De Groote Oorlog.
No. 53
Donderdag 6 Mei 1915.
Elfde Jaargang
Verschijnt eiken NMNU-,NEIHU- in VMIDiMD.
BINNENLAND.
Losse Oorlogsberichten.
BUITENLAND.
UIT ZEELAND.
WE ZEEUWSCHE COURflHI
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kanfoor v. d. Administratie: Ganzepoorfstraat C 2o9, GOES.
Tel. interc.Directie no. 33. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. A contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de EEM gulden bij verlies van beide
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de M I 11 I handen, voeten of oogen.
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden, Voorts bij ongeneeselijke
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor: verstandsverbijstering;
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
BS fa gulden bij f A A gulden (bij fa fa gulden bij fa BS
M I I verlies van een |fl I 11 I verlies I I verlies van M
1 I I hand, voet 1 I 11 I van een I I een 'M
of oog; IbJbJP duim; wÜsvinger; mm\0
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
Eigen (telefonische en telegrafische) berichten
van 4 Mei 6 uur 's namiddags.
Berlijn. (Officieel). In Vlaanderen ver
overden wij hedenmorgen Zevenkoote,
Zonnebeke, Westhoek, Polygoon, Veld-
woud en Nonnenbossche. De terugtrekken
de vijand wordt benoorden en bezuiden
Yperen in de flank beschoten.
Bij, het offensief in Woudkarpathen wer
den op den eersten dag 21500 gevangenen
gemaakt, 16 kanonnen en 47 mitrailleu
ses buitgemaakt.
De Dardanelles
LONDEN. (Officiëel.) Het volgend tele
gram omtrent de operaties bijj de Darda-
nellen werd heden uit Cairo gepubliceerd
in den nacht van 1 en 2 Mei zoowel
als in den nacht vani 2 iop 3 Mei heeft de
vijand met groote strijdkrachten onze stel
lingen aangevallen. Steeds werden nieuwe
troepen aangevoerd. De- geallieerden sloe
gen niet alleen alle aanvallen, onder zware
verliezen van den vijand af, doch namen
het offensief en verjoegen den vijand uit
zijne stellingen en drongen voorwaarts
op het schiereiland.
Men meldt ons uit Roermond:
Naar ik verneem, is dezer dagen in
Belgisch-Limburg en in de Kempen de
komst te verwachten van den Duitschen
Keizer.
Het gevecht bij de „Noord-Hinder".
Omtrent het gevecht in de Noordzee
van Zaterdagnamiddag, vernemen wij nog
de volgende bijzonderheden.
Het eerst verscheen in de buurt van het
lichtschip „Noord-Hinder" een Duitsehe
vvatiervliegmachine door 2. personen be
mand. Deze vliegers waren blijkbaar op
verkenning, want telkens werden post
duiven van uit het vliegtuig uitgelaten.
Door een gebrek aan de machine moes
tien beide vliegers na korten tijd dalen,
zij werden kort daarop- door het stoom
schip „American", dat passeerde, opgei-
pikt, na eerst het vliegtuig tot zinken
gebracht te hebben. Vanaf de „American"
werden zijl naar de „Noord-Hinder" ge
bracht. Daar deelden zij: mede- van Zee-
brugge opgestegen te zijin. De losgelaten
duiven vlogen daar blijkbaar heen of naar
kruisende Uuitsche t orpedo-booten. Korten
tijd, nadat de Duitsehe vliegers aan boord
van de „Noord-Hinder" waren, kwamen
2 Duitscbe torpedo-booten, die echter geen
vlag voerden. Zij waren vaiiaf het licht
schip duidelijk te zien, evenals een aan
tal Engelsehe treilers, die als patrouille
vaartuigen dienst deden en voor het ver
nietigen van onderzee-booten ingericht.
De Duitsehe vliegers hadden blijkbaar
deze,tj rollers gesignaleerd door middel
van postduiven.
Bij: het nu, volgend gevecht werd dadelijk
een der treilers in den grond geboord,
doch werd ook een der Duitscbe torpedo-
booten vreeselijk gehavend. Een en ander
was vanaf het lichtschip goed zichtbaar.
Nadat het gevecht tusschen do torpedo-
booten en de treilers reeds geruimen tijd
had geduurd, kwamen Engelsehe torpedo-
booten in het gezicht, waarop de Duit-
schers snel weg voeren, doch het tegen
de Engelsehe torpedo-jagers blijkbaar niet
konden volhouden en in den grond ge
schoten werden.
Leuven en de Vaticaansche Bibliotheek.
ROME, 2 Mei. (Van onzen correspon
dent.) Na desbetreffende besprekingen met
Mgr. Deploige, voorzitter van het Wijs-
geerig Instituut te Leuven, heeft Z. H.
de Paus last gegeven, dat alle publicaties
van de beroemde Vaticaansche Bibliotheek
en de dubbelen zuilen worden bestemd
voor de te herstellen universiteitsboekerij,
die te Leuven door brand werd vernield
(De Tijd.)
Aan de Grens.
Uit Oostburg wordt gemeld, dat gister-
tochtend 5 uur uit de richting van Brugge
een tweetai vliegers kwam aanvliegen in
de richting van Knocke. Aan de Belgische
kust werden ze hevig met kanonnen be
schoten zonder evenwel geraakt te worden.
Eergisteren werd er heel den dag reus
achtig geschoten. Er was geen seconde
tusschenruimte bij de schoten van 4 tot
8 uur 's namiddags. Ook gisterochtend
werd hevig geschoten, maar dit was niet
zoo duidelijk hoorbaar. Ongetwijfeld was
de vloot in actie. n
Het lot van België.
De correspondent te Rome van het
Journal de Genève" ontving volgende
verklaringen van den Belgischen volksver
tegenwoordiger den heer Melot:
„Ik denk ook dat de oorlog in de maand
October zal geëindigd zijn, doch ik denk,
dat hij niet zal eindigen door uitputting,
der Franschen en Engelschen, die een
tweede wintercampagne aan hunne man,-
schappen zouden willen opleggen, maar-
door verplettering der Duitschers, die niet
meer in staat zullen zijn, aan de bondge-
nooten nog langer weerstand te' bieden.
Ik ben van oordeel, dat België niet
alleen recht heeft op volkomen vrijmaking
van zijn grondgebied, maar ook op een
groote schadevergoeding, door Duitschland
te betalen. Tevens ben ik er ook van
overtuigd, dat Engeland en Frankrijk geen
vrede zullen sluiten zonder die schadever
goeding van de Duitsehe Regeering te
eischen. Ik ben er des te zekerder van,
daar de Engelsehe en Fransche Regeerin
gen een verbintenis dienaangaande hebben
aangegaan, en dat voor hen verbintenissen
geen vodjes papier zijn."
Die verklaring van een hooge Belgische
personaliteit stemt overeen met de be
kende verklaring van Viviani.
Ballon neergeschoten.
De oorlogscorrespondent van „de Tijd"
meldt cld. 2 Mei van de grenzen:
Vanmorgen ongeveer 9 uur zweefde
vanuit de richting der Belgische kust een
ballon boven Sluis over de grenzen. Hij
ging op naar schatting 200 meter hoogte.
Onze soldaten openden direct een gewel
dig vuur op dezen schender onzer neu
traliteit, wat in Sluis nog al opschud
ding veroorzaakte en de menschen zelfs
uit de kerk deed loopen.
Al spoedig was liet effect van dit schie
ten waar te nemen, want de ballon daalde
langzaam. Per fiets volgde ik de rich
ting, welke hij ging en was bijna gelijk
met den ballon ter plaatse, waar hij neer
viel, onder de gemeente Aardenburg, en
wel circa 2 K.M. van Draaibrug in de
richting van Waterlandkerkje. De ballon
was onbemand. Op het omhulsel las ik:
„1405 FeldartUlerie Schiessschule, Jü-
terhog, bei Berlin."
Twee marechaussees waren spoedig ter
plaatse, die den ballon gauw oprolden.
Hij was op verschillende plaatsen door
kogels doorboord in zijn rood en geel
omhulsel en ten slotte blijven hangen aan
het prikkeldraad over 'n sloot, midden
in de weide. Er was 10 Mk. uitgeloofd
voor den vinder. Onder den ballon hing
een zak, geheel gevold met kurken.
•V a p a ii e« China.
TOKIO, 4 Mei. De ministerraad heeft
vergaderd. Naar men vermoedt, heeft hij
de quaestie van een ultimatum aau China
behandeld. De Japansche bladen achten
het zenden van een ultimatum een uit
gemaakte zaak en zijn van oordeel, dat
China met zijn antwoord op de gewijd
zigde eischen van Japan alleen heeft ge
tracht de ,'zaken te rekken. (Hbld.)
Dinsdag j.l. in de Tweede Kamer inter
pelleerde de 'heer Schaper minister Posthu-
ma over de levensmiddelen-circulaire van
24 April.
De .heer Schaper stelde de volgende
vragen,l,o. Is de minister bereid de
maatregelen yervat in de circulaire van
24 April uittestrekken over gebuild zoowel
als over ongebuild tarwebrood? 2o. Over
weegt ide minister dezelfde maatregelen
toe te passen op andere levensmiddelen,
in i't bijzonder aardappelen? 3o. Is de
minister voornemens ten aanzien van an
dere levensmiddelen al het mogelijke te
doen, .om de door 'bepaling van maxi
mumprijzen .en uitvoer de prijzen te doen
dalen, resp. stijging te doen voorkomen?
Niet verboden.
Naar de „N. R. C." van doorgaans
wel ingelichte zijde verneemt, is er van
een verbod van opvoering door den burge
meester van 'sGravenhage van het stuk
De Pastoor van Neuviilette geen sprake
geweest. De Koninklijke Vereeniging Het
Nederlandsche Tooneel heeft, na daarom
trent gepleegd overleg, uit eigen beweging
van de opvoering afgezien, aangezien dit
stuk, dat in den Fransch-Duitschen oor
log speelt, in de tegenwoordige tijdsom
standigheden minder geschikt voor op
voering, met name in de residentie, voor
kwam.
Uit Leiden verneemt 't blad, dat ook
daar de opvoering van De Pastoor van
Neuvillett© niet verboden is. De opvoe
ring is niet doorgegaan, omdat het aantal
vóoruitbesproken plaatsen te gering was.
0e zending van Mgr. Nolens.
Het agentschap-Stefani te Rome seint
d.d. 3 Mei:
Mgr. Nolens, die voor een politieke
zending door de Nederlandsche Regeering
naar den Heiligen Stoel was afgevaardigd,
hield verscheiden malen besprekingen met
den Staatssecretaris Z. Em. Kardinaal
Gasparri, ter beraadslaging over het voor
stel van Nederland, om een vertegenwoor
diger bij den Heiligen Stoel te benoemen.
De wensch der Nederlandsche Regeering
vond op het Vaticaan een goed onthaal,
en in dezen geest is aan den Minister
van Buitenlandsche Zaken te 's-Graven-
hage geschreven. De nieuwe Nederland
sche gezant zal geen geestelijke zijn.
Goes. Jubilee Chr. Korstanje.
Ofschoon naar den eisch der tijden geen
luidruchtig feestbetoon kon worden inge
zet, ging Maandag j.l. het 3ü-jafig leest
van den heer Chr. Korstanje als typograaf
bij de firma Oosterbaan en Le Uointre,
Drukkers-Uitgevers alhier, niet onopge
merkt voorbij. En dat mocht ook,
want het feit dat deze algemeen
geachte en dienstvaardige jubilaris bet
door eigen vlijt bracht tot voorman, zoo
veel als meesterknecht, dezer inrichting,
gaf recht op een feestelijke herdenking.
De firma vereerde hem een fraaien
fauteuil, het personeel een drietal in
lijst gevatte schilderijen. Des avonds werd
door de firmanten, die zich bij jubilee's
van hun personeel nimmer karig toonem,
aan jubilaris en overig personeel een ge
zellig samenzijn aangeboden op de bo
venzaal' van het Magazijngebouw, hiertoe
in een keurige feestzaal herschapen. Zoo
eindigde deze dag tot iedere tevredenheid.
De schippersknecht Nonnekes, aan
boord van de klipper van schipper Pik
to Goes, is terwijl hij aan het kanaal
van Zuid-Beveland bij de Postbrug aan de
lijn liep, te water geraakt en verdronken.
Zijn lijk is. reeds opgehaald. Hij was ge
huwd en vader van vijf kinderen. (M. Ct.)
Het Bestuur der Oeconomische Spijs-
uitdeeling alhier maakt met dankbaarheid
melding van eene ontvangene gift ad
f llO.Göy^, namens de R. K. Zangvereeni-
ging „St Ca©cilia", als opbrengst van
hare gegeven soirée.
PO-Stduivienvereeniging „De Zeeuw"
alhier. Uitslag vanj de gehouden wedr
vlucht te Arnhem: De le, 3e en 4e prijs
vielen ten deel aan J. Clement; de 2e
en 8e prijis aan De Munckde 5e en
13e prijs aan C. Kuzee; de 6e, 7e en 19e
prijis aap C. van S trien; de 9 e en 10e
prijis aan Gebrs. Rijk; de 11e en löe
prijs aan Baarends; de 12e, löe en 17e
prijs aap Gebrs. De Valk; de 14e prijs
aan A. Ross; en de 18e prijs aan P. F.
de Jonghe.
Vrijdagavond had onder leiding
van den heer J. Plazier een vergade
ring plaats van hui s ei gen are n, ter
bespreking van de te nemen maatregelen,
naar aanleiding van het besluit der in
gelanden van het Waterschap De Breede
Watering bew. Ierseke, inzake aanslag
van gebouwde eigendommen.
De heer Plazier releveerde wat be
doelde vergadering heeft besloten en wees
er op, fitat ook niet-huiseigenaren, onder
wie ook spr. behoort, indirect belang bij
de zaak Jiebben. Vervolgens werd de be
spreking geopend.
De heer Hollmarin herinnerde hoe hij,
als ingeland, feeds drie jaar lang tegen
het bekende voorstel van den heer Pi
laar geprotesteerd'Reeft, en herhaalde nog
eens de motieven, die hij er tegen heeft
aangevoerd, n.l. de volgende
Een actueele heffing, als wordt voor
gesteld, is .onrechtvaardig en in strijd
met het (Algemeen Polderreglement, art.
101 en 1Ó2, waaruit blijkt, dat 't nimmer
do bedoeling is geweest ook gebouwde
eigendommen te belasten. Ze zou dus
strijden met den geest van deze bepa
lingen.
Een dergelijke aanslag zou niet voor-
deelig werken, en de uitbreiding der boom
gaarden en fruitculturen en het stichten
van gebouwen en fabrieken binnen dien
kring van den polder belemmeren. Onbillijk,
is ze ook, omdat de gebouwen sinds eeuwen
vrijdom van lasten genieten. Immers uit
een ordonnantie .van Philips II d.d. 4
Oct. 1559 blijkt, dat nimmer de bedoe
ling heeft voorgezeten of ook maar do
mogelijkheid is overwogen om gebouwen
aan te slaan.
't Gaat niet op de gebouwde eigen
dommen aan te slaan, om zoo de kosten
b.v. van liet stoomgemaal en van den
aanleg van grindwegen te dekken. De
belangen van de huiseigenaren wegen in
de verste verte niet op tegen die der
landeigenaren.
De middenstand, de kleine burgers en
arbeiders loopen gevaar al te gevoelig
getroffen te worden.
De beer Plazier wees er op, dat de
gebouwde eigendommen, door een belas
ting met 5 a 6 pet. van de belastbare,
waarde, vanzelf in waarde vermi;ndeiren,
terwijl de huiseigenaren, wier huizen ver
huurd worden en zwaar belast zijn, als
zoodanig ten ftoode opgeschreven zijn.
De beer Kallmann zeide, dat hij' een
lid van Gedeputeerde Staten de stukken
voorgelegd had, en hem het onbillijke
van bet voorstel-Pilaar onder het oog
beeft gebracht.
De heer Mudde legde er den nadruk
op, dat de gebouwde eigendommen in de
grondbelasting trieeds zooveel zwaarder
zijn belast dan de ongebouwde, en door
uitvoering van de thans geopperde maat
regelen de grondeigenaren in nog gunsti
ger positie zullen komen.
De beer Plazier vroeg nu machtiging
zich namens huiseigenaren tot Gedepu
teerde Staten te wenden, opdat de uitvoe
ring van het bewuste besluit voorkomen
worde.
De heer Schrijver wilde, eerst een co
mité benoemd zien, om te Goes en elders
nog meer tegenstanders tegen het besluit
te verzamelen, om mogelijk nog krachtiger
protest te kunnen uitbrengen.
De heer Arnoldi zeide niet op het stand
punt van den heer Hollmann, noch op
dat van de hoeren Pilaar c.s. te staan.
Spr. veronderstelde, dat heide partijen
te goeder trouw zijn. Vervolgens ging
spr. na de geschiedenis van het voorstel.
Het stormjaar 1911 heeft er de aandacht
op gevestigd, dat ook de huizen wel eens
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot den avond van 6 Mei
Zwakke tot matigen, Zuid Oostelijke tot
Zuidelijken wind. Half- tot zwaarbewolkte
lucht. Waarschijnlijk enkele regen- of on
weersbuien. Weinig verandering van tempe
ratuur.
groot gevaar konden loopen. Men stond
toen voor zeer gfoote uitgaven, en men
meende het toen niet onbillijk te moeten
heeten als ook huizen, waaronder er toch
ook zijn, die gevaarlijk liggen, belast wer
den. Dit is nog niet getreurd, doch hejt
voorstel-Pilaar is de vrucht van die pe
riode. Spr. vindt dit nu wel zeer ontijdig,
op z'n minst 3 jaar te laat. Spr. ver
oordeelt de wijze, waarop dit voorstel
behandeld is, en protiveert ,in verhand
daarmede zijn blanoo-stem op (te ver
gadering yan ,9 April. Spr. is het voor
stel niet alleen om het ontijdige indie
nen onsympathiek, maar ook om de wille
keurige cijfers die genoemd zijn, en waar
uit blijkt, dat men alleen 'n gcede 20
mille uit de gebouwde eigendommen wil
halen. Spr. drong op spoedig protesteeren
aan.
Voor het geval de zaak toch bij Pnov.
Stoten, koimt, zou het comité van actie
zoo lang diligent moeten blijven. Spr. is
dus meer tegen dan .vóór het voorstel-
Pilaar, om de wijze, waarop dit behan
deld is.
In antwoord op een opmerking van
den lieer Jacobs stelde de hieer Arnoldi
het geval, dat huiseigeharen vloor het
grootste gedeelte van een' schadepost moe
ten opdraaien, hetgeen eenvoudig belache
lijk zou zijn.
De opmerking werd nog gemaakt, dat
huiseigenaren reeds straatbelasting beta
len, terwijl ze mét den Polder niets te
maken hebben. Verder, dat de vroon- en
vrijlanden eerder dan de huizen in aan
merking komen, om belast te worden door
het .Waterschap.
De heer v. d. Peijl bespreekt het vraag
stuk der kosten. De dorpen zouden be
zocht moeten worden, om mee'r mede
standers te zoeken, en dat alles brengt
kosten met zich. Hij zou de kosten wil
len omslaan i,n verhouding tot de grootte
der eigendommen van de huiseigenaren.
Op een betreffende opmerking van den
heer Eman wordt geantwoord, dat 't niet
noodzakelijk is, dat Ged. Staten naar aan
leiding van 't verzoek van het .Water
schap een voorstel bij Prov. Staten in
dienen. Het verzoek kan aanstonds terzijde
gelegd worden.
Een comité van actie werd nu samen
gesteld, dat om te beginnen zoo spoedig
mogelijk een protest tot Ged. Stoten zal
richten, en vervolgens nog meer aan
hangers zal trachten te krijgen.
In dit comité hebben zitting de hee-
ren J. Plazier, M. Buitendijk, J. C. do
Beste, S-v. d. Peijl, A. Arnoldi, J. C.
H. Hollmann en J. van Riet.
De huiseigenaren, die zich wilden ver
binden de kosten van deze actie te dra
gen plaatsten hun handteekening op een
lijst van voorstanders.
Het comité behield zich het recht voor
nog een of meer personen daaraan to©
te voegen.
De heeren Mudde, Schrijver, Van Zwee-
den en Bitter eveneens aangezocht
in het comité zitting te nemen ver
klaarden zich daartoe niet bereid. (Z.)
Vlissingen. In de Maandagavond gehou
den vergadering van de vereeniging „Het
Groene Kruis" werd door den secretaris,
den heer Landsman, het jaarverslag uit
gebracht over 1914, waaruit blijkt, dat
het ledental zeer is toegenomen en het
weirk van de vereeniging met succes is
voortgezet.
Do rekening van den penningmeester,
den lieer Hemmekam, wijs t een batig saldo
over 1914 aan van f 19.92 tegen f52.935
over 1913.
De rekening van de commissie voo'r de
tuberculosebestrijding, uitgebracht door
den heer Duijvis, wijst een goed slot