iprouinciale .Zeeuuisdte
•vavh melle's-
GOESCHB^
weer ei wind.
zeeland.
ASFALT-WEGEN
No. 211.
Twee Bladen.
WOENSDAG 7 SEPTEMBER 1 932.
Eerste Blad.
175e Jaargang.
Dienstweigering
en Muiterij aan Boord
Economische wegéri
O Ml BYT- K O E K
MIDDELBURG.
GOES.
WALCHEREN.
MIDDELBURGSCHE COURANT
Dagblad Abonnementsprijs voor Middelburg en 't agentschap Vlissmgen
2.30, elders f 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regel voor ingezonden mededeélingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager..Men vrage daarvoor de tarieven.
UITG.: N.V. DE MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10; elke regel
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uit»
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 6 regelt
opgenomen a 75 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" of
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra Bewijsnummers 5 cent.
Het leven van den zeeman, vóór en
achter den mast d.w.z. bemannino
état major wijkt in vele op7:av*"rm®
van dat aan den wal. Wie de~
dingen aan boord zou willen verged®?'
met die in een fabriek; den kapitein met
een directeur, den matroos met een ar
beider, zou faliekant uitkomen: het lijkt
er niet naar. Formeel niet, in feite niet.
In de eerste plaats is een schip een
gesloten wereldje op zichzelf, geregeerd
naar de regelen der absolute monarchie.
De bevoegdheden eens scheepskapiteins
gaan zelfs verder dan die van menig
tegenwoordig staatshoofd. Zijn wil is
wet, binnen de grenzen van monsterrol,
en de zgn. "Wet van tucht en die gren
zen zijn niet eng. De kapitein ter koop
vaardij is ambtenaar van den burger
lijken stand aan boord; hij spreekt recht,
alleen en in eenige instantie; hij kan
boeten opleggen, de onder zijn jurisdictie
staanden straffen met opsluiting, ze in de
boeien doen slaan, zelfs, voor bepaalde
vergrijpen „verhoogd met kromsluiting
overdag"; in geval van muiterij kan hij
zelfs gewapenderhand doen optreden.
Het is goed, dat dit alles zoo is.
Want in dat kleine varende ko
ninkrijkje moet een dergelijk strak en
eenhoofdig gezag heerschen, wil alles
gaan in den goeden koers.
Een schip i s nu eenmaal geen fabriek
dat zal iedere met gezag bekleede,
óók iedere matroos, u bevestigen.
B
De toestanden bij de koopvaardij zijn
niet ideaal. Het leven aan boord is niet
gemakkelijk. En het is voor ons zéér de
vraag, of, indien er al geklaagd en naar
verbetering gestreefd moet worden, niet
de scheepsofficieren, van dek en machi
nekamer, daartoe zelfs nog eerder aan
leiding zouden hebben dan de matrozen
en stokers.
Laten we dit echter voorloopig in het
midden. De varensman van hoog tot laag
i s tenslotte, ondanks zijn voor verbe
tering vatbare positie niet erg politiek
geörienteerd, al zijn vele zeelieden van
voor den mast dan ook in den „moder
nen" bond georganiseerd.
De geest aan boord van een schip is
van dien aard, de band die de zee om
allen, die haar bevaren, slaat, is tenslot
te zoo hecht, dat de scherpe tegenstellin
gen, die de klassenstrijd zoo graag ziet
of doet zien, aan boord niet bestaan kun
nen. Op zee is de menschelijke factor,
het mencshelijke overwicht, nog domi-
neerend, en een goede kwartiermeester
zal niet in staat zijn, in een goeden ge
zagvoerder zijn natuurlijken vijand te
zien. Integendeel: zij zullen elkaar om
hun qualiteiten waardeeren en de een
aanvaardt het absolute gezag, dat de an
der over hem uitoefent, als iets dat van
zelf spreekt.
Evenwel, en als gezegd: er is wel zoo
een en ander te verbeteren bij de koop
vaardij, vóór wel. en achteruit zeker
niet minder.
De liefde tot het beroep en tot aller
zeemansbruid: de wijde wateren in
hun liefelijkheid en kalmte, hun woede
en verraderlijkheid, doet veel aanvaar
den; het plichtbesef doet de rest.
Daarom, zoo er één bedrijf is, waar zij
die de lakens uitdeelen dat zijn hier
de reederijen met nauwgezetheid en
royaliteit tewerk moeten gaan, gevende,
wat zelden gevraagd en tot dusverre nog
nimmer afgedwongen werd, dan is het
de koopvaardij.
Van klassenstrijderij wilde men er
tot dusverre weinig weten. Maar het is
een fout, goeden wil en beroeps-plichts-
besef voor sufheid of zwakte aan te
zien.
Tenslotte komt ook voor den zeeman
aan alle menschelijke goedertierenheic
een grens.
Met het vorenstaande is, dunkt ons,
de sfeer van het huidige koopvaardij-
conflict wel zoo ongeveer bepaald.
Thans valle op een leerzaam onder
deel daarvan het licht.
Zooals men weet, heeft „aan den wal'
de arbeider het recht van staken. Of dat
recht nu wel een récht is, en of, zoo ja
er dan ook altijd te-recht een recht ge
bruik van gemaakt wordt, doet thans
niet ter zake. De arbeiders in een be
drijf mógen gezamenlijk en in vereeni
ging het werk staken.
Dat recht ontbreekt aan boord van
een schip.
Daar is het dienstweigering en straf
baar als zoodanig.
Komt de matroos of stoker dan nog in
opstand tegen zijn meerderen, dan is het
muiterij het ergste wat op een schip
kan vcorvaiien.
Deze gemeenschappelijke dienstweige-
c-r lette 'erop wél, o n-
tweede maal in dit jaarende advies
500 aan de openbare ziel zetelenden zee-
zame geneesheeren in s van het stoom-
sO/M$oor 2000 patiënten- Holland-Ame-
rikalijn 'gslcundige behabedelijk is daar
nog een enl-PP de verzon muiterij bijge
komen a-rsoneeL ed doen dat
laatste nu n^'schen dat jerdreven op te
nemen. jewoonte wr
Wat voor2fskundige et merkwaardige
in deze gescPnë zullen het algemeen
leerzame en wende tevens
dit: dat denstweigering tóch
Hoeveleti zijn er, wier gedachtenj
altijd vooruitloopen naar toekomstige
vreugde en die daardoor vergeten stil
te staan bij het goede dat ze heden\
genieten.
en tegen het ad-
e of, zoo men wil,
is
plaats vond, on<
vies van de politiT
vakvereenigingsleidërs in
Natuurlijk, de mannen van den bond
in Rotterdam weten veel te goed, hoe
de vork in de steel zit. Zij kennnen die
bepalingen van de monsterrol en de Wet
van huishouding en tucht ter koopvaar
dij, zij weten dat dienstweigering aan
boord een héél ernstig feit is, niet te
vergelijken met een staking aan den
walen zij telegrafeeren de om raad
vragende bemanning: niet doen, dóór
werken, je plicht doen.
Maar het is weer hetzelfde liedje van
altijd.
Eerst brengt men de menschen door
politieke praterij het hoofd op hol, en
als dan de leiders die veel beter weten,
de teugels willen aanhalen dan is
het te laat.
Dan wil het duveltje van de opstan
digheid niet meer in het doosje, wijl.
de veer te strak gespannen werd.
Er is in het koopvaardijbedrijf te Am
sterdam en Rotterdam een staking uit
gebroken, waarbij, naar het ons wil
voorkomen, de werk nemers er niet
slecht voorstadn.
Zij doen, wat ze kunnen en terecht
Maar als er dan zulk een strijd aan
den gang is, dan moet men het „fair
play" houden, den reeder niet euvel dui
den, dat hij zich naar beste krachten te
weer stelt.
De gezagvoerder van de „Rotterdam
had het volste recht, te varen waarheen
hij verkoos.
Jarenlange gewoonte was, dat het
schip van Nieuw-York naar Rotterdam
terugvoer.
Maar dat behoefde niet.
Den dienst van de H. A. L. met de
„Rotterdam" van Southampton op
Nieuw-York onderhouden was een eer
lijke, faire, wettelijk geoorloofde, maat
regel van den reeder. Er is geen sprake
van, voor wie de verhoudingen aan
boord kent, dat hier van „onderkrui
perij" sprake zou zijn.
Maar tot deze strakke houding heeft
de bemanning van de „Rotterdam" zich
niet kunnen opwerken.
Tegen den goeden raad der leiders
aan den wal in, pleegde zij verzet, dat
in zijn motiveering: den gezagvoerder
dw ngen naar Rotterdam op te stoomen
de grenzen van het verfoeilijke begrip
„muiterij" toch weer dicht naderde.
Dat staat haar niet te prijzen.
Maar 't is het oude liedje: wie wind
zaa't, kan den storm niet met een bordje
„Verboden toegang" tegenhouden.
ECONOMISCHE SAMENWERKING
NEDERLAND—NED. INDIë.
De minister van Koloniën heeft mede
namens de ministers van Economische
Zaken en Arbeid en van Financiën, in
gesteld een „commissie van advies no
pens de bevordering der economische
samenwerking tusschen Nederland en
Ned.-Indië."
Benoemd zijn tot lid en voorzitter van
die commissie de heer mr. dr. G. W. J
Bruins, oud-hoogleeraar aan de Neder
landsche Handelshoogeschool, tot lid en
ondervoorzitter de heer W. PHillen
oud-lid van den raad van Ned.-Indië; tot
lid en secretaris de heer mr. J, C. Ph,
Loeff, oud-landsadvocaat te Soerabaya
tot leden de heeren Gottfried H. Crone
voorzitter van de K. v. K. en Fabr. voor
Amsterdam, ir. M. H. Damme, algemeen
vice-voorzitter van de Vereeniging van
metaal-industrieelen, H. P. Gelderman
C.M.zn., voorzitter van het Verbond van
Nederlandsche Werkgevers, ir. A
Groothoff, mr. A. W. Hartman, onder
voorziter van den Bond van eigenaren
van Ned.-Indische suikerondernemingen,
ir. J. A. Kalff, voorzitter van den On-
dernemersraad voor Ned.-Indië, Th.
Agthart, oud-directeur der Javasche
Bank; A. J. Schabeek, oud-hoofdinspec
teur der in- en uitvoerrechten en accijn
zen in Ned.-Indië; dr. ir. J. I. J. M.
Schmutzer, hoogleeraar aan de Rijksuni
versiteit te Utrecht; dr. Z. W. Sneller,
roogleeraar aan de Ned. Handelshooge
school te Rotterdam; mr. M. P. L. Steen-
berghe, voorzitter der Alg. R, K. Werk-
geversvereeniging.
Aan de beraadslagingen der commis
sie kunnen met adviseerende stem deel
nemen de heeren dr. H. W. Hirschfeld,
directeur-generaal van Handel en Nij
verheid; L. Meyers, administrateur,
hoofd van de afd. invoerrechten en ac
cijnzen van het departement van Finan
ciën en dr. L. J. Waals, administrateur,
hoofd van de vierde afd. van het de
partement van Koloniën.
De installatie der commissie door den
minister van Koloniën zal 15 dezer ge
schieden.
HET CONFLICT IN HET ZEEVAART-
BEDRIJF.
Naar de N.R.C. verneemt, heeft de
gistermiddag door den rijksbemiddelaar
mr. S. de Vries Czn. gehouden bespre
king met de partijen betrokken bij het
conflict in het scheepvaartbedrijf, in het
bijzonder ditmaal in verband met het ge
beurde bij de Holland-Amerika Lijn, nog
geen resultaat opgeleverd.
De contact-commissie bleef het stand
punt handhaven, dat eerst van alle be
treffende maatschappijen de garantie
moet worden verkregen, dat de arbeids
voorwaarden en loonen van het afloo-
pende collectief-contract worden ge
handhaafd. Eerst dan is de contact-com
missie bereid, aan de conferentietafel
met de werkgevers plaats te nemen en
het consigne tot opheffing der staking te
geven.
ROTTERDAM LLOYD RAPIDE.
De boottrein van de „Baloeran" die
Woensdag 7 September a.s. om 7 uur j
v.m. te Marseille aankomt, zal Donder
dag 8 September 7.16 uur v.m. te Roo
sendaal, te 8.15 uur te Rotterdam (D.P.)
en 9.28 uur te Den Haag (H.S.M.) arri-
veeren.
De Koningin en de Prins zullen,
Vrijdagmiddag a.s. van Amsterdam naar
Huizen gaan, ter bijwoning van de in
wijding van het nieuwe gesticht aan den
Amersfoortschen straatweg van de ver
eeniging Instituut tot onderwijs van
blinden te Amsterdam.
Na het besluit tot opheffing van het
Rijksopvoedingsgesticht te Avereest
heeft de regeering naar het Hbld. ver
neemt, thans besloten, dat met ingang
van 1 Januari a.s. aan alle ambtenaren
en beambten van de Rijksopvoedingsge
stichten te Doetinchem en te Amersfoort
met uitzondering van den commies en
den kok, ontslag en op wachtgeldstelling
is aangezegd.
Tegen vreemde arbeidskrachten.
Op het departement van Binnenland-
schë Zaken ligt, naar vernomen wordt,
een wetsontwerp gereed op het in dienst
nemen van vreemde arbeidskrachten.
De bedoeling is buitenlanders te we-1
ren uit die takken van bedrijf, waarvoor
voldoende Nederlandsche arbeidskrach
ten beschikbaar zijn, teneinde aldus de
werkloosheid onder de Nederlandsche
arbeiders zooveel mogelijk tegen te
gaan.
De regeling, die in het wetsontwerp I
wordt voorgesteld, is zoo, dat voor het
in dienst nemen van vreemde arbeids
krachten in bepaalde bedrijven vergun
ning noodig is, welke de Kroon moetj
verleenen. De bedoeling is, dat 't wets
ontwerp reeds op 1 Januari a.s. in wer
king zal treden.
Een bericht dat in Zeeuwsch-
Vlaanderen zeker met belangstel
ling zal worden vernomen.
Als de asfaltketels koken
Vluchten werkioosheidspoken
(In^ez. Med.)
DENAOfcTEtS 1 NVAL SEDERT 1SZS'
(Ingez. Med.)
Doodelijk ongeluk.
Hedenmorgen is de 56-jar gen kolen-
drager C. R., die boven op een lading
steenkolen mede reed, op den hoek van
de Volderijlaagte bij het nemen van 'n
bocht door den auto van ongeveer 4 m
hoogte op straat gevallen. De man is
tijdens het vervoer naar het Gasthuis
aan de bekomen verwondingen over
leden.
Stadhuis belichting.
Op een ons gestelde vraag of de
Woensdagavondbelichting van het Stad
huis hedenavond plaats heeft, kunnen wij
een bevestigd antwoord geven. Van 9
tot 10 zal Vreemdelingenverkeer het ge
bouw doen belichten.
Het bestuur van het Middelburgsch
Muziekkorps heeft besloten dit jaar
ook een contribuanten concert te geven
en wel op Maandag 12 dezer in den
tuin van het Schuttershof, die dan nog
in tact is.
Middelburg 7"IX-'32: Dinsdag hoogste
luchttemperatuur 20.5 °C; (69 °F);
laagste 16.6 °C (62 °F). Heden 9 h: 17.1
°C; 12 h: 19 °C. 3.5 mm regen. Hoogste
barometerstand 760 mm, laagste 756
mm.
Hoogste barometerstand 761.5 mm te
La Coruna; laagste 738.9 mm te Nor-
döyan.
Verwachting tot Morgenavond:
Zwakke tot matige, later wellicht toe
nemende W. tot Z. wind, gedeeltelijk be
wolkt, weinig oi geen regen, later iets
warmer.
Zon op: 6 h 22; onder 19 h 34. Licht
op: 20 h 04, Maan op: 15 h 47; onder:
22 h 03. E.K.: 7 Sept.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen.
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later.
(S springtij).
Sept.
Wo.
Do.
Vr.
7
8
9
Hoogwater.
6.29 18.57
7.33 20.12
8.58 21.53
Laagwater
0.45 13.01.
1.37 14.07.
2.49 15.34.
DE WINKELWEKEN.
Hoog- en Laagwater te Wemeidinge.
Sept. Hoogwater Laagwater,
Wo. 7 8.19 20.40 1.47 14.07.
Do. 8 9.15 21.45 2.40 15.08.
Vr. 9 10.32 23.20 3.53 16.32.
Met de Staatscourant van 6 Sept.
zijn verzonden afdrukken van de akten
betreffende de N.V. Hendrikse en Co's
Bankiers- en Effectenkantoor te Mid
delburg; en van de statuten betref
fende de Werkl'edenvereeniging „Volks
belang" gevestigd te O o -s t b u r g.
(Wijz. in de Statuten).
De filmrondreis van het Nederlandsch
Fabrikaat.
De filmrondreis, u tgaande van het
Nederlandsch Fabrikaat zal de volgende
week Zeeland aandoen.
Eenige attracties.
Als attracties, die de winkelweken op
luisteren, zullen o.a. een reclame-op-1
tocht, lichtstoet, openlucht-film, concer
ten, enz. gehouden worden, zoodat ook
aan vermaak voor de winkelweek-gan- j
gers gedacht is.
Dan is er de uitgifte der bekende win
kelweek-bonnen, waarop fraaie ca-
deaux gegeven zullen worden terwijl
men voor 50 stuks tevens gratis toegang j
tot een concert heeft, een lintenwed
strijd (die vorig jaar ook zoo'n succes I
was), een etalagewedstrijd, en een ad
vertentie-wedstrijd. Men moet de leng
te van de uitgestelde linten raden, in de I
etalage zoeken naar voorwerpen, die er
niet hooren, en de advertenties zuiveren
van zetfouten.
Hiervoor zijn vele fraaie prijzen be
schikbaar gesteld, zoodat honderden en
duizenden kans hebben om op een blij
vend souvenir aan deze winkelweken
beslag te leggen.
De „Ter Goes" vaart uit.
De „Ter Goes", het historische
scheepje, dat met de Oranjefeesten door
de Kade-bewoners weer aan de verge
telheid ontrukt, op een wagen geplaatst
en door de stad gevoerd werd, heeft gis
teravond een tocht door de haven naar
't Sas gemaakt.
Het was eenigszins versierd, de jeugd
had de historische costumes weer aan
getrokken, en zoo voer men onder veel
belangstelling en vroolijkheid, de haven
kom uit.
Aan 't Sas werd daarna op geanimeer
de wijze, doch „entre nous", het winnen
van den derden prijs gevierd.
De ster-rit van de motorclub „Zeeland"
Voor den ster-rit naar onze stad,
meer bepaald naar het clublokaal „De
Landbouw" op de Goeschc Markt, die dc
motorclub „Zeeland" ter gelegenheid van
haar 10-jarig bestaan op 17 Sept. a.s.
zal houden, bestap? vfeelj belangstelling
Uit heel het land komen de ins,cjïrij
vingen binnen. Alleen uit Zeeland
moeten er nog heel wat meer liefheb
bers komen wil d'e rit aan het voor
naamste doel beantwoorden propaganda
voor de motorsport in Zeeland en voor
de club van dien naam.
Velen schijnen echter nog een ver
keerd denkbeeld te koesteren over hel
wezen van dezen rit, snel of handig rij
den heeft er niets mede te
DE HILVERSUM 5, het prachttoestel
met Super-inductie-schakeling, één-
knopsbediening, electrodynamische luid
spreker, 275,bij alle N.S.F.-agenten.
(Ingez. Med.)
Men heeft slechts 50 km af te leg
gen, onverschillig waar van daan of
langs welke wegen, maar men moet
tusschen 2 en '4 uur (bij het clubkoikaal
arriveeren, wil men kans maken op den
eersten prijs, of één der andere fraaie
prijzen
Den eersten prijs onvangt- degene,
die precies aankomt op het tijdstip, dat'
in een verzegelde enveloppe Vermeld is,
of hem, die daar het dichts bij is, en
zoo worden eveneens de andere prij
zen toegewezen.
Verknolden we nog, dat de prijzen
ook het fraaie Ddv.W.-motorrijwiel, uit
gestald zijn in één der étalagef-kasten
van magazijn „Nederland".
RAAD VAN WESTKAPELLE.
Geen buslichting voor posttram.
WESTKAPELLE. Dinsdag vergader
de de Raad alhier onder voorzitterschap
van den wethouder, den heer K. Min-
derhoud, bij afwezigheid van den bur
gemeester.
Ingekomen is een schrijven van den
Commissaris der Koningin, waarbij aan
den burgemeester verlof is verleend van
8 Sept. tot en met 3 October.
Een verzoek van het bestuur van de
Chr. bewaarschool om een subsidie van
f 300 of 50 pet. van de gemaakte kosten
benoodigd voor de verbouwing van de
bewaarschool, werd aangehouden, na
dat de heer Huibregtse den wensch
te kennnen had gegeven, dat het bestuur
eerst den Raad duidelijk had ingelicht,
hoe ver het staat met den particulieren
financieelen steun.
Op het verzoek van den heer Adr.
Huibregtse, electricien, om in aanmer
king te mogen komen voor het onder
houd, wat betreft de electrificatie voor
de gemeente, werd gunstig beschikt.
Naar aanleiding van een verzoek aan
den dir. generaal van P. T. en T. om
