^ïrotnnciale iSeeuuische
M
I
No. 64.
Twee Bladen.
WOENSDAG 16 MAART 193 2.
Eerste Blad.
175e Jaargang.
261,
133;
VEREENIGING VAN
GEMEENTEN?
Draagt Helder's Brillen.
Gorgel ook op straat!
ST ATEN-GENER A AL.
BINNENLAND,
ZEELAND.
Economische wegen
WEER EN WIND.
MIDDELBURGSCHE COURANT
Dagblad Abonnementsprijs voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
16 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiên
30 cent per regelvoor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITG.N.V. DE MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10 elke regel
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiên" worden, mits uitdruk
kelijk daarvoor opgegeven, advertentiên, tot niet meer dan 5 regels opge
nomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiên onder „Brieven" oi
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummer 5 cent,
tel. 261,
Moderne
n.
eubilee-
ctrische
151268
ijwielen,
;ano s
achines,
Ujwielen
6.
tel. 364,
ting en
Graren-
ancier,
alfs- en
rdstr, L
37.
Onder-
ig- en
Lange
elefoon
31.
308.
300.
Mar-
scherf
ïlefoon
toppen
landel,
lip
Men schrijft ons:
De Nederlandsche Maatschappij voor
Nijverheid en Handel heeft, onder den
titel „Onze gemeentelijke gebieds'ndee-
ling" een vlugschriftje 't licht doen zien,
waarin tegen de bestaande gemeentelijke
gebiedsindeeling te velde wordt getrok
ken en het vormen van grootere gemeen
ten wordt bepleit.
Aangezien ook Zeeland, zij het ter
loops, in dit geschrift wordt vermeld, be
staat er wellicht aanleiding hier aan dit
onderwerp een enkel woord te wijden, te
meer, waar de oplossing, die wordt voor
gesteld, en vooral de daarvoor voorge
dragen argumenten, wel wat al te sim
plistisch voorkomen.
In het kort komt het betoog der Cen
trale commissie voor bezuiniging inge
steld door bovengenoemde Maatschappij,
van wie het geschriftje uitgaat, hierop
neer: een nieuwe gebiedsindeeling zal,
doordat men minder personeel noodig
heeft, een groote besparing opleveren,
terwijl tevens een meer efficient bestuur
mogelijk zal zijn. Dit is, zien wij goed,
de kern van het betoog der commissie,
ontdaan van alle historische franje,
waarmede het is behangen.
Beschouwen wij de beide argumen
ten eenigszins nader. Bezuiniging zou
verkregen worden, doordat een in drie-,
vier- wellicht vijfvoud aanwezig be
stuursapparaat vervangen wordt door
ee* enkel apparaat. Dit lijkt ons maar
betrekkelijk juist. Zonder twijfel zal het
aantal raadsleden verminderen, ook al
zal de nieuwe gemeente in verhouding
een grooteren raad hebben dan elk der
daarin geincorporeerde gemeenten. Doch
deze bezuiniging kan, door wie de pre
sentiegelden onzer plattelandsgemeen
ten en het aantal zittingen per jaar ha-
rer raden kent, niet al te hoog worden
aangeslagen. Ook het aantal burgemees
ters wordt kleiner en hier schuilt inder
daad een eenigszins aanzienlijke bezui
niging wanneer tenminste de wacht
geldperiode verstreken is al zal de
burgemeester der nieuw te vormen ge
meente vermoedelijk in een hoogere sa
larisklasse vallen, dan de titularissen in
de opgeheven gemeenten.
Hetzelfde geldt echter niet, althans
in veel geringere mate, met betrekking
tot de secretarissen en de ontvangers.
Weliswaar wordt ook het aantal van die
titularissen verminderd met (x-1), doch
daarnaast zal uitbreiding van het onder
hen werkzame administratief personeel
bijna altijd onvermijdelijk blijken. Wil
men dan, gelijk de commissie te kennen
geeft, ook nog een keurkorps vormen,
dat de kunst zou verstaan, het gemeen
telijk beheer ook ten platte lande met
de beschikbare middelen te brengen op
de hoogte van den tijd, dan zal men er
rekening mede dienen te houden, dat
de leden van een zoodanig keurkorps
naar evenredigheid hunner verdiensten
behooren te worden bezoldigd. Zeker
in een excentrisch gelegen provincie als
Zeeland krijgt en houdt men geen be
kwame ambtenaren, indien men ze niet
behoorlijk betaalt. Daarom zou ook hier
de bezuiniging wel eens blijken niet te
geven, wat men er van verwacht.
Wat hiervoor met betrekking tot de
secretarissen en ontvangers werd gezegd,
geldt evenzeer ten aanzien van de ge
meentelijke politie. Schakelt men de
enkele gevallen uit, waarin thans reeds
twee of meer gemeenten te samen één
veldwachter hebben, en waar dus, bij
eventueele vereeniging, van bezuiniging
op dit punt heelemaal geen sprake kan
zijn, dan spreekt het toch wel vanzelf,
at uitbreiding van territoir bezwaarlijk
gepaard kan gaan met inkrimping der
politiemacht. In het gunstigste geval
blijven dus ten aanzien van dit onder
werp de uitgaven, wat zij tot dusverre
waren.
Ailes te samen genomen, is een b e-
langrpke kostenbesparing, als waar
van in het geschrift sprake is, naar
onze meening dan ook niet te verwach
ten. Over het hoofd gezien is in het be
toog der commissie ook, dat in de mees
te gevallen niet een aantal behoorlijk
geoutilleerde gemeenten wordt vervan
gen door één behoorlijk geoutilleerde
gemeente, doch dat een aantal gemeen
ten, die nu noodgedwongen, veelal wer
ken met onvoldoend personeel worden
vervangen door één gemeente, waaraan
veel eerder den eisch mag en moet wor
den gesteld, dat zij op administratief ge
bied behoorlijk is toegerust.
Vloeit nu uit het voorafgaande voort,
dat wij tegenstanders zouden zijn van de
vereeniging van miniatuurgemeenten
Wij volgen de prijsverlagingen en
blijven het laagst in prijs.
(Ingez. Med.)
tot grootere, meer levenskrachtige be
stuurslichamen? Het tegendeel is waar.
Maar wel verklaren wij ons tegenstan
ders van het streven der Maatschappij
voor Nijverheid en Handel, wanneer zij
zich, zoo al niet uitsluitend, dan toch in
hoofdzaak ter wille der bezuini
ging, verklaart tot voorstandster van
samenvoeging van gemeenten. Dus han
delende, wekt zij verwachtingen op, die
niet verwezenlijkt zullen worden, tracht
zij de ontwikkeling van ons gemeente
wezen, (ontwikkeling ook in dien zin,
dat door samensmelting uit het kleinere
het grootere moet groeien) in verkeerde
banen te leiden en miskent zij de his
torische wording van vrijwel alle Neder
landsche gemeenten. Organisatorischen
arbeid van groote allure is hier inder
daad te verrichten, maar dan zal bij 't
verrichten van dien arbeid het oog niet
gericht mogen zijn op tastbare vruch
ten, in den vorm van besparing van kos
ten. Veeleer zal men er van doordrongen
dienen te zijn, dat de uitgaven niet veel
minder, wellicht zelfs iets meer zullen
worden, maar dat het werk, dat er te
verrichten valt, beter zal worden ge
daan. En zoodoende zullen zonder twij
fel ook, wellicht niet altijd juist op geld
waardeerbare, bezuinigingen verkregen
worden. Maar het voornaamste blijft en
zal blijven, dat de opgelegde taak der
gemeenschap op meer bevredigende wij
ze zal kunnen worden volbracht, dat, om
een door velen gebruikt en door weini
gen begrepen tooverwoord van dezen
tijd' te gebruiken, het gemeentelijk be
heer met grootere efficiency zal kunnen
worden gevoerd.
Doch daarbij zal men rekening dienen
te houden met hetgeen historisch is ge
worden, De geschiedenis van zeer vele,
ook van onze plattelandsgemeenten,
verliest zich, n'en déplaise de commis
sie, in den nacht der eeuwen, al heeft
hare bestuursvorm in den loop der tij
den wisseling ondergaan. En men rukt
nu eenmaal, hetgeen op natuurlijke wijze
gegroeid is, niet kunstmatig uiteen; de
staatsregeling van 1798 ligt daar nog
steeds als 'n afschrikwekkend voorbeeld
hoe weinig dergelijke denkbeelden, zelfs
in tijden, waarin men meende, dat alles
veranderd moest worden, op ons volk
vat hebben. Vereeniging van gemeenten
verdient stellig aanbeveling, doch het
blijve middel en worde geen doel, geen
hobby.
Om dit middel met juistheid, billijkheid
en rechtvaardigheid te hanteeren, is al
ler medewerking noodig, niet in het
minst die der Regeering. De gemeente
wet heeft, sinds haar laatste wijziging,
de mogelijkheid om gemeenten te ver
eenigen, eerder ingekrompen dan uitge
breid, Een eenvoudiger modus proceden-
di verdient zonder twijfel aanbeveling.
Daarnaast zal, wat in geen wet is vast
te leggen, bij de Regeering de vaste wil
moeten bestaan om een vereeniging van
gemeenten die in opzet doelmatig is ge
bleken, tegen alles in door te zetten.
Plaatselijk verzet mag daarbij geen be
letsel vormen; zoolang een aantal dorps
koninkjes administratief ten doode wor
den opgeschreven, als gevolg eener ver
eeniging van gemeenten, is verzet hun
nerzijds, de besten niet te na gesproken,
menschelijk en begrijpelijk.
Wij resumeeren. Het doelwit der Ne
derlandsche Maatschappij voor Nijver
heid en Handel is ook het onze, doch wij
zien hierin veeleer het middel om de
thans voor vele kleine gemeenten on
dragelijk geworden bestuurstaak te kun
nen torsen. Maar wij wijzen af de moti
veering der Maatschappij, dat tot veree
niging behoort te worden overgegaan om
de besparingen, die aldus verkregen zul
len worden. Wie dat van ve'reeniging
van gemeenten, althans in eersten aan
leg en als voornaamste resultaat, ver
wacht, zal bedrogen uitkomen en hij zal
het streven naar reorganisatie van ge
meentelijke indeeling meer achteruit dan
vooruit helpen.
r natuurlijk droog - met
(Ingez. Med.)
Een zekere vastheid heeft de
mensch noodig, ook in de gelukkigste
omstandigheden des levens.
Von Humboldt.
EERSTE KAMER,
Waterstaatsbegrooting.
Medegedeeld wordt dat Vrijdag a.s.
te elf uur de begrooting van het depar
tement van Koloniën aan de orde komt.
Z.h.s. wordt goedgekeurd het ontwerp
tot wijziging van de wet van 24 De
cember 1931 inzake tijdelijke regeling
van den uitvoer en een aantal naturali-
sat'e-ontwerpen.
Bij de begrooting van Waterstaat
klaagt de heer Moltmaker (s.d.) over
de moeilijke postie der spoor- en tram
wegen tegenover de auto-concurrentie.
Hij bepleitte een algeheele regeling van
het transportwezen, dat thans een ware
chaos is. Tenslotte bepleitte hij de tot
stand brenging van de pensioen- en
wachtgeldregelingen bij de tramwegen
zoomede de handhaving der loonen.
Verder waren er diverse wenschen
van localen aard.
De heer Slingerberg (v.d.) zou
graag de motieven der regeering willen
weten inzake de overbrugging van het
Hollandsch Diep, alvorens deze defini
tief haar standpunt heeft bepaald.
De heer Van Citters (a.r.) be
pleitte een regeling voor het veever-
voer per auto in het belang van de die
renbescherming.
Minister R e y m e r noemde het be
toog van den heer Moltmaker reactio
nair. Nederland is er niet voor de spoor
wegen, Wij moebtm ons oriënteeren op
het toenemend automobilisme.
De Kamer zal in zake de overbrugging
van het Hollandsch Diep (spr.'s sympa
thie gaat naar een brug bij den Moer
dijk) gelegenheid krijgen, haar oordeel
uit "te spreken alvorens een definitieve
beslissing zal zijn genomen. De plannen
toch moeten dan komen op een wegen-
begrooting, en daarover kan de Kamer
zich uitspreken.
De kwestie der electrificatie van de
spoorlijn Haarlem-Zandvoort zal hij nog-
eens met de spoorwegen bespreken.
De Waterstaatsbegrooting wordt z.h.s.
goedgekeurd, evenals de begrooting der
P.T.T. en Staatsvisschershavenbedrijf.
Bij de P.T.T. begrooting heeft de heer
De Veer (a.r.) aangedrongen op ver
dere stopzetting van Zondagsdiensten;
op verzoek van een aantal personen in
Middelburg en Goes zouden weer
Zondagsdiensten zijn ingelegd, o.a. voor
de Rijkstelefoon, zij het ook voor hun
rekening.
Minister R e ij m e r antwoordde, dat
hier is toegegeven aan een aandrang van
verschillende officieele organen in het
algemeen belang. Met de toenemende
automatiseering vervalt het bezwaar
vanzelf.
TWEEDE KAMER.
Indische begrooting.
Aan de agenda werd toegevoegd de
interpellatie-Wijnkoop inzake Sjanghai
en het wetsontwerp betreffende het
Gooische Natuurreservaat. Voortgezet
wordt de behandeling der Indische be
grooting. De motie-Cramer betreffende
de bezuiniging op de kosten voor de mi
litaire macht wordt verworpen met 50
tegen 28 stemmen. De motie-Küpers om
trent het ongedaan maken van de kor
ting op de ambtenaarsslarissen, zoodra
en naar mate de financieele omstandig
heden dat zullen veroorloven, wordt ver
worpen met 51 tegen 27 stemmen. De
motie-Küpers omtrent het niet langer
van kracht zijn van de tweede korting
van 5 pet. op dei salarissen van de lands
dienaren in Ned. Indië dan tot 1 Juli 1932
wordt verworpen met 56 tegen 22 st. De
motie-Cramer geen korting op de lage
salarissen wordt verworpen met 56 tegen
23 stemmen.
Aan de orde is hoofdstuk Justitie van
de Indische begrooting. De heer Cra
mer (s.d.) bepleitte uitbreiding der so
ciale wetgeving en instelling van mini-
mumloonen. Verder klaagde hij over de
behandeling van politieke gevangenen.
Mevr. Bakke r-N o r t (v.d.) bepleitte
een betere verzorging van Europeesche
kinderen in de kampongs. De heer Van
Boetzelaar (c.h.) vroeg hoe de stop
zetting der opleiding voor juristen te
rijmen is met de unificatie der rechtsbe-
deeling, die immers' een groote uitbrei
ding van de rechterlijke macht eischt.
De heer F e b e r (r.k.) meende, dat er
thans geen geld is voor sociale wetge
ving. Evenals deze is gewenscht instel
ling van een departement van Arbeid.
De heer K u p e r s (s.d.) acht uitbrei
ding der sociale wetgeving urgent vooral
met betrekking tot ongelukkenverzeke-
ring en ziekteverzekering. De heer
J o e k e s (v.d.) betoogt dat aan de
rechtspleging voor de inheemschen min
der zorg wordt besteed dan aan die voor
de Europeanen,
De minister van koloniën, minister d e
Graaf schetste in zijn antwoord de
moeilijkheden, die zich voordoen bij po
gingen om de sociale wetgeving uit te
breiden. Een stelsel van minimumloonen
is voor Indië practisch niet uitvoerbaar.
Onevenredigheid van de arbeidsinspec
tie op Java is niet gebleken. Verschil
van behandeling tusschen politieke en
andere gevangenen zou spr. bedenkelijk
achten.
Meer evenwicht dient gebracht tus
schen de rechtsbedeeling aan inheem
schen en Europeanen, Instelling van een
departement van arbeid is in beraad.
Ziekteverzekering is financieel niet uit
voerbaar.
Bij de afdeeling financiën pleitten de
heeren Cramer (s.d.) en V a n Boet
zelaar (c.h.) voor een verbod van opi
umgebruik, De minister wees op het ge
vaar van te krachtige middelen, dat de
smokkelhandel zal opleven.
Bij de afdeeling binnenlandsch be
stuur kwam tevens aan de orde het
ontwerp betreffende de besfuurshervor-
ming in de buitengewesten.
De heer Van Boetzelaer (c.h.)
wees er daarbij op dat iedere stap op
dit terrein geld kost, en vroeg zich af, of
deze bovenbouw moet worden aange
bracht, nu de onderbouw nog in een be
ginstadium verkeert.
Heden voortzetting.
Avondzitting,
Andere departementale
indeeling.
Te weten overgaan van Landbouw van
Binnenlandsche Zaken naar Arbeid.
Verscheidene leden wezen op de over
belasting van het departement van Ar
beid.
Betreurd werd ook, dat de volksge
zondheid en werkloosheidsverzekering
naar binnenlandsche zaken overgaan. De
gelegenheid werd tevens waargenomen
de wederinstelling van een directeur-ge
neraal te bepleiten. Minister Verschuur
deed dienaangaande echter nog geen
toezegging, doch sprak slechts van een
sterke neiging bij de regeering een der-
gelijken titularis aan te stellen.
Heden stemming.
De „dubbele prinsengeus", welke
bij K. B. van 20 Juli 1931 werd vastge
steld voor schepen en vaartuigen van
oorlog, zal op 30 April, den verjaardag
van prinses Juliana, voor het eerst hier
te lande, in de overzeesche gewesten en
in den vreemde worden ingevoerd.
Bij het Nationaal Crisiscomité is
in de afgeloopen week ontvangen een
som van 28.740.14, waardoor het to
taal der ingekomen gelden thans be
draagt ƒ701.386.17.
Naar de Kamer van Koophandel en
Fabrieken voor de Zeeuwsche Eilanden
te Middelburg ons mededeelt, heeft de
Oostenrijksche Nationale Bank zich be
reid verklaard Schillingsaldi, afkomstig
van exporttransacties naar Oostenrijk
aan Nederlandsche exporteurs vrij te
geven met het doel, dat Nederlandsche
importeurs deze gelden kunnen bezigen
ter betaling van goederen, welke uit
Oostenrijk naar Nederland worden ge
ëxporteerd.
De voorwaarden, waarop aan derge
lijke verzoeken kan worden voldaan,
liggen op het Secretariaat der Kamer
(Oost Indisch Huis) alhier ter inzage.
Als deskundigen voor de schatting
der pachtwaarde van gronden in den
calam. Willem Annapolder hebben Ged.
Staten, de dijkraad en de rechtbank res
pectievelijk benoemd de heeren A. v.
d. Weijde te Zierikzee, M. de Regt Jr.
te Borssele en L. P. v. d. Weele te
Colijnsplaat.
Van klinkerweg op ASFALT weg,
Dat is nèt zoo'n gevoel
Als van een harde houten bank
Op een fluweelen stoel.
(Ingez. Med.)
16-III-'32: Dinsdag hoogste lucht-
temperatuur 8.5 °C; (47 °F); laagste 0.6
°C (33 °F). Heden 9 h: 3 °C; 12 h: 9%
°C. Geen regen of neerslag. Hoogste
barometerstand alhier 770 mm, laag
ste 765 mm.
Hoogste barometerstand 770,1 mm te
Boedapest; laagste 748.2 mm te Hernö-
sand.
Verwachting tot Morgenavond:
Zwakke tot matige wind uit N. rich
tingen, aanvankelijk toenemende bewol-
wolking, later licht tot half bewolkt,
weinig of geen neerslag, iets zachter des
nachts, overdag zelfde temperatuur.
Zon op: 6 h 14; onder 18 h 05. Licht
op: 18 h 35. Maan op: 9 h 55; onder: 3
h 34. V.M.: 22 Maart.
Hoog- en Laag water te Vlissingen.
Westkapelle is 28 min, en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later.
(S springtij).
Wo.
16
Do.
17
Vr.
18
Za.
19
Maart.
Hoogwater.
7.04 19.45
8.36 21.21
10.05 22.46
11.20 23.40
Laagwater.
0.45 13.17
1.58 14.49
3.44 16,29
5.08 17.41
MIDDELBURG.
Het bestuur van den Armenraad
alhier waarschuwt tegen de circulaires,
toegezonden door het Arbeidsleger der
Heilsbrigade te Amsterdam, welke in
richting niet den minsten steun ver
dient.
Er was gisteravond1 geen plaatsje
meer open in de groote zaal van. het
Schuttershof, toen aldaar de filmvoor
stelling van de Verkade's' Fabrieken
plaats vond. Onwillekeurig vraagt men
zich af of een bekende fabriek als Ver
kade nog op deze wijze aandacht op
hare verschillende artikelen moet ves
tigen. Maar stilstand is achteruitgang en
daarom is het te begrijpen, dat de direc
tie niet stil zit. En eens avond als de;zie,
waarop men kennis maakt met dé fa
bricage van de verschillende artikelen
der fabriek, waar men 't beschuit, het
biskwietje, de honingkoek, de bonbons,
de chocolade en tenslotte de waxine
lichtjes ziet maken, waar men kennis
maakt met kantoren en expeditielokalen,
waar men ziet wat gedaan wordt fvoor
gezondheid en ontspanning van het per
soneel, voor verfraaiing en opyroolij
king van kantoren en cantines, als de
Verkade's Albums niet vergeten worden,
ja dan gaat men voldaan heen, dan weet
men weer eens zekerder, dat er iin dè
voormannen op het gebied van handel en
industrie nog steeds het vuur brandt
voor verdere uitbreiding van het debiet.
En al behoeft 'goede wijn geen krans,
toch mag het een juist inzicht worden
genoemd in de pauze een kop thee met
een paar bjskwietjes aan te bieden en
bij het vertrek als herinnering een doos
je van dit heerlijk product der ,,Zaan-
sche industrie mede te geven.
VLISSINGEN.
Bij Kon. besluit is aan M. Meijer,
notarisklerk alhier, de eeremedaille, ver
bonden aan de Orde van Oranje Nassau,
in goud verleend.
De heer Meijer herdacht gisteren het
feit, dat hij 40 jaar geleden bij de nota
riskantoren hier werkzaam was, eerst bij
notaris P. de Maret Tak en toen deze
Vlissingen verliet, ging hij over naar het
kantoor van den tegenwoordigen nota
ris, den heer J. C. Paap.
