;man.
JOE,
De Groote Oorlog.
No. «5.
Dinsdag 36 Februari 1918. Veertiende Jaargang.
IE
og
ederen.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Idelburg.
reeds
■s gevraagd.
■B
aaglijden, hoofdpijn,
ER» KRUIDEN ziit
Ïge nog nooit van de
t tevreden zijn over
Overal verkrijgbaar.
s, Komijne Kaas,
lsiroop, Jam,
gerookte Bokking,
rookt Paardeavleesch
:ent per pofccg
look- e«
per haff/on*f?V
«coadeWerde
aximumprijzeii!'
in soort verkrijgbaar.
KEL VAN SINKEL,
ieerenhoek.
Zeeuwsche
borg-Maatschappij
fan 1824,
gd te Zierikzee,
5 billijke voorwaar,
onderling als tegen
e premie,
Ite GOES,
voordigers voor Zuid-
Beveland.
ioor heer
Ijrieven
l M. v.
bevelend,
iren,
toaoet
^treuren
oèd.
IJ D E R,
fs dan, wanneer
n faalden.
gratis en franco attesten
chure.
elne doos 10.60.
l-erhooging.)
Middelburg, fa. Nonhebei,
Schulte Co., L. L)elft
a en Janse, K. Noordstr
I. Luitwieler, Walstraat
igering, Nieuwstr.A. J
M. J. Groen, Ooststr. 4;
erkrijgbaar schrijve direct
n O BAT SATOE.
Gissingen.
ENE MME COURANT
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f L"--, daadreifan f 1.95.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele blaiea 10 csst
Advertentiën worden ingewacht riór half aan aur 's namiddags.
Mijnt ikn muin-. JEISBIE- lil mUM.
Kanfoord. AdministratieBoudevrljn de Wltfeafraaf A 135* SOES.
Tel. interc.Directie no. 94. Redactie no. 97.
Raalimabarjahten 30 0t. p. t. B|
AdrertemSIn rm 15 asgd> 10.70, Maca cwflii wmt 10 #t
Benzol Mb atiwl—Éh 3 X geplaatst, wordt 8 X berekend.
Losse berichten.
De „Germania" en België.
De „Germania" vergastte ons dezer da
gen op een blijkbaar .officieuze verkla
ring in zake Beigië. „Uit noodweer," zoo
lezen we> „om ons bestaan te verdedi
gen, zijn wij België binnengerukt en oiver
zijn grenzen heen naai Frankrijk gemar
cheerd. Dat was niet alleen ons goed
recht, maar onze heilige plicht jegens
pos-zelf, die door de wet van het na
tuurrecht wordt gesteund. Deze toestand
van noodweer, 'ter oorzake waarvan wij
zóó moesten doen en mochten doen, blijft
bestaan, zoolang de vijand met duidelijk
en ondubbelzinnig zijn bedoelingen ten
opzichte van ons heeft aangegeven. Eerst
wanneer aan dien toestand een einde is
gekomen, kan er sprake van zijn, dat
wij.de daaruit voortvloeiende rechten op
geven. De vijanden hebben het dus in
hun hand pm klaarheid te verkrijgen in
de Belgische quaestie. Zij moeien den
eersten stap doen, dan volgt het overige
van zelf."
Dus weer het oude liedje, zegt „De
Tijd": Duitschland behoudt België nis
vuistpand zooiang de „geassocieerde re
geeringen" geen bevredigende verklarin
gen afleggen in ziake de Duitsche kolo
niën, Elzas-Lotharingen, de .vrijneid der
zeeën enz. En we zitten weer midden
in de quaestie van het door Von Beth-
mann Heilweg erkende (door de „Ger
mania" echter pertinent geloochende) „on
recht" van den inval in België met al
de weergaloos-afschuwelijke gevolgen er
van. Even star en strak als de Entente
wereld (en niet zij alleen) 1 blijft bewe-
re, dat het gepleegde onrecht zal voort
bestaan zooiang aan België door zijn oos-
telijken nabuur niet is goedgemaakt wat
er nog goed te maken valt, even 'hard^
nekkig zien we tot ons groot leedwezen
den inval- in België en het bezet hou
den van dit land door de „Germania"
verdedigd als een goed recht en een hei
lige (iet wel: een „heilige") plicht! Zoo
als vanzelf spreekt, berustend oip de na
tuurwet van zelfbehoud, daar immers de
'te Brussel gevonden paperassen, waarvan
de inhoud al honderdmaal door de re-
geering to Havre in 'het ware licht is
gesteld, te Berlijn nog altijd worden ge
ëxploiteerd als zoogenaamd bewijjs tegen
België's neutraliteit en van België's sa
menzwering met Engeland en Frankrijk
tegen Duitschland. Volgens de „Germa
nia" heeft dus ook de H. Stoel zich
in zijn oordeel over den inval in België
ten eenenmale vergist.
De oorlogspsychose veroorzaakt won
derlijke hersenki'ankels
De luchtaanvallen op Engeland.
LONDEN, 20 Febr. (R.O.) (Officieel).
Bij een luchtaanval van Zondag zijn 19
(personen gedood en 34 gewond.
De vrede met Rumenië.
Von' Kühlmann zal reeds Vrijdag voor
de vredesonderhandelingen naar Roemenië
vertrekken. Men hoopt, dat de rijksdag
reeds de volgende week het vredesverdrag
met Roemenië zal kunnen aannemen.
De oorlogsraad te Versailles.
In een interview aan de „Home Libre"
verleend, wees Cadorna bij zijn vertrek uit
Versailles op de eenstemmigheid van be
sluiten door den raad- genomen.
Lloyd George en de Raad te Versailles.
De korte inhoud van de lange rede,
door Lloyd George Dinsdag in het Britscjie
Lagerhuis gehouden, is deze: de militaire
raad te Versailles zal voortaan het mid
denpunt vormen der militaire actie van al
de geallieerden; zij zal en dit is te
beschouwen als een gevolg van het krach
tig optreden van de Ver. Staten aan.
de Entente eenheid van leiding verzeke
ren, doch met de wijze waarop dit resul
taat in militair-technische bijzonderheden
is geregeld, kon de chef van den gene-
ralen staf, Sir William Robertson, zich
niet vereenigen. Vandaar zijn aftreden.
In het op zijn rede volgende debat ver
klaarde Lloyd George aan Asquith, dat
de tegenstand van Robertson zeer- onver
wacht gekomen was, toen men dacht, alle
moeilijkheden te. hebben overwonnen.
G,P» Tijd")
Waar zit Kerenski?
KOPENHAGE, 20 Februari. „Ekstrabla-
det" verneemt uit Christiania: Volgens
een bericht uit Stockholm aan „Aftonbla-
det" ontving het comité ter bestrijding
der tegenrevolutie bericht, dat Kerenski
zich te Christiania ophoudt.
Oostenrijk en hef offensief tegen Rusland.
De Oostenrijksche minister-president
Seidler heeft den 22en j.l. in het Huis
van Afgevaardigden nog eens verklaard,
dat Oostenrijk-Hongarije geen deel neemt
aan de militaire actie van Duitschland
tegen Rusland, met Oekraïne op goeden
voet staat en met Rumenië eerlang vre
desonderhandelingen zal aanknoopen.
Deze mededeeling werd met applaus be
groet, een bewijs, dat de oorlogsstemming
in de Donaumonarchie meer en meer be
gint t'e verflauwen. Het heeft nog alleen
rechtstreeks Italië tegenover zich, terwijl
het met Wilson zeer gaarne tot eene
minnelijke schikking zou willen komen.
De toestand in Petrograd.
Een Duitsche regeeringskoerier, die in
Petersburg (Petrograd) is geweest, ver
telt van den toestand in de Russische
hoofdstad o.a.
Ik mocht slechts onder militaire bege
leiding uitgaan, maar voor eenige roebels
konden wij toch naar' het miniatuurtheater
gaan. De straten werden niet schoonge
maakt. De soldaten verkochten lucifers
en andere kleinigheden. In het theater
hield men jas aan en "hoed op.
De groote restaurants zijn gesloten, de
meeste 'theaters open. Het grootste ge
deelte van de fabrieken is geconfiskeerd.
Waren de eigenaars neutrale buitenlan
ders, dan verklaarden de machthebbers:
Dat is ons onverschillig, wij handelen
naar "ónze beginselen, wij bekommeren
er ons niet om, wat er later zal gebeuren.
De deposito-kassen zijn overal dicht
gespijkerd. Kleingeld is er niet meer, ai-
leen postzegels, die nog het portret van
den tsaar dragen en verder papiergeld,
dat Kerensky bij hoopen heeft laten druk
ken.
Zullen de Duitschers Petrograd bezetten?
Verdeeldheid onder de Bolsjewiki.
Volgens een bericht, dato 20 Febr.,
uit Petrograd aan „Daily Express", stoo-
men 45 Duitsche oorlogsschepen op naar
Reval, en zijn op de kust van Estland
reeds troepen geland.
Men gelooft, dat de volgende Duitsche
beweging een landing in Finland zal zijn,
ten einde paal en perk te stellen aan
de anarchie in dat land.
De Russen concentreeren zich te Wi-
tebsk, in de hoop daar den Duitschen
opmarsch tot staan te brengen. De Duit
sche troepen zijn reeds tot op 16 mijlen
van Witebsk genaderd en verspreiden ma
nifesten onder het volk, waaruit blijkt,
dat het in huu bedoeling ligt, Petrograd
te bezetten.
In Petrograd heerscht onder de Bolsje
wiki volgens de „Daily News" groote ver
deeldheid, voornamelijk naar aanleiding
van het vredesbesluit der volkscommis
sarissen dat genomen werd met één stem
meerderheid.
De Bolsjewiki en de godsdienst.
Hoe de Bolsjewiki jegens den godsdienst
en de geestelijkheid gezind zijn, blijkt uit
het feit, dat zij te Petrograd een vergade
ring van de „Heilige Synode" door de
Roode Garde uiteen hebben laten jagen
met de verklaring, dat de geestelijkheid
voor de revolutie overbodig was en dal-
zij slechts voor -de revolutie nadeelig©
besluiten kon nemen.
BERLIJN, 20 Febr. In de zitting van
heden van de Pruisische kiesrechtcom
missie werd het voorstel der vrijcon-
servatieven tot het verleenen van het
meervoudig kiesrecht met 20 tegen 15
stemmen aangenomen en hiermede para
graaf 3 van het -regeeringsvoorstel, die
•het gelijke kiesrecht in uitzicht stelt, als
afgedaan verklaard. Voor het voorstel
stemden 12 conservatieven, 4 vrij-conser-
vatieven en 4 nationaal-liberalener te
gen alle overige leden der coxnmiseie.
POHTIUAL.
De Kerk in Portugal.
Volgens te Rome ontvangen berichten
ontwerpt de Portugeesche regeering plan
nen, om de wetsbepalingen betreffende
de scheiding van Kerk en Staat in eenige
punten te wijzigen, ten einde aldus aan
het land meer rust en zekerheid te schen
ken.
Tweede Kamer.
In de vergadering van Vrijdag, gaf bij
de Indische begrooting de Minister een
uitvoerig plan van de reorganisatie van
het binnenlandsch bestuur, waarbij het
stelsel van de Nederlandsche Provinciale
Staten is gevolgd, liet is de bedoeling
voor Java en Madoera tot instelling van
adviseerende raden over te gaan, die con
tact zullen zoeken met de lnlandsche be
volking, opdat haar wenschen beloond
zullen worden.
Do motie-Bogaardt, om een commis
sie te benoemen die de salarisverbete
ring van de ambtenaren zal voorbereiden,
ontried de minister, omdat die methode
veel te langzaam zal werken.
Bij gebrek aan leden werd de stem
ming over de motie uitgesteld. Evenzoo
over het amendement van de heeren
IJzerman c.s., om de vóór 1914 gepen
sioneerde officieren te doen profiteeren
van de nieuwe pensioenwet. De minis
ter ontried ook dit amendement, dat hij
onbillijk achtte tegenover de burgerlijke
ambtenaren.
Voor de lnlandsche taal als moedertaal
op de lnlandsche scholen pleitte de heer
Gerhard; voor een betere salarieering van
de onderwijzers in Indië de heer Ter
Laan.
De tweede Nederlandsche Jaarbeurs
te Utrecht wordt vandaag (25 Februari)
door de Koningin als beschermvrouwe
geopend.
Het aanital deelnemers is hij voorbaat
reeds een succes. Terwijl op de eerste
690 industriëelen waren vertegenwoordigd,
bedraagt thans het aantal deelnemende
fabrikanten 1050.
Van zelf spreekt het, dat deke grootere
deelname ook uitbreiding van ruimte
beteekent. Verleden jaar had men genoeg
aan de oppervlakken van Vredenburg en
St. Janskerkhof. Thans is ook beslag ge
legd op drie andere terreinen in Park
Tivoli en Maliebaan. De Maliebaan is
onderverdeeld in Maliebaan-Noord en Ma
liehaan-Zuid.
Ter voorlichting van de Nederlandsche
industrie en handel wordt aan de Jaar
beurs deelgenomen door enkele. Regea-
ringsdopartementen en een aantal offi-
cieeie lichamen en vereenigjngen. In een
drietal gebouwen, bij den ingang van het
terrein op heL Vredenburg zijn deze ver
tegenwoordigd.
De Ned. Kamer van Koophandel te
Brussel is eveneens op het Vredenburg
door een monsterkamer vertegenwoordigd.
Wederom zijn tafelvlakken en monster
kamers volgens één type ontworpen. Heel
de bouw eu de uitwendige architectuur
werd vastgesteld door den technischer!
dienst der Jaarbeurs onder leiding van
den ingenieur De Bie Leuveling Tjeenk.
Voor de inwendige inrichting der monster
kamers werd den huurders vrijheid ge
laten. Wederom zijn er afzonderlijke mon
sterkamers en tentoonstellingszalen. Het
karakter van de Jaarbeurs is echter niet
een van tentoonstelling, maar van beurs,
waar getoond wordt, wat de Nederland
sche industrie vermag en waar zaken
worden afgesloten.
Eere-voorzitters zijn de Ministers Cort
v. d. Linden, Posthuma, Pleyte, Loudon,
Treub en De Jonge.
De deelnemende industriegroepen, ver
tegenwoordigd door fabrikanten uit alle
deelen des- lands, z-ijn als volgt over de
verschillende terreinen verdeeld:
Vredenburg: "Machines en werktuigen,
gas en eiectriciteit, metaalbewerking, tech
nische instrumenten, gouil- en zilverwer
ken, kunstnijverheid en kerkelijke kunst,
verwarmings-, veriichtings- en sanitaire,
artikelen, rubber, steenkolen, en turi;
land- en tuinbouw, transportmiddelen,
verfwaren en lakken.
Janskerkhof: Houtbewerking, kurk enz.,
bureau- en woningartikelen, muziekinstru
menten, sportartikelen en speelgoed,
bouwmaterialen.
Tivoli: Glas- en aardewerk, huishou
delijke en luxe artikelen, boekhandel, pa
pier en papierwaren, grafische vakken.
Malibaan (Noord): Lederwaren, voe-
dings- en genotmiddelen, chemische en
pharmaceutische producten, oliën en vet
ten.
Malibaan (Zuid)Textiel, wol, sajet,
garen en band, confectie, mpde-artikolen,
tricotage, lingeries.
(Zie verder onder laatste berichten.)
Tabaksregeling.
De Minister van Landbouw heeft een
tabaksregeling vastgesteld.
Art. 1 bepaalt: Verkoop en aflevering
van ruwe tabak is verboden; vervoer van
ruwe tabak uit eenig gedeelte naar alle
overige gedeelten des Rijks, hetzij in of
buiten die gemeente gelegen,is verbo
den; voor de toepassing van de bepalin
gen der regeling wordt onder de aandui
ding „ruwe tabak" óók geacht te zijn
begrepen: gestripte tabak, stelen van ta
bak, en coupures.
A|rt. 2 bepaalt, dat de verbodsbepalingen
van art. 1 niet van toepassing zijn op
hoeveelheden van 10 K.G. of minder.
Van de verbodsbepalingen kan onthef
fing worden verleend door het Rijksbu,-
reau voor Tabak.
De Rijksmiddelen.
De rijksmiddelen hebben in Januari
1918 opgebracht 17.4 millioen gulden te
gen 16 millioen in Januari 1917.
Broodkaart.
De directeur van het centraal brood
kantoor maakt bekend, dat de brood
kaart van het 42ste tijdvak loopt van 25
dezer tot en met 7 Maart. (St. Crt.)
Rood klaverzaad.
De Min. van Landbouw maakt bekend,
dat het klaverzaad -distributiekantoor waar
van het bestuur nader zal worden bekend
gemaakt, zal zijn gevestigd Nieuwezijde,
Voorburgwal 1,30, Amsterdam.
De distributieregeling voor rood kla
verzaad is opgenomen in de Stiet. no.
45, waarnaar wij belanghebbenden ver
wijzen.
Zomertijd.
Een wetsontwerp tot invoering van den
zomertijd in dit jaar is bij het departement
van binnenlandsche zaken in verren staat
van voorbereiding.
De bedoeling zou zijn, dat de zomer
tijd zal loopen van 1 April tot 1 Oct.
De Russische Gezant.
De „N. R. Ct.' 'verneemt, dat dc Russi
sche gezant in Nederland, de hoer A.
Swetsjine, wiens gezondheid trouwens al
maanden lang geschokt is, er de voor
keur aan heeft gegeven de gebeurtenis
sen dn Rusland niet verder af te wach
ten, en besloten heeft zich uit het diplo
matieke leven terug te trekken.
Eenheidsworst.
Het IIijks Centraal Administratiekantoor
heeft thans aan de gemeentebesturen be
richt, dat zij, met ingang van 1 Maart
e.k., bestellingen op eenheidsworst kun
nen inzenden, berekend naar ©en hoeveel
heid van 100 K.G. per 1000 inwoners
per week en voor een behoefte van 2
weken.
De maxiumprijs van deze worst, ver
vaardigd uit 10 pCt. varkens- en 90 pCt.
rundvleesch, wordt in den kleinhandel
f 1.10 per K.G.
Het Wasscherijbedrijf.
Men schrijft aan „Het Volk"
Door een chemicus is in .samenwer
king met den directeur van oen stoom-
wasscherij een waschmiddel uitgevonden,
dat geheel in den huidigen noodtoestand
van chemicaliën, zooals soda en loog,
kan voorzien. Er is octrooi op aange
vraagd.
De vergadering te Utrecht
op 22 -Februari van de voorzitters- ©n
secretarissen der 18 kieskringen is mjet
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot den avond van 28 Febr.
Matige tot kraohtigen later tijdelijk af
nemende neordelijke tot westelijken af zuid
westelijken windzwaarkewolkt met tijde
lijke opklaringen; aanvankelgk mg kaas op
regenbuienlater Iets zachter.
.har© besprekingen over de aan do Kie
zers te geven adviezen ten opzichte der
candidatenlijsten niet gereed kunnen ko
men en zal een tweede vergadering wor
den gehouden op 16 Maart. Een gelijk
luidend communiqué van het verhandelde
door den voorzitter van den ^.Katholie
ken journalistenkring, den heer Vesters,
tijdens de vergadering opgemaakt, zal aan
de bladen worden toegezonden.
Het ligt in de bedoeling van het Bonda-
bestuur om de in 'het voorjaar te hou
den Algemeene Bondsvergadering om te
zetten in een groote voorbereidingsmees
ting voor de Kamerverkiezingen en daar
bij Mgr. dr. Nol ens als spreker te doen
optreden in de groote zaal van Tivilo
te Utrecht.
Thee en koffi8.
Door den Minister van Landbouw, is
tot de gemeentebesturen de volgende cir
culaire gericht:
Het is niet mogelijk ggebleken in Maart
de distributie van thee weder te doen
plaats vinden.
Behalve de bonnen no. 15 en no. 17
zijn voorshands niet geldig de bonnen
no. 19 en no. 21.
Het rantsoen voor de tweede helft van
Maart is vergroot met het oog op de üi
dien termijn vallende feestdagen. Uit dit
vermeerderde rantsoen mag derhalve niet
worden afgeleid, dat de verdere rantsoe
nen de grootte van 0.15 Kg. zullen be
houden.
De zaak De Jong.
Aan den voorzitter der Tweede Kamer
is het navolgende schrijven gericht:
„Als voorzitter van het Senioren-con
vent heb ik de eer u het volgende mede
te deelen
Aan den lieer de Savornin Loèman is
door den heer Lagro ter hand gesteld
zekere verzameling van stukken betref
fende de zaak-De Jong, afkomstig van
de Peulvruchten-Vereeniging, met het doel,
gelijk later gebleken is, om dat stuk ter
kennis te brengen van het Senioren-con
vent. Einde Januari of begin Februari
hebben de Seniores besloten dit stuk .te
laten circuleeren, om later te beslissen,
wat daarmede te doen ware. Zijl hebben
van dat stuk kennis genomen, alsmede
van hetgeen over die zaak later is ge
publiceerd, o.a. van den Open Brief aan
de Seniores, gepubliceerd deu 12denFft?
bruari.
In de vergadering van "19 Februari zijn
zij tot het besluit gekomen, dat aan don
voorzitter der Kamer behoorde te wor
den medegedeeld, dat de 'Seniores, na
kennisneming van bovenbedoeld stuken
van hetgeen verder over di© zaak is open
baar gemaakt, van oordeel zijn, dat die
zaak is eene zaak van openbaar belang,
zoodat, mocht die in eene vergadering
der Tweede Kamer ter sprake komen,
zij naar hun oordeel niet kan worden
ter zijde gesteld.
Namens het Senioren-convent:
(get. A. F. DE SAVORNIN LOHMAN.
Voorzitter."
„De Tijd" schrijft onder liet opschrift;
Een parlementaire enquête.
Wat velen verwachtten, zal dus ein
delijk gebeuren. Drie Unie-Liberale Ka
merleden, de heeren Van Kaalte, Van
Hamel en Heeres, hebben een voorstel
ingediend, om een enquête te houden
naar de gevallen v;in onrechtmatige be-
voiordeeling etc., gepleegd in verband met
de werkzaamheid van commissiën etc.,
op het gebied van de publieke zorg voor
de levensbehoeften.
Het mes wordt dus in de wonde ge
zet, vrij: laat weliswaar, doch naar wij
hopen, toch tijdig genoeg, om de schuldi
gen te kunnen straffen en om nog van
preventieve kracht te kunnen zij|n.
De quaestie betreffende het Kamerlid
de Jong inzake de peulvruchtemcommis-
sie, waarbij de unie-liberale Kamerclub
ven giet bepaald fraai figuur maakte,