TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEÜWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT VAN MAANDAG 23 MEI 1932. No. 119.
DE STAND DER ZUIDERZEE-
WERKEN.
FEUILLETON.
HARTENAAS EN
RUITENDRIE.
ZEELAND.
WALCHEREN.
De Wieringermeerpolder als
nederzetting; stichting van
de eerste kerk,
(Van een specialen verslaggever.)
Het N,H. Kerkje te Slootdorp, waar
prinses Juliana Woensdag een
gedenksteen zal onthullen.
Nu Woensdag a.s., nauwelijks twee
jaar, nadat met de droogmaking van de
Wieringermeer een aanvang werd ge
maakt, prinses Juliana een gedenk
steen zal onthullen in het eerste kerk
je, dat in den droog gemaakten polder
in de nederzetting Slootdorp is verre
zen, is de tijd gekomen om een korten
terugblik te werpen op het geweldig
werk, dat hier in een korte spanne
tijds is tot stand gebracht. Een werk
dat luttele tientallen jaren door velen
als een utopie werd beschouwd nadert
in velerlei opzicht zijn voltooiing. Op
de plaats waar 10 Februari 1930 de
zee nog golfde, golven thans prachtige
korenvelden, en grazen koeien en
schapen op vruchtbare weidegronden,
Hollandsche durf en Hollandsche on
dernemingsgeest hebben hier meer dan
20,000 ha grond aan de zee ontwor
steld en daarmede een werk gewrocht,
dat tot ver over onze landsgrenzen
groote bewondering heeft gewekt.
10 Februari 1930 werden de beide ge
malen de „Lely" bij Medemblik en de
„Leemans" bij Den Oever in werking
gesteld, terwijl tegelijkertijd begonnen
werd met de bevaarbare kanalen bin
nen den polder met groot baggermate-
riaal in den ruwe in den zeebodem uit
te baggeren, waardoor bij het droogma
ken van den polder de toestrooming
van het water naar de gemalen verze
kerd was en tevèns bij dalenden wa
terstand het verkeer door den polder
mogelijk bleef.
Nauwelijks een half jaar, nadat met
het droogmalen een aanvang was ge
maakt, werd aan het gemaal te Medem
blik het peil van 5 m beneden N.A.P.
bereikt, waardoor het maaiveld van
den geheelen polder droog kwam te
liggen en de bemaling practisch als ge
ëindigd kon worden beschouwd.
Dat thans, nog geen twee jaar later,
de geheele polder verkaveld is, dat het
kanalennet ook bij het lage peil van
afmaling bevaarbaar is, terwijl bereids
binnen den polder door drie sluizen ge
schut kan worden, dat bij den wegen
aanleg reeds 80 km verharde weg is
voltooid, en dat de Landbouwkundige
Directie van den nieuwen polder reeds
een aanzienlijke oppervlakte heeft kun
nen inzaaien, was zeker in Februari
1930 niet te voorzien geweest.
Dit resultaat overtreft dan ook de
stoutste verwachtingen.
Wat echter. niemand verwacht heeft
is het feit, dat in den nieuwen polder
thans reeds eenige dorpen aan het
verrijzen zijn, waarvan de officieele na
men enkele weken geleden zijn vastge
steld. De grootste van deze dorpen is
thans Slootdorp, aldus genaamd, omdat
het in de nabijheid ligt van een diepte
in den bodem die door de vroegere Zui-
derzee-visschers als „De sloot" werd
aangeduid.
70.
Spencer ging rechtop in zijn stoel
zitten en zijn gezicht werd onmiddel
lijk ernstig.
Moord?
Meadowbank is dood! Houd je
mond, terwijl ik met het bureau spreek!
snauwde Clinton, terwijl hij op een ant
woord wachtte.
Spencer richtte zijn blik op sir Pe
ter en er lag een glimp van beschuldi
ging in zijn oogen. De baronet beant-
wooddde den blik somber uitdagend en
veranderde onbehaaglijk van houding.
Wat scheelt dit vervloekte ding?
vroeg Clinton eindelijk boos, woedend
met den haak van de telefoon ramme
lend, juist terwijl de deurbel gonsde.
Spencer sloeg geen acht op de drif
tige vraag en zijn oogen fonkelden
wraakzuchtig, terwijl hij zijn schuinen
blik op de oogen van sir Peter gericht
hield.
De deurbel klonk weer.
Ga als het je belieft naar de deur,
Brace, gebood hij met zachte doordrin
gende stem die Clinton's verbaasde aan
dacht op sir Peter richtte.
De baronet kleurde en scheen op het
In dit Slootdorp zijn reeds enkele stra
ten afgebouwd, en kort geleden is op
nieuw de bouw van 200 woningen aanbe
steed. Bovendien naderen in dit dorp
drie kerkjes, een Ned. Herv., een Geref.
en een R. K. de voltooiing. In het Ned.
Herv. kerkje, dat aan den Slootweg is
gelegen, zal onze Kroonprinses Woens
dag a.s. een gedenksteen onthullen,
waarbij de geheele bevolking der ne
derzetting, die op dit oogenblik uit 146
zielen bestaat, verdeeld over 31 gezin
nen, aanwezig zal zijn.
Andere dorpen in aanbouw zijn: Ga-
wijzend, aldus genoemd naar een in de
14e eeuw verdronken dorpje van den
zelfden naam, Oostwaard, Ulkesluis,
Houkessluis, Wieringerwerf, Midden-
meer, Wagendorp en Nieuw Almersdorp
welke dorpjes over de verschillende pol-
derafdeelingen verspreid zijn. Door de
zeer verschillende diepte van den zee
bodem moest de Wieringermeer n.l.
verdeeld worden in vier polderafdeelin
gen, die elk tot een bepaald peil zullen
worden bemalen.
In de scheepvaartgemeenschap tus-
schen deze afdeelingen wordt voorzien
door schutsluizen, die ten deele reeds in
gebruik zijn. Van de 22000 H.A., die de
polder groot is, is thans 18000 H.A. be-
greppeld en verkaveld; ruim 3000 H.A.
zijn in cultuur gebracht. Binnen twee
jaren hoopt de directie van den Wierin
germeerpolder zoover gevorderd te zijn,
dat de geheele polder bouwrijp zal zijn,
waardoor eenige duizenden Nederlan
ders in de ter plaatse te vestigen groote
landbouwbedrijven werk zullen kunnen
vinden.
Hoewel men kan twisten over de vraag
of het nuttig effect van de droogmaking
der Zuiderzee de hooge kosten waard
zal blijken te zijn, zal dienen te worden
erkend, dat het grootsche werk, hier tot
stand gebracht, een van de dingen vormt,
waarin een klein land groot kan zijn, en
dat het de bewondering van landg'enoot
en vreemdeling afdwingt voor het kun
nen van onze Nederlandsche ingenieurs
en waterbouwkundigen. Bij het bereiken
van een nieuwen mijlpaal in dit geweldig
werk, als hoedanig het inwijden van de
eerste kerk in dit terra nova zeker mag
worden beschouwd, is een eeresaluut
aan de ontwerpers en uitvoerders onge
twijfeld op zijn plaats.
Gemeenteraad van Domburg.
DOMBURG, Donderdagavond werd
eene gemeenteraadsvergadering te Dom
burg gehouden. Het keurloon voor
varkens en vette kalveren /Werd van
2.50 teruggebracht op 2, dat van
varkens beneden 50 kg van 1.50 op
1, De heer Brand zeide zich het
recht voor te behouden om, wanneer
dit mogelijk zou blijken, voor te stellen
tot verdere verlaging over te gaan.
Eene verordening werd vastgesteld
inzake verstrekking van izwak-alcoho-
lische drank en sterken drank op den
openbaren weg.
Van de Ver. Domburgsch Handelsbe
lang was een verzoek ingekomen om,
ingevolge de bepalingen der Winkel
sluitingswet verschillende dagen aan te
wijzen waarop de winkels tot 10.30 u.
zouden mogen openblijven. Na eenige
discussie worden daartoe aangewezen
2e en 3e Paasch- en Pinksterdag, He
melvaartsdag, Donderdag ivóór, en de
Maandag na Domburgsche kermis en de
Vrijdag en Zaterdag van die kermis,
Woensdag en Zaterdag van Middelburg-
sche kermis, 1 Juli en 1 Augustus de
dag waarop de jaardag van H. M. de
Koningin wordt gevierd en verder de
dagen in de maanden Juni, Juli en Au
gustus waarop eene muziek- of zang
uitvoering in de muziektent wordt ge
geven tot een maximum van 7.
Verder had dezelfde vereeniging ver
zocht vootaan leges te heffen voor ver
gunningen tot venten. B. en W. stel
den voor daartoe over te gaan.
De heer E 1 o u t stelt de moeilijkhe
den in het licht die bij de toepassing
der verordening zullen worden onder
vonden, hij is er niet voor dat daar
door de ^concurrentie geweerd wordt,
en zou daarom liever een hoog bedrag
voor de vergunningen die slechts voor
één dag worden gevraagd willen hef
fen daar dit gewoonlijk niet betreft
reëele handelaars.
De heer G e 1 d o f zegt, dat men met
dit voorstel min of meer den protectio-
nistischen kant op gaat, men moet daar
mede voorzichtig zijn. Domburg moet
voor een groot deel leven van hen die
uit andere gemeenten hier komen.
De V oorzitter stelt in het licht
dat het hier, althans bij B. en W. niet
gaat om concurrentie te weren maar
vooral tegen de min of meer verkapte
bedelarij.
De heer Brand meent, dat de Ver
eeniging toch niet goed heeft overzien
wat gevraagd wordt, de grootere zaken
zullen waarschijnlijk buiten deze veror
dening vallen en alleen de zeer kleine
handelaren zullen hier getroffen wor
den.
De heer Brand stelt voor de beslis
sing nog aan te houden, er kan dan nog
eens kalm het voor en tegen overwogen
worden.
Daartoe wordt met algemeene stem
men besloten.
Eene verordening op de vrijwillige
brandweer wordt vastgesteld.
De heer E 1 o u t zeide dat hij opgaaf
van kosten heeft gevraagd van den aan
leg van eene alarminstallatie, gebleken
is dat die vrij hoog zijn, zoodat hij geen
vrijheid kan vinden om voor te stellen
tot het aanbrengen daarvan over te
gaan. Besloten wordt bij de behandeling
van de volgende begrooting daarop te
rug te komen. Nadat nog eenige
kwestie's op de brandweer betrekking
hebbende waren besproken wordt eene
wijziging van de Politie verordening be
treffende het intrekken van verschillen
de bepalingen inzake de oude brand
weer vastgesteld.
De heer Brand brengt de onderlin
ge hulpverleening met andere gemeen
ten bij brand ter sprake, de heer E 1 o u t
zegt dat nog eerst met de afd. Walche
ren van den Zeeuwschen Brandweer-
bond daarover is gecorrespondeerd en
juist in eene vergadering die heden werd
gehouden is gebleken dat geen bezwaren
meer aanwezig zijn om tot onderlinge
hulpverleening over te gaan. Met ande
de gemeenten zal nu overleg daarom
trent gepleegd worden.
De heer Brand wijst nog op de
kwestie van het blusschen door Dom
burg van de, aan de kom grenzende ge
deelten van Oostkapelle en Aagtekerfce.
De heer Visser vraagt of B. en W.
de mogelijkheid willen onderzoeken van
het plaatsen van werkloozen bij landbou
wers; de heer Brand zegt dat dit o.a.
in het Westland niet is toegestaan.
B. en W. zeggen toe deze kwestie te
zullen onderzoeken.
De heer G e 1 d o f zag gaarne dat de
bestrating bij het Groentje nog verder
werd uitgebreid, hij vroeg verder waar
om een deel van de nieuwe bestrating
door iemand buiten de gemeente was
verricht.
De heer E 1 o u t zeide dat het verder
verbreeden thans niet direct noodig en
te duur was, het aanbrengen van de
nieuwe bestrating aldaar was moeilijk
en moest door een vakman geschieden.
De Voorzitter meent dat het aan
brengen van gazon op het Groentje ge-
wenscht zou zijn. De heer E 1 o u t acht
te dit te duur en vreesde dat onder de
boomen het gras niet zou groeien.
Besloten werd nadere onderhandelin
gen aan te knoopen tot overneming van
den Hoogen Hilweg.
punt een driftig antwoord te geven
toen schoot zijn kaak uit als een klep
en hij liep door de kamer, duwde Nina
uit den weg met een krachtigen ach-
terwaartschen zwaai van zijn arm, zoo
dat zij over een stoel viel en verdween
toen in de hall.
Clinton staarde, den hoorn van
de telefoon halverwege het instrument
en zijn oor, terwijl Nina een krachti
gen vloek in Montmartre Fransch uit
stiet die een blos van schaamte op
Spencers wangen te voorschijn riep.
Toen leunde Clinton over de tafel,
tikte Spencer op den schouder om zijn
woorden meer nadruk te geven en zijn
toon klonk dreigend,
Wat beteekent deze butler-ge
schiedenis, Spencer? vroeg hij, sir Pe
ter nakijkend.
Ik geloof dat je de nieuwsgierig
ste detective bent dien ik ooit ontmoet
heb, antwoordde Spencer, met een
schijn van boosheid. Kan je niets doen
zonder vragen te stellen? Daar Brace
butler is, zal hij je zeker alle inlichtin
gen willen geven over zijn betrekking,
die je verlangt. Maar ik moet je waar
schuwen, dat je omgang geen recom
mandatie zou zijn voor een plaats bij
de eerste families,
Clintoff nam geen notitie van de
bedoeling van deze ongepaste aardigheid
en keerde weer terug tot zijn twist met
de telefoon. Hij zou later de zaak onder-
zoeken. Zijn dringendste werk was
contact te krijgen met het bureau en de
knapste koppen om het spoor te zoeken
van Meadowbank's moordenaar. Hij
rammelde weer met den haak.
Die telefoon heeft geen verbinding
Clinton, zei Spencer, op het afgesne
den koord wijzend.
Oh! snauwde Clinton. Wie heeft
dit gedaan?
Ik deed het enkele oogenblikken
geleden, antwoordde Spencer kalm. De
bel verveelt me zei hij,
Zoo? spotte Clinton kwaad. Iets
anders zal je vervelen, voordat je veel
ouder bent, dreigde hij. Zijn er andere
telefoons?
In de hall antwoordde Spencer,
en terwijl Clinton langs zijn stoel kwam
op weg naar de hall, zei hij luchtig. Het
verbaast me dat je me zooveel alleen
laat, Clinton. Je moet denken aan de
bretels.
Ik ben er niet zoo zeker van dat
de kerel die die bretels achter liet, de
dief was, Spencer, klonk het onmiddel
lijke antwoord. Maar ik ken een afzetter
aan zijn reuk! voegde hij er beteekenis-
vol bij.
Ik ontdek iets van verstand bij je,
Clinton, zei Spencer,
Clinton keerde zich op den drempel
om.
Ga maar door met die liefde-scène,
zei hij spottend. Een ander maal zal ik
ZUID-BEVELAND.
GOES. De Chr. Besturenbond heeft
adhaesie betuigd aan de verzoeken dooi
den modernen Bestuurdersbond tot den
Gemeenteraad gericht betreffende de
Werkloozenzorg, (betaling van het in
uitzicht gestelde loon bij de werkver
schaffing ook na 14 Mei en invoering van
een steunregeling voor hen, die niet bij
de werkverschaffing worden geplaatst).
Verder heeft de Chr. Besturenbond er
de aandacht van den Raad op gevestigd,
dat er buiten de bij de werkverschaffing
geplaatste werkloozen voor welke
plaatsing vaste regelen gelden nog
zijn, die steun, in welken vorm ook, niet
kunnen missen, en dat het mede daarom
gewenscht zou zijn, dat de commissie
voor werkloozenzorg weer regelmatig
vergaderde.
Opgemerkt wordt, dat te Vlissingen,
een dergelijke commissie om de veertien
dagen vergadert en B. en W. in alle za
ken, de werkloosheid betreffende, van
advies dient.
Te Middelburg vergadert zulk een
commissie wekelijks, en heeft daar een
uitgebreide taak. Te Goes echter is de
commissie, nadat de Ned. Heide Mij. en
kele werken in werkverschaffing |uit-
voert, vrijwel op non-activiteit gesteld.
Tenslotte wordt er de aandacht op ge
vestigd, dat in Middelburg naast de cri
sisregeling een gemeentelijke steunrege
ling bestaat. Hetzelfde geldt van Vlis
singen.
Ook worden te Middelburg wel klei
nere werken in werkverschaffing door
de gemeente uitgevoerd.
In dien geest zou wellicht ook te Goes
iets gedaan kunnen worden voor de
werkloozen, die niet bij de door het
Rijk gesubsidieerde werkverschaffing
geplaatst kunnen worden.
HOEDiEKENSiKjERKE. In de Vrijdag
gehouden vergadering' van den raad de
zer gemeente, was de hleier P. J. Hoje^
kloppen voordat ik binnen kom.
Hem werd echter de noodzaak be
spaard om zoo beleefd te zijn, want toen
hij zich omdraaide, om heen te gaan,
stond hij voor sir Peter, die hem lomp
een enveloppe toeduwde, waarop de
woorden: Eersten detective William
Clinton in het midden en dringend in den
rechter bovenhoek stonden geschreven.
Clinton nam de brief weifelend aan
en keerde hem verscheidene malen om
alvorens hem open te maken.
Wat is dit? vroeg hij achterdoch
tig "jt
Een man in de hall verlangt drin
gend je te spreken antwoorde sir Pe
ter. Ik denk dat het een politiebeamb
te is te oordeelen naar zijn bitse hou
ding, voegde hij er met een droefgees-
tigen glimlach bij.
Oh!
Clinton ging terug in de studeerka
mer, en maakte de enveloppe onver
schillig open. Hij keek er nieuwsgierig
in en zijn oogen gingen wijd open.
God helpe Ierland! riep hij uit,
toen hij er langzaam een kaart uit
haalde.
Het was een Ruiten aas!
HOOFDSTUK XXVII,
Waarom ben je zoo bezorgd in
Ierland? vroeg Spencer, die zich om
keerde om den detective aan te zien
en een korten glimp kreeg van de
kaart, die Clinton vlug in zijn zak stop
van Dljke wegens ongesteldheid met |ken-
msgcviiw afwezig.
De rekening v:ain het Burg. armbestuur
dienst 1931 Averd goedgekeurd in ont
vang ad f 10.615, in uitgaaf ad f7312.
De begrooting van den vTeescti,keu
ringsdienst kring Ovczandc, dienst 1933
werd goedgékeulrid in ontvang en uit
gaaf tot een bedrag van f 3200. Veirder
werden vastgesteld verordeningen op de
heffing en invordering van het vergun
ningsrecht henevens op die voor den ver
koop van zwak alcoholische dranken.
ingevolge art. 9 derde lid der 'win
kelsluitingswet werden een dertiental
dagen in het jaar vastgesteld waarop
de winkels langer zullen mogen geopend
zijn dan bij die wet is bepaald.
r Overeenkomstig een verzoek' van den
pensioenraad werd de pensioensgrond
slag voor mej. C,. Siebenga, destijds as
sistente aan de O. L. school alhier in
gaande 1 Juli 1926 alsnog vastgesteld
op f 500. De voorzitter deelde vervol
gens inede dat de werkverschaffing inu
wederom van 2 Mei heeft geduurd en
Zaterdag a.s. zal worden stopgezet, daar
B. en W. van oordeel zijn, dat thans:
hieraan geen behoefte meer bestaat, en
ook de gemeentefinanciën een verdejre
uitgave ter dezer zake niet gedopgen.
De heer Beulens meent dat binnen
kort wedeï-om verscheidene menschen
werkeloos zullen woelden, en vraagt
waarvan deze alsdan zullen moeten be
staan De voorzitter Eegt hoe ongaarne
hij dit ook mededeelt, dat zijn oor
deel is, dat deze zich alsdan tot het
Burgerlijk armbestuur "hebben'te wenden.
Pogingen zullen worden aangewend om
het dagloon van de reeds bij werkver
schaffing uitgevoerde werken nog eenigs-
zins te ver hoogen. Den werknemers zou
alsdan een toeslag op liun loon nader
hand kunnen Avorden uitbetaald.
Met a. st. wordt besloten, gezien idea
rooskleurigen toestand van de financiën
het Burgerlijk armbestuur zich tot dit
bestuur fe wenden om; een bijdrage lin
te. Oh, ik zie het, voegde hij er met
oprechte verbazing bij,
Clinton keerde zich snel naar sir Pe
ter.
Hij verlangt me te spreken, zoo?
zei hij langzaam en dreigend, Nu, ga
hem zeggen dat ik hem eerst hier wil
zien!
Hij zei mij te zeggen, dat hij in de
hall op je zou wachten, antwoordde sir
Peter, en uit zijn stem klonk de weer
zin tegen den plicht van den loondie-
naar om boodschappen over te brengen.
Hij stond er inderdaad op, dat te doen.
Dat is zeer vriendelijk van hem,
zei Clinton boos. Ga jij nu maar en zeg
hem, dat ik hier op hem wacht. En je
kunt hem ook zeggen, dat het mij zeer
aangenaam zal zijn hem te zien. Ga
heen! gebood hij streng, toen sir Peter
geen teeken van gehoorzaamheid gaf.
Ik ben niet gewend....
Het kan men iet schelen wat je
gewend bent te doen. Laat den kerel
binnen!
Sir Peter kreeg een kleur van erger
nis en ging schoorvoetend om zijn on
aangename boodschap over te brengen.
Clinton's hand ging naar zijn zak en
kwam te voorschijn met een blauw au
tomatisch pistool, waarmede (hij Nina
gebiedend naar den Chesterfield wenk
te.
(Word! vervolgd.)
