provinciale 55e emu a die
Een
nieuwe
lente I
I I
i
UITG.
N.V. DE MIDDELBURGSCHE COURANT
No, 88.
Twee Bladen.
DONDERDAG 14 APRIL 193 2.
Eerste Blad.
175e Jaargang.
Het verscheiden van een
groot Nederlander.
m
STATEN-GENERAAL.
BINNENLAND.
m
ZEELAND,
MIDDELBURG.
WEER EN WIND.
Verwachting tot Morgenavond;
Hoog- en Laagwater te Vlissingea,
Sr
MIDDELBURGSCHE COURANT
Dagblad Abonnementsprijs voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
V8 ®e»t per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regelvoor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
9ij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie 139
Postcheque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10 elke reg«i
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uitdruk
kelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regels opge
nomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" o!
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummer 5 cent
ctw—a
2»ojuist bereikt ons 't waarlijk ontstel
lende bericht, dat hedennacht in het
Roodekruis-Ziekenhuis te 's-Gravenha-
ge is overleden dr. J. Th. de Visser,
minister van Staat, oud-minister van
onderwijs, kunsten en wetenschappen,
voorzitter van den Radioraad.
Dr. de Visser werd eenige dagen ge
leden in het Roode Kruisziekenhuis op
genomen tot het ondergaan van een
operatie. Zijn toestand was daarna zeer
bevredigend en zelfs gisterenavond deed
niets vermoeden, dat het einde zoo na
bij zou zijn. Tijdens den slaap is dr. de
Visser in den afgeloopen nacht echter
heengegaan.
De thans ontslapene werd 9 Februari
1857 te Utrecht geboren. Hij promo
veerde in 1880 aldaar tot doctor in de
theologie en werd ook candidaat in de
rechtswetenschap. Predikant was hij
achtereenvolgens te Leusden, Almelo,
Rotterdam en Amsterdam. Van 1897 tot
1918 was hij lid van de Tweede Kamer.
Van 1918 tot 1925 was dr. de Visser
minister van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen en daarna weder lid van
het parlement, tevens leider van de
Chr. Historische Tweede-Kamerfractie
tot 1929, toen hij aftrad.
Sindsdien was dr. de Visser voorzit
ter van den Radioraad.
Vele doorwrochte werken van zijn
hand zijn in den loop der jaren versche
nen. Nimmer werd tevergeefsch een be
roep op hem gedaan, wanneer algemee-
ne belangen op maatschappelijk, chris
telijk of liefdadig terrein moesten wor
den behartigd.
Dr. de Visser was o.a. commandeur
in de Orde van den Nederlandschen
Leeuw.
Met deze sobere opsomming van zijn
publieken levensloop is de beteekenis
van den thans ontslapene, èn als
mensch, èn als politieke figuur, èn als
Nederlander echter, niet voldoende ge
schetst.
Het mag en moet bij zijn verscheiden
gezegd worden, dat ons vaderland in dr.
De Visser een van zijn betrekkelijk wei
nige waarlijk groote politieke figuren,
een van zijn beste en nobelste zonen
verliest. Want hoewel De Visser tot de
Christelijk-Historische partij behoorde,
en daarin stellig door de besten als pri
mus inter pares beschouwd zal zijn ge
worden, toch strekt zijn beteekenis zich
verre boven de partijgrenzen uit. Of hij
een goed Chr.-Historisch politicus was
wij vermoeden, van wel, maar het
ligt buiten onze bemoeienis daarvan te
getuigen, buiten onze bevoegdheid daar
over te oordeelen. Dat hij een goed va
derlander was, een mensch van edele
inborst, onkreukbare eerlijkheid, hooge
plichtsopvatting dus een ster van de
eerste grootteklasse aan ons politiek en
ons Nederlandsche publieke gewelf, dat
zij hier echter wel en met overtuiging
uitgesproken.
De Visser was een bij uitstek natio
nale figuur. Wanneer er zich in den
lande iets voordeed, waarbij de politiek
terugtrad en van noode was de man, die
het complex van goede menschelijke
eigenschappen, waarvoor een ieder re
spect heeft, in zich vereenigde een
man van onbetwistbaar gezag, die zich
boven de partijen kon stellen, die door
rechts en links als volstrekt betrouw
baar en eerlijk, als onbe-invloedbaar,
als hoog en sterk van karakter en warm
van hart werd beschouwd dan zocht
men nieb dan kwam vanzelf de naam:
dr. De Visser naar boven.
Eh of het nu gold een voorrede tot
een boek, dat op deze wijze zijn alge-
meen-Nederlandsch karakter wilde be
wijzen; het presideeren van 'n eereraad,
bij welks uitspraak zelfs de verbitterd-
ste tegenstanders zich zouden moeten
neerleggen, of het voorzitterschap van
zoo'n lastig lichaam als den Radioraad
men zocht dr. De Visser en vond hem
bereid, naar de mate van zijn krachten
en met zijn groote gaven van geest en
gemoed te dienen de publieke zaak.
Ook Zeeland heeft zich in De Visser's
belangstelling mogen verheugen; dik
werf trad hij voor Zeeuwsche belangen
op en de tot standkoming van b.v. de
R.H.B.S. te Oostburg, zulk een belang
voor ons IVe district, is voor een groot
deel aan hem te danken. Menigmaal
ook heeft zijn herderlijk woord van
Zeeuwschen kansel geklonken.
Nederland buigt in droefenis het
hoofd aan de baar van zijn grooten zoon,
den edelen mensch, den staatsman van
gezag.
In onze politieke historie van na den
wereldoorlog zal zijn naam blijven
voortleven, met eere en in eerbiedige
nagedachtenis aan den man, die boven
al was: Nederlander.
TWEEDE KAMER.
Wetsontwerp Ebels.
Bij de voorgezette behandeling van het
wetsontwerp-Ebels inzake bijzondere
maatregelen t. a. v. loopende pachtcon-
tracten had de heer Ebels weinig
moeite zijn voorstel te verdedigen.
De minister van justitie mr. Donner
acht stappen op gebied van burgerlijk
recht bij crisisaanglegenheden eerst in
de laatste plaats toelaatbaar. Op de han
deling der regeering t. a. v. dit voorstel
kan hij niet vooruitloopen. Zij neemt ech
ter de uiterste reserve in acht.
Art. gew. behandeling.
De aanvrage tot pachtver-
mindering.
Ingediend is een amendement-Beumer
op art. 2 om aanvraag tot pachtvermin-
dering te binden aan een periode van 14
dagen nadat een pachttermijn is verval
len, alsmede om hangende het verzoek
pachtbetaling tot de helft van den ter
mijn op te schorten.
Voorts een amendement-Fleskens om
de wet niet alleen te doen gelden voor
pachters, aangegaan vóór 1 Jan. 1932.
Dan een amendement-Goseling om
pachtvermindering te doen vragen vóór
of op den dag waarop een termijn ver
valt, alsmede een om beter rekening te
houden met de rechten van derden.
Alsnog een amendement-Rutgers van
Rozenburg dat een pachter minstens vier
weken vóór beëindiging van een termijn
eventueele pachtvermindering moet aan
vragen.
Hiervan werd het eerste amendement-
Beumer door den voorsteller overgeno
men. De overigen werden ontraden, en
dan ook ten deele ingetrokken.
DE GIRO EN DE CRISIS.
Uit de maandelijksche staten van den
Post-, Chèque- en Girodienst blijkt wel,
dan ondanks de ongunst der tijden, het
aantal rekening houders blijft toenemen,
ja zelfs, dat het accres grooter is dan
in vorige jaren. Sinds 1 Januari j.l. bijv.
is het aantal rekeninghouders met rond
6000 vermeerderd.
Ook het aantal via den Girodienst
loopende transacties is nog steeds in
stijgende lijn. Over de eerste drie maan
den van dit jaar was het gemiddelde
aantal handelingen per dag 17.000 hoo-
ger, dan over de correspondeerende
periode van 1931.
Vooral het aantal kleinere betalingen
neemt sterk toe, zooals bijv. voor be
lastingen, gas, licht, waterleiding e.d.
De groote bedragen, zooals bijv. de
transacties voor handel en industrie,
zijn echter teruggeloopen. Duidelijk is
hierbij merkbaar, de invloed van de sta
king in Twente en de gevolgen van con-
tingenteering en andere tariefmaatrege
len in verband met de crisis genomen.
Speciaal de transacties met het buiten
land hebben hiervan een nadeeligen in
vloed ondervonden.
Toch is het aantal giro's naar het bui
tenland toegenomen, aangezien in ver
band met valuta-moeilijkheden, de ver
zending per giro tegenwoordig de een
voudigste wijze van transfer is. Hier
door beloopt, op dit bedrijf met een
jaaromzet van circa 12'milliard, het aan
tal buitenlandsche transacties per dag
soms meer dan een ton gouds.
Het totaal aantal transacties over
Maart heeft bedragen 4.268.106, of bijna
400.000 meer dan over Maart 1931. Het
bedrag der stortingen is echter terug
geloopen van 110.000.000 in Maart 1931
tot circa 104.000.000 over Maart 1932,
Het bedrag der chèques is door de toe
neming van het giroverkeer ongeveer
gelijk gebleven.
Zet een wacht voor uwe lippen, be
hoed de deur van uw mond, opdat
geen onbedachtzaam woord u ont-
glippe.
WIJZIGING VAN DE POSTSPAAR
BANKWET.
Ingediend is een wetsontwerp tot wij
ziging van de Postspaarbankwet.
Tengevolge van de huidige crisis
vloeien naar de Rijkspostspaarbank vele
millioenen, welke niet kunnen worden
beschouwd als spaargelden, waarvoor de
Bank in de eerste plaats bestemd is.
In verband daarmede moet rekening
worden gehouden met de mogelijkheid,
dat bij verandering van de conjunctuur
een groot deel van deze kapitalen bin
nen korten tijd zal worden teruggeno
men. Aan de liquiditeit der Bank moet
dan ook thans bijzondere aandacht wor
den geschonken en daarnevens moet ge
zorgd worden, dat de fondsen, waarin
het kapitaal der Bank is belegd, zoo
veel mogelijk bij de Nederlandsche Bank
beleenbaar zijn. Deze beleenbaarheid
laat thans te wenschen over, omdat de
circulatiebank in verband met de bepa
lingen van haar octrooi geen Nederland
sche staatsschuld in beleening mag aan
nemen van den Staat zelf.
Door de Rijkspostspaarbank tot een
zelfstandigen rechtspersoon te maken,
wordt dit wettelijk bezwaar tegen be
leenbaarheid van Staatsfondsen opge
heven. Het ontwerp beoogt de rechts
persoonlijkheid uitdrukkelijk in art. 1
der Postspaarbankwet vast te leggen.
Het toekennen dezer rechtspersoon
lijkheid maakt het noodig de wet ook op
enkele andere punten te wijzen of aan
te vullen.
DE NED. VEREENIGING VAN HUIS
VROUWEN,
De Ned. Vereeniging van Huisvrouwen
die Dinsdag te Hilversum vergaderde
heeft een voorstel van de afdeeling Eind
hoven aangenomen om er bij den mi
nister van Arbeid, H. en N. op aan te
dringen maatregelen te nemen waardoor
bevorderd wordt dat artikelen van bui-
tenlandschen oorsprong voorzien worden
van een vermelding van het land van
herkomst.
Leerboeken H. B. S. en
Gymnasia.
De vergadering nam een motie van 't
hoofdbestuur aan, waarin zij, overwe
gende, dat de opvoeding der kinderen
van vele ouders groote offers vergt, niet
het minste in deze crisisjaren, gehoord
de besprekingen omtrent de groote kos
ten, die o. a. het aanschaffen der boe
ken voor het volgen der lessen aan H.
B. S. en Gymnasia telken jare voor ve
len met zich brengt, in verband met den
eisch, die gesteld wordt omtrent het
steeds hebben van den laatsten druk der
boeken en van meening, dat hierop in
onderling overleg tusschen ouders en
leerkrachten wellicht zou vallen te be
zuinigen, het hoofdbestuur opdraagt,
zich met de organisaties der leerkrach
ten in verbinding te stellen.
DE TOESTAND IN DE SCHEEP
VAART.
In de gisteren gehouden vergadering
van aandeelhouders van de Kon. Ncd
Stoomvaart Maatschappij heeft de heer
E. Heldring o.m. medegedeeld, dat bulp
van den Staat aan de Nederlandschle
reederijen in het algemeen in onderzoek
is
NEDERLAND EN BELGIE,
Dinervergadering Kanalencomité-
Breda.
In hotel De Kroon te Breda was
Woensdagmiddag te 1 uur door het Ka-
naalcomité-Breda een dinervergadering
belegd met tweeledig doel: de beteeke
nis van het opgeven door onzen minister
van buitenlandsche zaken van de voor
Nederland en speciaal voor Brabant on
aanvaardbare voorloopige overeen
komst met België t. a. v. een nieuwe
Schelde-Rijnverbinding te onderlijnen,
en voorts, om thans de tweede faze van
de actie in te zetten, de actie om te ko
men tot een spoedige invoering door
Nederland, op eigen kosten en zonder
inmenging van eenige buitenlandsche
mogendheid van het kanaal van Dintel-
sas tot Bath volgens het plan van ir. E.
van Konijnenburg.
Tafel voorzitter was de heer Alph. van
Iersel, directeur der Kwattafabrieken,
die meende dat de algemeene activiteit
hierop gericht moet zijn, dat Nederland
op loyale wijze zijn toezegging vervult
door de uitvoering op eigen kosten van
het Eendrachtskanaal van ir. Van Konij
nenburg, waarmee aan België gegeven
wordt meer dan het vóór 1918 in stout
ste droomen ooit durfde verwachten, het
Eendrachtskanaal van Konijnenburg, uit
mondend bij Bath in open Schelde, laag
peil, dat tegelijk Nederlandsche belan
gen dient, Brabant niet afsnoert van de
zeeverbinding, de afwaterings- en wa-
tervoorzieningsbelangen van West-Bra
bant in hooge mate ten goede komt en
waarmee ook Rotterdam zich als uiter
ste concessie vereenigen kan.
De forsche beweging tegen het Bee-
laertsplan moet worden voortgezet.
Tot de woordvoerders hoorden o.a.
prof. De Savornin Lohman, N. J. Mus-
sert uit Utrecht, het Tweede Kamerlid
dr. Moller.
Prof. Gerritson zeide, dat wij moeten
vasthouden aan het verdrag van 1839,
Nederland heeft het recht op de tus-
schenwateren, indien een nieuwe vaar
weg wordt noodig geacht, eenzijdig en
zelfstandig een nieuwen vaarweg aan te
wijzen. Daar ligt de sleutel van Neder
lands positie en van de goede oplossing.
Wij moeten thans zelfstandig handelen.
Dr. van der Poel, hoofdredacteur van
het Dagblad van N. Brabant, zeide o.a.
dat onze kanaalplannen uitgevoerd moe
ten worden: le. om ons eigen welzijn,
omdat Brabant het noodig heeft om zijn
zedelijk, zijn mooie karakter te kunnen
handhaven, om de materieele noodwen
digheden van zijn steeds toenemende
bevolking, opdat ons volk niet naar de
grootsteden of naar het buitenland ge
dreven wordt; 2e. omdat wij een g o e-
d e verstandhouding met België wen
schen, en 3e. omdat Brabant een goed
deel van Nederland wil zijn en blijven.
Een telegram van hulde werd gericht
tot oud-minister ir. Bongaerts.
Zooals de warme schutblaadjes het leven
der knoppen aan boom en struik tegen
kou en wind beschermen, vrijwaart
„Zij"-Crême het ontwakende leven in
Uw huid tegen de nukken van den gril-
ligen voorjaarstijd.
In prijzen van 203045 en 75 cent.
(Ingez. Med.)
Hulp bij Verkeers-ongelukken.
De Provinciale Vertegenwoordiger
van den Kon. Nat. Bond „Het Oranje
Kruis" meldt ons: dat heden een aan
vang werd gemaakt met de uitzetting van
Eerste Hulpmeldingposten en Telefoon
posten voor de organisatie van Eerste
Hulp bij Verkeersongevallen in onze
provincie. In het grootste gedeelte van
Zuid-Beveland treedt de organisatie
nu in werking. De voorname verkeers
weg Bergen op ZoomMiddelburg in de
eerste plaats is voorzien van Melding
en Telefoonposten, van waaruit bij voor
komende ongevallen telefonisch medi
sche hulp en andere hulp ingeroepen
kan worden binen den kortst mogelijken
tijd.
Op verschillende posten zijn verband-
trommels geplaatst.
Door deze maatregelen meent het
„Oranje Kruis" op de meest doelmatige
wijze snelle hulpverleening bij verkeers
ongevallen te kunnen bevorderen.
Op 12 April vierde de afdeeling
Middelburg van den N. C. V. B. haar 10-
jarig bestaan in de gezellig versierde
zaal van St. Joris. Na een kort openings
woord van de Presidente en de gebrui
kelijke verslagen van de secretaresse
en penningrneesteresse, hield Mevrouw
Brouwer, als voorzitster der feestcom
missie eene zeer toepasselijke feestrede.
Aan 't einde van haar toespraak bood
spr. twee fraaie boekwerken aan, aan
de presidente en de penningmeesteres-
se, die beiden gedurende 10 jaren hare
werkzaamheden met groote toewijding
hadden betracht. Mevr. Rauws, die als
afgevaardigde van het hoofdbestuur naar
Middelburg was overgekomen, sprak de
afdeeling zeer hartelijk toe. Het is voor
de afdeeling Middelburg een reden van
groote blijdschap, dat mevrouw Rauws
de reis naar Zeeland heeft willen onder
nemen. Ook de leden van de afdeeling
Goes en Vlissingen spraken woorden van
gelukwenschen. De feestcommissie had
14-rV-'32,: Woensdag hoogste lucht
temperatuur 8.4 °C; (47 °F); laagste 4.®
°C (39 °F). Heden 9 h: 5.6 °C; 12 h:
8.8. °C. 1.5 mm regen. Hoogste baro
meterstand ja 1 h i e r 773 mm, laagste
765 mm.
Hoogste barometerstand 772.0 mm te
La Coruna; laagste 745.2 mm te V. Ma-
noer.
Matige tot krachtige Z,W. tot W, ai
N.W, wind, zwaar bewolkt tot betrok
ken met tijdelijk opklaring, nu en da*
regen, veel zachter des nachts, overdag
waarschijnlijk iets kouder.
Zon op: 5 h 06; onder 18 h 55. Licht
op: 19 h 25. Maan op: 10 h 07; onder: 2
h 51. E.K. 14 April.
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later
(S pp springtij).
April.
Hoogwater. Laagwate;
Do. 14 6.43 19.11 0.28 13.03
Vr. 15 8.03 20.38 1.41 14.24
Za, 16 9.29 22.07 3.17 16.01
Zo. 17 10.48 23.06 4.38 17.06
(fasw»a«er«»A.
voor een uitgebreid program gezorgd,
zoodat de avond zeer zeker geslaagd mag
heeten en alle medewerkenden aan
voordrachten, tableau en muziek den
dank van alle leden ten zeerste hebben
verdiend.
Etalageveilichting,
„Handelsbelang" had gisteravond zijn
leden in de groote zaal van „St. Joris
een lezing en demonstratie-avond over
etalageverlichting, door den heer S. Sel-
lenraad van de N.V. Philips!abrieken te
Eindhoven, aangeboden.
Na een kort woord van welkom en
inleiding van den voorzitter, den heer
L, A. Stofkoper; welkom behalve aan
den spreker, ook aan den vertegenwoor
diger van de Kamer van Koophandel
voor de Zeeuwsche eilanden, aan het
Middelburgsche departement van de
Maatschappij van Nijverheid en Handel,
aan den directeur van gemeentewerken
en aan de vertegenwoordigers der zus
terverenigingen, zeide de heer Sellen-
raad dat hem plannen ter core waren ge-
men voor de a.s. winkelweek. Voor n
winkelweek moet een winkelier zich
afvragen: wat word ik daar beter van?
Want 'n winkelweek beoogt te komen
tot grooteren verkoop, en het koopen
is niet meer als 20 a 30 jaar geleden.
Doch inderdaad kunnen de winkeliers
door de winkelweek vooruit gaan. Maar
dan moet men trachten het publiek te
overtuigen dat men hier het beste kan
krijgen tegen den billijksten prijs. Die
toch is niet makkelijk. Velen zijn huive
rig om inkoopen te doen, ook, die 't wèl
zouden kunnen. Dus men moet de men-
schen tot koopen brengen. En daartoe
moet de etalage a. h. w. het tooneel van
de zaak, zoo aanlokkelijk mogelijk wor
den gemaakt, En nu kan dit door een
nieuw soort verlichting, de decoratieve
etalageverlichting. Dit is dus iets anders
dan de nuttigheidsverlichting. Het is a.
h. w. versieringslicht, als in de huiska
mer (schemerlampen). En deze verlich
ting is fraai, makkelijk aan te brengen
en goedkoop, zich aanpassend bij de
nooden van den tijd.
Van dat decoratieve licht zagen we
vele zeer mooie voorbeelden gedemon
streerd. Het voornaamste materiaal is
al heel eenvoudig: transparant papier,
n.l. cellulose pakpapier. Daarvan is met
gloeilampjes er achter, door teere tinten,
eigenlijk van alles te maken, naar ieders
smaak, naar ieders karakter van etalage
ook,
We zagen dan geestig gevonden
bloemvormen, een veel-kleurige (zacht
in elkaar overvloeiende) lichtzuil, een
podium van 4 cylinders, een waaiervor
mig figuur van gerimpeld papier, zeer
geschikt voor zijkanten. Alles zeer sim
pel in opzet en uitvoering. En juist door
de groote verscheidenheid, voor ieder
geschikt.
In de pauze werd van de gelegenheid
tot nadere bezichtiging druk gebruik ge
maakt.
Daarna: de Philips gloeilampenfilm;
even een impressie van de massaliteit
dezer groot-industrie; dan de opbouw
van het lampje, zooals dat thans vrijwel
overal brandt; van buiten (het glasbla-
1
