heeft een heerlijk tafereel, zooala de heer Van Wijnbergen, hem hulde brengend, -zei, ©en heerlijk tafereel toegevoegd aan detn schoolstrijd door zijn, geestdriftige rede. „Wij komen niet vragen, aldus de grijze staatsman met zijn jeugdige bezieling en onovertroffen toewijding, wij komen niet vragen: wilt gij dat misschien doen? Neen, wij zeggen: dat behoort gij te doen; want dat is een recht. Spreek ons niet van de-kosten. Gij', heer Visser, gij! waart eens rechter. Hebt gij' ooit gevraagd, als een der partijen iets toekwam: kan de tegen partij het wel betalen? Wat., recht is, wordt eenvoudig toegekend. Hoe hooger de kosten zijn, boe meer gij jaarlijks aan de bijzondere onderwijzers onthoudt. Noemt gij een bedrag van 8 millioen, welnu, dau is het een som van niet min der dan 8 millioen, die gij jaarlijks den bijzonderen onderwijzers tekort doet. Gij vraagt „waarborgen" vooraleer gij recht doet. Gij meent, dat het bijzonder onder wijs gevaar loopt onvoldoende te zijn. Wellicht omdat gij weet, hoe slecht gij het- openbaar onderwijs verzorgt. Toen ik minister was aldus de heer Loh man -nog steeds -toen zond ik een circulaire uit aan de Gedeputeerde Sta ten, opdat er wat beter voor het open baar onderwijs zou gezorgd worden. Dr. Kuyper maakte ernst met het leerplan. Neen, het openbaar onderwijs scheen wel meestal hoofdzakelijk een middel te wezen om het bijzonder onderwijs te onderdruk ken. Nog immer praat ge van waarbor gen. Hebt gij niet altijd betoogd, dat een der beste waarborgen voor goed onder wijs is een goede salariëering? Doch gij interesseert u niet voor het volksonder wijs. Gij vreest voor het doorgaan op den weg, -dien gij: met artikel 192 eenmaal zijt ingeslagen. U, Gerhard, die bij de grondwetsherziening zulk een fraaie rede hieldt, u- herkende ik niet, tegen ons ont werp sprekend. Doch gijl vreest voor de genen, die achter u staan,- gij -durft voor hen, vooral voor de openbare onderwij1- zers, niet voortgaan met het betrachten van recht". Hoe treffend, dat,in dit geding de hou ding van velen ter linkerzijde zoozeer werd beïnvloed door hun booze geesten, hun (groot-kiezers de openbare onder wijzers. Daar legde de heer Van- Wijn bergen flink den nadruk op. Die open bare onderwijzers zijn de gevaarlijke drij vers, waar de vTijzinnighdemocraten en socialisten niet tegen op durven. Die zijn de vijanden -van de bijzondere onderwij- 'zers. Waar aijni n,u, zoo yroegj dó bSfit Van Wijnbergen, waar zijn nu de „Bode" en het „Schoolblad" met bun „solidari- waar zijn nu de openbare onderwijzers om eens te bewijzen hun stelling; die zij altijd verkondigden om bijzonder© on derwijzers voor hun vragen te. spannen: waar het onze stoffelijke belangen geldt, zjj'n wjj één. Die stelling heeft afgedaan en de heeren zijn nu gebleken de ver klaarde vijanden van den bijzonderen on derwijzer. Zij, -die, ofschoon zooveel meer ontvangend nog steeds klagen over lage bezoldiging, zij koelen hun afkeer tegen het bijzonder onderwijs aan de bijzondere onderwijzers. Hoe geheel anders is het gedrag geweest der rechtsche partijen. Zij hebben steeds, zoo memoreerde de Ka tholieke afgevaardigde, gesteund elk voor stel tot verbetering van salariëering der onderwijzers, zonder te vragen van welke regeering het uitging of wie het meest bevoordeeld werd. Gij, die gaarne mee doet aan protesten tegen rechtsschen-din- gen, ons door het buitenland aangedaan, zorgt eerst, dat in uw eigen land wat recht betreft de zaken in orde zijn. Gij die spreekt van saamhoorigheid der na tie, bier hebt gij een gelegenheid om die saamhoorigheid te belijden en te bevor deren. In dezen zin wist de heer Van Wijnbergen bij- t© dragen tot de moreel© overwinning, welke de zaak van het recht heden had op- te teekenen. Ook de heer Van der Molen heeft met zijln bijzondere onderwijservaring met groot gezag aan den strijd deelgenomen. Dr. Nolens legjle nog ter dege vast, dat de heeren van links door hun gpdrag den schoolstrijd voortzetten. De heer Troelstra, die wel voelde dat hier onrecht geschiedde, maar die ook al uit vrees voor den grootkiezer niet durf de voor stemmen, stelde ter elfder ure voor, dat de Staat een renteloos voor schot zou verstrekken aan de bijzondere schoolbesturen om daaruit de bijzondere onderwijzers extra te bezoldigen. Welk vreemd en onpractisch voorstel met recht door de rechterzijde werd afgewezen. Wetje-Cort en duurte-toeslag. In zijn rede over het ontwerp-Lohman vermeldde de heer Van Wijnbargen nog even de pas opgerezen kwestie, of de duurtetoeslag voor de onderwijzers in mindering komt bij toepassing van het wetje-Cort. Hij was van meening, dat deze kwestie spoedig besproken zal wor den bij de suppletoire-begrooting van hoofdstuk V. Ongetwijfeld is dan deze afgevaardigde voornemens alsdan over deze kwestie, welke zooveel beroering brengt, te spreken. Gift van H. M. de Koningin. H. M. de Koningin beeft een bedrag van f1000 geschonken ten behoeve der nagelaten betrekkingen van omgekomen viscshers te Katwijk en eenzelfde bedrag voor die te Noordwijk. Chocoladereepen. Gemeentebesturen kunnen reepen of ta bletten chocolade van 30 a 40 gram aan vragen tegen fll per stuks, om ze en détail te doen verkoopen tegen I2V2 ct. per stuk. De economische onderhandelingen met Ouitschland. In goed ingelichte kringen is men, volgens de „Tel." overtuigd, dat de heer A. G. Kröiler zéér waarschijnlijk reeds reeds uitgenoodigd is om weer zitting te nemen in de commissie, die de eco nomische onderhandelmgen voert met Duitschland. Het convaoi naar Indië De „N. R. Ct." verneemt, dat aan het voor Ned.-Indië bestemde convooi als kolenboot zal worden toegevoegd het vrachtschip Bengkalis, van de Stoom vaart-Mij Nederland te Amsterdam. De Bengkalis, groot 6548 bruto ton, is een nienw schip, dat nog niet in de vaart is geweest. Verwachting tot den avond van 18 Mal: Zwakke tot matigen wind uit 0estel||k» en Zuidelijke richtingen. Aanvankelijk meeet licht tot halfbewoikt. Later waarsohilnlijk toenemende bewolking. Droog, behoudens vooral In het Zuiden kans op onweer. Aanvankelijk warm. Hervatting der vaart. (Officieel). Bij het Departement van Koloniën is van don Gouverneur-Generaal telegraphisch bericht ontvangen, dat de vaart op Amerika hervat is en dat een aanvang is gemaakt met het verleenen van uitvoervergunningen van producten, waarvan de uitvoer verboden is. DEN HAAG. Naar wij vernemen ia van de Amerikaansclie regeering de toe zegging gekregen, dat het s.s. Niéuw- Amsterdam na aankomst in de Vereenigde Staten, weer naar Nederland zal mogen terugkeeren met een lading grondstoffen voor de brood bereiding. (Z.) Onze rijstschepen te Saigon. (Off.) Volgens een bij hét Departement van Koloniën ontvangen telegram heeft de consul van Frankrijk te Batavia me degedeeld dat onze schepen to Saigon uitklaring zulten ontvangen. (Saigon, ook Saigoen of Saigun geheeten, is de hoofdstad van Fransch Cochin- china Hed. N. Z. Crt.) Broodkaart 50ste tijdvak. De directeur van het centraal brood- kantoor maakt bekend, dat de broodkaart van het 50ste tijdvak geldig is van 18 tot en met 24 Mei. De „Frlsia" Naar de „N. R. Ct." verneemt, wordt het passagierschip Frisia van de Kon. Holl- Lloyd te Amsterdam, in gereed heid gebracht voor een reis naar Buenos- Ayres via New-York. De Dult8che vliegers. Naar wij vernemen zijn de vier Duitsohe vliegers, die 3 Mei j.l. in de Wielingen zijn neergekomen en met hun vliegtuigen naar Vhssingen gebracht zijn geïnterneerd en zijn de Duitsche vliegers, die 15 mijlen bewesten Texel zijn zijn aangetroffen en den lOen Mei j.l. te I <muiden werden aangebracht, vrijgelaten. R. K. Ziekenhuis te Batavia. Naar wij vernemen, is thans besloten dat het tiental Eerw. Zusters van de* H. Carolus Borromeus, uit het klooster „Onder de Bogen" te Maastricht, met de- „Nieuw Amsterdam" de reis naar Ned. Indië zullen aanvangen, waar zij met de leiding van het te Batavia op gericht nieuwe Ziekenhuis zullen worden belast. Sedert lang wordt daar op hare komst gewacht. (De Tijd.) 0e Vetdl8trlbutie. Door den Minister van Landbouw, Nij verheid en Handel is tot de gemeente- bestuien de volgende circulaire gericht: Ik heb de eer u mede te deelen, dat de rantsoeneering van vetten, waarom trent u wérd bericht bij mijne circulaire d.d. 19 April La. A., afd. Crisiszaken, bureau Volksvoeding, in werking zal tre den op 3 Juni e.k. Aanvakelijk lag het in mijne bedoeling den termijn van inwerkingtreden te stel len op 22 Mei e.k., in verband waarmede aan de gemeentebesturen verzocht was, vóór 5 Mei op te geven, welke hoeveel heden der onderscheidene vetsoorten, naar hunne meening, noodig zouden zijn. Op 5 Mei j.l. waren echter nog slechts van 282 gemeenten opgaven ontvangen en op 11 dezer ontbraken nog de opgaven van circa 160 gemeenten. Dientengevolge zal het niet mogelijk blijken de verschil lende soorten tijdig aan alle gemeente besturen vóór 22 Mei te doen toekomen bovendien heeft het doen van te late opgaven tot gevolg, dat de voorbereiding voor het maken der margarine-melanges vertraagd is moeten worden. Op grond van een en ander is het niet mogelijk de vetdistributie vóór 3 Juni e.k. in te voeren. Gemeentelijke Centrale Keuken te Goes. Het menu voor de week van 21 Mei tot 25 Mei -1

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1918 | | pagina 1