iari.
;ht.
De Groote Oorlog.:
No. 7.
Zaterdag 16 Januari 1915.
Elfde Jaargang.
;elen
sken
iO ct.
fJ
W
(HAP.
Verschijn! eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
50 c.
65 c
.chorten
IJS
irhemden
alage.
BREDA.
id-Huishoudster,
Dit nofliffler bestaat rót 6 bladzijden.
EERSTE BLAD.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
UIT ZEELAND.
in alle
Irtlkelen.
Iden en
met 81 c.
131/2 cent.
cent.
cent.
Ivoor spotprijs.
kor 69 cent.
likenhout, Kerkbanken,
Schoolbanken enz enz.
gelijk een na-
ihap wenschen?
de verzekerd is,
aan de H. A. V.
ijk der tegenwoordige wordt
gevraagd
M. BUITENDIJK, Goes.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. Administratis: Ganzepoortsfraat C 209, GOES
Tel. interc.Directie no. 33. Redactie no. 97.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. h contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor:
gulden bij verlies van beide
handen, voeten of oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
J If* ®F% gulden bij J*|
fl B verlies van een |B j
lou luu
gulden bij
verlies
van een
duim
gulden bij
verlies van
een
wijsvinger.
25
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
De komende vrede.
„De stoot tot den vrede moet van de
neutrale staten uitgaan, Noord-Amerika,
voorop".
Zoo lezen wij in „De Zeeuw;".
Zou dat de weg wezen?
Wij laten hier een passage volgen uit
de dezer dagen verschenen brochure van
M. P. C. VaLfcer, getiteld: „Bijdrage tot
de wordingsgeschiedenis van den oorlog".
Het lig't buiten het bestek van deze
beschouwing om te spreken over het ein
de van den oorlog, waarnaar elk mensoh
verlangt. De schrijver vleit zich echter,
dat wat in deze bladzijden omtrent de
wordingsgeschiedenis van den oorlog is
aangevoerd het volkomen duidelijk heeft
gemaakt, dat geene Regeering zich licht
vaardig geroepen mag gevoelen om oip
belligerenten pressie uit te oefenen, ten
einde den krijg te doen ophouden en dat
bijzonderlijk overleg in deze tussohen het
Nederlandsche Gouvernement en dat van
de Vereenigde Staten van Amerika in
de allerhoogste mate bedenkelijk zou moe
ten heeten, niet alleen omdat in de Groofce'
Republiek het Angelsaksische elemetat
overheerscht, maar ook, en vooral, om
dat de Unie reeds sedert vele jaren met
Engelatid in "de groote politiek samen
werkt, zooda't .van haar niet nog een
geheel onpartijdig optreden zou mogen
worden verlangd of kan worden verwacht.
Er is slechts ééne Grootmacht,
die buiten en boven de Part ij en
staat, wegens haar zedelijken
aard tot bemoeiing gerechtigd,
is en die, als zij het vruchtbare
oogenblik daarvoor gekomen
acht, ontwijfelbaar ook wil in
grijpen. Die Grootmacht is Zijne
Heiligheid de Paus.1) Allen, die
den vrede om zichzelfswil liefhebben
ongeacht of zij, als de schrijver deizier,
Protestant dan wel Katholiek zijn en
die behoefte gevoelen om hunne bede om
vrede tot een Mensch te richten, belmo
ren naar Rome te gaan en niet zich tot
Regeeringen te wenden, van welke geen
enkele belangeloos kan worden geacht,
door wie nu strijden. De mach't van den
Heilegen Vader, die geen staatkundige
grenzen kent, is, zelfs in Engeland, zeer
groot. Zijn hoog Geestelijk Belang is in
alle Landen. Het benoemen van een
gezant aan het Vatikaan z!al daarom niet
alleen het goedmaken van een verzuimde
zuiver ideële verplichting tegenover de
Katholieke burgers zijn, doch onder de
omstandigheden tevens eeine daad van
vredelievend en wijs beleid mogen wor
den genoemd om niet te zeggen: de ver
vulling van een dringenden eisch des
tijds.
-} Wij spatieeren, Kei.
De toestand.
Door het veroveren van een Fransch
steunpunt aan den z.g. Romeinschen heer
weg, welke loopt van Chalons-sur-Marne
naar Verdun, is thans aangetoond, dat
de Duitschers hun tusschen St. Mihiel
en Pont h Mousson noordwaarts omgebo
gen front hebben recht gemaakt en daar
mede in Oostelijk Argonne een vordering
hebben gemaakt van niet minder dan
10 K.M. Ook van Engelsche zijde wordt
deze vooruitgang toegegeven.
Rondom Soisson is reeds dagen lang
verbitterd gevochten en blijkens de ons
gisteren verstrekte berichten, niet erg suc
cesvol voor de Franschen.
Bij Altkirch schijnt het er voor de Fran
schen beter uit te zien, terwijl van het
front aan de Yser weinig bijzonderheden-
vallen te vermelden, tenzij dat de over
strooming der landerijen aldaar thans den
bondgenooten groote ongemakken bereidt.
De troepenversterkingen, die de verbon
denen in deze streek hebben bijeenge
bracht, zijn niet in staat, vanwege de
overstrooming, tot aanvallende bewegin
gen over te gaan. En waar dan nog,
aanval konden worden ondernomen, zoo
als in de buurt van Nieuwpoort en St.
Joris, hadden deze zooveel verliezen ten
gevolge, dat slechts met de uiterste voor
zichtigheid tot nieuw© aanvallen zal wor
den overgegaan.
In deze streken kan voörloopig slechts
aan artilleriegevechten worden gedacht.
Inmiddels is Duitschland in de weer
zich voor een uiterste poging tot beslis
sing van den krijg voor te bereiden. Dit
zóu men kunnen opmaken uit een bericht
uit Keulen, volgens hetwelk het spoor
wegnet in Oost-Pruisen vier dagen stop
gezet is voor het vervoer van militairen
naar een ander front. Misschien is hier
de Hongaarsohe provincie Zevenbergen be
doeld, waar de Russen, naar uit Boeka
rest gemeld wordt, op het punt staan
met een groote macht een invloed tg
doen door den Petzekonisjpas.
Verder roept Duitschland alle reservea
op, om in 't begin van het voorjaar een
uiterste poging te doen, en heeft ook
de leiding der veldtochten van Oostenrijk
tegen Rusland en Servië èn van Turkije
tegen Rusland en Engeland in handen
genomen.
In Italië is een couranten-oorlog gaan
de over de door het land aan te nemen
houding.
De Turijnsche „Stampa' 'polemiseert te
gen de prov. Fransche Milaanscihe Secoio
en eischt, dat Italië zijn kruit droog zal
zouden, omdat nog niet te voorzien is
van welken kant de belangen van Italië
kunnen worden bedreigd. Een zwijgende
voorbereiding, meent het blad, zij de beste
politiek. Men vermoedt hier dat Giolitti
achter dit artikel moest worden gezocht.
De Secoio echter breekt een lans voor
een directe deelname aan den oorlog.
De pro-Duitsche Persevera verklaarde:
„Nooit meer zal de Regeering toege
ven aan het geschreeuw yan een lawaai
makende partij', die in haar eigenbelang en
op met de grondwet strijdige wijze het
land in een avontuur wil storten en in een
haar passende richting wil drijven. De Re
geering blijft trouw aan de politiek der
waakzame en gewapende neutraliteit,
want deze is volstrekt geen hinder dat
ten allen tijde het welzijn van Italië be
schermd wordt, zooals Valona thans weer
toont.
Hoe de toestand in Polen er nu uitziet?
Volgens een uiteenzetting van den mi
litairen medewerker van het bekende Rus
sische dagblad „Rjetsj" is door de nieuwe
groepeering der Duitsche strijdkrachten
tusschen de monding der Bzoera en der
Nida een nieuw front ontstaan van 165
mijlen lengte met drie legers van te za"-
men 15 tot 18 legercorpsen. ïn den hoek,
dien de rivieren Bzoera en Rawka vormen,
ontwikkelt 'zich de Duitsche aanval op
den rechteroever dier beide stroomen, die
door de Diuitschers nabij- hun punt van
samenvloeiing zijn overgetrokken. Nadat
de Duitschers den vorigen Woensdag den
heuvel bezet hadden, die den stroom be-
heerscht, deden zij- tusschen Koslow en
Sokatsjef een aanval waarbij zij de voor
ste Russische verschansingen veroverden,
hoewel zij den volgenden dag zich weer
iets moesten terugtrekken. Ondanks dit
zijn de Russen niet van plan zich naar de
manoeuvres van de Duitschers te schik
ken, en laten zich niet afbrengen van
hun hoofddoel, dat tegen het Oostenrijk-
sche leger in de Karpathen is gericht.
Eigen (telefonische en telegrafische) berichten
van 14 Januari, 5 uur 's namiddags.
Berlijn. (Ambtelijk). In de duinen bij
Nieuwpoort en ten zuidoosten van Ype-
ren hebben hevige artilleriegevechten,
plaats. Een bijzonder sterk vuur richtte
de vijand op Westende-Bad. Vijandelijke
torpedobooten verdwenen, zoodra zij on
der vuur werden genomen.
Onze troepen vielen ten noorden van
Soissons opnieuw aan op de hoogte Vreg-
ny en zuiverde deze van vijanden; 14
officieren en 1130 manschappen werden
gevangen genomen4 kanonnen, 4 mitrail
leuses en 1 schijnwerper werden Veroverd,
pit schitterend wapenfeit onzer troepen ge
schiedde onder de oogen van onzen op
persten veldheer.
Van 1213 Januari is onze buit aange
groeid na de gevechten bij Soissons, tot
3150 gevangenen, 8 zware kanonnen, 1
revolverkanon, 6 machinegeweren enz.
Ten noordoosten van Chalons en ooste
lijk van Perthes vielen de Franschen giste
ren met sterke strijdkrachten aan en dron
gen op eenige plaatsen tot in onze loop
graven. Zij werden echter teruggedreven
en lieten 160 gevangenen in onze handen.
Ten zuiden van Gumbinnen en ten oos
ten van Loetzen zijn Russische aanval
len afgeslagen wij maakten 1000 gevange
nen. In Polen, westelijk van den Weichsel,
worden onze aanvallen voortgezet.
Rome. Reuter seint, dat naar schat
ting bij de aardbeving 12000 personen
zijn gedood en 20.000 gewond.
Parijs. (Officieel communiqué van gis
terenavond 11 uur).
Ten noordoosten van Soissons maakten
wij eenige vorderingen tusschen Cuffyes
en Crouy. Wij slaagden er echter niet in
Crouy te nemen.
Onze troepen, die ten oosten van Sois
sons hevig werden aangevallen, zijn een
weinig moeten terugwijken en wel tot
Monceel, waar zij zich echter weten te
handhaven.
Wij bezetten St. Marguérite en Missy.
Petersburg. De Turksche achterhoede
leed te Olty een verpletterende nederlaag.
Ook te Knpaoergan leden de Turken groote
verliezen. Een enorm aantal krijgsgevan
genen werd door ons gemaakt.
OostenrijkHongarije
Berchtold af.
Het Weener „Fremdenblatt" deelt mede,
dat de minister van bnitenlandsche za
ken Berchtold, die reeds -geniiiiien tijd
geledon den keizer om ontheffing uit zijn
ambt verzocht, dit verzoek opnieuw heeft
ingediend. De keizer billijkt de gewichtige
persoonlijke redenen, die hiertoe leiden en
willigt het verzoek in. Opvolger zal zijn
de Hongaarscho minister S tephan ba
ron Burian von Rajecz.
Wat de reden van deze ministerwisse
ling is? Sonunigen zeggen, dat Berch
told te veel schuld heeft aan het uit
breken van den oorlog om eventueel aan
vredesbesprekingen te kunnen deelnemen.
Anderen meenen, dat hij niet de man
is, om Roemenië te kunnen tevreden 'stel
len en weer anderen zeggen, dat hij zich
te scherp tegen Italië zet inzake Albanië
en de bezetting van Valo-na.
Populair als zijn voorganger, wijlen
graaf Von Aorenthal, was Berchtold niet.
De keizer schonk hem de briljanten der
orde van Sint Stefanus. De nieuwe mi
nister von Rajecz moet buitengewoon goed
op de hoogte zijn van de Balkantoestan
den.
ITALIË.
De aardbeving.
Men telegrapheerde en telefoneerde ons
gisteren successievelijk de volgende be
richten:
ROME, 13 Jan. (R. O.) De aardschok
van hedenmorgen wekte in geheel Rome
veel ontroering.
Er is geen enkel slachtoffer, doch er
is hier en daar eenige schade aangericht.
Een hoog van de oude volkspoort is be
schadigd; een torentje van het ministerie
van financiën ingestort; een beeld van den
voorgevel van St. Jan van Lateranen viel
op hot plein; de koepol is beschadigd;
een beeld van de Antonia-kolom op het
Colonna-ploin schijnt verplaatst.
De aardbeving veroorzaakte lichte scha
de op het Vaticaan. Op het oogenblik
van den schok bevond de Paus zich in
do bibliotheek. Hij knielde neder en bad
enkele oogenblikken. Daarna gaf hij bevel,
de gevolgen der aardbeving te onderzoe
ken en inlichtingen in te winnen omtrent
de aangerichte schade.
In de St. Pieter zijn 150 ruiten van
den koepel gebroken, maar geen andere
schade is aangericht; enkele oude scheu
ren slechts zijn opnieuw geopend. Een
gedeelte van de buitenkolonnade ver
schoof.
ROME, 14 Jan. (R. O.) De koning be
zocht in een automobiel de getroffen
plaatsen in de provincie. Het „Giornale"
schat de verliezen te Avezzano- op tiendui
zend personen.
ROME, 14 Jan. (R. O.) Avezzano- en
allo gebouwen in de omstreken zijn vol
slagen verwoest.
Slechts achthonderd personen zijn ge
red, waarvan de meeste gewond.
ROME, 14 Jan. (R. O.) De aardbeving
doodde te Avezzano achttienhonderd per
sonen en verwondde er duizend.
ROME, 14 Januari (R. O.) Hetaantal
slachtoffers van de aardbe
ving wordt geschat op 12.000
dooden en 20.000 gekwetsten.
Onvoorzichtig
is, op zijn zachtst gesproken, de handel
wijze van het socialistische Kamerlid Vlie
gen, idie aan dr. Weill, vroeger Duitsch
Rijksdagafgevaardigde voor Metz, thans
overgegaan in Franschen krijgsdienst, on
langs de volgende briefkaart schreef:
„Ik breng u hulde voor uwe in mijn
oogen sympathieke daad en spreek de
hoop uit, dat ge ook in de toekomst af
gevaardigde voor Metz zult blijven."
Onze neutraliteit is als een porseleinen
vaas. Men moet er geen kunstjes mee
verkoopen, want dan valt de vaas in
stukken. De heer Vliegen, al is hij Kamer
lid en wethouder van Amsterdam, schijnt
dit vergeten te hebben.
De Raad van State.
De afdeeling van den Raad van State
voor de geschillen van bestuur behan
delde 13 dezer de reclame van den ge-
tijdelijk gepen, maréchaussee C. Ver-
meersch te IJzendijke betr. zijne aan
spraken op vernieuwing van pensioen.
Do militaire pensioenraad adviseerde af
wijzend daarop te beschikken.
De Koninklijke beslissing volgt later.
Met vernietiging van het betrekkelijk
besluit van Ged. Staten van Zeeland is
bij Kon. besluit alsnog goedkeuring ver
leend aan hek besluit van den Raad der
gemeente Zierikzee tot vaststelling' van
eene verordening betreffende het ver
haal van inkoopsommen en van pensioen
bijdragen op gemeente-ambtenaren.
Tweede Kamer.
Zitting van Donderdag'.
De voorzitter deelde mede voornemens
te zijn verschillende wetsontwerpen, w.o.
dat op de opcentenwet en van de in
komstenbelasting voor het leeningsfonds
in de afdeeling te doen onderzoeken en
in den loop der volgende week in behan
deling te doen nemen.
De vergadering werd daarop verdaagd.
Als vermoedelijke datum van wedor-
bijieenkomst van de Tweede Kamer in
openbare vergadering wordt genoemd.
Donderdag 21 dezer.
Staatscommissie Onderwijs.
De subcommissies uit de groote staats
commissie voor het onderwijs arbeiden
nog steeds aan het ontwerpen van con
crete voorstellen over bepaalde aangele
genheden teneinde die aan het oordeel
van de geheele commissie te onderwerpen.
Het kan nog verscheidene weken duren,
eer zij met hare taak gereed zijn.
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot den avond van 16 Jan.:
Matige, tot krachtigen, tijdelijk wellicht
stormachtige Westelijke tot Zuidelijken wind,
Zwaarbewolkt, tot betrokken lucht. Waar
schijnlijk regenbuien. Weinig verandering
van temperatuur
De Oorlogsleening.
Het totaal bedrag der inschrijvingen op
de Staatsleening is 409 millioen 918.000
gulden. De prefente inschrijvingen zul
len geheel, de overige voor 50 pet. worden
toegewezen.
Geen Carneval.
Er worden pogingen te Breda aange
wend, dit jaar geen openbare carnevals-
verniakelijkheden te houden. Een prijzens
waardig voornomen.
Officieel rouwbeklag.
De Min. van Buiten!. Zaken heeft gisteren
den Nederlandschen gezant te Rome tele
grafisch opgedragen de deelneming der Ne
derlandsche regeering over te brengen
aan de Regeering van Italië bij de ramp
die dat land getroffen heeft door de hevige
aardbeving.
Goes. Van de Belgische vluchtelingen,-
hier Ter stede aanwezig, zullen binnen
kort circa dertig personen de reis naar
Engeland ondernemen.
Voor werklustigen schijnt daar nog wel
een broodje te verdienen te zijn.
Zoo vernamen wij van een chauffeur,
die hier tot kort geleden vertoefde, flat
hij een goede plaats in Engeland had:
kunnen bekomen.
Vooral zij die in ijzergieterijen en wa
penfabrieken hebben gewerkt, kunneh in
Engeland goed terecht komen.
Wij hoorden van daggelden in kanon-
nengieterijen aldaar a één schilling per
uur, wat bij een werkdag van 10 uur
f36 per week nraaRt.
Als een bewijs, dat 'de handel in
schapen uil dezen omtrek naar België
zeer belangrijk is, kan gemeld worden,
dat door een koopman alhier in den laat-
sten tijd ruim 3000 stuks naar Brussel
werden afgeleverd. Hoewel hij in 't begin
nog a,l moeilijkheden ondervond van de
militaire overheid, kan hij ze thans bijna
ongestoord invoeren.
xn cfe gisteravond gehouden vergade
ring der Goesche Bakkersver-
eoniging is besloten om met ingang
van Maandag 18 Januari de prijzen
van het bruin- ©n van het wit
brood met één cent per K.G. te
ver hoog en.
De bevolking bedroeg op 1 Januari
1914 3635 m. en 4051 vr., totaal 7686.
Vermeerderde in 1914 door geboorte met
117 m. en 84 vr., totaal 201. Gevestigd
164 m. en 214 vr., totaal 378. Totale
vermeerdering van 281 m. en 298 vr.,
totaal 579 personen.
Zij verminderde door overlijden met
4;2 roi. en 48 vr., totaal 90. Door vertrek
met 222 m. en 263 vr., totaal 485. Totale
vermindering van 264 m. en 311 vr.,
totaal 575 personen.
De totale vermeerdering is dus 4 per
sonen.
De bevolking bedroeg dus 3652 m. en
4038 vr., totaal 7690 personen op 1 Ja
nuari 1915.
Het groot aantal vertrokkenen is hoofd
zakelijk het gevolg van het 'zich vesti
gen in de nieirwe rij huizen in het Belg-
pad '(Heernisseweg), zulks op grond der
gemeente Kloetinge.
Plaatselijk Steuncomité.
Met dank ontvangen van N. N. 1 H.L.
aardappelen.
Aanbevelend.
DE LIGNY, Penningmeester.
