IJrotiittciale .Zeeuws che
No, 79.
Twee Bladen.
MAANDAG 4 APRIL 193 2.
Eerste Blad,
175e Jaargang,
BINNENLAND.
ZEELAND.
Kort Zeeuwsch Nieuws.
WEER EN WIND.
KERKNIEUWS.
MIDDELBURGSCHE COURANT
Dagblad Abonnementsprijs voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
f 2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
Ï8 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regelvoor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bsj abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITG.N.V. DE MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie 139
Postcheque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels f 2.10 elke regel
meer 30 cent, In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uitdruk"
kelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regels opge
nomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" o 1
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummer 5 cent.
Bsaas
DE NEDERLANDSCHE BANK.
Aan het V. V. der Tweede Kamer
over het wetsontwerp tot dekking van
het verlies van de Nederlandsche Bank,
geleden in het boekjaar 1 April 1931
31 Maart 1932 herinneren verscheidene
leden aan de twee tegenstrijdige commu
niqué'! op 27 September en 29 Novem
ber 1931 door de Nederlandsche Bank
uitgegeven. In het eerste werd o.m. het
volgende gezegd: „Wij hebben op grond
van besprekingen, nog zeer onlangs met
de Bank of England gehouden, en ge
zien het bijzonder karakter van ons pon-
denbezit. als goudwisselportefeuille van
een circulatiebank, alle reden om aan te
nemen, dat voor ons in de toekomst
geen verlies op dit bezit is te duchten".
In het tweede daarentegen werd er
kend, dat de veronderstelling, waarop
het eerste communiqué rustte, onjuist ge
bleken was. Is zoo werd algemeen
gevraagd door de Bank of England
inderdaad eenige toezegging gedaan, of
was de veronderstelling in de mede-
deeling van 27 September geheel uit de
lucht gegrepen?
Zoolang hieromtrent de waarheid niet
wordt meegedeeld, doen allerlei geruch
ten de ronde, die worden geloofd, omdat
zij onweersproken blijven. Zoo wordt
verzekerd, dat de directie van de Bank
of Engeland niet alleen mondeling zou
hebben verklaard, dat de Nederlandsche
Bank geen verlies zou lijden op haar pon-
denbezit, maar dat deze verklaring ook
op schrift gesteld zou zijn en dat de
Bank of England door officieele tus-
schenkomst zou hebben getracht dit stuk
wederom in haar bezit te krijgen. Gaar
ne zou men weten, wat van dit alles
waar is.
Gevraagd is ook of de directie der
Nederlandsche Bank geen aanwijzingen
heeft bespeurd, waaruit blijken kan
welke gevaren aan haar pondenbezit
waren verbonden.
Sommige leden meenden, dat dit
wetsontwerp niet kan worden behan
deld los van het contract tusscben de
Bank en Ned. Indië, dat naar hun oor
deel nog wettelijke goedkeuring noodig
heeft om effect te sorteeren.
Veie leden achten een herziening
vooral noodzakelijk t.a.v. de regeling,
die een directie en commissie recht
geeft op een winstaandeel.
Andere leden achtten het niet on
juist, dat directie en commissarissen
eenig geldelijk belang hebben bij de uit
komsten van het bedrijf.
Verscheidene leden- meenden, dat de
door de Ned. Bank gevoerde politiek
alles bijeengenomen, niet nadeelig ge
bleken is.
Verscheidene l'eden vroegen, of het
niet veel beter was indien de Staat een
voudig de helft van het verlies, dat na
afschrijving uit de winst van dit jaar
en uit de reserves overblijft voor zijn
rekening nam. De andere helft, groot
ongeveer 10 millioen, zou dan door
de Bank zelf gedragen moeten worden.
Zij zou dan haar aandeelen-kapitaal tot
op de helft moeten afschrijven en
nieuw- aandeelenkapitaal moeten emit-
teeren.
HET TEXTIELCONFLICT.
In het textielconflict is de oplossing
in zooverre nader gebracht, dat 't in de
beide ledenvergaderingen van „De Een
dracht" wel niet tot een stemming kwam,
maar wel een algemeene werkhervatting
mag worden aangenomen.
In Neede en Borne was bij acclamatie
besloten de staking op te heffen, te Los
ser geschiedde dit met groote meerder
heid van stemmen.
In deze vergaderingen werd de wre
vel geuit tegen het optreden der christe
lijke en r.k. organisaties, die door hun
houding dit einde der staking hebben
veroorzaakt, terwijl daarnaast tegen het
hoofdbestuur der eigen organisatie
klachten over diens optreden tot uiting
kwamen.
Het hoofdbestuur van „De Eendracht"
had op alle vergaderingen het stand
punt verdedigd om gezien de omstan
digheden niet alleen den strijd voort te
zetten.
Toen de Zaterdagmiddag gehouden
vergadering reeds gesloten was hebben
opgeschoten jongens een hevig tumult
veroorzaakt. Er werd met stoelen ge
gooid over het tooneel. Later zijn eenige
hoofdbestuursleden van „De Eendracht"
op straat lastig gevallen. De voorzitter,
de heer Rengeling, kreeg zelfs een klap
op zïfn hoofd.
DE STEUN AAN DE SUIKER
BIETENTEELT.
De commissie inzake steun aan de
suikerbietenteelt deelt in verband met
den naderenden zaaitijd het volgende
mee:
Zooals vroeger reeds is vermeld, kon
aan alle vóór 20 Maart j.l. ingediende
aanvragen worden voldaan. Ook om
trent de aanvragen, welke na 20 Maart
j.l. zijn ingekomen en welke betrekking
hebben op vroege teelt, heeft de com
missie een gunstige beslissing genomen,
omtrent aanvragen na 20 Maart j.l. inge
komen, betrekking hebbende op nieuwe
teelt, is een beslissing genomen, die aan
belanghebbenden rechtstreeks binnen
eenige dagen zal worden medegedeeld.
De toewijzing van deze aanvra
gen zal slechts voor een gedeelte kun
nen geschieden. Alle op 1 April nog niet
ingekomen aanvragen kunnen niet meer
in behandeling worden genomen.
NEDERLAND EXPRESS.
De speciale trein met post en passa
giers in aansluiting op het motorschip
Christiaan Huygens zal Dinsdagmorgen
5 April om 10 u. 20 van Genua vertrek
ken. Aankomst 6 April om 7 u. 5 te
Zevenaar, 7 u. 57 te Arnhem, 8 u. 48
te Utrecht, 9 u. 49 in Den Haag (S.S.),
9 u. 36 te Amsterdam (W.P.), 9 u. 51
te Amsterdam (C.S.) en 10 u. 1 te Rot
terdam (Maas).
NEDERLAND EN BELGIE.
Het antwoord van minister Beelaerts
van Blokland over de Nederlandsch-
Belgische onderhandelingen, die in de
Nederlandsche Eerste Kamer ter spra
ke zijn geweest, heeft, naar de Brus-
selsche corresp. in sommige Belgische
kringen, waar men zich den laatsten
tijd met de hoop op een spoedige rege
ling van de Nederlandsch-Belgische ka
naalvraagstukken meende te mogen vlei
en, heel wat ontgoocheling teweeg ge
bracht. Deze ontgoocheling bleek voor
al sterk te zijn te Gent, waar men se
dert eenigen tijd niet meer aandrong op
het voeren van aparte onderhandelingen
met Nederland betreffende het bou
wen van een nieuwe zee
sluis te Terneuzen, daar imen
verwachtte, dat deze kwestie na ihet
bereiken van een principieel accoord
over het kanaalvraagstuk tusschen Brus
sel en Den Haag automatisch haar be
slag zou hebben gekregen.
De burgemeester van Gent heeft Za
terdag tot de vertegenwoordigers der
plaatselijke pers gezegd, te willen ho
pen, dat de Belgische regeering bij de
aanstaande onderhandelingen over een
handelsverdrag met Nederland en een
progressieve regeling van de nog han
gende punten de kwestie van het regime
van het kanaal van Terneuzen en het
bouwen van een nieuwe zeesluis aldaar
op het voorste plan zou brengen. Stap
pen in dien zin zullen de volgende week
bij de regeering te Brussel worden ge
daan, daar de stad Gent het dringende
vraagstuk der zeesluis desnoods los van
de andere Nederlandsch-Belgische kwes
tie wil zien behandeld en tot een goed
eind gebracht.
Bij Kon. besluit is met ingang van
1 April 1.1. benoemd tot inspecteur van
de volksgezondheid bij den dienst, welke
in het'bijzonder is belast met de hand
having van de wettelijke bepalingen be
treffende besmettelijke ziekten, dr. G. D,
Hemmes, arts, te Utrecht, aan wien als
ambtsgebied zijn aangewezen de provin
ciën Zuidholland en Zeeland.
Het postvliegtuig „De Duif" is Zon
dagmiddag vlot op Schiphol geland.
i Naar de Nieuwe Dag verneemt,
hebben B. en W. van Den Haag aan den
ideënwedstrijd voor den bouw van 't
stadhuis, medegedeeld, dat zij in af
wachting van nadere berichten van den
Minister van Defensie de opdracht
voor 't maken van voorloopige plannen
voorshands hebben opgeschort.
Aan ongeveer twintig der oudste
arbeiders en employés in dienst van
het Kroondomein en staldepartement te
H e t L o o is naar De Nieuwe Dag
meldt aangezegd dat zij met 1 Mei a.s
hun dienst met pensioen moeten verla
ten.
Ook voor de verschillende plaat
sen op de Veluwe zijn cotaité's van ac
tie gevormd tegen een Moerdijk- of een
pseudo MoerdijkkanaaT.
Groote daden blijven in het duis
ter, als zij den zanger ontberen.
Pindarus.
De gemeente B e e r it a verkeert op
het oogenblik in financieele moeilijkhe
den. Behalve verschillende andere nood
zakelijke uitgaven konden ook de sala
rissen van het geméentepersoneel niet
worden uitgekeerd. Verschillende pog.n-
gen om kasgeld te krijgen bleven zon
der resultaat. Het rijk vond .geen (er-
men aanwezig in te grijpen.
Bij Kon. besluit is het vice-con-
sulaat 'der Nederlanden te Arendal en
te Hammerfest (Noorwegen) opgeheven;
is de heer H. M. Hellsfröm erkend len
toegelaten als consul-generaal van Fin
land te 's-Gravenhage.
MIDDELBURG.
Zaterdagavond werd door de Man
doline- en Tooneelvereeniging „Apollo"
een uitvoering gegeven in het Schutters
hof. De tweede in dit winterseizoen. Dat
de zaal niet zoo goed bezet was als an
ders het geval is, zal zeker wel andere
oorzaken hebben dan de mindere waar
deering voor hetgeen geboden werd.
De muziek, die voorheen het middel
punt vormde van den avond als deze, is
in den loop der jaren een bescheidener
plaats toebedeeld geworden en heeft
plaats gemaakt voor de prestaties van de
tooneelafdeeling. Zoo ook nu. Het pro
gramma werd geopend met een aardige
marsch „Sympathie" van H. v. d. Bo-
gert en werd verder op een vlotte wijze
afgewerkt. Van de achttal gespeelde
nummers viel „Ciel de Seviele" en Le
Festin des Dieux zeer in den smaak. Er
was dankbaar applaus-
Na de pauze werd de Duitsche klucht
„Jan Ongeluk" ten tooneele gebracht. De
malle situaties en goed gespeelde scènes
misten hun uitwerking op het publiek
niet. De gulle lach die telkens opnieuw
door de zaal klonk, was het bewijs daar
van.
Toen na afloop plaats werd ingeruimd
voor de Jesayesband, zijn velen nog ge
bleven om met een geanimeerd bal de
ze uitvoering te besluiten.
WALCHEREN.
OOSTKAPELLE. Vrijdag werden uit
gedeeld de door de Vrpu wenn a ai var eeini-
ging in dezen winter vervaardigde kl'ee-
dingstukken waar onder een Volledig uit
geruste 'luiermand. 24 behoeftige ge
zinnen alhier en de vereeniging „Kin-
derzorg" te [Middelburg profiteerden
hiervan.
SCHOUWEN-DUIVELAND,
WESTELIJK SCHOUWEN. Niette
genstaande de vele .koude dagen en de
vrij late- en strenge vorst, komen de
Narcissenvelden onder de gemeenten
Haamstede en Burgh reeds in vollen
bloei. Ook de tulpen beginnen werking
te vertoonen.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN W. D.
Het 50-jarig jubileum der rijkskweek
school.
OOSTBURG. Had onlangs op 18 Maart
alhier de herdenking plaats van het 50-
jarig bestaan der Rijksnormaallessen met
aansluitend Rijkskweekschool, op 31
Maart j.l. kwamen in de Beurs bijeen
oud-leeraren en oud-leerlingen, de laat
sten als réunisten, om met de tegenwoor
dige leeraren en tal van genoodigden
nog eens de dagen in herinnering te
brengen, die zij aan deze' onderwijsin
richting hebben doorgebracht. Ruim 150
réunisten waren aanwezig met echtge-
nooten, schooltoezicht enz.
Het gemeentebestuur had de attentie
om van het beursgebouw de gemeente-
vlag te doen uithangen.
's Namiddags 2 uur kwam men bijeen;
wat een drukte, welk een gezellige sfeer!
Door den oud-directeur der rijksnor
maallessen, den heer Tj. F. v a n der
W e r f f, werd de bijeenkomst geopend
met een woord van welkom aan den
heer Van de Weijer, inspecteur van het
L. O. te Terneuzen, den oud-inspecteur
Eringa, vroeger districtsschoolopziener
te Middelburg, het gemeentebestuur van
Oostburg, de leeraren aan R. K. S. en
die van de R. H, B. S. te Oostburg etc.
Deze spreker gaf een historisch over
zicht van de school.
Van 1882 tot 1894 was diredteur de
heer Bevelander Schoo uit Groede, van
1894 tot 1908 de heer P. Barentsen van
Schoondijke, van 1908 tot 1924 de spre
ker (de heer v. d. Werff) en van dat
oogenblik, toen de school omgezet werd
in kweekschool, de heer J. van der
Worp. Van 1882 tot 1924 bezochten pl.m
600 leerlingen de school, waarvan 277 de
akte voor onderwijzer verwierven. De
jaren 1884 (eerste examen) tot 1894 le
verden 34 onderwijzers (essen); de pe
riode 1894—1908, 117, en de jaren 1908
1924: 126; bij de examens in de twee
de periode slaagden er 76 lA pet., in de
derde was dit 90 pet. Vrouwelijke hand
werken en de gymnastiek (vak J) gaven
in de laatste periode resp. 96 pet. en 94
pet. geslaagden.
In 1910 werden de normaallessen tot
een inrichting van den eersten rang be
vorderd. Algebra, meetkunde, algem. ge
schiedenis en Fransch werden aan het
programma toegevoegd. Twee gevoelige
verliezen aan leerlingen leden de nor
maallessen; het eerste in de oorlogsja
ren toen pl.m. 2(J leerlingen bij de pos
terijen werden geplaatst; het tweede bij
de opening der R.H.B.S. in 1920, toen
dit de normaallessen weer 20 leerlingen
kostte. Verder had spr. het over de ver
houding der onderwijzers onderling, die
van onderwijzers tot leerlingen en ten
slotte die der leerlingen onder elkaar;
het laatste vond zijn uitdrukking in een
levendig en prettig vereenigingsleven.
Nog haalde hij eenige aardige episodes
uit het vroegere schoolleven der nor
maallessen op, die de zaal deden daveren
van den lach. Hij eindigde met een her
innering aan het oud, thans verdwenen
schoolgebouw. Een daverend applaus
was het antwoord op deze rede.
Na den heer Van der Werff voerde de
heer Van der Worp, de directeur
der R. K, S., het woord, die een terug
blik wijdde aan de oprichting de tegen
woordige kweekschool en de opening
daarvan op 2 Mei 1924; spr. behandelde
verder de wijze waarop thans het on
derricht wordt gegeven en wat het ide
aal der opvoeders thans is. Hij mocht
met voldoening wijzen op de zeer gun'
stige resultaten die bereikt zijn. De bur
gemeester bracht de gelukwenschen
van het gemeentebestuur over.
De inspecteur, de heer Van de
W e ij e r hield een geestige speech en
wenschte den heer Van der Werff van
harte geluk, dat hij dit feest mocht mee
maken.
De heer Eringa getuigde van zijn
aangename herinnering aan zijne werk
zaamheid alhier en bracht de groeten
over van den heer Rijkse, destijds lee-
raar en onder-directeur, maar thans door
ernstige ongesteldheid aan het ziekbed
gekluisterd. Besloten werd een telegram
aan den heer Rijkse te zenden met den
wensch voor spoedige beterschap. Ten
slotte deed de heer Den Toom met eeni
ge grappige herinneringen de vroolijk-
heid opnieuw oplaaien.
Na een slotwoord van den heer Van
der Werff werd de thee aangeboden.
Vervolgens werden de aanwezigen uit
genoodigd de Kweekschool te gaan be
zichtigen, terwijl een groot deel zich
tegen een uur of zes aan een diner in het
hotel Stamperius vereenigde.
's Avonds werd aan de réunisten door
de Kweekschoolvereeniging in de Beurs
een uitvoering aangeboden, waar het
grootste deel van het op 18 Maart j.l.
gegeven programma nog eens werd op
gevoerd en met daverend succes.
Zaterdagavond gaf de m'ondo.ugfel!-
öluib Excelsior dir. de heer G Labruijjère
te O. en W. Soufourg een jqped' "(ge
slaagde muziek u i tvo er ing. De hiee,r C.
RiekweT gaf eenige solo's op een ac
cordeon.
E :n paar leuke tooneelstukjes brach
ten een aangename afwisseling.
Te Westkapelle zijn momen
teel ingeschreven 119 werkloozen, wat
sinds het begin van Maart een verminde
ring is van 58, toen het aantal 177 be
droeg.
Na een rede die de (heer A. de
Lange uit Goes Vrijdagavond voor een
goed bezochte vergadering te Oud e-
lande uitsprak, is aldaar een .ifdee-
ling van den Ned. Csr. Landarbeiders-
bond opgericht.
Vrijdagavond gaf de tooneelvereeni
ging „Kunst naar Kracht" van Hein-
kenszand voor de tweede maal te W o 1-
faartsdijk een uitvoering in dit sei-
4-IV-'32 Zaterdag en Zondag hoogste
luchttemperatuur 10.4 °C; (51 °F);
laagste 4.0 (39 ?F). Heden 9 h: 9.6 °C;
12 h: 10.1 °C. Zaterdag/Zondag 9 mm;
Zondag/Maandag 4 mm regen. Hoogste
barometerstand alhier 749 mm, laag
ste 742 mm.
Hoogste barometerstand 756.1 mm te
Thorshavn; laagste 742.9 mm te Isafjord.
Verwachting tot Morgenavond!
Zwakke tot matige TL. tot W. later
weer krimpende en toenemende wind,
meest zwaar bewolkt tot betrokken,
aanvankelijk weinig of geen neerslag,
weinig verandering in temperatuur.
Zon op: 5 h 29; onder 18 h 38. Licht
op: 19 h 08. Maan op: 5 h 04; onder 17
h 08. N.M.: 6 April.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen.
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min, vroeger; Veere 38 min. later.
(S springtij).
April.
Hoogwater. Laagwater.
Ma. 4 0.42 13.09 7.13 19.17
Di. 5 1.12 13.35 7.45 19.49
Wo. 6 1.40 14.01 8.15 20.17
Do. 7 2.07 14.28 8.44 20.43
zoen. Opgevoerd werd het tooneelspel
„Millionnair tegen wil en dank." Blijspel
in 3 bedrijven naar George Ban.
Op 1 April is afgekondigd Staats
blad no. 114, bevattende het besluit:
Wet van den 19den Maart 1932, hou
dende verklaring van het algemeen nut
der onteigening van perceelen, erf
dienstbaarheden en andere zakelijke
rechten, noodig voor de verbetering van
een gedeelte van de onder no. 9c op het
provinciaal wegenplan van Zeeland
voorkomenden weg van Wissekerke
naar Kamperland van het beginpunt tot
bij den Boschdijk, in de gemeente Wis
sekerke.
Te Biervliet zullen op Hemel
vaartsdag groote sportfeesten worden
gehouden.
Benoemd tot ontv.-griffier van den
hoofdplaatpolder, de heer F. van den
Hemel te Oostburg.
Bij Kon. besluit is aan den heer H.
C. Hogerzeil, emeritus-predikant te 's-
Gravenhage, op zijn verzoek, eervol ont-"
slag verleend als reserve-veldprediker
voor den tijd van oorlog bij het leger te
velde.
Ds. W. A. B. ten Kate te Enschedé,
vroeger te Vlissingen, is beroepen te
Wassenaar (2e pred. pl.)
Preeken in het Friesch.
Men schrijft aan de N. R. Crt.:
In Friesland is men in de laatste jaren
zoozeer aan Friesche preeken gewend
geraakt, dat men niet beter meer weet,
of het behoort tot de goede vormen,
wanneer op zekeren Zondagochtend een
of andere predikant van den kansel af
kondigt zijn voornemen, om den dienst
nu maar eens in het Friesch te leiden.
Naar wij zeker meenen te weten, heeft
een dergelijke mededeeling aan de aan
dacht tijdens zulk een Friesche preek
nog nimmer afbreuk gedaan.
Inderdaad is er in Friesland wel iets
veranderd sedert den tijd, dat dr. G. A.
Wumkes, pionier ook in dezen, voor het
eerst en geheel onverwachts te Tzum
een Friesche preek aankondigde, het
geen aanleiding werd door 't ostentatief
verlaten van de kerk door een of meer
vrouwen.
Thans echter neemt bijna niemand
meer aanstoot aan een preek in het
Friesch.
Doch het schijnt zoo niet te mogen
blijven. Ds. Wiersma, Ned. Herv, predi
kant te Schiermonnikoog, heeft op 3
dezer een ringbeurt te vervullen in het
dorpje Oostrum bij Dokkum. Hoewel
deze predikant zich doorgaans van de
Rijkstaal bedient, nam hij zich voor te
Oostrum den dienst in het Friesch te
leiden, waartegen van den kant van den
kerkeraad geen enkel bezwaar was ge
rezen. Echter wel van de zijde van het
provinciaal kerkbestuur in Friesland,
wiens voorzitter, ds, J. van Dijk te An-
