trittcïuïe p $eexiw0cl
a.GOESCHE COURANT)
Onze regeering streeft
naar zelfvoorziening.
De mobilisatiemaatregelen
over het algemeen goedgekeurd
Voorloopig geen gedwongen afslachting
van den veestapel.
Geen speciaal ministerie voor
den landbouw.
Activiteit aan het front.
De Koning van Roemenië
steunt het vredesinitiatief.
600.000 man in België
gemobiliseerd.
De staat van beleg.
De Siegfriedlinie wordt
doorgetrokken tegenover de
Nederlandsche grens.
De aanslag op Hitler was
bijzonder goed voorbereid.
Onopgehelderd incident aan de
Nederlandsch-Duitsche grens.
De Tweede Kamer heelt echter
wenschen en grieven.
Overleg tusschen Japan en
Rusland.
),00
2,15
1,10
en
mo
lm.)
6,15
7,35
8.15
RO-
cuo-
>dis-
RO-
RA.
9,00
HA.
inw.
Pia-
2,00
•am.
:em-
uw.
3,30
»el.)
kin-
lers.
Jyc-
ede-
iler.
9,15
orte
0.40
azz-
0,20
;rie.
spel.
Ork.
3,35
var.
ïar-
5,50
din-
8,20
ogr.
0,35
;ave
De
one.
iten.
So-
4,30
2,20
ork.
en
ogT.
iste.
ans-
5,00
7,50
epk.
7,35
ein-
9,20
Ber.
ed.)
NUMMER 266 182e JAARGANG
Dagblad. Uitgave C.V. De Middel-
burgsche Courant. Bureaux: te
MIDDELBURG: St. Pieterstraat 28,
Tel. Redactie 269, Administratie 139;
te GOES: Turfkade, Tel. 2863. Post
giro 359300. Abonnementsprijs voor
Middelburg en Goes 2.30, elders
2.50 per kwartaal. Weekabonne
menten in Middelburg en Goes 18 ct.
TWEE BLADEN
EERSTE BLAD
HIDDELBURGSCHE COURANT
VRIJDAG 10 NOVEMBER 1939
Advertentiën 30 cent per regel,
ingezonden mededeelingen 60 cent
per regeL Bij contract lager. Tarief
op aanvraag. Familieberichten en
dankbetuigingen minimum 2.10.
„Kleine Advertenties", maximum 6
regels, 75 cent, bij vooruitbetaling.
„Brieven, of adres bureau v. d. blad"
10 oent extra. Bewijsnummers 5 ct.
Aan de Memorie van Antwoord aan de
Tweede Kamer betreffende de begrooting
van het Landbouw-Crisisfonds voor 1940
ontleenen wij het volgende:
Naar de overtuiging van den minister
van Economische Zaken zijn Handel, Nij
verheid, Scheepvaart, Landbouw, en Vis-
scherij, zooals die op zijn departement be
hartigd worden, zoo innig met elkander
verweven, dat afzonderlijke behartiging
niet dan tot schade van ieder afzonderlijk
zoowel met betrekking tot de binnenland-
sche toestanden als in verband met de
buitenlandsche betrekkingen kan leiden.
De minister is niet van meening, dat de
vertegenwoordiging van den landbouw bij
werkzaamheden van den Economischen
Raad en zijn commissies te wenschen laat.
Het vraagstuk van de noodzaak om on
der de huidige omstandigheden naar ver
dere zelfvoorziening van ons land te
streven, zoowel op agrarisch als op in
dustrieel gebied, heeft de volle aandacht
der regeering.
De getroffen voorbereidingen waren
over het algemeen in een zoodanig sta
dium, dat de economische gevolgen van
het uitbreken van het internationale con
flict op bevredigende wijze konden wor
den opgevangen.
Zoo lang Europa in oorlogstoestand is
moet men echter er zich op instellen, dat
de werking van ons economisch mecha
nisme ernstige haperingen zal vertoonen.
Thans kan nog geenszins verklaard wor
den, dat het ernstigste reeds achter den
rug is, integendeel, het is niet uitgesloten,
dat ons nieuwe veel grootere beproevin
gen te wachten staan.
Wat in het bijzonder de maatregelen
met betrekking Hot de voorraadvorming
van verschillende artikelen betreft, kan
de minister verklaren dat op dit terrein
zeer veel was verricht, zoodat Nederland
met een in het algemeen gunstige voor-
raadpositie de maand September is inge
gaan.
De minister is volledig doordrongen
van de noodzaak, dat in- en uitvoer niet
tegenstaande den oorlogstoestand zooveel
mogelijk moeten worden gehandhaafd en
hij zal met alle ter beschikking staande
middelen er naar streven dat de buiten
landsche handel van Nederland op het
onder de bestaande internationale omstan
digheden hoogst mogelijke niveau zal
worden in stand gehouden.
Slechts in enkele gevallen zal de over
heid zelve als importeur optreden. Dit zal
bijvoorbeeld het geval zijn, indien de re
geering overgaat tot aankoop van goede
ren, die hier te lande onder de distribu
tie vallen Overigens zal uiteraard het par
ticuliere invoerapparaat met zijn relaties
in stand worden gehouden.
Het is voor den minister een dagelijksche
zorg om de grondstoffen- en half-fabri-
katenvoorziening van de industrie zoo
goed mogelijk te doen functionneeren. Het
zal daarnaast noodig zijn te zoeken naar
geschikte vervangingsproducten, waar bij
o a. gedacht moet worden aan de moge
lijkheid van verwerking van afvalstoffen.
In de vervaardiging van vervangingspro
ducten schuilt o.a. een niet te onderschat
ten mogelijkheid van verdete industria
lisatie.
Proel met exportrecht was
geen succes.
Ten einde na te gaan, hoe bv. toeken
ning van een zeker exportrecht naar con-
tingenteerende landen aan zuivelexpor-
teurs, die zich bij den export naar vrije
markten zeer actief betoonden, in de
practijk zou werken, werd hiermede ten
aanzien van den uitvoer naar Duitschland
een proef genomen.
Zulks leidde echter tot klachten, dat
geforceerde uitvoer en marktbed-erf op
bepaalde nog vrjje markten plaats vond,
ten einde in het bezit van een zekere hoe
veelheid exportrecht naar Duitschland te
geraken.
Een en ander maakte het derhalve niet
aanlokkelijk op dezen weg practisch de
eenige, die openstond verder te gaan
Aan enkele der meest dringende en ge
grond bevonden bezwaren van eenige in-
dividueele exporteurs wefd inmiddels
zooveel mogelijk tegemoetgekomen door
toekenning resp. uitbreiding van export
recht.
Met nadruk wil de minister vastleggen,
dat hij, op grond van de tegenwoordige
omstandigheden en toestanden, niet tot
het geven van scheurpremies voor het.
scheuren van weilanden zal overgaan.
De huidige veevoederpositie maakt het
vooralsnog niet noodzakelijk maatregelen
te treffen), die tot een gedwongen afslach
ting van den Nederlandschen veestapel
leiden.
BENZINE-DISTRIBUTIE
De vraag of het inderdaad noodzakelijk
zal zijn tot distributie van benzine over
te gaan, zal over eenigen tijd worden
overwogen aan de hand van de situatie,
zooals deze dan zal zijn.
Inmiddels wordt met volle kracht ge
werkt aan de voorbereiding van een dis
tributieregeling van dit artikel, waaraan
omvangrijke werkzaamheden zijn verbon
den Zoodra de noodzaak van een feitelijke
distributie van benzine blijkt, zal de mi
nister haar terstond instellen. De voor-
loopige regel van een verbod van autorij
den op Zondag zal dan kunnen vervallen
Groote moeilijkheden bij land-
bouw-crisismaatregelen.
Het moge zijn, dat de ontwerp-begroo-
ting van het Landbouw-Crisisfonds voor
het dienstjaar 1940 een vrij hoog saldo
aangeeft, sinds de indiening van dit ont
werp is al wel reeds duidelijk komen vast
te staan, dat de financiering der land-
bouw-crisismaatregelen reeds in de naas
te toekomst groote moeilijkheden zal bie
den.
Tegenover belangrijke vergrooting der
lasten van het Fonds, staan, naar zich
thans laat aanzien, geen evenredige inkom
stenbronnen. De graanrechten brengen
ten gevolge van de geringere aanvoeren
en de stijging der graanprijzen reeds
aanmerkelijk minder op.
Het is zeker niet ondenkbaar, dat bij
verdere stijging der buitenlandsche graan
prijzen deze inkomsten geheel zullen
komen te vervallen Ook», wat de marga
rine en de vetheffingen betreft, zal zich
mogelijk de noodzaak kunnen ^/oolrdoen
om in verband met een sterke stijging
der grondstoffenprijzen tot verlaging der
heffingen over te gaan.
Ook hierbij moet dus mogelijk met een
vermindering van de inkomsten rekening
worden gehouden.
De regeering blijft ordening
gewenschl achten.
Het standpunt der regeering ten aan
zien van de ordening van het bedrijfsle
ven is in beginsel door de veranderde tijds
omstandigheden niet gewijzigd Ook thans
nog acht zij een zoodanige ordening ge-
wenscht.
Wat de ordening in den landbouw be
treft deelt de minister mede, dat het in
zijn voornemen ligt de behandeling van
het wetsontwerp inzake de bedrijfsregeling
in den landbouw voort te zetten Hij
geeft er echter de voorkeur aan de overne
ming der landbouw-crisismaatregelen door
de bedrijfsgenooten voorloopig op te
schorten.
Wederkeeirigheid in behandeling ten
opzichte van Duitsche financieele vorde
ringen op Nederland zou vereischen de
invoering van een ialgeheele deviezenre-
glementeering in Nederland
Voor een tekort aan groenten en fruit
in eigen land behoeft zeker geen vrees te
bestaan. Tot nog toe is er een groot sur
plus geweest en ook in een verre toekomst
kan nog met een overschot worden gere
kend.
Juist voor dit surplus moet de uitvoer
een weg vinden. Het is niet uitgesloten,
dat er door den oorlogstoestand in het
buitenland naar sommige dezer producten
een grootere vraag zal ontstaan
Het Fransche legerbericht van hedenoch
tend luidt:
In den loop van den nacht activiteit van
de voorposten.
Het Duitsche opperbevel maakt bekend:
In het Westen tusschen Moezel en Pfaelzer
Wald levendiger activiteit van verkenners
dan de voorafgaande dagen.
Overigens slechts op enkele plaatsen van
het front oplaaiend artillerievuur.
Belga meldt uit Luxemburg:
Gisteravond tusschen half acht en tien
uur hebben de bewoners uit de streek van
Schengen een hevig mitrailleurvuur ge
hoord, gepaard gaande met de ontploffin
gen van zware granaten.
De ontploffingen waren zoo krachtig, dat
de huizen in de aan de oevers van den Moe
zel gelegen Luxemburgsche dorpen, trilden.
GEARRESTEERDE DUITSCHERS
VRIJGELATEN.
Zooals wij gemeld hebben, heeft de politie
te Arnhem een Duitseher gearresteerd, die
verdacht werd betrokken te zijn bij de
smokkelarij van Nederlandsche uniformen
naar Duitschland. De man bleek een tand
arts te zijn en beweerde de militaire attri
buten, die hij zocht, noodig te hebben voor
een tooneelvoorstelling.
Hedenmorgen werd uit Arnhem bericht
dat de man op vrije voeten gesteld is. Er
bleek geen verband te bestaan tusschen
hem en de gesmokkelde uniformen.
Koning Carol van Roemenië heeft beslo
ten zich evenals de staatshoofden der Scan
dinavische landen, aan te sluiten bij het Ne-
derlandsch-Belgische vredesinitiatief en al
het mogelijke te doen om het te doen sla
gen.
De koning heeft
als eerste stap een
telegram aan den
Engelschen koning
gezonden, waarin hij
zegt:
„Op het oogenblik,
waarop de souverei-
nen van Neder-
1 a n d en België
hun goede diensten
hebben aangeboden,
met het doel een
grondslag te vinden
voor een recht- Koning Carol,
vaardigen, duurzamen vrede, acht ik het
mijn plicht Uwe Majesteit de verzekering te
geven van mijn oprechte goede wenschen
voor het succes van het edele initiatief, dat
ik van ganscher harte steun."
Koning Carol heeft eveneens telegram
men gezonden aan den Franschen president
Lebrun en aan rijkskanselier Hitier, waarin
hij tot uitdrukking brengt, dat hij den Bel-
gisch-Nederlandschen vredesstap van gan
scher harte steunt.
De Roemeensche ministerraad is gister
avond bijeengekomen voor een langdurige
beraadslaging over de houding van Roeme
nië in verband met het standpunt van den
koning in deze aangelegenheid.
DE MOEDERS VAN AME
RIKA DANKEN DE KONIN
GIN,
Naar aanleiding van het aanbod van goe
de diensten door H. M. de Koningin en Z. M.
Koning Leopold, zijn verder in Den Haag
adhaesiebetuigingen ontvangen van een
groot aantal binnen- en buitenlandsche or
ganisaties en particulieren.
Uit het buitenland kwamen o.m. tele
grammen van:
„Het nationale legioen van Amerikaan-
sche moeders", den Britschen nationalen
raad te Londen, de Australische vrouwen
partij en de „American Patriots".
Volgens het Belgische blad Vingtième
Siècle is thans in België ook de laatste di
visie welke nog niet opgeroepen was, ge
mobiliseerd. Het effectief van het Belgische
leger zou daardoor bijna 600,000 man be
dragen
De schepen moeten verdwijnen.
Uit Den Haag: De opperbevelhëbber van
land- en zeemacht, belast met de uitoefe
ning van het militair gezag in elk in staat
van beleg verklaard gedeelte van het grond
gebied des rijks, heeft bevolen het weg
voeren van de vaartuigen uit het in staat
van beleg verklaard gebied, welker aanwe
zigheid naar zijn oordeel schadelijk kan zijn
voor de belangen der landsverdediging.
De uitvoering van dit bevel is opgedragen
aan den inspecteur-generaal voor de scheep
vaart.
Reeds geruimen tijd is bekend, dat de
Siegfriedlinie zij het wellicht niet in een
dergelijke sterkte als lang de Fransche
grens doorloopt langs de grens van Bel
gië en Nederland.
Dit wordt thans in een bericht uit Berlijn
toegegeven. Men zegt, dat een waar leger
van den Duitschen Rijkswegendienst, alsme
de soldaten en leden van den Arbeidsdienst
reeds weken geleden met de werkzaamhe
den begonnen zijn. Alle ervaringen, welke
men de twee laatste jaren bij den bouw van
den Westwall langs de Fransche grens heeft
opgedaan, zullen thans ten nutte worden
gemaakt bij den aanleg van de verdedi
gingswerken langs het Noordelijk deel van
de Duitsche grens. Materiaal voor den bouw
is op uitgebreide schaal ter beschikking ge
steld, aldus de Tel. Met honderden bouw
werken is reeds een begin van uitvoering
gemaakt. Hier en daar is het beton reeds
gestort, zijn er al stellingen ingericht. En
dagelijks komen er nieuwe onderkomens,
observatieposten en allerhande soort ver
sterkingen bij. Bijvoorbeeld in de buurt van
Babberich langs de grens tegenover de
Maasvlakte en op de hoogten, welke de
Rijnvlakte beheerschen. Op sommige plaat
sen zijn de versterkingen aangelegd vijf tot
tien km diep het land in, net als de zwarte
vakjes op een schaakbord.
Uiterlijk is er van deze versterkingen
niets te bespeuren en zoo wordt van
Duitsche zijde verklaard ze zijn dusdanig
gecamoufleerd, dat men bij een tocht door
dit gebied voorzichtig moet zijn niet in een
loopgraaf, machinegeweernest of observatie
post te vallen. Zij zijn zoo aangelegd, dat zij
door middel van mortieren verdedigd kun
nen worden en volkomen en onwaarneem
baar zijn door' verkenningstroepen en vlieg
tuigen.
Een speciale belooning voor
aanwijzingen uit 't buitenland.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt: De
bevoegde instanties hebben alle maatrege
len genomen om het onderzoek en de op
heldering van den aanslag in den „Burger-
braukeller" te bespoedigen.
In het belang van een centrale leiding is
het geheele ophelderingswerk opgedragen
aan een speciale commissie van vaklieden.
Deze commissie heeft reeds feiten kunnen
vaststellen, die belangrijke conclusies moge
lijk maken.
Volgens hetgeen tot dusverre is vastge
steld, gaat het bij deze daad in geen geval
om een spontaan gepleegden aanslag, maar
veeleer om een zeer zorgvuldig voorbereide
misdaad, die gepleegd is met behulp van
een tijdbom.
Hier is niet iets primitiefs of een uit een
opwelling ontstaan feit gebeurd en evenmin
iets, dat zeer korten tijd voor de betooging
is uitgedacht. Zoowel de keuze van de
plaats als ook het „deskundige werk" wijzen
erop, dat de daders zeer zorgvuldige voorbe
reidingen hebben getroffen. De geheele mis
daad was klaarblijkelijk systematisch zoo
georganiseerd, dat de Führer het meest
was blootgesteld en dat een succes van het
plan voor den aanslag met zekerheid moest
volgen.
Al kan nog niet geconcludeerd worden,
dat er bepaalde daders of groepen van da
ders zijn, materiaal en sporen wijzen toch
de richting aan, waarin het verdere onder
zoek gaan moet.
NOG EEN BELOONING.
De leider der S.S. en chef van de Duit
sche politie, Himmler, maakt bekend, dat
de sporen der daders, die de springstofmis
daad in München hebben gepleegd, naar
het buitenland leiden. Derhalve wordt voor
mededeelingen die in het buitenland bij
Duitsche missies, consulaten etc. gedaan
worden en die leiden tot opheldering van
de misdaad, onafhankelijk van de in
Duitschland uitgeloofde belooning van
600.000 mark een aanvullende belooning
uitgeloofd ten bedrage van 300,000 mark
in buitenlandsche valuta, betaalbaar door de
bevoegde Duitsche vertegenwoordiging.
Naar het D.N.B. verneemt, bevonden zich
gisteravond nog 28 slachtoffers van den
aanslag in de ziekenhuizen. Zestien hunner
zijn ernstig gewond; de tien anderen kun
nen zeer binnenkort ontslagen worden. Van
twee zwaargewonden is de toestand nog
zorgwekkend.
Een dertigtal personen, die onbetee-
kenende wonden hadden opgeloopen, kon
den zich naar huis begeven na in de zieken
huizen verbonden te zijn.
Minister van Kleffens bracht
Donderdag een bezoek aan den
Duitschen gezant te Den Haag
in verband met den mislukten
aanslag op Adolf Hitler. De
minister bij het verlaten van het
Duitsche gezantschap.
Gistermiddag zijn aan de Nederlandsch-
Duitsche grens bij Blerick schoten gevallen,
waarbij enkele in burger gekleede personen
betrokken zijn geweest. Naar het schijnt, is
een persoon getroffen, terwijl de anderen
over de grens gevoerd zouden zijn.
De lezingen over wat is voorgevallen loo-
pen zeer uiteen, zoodat nog niet met juist
heid kan worden medegedeeld, wat werke
lijk is geschied. Het onderzoek, dat is inge
steld, zal meer licht moeten verschaffen.
ROME DANST WEER,
Stefani meldt: Het leven in Rome en de
andere groote steden in Italië wordt weer
normaal De beperkingen, waartoe in de
eerste dagen van September -werd besloten,
zijn geleidelijk ingetrokken, Met ingang van
Zondag zullen de dansgelegenheden weer
worden geopend en zullen de café's en re
staurants tot een uur 's nachts mogen open
blijven, in plaats van tot middernacht.
Aan het voorloopig verslag over de De-
fensiebegrooting voor 1940 wordt het vol
gende ontleend:
Alvorens over te gaan tot beschouwingen
over dit wetsontwerp wenschte men te ge
tuigen van de waardeering, welke bij heel
ons volk leeft voor de persoonlijke offers,
gebracht door hen, die voor de handhaving
van onze onzijdigheid uit arbeid en gezin
zijn weggeroepen.
Deernis ging uit naar de nabestaanden
van de mannen, die in dienst van het vader
land het leven lieten.
Algemeen stemde men in met het beleid
van den minister; leger en vloot zijn op het
juiste oogenblik rustig en snel gemobili
seerd. Onze weermacht is thans een zeer
krachtig wapen tegen hen, die onze onzij
digheid zouden bedreigen.
Tegen schendingen van ons grondgebied
door vliegtuigen is aanstonds en krachtig
opgetreden.
Algemeen erkende men, dat niets mag
worden verzuimd om het vredeswerk te be
vorderen.
EEN OUDE WENSCH
Verschillende leden drongen wederom
aan op inwilliging van de bekende wen
schen van oud-marinewerklieden, mobilisa
tieslachtoffers, gepasporteerde marineman
nen en militaire weduwen. De nooden van
deze kleine groepen nemen toe naarmate
de kosten van het levensonderhoud stijgen.
Verscheidene leden zouden het gewenscht
achten, indien de minster een commissie
benoemde met de opdracht om na te gaan,
in hoeverre de verlangens van deze groe
pen gerechtvaardigd zijn en welke voorzie
ningen getroffen moeten worden om aan
gerechtvaardigde verlangens tegemoet te
komen.
Vele leden vestigden er de aandacht op,
dat van vele gemobiliseerden de bedrijven
na hun terugkeer in de burgermaatschap
pij zoozeer zullen zijn verloopen, dat zij
daarin geen bestaan meer kunnen vinden.
Men achtte het noodzakelijk, dat tijdig
maatregelen getroffen worden om deze
personen te hulp te komen.
Algemeen gaf men uiting aan zijn waar
deering voor den goeden geest, die leger en
vloot bezielt.
Het kan goedkooper!
Verscheidene leden vestigden de aan
dacht op het feit, dat sommige staven zijn
ondergebracht in hotels, welke tot de duur
ste van het land behooren. Kon in deze ge
vallen niet een goedkooper gebouw worden
gevonden?
Sommige leden meenden, dat te veel
auto's en paarden zijn gevorderd. Duizen
den gevorderde auto's staan ongebruikt dag
en nachT in de open lucht. Als dit nog enke
le maanden zoo voortduurt, is al dit mate
riaal waardeloos. Kunnen deze wagens niet
onderdak gebracht of anders aan de vroe
gere eigenaren worden teruggegeven?
Andere leden meenden, dat de hier be
doelde ongebruikte wagens en paardeh noo
dig zijn voor oorlogsgebruik.
Zeer vele leden achtten aflossing van de
oudste lichtingen dringend gewenscht, zoo
wel in het belang van een goed geoefende
weermacht, van de dienstplichtigen zelf,
als in dat van de Schatkist, aangezien onder
de oudste dienstplichtigen het aantal kost
winners het hoogst is.
De vraag werd gesteld, of het mogelijk
is, de zakenmenschen in de omgeving van
hun woonplaats te legeren. Zij zouden dan
buiten de diensturen het oog op hun zaak
kunnen houden, waardoor met een lagere
kostwinnersvergoeding zou kunnen worden
volstaan.
Vele leden hoopten, dat dë regeering
zeer spoedig haar houding zal bepalen ten
aanzien van de vraag, met welk materieel
de verdere versterking van de Indische ma
rine zal moeten geschieden. Dat met deze
versterking groote spoed zal moeten wor
den gemaakt, was voor deze leden buiten
kijf: de internationale spanningen zijn van
dien aard, dat ook het verruimde Vlootplan-
Deckers onvoldoende is.
Gevraagd werd, of met inschakelen van
de koopvaardijvloot in de maritieme verde
diging voldoende voortvarendheid wordt be
tracht, met name, of gebruik wordt ge
maakt van de krachten in de scheepvaart
bedrijven, welke daarbij van nut zouden
kunnen zijn.
Reuter meldt uit Tokio: Parallel met de
RussischJapansche besprekingen in Mos
kou, welke, naar gemeldt wordt, reeds tot
het besluit geleid hebben een gemeen
schappelijke MandsjoekwoschRussische
commissie te vormen ter regel ng van de
grenskwesties in het gebied der recente
grensschermutselingen, zullen soortgelijke
besprekingen tot bijlegging der geschillen
tusschen de twee landen binnenkort in To
kio beginnen.
Bovenstaande inlichtingen zijn ontleend
aan het Japansche blad „Yomiuri Sjim-
boen".
urg.