No. 24. /T 7 Sub-AgBRtin gevraagd Recht of DwaRg? De Groote Oorlog. Zaterdag 23 Februari 1918. Veertiende Jaargang. binnenland. et oude VEERHUIS een Huisje hrsobijfll iIIhi MAAKIIAG-. WOENSDAG- m VKIIMGAÏBND. hte publiek ran Goes O. V." n het publiek mochtej DNUMMERS. het laatste nieuws laa Welk weder zullen w|j hebben 7 rang f 0.40, tweede rang f 0.6( n: derde rang f0.20, tweed d, DE DIRECTIE. Bij Inschrijving te keep: te Hansweerd, nde in de Lange Kerkstras n eigendom toebehoorende aa vrouw JANSE ARENTHALS. nschrijvingsbiljetten moeten 11 everd worden vóór of op t Maa ten kantore van de Deurwaa s HOLLMANN VERHOEK I e s, alwaar/inlichtingen te en zijn aar^mlichtin&en t het eentraeteeren van Bee| ertelen op Zuid- en Nood oveland Walcheren. Fahriek buitSen den bond. §y«ff'Zinder letter A Burei| p Zesaiweche Courant", Goi ovincialt Stoombootdienst op Ooster-Schelde. Van 18 Februari 1918 totnade| aankondiging. Zondag. Van Middslburg naar Zierika m 7,30. Wagsndienst. Van Goes voorin. 8,30 (ran on) naar Zierikze^- Van Katsche veer' vm. 9,40 (na| antoor) ran Kortgene. Maandag, Fonieriag en| Zaterdag. Van Zierikzee naar Katscbe ve| »n Kortgene vm. 7,30. Van Kortgene naar Katsche rt| sn Zierikzee vin. 9,15. Reizigers, op Maandag o£ Dondi dag van Middelburg vertrokken Kotteirdamsche boot 8.vm. kil nen te Kortgene overstappen; boot naar Zierikzee zal aldaar z noodig wachten tot uiterlijk 10 ui Van Zierikzee naar Middeibi nm. 3,15. Wagendienst. Van Goes vm. 7,30 (van kantol naar Kortgene; vm. 8,30 (van s tion) naar Zierikzee; nam. 3. (van kantoor) naar Kortgene. Van Katsche veer ra. 8,40 (ruj station) van Zierikzee; vm. 3. (naar kantoor) van Kortgene; nï 4,15 (naar station) van Zierika Dinsdag en Vrijdag- Van Middelburg naar Zierikï vm. 7,30. Van Zierikzee naar Katscbe T<| en Kortgene nam. 3,15. Van Kortgene naar Katsche ve| m Zierikzee nam. 4,30. Wagendienst. Van Goes vm. 8,30 (van stati® naar Zierikzee; nam. 3,15 (vanW toor) naar Kortgene; nam. 3,15 kantoor) naar Zierikzee. Van Katsche veer vm. 9,40 kantoor) van Kortgene; nam. (naar station) van Zierikzee; nsl 4,45 (naar station) van Kortg#| Woensdag. Van Zierikzee naar Katsche rfj en Kortgene vm. 7,30, n.m. 3,1 Van Kortgene naar Katsche v«| en Zierikzee vm. 9,15, nm. 4' Wagendienst. Van Goes vm. 7,30 (van fcantoa naar Kortgene; vm. 8.30 (van sj tion) naar Zierikzee; nam. 3,15 (1 kantoor) naar Kortgene; nam- «I (van kantoor) naar Zierikzee- Van Katsclié veer vm. 8,40 OT station) van Zierikzee; vm. (naar kantoor) van Kortgene» 4,15 (naar station) van ZierA®! na». 4,45 (naar atation). v, KorigAf AboDSMmeBtaprijp p. 8 maanirw voer Geea II», taart mi ten 11.B6. Afzender! niunmei* 8 cent, dubbele bUn 10 cent AdverlenAfa wordee iegerwaebt vóór kalf «M nr 's namiddag#. Kantoor v.d.Adminlmfratle: Beudawljn de Wittestraat A 135* GOES. Tel. interc.: Directie no. 94. Redactie no. 97. RaeUmebeiiafatac 10 61. Advertmliöe van 16 Eenzelfde adrmteatia 8 T. Bjj 1MB, X gpptaafist, wordt 8 X u m. Hat te Hulst verschjjnende nieuwsblad „Zelandia" is in den iaatsten tijd bozig met stemming te maken voor de idee, dat Zeeuwsch Vlaanderen het recht zou hebben let wel op, lezer, het recht te bepalen, wie als nummer één en wie als nummer twee zal voorkomen op de Roomschë candidatenlijst voor het lidmaatschap der Tweede Kamer in den kieskring Zeeland, wijl het aantal Ka tholieken in Oostelijk en in Westelijk Zeeuwsch-Vlaanderen samen zooveel aan- zienlijker is dan in het overige deel van Zeeland, Oostelijk Zeeuwsch-Vlaanderen zou zelfs een tweeden titel op dit „recht" kunnen doen geiden, omdat bet district Hontenisse van 1887—1894 en van 1901 tot op heden een Katholiek afvaardigde naar de Tweede Kamer. Deze rède- neering is niets anders dan een pleidooi voor het befaamde princiep van het recht yan den sterkste. „Katho liek Zeeland," zoo luidt het in den geest dezer redeneering, „en speciaal, jelui daar boven de Schelde, zorgt, dat gein de politiek danst naar het pijpen van Zeeuwsch-Vlaanderen, vooral van Z. Vlaanderen, Oostelijk deel. Het land van Hulst zal je wel zeggen, wat je doen moet en dat heb je na te komen. Kom je het niet na, dan gebeurt het toch, want wij zijn de sterksten." luist als in de fabel van den leeuw, die aan het veideelen ging en alles yoor Zich hield omdat hij „leeuw" d.w.z. do sterkste was. Iedereen begrijpt, dat wanneer een der gelijke redeneering de uitdrukking is der handelwijze, die bij de behartiging der politieke zaken behoort voor te zitten, alle organisatie in den kiem gedood wordt en geheel het politieke vereenigingsleven een paskwil mag heeten. Immers, gansch het Katholieke politieke leven in Zee land wordt dan niet anders dan. een „opzitten en pootjes geven" op de wen ken van het land van Hulst. Trouwens, de redeneering als zou aan de hoogere getalsterkte der Katholieken in een streek een recht ontspruiten lot het opleggen van hun wil aan andera geloofsgenooten, is reeds daarom valsch, wijl zulks alleen het geval zou zijn, wan neer de Katholieken (lier streek nood- Zakejijkerwjjze en steeds en in alles één van gevoelen waren. Waar nu echter de gevoelens en opinies zoowel ten opzichte van z-ken als van personen, in Zeeuwsch-Vlaanderen, gelijk overal elders, kunnen uiteenloopen, ja, zelfs kunnen samengaan met de mee mngen der overige Zeeuwsche Katholie ken, daar gaat het niet aan, uit de ge talsterkte het recht te ontleenen, te mogen en moeten aanwijzen, wie num mer één en wie nummer twee zal zijn op een candidatenljjst. Nog minder kan dat recht gedistilleerd worden uit hot feit, dat het district Hontenisse (Hulst) een aanzienlijk aantal jaren een Katho liek afgevaardigde naar Den Haag zond. Waar toch onder de nieuwe .kieswettoe standen het oude districtswezen geheel n al is vervallen en Zeeland nkies- kring is geworden, binnen welks om raming de verschillende politieke par tijen aan de Tweede Kamerverkiezing deelnemen, daar hebben wij te maken met. éne Katholieke partij, alle Roomschë Zeeuwsche kiezers omvatten de, van Oud-Vossemeer tot Sas v.Gent, van Hulst tot Sluis, met g e 1 ij k e poli tieke rechten, waartoe ook dat hehoort van vrij en ze If s t andi g. te mogen beslissen, wie zij als den meest geschikt ste naar de Tweede Kamer zal afvaar- sten naar de Tweede Kamer zal afvaar- digen ter behartiging der Zeeuwsche niet enkel der Zeeuwsch-Vlaamsche, of liever der Oost-Zeeuwsch-Vlaamsche belangen. Theoretisch gesproken, is het daarvoor zelfs niet absoluut noodig, dat de aangewezene een Zeeuw zij, hoezeer 't natuunijk in de praktijk gewenscht blij- ve, dat deze door geboorte en (of) in woning in de provincie met hare be langen, nooden en behoeften is vertrouwd geraakt. Ook ten opzichte van de aan wijzing van den tweeden op de candi datenlijst, heeft de Katholieke partij bij monde van haar natuurlijk orgaande de R. K. Kiesvereenigingen, zich af te vragen: wien achten wij in de provincie daartoe geschikt en blijkt het dan uit de ge-houden stemmingen iemand te zjjjn uit Zierikzee, wel dan is deze de man. Blijkt het iemand t« zijn uit Philippine, wel, dan zij deze de uitverkorene, is het iemand uit Graauw, of Kwadendam- me ,dan zij die de aangewezene. Eenmaal uitgaande van het princiep dat onze R. K. kiesvereenigingen, om sloten door den vereenigingsband van den Provincialen Bond, de aangewezen organen zijn van de uitspraken en be sluiten onzer Katholieke partij in Zee land, doet men hunne vrijheid en zelf standigheid .geweld aan, door een over macht'srecht van één streek over alle an dere te scheppen, ontleend aan de pure getalsterkte der bewoners. Dat is juist zoo zorgvuldig Vermeden geworden bij het stichten van den Pro vincialen Bond van Roomsch- Katholieke Kiesvereenigingen in Zeeland. In dien bond bewegen zich de kiesvereenigingen met groote vrij beid.ze blijven baas in eigen huis. Slechts waar het geldt de Katho lieke politieke actie in de goede banen te leiden en voor verbrokkeling der een heid te waken, treden, zij op als één go heel, leidend en ordenend. Het stemrecht in den Bond is zóó geregeld, dat aan den passenden invloed van de verschillende districten, in den Bond vertegenwoordigd, niet wordt ge raakt, maar van den anderen kant de arbeid van den Bond voor het welzijn etl den bloei der Katholieke partij blijft gekenmerkt door de leuze: „één voor allen, allen voor één". Aan dezen geheel logischen en door de nieuwe politieke toestanden geëisch- len opzet heeft de arbeid van den Bond tot dusverre goed beantwoord, en met name hij het opmaken van de voor loopige groslijst, waaraan al onze kies vereenigingen, 33 in getal, normaal en g,eldig hebben medegewerkt, treedt dit bijzonder in het licht. Immers, zonder dat er gedacht werd aan of gesproken werd van een recht, gevoelden echter onze georganiseerde kie zers, dat het als iets vanzelfs sprak, het hooggeachte aftredende Kamerlid van het oude district Hontenisse als num mer één te plaatsen op de groslijst van den geheelen kieskring Zee land. Alle kiesvereenigingen deden dit en wel met algemeene stemmen, spontaan kan men zeggen, daarmede te kennen gevende, dat zij den heer Fruij- tier gaarne opnieuw naar E>en Haag af vaardigen. Spreekt dat niet van een een drachtig samengaan, boven alle lof ver heven? Wordt daarmede niet volkomen aan da wij bekennen het volmondig billijke verwachtingen en verlangens van het land van Hulst voldaan? Wordt daar mede niet voortgebouwd op. de tradities •der streek, die zoo langen tijd een Ka tholiek, zoo langen tijd ook den heer Fr u ij tier afvaardigde, nu deze heer door gansch Katholiek Zeeland zonder aar zelen voor den eenigen Roomschen Ka merzetel in Zeeland als d<j meest waar dige wordt aangewezen? Wie zou aan deze schitterende uitver kiezing willen of durven tornen, zonder in botsing te komen met den uitspraak der georganiseerde Zeeuwsche kiezers? Niemand, niet waar? Maar dan torn» men ook niet aan het feit, dat met de zelfde vrijheid waarmede de kiesvereeni gingen den heer Fruijtier nummer één plaatsen, zij Jan nummer 2, Piet numfner 3, Klaas nummer. 4, enz. enz., op de lijst plaatsten. Dat „Zelandia" of zij, die zich achter die courant verschuilen en haar tot spreekbuis van hun gevoeligheden maken, er over verstoord zijn, dat num mer 2 geen Zeeuwsch-Vlaming, speciaal geen Oost-Zeeuwsch-Vlaming is, is nog geen reden om het oordeel der georga niseerde Roomschë partij in Zeeland aan zijn laars te lappen. Is de keuze van den heer Fruijtier goed, dan is de keuze j van. de anderen ook ïn orde, deugt de laatsje niet, dan is ook de eerste foutief. Men kan toch niet aannemen, dat do kiesvereenigingen ten opzichte van den heer Fruijtier niet -zijn misleid en ten ■opzichte der andere candidaten wel, waar aller verkiezing in yen en dezelfde ver gadering geschiedde. (Tusschen twee haakjes merken wij hier op, dat het gaat over een voorloopige lijst, die nog definitief móet worden vastgesteld). Tevergeefs roept „Zelandia" hier de sterkte van het getal op, oin er een recht uit te halen, dat Zeeuwsch- Vlaanderen in deze zou kunnen doen gelden. Juist de getalsterkte getuigt tegen haar. F.r zijn 91 kiesvereenigingen in Zeeuwsch-Vlaanderen (15 in Oostelijk, 6 in Westelijk Zeeuwsch-Vlaan deren), 12 kiesvereenigingen staan daar buiten. De man uit het land van Hulst, dien „Zelandia" in zijn nummer van 9 Februari j.I. vooruitbracht als deng«ie, die nummer twee behoort te zijn krach tens een recht, z. g. van Zeeuwsch Vlaanderen, werd door 13 Zeeuwsch Vlaamsche kiesvereenigingen -niet op de voorloopige groslijst geplaatst (7 dezer kiesvereenigingen waren O o s t - Zeeuwsch-Vlaamsche). Van de 12 ove rige Zeeuwsche kiesvereenigingen plaats ten er slechts 2 den man van „Zelandia" op d© lijst. In h«t geheel kwam hij alzoo bij 10 van de 33 kiesvereenigingen in aanmerking voor een "plaats op de groslijst, bij 4 als nummer twee. Daarentegen plaatsten 18 Zeeuwsch Vlaamsche kiesvereenigingen een man van boven de Schelue op de voorloopige groslijst en wel 6 West Zeeuwsch-Vlaamsche en 12 Oost- Zeeuwsch-Vlaamsche. Tien dezer vereeni- gingen (5 West-Zeeuwsch-Vlaainsche en 5 Oost-Zeeuwsch-Vlaamsche) plaatsten hem er op als nummer twee. Dezelfde persoon werd buiten Zeeuwsch-Vlaande ren door 10 der 12 kiesvereenigingen op de groslijst geplaatst en wet door 7 al» nummer twee. In het geheel plaatsten 28 van de 33 kiesvereenigingen dezen persoon op de groslijst en 17 ervan stelden hem als nummer twee. Nu betwist niemand aan „Zelandia" de bevoegdheid om een 'bepaalden per soon aan te beveien en te trachten zijn favoriet bij de definitieve vaststelling der groslijst naar voren te schuiven mits met de middelen, die de eerlijkheid en de lief de voor de Katholieke Zeeuwsche niet alleen Zeenwsch-Viaamsche partij- aan de hand doen. Maar uit bo venstaande gegevens, aan de feiten ontleend, zal toch wel niemand een recht durven ontleenen, dat Zeeuwseh- V laanderen in het algemeen, Oost- Zeeuwsch-Vlaanderen in het bijzonder, zou hebben op de aanwijzing van spe ciaal een .0 os t-Zeeuw,s c h - V ta ming. als nummer twee 'der groslijst. Waar de georganiseerde Katho lieke Zeeuwsche partij bij de op making der voorloopige groslijst een geheel ander geluid deed hooren, daar wachte men zich wel haar te wil len wringen in het keurslijf van een voor opgezet oordeel, dat als onafwpbare eisch zou gelden en als onveran- derlijk richtsnoer bij de aanstaan de definitieve vaststelling dier ljjst. Wan neer hij de Zeeuwsche Katholieken de meening zou gaan postvatten: wij hebben op politiek gebied tenslotte slechts te doen wat een groep personen uit het land van Huist gelieft te decreteeren, dan is het gedaan met onze eenheid, gedaan met ónze organisatie, gedaan niet onze partij. Zoo iets te willen, zoo iets te eischen is niet het opkomen voor een recht, maar het opleggen van een dwang, door niets gevoruerd, door niets gerechtvaardigd. Wij zijn overtuigd afgezien van personen, want het gaat hier minder om personendan wel om het beginsel of de katholieke partij in Zeeland al dan niet vrij zal zijn in het doen harer keuze dat alle eerlijk den kende Katholieke Zeeuwen, ook de Zeeuwsch-Vlamingen, zich daartegen met hand en tand zuilen verzetten. Een zoo een Katholiek blad in deze; hetzij uit eigen beweging, hetzij' door an- deren 'daartoe jged.ie ven, belangen van een bepaalde .groep zwaarder laat wggen dan de belangen van gansch Katholiek Zeeland, dan laadt het een zware ver antwoordelijkheid op zich,' daar het er toe medewerkt de wig der tweespalt te drijven in de met zooveel moeite ver kregen eenheid, die onze politieke par tij in dit gewest, tot vreugde' van allen, die het wel met haar meeaen, tot sin raad strekt en tot een verheffend schouwspel maakt voor gansch Katho liek Nederland. Losse berichten. De Duitsche opmarsch in het Oosten. BERLIJN. Van het eiland Moon uit zijn onze regimenten Estland binnengerukt en hebben Leal bezet. Bij den opmarsch werden Ternigel en Lemsel bereikt. Bij L. ontstond een kort gevecht, waarbij 5U0 gevangenen gemaakt werden. W enden weid doorschreden, ünze troepen staan voor. Wolmar. Tusschen Duuaburg en Finsk rukken wij voorwaarts. De operaties worden kraohtig voortgezet. Belangrijke spoorweg- en wegeuknuop- punt til werd es bezet. Rofuo is gezuiverd. De buit is nog niet te overzien. Onder de gevangenen zijn 1 generaal, vele divisie commandanten, 425 officieren en 8700 man. De buit omvat 135d stukken geschut, 12u machinegeweren, 4 a 5o00 voertuigen, veie wagons, sommige met levensmidde len, vliegtuigen en ander oorlogsmateriaal. Rusland vraagt vrede. BERLIJN, 21 Februari (N.T.A.) Naar wij vernemen, hebben de Russische volkscommissarissen gisteren gevolg ge geven aan het verzoek, hun vredesaanbod schriftelijk te bevestigen. Het desbetref fende schrijven passeerde in tusschen onze linies. Daarmede vervallen ook de sinds eenige dagen in omloop zijnde geruchten van een omverwerping der regeermg van Tietzky en Lenin. De vrede met Oekraïne. BERLIJN, 21 Februari (W.B.). In de namiddagzittmg van de hoofdcommissie uit den Kjjksdag werd het vredesver drag met de Uekrainische volksrepubliek aangenomen. BERLIJN, 21 Februari (W.B.). De hoofdcommissie heeft ook het aanvullend verdrog btj het vredesverdrag met Uekraine goedgekeurd. De strijd in het Westen. PARIJri, 21 Febr. (Draadloos). Het avondcommuniqué meldt Er valt niets te melden, behalve tame lijk levendige, wederzjjdsche artillerie activiteit op het geheele front, vooral in de streek van i-Tnon, Vauxaillon, Mal maison, Fonlavert, Guyencourt en de Butte du Mesull. Gisteren hebben de Fransclie vliegers 3 Duitsche vliegtuigen neergeschoten en twee andere gedwongen om ernstig be schadigd in de eigen linies te lauden. Een kauelballon werd in brand geschoten. B» strijd In Azië. LONDEN, 21 Febr. (R.OHet com muniqué uit Mesopotamia meldtNiets van bijzonder belang te melden. De toestand is onveranderd gebleven. Een Havas-bericht uit Parijs meldt Er is teg#n twee officieren rechtsvervol ging ingesteld. Naar verluidt, hebben zij aan onbevoegde personen vertrouwelijke diplomatieke stukken afgegeven. Deze affaire staat «iet in verband met de an dere aanhangige processen. Naar de „Frankf. Zg." verneemt, heeft in de haven van Fetrogrado opnieuw een groote brand gew ed. De brand, die aan kwaadwilligheid is toe te schrijven, geeft groote hoeveelheden levensmiddelen ver nietigd. („Maasbode") Vsrwachtlng tot den avond van 23 Febr. Matige tot kraohtigen, in het Westen en Noorden tijdeljjk stormachtige Zuid-Weste lijke tot Westelijken wind; betrokken of zwaarbewolkt, met tijdelijke opklaring waar schijnlijk regenbuien; aanvankelijkieiszach ter. fokkers er door Zouden worden terugge houden om voor eigen gebruik één of twee varkens op te fokken. vVel heeft de Minister daarna een circulaire uitgevaar digd, dat deze „bonaiiue-üuisslachters" hun varkentje niet zou worden ontnomen, maar de heer Fruijtier toonae aan, dai ook deze nauere aanschrijving ww voel t» laat kwam. Het verwijt van achter de feiten aan te komen, moest de minis u»r voimondig erkennen, liet speet hem erg, dat hjj niet eemer doorgetast had, maar hij had zoo lang loopen denken over dezen maat regel, van welks gevolgen hij lang niet zeker was en waarvoor hij eigenlijk zelf bevreesd was geweest. Na een reek van kleine wetten en natu ralisation werd de begrooting van Indië voortgezet. Als de Kamer deze week niet klaar komt met de Indische Begrooting, wordt deze volgende week naar avondzittingen verwezen. De Broodkaarten. In een ingezonden stuk in de „Midd, Crt." bespreekt de heer A. Littooij, drukker te Middelburg, de plannen om de kosten van de broodkaarten te veriagen en vraagt daarbij, waarom toch deze be- trrekkehjk waardelooze kaarten met on dergrond en in zooveel kleuren gedrukt moeten worilen. De inzender meent, dat het drukken dezer kaarten best kan ge schieden zonder ondergrond en in één kleur. Het gevaar voor nadrukken kan voorkomen worden door gebruik van één papiersoort, die èn wat soort, èn wat kleur betreft, niet in den handel is en alleen voor deze kaarten gemaakt wordt. Steenkool naar Zweden. Vanuit Delfzijl zal van nu af elke maand pi.m. 50 a 150,000 ton steenkole» naax Zweedsche haven» wordeu verao»- den. Uitvoer van paarden. Donderdag 21 dezer worden van Tiel per extra trom 300 paarden naar Duitgch- land verzonden. Tweede Kamer. In de vergadering van Dinsdag j.I. kwam het „slachtverbod" van Minister Posthuma aan de orde. De heeren "V. Beresteyn en Schaper verweten den minister, dat hij meer dan een hall jaar te iaat komt met zijn wets ontwerp tot verbod van huisslachlingon, zóó laat, dat een varken, volgens den heer Fleskens, langzamerhand is geworden tot een onbekend dier, dat op kermissen voor entrée te kijken zal zijn. De heer Fles kens verweet den Minister, dat zijn maat regel eerst dreigde een averechtsch ge volg voor de volksvoeding te zuilen krij gen in zooverre de particuliere varkens- Stopzetting vischuitvoer. Naar wij vernemen zijn bij de regeering plannen in voorbereiding om binnenkort den vischuitvoer geheel stop te zetten. (Msb.i Geel mosterdzaad. De Minister van Landbouw hoeft vast gesteld een maximumprijs voor geel mos terdzaad van f45 per 100 K.g. Aardappelen. Met ingang van 20 Febr. zijn do vol gende maximumprijzen vastgesteld voor: gedroogde aaraappe.en, gesh.kt voor men- scheiijke consumptie, gedroogd vóór 1 Jan. f 35 per 100 K.g. netto, exclusief baal) vriji boord plaats van levering;ge droogde aardappelen geschikt voor vee voeder, gedroogd vóór 1 Jan. f15 per 100 K.g. netto exclusief baaj, vrij boord plaats van levering. („St.-Ct."X Onze gezant te Washington. Reuter seint uit Washington: l)e Nederlandsche gezant mr. A. Phi lips heeft zijn geloofsbrieven aan presi dent Wilson overhandigd. De Verkiezingen en de R. K. Partij. Zaterdag 23 Februari komen de voor zitters en secretarissen der 18 kieskrin gen te Utrecht in algemeene vergadering met het Bestuur van den Algemeenen, Bond van R. K. Kiesvereenigingen in Nederland bijeen.

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1918 | | pagina 1