DE PAGODE
Neem 'n "AKKERTJE"
rWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEÜWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT (W.O. DE GOESCHE COURANT) VAN DINSDAG 12 MEI 1936. No. 112.
KROHIEK van den DAG.
IHMEJOJUID.
VLEESCH IN BLIK VOOR
WERKLOOZEN.
DE VRIJHEIDSBOND EN DE
GRONDWETSHERZIENING.
bij Vrouwenpijn, Onbehaaglijkheid.
MIDDELBURG EN DE
LUCHTBESCHERMINGSDAG.
gevestigd in de Ambachtsschool, telefoon
nr. 264.
ZEELAROl
DE ZOMERTIJD.
Opsporing overtredingen luchtvaartwet.
DE WERKLOOSHEID.
In April met ruim 1,93 pet. ge
daald.
WOORDEN EN FEITEN.
De Fransche socialisten hebben be
sloten hun best te doen voor de vorming
van een nieuwe regeering, waarin zij
den toon willen aangeven. Leon Blum,
hun leider, treedt de laatste dagen
reeds op als de toekomstige premier.
Hij is tegen devaluatie en zal een door
tastende buitenlandsche politiek voeren,
opdat de onweerswolken boven staat
kundig Europa haastiglijk wegdrijven.
Men heeft in langen tijd zulke energie
ke woorden niet kunnen hooren te Pa
rijs. Een nieuwe lente en een nieuw ge
luid. Maar is Blum er de man naar, zijn
voornemens in daden om te zetten? Zoo
wel ten aanzien van het financieele be
leid eener regeering onder zijn leiding,
als van haar buitenlandsche politiek,
moet men voorshands sceptisch gestemd
blijven. Geen devaluatie. Prachtig, maar
wat dan wel? Bezuiniging? De commu
nisten, van wier steun een kabinet-Blum
vermoedelijk afhankelijk zal zijn, willen,
dat zoo spoedig mogelijk de door de re-
geering-Laval doorgezette salarisverla
ging ad 10 pet. voor de kleine ambtena
ren en pensioentrekkers wordt opgehe
ven. Dat is het tegendeel van bezuini
ging. Socialisten en communisten beiden
hebben verder het een en ander op het
programma, dat de schatkist millioenen
kan komen te kosten: meer steun aan
arme gezinnen en werkloozen, uitvoe
ring van groote werken, en bevordering
van staatswege van de lichamelijke op
voeding. De begrooting lijdt nu reeds
permanent aan pecuniaire bloedarmoe
de, Waar moet het dan heen? De com
munisten zijn van oordeel, dat de inkom
sten dienen verhoogd. Een heffing in
eens van groote vermogens zou 10 mil
liard kunnen opbrengen, zeggen ze. En
als dan verder een buitengewone crisis
heffing op de hooge inkomens wordt in
gesteld, zal men een heel eind komen.
Wie aan het rekenen gaat, betwijfelt
dat echter. De 10 milliard zijn maar voor
eenmaal. De crisisheffing zou hoogstens
2 milliard per jaar opleveren. Op het
oogenblik beloopen de uitgaven onge
veer 50 milliard per jaar; de inkomsten
een paar milliard minder. Met de twee
van de communisten zou men dus hoog
stens het huidige gat kunnen stoppen.
De nieuwe uitgaven zouden een nieuw
tekort veroorzaken. Zoo blijft men met
de moeilijkheden zitten.
De verdrijving der politieke onweers
wolken boven Europa lijkt ons helaas
evenmin van een leien dakje te zullen
gaan. Met woorden is ook dit niet te
doen.
Te Berlijn heeft men zich niet bepaald
verrukt getoond over de stembusover
winning der communisten en socialisten
in Frankrijk. Duitschland ligt thans tus-
schen een vuurrood Rusland en een
lichtrood Frankrijk, zij het dan van het
eerste gescheiden nog door het half-fas-
cistische Polen. Een bemoedigend poli
tiek tafereel kan men dit niet vinden.
Oppertuniteitspolitiek trekt soms heel
merkwaardige gezichten, maar dat Hit-
Ier en Blum het samen zullen kunnen
vinden, schijnt een wel wat boude on
derstelling. Temeer nu Stalin ook een
geducht woordje meespreekt. Men kan
niet veel anders verwachten, dan dat de
Fransch-Duitsche tegenstellingen zich
in de naaste toekomst nog zullen ver
scherpen.
Voor Blum zal dan dus de aangewezen
weg zijn, de banden met Engeland nau
wer aan te halen. Het is jammer voor
hem, dat zijn voorgangers, in 't bijzonder
Laval, de Engelschen iet of wat tegen
Frankrijk hebben ingenomen. Maar, dit
kan meevallen. Verder zou Italië dan
weer in het front tegen Duitschland
moeten treden. Mussolini wil vermoe
delijk wel, vanwege Oostenrijk.
Minder zeker is men nog steeds van
Door. MARJORIE BOWEN.
57).
Robinetta wendde haar hoofd en zag
hem ernstig aan; er was een kristallen
helderheid in die zoo donker omlijste
bleek violet-grijze oogen de oogen van
een kind, luisterende naar de eeuwige
waarheid van een sprookje,
Ik weet niet, wat u te zeggen,
glimlachte Carless, en misschien is er
per slot geen noodzaak iets te zeggen.
Robinetta vatte dit geheel onpersoon
lijk op, zooals zij inderdaad met alles
deed.
Zij had werkelijk die volmaakte ze
digheid en algeheele onbewustheid, wel
ke een vrucht is van zielenadel en gevoed
wordt door een eenvoudige en strenge
opvoeding.
Niemand had Robinetta ooit geprezen
en er waren weinig spiegels in het
klooster en gelegenheid om te blikken
in die er waren; zij was onkundig van
haar geleidelijken groei tot schoonheid
en bevalligheid, van de stralende liefe
lijkheid harer ontluikende jeugd.
Zoo zeide zij, met haar zachte on
schuld:
Ja het lijkt jammer te praten, niet
waar? Het zou zijn alsof men een be-
toovering zou verjagen het is zoo
stil, en zoo zonnig.
En zij keek ernsltig onderzoekend
naar den jongen man, zooals hij naar
haar gekeken had. In deze elegante, be
Polen. De Polen hebben 't allesbehalve
prettig gevonden, dat zooveel commu
nisten in de Fransche Kamer werden
gekozen. De Franschen hebben daarmee
in de kaart van Rusland gespeeld en te
Warschau wantrouwt men de Sovjets.
Geruchten doen nu weer de ronde, dat
Polen opnieuw toenadering tot Duitsch
land zoekt. Er zou een geheim verdrag
bestaan, inzake 'n eventueelen Duitsch-
Poolschen aanval op Rusland. Na gun-
stigen afloop daarvan zou Duitschland
den corridor terug krijgen en Polen een
nieuwen uitweg naar de Oostzee wor
den verschaft, via de Baltische staten
(Lithauen, Letland en Estland), Dit klinkt
eenigszins fantastisch, maar de Polen
zijn voor geen kluitje vervaard. En wat
te denken van het feit, dat er de laatste
weken diplomatieke onderhandelingen
gaande zijn tusschen de drie Baltische
landen en Sovjet-Rusland? Veel ver
trouwen toonden die staatjes nooit in de
Sovjets. Blijkbaar is dat nu opeens an
ders geworden. Merkwaardig, heel merk
waardig!
De vereeniging van Ned. exporteurs
van vleesch en vleeschproducten groep
,,vleeschwaren en vleeschconserven"
heeft den minister van sociale zaken 'n
telegram doen toekomen, waarin de
vereeniging er haar leedwezen over
uitspreekt, dat de regeling omtrent de
verschaffing van ingeblikt vleesch aan
werkloozen, is gemaakt zonder de ge
organiseerde vleeschwaren-fabrikanten
hierin te kennen.
De vereeniging protesteert er verder
tegen, dat de opdracht slechts aan een
leverancier (te ÏJmuiden) is verstrekt en
dringt daarom aan op herroeping van
die opdracht, teneinde een nieuwe re
geling te maken, waarbij alle bonafide
vleeschwarenfabrikanten tot het maken
van offertes in de gelegenheid worden
g'esteld.
De vereeniging verzoekt tenslotte een
audiëntie om deze kwestie mondeling
toe te lichten,
Het hoofdbestuur van de liberale
staatspartij „De Vrijheidsbond" heeft
naar aanleiding van een rapport betref
fende grondwetsherziening in liberalen
zin de volgende resolutie voorgesteld,
die op Zaterdagavond 16 Mei zal worden
onderworpen aan het oordeel van de al-
gemeene vergadering, in het jaarbeurs
gebouw te Utrecht.
„De liberale staatspartij ,,De Vrijheids
bond", te Utrecht in algemeene verga
dering bijeen op 16 Mei 1936;
kennis genomen hebbende van het
rapport van de commissie uit de partij
tot herziening van de grondwet naar li
beraal inzicht, gehoord de gehouden be
sprekingen;
betuigt haar instemming met de on
verzwakte handhaving van de drukpers
vrijheid en derhalve ook van het verbod
van preventieve censuur;
spreekt zich uit voor de handhaving
van het algemeen kiesrecht, wijst on
voorwaardelijk af de instelling van een
economische kamer als wetgevend or
gaan, omdat aan een vertegenwoordi
ging van groepsbelangen nimmer de be-
(Ingez. Med.)
minnelijke en bedriegelijke persoonlijk
heid, zoo bedriegelijk en raadselachtig
voor miss Stalling en Magnus Farryner,
en zoo fantastisch heerlijk voor madame
de Bellegarde, zag zij niets terughou-
dens of geheimzinnigs. Hij was voor
haar uitsluitend een deel geweest van
die prachtige wereld, waarin het haar
vergund was een blik te werpen; voor
haar was hij niet verwonderlijker dan
haar gastvrouw of de andere donkere
man met het grijzende haar.
Zij had de traditie van sierlijkheid en
schoonheid in haar bloed, en wist nog te
weinig van de wereld om verwonderd te
zijn als zij deze eigenschappen ontmoet
te, belichaamd in een persoonlijkheid,
die op het leven neerzag, vanaf de
hoogten harer luchtkasteelen; zij vond
Timothy Carless niet méér verwonder
lijk of aardig dan een jonge man moest
zijn; zij beschouwde hem, zonder critiek
of verbazing, als haar gelijke.
Zijn vastberaden, zachte gelaatstrek
ken, zoo ongemeen en aantrekkelijk,
zoo sierlijk en fijn van lijnen, met de
gewelfde, preciese wenkbrauwen en le
vendige oogen, de eigenaardige, rechte,
donkere wimpers, de gevoelige neus
vleugels en lippen, alles een uitdruk
king van beminnelijke intelligentie en
verhelderd door een glimlach, tegelijk
wijs en vriendelijk, verdroeg het vor-
schen van den zonneschijn even gemak
kelijk als Robinetta's vroege schoon
heid; hij was tien jaar ouder dan zij,
maar scheen toch in den Mei van zijn
leven.
Zooals men weet, wordt er den laat-
sten tijd hard gewerkt aan de voorbe
reiding van de luchtbeschermingsoefe
ning, die aanstaanden Z,aterdag in Zee
land gehouden zal worden.
Nu deze oefening begint te naderen
hebben wij gemeend goed te doen on
zen lezers door middel van een kaartje
duidelijk voor oogen te stellen hoe de
grondtrekken van het door majoor Berg-
huys, wnd. hoofd v,an den Luchtbescher
mingsdienst, in overleg met zijn staf, op
gestelde beschermingsplan voor Middel
burg er uit zien. De dienst van gemeen
tewerken te dezer stede heeft dit kaar
tje, in overleg met ons, welwillend ge-
teekend.
De maatregelen bij een eventueelen
luchtaanval worden gedecentraliseerd
genomen. D.w.z.: men vervoegt zich niet,
als er iets te melden valt, bij den eer
sten den besten autoriteit dien ons
maar in het zin schiet, maar men richt
zich tot den postcommandant van de
wijk, waarin men woont, of waarin men
zich bevindt.
Bv.: iemand ziet op het Molenwater
een bom vallen. Dan rent hij niet naar
de telefoon om bv. het gasthuis, of de
gemeentereiniging, of den burgemeester,
of den opperbevelhebber van land- en
zeemacht op te bellen, neen: dan is zijn
adres de postcommandant van wijk II,
Of; men ziet ergens in de Lange Delft
een gewonde liggen. Dan waarschuwt
men den postcommandant van wijk III,
telefoon nr. 412, en niemand anders.
De schuilkelders welke op dit kaartje
staan aangegeven, zijn natuurlijk bom-,
scherf- noch gasvrij op dit oogenblik; zij
zijn slechts aangewezen (na
daartoe op hun geschiktheid onderzocht
te zijn) om in de toekomst tot schuilkel
ders ingericht te worden. Later zullen
zij dan wel scherf- en gasvrij gemaakt
worden.
De schuilkelders zullen overdag door
een blauwe vlag en des nachts door 'n
blauwe lantaren aangegeven moeten
worden.
hartiging van het algemeen belang kan
worden toevertrouwd;
kant zich evenzeer tegen het toeken
nen van wetgevend gezag aan bedrijfs-
raden of andere corporaties van belang
hebbenden;
stelt als hare meening vast, dat bij
de voorgenomen grondwetsherziening-
1937 moet worden gestreefd naar:
a. uitsluiting van het actief kiesrecht
van maatschappelijk ongeschikten, van
in staat van faillissement verkeerenden
en van terzake van speciaal omschre
ven delicten veroordeeling;
b. uitsluiting van het lidmaatschap
van de Kamers der Staten-Generaal,
Prov. Staten etc. van bezoldigde verte
genwoordigers van bepaalde groepsbe
langen;
c. bepalingen voor vervallenverklaring
van het lidmaatschap van een vertegen
woordigend lichaam van den revolutio
nairen volksvertegenpoordiger;
d. instelling van een adviseerenden
rijksraad".
Zoo zaten zij daar, niet kijkende naar
elkander, onder den ouden noteboom,
die geen schaduw gaf, die was behangen
met groene, zwart gespikkelde vruchten
stil en peinzend, zooals zij stil en pein
zend hadden gezeten toen miss Stal
ling hem had gevonden in de bosschen
boven de watervallen.
Licht plukte Timothy Carless aan het
dikke, droge gras .evenals hij toen licht
de gevallen bladeren had opgestapeld.
Zij sloegen gade hoe het vloeibare
licht, dat de vallei vervulde, voorbij
gaande kleuren aanam van zonsonder
gang; dieper goud, diepere rose en hel
der blauw gloeiden over in de vurige
tinten van vlammen, terwijl de hooge
vormen der boomen, rechtop of han
gend, zich donkerder en donkerder af-
teekenden tegen den weerschijn, 'die
door hun bladerlooze takken stroom
de.
Robinetta stond op met een zucht.
We moeten terugkeeren.
Er is nog overvloed van tijd.
Maar het lijkt mij toe, dat mada
me de Bellegarde wel eenzaam kon zijn.
Bij deze onschuldige woorden
scheen Carless lichtelijk verontrust; hij
verspreidde weer 't gras, dat hij traag
had bijeengegaard.
Miss Stalling is in Amboise, voeg
de Robinetta er bij. En mr. Farryner is
vandaag niet gekomen.
Maar madame de Bellegarde zou
elk gezelschap, dat zij wenschte, kun
nen hebben; als zij alleen is komt dit
omdat zij aan de eenzaamheid de voor
In den nacht van Donderdag op Vrij
dag gaat de Zomertijd in. Men zal dus
Donderdag voor het naar bed gaan de
uurwerken een uur vooruit moeten
zetten.
Vrijdag begint op de Spoorwegen te
vens de Zomerdienstregeling. Men zij op
zijn hoede, want er zijn enkele treinen
iets gewijzigd.
De minister van waterstaat heeft aan
gewezen als personen, belast met de
opsporing van overtredingen van de
luchtvaartwet en van de algemeene
maatregelen van bestuur, die de lucht
vaart beheerschen, mitsgaders op de
regeling, die ten aanzien van het ge
bruik van zweefvliegtuigen is getroffen,
ten aanzien van het luchtvaartterrein
Vlissing'en.
Ir. J. P. Walland, hoofdingenieur-di-
keur geeft, zeide Carless snel.
Ja, ik geloof dat zij zich soms heel
eenzaam moet voelen, hield Robinetta
vol. Ziet ge niet hoe groot en leeg het
kasteel is.
Maar toch vroolijk en prachtig.
Ja, maar zij' is er alleen in en
het moet haar aan haar man doen den
ken.
Carlles wendde het hoofd af en hoopte
weer het gras bijeen.
i Men kan zien, voegde Robinetta er
bij, dat zij geheel opgaat in droefheid,
werkelijk, dat zij niet veel meer geeft
om iets anders dan droomen; ik weet
niet hoe zij het kan dragen.
Het meisje sprak met eenvoudige ver
wondering en uit de bolhied van haar
oogenblikkelijk geluk. Zij verbleekte als
zij dacht aan het verlies en de smart
van de oudere vrouw. Carless stond ver
legen voor haar ongekunstelde vergis
sing, terwijl hij niets kon zeggen om
haar die duidelijk te maken.
U kende mr, de Bellegarde, niet
waar? vroeg Robinetta bedeesd.
Ja, ik hield veel van hem.
Hoe vreeselijk dat hij moest ster
ven! En die mooie plaats, die geheel de
zijne is je voelt hem overal.
Doet u dat?
Ja, Zelfs de tuinlieden spreken van
hem alsof hij nog leefde. Alles is zooals
hij het graag had dat moet zijn op
verlangen van madame de Bellegarde,
Maar Carless wist dat dit niet zoo
was, maar dat de weduwe, door de na
drukkelijke bepalingen van den laatsten
recteur van den rijkswaterstaat in Zee
land, ir. J. Volkers, ingenieur van den
rijkswaterstaat en P. H. Hendrikse, tech
nisch ambtenaar van den rijkswaterstaat.
Overzicht van den stand der werk
loosheid in het district van de Ar
beidsbeurs te Middelburg per 30 April:
Middelburg 935 (954); Vlissingen 770
(801); Aagtekerke 14 (15); Arnemuiden
196 (216); Baarland 35 (37); Biggekerke
13 (8); Borsselen 29 (16); Colijnsplaat 84
(84); Domburg 43 (48)Driewegen 13
(21); Ellewoutsdijk 23 (13); Goes 250
(267);" 's-Gravenpolder 54 (54); Grijps-
kerke 14 (12); 's-Heer Abtskerke 3 (5);
's-Heer Arendskerke 79 (125); 's-Hee-
renhoek 60 (42); Heinkenszand 60 (94);
Hoedekenskerke 46 (35); Ierseke 230
(233); Kapelle 57 (11); Kats 15 (13); Kat-
tendijke 1 (10); Kloetinge 13 (22); Kort-
gene 12 (25); Koudekerke 93 (103);
Krabbendijke 32 (50); Kruiningen 113
wil van den hertog en de waakzame
voogdijschap van het Instituut de Fran
ce, geen macht bezat iets te veranderen.
Carless kon dit niet aan Robinetta
vertellen; hij zat zwijgend en lichtelijk
gedwongen neer. De woorden van het
meisje hadden gedachten bij hem doen
opkomen, die hij verre wilde houden;
zij had de betoovering verbroken, die zij
had opgewekt. Hij herinnerde zich vele
dingen en nu zeide ook hij, dat zij beter
deden met terug te keeren naar Ruzè de
Bellegarde.
Zij verlieten hun zitplaatsen onder
den noteboom en hervatten hun wande
ling langs den weg, omzoomd door slee
pen en slingers van herfstig gebladerte,
waardoor de verwijderde straling der
rivier zich vertoonde, die nu de toene
mende schittering van den zonsonder
gang weerspiegelde.
Met de afdaling van de hoogte naar
den beganen grond kwam een zekere
droefheid over hun geest; zelfs Robinet
ta voelde dat de bloesem van het vol
maakte geluk verwelkt was. De warmte
verdween uit de lucht en het licht, of
schoon zoo levendig, vervloeide juist
door zijn schittering; in het Oosten
doemde een kille, bleeke duisternis op.
Ik ga spoedig weg, merkte Robi
netta op.
Ja? Spoedig?
De volgende week. Met miss Stal
ling. Hoe onwerkelijk zal dit schijnen als
ik er op terugzie!
Waarom?
(Wordt Vervolgd)
