AG
De Groote Oorlog
No. 14.
Donderdag 31 Januari 1918. 1 Veertiende Jaargang
II
WEERD's
sen.
bij:
lift H 2.
)ienstboda
Verschijnt eiken M4AHBAG-._WBtNSDAG- en VR[JBi6iV0HD
FEUILLETON.
Onder den grond.
rif gezw.,
loll. geol,
1 wit, prijs
Pieter
In Adriana
|e, onlangs
Bastiaan
3eluk.
IF. S. van
J. J. van
per Graaf,
jd. 18 j.
ti. 52 j. en
Spaanen-
le, jd. 21 j.
I -der, wedr.
pommeling,
28 j.; J.
I, wedr. van
wns Johan-
f Pieternella
Simon Hoe-i
tlmina Mas
ingjanis v.
eweij.
J10 j., zl v.
I Westeinde
(Kr. C.)
RAL TE KOOP.
T GULDENS.
JE",
IEZINNEN.
jdschrift
isgezin ontbreken,
at.
den Uitgever M.
eeren op „Ons
men, franco per
s. een
n hoog loon. Adres
eenteherberg, Ove-
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 1'.daarbuiten f 1.25.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht vóór half een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. Administratie: BoudewIJn de Wittestraat A 135s GOES.
Tel. interc.Directie no. 94. Redactie no. 97.
Reclameberichten 30 Gt. p. t. Bij abonnement speciale prijs
Advertentiën van 1—6 regels f 0.75, iedere regel meer 15 Gt.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Leiding.
Over leiding in de politiek in het ver
band met het stellen van candidaten, geeft
„Do Voorhoede" eenige nuttige en practi-
sche wenken, die onze volle aandacht
verdienen.
Door de gemakkelijkheid aldus het
genoemde R. K. Weekblad waarmede
in onze kieskringreglementen de plaat
sing op de groslijst geregeld is ,ligt de
mogelijkheid voor de hand, dat de gros
lijsten reeds veel te groot worden en
dat daar personen op voorkomen, die,
hoewel plaatselijk bekend, gevierd mis
schien, toch op verre na niet de ver-
eischten bezitten, welke gesteld moeten
worden aan een vertegenwoordiger onzer
katholieke Staatspartij.
Men brenge dus reeds op de groslijst
slechts die personen, die als onze beste1
mannen kunnen gelden en .geen enkele
kiesvereeniging late zich verleiden voor
mindere grootheden een plaats op te
eischen.
Nog hooger moeten de eischen gesteld
worden en zwaarder gaat hier de ver
antwoordelijkheid drukken op den katho
lieken kiezer, wanneer uit de groslijst
de candidaten voor de Roomsehe lijst
zullen worden aangewezen.
En die verantwoordelijkheid drukt niet
alleen op den katholieken kiezer, maar
ook en in hoofdzaak op de besturen dei-
plaatselijke kiesvereenigingen en der kies.
kringbesturen.
Het is een fatale misvatting ,die ook
onder sommigen van ons schijnt te heb
ben post gevat, dat bij de verkiezingen
volgens het nieuwe kiesstelsel de bestu
ren zich eigenlijk van allen invloed zou
den moeten onthouden en dat de Room
sehe lijst uit het katholieke volk, zonder
eenige leiding of stuur aan zich zelf over
gelaten, zou moeten opkomen.
Zeker, de kiezers en niet de besturen
stellen in laatste instantie de lijst sa
men, maar de verantwoordelijke leiding,
die de besturen bij het bepalen der keuze
zullen moeten geven, springt bij het ont
zaglijk gewicht dezer verkiezing al te zeer
in het oog.
En daarom streven dan ook verschil
lende kieskringbesturen naar het gelijk
luidend maken der lijsten in 'meerder^
kringen aldus in beperking kracht zoe
kend.
Want waar aldus over het heele land
minder officieele candidaten verkregen
worden, wordt de waarborg grooter, dat
alleen onze eminentste mannen geko
zen worden.
Maar hiertoe mag de leiding der bestu
ren niet beperkt blijven.
De bestuursleden onzer katholieke
plaatselijke en kieskringvereenigingen zijn
door de katholieke kiezers zelf aangewe
zen, om hen te leiden; de kiezers hebben
alle recht aanspraak te maken op voor
lichting en raad bij de zware taak, welke
hun in de aanwijzing der katholieke Ka
merleden wacht.
En de besturen hebben den duren
plicht die voorlichting en raad wezen-
58)
De arme vrouw poogde haar onschuld
te betuigen, maar de dronkaard luisterde
niet naar haar en ging voort met haar
uit te schelden, zwerende dat haar echt
genoot niet zou ontslagen worden voor
hij zijn acht dagen gevangenisstraf jhad
uitgezeten, waartoe hij', sergeant-majoor
der wrekers van Flourens, hem veroor
deeld had uithoofde hij' de desertie be
gunstigd had van een ingelijfde ia de
mobiele bataljons en van den jon'gen
Schültz, een slang, wien hij] den koipi
had moeten verpletleren.
Louise had aanvankelijk gevreesd, dat
haai' man, aan 'wien zij' innig gehecht
was niettegenstaande zijn slecht gedrag,
voor den krijgsraad zou moeten verschij
nen; maar toen zij1 vernomen had, dat hij
er met acht dagen van af zou zijn, was
2ij: daarover des te meer in haar schik,
omdat zij dacht dat die straf hem waar
schijnlijk van de wrekers van Flourens
en andere bandieten, door wie hijl; zich
van lieverleden had laten medeslepen, een
afkeer zou doen krijgen.
Eén ding slechts verwonderde haar,
lijk te verschaffen, overal waar het pas
geeft, willen zij niet door schuldige ont
houding oorzaak zijn, dat de stuurlooze
massa verdwaald raakt in den politieke
doolhof.
Leiding in de politiekl Zeker, hij al
het nieuwe, dat ons het evenredigheids-
stelsel brengt, is die leiding hoogst nood
zakelijk.
De besturen, welke hun kiezers van die
leiding verstoken doen blijven, maken zich
aan ernstig plichtsverzuim schuldig.
Leiding zal moeten worden gegeven in
het belang onzer katholieke partij, eer
stens, opdat die partij zoo sterk mogelijk
in het Parlement vertegenwoordigd worde,
maar vervolgens en dat is de hoofd
zaak opdat als vertegenwoordigers zul
len worden afgevaardigd onze beste
mannen, mannen van karakter en diepen
godsdienstzin, van grondige wetenschap
pelijke vorming en van breeden kijk op
de groote vraagstukken, welke den nieu
wen, komenden tijd zullen beroeren.
Losse berichten.
De verjaardag van den Duitschen Keizer.
BERLIJN, 28 Januari (W.B.) Bij ge
legenheid van 's keizers verjaardag heeft
dr. Kampf, voorzitter van den rijksdag,
den keizer een telegram gezonden, waarin
hij hulde brengt aan de vredelievendheid
van, den vorst en verder de hoop uit
spreekt, dat het den keizer in zijn nieuw
levensjaar moge gegeven zijn een vrede
tot stand te brengen, die aan het Duitsche
volk een ongehinderde ontwikkeling -ver
zekert.
In een antwoord-telegram dankte de
keizer voor de hem aangeboden geluk-
wenschen. Hij bracht hulde aan de troe
pen en aan het volk in het vaderland
en eindigde met den wensch, dat allen één
zouden blijven, totdat de beslissende over
winning hen in staat zou stellen de eco
nomische en intellectueele krachten van
het land opnieuw te ontwikkelen.
De „Goeben".
CONSTANTINOPEL, 28 Januari (Milli.)
De Turksche pantserkruiser „Sultan Javus
Selim" (de voormalige „Goeben") is gis
teren de haven voor Constantinopel bin-
nengeloopen. Het schip is geheel slag
vaardig. De talrijke vijandelijke vlieger
aanvallen hebben het schip door twee
kleine bomtreffers aan den schoorsteen
en aan de reeling lichtelijk beschadigd.
De Paus en de krijgsgevangenen.
De „Avenire d' Italia" publiceert een
verslag van de werkzaamheid van het
Vaticaan voor de gevangenen en burger
lijke geïnterneerden.
In 1916 werden door het Vaticaan
70.000 aanvragen behandeld. Begin 1917
steeg het aantal aanvragen tot 300 per
dat Wilhelm met George ontvlucht Was
en hij te voren in de mobiele regimenten
ingelijfd was geweest; 'Margaretha had
haar daarvan niets gpzfegd, en zij nam
zich voor haar daaromtrent ophelderingen
te vragen.
Laurier bespaarde haar de moeite daar
toe; overtuigd, dat- het haar bijzonder
smartelijk zou zijn te vernemen, dat een
der achterblijvers, in wien zij ongetwij
feld belang stelde, gevangengenomen
was, en tegelijker tijd zeer verheugd zijn
groote waakzaamheid als bevelhebber van
den post te doen uitkomen, voeg|de hij
er bij: „Wat uw1 Wilton aangaat, ik
heb zijn reiswijzer geleekend voor die
prefecteur van politie: de domkop heeft
zich laten vangen en ik heb hem als
gijzelaar aan Rigault aanbevolen. Indien
de jonge Schültz een der onzen dood
schiet, zal de burger-gedelegeerde zijn ka
meraad bij1 de hand hebben om het ge
lag te betalen. Gij' kunt het aan uwe
goede vrienden de calotins gaan meedee-
len, dat zal hun pfeizier doen. Op uwe
gezondheid, mijne dochter, dat zal u lee-
ren te:gen de Commune samen te span
nen", en Laurier ledigde schaterend la
chende zijn glas, onder de algemeene
toejuichingen zijner vrienden.
Louise wist alles waar zij1 belang in
stelde. Zij haastte zich Margaretha de
Het verslag geeft verder een overzicht
van het aanleggen en verspreiden van
vermistenlijsten door het Vaticaan, het
aanleggen van lijsten van soldatengraven,
bezoeken aan gevangenkampen namens
het Vaticaan enz.
De anarchie in Rusland.
Men seinde ons Maandagavond:
LONDEN. De „Daily News" verneemt
uit Petersburg, dat er oneenigheid is
ontstaan onder de Bolsjewiki, daar de
minderheid voor eene afzonderlijke vrede
is, terwijl de meerderheid zoo noodig
de revolutionaire zelfverdediging tegen
Duitschland zal aanvaarden.
LUGANO, 27 Jan. (V.D.) De „Tel. Un."
bericht: De „Corriere della Sera" deelt
mede, dat in Petersburg algemeene anar
chie heerscht. Men gelooft, dat Lenin
gedwongen is de Duitsche vredesvoor
waarden aan te nemen en de Entente
hiervoor verantwoordelijk zal stellen.
Opnieuw naar Brest-Litowsk.
Von Kühlmann en Czernin zijn met
gevolg naar Brest-Litowsk vertrokken. De
vredesbesprekingen zouden den 29en de
zer worden hervat.
PETERSBURG, 28 Januari (W.B.) De
volkscommissaris voor buitenlandsche za
ken, Trotzki, is in den afgeloopen nacht
naar Brest-Litowsk vertrokken.
Czernin en Wilson.
BERLIJN, 27 Jan. (V.D.). Op grond
van mededeelingen in toonaangevende
kringen kan het „Berliner Tageblatt" me-
dedeelen: Het is onjuist als men de uit
drukking van Czernin woordelijk neemt,
dat zijn rede op hetzelfde oogenblik, dat
hij deze hield, aan Wilson bekend was. In
werkelijkheid is het zoo: Een soc.-dem.
afgevaardigde verlangde .van Czernin, dat
hij zijn antwoord aan Wilson door een
neutraal land zou laten overbrengen. Czer
nin weigerde dit en wees er op, dat
Wilson per telegraaf ook zonder hem
zijn rede spoedig genoeg zou vernemen.
Uit Finland.
BERLIJN, 27 Jan. (V.D.) Berichten uit
Finland maken gewag van gevechten tus-
schen de Roode en de Witte Garde. In
Wieborg hadden bloedige gevechten plaats.
Het station werd door de Roode Garde
bezet. In het Noorden van Finland bij
Kauchwa moet een hevig gevecht woeden.
STOCKHOLM, 27 Jan. (V.D.). De „Tel.
Un." bericht: De Finsche gezant ver
klaarde: In Wiborg heeft de Roode Garde
den burgeroorlog geproclameerd. De Rus
sische soldaten, die zich daar bevinden,
hebben de Finsche revolutie naar het
Westen uitgebreid. De toestand is ernstig.
STOCKHOLM. De Finsche Landdag
heeft eene delegatie van drie burgerlijke
en drie socialistische afgevaardigden be
noemd om de Finsche belangen in Brest-
Litowsk te behartigen.
woorden van den. bandiet over te bren
gen; (deze was er door verpletterd. Een
aanklacht van samenzwering was geen
kleinigheid .onder het bestuur van het
beminnelijke gouvernement, Waar de rech
ters, moordenaars en de gendarmen ont
vluchte galeiboeven waren, op1 een tijd
stip, waarop het eenige wetboek het goed
dunken was van bloeddorstige booswich
ten en waarvan de soldaten-bandieten,
woedend over de schandelijke nederlagen,
welke de Veisaillanen eiken dag aan hun
lafhartigheid toebrachten, terechtstellin
gen eischten onder de benaming van
weerwraak.
Tot eiken prijs moest Wilhelm gered
worden en daartoe moest er snel en
krachtdadig gehandeld worden.
De beide vrouwen hielden raad.
Geen van heiden kenden Raoul Rigault,
maar Louise herinnerde zich op1 haar ate
lier een» werkman gekend te hebben, die
een vriend van Rigault en Heil lid der
Commune was.
„Het is een slechile kerel", zleide zij
tot Margaretha, „maar diein men met geld
zoowel voor het goed als voor hel kwaad
kan. gebruiken; hij zou zich tienmaal opf
een dag verknopen, en hehoort altijd aan
den meestbiedende. Ik zou er mijn hoold
onder willen verwedden, dat, indien de
Versaillanen hem geld boden en het in,
De staking te Berlijn.
BERLIJN, 28 Januari (W.B.) De groote
staking, welke einde van de vorige week
door strooibiljetten voor heden was aan
gekondigd, heeft niet plaats gehad. De
bedoelde propaganda heeft slechts een
zeer beperkt succes gehad, ofschoon giste
rennamiddag in Berlijn en voorsteden
nog ijverig van huis tot huis vlugschrif
ten werden verspreid. De werklieden-
vereenigingen hebben hun medewerking
geweigerd.
In de straten van Berlijn is niets van
staking te bespeuren. Alleen in enkele be
drijven is èen deel der arbeiders heden
niet aan het iverk gegaan.
Het schijnt nergens tot een algemeene
staking gekomen te zijn.
Onder de inrichtingen, waar tot een
gedeeltelijke staking werd overgegaan, zijn
de maatschappijen Ludwig Loewe, de A.
E. G., Borsig en Daimler.
Blijkbaar heeft het bij de voorgenomen
staking totaal aan eenheid van leiding
ontbroken.
Conferenties.
Heden werd te Versailles onder voor
zitterschap yan 'Ctemenceau ©ene verga
dering gehouden van het oorl'ogscomité
der .geallieerden, terwijl te Parijs ©ene
conferentie der ministerpresidenten uit
da landen der geallieerden weïd gehouden
LONDEN, 29 Jan. (R.O.) (Officieel»)
Bij den jongsten vliegeraanval op Enge
land werden 14 mannen, 17 vrouweln.
en 10 kinderen geidood; gewónd zijn 93
mannen, '59 vrouwen en 17 kinderen.
Behalve 1 doode en 7 gewonden vielen
al' ;de>ze slachtoffers in Londen.
De materieel© schade is niet ernstig.
In hoeverre de hulp van Amerika
aan de geallieerden met troepen in eenigs-
zins belangrijk getal practisch uitvoerbaar
is, heeft onlangs de militaire medewerker
van „De Tijd" nagegaan. Hij komt tot
de volgende becijfering
Rekenen wij voor de vaart, van Ame
rika naar Europa benoodigd, een tijd van
veertien dg-gen, hetgeen voor een eskader,
bestaande uit een groot aantal schepen
van verschillende grootte en snelheid
zeker niet ongunstig is.
Wij hebben dan noodig per man 2.5
ton scheepsruimte, per paard 7 ton en
per kanon of voertuig 4 a 4.5 ton, alles
volgens de Engelsche voorschriften. Het
gedurende den overtocht benoodigd voed
sel en drinkwater is in die getallen be
grepen. Volgens deze gegevens hebben
de Engelschen in 1882 hun expeditie-
leger naar Egypte vervoerd (vaarlduur 12
a 14 dagen). Zij gebruikten toen:
Staf 118 man 1 schip
Infanterie 15600 10 schepen
Cavalerie 2300 8
30 kanonnen 2450 10
Technische troepen 1150 5
Trein 1300 21
Geneesk. Dienst 750 2
Alzoo werden vanuit Engeland vervoerd
zijne macht Stond, hij, al zijn collega's
tegen zooveel per hoofd zou ieveren. Het
komt er slechts op aan niet vooruit te
betalen".
„Denkt gij1, dat hij' veel zal vragen?"
„Dat h,ang;t er van af; als hij] veron-
dersfjelt, dat jgjiji rijk zijt, zal hijl veel
vragen; als hij denlkt dat gij1 arm z'-ijt,
zal hij» zich met weinig vergenoegen: ziijn
eanig streven is, alles uit een citroen
te persen wat er in zit".
.„Hij zal niet veel uit mijl persen, want
ik hen verre van rijk", antwoordde het
jonge meisje.
„Het komt er niet op aan wat g|iji zijt,
maar wat gij' schijnt; u ziende, zal hiji
terstond bemerken, dat hij te doen heeft
met een 'dame en dienovereenkomstig zijln
eischen stellen".
„Ik zou de kleeding eener werkster
kunnen aannemen".
„Dat is een goede invalwij zijn na-
noeg van dezelfde lengte, ik zal u een
mijner japonnen leenen en gij moet uw
hoed door een muts vervangen".
„Gij hebt gtelijfc; ik heb juist een z'eier
eenvoudig mutsje voor de hand liggen".
„Na de muts ontbreekt u eigenlijk nog
wel iets", hernam Louise lachende.
„Wat dan?"
„De taal en de houding", antwoordde
de jonge vrouw; „men herkent gemakke-
Welk weder zullen wij hebben?
Verwachting tot den avond van 31 lan.
Zwakke tot matigen, Zuidelijke tot Zuid»
westelijken wind; nevelig tot lichtbewolkt;
weinig ot geen neerslag; om het vriespunt
des nachts; des middags vrij zacht.
16416 man; 487 paarden en 30 kanon
nen met de voertuigen op 57 schepen
met een gezamonlijken tonneninhoud van
144961 ton.
Gemiddeld heeft men noodig voor een
bataljon een schip van 4000 registertons,
voor een escadron 2200 ton en voor
een veldbatterij 2000 ton.
Globaal kunnen wij zeggen, dat voor
een hedendaagsche divisie van plm. 16000
man met alles, wat er bij behoort, een
scheepsruimte van 150.000 ton noodig is.
Om 100.000 man over te brengen is
ongeveer een millioen ton noodig. Nu
weet iedereen dat het verschaffen van
een millioen ton aan scheepsruimte tegen
woordig een nagenoeg onuitvoerbare reu
zentaak is. Door den duikbootenoorlog
heeft de Entente beslist niet de opper
heerschappij ter zee, zoodat alle troe
pentransporten stevig zullen moeten ge
ëscorteerd worden. De eskaders zullen
uit niet meer dan 10 misschien 15 trans
portschepen kunnen bestaan, zoodat er
voor het overbrengen van die 100.000
man, rekenende op schepen van gemid
deld 10.000 ton, ongeveer 6 a 10 trans
porten noodig zullen zijn. Wat dit con-
voyeeren voor de oorlogsmarine betee-
kent, behoeft geen nader betoog.
Nemen wij aan, dat werkelijk eeii mil
lioen ton scheepsruimte tegelijk beschik
baar is en de transporten elkaar snel
opvolgen, dan leert ons eene eenvoudige
berekening, dat in het gunstigste geval
na zes weken een tweede transport van
een millioen ton uit Amerika kan ver
trekken. Voor het vervoeren van een mil
lioen man komen wij op deze wijze tot
een tijd van 15 maanden a IV2 jaar.
Bedenken wij nu nog, dat zoo'n reuzen-
leger in hot thans reeds zoo krachtig
gerationneerde Europa behoefte blijft hou
den aan een geweldigen aanvoer van le
vensmiddelen, terwijl de moderne oorlog
zooveel meer hulpmiddelen vordert dan
vroeger, dan zullen onze bovengenoemde
getallen vermoedelijk alle geflatteerd zijn.
Wij kunnen dus gerust zeggen, dat er
van de hulp van Amerika niet veel zal
terecht komen. Als de transporten nu
onmiddellijk beginnen, zal het nog min
stens twee jaar duren, eer Amerika een
leger in Europa heeft, dat in sterkte over
eenkomt met de Centrale troepen, die
thans in het Oosten vrijkomen.
Gesteld, dat er inderdaad met vredes
onderhandelingen gewacht wordt, totdat
Amerika afdoende kan ingrijpen, dan zal,
o somber vooruitzicht, op zjjn vroegst
in 1920 om de beslissing kunnen ge
streden worden.
Maai' dan is het arme oude Europa al
lang bezweken.
I'utten w(j uit deze droeve waarheid
de hoop op een spoedigen vrede.
lijk de werksters, die de dame willet!
uithangen, en indien een dame voor werk
ster zou willen doorgaan, zou het even
gemakkelijk zijn dit gewaar te worden".
„Wat moeten wij1 doen, als1 tjat het
geval is?"
„Laat mij1 spreken; ik weet wel, dat
ik het niet zoo göed iloen zal ais gijl,
maar ik ken den man beter dan gij',
in ik weet hoe men heni moet aanvat
ten. Gij zult mij vergezetten als een
mijner vriendinnen, en als het noodig
is, zult gij mij1 te hulp komen".
„Hoeveel geld zou er 'noodig wezen?"
„Dat hangt er van af; of hfiji er behoef
te aan heeft of niet".
„Maar toch onjgfeveier?"
„Ten hoogste zal hel een h'onderil
franks, vijftig, minder misschien kosten".
Niet meer?"
„Het is meer dan., genoeg. Als het gold
iemand in de gevangenis te doen Wer
pen, zou het misschien vijf en twintig1
a vijftig 'franks zijn; maar iemands in
vrijheidstelling te verkrijgen, mag men
wel op het dubbele rekenen. Neemt gij1
er genoegen mede?" vroeg Louise.
(Wordt vervolg i.)