voor Zeenwscli-Vlaaiidcren.
DE ZANGERS.
No. 493.
Woensdag 30 Mei 1900.
9e jaargang,
Abonnementsprijs:
Advertentieprijs:
Staatszorg en Volks
welvaart.
FEUILLETON.
HET NIEUWSBLAD
Per 3 maanden 50 cents franco per post 55 cents.
Voor België ƒ0.625 en voor Amerika ƒ0.825.
Abonueinenteu worden aangenomen bij de Agenten,
alle Boekhandelaren, Brievengaarders en bij de
Administratie te Bresken s.
Van 1 tot en met 4 regels 20 centselke gewone
regel meer 4 cents. Bij abonnement lager tarief.
Groote letters en vignetten naar hunne plaatsruimte.
Advertentiën worden franco ingewacht uiterlijk
Dinsdag- en Vrijdagnamiddag ééu ure.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond bij den Uitgever C. DIELEMAN, te Breskens.
li.
't Is werkelijk niet zoo eenvou
dig, het overwinnen in den concu-
rentiestrijdenkele mannen van 't
woord die steeds den mond vol
hebben van sociale wanverhoudingen
mogen er eens de proef mede
nemen. En trachten een bedrijf te
vestigen en te handhaven, dat ve
len de middelen tol levensonder -
houd verschaft.
Want 't dient wel begrepen te
worden, dat er een eind behoort te
komen aan 't agiteeren van enke
len, die zich ten koste van den
Werkman en door het conspueeren
van den werkgever pogen te ver
heffen.
Eu er dient een eind ook te
komen aan het geliefhebber van
onbevoegden, die wel spreken van
verdeelen, maar het voortbrengen
aan anderen laten, 't Is dwaasheid,
de huid van den beer te verdeelen
die nog geschoten inoet worden
door den werkgever. Laat inen zor
gen, dat vooral deze vrij blijft van
belemmering.
De werkstaking onder de siga
renmakers te Groningen kan som
mige werkmansvrienden de oogen
15.
Terwijl het dubbelkwartet te X.
was, had ik voor niets andeis oogen,
of liever zag ik niemand anders
dan Gunnar. Ik gevoelde, dat ik
leefde, dat het leven schoon was en
ik vergat geheel, dat ik vcrlootd
was met den besten en toegeeflijk-
sten van alle predikers der Chris
tenheid; maar toen het dubbel
kwartet voor de tweede en laatste
maal X. vaarwel zeide, werd mij
dit gevoelig herinnerd want Anton
verlangde nu schadeloosstelling voor
hetgeen hij geleden had gedurende
den tijd, dat de studenten in onze
goede stad waren en eischle, dat
ik nu vrieudelijk en lief zoude zijn.
Gjj kunt begrijpen, dat het nu
allerteederst tusschen ous werd.
Het gevoel van wrevel, dat zijne
sentimenteele en zwijgende aanbid—
geopend hebben, 't Is daar vrijwel
gegaan zooals wij'n tweetal maanden
geleden voorspelden.
De fabrikanten hebben niet kun
nen toegevenenkele hebben het
bedrijf gestaakt en andere hebben
't naar elders overgebracht.
Zoodat nu op de vrijwillige sta
king een gedwongen staking is
gevolgd, en vele gezinnen broodeloos
blijven.
De stakers moeten nu werk gaan
zoeken déér, waar door 't plaatsen
van de Groningsche orders en 't
vestigen van de Groningsche fa
briekanten vraag is gekomen naar
werkkracht. Eu dat is op plaatsen
waar de loonstandaard lager is dan
te Groningen.
Zij hebben dus, niettegenstaande
groote opofferingen en aanzienlijke
matericele schade het te.endeel
bereikt van hetgeen zij wenschten.
En niemand, die dit verhelpen
kan.
Evenmin als kamers van arbeid,
ongevallen en verzekeringswet
ten kunnen leiden tol praktische
resultaten, wanneer daaraan geen
gezond beginsel te gronde ligt,
wanneer hel heden geen waarbor
gen kan geven voor de toekomst,
evenmin is 't te verhelpen dat el
lende en armoede een gevolg wordt
van verkeerd begrip van macht en
recht. Want wat baat 't, het toe-
ding, zijn ongelukkig voorkomen in
mij verwekte, ging nu in wcrkelij-
ken atkeer over.
Ik had zelts geen medelijden met
hemmijn hoogste wensch was,
van hem af te komen.
De aankomst van het dubbel
kwartet te X. had mij tot het
bewustzijn gebracht, dat ik Anton
niet beminde.
Dit was nu wel heel leelijk van
mijmaar, lieve Einina, wie kan
zijn gevoel bedwingen Het zou
misschien heel mooi geweest ziju,
wanneer 'k uit plichtgevoel mijn
verloofde getrouw gebleven en met
Anton gehuwd was, om vervolgeus
gedurende mijn geheele leven de
rol van martelares te vervullen
maar dit kwam inet mijn karakter
niet overeen en ben ik overtuigd,
dat ik er Anton ook geen dienst
mede gedaan zou hebben om kort
te gaan, ik gat hem den ring terug
en zeide hem ronduit, dat ik zijne
vrouw niet worden kon, dewijl ik
onldekt had, dal ik hem niet meer
wijzen van een rantsoen in een
verre toekomst, wanneer broodsge
brek voor de deur staat
Er wordt veel geliefhebberd, en
er zit te weinig gezond verstand
Die zich verbeeldt dat alle werk
gevers kapitalisten zijr., heeft 't
misde meeste moeten hard werken
om te leven, en welvaart te ver
krijgen.
Wanneer de werkman recht heeft
op hooger loon en op betere levens
omstandigheden kan geene bemoei
ing hem dit verschaffen, maar zorg.
De zorg van den werkgever vooral.
En wanneer deze tekortschiet,
behoort staatszorg daarin te voor
zien
Wil men betere toestanden in
het leven roepen en aller toekoms
tige welvaart verzekeren, dan zal
dit niet kunuen geschieden door
voorschriften betreffende een ver
deelen en een systhematiesch toe
wijzen, maar dan is 't tevens noo-
dig dal het productievermogen van
den werkman, zoowel als van den
werkgever wordt verhougd. Dan
moet er gezaaid worden.
Waar handel en industrie bloeien,
daar stijgt de welvaart en verbete
ren de levensomstandigheden.
Waar zij kwijnen, daar is geen
werk daar helpt geen ideale loon-
beminde.
Op deze verklaring volgde een
schriftelijk tooneel. Anton schreide,
ja, hij schreide, en dat flatteerde
hem volstrekt niet Tante, die nog
al met Anton ingenomen was,
knorde en wilde niets van het af
breken onzer verloving weten, maar
ik wilde evenmin iets van de voort
zetting daarvan hooren en dus basta.
Ik vertrok naar tante Cederborg
op Lunda in Noord-Upland, om
daar de eerste maanden na de ver
breking mijner verbindtcnis door te
brengen.
Daardoor kwam ik op slechts
zeven mijlen afstands van Upsala.
Tante Cederborg's ecnige zoon
lag aldaar op studie.
Telkens als er een brief van
Upsala kwam, klopte mijn hart inet
dubbele slagen en ik dacht aan
gij weet wel wien. Duizenden malen
liet ik tante van ter zijde gevoelen,
dat ik wel eens naar Upsala zoude
willenmaar zij hield zich, alsof
zij mij niet begreep en wij bleveu
standaard, geen wettelijk voaischrift
den weikman aan broud.
Wat baten kamers van arbeid,
wat baat een ongevallenwet, wat
baten alle wettelijke voorschriften
en beschikkingen, waar niet te
beschikken valt
Er is een veldwinnend streven
tot belemmering van werkkracht,
tot een ^massregeln" van den werk
gever, dat treurige uitkomsten moat
geven.
De concurrentiestrijd is twaar,
en vele werkgevers hebben al hun
ne energie noodig om dien strijd
vol te houden tegen het buitenland.
Laat men toch vooral niet die
energie dooden en door onprakti
sche voorschriften een remblok aan
leggen.
Staatsbemoeiing is slechs dhn te
rechtvaardigen, wanneer staatszorg
daarmede har,d aan hand gaat.
Die niet weten mocht wat staat»-
zorg kan tot stand brengen, kan in
Duitschland en in België maar
vooral in Japan héél wat lee-
ren.
Ginds worden handel en nijver
heid krachtig gesteund en bevor
derd, en daar stijgen de loonen
daar is een toekomst voor ieder
die werken kan.
Daar wordt ook werken geleerd,
en groeit een geslacht op van man
nen van de daad.
op Lunda.
Op zekeren dag, in het begin
van Mei, zeide tante, dal, sis ik
er genoegen in vond, ik haar naar
Upsala kon vergezellenzij was
van plan hel Meifeest aldaar bij te
wonen.
Hoe verheugd was ik 1 Ik vloog
tante om den hals; ik danste eene
galoppade met de huishoudster, de
eerste de beste, die ik tegen het
lijf liep, alle kamers van het huis
doorinaar mijne vreugde was van
korten duur.
Daags nadat de reis van Upsala
was vastgesteld, ontving tantee een
telegram van zekeren magistr Ek
met het verzoek zoodra mogelijk
naar Upsala te komen, dewijl haar
zoon Arvid ziek was. Tante had
slechts een uur noodig, om reis
vaardig te zijn en Lunda te verla
ten.
Daar zat ik met mijne teleur
gestelde verwachtingen.
Gij kunt verzekerd zijn, dat ik
ia dien dag bitter weeude en boel
