EtrouinciaJe Jfeeuuische
N o. 39.
Twee Bladen.
DINSDAG 16 FEBRUARI 193 2.
Eerste Blad,
175e Jaargang,
Om een Abattoir.
m
m
BINNENLAND.
DOMBURG
ZEELAND.
WgglVlWINP
E>DE I ff WED
$T3T T6? T9T ?3y 6t T9T $1
-
Stormachtiger-ABestendi
Verwachting tot Morgenavonds
Hoog- en Laag water te Vlissingen.
ZUID-BEVELAND.
MIDDELBURGSDHE COURANT
Dagblad Abonnementsprijs voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2.30, elders f 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regelvoor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITG.N.V. DE MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers.'
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10 j elke regel
meer 30 cent, In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uitdruk
kelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dein 5 regels opge
nomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" of
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummer 5 cent.
Morgen komt in onzen Raad aan de
orde het voorstel van B, en W., zooals
dat na vele jaren, na vele ervaringen en
uit vele critische beschouwingen te voor
schijn is gekomen, om in Middelburg een
abattoir te bouwen.
Dat voorstel zal door slechts weinigen
met onvermengde vreugde begroet wor
den. Niet omdat een abattoir onnoodig
of onnuttig te achten zou zijn, maar uit
sluitend vanwege den slechten tijd waar
in wij leven: hooge belastingen, leege
schatkisten, en voorloopig nog geen
vooruitzicht op het weder aanbreken
van betere tijden. Wanneer dan een uit
gave van zoo om en de bij 2 ton gedaan
staat te worden, dan is dat weinig ge
schikt om een hoera-stemming te ver
wekken!
Evenwel: met een sombere stemming
en een lamentatie over den slechten tijd
doet men geen ernstige zaken.
Dus moet het abattoirvraagstuk, na dit
crisis-praeludium, beschouwd en opgelost
worden, in den eenen of den anderen
zin.
De vraag is dan: moet er verande
ring komen?
Het antwoord luidt: ja, en wel om
twee redenen.
De eerste, op zichzelf reeds afdoende,
is deze: dat de wet ons niet toestaat,
geen dag en geen nacht, langer voort te
gaan zooals het nu gaat.
Een tweede reden, die de voorgaande
komt versterken, vindt men in het zoo
juist verschenen verslag der gezond
heidscommissie over 1931: „In de
vleeschvoorziening heerschen helaas nog
toestanden, in flagranten strijd met de
eischen der hygiëne." De commissie
hoopt „dat met de wet in de hand aan
dezen toestand dit jaar een einde zal
worden gemaakt."
Dus: het kan zoo niet blijven. Dat mag
niet langer.
Gegeven dus, dat er wat moet g e-
beuren, rijst de vraag: wat moet er
dan wel gebeuren?
De mogelijkheden zijn:
a. de gemeente doet niets; de slagers
moeten dan voldoen aan de wet;
b. er komt, hetzij coöperatief, hetzij
van gemeentewege, een „minimum-
slachtgelegenheid", zooals destijds door
een slager in ons blad werd bepleit.
c. er komt een gemeentelijk abattoir,
ongeveer zooals door B. en W. voorge
steld.
Het denkbeeld: de slagers hun eigen
boontjes maar te laten doppen, waardoor
dus de gemeente ontheven zou worden
van het tillen van nog een zware last
wel, 't zij eerlijk gezegd, dat heeft ons
een tijdlang niet onaanlokkelijk geleken.
Nietwaar: wij kennen allen het over-
heidsstreven, dat trouwens geheel in de
lijn van dezen tijd ligt, om alles maar
mooier en beter en hygiënischer en
duurder te maken. Zou dat nu met die
abattoir-bouwerij niet ook een beetje het
geval dezen?
Welnu: op grond van eigen aanschou
wing kunnen wij thans verklaren, dat
zulks niet het geval is. We zullen niet
al te zeer in details treden, maar dit kan
en moet gezegd worden: centralisatie
van slachtingen, onder voortdurend toe
zicht van mannen, die inzicht hebben in
de hygiënische eischen die daarbij uit
een oogpunt van volksgezondheid abso
luut gesteld moeten worden, dat is een
eisch waaraan niet te ontkomen valt.
Een ieder, die onder deskundige lei
ding eens een blik achter de schermen
werpt, stemt stellig met deze meening in.
Want hij zou daar, zeker, enkele slacht
plaatsen zien die aan redelijke, een heel
enkele wellicht die aan strengere eischen,
voldoet, maar daarnaast zou hij zóóveel
zien waarin, naar de praktijk leert, zelfs
met de wet in de hand, géén afdoende
verbetering te brengen is, dat de eisch:
een abattoir waarin onder toezicht ge
slacht wordt, hem niet meer overdreven
zou voorkomen. Integendeel!
Een vleeschgebruik van 800.000 kg
per jaar in Middelburg, (1600 koeien en
paarden, 1200 kalveren, schapen en gei
ten en een 4000 varkens consumeeren
wel) eischt, dat dit volksvoedsel4jehoor-
lijk behandeld worde. Dat wordt het nu
niet. Dat zou het, de loffelijke uitzon
deringen daargelaten, niet worden als
er geen centralisatie kwam.
De vraag blijft dan, of het mogelijk
zou zijn, een minimum-slachthuis dat aan
de wettelijke eischen voldoet, te bou
wen in plaats van een echt abattoir.
Een bezoek aan het Vlissingsche „co-
operatieve" slachthuis heeft ons de over
tuiging geschonken, dat dit niet wen-
schelijk is, en hoogstwaarschijnlijk ook
niet mogelijk is. Want wanneer èn een
hygiënische èn een technische vlotte
gang van zaken mogelijk zal zijn, dan
moet het, dunkt ons, toch met weinig
minder kunnen.
Zoodat onze conclusie is, dat we, om
het groote hygiënische belang dat hier
aan de orde is, en, door de wet daartoe
gedwongen, niet anders zullen kunnen
doen, dan het koste wat het dan maar
kost een abattoir bouwen.
Het spreekt vanzelf, dat wij het ook
nu nog uitermate betreuren dat Vlissin
gen op een van deloyaal moeilijk te on
derscheiden wijze, door het stichten van
een „coöperatief-vermomd gemeentelijk
slachthuis, de samenwerking met Mid
delburg heeft verbroken, toen de onpar
tijdige commissie haar keus voor de ves
tiging van een gemeenschappelijk abat
toir n i e t op Vlissingen liet vallen. Daar
door heeft het èn zichzelven èn Middel
burg op leelijke extra-kosten gejaagd.
Maar daaraan valt nu niets meer te doen
het is in elk geval ónze schuld niet.
Er moét nu een abattoir in Middelburg
komen.
Dat zal veel geld kosten.
Maar: het kan niet anders.
Wie zijn plicht kent, inciar dien niet
doetgelijkt iemand di'è wel ploegt,
maar niet zaait.
BOUWT MEER SCHOLEN.
Een motie tegen den onmati-
gen scholenbouw, in den Raad
van Bloemendaal.
Hoe men, langs allerlei listige rede-
neerpaadjes, aan rechtschen kant nog al
tijd weet te komen tot de conclusie, dat
de duurte van ons onderwijs misschien
wèl met de openbare schooi, maar toch
in géén geval met bijzonder onderwijs of
pacificatie in verband kan staan.het
is ons een raadsel. Het doet er ook niet
veel toe: de praktijk leert wel anders.
In de a.s. Raadsvergadering van
Bloemendaal zal b.v. 'n motie van B.
en W. in behandeling komen, waarbij de
Raad van Bloemendaal, „er op wijzende,
dat in de gemeente Bloemendaal, met
haar circa 13.000 inwoners 1 hierbij niet
medetellende de verpleegden in de pro
vinciale inrichting ten behoeve van ziels
zieken thans reeds 16 scholen aanwe
zig zijn, welke niet ten volle zijn bezet,
terwijl thans nog meer groepen van per
sonen telkens aanvragen doen om
nog meer scholen en hunne rech
ten daarvoor baseeren op den in
houd der thans vigeerende wet op
het lager onderwijs; overwegende, dat
dergelijke scholenbouw met de kosten
daaraan verbonden een zeer zware last
zou worden voor deze gemeente en den
financieelen toestand van de gemeente,
die tot dusverre volkomen gezond was,
zou bedreigen, zich richt tot den minister
van onderwijs, met het dringende ver
zoek om ten spoedigste de noodige maat
regelen te nemen, opdat perken worden
gesteld aan den onmatigen scholenbouw
en dat met behoud van goed en degelijk
onderwijs, zoowel openbaar als bijzon
der. waarop ongetwijfeld ieder Neder-
landsch burger prijs stelt, de financieele
lasten aan het onderwijs verbonden, te
ruggebracht worden tot een bedrag, dat
de financiën van het rijk, zoowel als die
der gemeenten niet benadeelt en niet
ernstig in gevaar brengt."
NEDERLANDSCH FABRIKAAT.
De minister van onderwijs, kunsten en
wetenschappen heeft aan de nesturea
van gesubsidieerde lnjzondere scholen 'n
circulaire gezonden, waarin er op wordt
gewezen dat de Nederlandsche industrie-
en met groote moeilijkheden hebben te
kampen; zelfs voorheen bloeiende be
drijven loopen gevaar ten onder te gaan
op grootp schaal worden werkkrachten
ontslagen, en de werkgelegenheid in het
land wordt voortdurend kleiner.
Ten einde te voorkomen, dat deze toe
stand nog steeds verergert, is heit onder
meer zaak, dat de verbruikers in Neder
land, indien een'gszins mogelijk, gebruik
maken van het Nederlandsch fabrikaat
Den schoolbesturen wordt met aandrang
verzocht in de behoeften van de schplen
zooveel mogelijk te voorzien door aan
schaffing van producten van vaderland-
schen bodem of van in ons land vervaar
digde artikelen; voor verwarming dient
zoo eenïgszïns mogelijk aan Limburgsche
kolen de voorkeur te worden gegeven.
VERSCHIL VAN MEENING,
Volgens de „Vóorwaarts", het Rotter-
damsche orgaan der S.D.A.P., zijn er
voor het a.s. Paaschcongres der partij
289 voorstellen ingediend: 2 van het par
tijbestuur en 287 van de af deelingen; 70
daarvan hebben op de hangende partij
geschillen betrekking.
Ziehier enkele dier voorstellen:
„De afdeeling Heemstede geeft een uit
voerige motie met de kern: oppositie ge
oorloofd, tegenleiding niet. Rotterdam
VII wil terugtrekking van alle partijge-
nooten uit colleges van dagelijksch ge
meentebestuur. Gedeputeerden en crisis-
comité's; dito Voorburg en ongeveer
Rotterdam II. De afdeeling Den Haag V
ontwerpt een werkloosheidsprogram,
evenals Beekbergen en Zaandam en Am
sterdam XIII, de beide laatste echter op
andere basis. Amsterdam III, Arnhem II,
Den Haag V en nog eenige andere afdee-
lingen verwijten de partijleiding tekort
in buitenparlementaire actie, de laatste
en Arnhem I vergen obstructie in de Ka
mer. Leiden eenerzijds vrije meenings-
uiting, anderzijds ordemaatregelen tegen
onorganisatorisch en een ondisciplinair
optreden. Amsterdam V wil een partij
weekblad onder in meerderheid opposi
tieleiding en dan verbod van „Fakkel"
en „Socialist". Amsterdam XI wil even
als Gouda zulk een weekblad als bij
voegsel van onze dagbladpers. Leid-
schendam, Schoorl, Lonneker V en Am
sterdam VIII vragen in meer of minder
sterken vorm maatregelen tegen het op
positieoptreden, terwijl Laren-Blaricum
met drie moties de oppositie steunt en
het partijbestuur afvalt".
GEBAK BEZORGEN.
Volgens het „Hbld.", heeft de Arbeids
inspectie weder, op grond van overtre
ding der bepalingen van het besluit voor
transportarbeiders te land, proces-ver
baal opgemaakt tegen een aantal hou
ders van banketbakkerszaken. Het was
n.l, gebleken, dat deze banketbakkers
op Zondag bij hun cliëntèle door loop
jongens gebak lieten bezorgen, hetgeen
met bovengemelde bepalingen in strijd is
HET HEERENKLEEDINGBEDRIJF.
In de kleedingindustrie hebben de
maat-annex-confectiezaken en de maat
zaken, de kleermakers tegen Vrijdag of
Zaterdag a.s. ontslagen, met de bedoe
ling hen te dwingen, individueele jaar
contracten af te sluiten.
De hoofdbesturen der vakbonden heb
ben den kleermakers nu verboden, zon
"der toestemming der vakbonden gewij
zigde arbeidsvoorwaarden te aanvaar
den. Waarschijnlijk zal hedenmiddag nog
een bespreking tusschen de vertegen
woordigers der werkgeversbonden en
werknemersorganisaties plaats vinden,
teneinde na te gaan, of een conflict als
nog kan worden voorkomen.
Men meldt aan de N. R. Crt., dat
thans hier te lande ruim duizend inge
nieurs zonder werk zijn. Van degenen,
die de laatste jaren voor het ingenieurs
examen z'ijn geslaagd hebben nog slechts
enkelen een Betrekking kunnen vindn.
In den (gemeenteraad van éfclioter
land heeft wethouder H. de Vos, voor
zitter der soc.-fdem. raadsfractie mee
gedeeld, dat zijn fractie geen bezwaar
had tegen het voorstel van Ged. Staten
van Friesland om de salarissen van den
burgemeester, den secretaris en den
gemeenteontvanger met 21/2 en 5 pCt
te verlagen.
Ernstige Chineesch-Bataksche rel
letjes zijn uitgebroken te Brastagi, zoo
meldt Aneta uit M e d a n tengevolge
van een vechtpartij op den passar. 500
Bataks nemen aan de vechtpartijen deel
De geheele politiemacht van Brastagi
Kabandjahe en Petjeren is samengetrok
ken. Politieposten zijn uitgezet om te
voorkomen, dat de Bataks hun kam
pongs verlaten.
Abonnementen en Advertentiën voor
dit blad worden aangenomen door
den Agent W, TRIELLER.
MIDDELBURG.
Vandaag heeft de nieuwbenoemde
directeur aan het Huis van bewaring
alhier, de heer A. M. Meek, zijn functie
aanvaard; dit viel samen met den dag,
waarop hij voor 25 jaren in 's Rijks
dienst trad.
Op Vrijdag 12 Februari hield ds.
H. W. Obbink te Middelburg eene lezing
voor de afdeeling van den N.C.V.B.,
over het onderwerp „Het huisgezin in
Israëls dagen."
Spr. begon met op te merken, dat de
eenheid van het gezin, die voor ons
vanzelfsprekend is, lang niet overal en
altijd op de zelfde wijze heeft bestaan
In Israël bestaat die eenheid wel, maar
zij berust op geheel andere grondstel
lingen dan bij ons. Wij moeten ons hoe
den van het toeschrijven van onze Wes-
tersche ideeën aan de oude Oosterlin
gen. In Israël is de opvatting van „le
ven" en „ziel" een andere dan bij ons.
„Ziel" is de geheele persoonlijkheid met
al wat er bij hoort en er aan vast zit.
Zij zit niet alleen i n den mensch, maar
werkt ook buiten hem; zij zit bijv.
in zijn kleeding, zijn stem, zijn bezittin
gen, zijn familie. Men kan spreken van
een „familie-ziel."
Van hieruit verstaan wij de Israëliti
sche opvattingen over het huwelijk: het
is een zaak van twee families niet
van twee personen. De eerste familie
geeft haar dochter, de andere de bruids
schat, en hierdoor heeft „ziele-uitwis-
seling" plaats.
De vrouw krijgt een deel van de fa
milie-ziel van den man. Het gezin dient
alleen van die familie met haar eer,
haar aanzien, haar bezit, enz. in stand
te houden. Daarvoor zijn zonen noodig.
Zij houden niet alleen het familie bezit
in stand, maar doen in de familie de
Naam des Vaders" voortleven. Dit is
noodig, omdat de Israëliet oudtijds geen
opstanding uit de dooden kent. Typisch
komt ook dit uit in „het zwager huwe
lijk."
Dit alles werd met voorbeelden toe
gelicht, waarbij ook ter sprake kwa
men de positie der vrouw, het polyga
me huwelijk enz.
VLISSINGEN.
De heer L. P. van Oorschot (SP)
lid van den gemeenteraad alhier, heeft
aan B. en W. gevraagd of het
hun (bekend is, dat Wijlen de heer Kalb-
Meisch f 40.000 heeft gelegateerd ten
behoeve ivan een niet-kathoiiek zieken,-
huis en zoo ja, welke interpretatie B.
en W. dan aan het woord „niet-kathoi-
ïiek" 'geven.
Als dit Woord ruimte laat vpor dé
opvatting, idat ook het gemeenlezieken-
huis '(bedoeld kan zijn, dan vraagt de
heer 1 van Oorschot welke pogingen B.
en W. 'hebben gedaan om! te. v(oorko
men, dat het bestuur Van het Pra-
testantsche ziekenhuis „Bethesda" de al-
leenjbpschikfkjng over (dit (legaat heeft
gekregen.
WALCHEREN.
OOST- EN WEST-SOUBURG. Zon
dagmiddag na kerktijd kwam de heer A
A. alhier tot de minder aangename ont
dekking, dat tijdens zijn afwezigheid
geld uit zijn woning was ontvreemd.
Reeds meerdere malen was A, op
onverklaarbare wijze geld kwijt geraakt
Maandag is het de politie mogen ge
lukken den vermoedelijken dader op te
sporen, die nota bene een intieme vrienc
van A. bleek te zijn.
Deze heeft zich Zondagmiddag met 'n
sleutel toegang tot de woning van A
weten te verschaffen en vermoedelijk
het geld ontvreemd.
Niettegenstaande eenige personen
verdachte de woning hebben zien bin
nengaan, ontkent hij hardnekkig iets met
de zaak uitstaande te hebben.
WESTKAPELLE. Maandagavond ver
gaderde alhier op het 'gemeentehuis on
der voorzitterschap van den burigeniees
ter het plaatselijk crisis-comité ter be
spreking van de regeling der werkzaam
heden. Het comité is thans samengcslbeld
uit de heeren mr. Woldrinigh van der
Hoop, burgemeester, voorzitter; L. Min
derhoud, Lz., ds. W. Reus, L. Minder
derhoud Pz., H. Cijsouw, Arnd. Brasser
en P. Hengst Jz. Op uitnoodiging waren
mede aanwezig 14 dames, die zich op
verzoek bereid hadden verklaard met
lijsten ter inteekeniög in de gemeente
rond te gaan.
De voorzitter deelde mede, dat 90
16-II-'32: Maandag hoogste lucht-
temperatuur 714 °C (46 °F); laagste
3 °C (37 °F) .Heden 9 h: 5 °C; 12 h:
6 y. °C. 1.6 mm regen of neerslag.
Gisteren (nam.) Heden v.m. Barometer:
779
778
777
776
775
774
773
772
Wat de huiskamerbarometer zegt:
Zware Storm
Zeer Schoon
De Bilt (per radio). De hooge druk
breidde zich over Scandinavië uit,
maar de vochtigheid der hoogere lucht
lagen verhinderde een toenemen van de
vorst aldaar. De kern v. d, hooge druk
verplaatst zich van Ierland Z. waarts,
jij IJsland daalde de barometer 20 mm,
de temperatuur steeg er tot boven 10
°C. De warme vochtige luchtstrooming
zal binnen enkele dagen het vorstgebied
wel uit Scandinavië verdringen. De
strenge vorst verdween uit Frankrijk en
Duitschland, alleen uit Finland en Hon
garije wordt nog strenge vorst gemeld.
In Frankrijk, Duitschland, Schotland en
Ierland kwam lichte tot matige vorst
voor, alleen te Karlstadt viel meer
dan 5 mm neerslag.
Hoogste barometerstand 780.7 mm te
Malinhead; laagste 748.3 mm te Isafjord.
Zwakke tot matige N tot W wind, ge
deeltelijk bewolkt, weinig of geen regen,
om het vriespunt 's nachts, overdag toe
nemende dooi.
Zon op: 7 h 18; onder 17 h 11. Licht
op: 17 h 41. Maan op:,10 h 22; onder: 3
h 42. V.M.: 22 Febr.
Westkapelle is 28 min. en Domburg
23 min. vroeger; Veere 38 min. later,
(S springtij).
Februari,
Di. 16
Wo. 17
Do. 18
Vr. 19
Hoogwater.
7.44 20.32
9.04 21.51
10.30 23.05
11.39
Laagwater.
1.21 14.10
2.45 15.35
4.18 16.55
5.31 17.57
pCt. van het (gecollecteerde in de ge
meente blijft, terwijl 10 pCt. aan heb
Nat. Crisis-Comité afgedragen wordt, ter
wijl evenwel dat comité 'Bereid is, zoo
noodig, nog bij' te dragen aan de ge
meenten voor welke dat noodig blijkt
te zijn. Besloten werd de gemeente in
7 wijken te verdeelen, zoodat 2 dames
gezamenlijk voor haar rekening één wijk
nemen. Het plan is vastgesteld, dat
de dames haar opgedragen taak aan
vaarden op Vrijdag a.s.
Als penningmeester werd gekozen de
heer L, Minderhoud Lz.
In het Raadsverslag van gistereh
staat dat de heer Huibregtse het loon
van 22 cent per uur zou willen, als het
Rijk daarvoor geen steun geeft.
Dit moet zijn: „De heer Huibregtse
vindt 22 cent per uur te weinig voor 'n
gezin en zou wenschen, als het Rijk
geen meerderen steun toestaat, dat de
gemeente het uurloon op een hooger be
drag stelde."
De wensch van pogingen voor een
hooger uurloon, omdat de grootste
groep van Westkappelaars, wanneer zij
werk hebben, een hooger loon verdie
nen dan 2 per dag, is door den heer
Huibregtse geuit, en niet door den
voorzitter.
GOES. Betreffende de alhier op 28
en 29 Maart, tweeden en derden Paasch-
dag te houden 46e vergadering van den
Christelijken Zangersbond, meldt het
