provinciale Zeeuxosche
PIRITUSLICHTJE
No. 141.
Twee Bladen.
VRIJDAG 17 JUNI 1932.
Eerste Blad,
175e Jaargang.
STATEN-GENERAAL.
'n
BINNENLAND.
GRATIS.
ZEELAND,
Kort Zeeuwsch Nieuws.
KUNST EN WETENSCHAP.
De Vrachtwagenfabriek
met de grootste ervaring
WEER EN WIND.
zo-
des
d:
en
n-
a-
n-
a-
a-
r-
Lï\
:e.
2S
m
d.
i-
t.
MIDDELBURGSCHE COURANT
Dagblad Abonnementsprijs voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regelvoor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
U1TG. N.V. DE MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10 elke
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uitdruk
kelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regels opge
nomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven o:
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummer 5 cextt
TWEEDE KAMER.
Wijz. Indische begrooting
Derde kruiser voor Indië.
Aan de orde was de wijziging der In
dische begrooting voor 1932. Speciaal
liep het hier over de zaak of de derde
kruiser voor Indië al dan niet gebouwd
behoorde te worden. De heer Cra
mer (s.d.) bracht daarbij deze bouw
in het algemeen ter sprake, en diende
een motie in, volgens welke het aanbe
veling verdient den bouw van den der
den kruiser op te schorten.
De heer F e b e r (r.k.) kan alleen met
de opschorting meegaan als er overwe
gende redenen zijn.
De heer W ij n k o o p (comm.) zag den
derden kruiser mede tegen Sovjet-Rus-
lond gericht.
De heer Alb ar da (s.d.) betoogde,
dat de wijzigingen in de sociale en eco
nomische gebeurtenissen en het gebeur
de te Sjanhai voldoende een novum
vormen om op den kruiserbouw terug
te komen
Hij noemt voortzetting van den bouw
een uittarting van een groot deel van 't
Nederlandsche volk, waarvoor hij
waarschuwt.
De heer v. Boetselaar v. Dub
beldam (c.h.) meent dat de bouw
moet doorgaan; de motieven voor 'n re
servekruiser zijn onveranderd gebleven.
De heer Marchant (v.d.) noemde
doorzetting van den kruiserbouw een
politieken blunder. De heer v. Rap -
p a r d (lib.) achtte die noodzakelijk,
evenals de heer v. D ij k e (a.r.) De heer
B r a a t (pl. b.) hoorde tot de bestrijders.
De minister van oorlog mr. Dec
kers verklaarde dat de regeering on
verantwoordelijk zou hebben gehandeld
door zich te plaatsen op het standpunt
van den heer Cramer.
Het verzet tegen den derden kruiser
achtte hij uitgelokt door de eenzijdige
ontwapenaars en betoogde dat in sterke
mate in den loop der laatste jaren op
vlootbouw is bezuinigd.
Behalve de kruiserbouw zal in 1933
in Indië voor de vloot geen nieuwbouw
plaats hebben.
De Minister van Koloniën, de heer
De G r a a f f, betoogde eveneens dat de
derde kruiser in de Indische vloot on
misbaar is. Met den meesten badruk
dringt hij aan op verwerping van de
motie-Cramer.
Bij de replieken zeide de minister
van Defensie dat, mocht de motie-Cra
mer worden aangenomen hij en zijn
ambtgenooten van Koloniën en Bui-
tenlandsche Zaken hun verantwoorde
lijkheid niet verder kunnen dragen.
De wetsontwerpen werden z.h.s. aan
genomen. Over de motie-Cramer zal he
den worden gestemd.
Zonder debat en z. h. st. wordt aan
genomen het wetsontwerp betreffende
de Indische ponden-leeningen.
Verdaging tot heden één uur.
s
warmt. - Theemuts overbodig. Ver
bruik ca. een kwart cent per uur. Vraaqf
ons haardmodel f2.-
Riekt niet, roet niet, rookt niet.
Spiritusverkoopkantoor „Berden op Zoom-Delft"
(Ingez. Med.)
DE KONINGIN NAAR AMSTERDAM.
De Koningin heeft het voornemen te
kennen gegeven, het automobielfeest,
v j6 ^ed' Autom°l)ielclub in het
Vondelpark te Amsterdam ten bate
van het crisis-comité op Zaterdagmiddag
a-s- Èeeft, bij te wonen.
Wegens verblijf in het buitenland, zal
rinses Juliana verhinderd zijn, ge
noemd feest bij te wonen.
ONTSLAG BIJ RADIO-HOLLAND.
Naar de Maasbode verneemt zijn te-
gBn wV.1' a,s' biï de N-V- Nederl. Tele
graaf Mij. Radio Holland te Amsterdam,
ongeveer 90 radio-telegrafisten w.o. die
dan 20 dienstjaren hebben, ont-
s f aangezegd. Dit ontslag is een ge-
l?J van bet 11 steeds uit de vaart
onjven van een groot aantal Nederland-
e koopvaardij-schepen.
DE RIJKSMIDDELEN IN MEI 1932.
ft, tJ°pbrengst van de Rijksmiddelen
openten) over de maand
61 *932 bedroeg 37.740.701 tegen
ZIJ, DIE ZICH THANS PER KWAR
TAAL OP ONS BLAD ABONNEEREN,
ONTVANGEN DE TOT 1 JULI A.S.
VERSCHIJNENDE NUMMERS
43.215.781 over de maand Mei 1931,
Het één twaalfde gedeelte der raming
over het geheele jaar bedraagt een som
van 34.850.714.
We laten hieronder volgen de op
brengst over de eerste vijf maanden
van 1932 vergeleken met die over de
eerste vijf maanden van 1931.
1932. 1931.
Grondbel. 2.464.860 5.850.323
Pers. bel. - 46.770 - 4.683.649
Ink. Bel. - 43.124.985 - 46.148.365
Verm. Bel. - 7.129.162 - 7.688.802
Div. en T. - 3.191.396 - 4.659.637
Inv. recht - 31.682.732 - 26.363.433
Stat. recht - 890.031 - 1.361.149
Zout - 1.011.122 - 936.465
Geslacht - 2.788.722 - 3.691.871
Wijn - 674.155 - 704.772
Gedistill. - 13.815.169 - 15.826.265
Bier - 4.121.765 - 5.226.624
Suiker - 22.594.374 - 20.098.913
Tabak - 12.090.838 - 12.724.273
Goud, zilv. - 307.541 - 356.310
Zegelrecht - 7.037.347 - 10.915.011
Reg.recht - 4.922.931 - 6.717.622
Succ. recht - 15.748.484 - 19.840.895
Domeinen - 1.996.406 - 2.214.640
Staatsloterij - 235.031 - 235.653
Loodsg. - 1.423.877 - 1.827.335
177.297.705 198.072.018
De opcenten ten bate van het Lee-
ningsfonds gaven over Mei 1932 een
opbrengst van 7.493.946 tegen een be
drag van 7.722.949 over Mei 1931.
De inkomsten ten bate van het „We
genfonds" gaven over Mei 1932 een
opbrengst van 1.689.729; Rijwielbelas
ting 25.295.
De A.V.R.O. heeft zich in een brief
aan den minister van Waterstaat
voorwaardelijk bereid verklaard, de golf
van 1875 meter op te offeren, indien
zij een eigen zender mag bouwen.
Bij Kon. besluit is benoemd tot
notaris te Wiildervank, Tj. Wier-
sum, candidaat-notaris te Groningen.
KOMT DE ZEPPELIN OVER
ZEELAND
(-F) Naar aanleiding van tal van vra
gen die ons bereiken of de Zeppelin
morgenmiddag op zijn tocht van O. En
geland naar Waalhaven de route over
Zeeland zal nemen, hoe laat en boven
welke plaatsen, hebben wij ons gewend
tot het Centrale bureaux der Zeppelin
Landing Jac. Kleiboer, te Rotterdam,
waar men ons zeer positief meedeelde:
Neen: de Zeppelin gaat direct van bo
ven zee naar Waalhaven. Voor alle ze
kerheid deden wij dezelfde vraag aan
den stationschef van het vliegveld Waal
haven. Deze kon niets positiefs hierover
zeggen, had nog geen bericht ontvan
gen, dat de „Zep" onze provincie rechts
zou laten liggen.
Wij vroegen toen een der a.s. passa
giers om inlichtingen, den heer C. A.
van Woelderen, burgemeester van Vlis
singen. De heer Van Woelderen had
juist van bevoegde zijde vernomen, dat
inderdaad de concessie voor een vlucht
over O. Engeland en de Zeeuwsche kust
was gedaan, doch, d^ar er duizenden
menschen op Waalhaven de aankomst
en daling staan af te wachten, zal de
Zeppelin daar op tijd om zes uur moe
ten aankomen. Zou dit door den boven-
genoemden vlucht niet mogelijk zijn, zou
ook het weer niet ten gunste medewer
ken, dan vervalt bovengenoemde
tocht. Gaat het luchtschip van het Ys-
selmeer direct naar het Rotterdamsch
vliegveld, en blijft Zeeland dus het
schouwspel, de Zeppelin boven zijn dre
ven te zien drijven ook ditmaal onthou
den.
Intusschen: de heer Van Woelderen
spreekt hedenavond nog dr. Eckener, en
zou al zijn invloed trachten uit te oefe
nen om dien tocht te doen doorgaan.
Doch dit geschiedt in geen geval zoo
groote vertraging in de aankomst hier
van het gevolg is.
Er is dus wel kans op een Zeppelin-
'n Goede dood is niets anders dan
een stralende zonsopgang bij avond
tijd.
vlucht boven ons gewest, doch geenszins
zekerheid. Eenige waarborg kan
niet worden gegeven.
MIDDELBURG.
Waarschuwing,
De commissaris van politie verzoekt
ons te waarschuwen tegen personen die
boekjes te koop aanbieden ten bate van
de zending. Het blijken echter te zijn z.g.
zevende dag adventisten. Dus niet de
zending, wat daaronder wordt verstaan.
Morgen perKAR, llaamoljedeMerdatnf
Jngez tticctJ
VLISSINGEN.
In verband met het muziekfestival
te Vlissingen zal de harmonie „St. Cae-
cilia", directeur de heer André J. Geij-
sen, Zondagmiddag van 3 tot half vijf
een concert geven in de muziektent op
den boulevard Evertsen.
WALCHEREN.
ARNEMUIDEN. Onder leiding van
den heer J. J. C. van de Graaff, verga
derde de stichting „Vrederust" afdee-
ling Arnemuiden.
Voor de op 4 Juli a.s, te houden jaar
vergadering te Bergen op Zoom wer
den tot afgevaardigden benoemd de
heeren P. van Belzen Czn. en A. Din-
gemanse. Secundus C. Hoogerbeide.
Besloten werd in het a.s. wintersei
zoen een spreker te laten optreden
voor de afdeeling, ditmaal na toerbeurt
een gereformeerd predikant.
De boeken van den penningmeester
worden gecontroleerd en in orde be
vonden.
Wegens hoogen leeftijd bedankte de
heer A. Dingemanse als bestuurslid, in
zijn plaats wordt de heer J. Marteijn
bij acclamatie benoemd.
Er traden 2 nieuwe leden tot de ver-
eeniging toe.
De heer Dingemanse sloot met dank-;
gebed.
De installatiefeesten van den burge
meester van Westkapelle.
WESTKAPELLE. 't Was alzoo in West
kapelle Woensdag groote feestvreug
de voor de installatie van den nieu
wen burgemeester, jhr. mr. A. F. C. de
Casembroot Het weer droeg het zijne
er toe bij de stemming er in te bren
gen en in te houden, 's Morgens nog
wat donker, na den middag werd het
een zonnige dag.
De keurig versierde Zuidstraat vanaf
den dijk tot aan het Gemeentehuis met
de twee met prachtig groen en bloemen
versierde eerepoorten aan het begin
van het dorp en bij het gemeentehuis,
de heen en weer wiegende guirlandes
en de over de straat wapperende veel
kleurige vlaggetjes, die Walchersche
hagelwitte kapjes en veelkleurige beuk-
jes, waarlijk een gezicht om nimmer te
vergeten. Een talrijke menigte van bui
ten mengde zich den geheelen dag tus-
schen de Westkapelsche burgerij.
Na de plechtigheid der installatie
in de raadzaal begaf de burgemeester
zich met zijn a.s. echtgenoote en fa
milieleden om circa 4 uur naar de pui
om van daar de inwoners die zich voor
het gemeentehuis in een enorm talrijke
menigte had verzameld, in een harte
lijke toespraak dank te brengen voor de
warme ontvangst hem en zijn verloofde
bereid. Hij hoopte in staat te zijn als
burgemeester de belangen der gemeente
te kunnen behartigen en tevens te zijn
een burgervader, tot wien een ieder
zich zal kunnen wenden om raad en
daad.
Een daverend hoera weerklonk na
deze toespraak.
Daarna stelde zich de Chr. Zangver-
eeniging „Looft den Heere", onder lei
ding van den directeur, den heer M. P.
Ventevogel, op het met - groen versier
de podium voor het gemeenteehuis op,
om een drietal liederen te doen hoo-
ren, waarna het Dameskoor met de
schoolkinderen uit de beide hoogste
klassen der openbare school onder be
geleiding van het fanfarekorps „Oefe
ning kweekt Kunst", een viertal liede
ren zongen.
Aan den burgemeester werd een
exemplaar van het Welkomstliedje
(woorden van den heer P. de Vos) en
het liedje van Westkappel overhandigd,
die daarvoor zijn warmen dank be
tuigde.
Het fanfarekorps, onder leiding van
den directeur den heer P. de Rooij, gaf
nog een viertal stukken ten beste.
Daarop stroomde de menigte zich
naar „De Capelle" waar de volksspe
len om half vijf zouden beginnen. Dit
waren spelen als zakloopen door jon
gens, roosjesknippen door meisjes,
wedstrijd op fietsen door jongens, ei-
erloopen door meisjes
De bugemeester en zijn familiele
den en gasten bewogen zich mede tus-
schen de menigte toeschouwers en na
men met blijkbaar genoegen een kijkje
bij de verschillende uitgevoerde spe
len, die meermalen aanleiding gaven tot
een gullen lach. Na afloop ongeveer 6
uur, werd aan alle dealnemers en deel
neemsters in verband met hun presta
ties mooie prijzen uitgereikt.
Onder luid gejuich vertrokken daar
op de burgemeester en familie onge
veer 6 uur naar Domburg, onder belof
te 8 uur weder aanwezig te zijn voor 't
bijwonen van het slot van het feest, dat
bestond uit een concert voor het ge
meentehuis, door muziek en zang, dat
om half acht zou beginnen.
Honderden hadden zich om dien tijd
weder verzameld voor het gemeentehuis
waar onder groote aandacht geluisterd
werd naar een 8-tal gezongen liederen
door de Chr. Zangvereeniging.
Met medewerking van mej. Annie
Jansen uit Vlissingen aan de piano en
de heer P. Minderhoud uit Westkapel
le aan het harmonium gaf het dames
koor en daarop onder leiding van de
heer P. de Rooy een mooi programma.
Met een paar vroolijke nummers van
het muziekkorps werd het officieel ge
deelte van den feestdag gesloten.
Westkapelle heeft een ware, spontane
feestdag en avond gehad! Spontaan,
want de tijd van voorbereiding was
slechts kort.
Maar ieder had medegewerkt naar
zijn beste krachten voor het welslagen.
Een woord van hulde nog voor de
organisators is hier wel op zijn plaats.
ZUID-BEVELAND.
HOEDEKENSKERKE. Donderdag
avond is het motorschip „Time is Mo
ney" uit Werkendam, geladen met rijs
hout met bestemming voor Terneuzen
op den steenen strekdam voor de ha
ven alhier geloopen en heeft daarbij
zijn schroef verspeeld.
Het schip is na dien verder naar be
stemming gesleept door een motorschip
van dezelfde maatschappij.
IERSEKE. De tuinman Fr. N., -had
gisteren het ongeluk met een frase ma
chine in den boomgaard van den heer
van Hameien te komen. Een tand sloeg
dwars door zijn hand heen. Ernstig ver
wond moest hjj zich onder behandeling
stellen van dr. Klinkenberg.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN W.D.
BIERVLIET. Woensdag ontstond
brand in de landbouwschuur van den
heer H. Adam te Kapitalendam onder
deze gemeente. De schuur brandde ge
heel af, waarbij omkwamen 3 kalveren,
6 varkens en 6 konijnen. De oorzaak is
onbekend. Verzekering dekt de schade.
De 21-jarige P. afkomstig van
Hansweert, die als matroos voer
op de goederenboot „Hermina" is te
Antwerpen te water geraakt en ver
dronken. Zijn lijk is opgevischt.
Frederik van Eeden. f
Gistermiddag om 4 h 40 is te Bussum
op „Walden" na een langdurig ziekbed
overleden, 72 jaar oud, dr. Frederik van
Eeden.
De groote man der Tachtigers. Ook de
veelzijdige, de rustelooze naar geest en
ziel, de steeds veranderde, daarom niet
veranderlijke van levensvisie, van be
lijdenis. En stééds hartstochtelijk, stééds
in volle overtuiging tot zijn natuur dat
zwervende kreeg, dat in den tijd
Vracht
wagens
N.v. H. ENGLEBERT'S AUTOMOBIELHANDS!
OEN HAAOi THERESIASTRAAT 143, TELEFOON 7770%$
AMSTERDAM. WETERINGSCHANS 130, TELEFOON 34Mt
MIDDELBURG. KORTE DELFT A83, TELEFOON AM
(Ingez, Med.)
17-VI-'32: Donderdag hoogste lucht-
temperatuur 27 -°C; (81 °F); laagste
15.2 °C (59 °F). Heden 9 h: 17.4 °C;
12 h: 21.6 °C. Geen regen of neerslag.
Hoogste barometerstand alhier 767
mm, laagste 766 mm.
Hoogste barometerstand 772.2 mm te
Thorshavn; laagste 758.1 mm te Mar
seille.
Verwachting tot Morgeaavoad
Zwakke tot matige wind uit N, rich
tingen, licht tot half bewolkt, waar
schijnlijk droog warm weer, behoudens
kans op onweer.
Zon op: 4 h 39; onder 21 h 23. Licht
op: 21 h 53. Maan op: 21 h 13; onder;
2 h 48. V.M.: 18 Juni.
Hoog- en Laag water te VHssiragess.
Westkapelle is 28 m-n. en Dorabt.i
23 min. vroeger; Veere 38 min. iet-;-.-
(S springtij).
Juni,
Hoogwater.
Laagw»:v.ï
Vr.
17
13.05 0.33
7.10
19.34
Zr.
18
1.27 13.56
8.03
20.30
Zo.
19
2.19 14.45
8.51
21.24
Ma.
20 S
3.13 15.36
9.41
22.16
van de kracht zijns levens moei
lijkheden bracht in het sociale leven:
vandaar zijn Walden-stichting, zijn kolo
nie, dat voor hem werd privé-retraite,
doch tevens het hoofdkwarier van zijn
strijdvaardigen persoon. Prediker en
kluizenaar tevens. Bereid voor die
hoewel wisselende overtuiging of
fers te brengen en de consequenties er
van te aanvaarden. Maar nog dan thans
hoorde daar in de laatste jaren van de
vorige en het begin dezer eeuw moed
toe.
Moed niet zoozeer tegen critiek, doch
tegen verdachtmakende verguizing.
Tot hij eindelijk rust vond in de be
lijdenis der katholieke kerk.
Veelzijdig, veelvuldig, veelomvattend
waren zijn werken. Immers medicus van
studie-uit, en letterkundige bij uitne
mendheid. Wat hij velen met „de kleine
Johannes" is geweest, kan niet in woor
den vervat, onmogelijk samengevat.
Dit achten wij nog meer van Eedens
waardevolheid, dan zijn beteekenis in de
Nieuwe Gidstijd. Maar welk een in
vloed hadden zijn studies op het toen
jonge letterkundig, geslacht. Helder-be-
toogend, en die humor van het intellect,
die immer een verfrissching en een ver
kwikking blijft. Die humor zien we te
rug in enkele blijspelen, helaas nu zel
den meer gespeeld. Maar wie herinnert
zich niet uit zijn jonge jaren „De stu
dent thuis", „Het Sonnet".
De practijk zijner maatschappelijke
theorieën begon omstreeks 1900, met
de stichting Walden, waar hij, op voor
beeld van Thorean, een proeve wilde
nemen met „binnenlandsche kolonisa-
satie". Vier jaar later, in 1902, richtte
hij de vereeniging „Gemeenschappelijk
grondbezit" op.
Na de spoorwegstaking in 1903 richt
te hij te Amsterdam de coöperatie „de
Eendracht" op.
Den 18en Febr. 1922 ging Van Eeden
tot de katholieke Kerk over. In een le
zing 29 April in dat jaar in Den Haag
gehouden, zette hij de beweegredenen
die hem tot deze bekeering gebracht
hadden, uiteen.
