iJrouinciale JFeeutusche
No. 128.
Twee Bladen.
DONDERDAG 2 JUNI 1932.
Eerste Blad.
175e Jaargang.
hwpf
ONZE VROEDSCHAP.
STATEN-GENERAAL.
BINNENLAND.
ZEELAND.
Kort Zceuwsch Nieuws.
KERKNIEUWS.
WEER EN WIND.
RECHTZAKEN.
MIDDELBURGSCHE COURANT
Dagblad Abonnementsprijs voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
'f 2.30, elders f 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regelvoor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven,
U1TG. N.V. DE MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10 elke regel
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uitdruk
kelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regels opge
nomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" ol
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummer 5 cent.
SmBSSBSSS
Middelburg, 2 Juni 1932,
Men wordt vriendelijk doch dringend
verzocht, het ons niet euvel te duiden
en den Raad evenmin wanneer we
weer over het abattoir gaan zeuren.
Want dat zal de eerstkomende jaren, tot
aan de eventueele officieele in gebruik
neming van een eventueel ergens te bou
wen abattoir, nog wel vaker voorko
men, en daaraan is niets te doen. Tenzij
de chroniqueur zou nalaten te vermel
den wat het belangrijkste is in eenige
Raadsvergadering maar een zooda
nige plichtsverzaking zal men van hem
niet onderstellen.
De zaak staat dan nu zoo.
De vee- en vleeschkeuringswet eischt,
dat in September 1931 alle slachtplaat
sen moeten voldoen aan de eischen, in
die wet gesteld. Zij voldoen in Middel
burg daaraan niet.
Vlissingen is op een wijze, die wij dit
maal niet nader zullen qualificeeren, aan
een keurig, zij het dan o.i. slecht gele
gen, abattoir gekomen. Middelburg, dat
zich in deze aangelegenheid nu eens ze
ker niets te verwijten heeft, kreeg be
richt van Ged. Staten dat de door on
zen Raad genomen besluiten, dienende
tot den bouw en tot het scheppen van
de financierings- en de exploitatiemo
gelijkheid van een gemeentelijk abattoir,
de approbatie van dat collegie niet ver
mochten te verwerven waarmede ons
geval weer geheel op losse schroeven
kwam te staan!
De vraag is gesteld: wat is de bedoe
ling van Ged. Staten, die achter dit
hun besluit schuilt? In 't dagelijksch le
ven kan men zoóiets gaan vragen in
't ambtelijke doet men dat niet. Dus kon
de Raad er slechts naar raden.
Drie onderstellingen worden geop
perd.
De heer Portheine zag er een ma
noeuvre met diepen strategischen ach
tergrond in. Hij onderstelde n.L, dat
Ged. Staten nu nog, niet te elfder
ure, maar om half zes den volgenden
morgen als het ware gebruik zouden
willen maken van de artikelen der her
ziene gemeentewet, die naburige ge
meenten tot samenwerking, door hoo-
gerhand opgelegd, kunnen dwingen.
Uitgaande van de op zichzelf natuurlijk
onaanvechtbaar juiste stelling, dat twee
abattoirs^ op Walcheren dwaasheid is,
zouden Ged. Staten dan, in den gedach-
Van ^en ^eer Portheine, alsnog
Middelburg en Vlissingen willen dwin
gen tot den bouw van één gemeenschap
pelijk abattoir. Het thans in laatstge
noemde gemeente reeds bestaande, zou
dan „buiten beschouwing gelaten kun
nen worden". Daarmee zou zeker Vlis-
singer Boontje om zijn Loontje komen
maar ons dunkt, dat de verwezenlij
king van hetgeen de heer Portheine zich
voorstelde, wel zóóveel voeten in de
aarde zou blijken te hebben, dat het
maar beter is daar heelemaal niet aan
te beginnen. En de opmerking van me
vrouw Weijl: destijds hebben Ged. Sta
ten zulen een samenwerking niet ge
last, zouden ze zooiets dan n u ineens
van plan zijn?, lijkt ons juist.
De heer Van Andel had een eenigs-
zins andere theorie. Hij had hooren ver
luiden, dat de gemeente Vlissingen het
dusgenoemde „abattoir der slagers" zeer
binnenkort wel zou overnemen. Dan had
Vlissingen dus een gemeentel ij k
abattoir en dan zou er samenwerking
met Middelburg kunnen komen, ten-
einde te geraken tot een gezamenlijk
slachten in het Vlissingsche abat
toir. Met terzijdestelling van sentiments
overwegingen zou de heer Van Andel
het gezond verstand willen laten spre
ken en tot zulk een oplossing con amore
medewerking aanbevelen.
Afgezien nog van het feit, dat, naar
het oordeel der ter zake kundigen, het
Vlissingsche abattoir veel te klein is om
voor beide steden te dienen, terwijl de
plaats voor dat doel o.i. moeilijk nóg
ongelukkiger gekozen had kunnen wor
den, zou dan wel, zooals de heer Van
der Feltz zeer ad rem opmerkte, „de
ondeugd beloond worden". Maar ja
dat is dan weer een sentiments-overwe-
ging
Tenslotte is er een derde theorie, en
die lijkt ons de juiste.
Zij is van wethouder De Veer, die
zegt: ik zie in deze houding van Ged.
Maten een vriendelijk gebaar ten op
zichte van de plattelandsgemeenten, die
zich immers met hand en tand tegen het
elfen der zgn. invoerkeurloonen ver
zetten.
Stelt de Kroon Middelburg in het ge
lijk en als wij ons oor goed te luiste
ren hebben gelegd, dan is de kans daar
op nog zoo gering niet dan kunnen
Ged. Staten zeggen: wij hebben er aan
gedaan wat we konden!
Evenwel, dit alles draagt een specu
latief karakter, al kan het geen kwaad
een en ander eens openlijk te bespre
ken. Feit is slechts, dat de Raad met
slechts de stemmen des heeren Mes, Van
Andel en Jeronimus tegen, besloot bij
de Kroon in beroep te gaan. A. J. Jr,
wilde heel de abattoirbouwerij alsnog
afschaffen en den slagers vertellen, dat
ze hun eigen varkentjes maar moesten
wasschen.
De werken aan onze duinwaterlei
ding op Oranjezon zijn dan nu gereed
gekomen; bijna 2 ton beeft ons dat ge
kost. Aanstaande Zaterdagmiddag gaan
de leden van den Raad er per autobus
heen, om alles eens te bekijken en uit
gelegd te krijgen, en dan kan het geval
draaien. Hopen we, dat het niet al te
lang meer zal duren, voor we op de om
liggende dorpen een afzetgebied vinden
voor de thans mogelijke overproductie
aan gezond en zuiver duinwater!
m
De heeren Cornelisse en Heemskerk
hebben zich bij de rondvraag nog bezig
gehouden met den verkeerswarboel in
de Langedelft. Inderdaad is dat dikwijls
meer dan erg, en de verontschuldiging
van den heer Heemskerk, dat onze ste
delijke en plattelandsbevolking nog niet
aan het moderne snelverkeer gewend
is, moge dan al als verzachtende om
standigheid gelden dat neemt niet
weg, dat het erg is, en blijft.
Met belangstelling wachten wij af, wat
de resultaten van een, naar des voor
zitters mededeeling, hangend verkeers
technisch onderzoek naar den toestand
zullen zijn. Met éénrichtingverkeer,
parkeerverboden en wellicht voor be
paalde uren van den dag algeheele
fietsverboden zou zeker een en
ander te bereiken zijn. Maar goed wordt
de toestand in onze hoofdwinkelstraat
niet, voordat er daar van de Markt af
tot aan den Dam één behoorlijk modern
trottoir ligt. Dat had er lang dienen te
liggen, maar met het steeds toenemen
de voetgangersverkeer voor den win
kelstand ter plaatse een heel nuttig iets
kan er nimmer een goede of zelfs
maar een aanvaardbare toestand ko
men, wanneer er geen trottoir is
De voetgangers zondigen veel dat
zij erkend.
Maar geef hun dan tenminste ook het
veilige paadje, waarop ook z ij recht
hebben!
EERSTE KAMER.
Indische begrooting 1932,
Gister werd een aanvang gemaakt met
de behandeling der Indische begrooting.
De heer D a n z (v.d.) bepleitte beter
lager en vakonderwijs voor de inland-
sche bevolking, waarvan 90 pet. anal-
phabeet is; voorts bevordering der in
dustrie, en wil krachtiger maatregelen
ter beperking der werkloosheid.
De heer Fock (lib.) betoogde, dat
deze begrooting geen beeld meer geeft
van den tegenwoordigen toestand. De
regeering had eerder op bezuinigings
maatregelen bedacht moeten zijn. Er zul
len eenige jaren voorbijgaan alvorens
weer een sluitende begrooting zal zijn
verkregen.
De noodzakelijkheid van bezuinigen
uiteenzettende, wees spr. tegenover den
heer Danz toch op hetgeen voor de in-
landsche bevolking is gedaan: huisves
ting, geneeskundige verzorging enz.
Hij vroeg bevordering van den import
van Indische suiker, terwijl integendeel
Nederlandsche suiker wordt gesteund
tegen de Indische belangen in.
De heer De Savornin Lohman
(c.h.) bepleitte ook dit jaar weer voor
koming van dubbele belastingen, en
sprak zijn vertrouwen uit in het opper
bestuur van Indië. De heer Steger
(r.k.) bepleitte 'n betere samenwerking
tusschen Indië en Nederland, vooral in
economisch opzicht.
De heer Moltmaker (s.d.) criti-
seerde de op de ambtenaarssalarissen
toegepaste kortingen en waarschuwde
tegen het aan banden leggen van de vrij
heid der organisaties en tegen verder
gaande bezuinigingen op onderwijsge
bied.
De heer Ter Haar (c.h.) waar-
Een woord van lof doet diktvijls
zooveel goed, het zal bij den zwakken
mensch, wien het aan zelfvertrouwen
ontbreekt, het goede, dat in hem is,
te voorschijn roepen. Couperus,
schuwde tegen verder gaande bezuini
ging op defensie.
Heden is de minister aan het woord.
TWEEDE KAMER,
Godslasteringsontwerp,
Clearingsontwerp.
Zooals wij gisteren reeds meldden, is
het Godslasteringsontwerp aangenomen
met 49 tegen 44 st. De heer Peere
boom (h.g.), die het ontwerp fel be
streden had, stemde voor om niet den
indruk te wekken, dat hij alleen tegen
stemde omdat het ontwerp van dezen
minister kwam.
Toen het clearing-ontwerp, of wel het
wetsontwerp tot vergemakkelijking van
maatregelen, bij verdrag of op andere
wijze te treffen, ter breideling van de
gevaren, voortspruitende uit de beper
kende bepalingen, die steeds veelvuldi-
ger op het internationale betalingsver
keer worden toegepast.
De heer v. d. Waerden (s.d.) vindt,
dat de regeering vraagt een zeer ge
vaarlijk wapen te mogen hanteeren, en
wil een vaste kamercommissie voor cri
sisaangelegenheden, waarmede de mi
nister overleg kan plegen.
De heer F 1 e s k e n s (r.k.) wil de
mogelijkheid open laten gedwongen
clearing toe te passen. De heer W e i t-
kamp (c.h.) juichte het ontwerp zeer toe.
De heer Bierema (lib.) meende, dat
het ontwerp in zijn oorspronkelijken
vorm weinig beteekende.
■Hij vreest dat men in de toekomst
verder zal moeten gaan en men recht
streeks zal moeten ingrijpen in het goe
derenverkeer. Hij sloot zich aan bij het
denkbeeld-v. d. Waerden voor een vaste
crisis-Kamercommissie.
De heer Oud (v.d.) constateerde, dat
een deviezenregeling als deze misbruikt
kan worden door groote beperking van
den invoer buiten de crisis-invoerwet
om. De machtiging, die de regeering
vraagt, ligt feitelijk op het terrein der
actieve handelspolitiek. Hij geeft toe
dat men het vrijhandelsstandpunt niet
meer geheel kan innemen, maar hij
waarschuwt er tegen, dit ontwerp aan
te nemen in een hoera-stemming.
Ook hij voelt wat voor het denkbeeld-
v. d. Waerden.
Ook de heer Kortenhorst (r.k.)
voelt er veel voor; evenzoo de heer
C o 1 ij n (a.r.) De regeering kan zich dan
van te voren vergewissen of de Kamer
achter haar staat, waarbij ook de heer
Lovink (c.h.) zich aansloot.
De heer W ij n k o o p (comm.) zag in
het ontwerp een absolute dictatuur voor
de regeering. Hij moet van een kamer
commissie niets hebben. Dit draait uit
op een kliekpolitiek.
De heer Beumer (a.r.) wil er ook
weinig van weten, gezien de ervaring,
opgedaan met de commissie voor bui-
tenlandsche zaken.
Zal de crisiscommissie ook in 't duis
ter werken? Hij vraagt of de minister
bereid is met zulk een commissie over
leg te plegen, ook al werkt zij niet in
't geheim.
De minister zal heden antwoorden.
DE BOTERUITVOER NAAR
DUITSCHLAND.
De Minister van Economische Zaken
en Arbeid heeft ingesteld een commissie
voor den uitvoer van boter naar
Duitschland.
Als voorzitter dier commissie is de
heer dr. F. E. Posthuma te 's-Graven-
hage aangewezen.
Voor deze commissie heeft de minis
ter een instructie vastgesteld, waarin
o.a. wordt gezgd, dat dé commissie ge
bonden is, zich ervan te overtuigen, dat
de aanvrager zich gedurende het vast
gesteld vroeger tijdvak met den uitvoer
van boter naar Duitschland heeft be
ziggehouden en controle uit te oefenen
op de van den aanvrager ontvangen ge
gevens, welke haar in staat moeten
stellen de hoeveelheid boter te bepa
len, welke door hem naar Duitschland
mag worden uitgevoerd tegen het ver
laagd invoerrecht aldaar in verhouding
tot zijn boteruitvoer naar Duitschland
in bedoeld tijdvak.
Het bedrag ter bestrijding van de
kosten aan het uitgeven van certifica
ten verbonden is door den minister
vastgesteld op 2y2 cent per 100 kg. met
een minimum van 10 cents per zending,
Hedenmorgen is het postvliegtuig
de Havik naar Indië vertrokken. Een
passagier voor Boedapest en een voor
Karachi is aan boord.
Thans wordt in het geibouw „Ar-
tibus Sacrum'' te Arnhemde tentoon
stelling geopend van werken van H. M.
de Koningin.
Minister van Staat mr, Th. Heems
kerk lid van de Tweede Kamer, die in
het Diaconessenhuis te Utrecht een
operatie heeft ondergaan, en daar wordt
verpleegd, bracht een onrustigen nacht
door.
MIDDELBURG.
Op Zaterdag a.s., des avonds te 8
uur, zal de muziekvereeniging „Excel
sior" een muzikalen rondgang maken,
naar aanleiding van het door haar be
haalde succes op het Bondsconcours te
Wemeldinge op den 2den Pinksterdag.
De vereeniging behaalde toen een eer
sten prijs in de afdeeling Uitmuntend
heid en promoveerde naar de Eere-af-
deeling Fanfare. De te maken route is
als volgt:
Vertrek van „Mercurius". Zuidsingel,
langs watertoren, Heerengracht, Krom-
meweele, Vlasmarkt, Markt, Gortstraat,
Varkensmarkt, Hoogstraat, Nieuweha-
ven, St. Janstraat, Lange en Korte Delft,
Dam N.z., Nederstraat, Veersche singel,
Jacob Catsstraat, Zach. Jansenstraat,
Rozenstraat, Meidoorftlaan, Jasmijn
straat, Leliestraat, Koepoortbrug, Mo
lenwater, Koenoortstraat, Molstraat,
Dam, Korte Delft, Nieuwstraat, „Voor
uit" als eindpunt.
VLISSINGEN.
Een advertentie in dit nummer
meldt dat het Danspaviljoen „Wilhelmi-
na" morgenavond wordt geopend.
Voor dit seizoen is geëngageerd een
Jazz-dansmuziekorkest dat zoodanig is
samengesteld, dat het ook goede con
certmuziek ten gehoore kan brengen.
SCHOUWEN-DUTVELAND.
HAAMSTEDE. Na een kortstondige
ziekte overleed alhier de heer A. Gil-
ijamse sedert tal van jaren raadslid en
wethouder dezer gemeente,
ZEEUWSCH-VLAANDEREN O. D,
ZAAMSLAG. Dinsdag werd de jaar
lij ksche vergadering gehouden van. inge
landen van den polder Willem III. Goed
gekeurd wend de rekening oVer 1931
1932 met f 4081 aan ontvangsten en
f 3253 aan uitgaven. De begrooting be
liep 3622 met 193 onvoorzien.
Besloten werd om de jaarwedden van
de gezworenen te Krengen van f 50 op
f 35, terwijl het dijkgeschot werd ge
bracht van f 13 op f 11 per hectare.
Tot gezworene werd herbenoemd de
heer A. de Putter te Zaam's'lag-Veer..
Het aantal aangegeven gevallen
van besmettelijke ziekten, over de week
van 22 tot en met 28 Mei, in de provin
cie Zeeland bedroeg Roodvonk: Zou-
telande 3. Diphtherie: IJzendijke 2.
De plaatselijke predikant der Ger.
Kerk te Arnemuiden, de heer ds.
H. Scholing heeft Woensdagnamiddag
den eersten steen gelegd van de nieuw te
bouwen Gereformeerde pastorie.
Hij bracht met eenige toepasselijke
woorden dank aan den kerkeraad voor
de eer hem te beurt gevallen om den
eersten steen te leggen van dit gebouw.
Verder werden toegesproken aanne
mer, architect, bouwcommissie en werk
lieden.
Namens de commissie van beheer
sprak de voorzitter de heer J. J. C. v.
d. Graaf.
Een enveloppe met inhoud werd aan
de werklieden geschonken.
2-VI-'32: Woensdag hoogste lucht-
temperatuur 19.3 °C; (67 °F); laagste
11.7 °C (53 °F). Heden 9 h: 14.9 °C;
12 h: 19.5 °C. Geen regen of neerslag.
Hoogste barometerstand alhier 760
mm, laagste 759 mm.
Hoogste barometerstand 770.6 mm te
Jan Mayen; laagste 754.0 mm te
Stensele,
Verwachting tot Morgenavond:
Zwakke tot matige O. tot N. wind,
half tot zwaar bewolkt, aanvankelijk
droog weer, later eenige kans op regen
buitjes, iets koeler.
Zon cp: 4 h 45; onder 21 h 11. Licht
op: 21 h 41. Maan op: 3 h 13; onder: 19
h 48. N.M.: 4 Juni,
Hoog- en Laagwater te Vlissingen,.
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later,
(S springtij).
Juni,
Hoogwater.
Laagwater.
Do.
2
1.03 13.27
7.30 19.42
Vr.
3
1.37 14.00
8.06 20.19
Za.
4
2.11 14.32
8.38 20.56
Zo.
5
2.50 15.08
9.12 21.37
Op 31 Juli a.s. zal de bevestiging
plaats hebben van ds. C. B. Burger te
Bilthoven als predikant bij de Ned.
Herv. gemeente te Bergen op Zoom
door ds. H. de Jonge aldaar.
Nadat ds. F. C. Feenstra hem Dins
dagavond in de Bethelkerk had beves
tigd, heeft ds. C. W- Keur, laatstelijk
predikant te Oude water, Woensdag
avond in de Prins Willemkerk zijn in
trede gedaan als vijfde predikant van
de Ger. Kerk te Scheveningen. Ds. Keur
koos als tekst Lukas 19 vers 10.
Als oudste predikant sprak fis. Gis
pen. De gemeente zong ds. Keur staan
de een zegenbede toe.
Ned. Herv, Kerk.
Ds. J. W. Dippel te Aalten is be
roepen te Middelburg,
Ds. S. J. H. Voors te Zierikzee is be
roepen te Leeuwarden.
Politierechter te Middelburg.
In de zitting van 31 Mei werden de
volgende personen gedagvaard:
,M. S. v. V., huisvr. van A. F. v. L.,
32 j., arbeidster te Clinge, wegens be
leediging van Magdalena de Bruijckere
te Clinge, op 8 April 1.1.
Eisch en uitspraak 10 of 5 d. h.
A. F, v. L., 31 j., arbeider te Clinge,
wegens beleediging van Magdalena de
Bruijckere te Clinge, op 8 April 1.1.
Eisch en uitspraak: vrijspraak.
Ca. L., huisvrouw van A. D., 44 j„
zonder beroep te Hulst, wegens belee
diging van Leuntje Stouthamer te Hulst
op 8 April 1.1.
Eisch: 25 of 10 d. h.; uitspraak: 10
of 5 d. h.
L. S„ huisvrouw van F. K., 43 j., zon
der beroep te Terneuzen, wegens be
leediging van Agnes Dophemont, te
Hulst op 8 April 1.1.
Eisch en uitspraak 10 of 5 d. h.
P. B., 32 j., werkman te Sluis, wegens
beleediging van L. L. Claerhout te Sluis
op 4 April 1.1.
Eisch en uitspraak 10 of 5 d. h.
J. J„ 27 j., zonder beroep te Axel,
wegens beleediging van Maria Jozina
Brevet, door aan haar echtgenoot een
brief te schrijven met beleedigen»!e uit
drukkingen voor zijn vrouw, gepieegÖ
op 9 en 13 April j.l. te Axel.
Eisch 25 of 10 d. 1
Mr. Van Empel, verdachtes raadsman,
bepleitte ontslag van rechtsvervolging
of vrijspraak.
C, A. F., 57 j., arbeider te Zaamslag,
wegens beleediging van den wachtmees
ter der marechaussée Van Belzen te
Axel op 22 April 1.1,, toen deze daar
dienst deed ter controleering van de na
leving van de Motor en Rijwielwet.
Eisch en uitspraak 15 of 10 d. h.
L. A. C., huisvrouw J. A. v. d. S., 27
j., zonder beroep te Breskens, wegens
mishandeling van Catharina Boekman te
Breskens op 6 April 1.1.
Eisch en uitspraak 10 of 5 d. h.
