Grafgiften Gezellig winkelen is ook vakantievermaak ZEELAND HELPT NERAL Zeeland Magazine? Zuunugheid is un hoed hebruuk in 't daehelukse leven, beste vrienden. Dat bewere temisten zövee mensen, è-je ut ne- tuurluk heweun doet. Overdreve zuunugheid kan ók tot ut omhekeerde overhae en dan bi-je varder van de pad. Ut verhael van deze weke haet over zö'n heval. Zuunug mè toch diere. Bram en Keetje waere a jaeren hetrouwd, ze konne ut ók hoed vinde, welbeschouwd. Wat of Bram ök dee, Keetje dee braaf mee oalus mee. Ieder oa netuurluk z'n kuuren, mè dat kwam ök voor bie de buuren. Eén dieng oa ze toch heméén; zuunugheid, zó was ter hin één. Elk dubbeltje wier wè drie keer omhedroaid en bie Bram waere wè drie andere knoppen an z'n jas henoaid. Vee waeter hebruuke was ök un schande, dirom dee-je d'aerpels oals mè anbrande. Elektries hebruukte ze aest nie, vroeg nae béde, licht was ter nie bie. Mè noe was ter toch wat hebeurd, Keetje oa't éést ofhekeurd. Bram oa z'n riebewies hehaele in één keer en noe mos'ter un auto komme vo meneer. Afijn, nae lange naehedocht, wier d'r un autootje hekocht. Alléén 's zondags kwam 't spul uut de schuure, ophetuugd hieng Bram dan mee Keetje un eindje stuure. Mè onderlest is ter wat hebeurd, toen wier Bram dan toch mè us bekeurd. De perlisie was zonder perdon, ie ree zonder licht, dus heliek op de bon. En waarom reed u zonder licht? wouw die man wete en toen kwam ut un bitje beschete. Jae kiek, zei Keetje, ons Zééuwen bin zuunug, weetje. Iedereen die met vakantie gaat moet het opvallen dat de centra van steden en dorpen hoe langer hoe minder een rol spelen in het recre atiegebeuren. Dat geldt voor het binnen- en buitenland. En de grote steden lopen daarbij voorop, tenzij die steden beschikken over buur ten waar de vermaak-gelegenhenden zich alle bij elkaar bevinden. Is dat niet zo, dan geeft elk stads- en dorpscentrum de indruk van doods en verlaten te zijn. Onlangs is in Den Haag door zakenmensen het ini tiatief genomen om de binnenstad van de residentie weer meer luister te bezorgen. Horeca-ondernemers en winkeliers hebben zich daartoe verenigd en weldra zal ook het gemeentebestuur met zijn neus op de feiten worden gedrukt. Dat is niet toevallig, want de genoemde partijen zijn daar overal bij betrokken. In onze tijd wordt een overledene begraven of gecremeerd. In dit laatste geval kan de as op verschillende plaatsen worden verstrooid; of in een urn worden bewaard. Deze urn wordt dan bijgezet. Begraven is veelal aan een bepaalde tijd gebonden; na een aantal jaren wordt het graf geruimd. Of de stoffelijke resten nu in een graf of in een urn worden bijgezet, zij worden niet vergezeld van andere voorwerpen. Dat is in eerdere tijden heel anders geweest. Veel van wat de archeologen heb ben opgegraven stamt uit begraafplaatsen. De doden kregen vroeger allerlei voorwerpen mee, die ons nu een indruk kunnen geven van het leven in een bepaalde tijd. Het was niet de bedoeling dat die spullen ooit weer aan het daglicht zouden komen. Onze musea staan vol met dingen die niet meer gezien hadden moeten worden. Winkelsluitingswet uit de tijd. Niet zodra komen we in een land waar maximale vrijheid bestaat met betrekking tot de opening en sluiting van horaca-bedrijven en winkels of het probleem verdwijnt als sneeuw voor de zon. Alle vakantiegangers flaneren daar ook in de avonduren door de cen tra en verhogen daarmee hun dagelijk se uitgaven. Daar is zowel de toeristen industrie als ook de winkelstand mee gediend. Maar de voornaamste partij die er van profiteert is de consument, die overdag vermaak zoekt in bad, bos of hei of aan de zeekant, maar die des avonds wil uitrusten en genieten in een gezellige omgeving met licht en vertier. En als het even kan in buitenlucht. De vermindering van dit soort tijd verdrijf is stellig bevorderd door de voorschriften over winkelsluiting, die vooral na de oorlog in een aantal lan den strenger zijn geworden. Voorbeel den daarvan zijn te vinden in Engeland, West-Duitsland, Zwitserland en Neder land. Oorzaken daarvan liggen voor het oprapen. Er zijn regels opgesteld voor een betere betaling van personeel voor uren die geacht worden buiten het nor male arbeidspatroon te liggen. Werken in dat soort uren moest worden afge remd. De stijgende welvaart en een ruimer geopend sociaal oog voor de zelfstandige neringdoenden heeft tot een bescherming van ook die groepen ge leid. Ook de winkelier moet zich met zijn gezin in een aantal vrije uren ont spannen kunnen wijden aan maat schappelijke evenementen, aan feesten en politieke bijeenkomsten. En dat is zeer terecht. Vooral de meewerkende vrouwen in het midden- en kleinbedrijf voelen zich beschermd door een winkel sluitingsuur dat ongeveer gelijk ligt met het eindigen van arbeidsduur in an dere bedrijfstakken. Andere koopgewoonten. Maar er is toch wel iets veranderd sinds de tijd dat een winkel door een echtpaar samen werd gedreven. De koopkracht van bijna alle lag/m in de maatschappij is enorm toegenomen. De bestedingsmogelijkheden van die koop kracht zijn verbreed. In andere be drijfstakken zijn veel meer vrouwen in het arbeidsproces opgenomen dan in het winkelbedrijf. De meeste van die vrouwen werken zelfs naast hun man en de mogelijkheden om inkopen te doen zijn minder geworden. Er zijn ook duizenden alleenstaanden, die maar één dag en één koopavond per week heb ben om hun geld in winkels te beste den. Andere instellingen dan winkels, zoals benzinestations, inrichtingen en ziekenhuizen, stations en horecabedrij ven hebben ontdekt dat er vele uren zijn met verkoopmogelijkheden, die de winkeliers niet benutten. Dan verkopen zij maar al te graag. Bij de beperking van de openstelling uren van winkels wordt ook de beste dingskans voor de consumenten gerin ger. De laatsten leggen zich daar bij neer maar wel neemt jaarlijks het aan tal klachten toe van de detailhandel dat de winkelbestedingen afnemen ten gun ste van aankoop van allerlei diensten. Het winkelen in steeds grotere verkoop eenheden is ook minder gezellig. Het is meer een klus geworden met noodzaak tot vervoer. Het gezellig winkelen is vervangen door een verplicht inkoop proces compleet met pakken sjouwen, autovervoer en alles wat daar bij hoort. Geen wonder dat de postorderbedrijven flink stijgende omzetten hebben ge boekt. Het winkelen als recreatie is door de massa-koop en -verkoop ver drongen en het gezellig recreërend win kelen is door de vroege winkelsluiting afgesneden. Daarmee is wel een stuk winst met name voor de speciaalzaken en verkopers van shopping-goods ver loren gegaan. Verouderde wet. Of het ook anders kan? Dat ziet men in de toeristenplaatsen waar de winkels 's avonds open zijn. Daar voltrekt zich een levendige handel met groepen con sumenten die het heerlijk vinden etala ges te bezichtigen en allerlei dingen te kopen waar men anders niet aan toe komt. En niet vergeten een praatje te maken met de verkoper of winkelier. En daarna komt de horeca aan de beurt, die als een avond-complement op het winkelbedrijf fungeert. Overigens heeft de sociale ontwikke ling er nooit toe geleid dat 's avonds ook de hotels, café's en restaurants dicht gingen. Het werken in de avond uren is impliciet aan het beroep. Bij de politie, de brandweer, de theaterportier, het spoorweg- en buspersoneel is dat ook zo. Niet bij de winkelier? Bij de detailhandel is veel veranderd. De omvang van de bedrijven is groter. Het assortiment moet sneller wovrden aangepast aan het seizoen of aan locale gebeurtenissen. De koopuren zijn meer gespreid want het arbeidspatroon van de consumenten is beslist njet meer uni form. Voorts zijn er veel meer dub- belwerkers bij echtparen en veel meer deelwerkers in het arbeidspatroon. Be tere verlichting op de straten en het ge bruik van auto's heeft er toe geleid dat het maatschappelijk én het economisch leven zich veel meer over het etmaal hebben verspreid. Als klap op de vuur- n:il is een goed deel van het publiek al dat geregel volkomen zat. Men eist vrij heid om te kopen en te verkopen. Vrij heid om te leven en te genieten wan neer men zelf wil. Mag de winkelier ook vrijheid om te kopen en te verko pen wanneer hij dat zelf wil? De arbeidsvoorwaarden van het per soneel en hun werktijden lopen toch ner definitie parallel met de openings tijden van de winkel. De een kan 's och tends werken, de ander 's avonds. Met meer avondopening van winkels, met name in toeristenplaatsen, kan de va kantievreugde en de recreatie worden verbeterd. En het inkomen van de win keliers. Reeds hebben de gemeente besturen de vrijheid om op vier zon- en feestdagen ontheffing te geven van de winkelsluitingswet. Die mogelijkheden moeten worden uitgebreid. Voor de "ge meenten die het willen. In overleg met winkelstand en horeca. In het belang van de consumptie, de vakantie en de levensvreugde. Engeland is ons al voor gegaan. Daar is de hele winkelsluitings wet verdwenen. Drs. A. van Mierlo. (Nadruk verboden). SQUARE-DANSCLUB OP NOORD-BEVELAND Attentie. Wist u dat er een squaredansclub is op Noord-Beveland? Zij bestaat al vier jaar. Heeft u daar nog nooit van gehoord? Wel, er is a.s. vrijdag 14 september gelegenheid om daar eens mee kennis te maken, want in het Dorpshuis „De Pompweie" in Kortgene houden zij hun laatste open huis. De week erna gaat de nieuwe cursus van start. Gebruik dus die laatste kans om er iets meer over te weten te komen. Het begint om 8 uur en u bent van harte welkom. KONTAKTMIDDAG VOOR BORSTKANKERPATIENTEN Op woensdagmiddag 18 september a.s. houdt de „After-care-groep" van Goes weer de maandelijkse kontaktmiddag voor vrouwen, die een borstoperatie of -amputatie hebben ondergaan. Op deze middag zullen zuster Kor- stanje en zuster Wolters van de Kruis vereniging iets vertellen over hun er varingen met borstkankerpatienten. Deze middag vindt plaats in het ge bouw van de P.M.D., Zonnebloemstraat 53 te Goes. Aanvang 14.00 uur, einde omstreeks 15.30 uur. PENSIONTEHUIS "NOORD- BEVELAND" GERENOVEERD Op vrijdag 6 september had de op levering plaats van het gerenoveerde Pensiontehuis „Noord-Beveland" te Kortgene. Het huis dat 25 jaar geleden is gebouwd, was daar hard aan toe en onder leiding van het architektenbureau Rothuizen en 't Hooft b.v. uit Goes is hier 2 jaar geleden mee begonnen. Aan nemer werd Bouwbedrijf J. v. d. Linde uit Kloetinge, die op 27 mei 1983 de laagste inschrijver bleek te zijn voor de som van 785.700,Bijkomende za ken, zoals elektrische installatie, warm en koud-waterinstallatie, gasinstallatie en nog vele noodzakelijke aanpassingen maakten de totale kosten 1.216.875, Twee jaar is er op prettige wiize sa mengewerkt met het bestuur van het huis. de aannemer en onderaannemers. De voorzitter van het huis, dhr. C. A. P. Schippers, was dan ook bijzonder tevreden over de wijze waarop het werk is gedaan. In deze laatste bij eenkomst van de bouwkommissie sprak hij ook waarderende woorden aan het adres van hen die bij de renovatie be trokken zijn geweest. Zo was hij het personeel erkentelijk voor de wijze waarop het zich 2 jaar heeft aangepast. Tijdens de feestelijke heropening op dinsdag 24 september, waarbij een groot aantal personen en instellingen op het gebied van bejaardenzorg zijn uitgeno digd, zullen de te verwachten vele be zoekers kunnen konstateren dat één en ander heeft geleid tot meer woongenot voor de bewoners van het huis. FIOM - NIEUWS De groep voor weduwen en weduw naars te Goes, die elke donderdagavond bij elkaar komt in De Villa, v/d Spie gelstraat 4 te Goes, houdt op donderdag 19 september een avond over Kruis werk. De heer Lieshout van het Kruis werk is voor deze avond uitgenodigd en zal algemene informatie geven. De avond begint om 20.00 uur. Be langstellenden zijn van harte welkom. Wilt u meer weten over deze avond, of over de groep voor weduwen en weduwnaars, neemt u dan kontakt op met Fiom-Zeeland, Tel. 01180 - 27311. Dodenboek. De uitvaartgebruiken hangen nauw samen met het geloof. Het Christen dom leert, dat aan het einde der tijden Jezus op aarde zal terugkeren. De do den zullen dan uit hun graven op staan, zowel de levenden als de doden zullen worden beoordeeld. Degenen die slecht zijn geweest komen op een andere plek terecht dan de goeden. Voor de eerste Christenen was de dood te vergelijken met een langdu rige slaap, waaruit men op de jongste d,ag zou ontwaken. In de tijd van deze eerste Christenen werd de hele be kende wereld bestuurd vanuit Rome. Het oosten van het rijk was echter al enige eeuwen Grieks gebied. In het westen was de taal der Romeinen, het Latijn, in gebruik, maar in het oostelijk deel van het Imperium Romanum was Grieks de algemene taal. In die taal werd een slaapplaats „koimetérion" genoemd. De uitspraak van het Grieks veranderde nogal: men veronderstelt wel dat dit komt omdat bijzonder veel vreemdelingen die taal als eigen taal gingen spreken. In de vierde eeuw v. Chr. spraken alleen Grieken hun taal, maar bij het begin van onze jaar telling was het hele oostelijk deel van de Middellandse Zee Griekstalig. in elk geval werd de slaapplaats uitgespro ken als „kimitirio", een woord dat in westerse talen is doorgedrongen in de betekenis van begraafplaats. In het Italiaans is het „cimetero", in het Frans „cimetière" en in het Engels „cemetery". Omdat de Christenen niet dachten, dat de ontslapene naar een Dodenrijk zou gaan, waar hij allerlei eigendommen nodig had, gaven zij de doden niets mee in het graf. Deze gewoonte is in het Christelijke westen zo gebleven. De oude Egyptenaren hadden echter een heel andere voorstelling van het leven na de dood. Hun opvattingen hebben bijna drieduizend jaar bestaan vóór het begin van onze jaartelling en nog enige eeuwen daarna ook. Niet alleen werden de lijken gepre pareerd voor een langdurig bestaan, en werden in het graf ook allerlei din gen meegegeven, die men in het doden rijk nodig zou hebben. Een belangrijke plaats werd daarbij ingenomen door het dodenboek: een soort reisgids voor de tocht naar de andere wereld. Als je voor de troon van Osiris terecht kwam, en het oordeel over je leven werd uitgesproken, was het altijd nuttig een paar goede teksten bij de hand te hebben om de rechter te beïnvloeden. Er werden ook veel mi niatuur figuurtjes meegegeven: roeiers om je schip te doen varen, brouwers om voor je bier te zorgen en andere dienaren. Deze poppetjes zouden in de wereld van de overledenen tot leven komen om daar hun werk te ver richten. Uit zeer oude tijden, vijftig eeu wen terug, zijn geen geschreven teks ten over. Wat de mensen dus echt dachten kunnen wij niet meer nagaan. Het feit echter dat de Neanderthalers hun doden netjes begroeven doet ver moeden, dat zij al geloofden in een leven na de dood. De lijken werden soms ingesmeerd met rode oker, om de verloren levenskracht uit het bloed te rug te toveren, en zij werden vergezeld GIRO 7475 MIDDELBURG TRANSPORT NAAR POLEN Op 7 oktober a.s. vertrekt vanuit Vlissingen weer een transport naar Po len, naar de omgeving van Gdansk. Wie de berichten over Polen regelmatig volgt, heeft kunnen zien en horen dat het leven in dat land er door de re cente prijsstijgingen niet gemakkelijker op geworden is. U kunt zich niet voor stellen, hoe blij de mensen daar met al de kleren, schoenen en etenswaren zijn, die uit onze overvloed daarheen worden gestuurd. Mocht u soms nog iets willen mee geven met dit komende transport, dan kunt u dit kwijt op Veerweg 33, Kam perland, Telefoon 01107 - 1567. Hebt u soms kleren, die het opsturen niet door botten van dieren, die bij de ter aardebestelling waarschijnlijk nog om huld waren door forse karbonades, om de tocht naar het Onbekende Rijk te vergemakkelij ken. Bij sommige stammen van de in dianen werden niet zomaar voorwer pen in het graf meegegeven: omdat de doden wat het aardse leven betreft niet meer functioneerden, moesten ook de giften worden bewerkt. Men maakte dus in een aardewerk pot een gaatje, zodat de ziel van de pot de ziel van de dode kon volgen naar de plaats, waar de dode van de pot gebruik ging maken. De Egyptenaren begroeven hun do den in aparte delen van hun gebied. Daar waar de zon ondergaat is het dodenrijk: op de westoever van de Nijl verrezen dus de dodensteden. Het dor re woestijngebied ten westen van het Egyptische Thebe is de plaats, waar de doden hun rustplaats hadden. Daar lagen de grote koningen temidden van hun schatten. De mens is echter altijd uitgeweest op winst: bijna alle graven zijn in de loop der tijden door gewe tenlozen leeggeroofd. Alleen het graf van de onbelangrijke farao Toet Ankh Amon heeft men niet kunnen vinden. Dat is in de twintiger jaren opgegra ven door archeologen, die er en enor me schat aan kostbare voorwerpen in aantroffen. Heuvels. Onze Germaanse voorouders plach ten doden te begraven met hun wa pens en dierbare eigendommen; soms werd over het graf een heuvel opge richt. Als men een veldsdag had ge wonnen, werd een deel van de buit aan de goden gewijd. Dat deel werd op een heilige plaats neergelegd. Nie mand haalde het in zijn hoofd om daar iets van te pikken. Na enige tijd werd er een heuvel over de stapel spullen opgeworpen. In het geloof van latere geslachten ontstond het idee, dat oude kunstma tige heuvels geesten bevatten en kost bare schatten, maar dat er iets mee was dat zorgde dat je er beter af kon blijven. In Germaanse verhalen wordt een heuvel met dure ringen daarom bewoond door een draak, die zorg vuldig op zijn eigendommen past. In het oud-Engels verhaal over de held Beowulf pikt een boer uit zo'n heuvel een fraaie beker tijdens een kortstondige afwezigheid van de daar wonende draak. Bij terugkomst merkt het monster de ontvreemding direkt en begint verwoestend wraak te nemen. De oude held Beowulf echter slaagt erin het ondier te verslaan, al kost het hem zelf het leven. Wie het prachtige boek ,De Hobbit" van de Engelse schrijver J. R. R. Tol kien heeft gelezen, zal dit gegeven herkennen. Ook in de grote trilogie „In de ban van de Ring" van die auteur komt de grafheuvel met schatten, én gevaarlijke toverij, voor. De dodencul tus is in onze gerationaliseerde tijd echter teruggebracht tot een vlot en „clean" gebeuren. Efficiënt is het alle maal waarschijnlijk wel, maar of het ook veel troost geeft aan degenen die achterblijven (Nadruk verboden) Drs. H. G. Wessendorf meer waard zijn, geef die dan toch maar mee, want ze kunnen dan als vodden verkocht worden om met dat geld de kosten van het transport te drukken. Bij 'voorbaat hartelijk dank namens de Polen. Bent u reeds geabonneerd op een 2-maandelijks tijdschrift met aktualiteiten, cultuur, evenementen, historie en recreatie. Het geheel in 4-kleuren om slag en alle artikelen voor zien van nog nimmer gepu bliceerde foto's. Slechts 30,per jaar. Vraag gratis proefnummer: POSTBUS 1 - 4490 AA WISSENKERKE

Krantenbank Zeeland

Noord-Bevelands Nieuws- en advertentieblad | 1985 | | pagina 2