'Provinciale .Zeetuusche
No. 115.
Twee Bladen.
WOENSDAG 18 MEI 1932.
Eerste Blad.
175e Jaargang.
BINNENLAND.
ZEELAND.
WEER EN WIND.
Kort Zeeuwssfe Nieuws.
MIDDELBURGSCHE COURANT
Dagblad Abonnementsprijs voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2.30, elder* f 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
i8 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regel voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITG.N.V. DE MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie 139
Postcheque en Girorëkening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2,10 elke mj>v!
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uitdruk
kelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regels opgv.
nomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven oS
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra, Bewijsnummer 5 cent,
DE RIJKSMIDDELEN IN APRIL 1932.
De opbrengst van de Rijksmiddelen
(hoofdsom en opcenten) over de maand
April 1932 bedroeg ƒ35.450.188 tegen
39.072.413 over de maand April 1931.
Het één twaalfde gedeelte der raming
over het geheele jaar bedraagt een som
van ƒ34.850.714.
We laten hieronder volgen de op
brengst over de eerste vier maanden
van 1932 vergeleken met die over de
eerste vier maanden van 1931,
1932. 1931.
Grondbel; 1.773.976 5.167.211
Pers. Bel. - 39.915 - 4.326.140
Ink, Bel. - 31.195.915 - 33.260.038
Verm. Bel. - 5.106.018 - 5.554.059
Div. en T. - 2.441.328 - 3.306.360
Inv. recht - 25.968.290 - 21.282.176
Stat. recht - 725.877 - 1.099.037
Zout - 847.547 - 755,550
Geslacht - 2.244.011 - 2.979.912
Wijn - 625.755 - 644.554
Gedistill. - 11.168.621 - 12.631.132
Bier - 3.225.509 - 4.092.878
Suiker - 17.912.930 - 16.096.455
Tabak - 9.806.545 - 9.637.904
Goud, zilv. - 253.117 - 287.438
Zegelrecht - 5.895.956 - 8.740.801
Reg,recht - 3.867.723 - 5.060.585
Succ. recht - 13.372.361 - 16.317.153
Domeinen - 1.718.082 - 1.911.781
Staatsloterij - 218.048 - 218.675
Loodsg. - 1.149.470 - 1.486.389
139.557.004 154.856.236
De opcenten ten bate van het Lee-
ningfonds gaven over Maart 1932 een
opbrengst van 5.750.679 tegen een be-
dra^"van 6.517.338 over April 1931.
De inkomsten ten bate van het „We
genfonds" gaven over April 1932 een
opbrengst van 4.062.400; Rijwielbelas-
ting 21.332.
EEN ONDERSCHEIDING.
Maandagmorgen is in het Skagerrak
de gezagvoerder van de „Dempo", kapi
tein E. P. Ross, gehuldigd in tegen
woordigheid van de passagiers, de
état-major en den heer Willem Ruys
Sr. directeur van de Rotterdamsche
Lloyd. Zooals men weet was de week
end cruise naar Kopenhagen de laat
ste reis als gezagvoerder van kapitein
Ross, die 35 jaren in dienst van de
Rotterdamsche Lloyd is geweest, en
die op 15 schepen der maatschappij ge
varen heeft. Warme woorden van hul
de spraken de heer Ruys namens de
Lloyd en vice-admiraal Fock, hoofd-in-
specteur van de scheepvaart, die na
mens den minister van waterstaat, den
gezagvoerder mededeeling deed van zijn
benoeming tot ridder in de orde van
Oranje Nassau; een schoondochter van
den heer Ruys spelde den scheidenden
gezagvoerder het onderscheidingsteeken
dezer ridderorde op de uniform. Toen
kapitein Ross zeer getroffen door de hul
de, dank had gezegd, besloot een oor-
verdoovend hoera van de honderden
passagiers deze plechtigheid, die mede
door de plaats waar zij gehouden werd,
een bijzondere beteekenis en bekoring
had.
MAATSCHAPPIJ TOT NUT VAN 'T
ALGEMEEN,
In het Gebouw van de Vrije Gemeen
te te Amsterdam is de algemeene verga
dering gehouden van de Maatschappij
Tot Nut van 't Algemeen onder leiding
van mr. G. J. Salm.
In zijn openingsrede zegt hij, dat naar
zijn gevoelen een bijzondere bekoring
uitgaat van de omschrijving van het
doelder Maatschappij, gelijk die voor
komt in artikel 1 harer wet: volksgeluk.
Die omschrijving ds kort en krachtig,
warm en ruim zegt spr. Wanneer en
onder welke omstandigheden ontstond
deze formuleering? Nadat de Maatsch.
aanvankelijk „Genootschap tot Nut van
't Algemeen" geheeten, op 16 Novem
ber 1784 was opgericht, kwam in de
vergadering der zoogenaamde „hoofd
leden", die op 29 October 1786 werd
gehouden, de eerste Wet tot stand. In
het zesde artikel dier Wet wordt ge
zegd, dat het „voorname doeleinde"
van het Genootschap zoude zijn, „nutte
kunsten en wetenschappen onder den
gemeenen burger voor te planten, ten
einde dezelve te beschaven en ten
algemeenen nutte te verbeteren".
Intusschen wordt in de Wetten der
Maatschappij van de bevordering van
algemeen volksgeluk nog geen igewag
gemaakt. In 1795 wordt de omschrij
ving herzien. Alsdan wordt gezegd, dat
het doeleinde der Maatschappij is „om
godsvrucht, goede zeden, en nuttige
kunsten en wetenschappen, voorname
lijk bij den minvermogenden burger,
voort te planten en dus verstand en
hart te beschaaven, en, ten algemee
nen nutte, te verbeeteren". Het ,hart
heeft, naast het verstand, een plaats
veroverd!
Van 1844 aan staat duidelijk op den
voorgrond, dat bevordering van alge
meen volksgeluk het uitsluitend doel
wit der Maatschappij is. Het besef, dat
met vermelding daarvan zoude kunnen
worden volstaan, is in 1885 gerijpt: in
dat jaar verkrijgt de eerste zinsnede
van art. 1 der Wet haar tegenwoordi-
gen tekst.
Het baart geen verwondering, dat zich
de stichters der Maatschappij algemeen
volksgeluk anders hebben voorgesteld
dan wij doen. Als echte kinderen van
de 18e eeuw hebben zij gemeend het
volk niets beters en begeerenswaardi-
gers te kunnen schenken dan kennis en
beschaving.
Zeker staat ook in onze dagen de
kennis nog immer op een hoog voet
stuk. Maar hooger staan begrip en
wijsheid.
Aan den anderen kant dacht men,
anderhalve eeuw geleden, nog niet aan
maatregelen ter bevordering van volks
geluk, die wij thans als natuurlijk en
alledaagsch 'aanvaarden. Wij kunnen
ons geen volksgeluk voorstellen zonder
behoorlijke geriefelijke hulp, zonder de
gelegenheid voor ontspanning op veler
lei wijze, zonder voorziening in de noo-
den van den ouden dag.
Hoe zal het met den geschiedvor-
scher in het jaar 2075 gaan, indien hij
zich geroepen mochten gevoelen, de no
tulen van deze vergadering te raadple
gen vraagt spr. zich af.
En daarom wijst spr, op een tweetal
verschijnselen: de vredesbeweging en
de crisis.
Laat ons intusschen, wat de recht-
streeksche bestrijding van den oorlog
aangaat, dankbaar erkennen, dat het
begint te dagen. Luider en luider klinkt
allerwege de gebiedende eisch, dat het
gedaan zij met de gestadige opvoering
der oorloogstoerusting dat tot sterke
vermindering der bewapening, zoo
mogelijk tot ontwapening worde over
gegaan.
Wat nu betreft de crisis. In het bij
zonder daar, waar geestelijke goederen
bedreigd werden, zal ook onze Maat
schappij een arbeidsveld behooren te
zoeken. Vandaar, dat het moeilijke
vraagstuk van de ontwikkeling en ont
spanning van werkloozen onze bijzon
dere aandacht vraagt. Het Hoofdbe
stuur, hoewel van meening zijnde, dat
dit werk van te grooten omvang is,
dan dat het uit de particuliere kassen
kan worden bekostigd, is de overtuiging
toegedaan, dat niettemin hier voor de
Maatschappij en hare departementen
een aanleiding is tot het nemen van
initiatief, stelt voor een bedrag van twee
duizend gulden uit de algemeene kas
besch'kbaar te stellen om zoodanig ini
tiatief te prikkelen en eventueel te on
dersteunen. Spr. besloot met de op
wekking om de oorspronkelijke struc
tuur der Maatschappij indachtig te blij
ven.
DE EMIR FEISAL IN ONS LAND.
Maandagmiddag is op Schiphol uit
Londen per K.L.M. vliegtuig aangeko
men de Emir Feisal, de tweede zoon van
den Koning van den Hedjaz, benevens
minister van buitenlandsche zaken van
dat land. Gistermorgen heeft de Emir
een bezoek gebracht aan den minister
van buitenlandsche zaken jhr. mr. Bee-
laerts van Blokland. In den middag
maakte hij zijn opwachting bij de Konin
gin, in het Paleis aan het Noordeinde.
Dit bezoek werd gebracht met het
eerbetoon en ceremonieel, gebruikelijk
bij de ontvangst van vreemde vorstelijke
personen.
De buitenlandsche gasten waren allen
gekleed in hun schilderachtige Arabi
sche kleedij, welke voor officieele plech
tigheden voorgeschreven is. De secre
taris van den Emir droeg in een kostbaar
album den brief, dien de Emir in op
dracht van zijn vader, den koning van
den Hedjaz, aan onze Koningin moest
overhandigen. Terwijl de Emir het rijtuig
verliet, speelde de Koninklijke Militaire
Kapel onder leiding van kapitein Wal-
ther Boer bij gebreke van een Arabisch
volkslied, een oud-Hollandsch lied „De
Jonge Prins van Friesland".
De prins, een slanke jonge man,
spreekt slechts zijn moedertaal het Ara
bisch, zijn secretaris spreekt echter goed
F'ransch.
In een onderhoud met een redacteur
Het is een troost onder alle groote
en kleine moeilijkheden te weten, dat
de kleinste poging opgenomen wordt
in het groote geheel, dat er niets ver
loren gaat, dat, wat er goeds door ons
gedaan werd, te zijner tijd vrucht zal
dragen; dat er duizend redenen zijn
om telkens weder moed te vatten en
dat zij, die het meeste hopen, het
minst bedrogen uitkomen.
van het Corresp. Bureau heeft de Emir
verklaard, dat Arabië nog een zeer jonge
staat is, die geen buitenlandsche ver
tegenwoordigingen heeft, behalve in
Engeland en Egypte. Er zijn echter tal
van andere staten, en niet in de laat
ste plaats Holland, waarmee Arabië op
voet van groote vriendschap staat, en
velerlei betrekkingen onderhoudt.
Hij uitte vriendelijke woorden over
Holland, zijn perttige natuur, arbeids-
zame bevolking en vredelievende re
geering.
HET NEDERLANDSCH VERKEERS-
COMITé.
Dezer dagen heeft zich een comité ge-
v'ormd, dat het Nederlandsche publiek
zal trachten duidelijk te maken, welke
groote eischen het snelverkeer per auto
aan de schatkist stelt, eischen, die niet
alleen bestreden worden uit de op
brengst van de wegenbelasting, doch
waarvoor ook meermalen, b.v. bij door
braken en straatverbreeding in de ste
den als anderszins, noodzakelijk gewor
den vanwege het autoverkeer, uit de ge
wone belastingbron moet worden geput.
Het comité wil ook aan andere wijzen
van verkeer de haar toekomende plaats
verzekerd zien en daardoor mede orde
scheppen in den verkeerschaos.
In het comité hebben voorloopig
zitting genomen vier vertegenwoordigers
van de binnenscheepvaart, drie ver
tegenwoordigers van de spoorwegen en
één vertegenwoordiger van de locaal-
spoor- en tramwegen.
DE AARDBEVING IN N.O. CELEBES.
Wij hebben gister reeds kort iets ge
meld over de hevige aardbeving in de
Minahassa.
Uit Menado werd geseind, dat in het
district Tonsea, in de kustplaats Kema,
15 huizen zijn ingestort en te Likoepang
een 30-tal alsmede de passar.
Op de Sangi-eilanden heeft men
slechts een lichten schok gevoeld; alleen
op Siaoe was de schok hevig. Persoon
lijke ongelukken hebben niet plaats ge
had en omtrent gewonden wordt niets
vernomen.
Te Kakas daarentegen is het aantal
gewonden gestegen tot ongeveer hon
derd. De ongelukkigen werden opgeno
men in de pasanggrahan, die herschapen
is in een soort kliniek. Slechts een drie
tal zwaargewonden moest worden over
gebracht naar het hospitaal te Menado.
Hier zijn ook de grootste verliezen ge
leden.
De bevolking van de nabijgelegen ne
gorij Kaweng is gevlucht, hoewel daar
slechts vijf woningen zijn vernield.
In Amoerang zijn 96 woning vernield.
De groote brug aan de Zuidzijde van
Amoerang is ontzet. Het bastion en het
bruggenhoofd zijn gescheurd. Een strook
van de kust tusschen Toempan en Amoe
rang is circa anderhalven meter ver
zonken.
Te Kalawirang zijn 25 woningen ver
nield.
De aardbeving duurde ruim drie mi
nuten.
Ruim 100 Inlandsche woningen te Go-
rontalo, waaronder verscheidene groote
gebouwen zijn als kaartenhuizen inge
stort. De zinkbedekking van de Gouver-
nementspasarloods werd beschadigd.
De Inlandsche kamponghuizen welke
niet instortten, staan scheef. Tot dusver
is vastgesteld, dat drie personen werden
gedoocl, terwijl enkelen zwaar gewond
werden. De beving begon zwak en nam
daarna toe, zoodat men overal gelegen
heid tot vluchten had. Er ontstond een
paniekstemming, vooral in de zaal van
de sociëteit, waar een fancyfair voor het
Chineesche Roodekruis plaats had. De
zaal was stampvol. Er ontstond kortslui
ting en iedereen zocht in de duisternis
een goed heenkomen, waarbij verschei
dene kneuzingen en verwondingen be
kwamen.
De aardbeving in de Minahassa was
heviger dan ooit sedert 1903 werd ge
voeld.
De aardbeving werd ook gevoeld in
Makassar en Ternate.
Zelfs in Ternate zijn enkele huizen
ingestort, terwijl verscheidene steenen
huizen zoo zwaar beschadigd zijn dat zij
onbewoonbaar geworden zijn. Een Inlan
der werd dood onder de puinhoopen
aangetroffen.
Het Kratermeer van Goenoeng Amoe
toonde een hoogere temperatuur.
De minister van waterstaat heeft
ingesteld een bijzondere commissie voor
georganiseerd overleg voor het perso
neel van den Rijkswaterstaatdienst en
van den dienst der Zuiderzeewerken.
Gistermiddag is een wilde staking
uitgebroken in het Enterkamp, waar de
Nijmeegsche werkloozen in de rijkswerk
verschaffing waren opgenomen. Er is on
tevredenheid over de volgens hen slechte
loonregeling, het voor de meesten te
zware werk en de onvoldoende verzor
ging.
MIDDELBURG.
Gisterenavond bracht de mondhar-
monicavereeniging „Crescendo" de aan
gekondigde serenade aan den heer J.
Hanegraaf in verband met diens 40-ja-
rig jubileum als typograaf.
De directeur, de heer Lindenberg,
sprak den jubilaris toe, die hartelijk
dank betuigde voor deze hulde.
Een en ander trok in Nieuw-Middel-
burg veel belangstelling.
Pinkster drie.
Ook Pinkster drie is door mooi lente
weder begunstigd en er is ook van dezen
voor velen vrijen dag, volop geprofiteerd
om er nog eens op uit te trekken, terwijl
het bezoek van de plattelandsjeugd aan
de stad ook weer groot was. Voor velen
van deze was het een buitenkansje, dat
zij achter de muziek, die de stad door
trok konden mede hossen, ook al wisten
zij waarschijnlijk de oorzaak van dit ex-
tratje niet.
Nu wij toch nog iets over de Pink
steren schrijven, zij er bij vermeld, dat
juist Zondag reeds duidelijk is gebleken,
dat de verplichte Zondagssluiting voor
sommige winkeliers een schadepost be-
teekent. De vreemdelingen, die dien dag
hier waren en iets koopen wilden, deden
meermalen pogingen om binnen te ko
men, doch zonder het gewenschte resul
taat.
WALCHEREN.
Gisteren had te Koude kerke
de jaarlijksche ringrijderij plaats. Het
maximum aantal te behalen ringen be
droeg 5.
De uitslag was le prijs J. Reijnierse
Pz. met 32 ringen; 2e J. Koole 27; 3e
J. Stroo 23; 4e W. de Potter 21; 5e J.
Reijnierse Cz., 20; 6e J, Wondergem
19; 7e W. Roelse 17; 8e A. de Lange 16;
9e A. Melis 14; 10e A. Janse 13; lie C.
Koole 13; 12e A. Provoost 11; 13e J. de
Potter 11; 14e W. Koole 10; 15e J. Bras
ser 10; 16e C. Brasser 9; 17e J. Cijvat
8; 18e J. Harthoorn 6; 19e M. Brasser
5; 20e A. de Potter 5; 21e A. Brasser 3;
22e J. Wielemaker 2
De wisselbeker geschonken door den
Burgemeester den heer A. Bakker, J.
Wondergem met 4 van de 6 ringen.
Wisselstuk geschonken door den oud
burgemeester, den heer H. P. baron
van der Borch tot Verwolde, W. Roelse
met 3 van de 6 ringen.
Medaille van den heer L. F. Dert, W.
Roelse met 2 ringen (na kamp)., potle
pel door J. Reijnierse Cz. met 2 ringen
(na kamp).
SCHOUWEN-DUIVELAND.
BURGH. De Pinksterdagen, waarvan
de eerste dag door mild weer wel de
mooiste was, lokten met de verschillende
vervoermiddelen een massa bezoekers
en bezoeksters naar onze omgeving, 't
Vliegveld „Haamstede", dat Zaterdag j.l.
een beduidend aantal K.L.M. passagiers
ontving, het zonnige breede strand van
Westenschouwen, de nog bloeiende late
tulpen en de reeds in bloei komende
Irissen waren de attracties. Voortdurend
heerschte langs straten en wegen een
prettige drukte.
Zaterdag 14 Mei, aldus de N.R.Crt.,
kenmerkte zich door een groote drukte
op de Zeelandluchtlijn van de K. L. M.
ACCAL
T-XAl
I
E. VI EL Hl
De aanleg is niet duur,
Het onderhoud goedkoop;
Men late in ons land
Den ASFALTWEG zijn loop
(Ingez. Med.)
18-V-'32: Dinsdag hoogste 1 u c h
temperatuur 18.8 °C; (66 °F); laagste
10.4 °C (51 °F). Heden 9 h: 15.9 °C; 12
h: 20.9 °C. Geen regen of neerslag.
Hoogste barometerstand alhier 769
mm, laagste 766 mm.
Hoogste barometerstand 771.9 mm te
München; laagste 754.2 mm te Valencia.
Verwachting tot Morgenavond:
Zwakke tot matige W. tot Z. wind,
meest licht tot half bewolkt, weinig of
geen regen, iets warmer.
Zon op: 4 h 02; onder 19 h 51. Licht
op: 20 h 21. Maan op: 18 h 03; onder:
2 h 41. V.M.: 20 Mei.
Hoog- en Laagwaier te VHssinge^
Westkapelle is 28 min. en Dorobu;:
23 min vroeger: Veere 3^ rui' Gïer
(S springtij)
Mei.
Hoogwater. Laagwa-
Wo. 18 11.42 23.57 5.52 18.04
Do. 19 12.26 6.38 18.52
Vr. 20 0.41 13.10 7.24 19.41
Za. 21 1.27 13.56 8.08 20.28
Er werden niet minder dan 48 reizigers
vervoerd.
Een jubileerend notaris op Schouwen
had o.m. al zijn familieleden met 3 extra
vliegtuigen naar het eiland laten komen.
De feestgangers keerden op dezelfde
wijze naar het vasteland terug.
HAAMSTEDE. 2den Pinksterdag werd
op het terrein aan den voet der dui
nen vanwege de zendingsvereenigingen
Haamstede en Burgh een flink bezocht
zendingsfeest gehouden. Een 5-tal spre
kers voerde het woord.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN W. D.
OOSTBURG. De afdeeling „Floralia"
te Oostburg, onderdeel der maatsch. tot
bevordering van Ooft- en Tuinbouw in
het voormalig 4e district van Zeeland
heeft besloten dit jaar eene tentoonstel
ling te houden van bloemen, ooft en
groenten en wel op 3, 4 en 5 September
a.s, Tot bestuurslid is herkozen de heer
ir. I. A. van Cruijningen; de afdeeling
telt thans 101 leden.
AARDENBURG. Dinsdag vergaderden
de stembevoegde ingelanden van den
Isabellapolder benoorden Aardenburg.
De rekening over 1931.'32 werd goed
gekeurd. De ontvangsten bedroegen
8427, de uitgaven 6566. De begroo
ting voor 1932'33 sluit met een bedrag
van 7758. Het dijkgeschot werd vast
gesteld op 5.80 per ha (v.j. 6.50).
Besloten werd dat in het vervolg de
straatslooten op kosten van den polder
zullen worden gedolven.
Tot dijkgraaf werd gekozen de gezwo
rene de heer R. Lannoije in de door
overlijden van den heer M. Buijse ont
stane vacature. De nieuw benoemde
werd eveneens benoemd als afgevaar
digde naar de vergadering van het wa
terschap de Sluis aan de Wielingen.
Als gezworene werd gekozen de heer
J. J. de Muijnck en herkozen de heer A.
E. de Bruyckere.
Het averij schip „Kathe" is nadat
een deel der lading was overgeladen,
na wederinneming naar Antwerpen ver
trokken
Het fanfaregezelschap „Sclielde-
galm" te Hans weert heeft op het
muziekconcours te Capelle bij Antwer
pen twee eerste prijzen en wel' een in,
