iprouirtciate Jfemutsche
No. 2 8 5.
Twee bladen.
DONDERDAG 4 DECEMBER 1 9 3 0.
Eerste Blad.
173e Jaargang.
IN ONZE
STATEN-GENERAAL.
BINNENBAND.
ZEELAND.
Kort Zesuwsch Nieuws.
Bé Koude
MIDDELBURGSCHE COURANT
De abonnementsprijs bedraagt voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITGAVE: N.V. MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10; elke reg«!
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uit
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet mser dan 5 regels
opgenomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" of
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 ceui.
TWEEDE KAMER.
Hooge Raad.
Na aanneming van eenige kleine ont
werpen werd de voordracht opgemaakt
voor Raadsheer in den Hoogen Raad,
vac. prof. v. Dijck. No, 1 op de voor
dracht wordt dr. Fick rechter in de
rechtbank te Den Haag met 46 van de
73 stemmen; tweede candidaat werd dr.
v. Oppen, advocaat en procureur te
Maastricht met 48 van de 72 stemmen,
derde candidaat dr. Nijpels advocaat en
procureur te 's Hage met 38 van de 78
stemmen.
Onderwijs.
Verzoeken om subsidieverhooging der
orkesten te Maastricht en Haarlem, resp.
bij amendement verdedigd door den heer
Vliegen (s.d.a.p.) en Kortenho rs.t
namens den heer v. d. Waerden. Voor
het eerste staakten de stemmen; het
tweede werd verworpen met 43 tegen
38 st. Minister T erpstra had over
weging bij de volgende begrooting toe
gezegd.
Binnel, Zaken-
Ook hier diverse kleinere wenschen.
De heer E b e 1 s (v.d.) vroeg steun aan
de centrale werkverschaffing en de heer
v. d. Tempel vond dat de regeering
te veel aan de gemeente overl et bij
steun aan werkloozen, en werd daartn
gesteund door den heer Bakker (c.h.)
De heer d e V o s (lib.) kwam met een
motie, waarin de regeering wordt ver
zocht jaarlijks een overzicht te geven van
bijdragen aan werkloozenkassen, steun
ten behoeve van uitgetrokken werkloo
zen en al of niet productieve werkver
schaffing; en nam 't verder op voor bosch-
aanleg en ontwatering als economische
ontginning.
Minister Ruys was 't hiermede eens,
vond niet dat de regeering te veel aan
de gemeentebesturen overliet, en zeide
onderzoek toe in het gevraagde per
motie-Vos. Die daarop werd ingetrokken.
Landbouw.
Eindelijk landbouw.
De heer Van Rappard (lib.) vroeg
spoedig maatregelen den bietenbouw in
stand te houden, en de heer A m e n t
(r.k) intensiveering der landbouwdirectie.
te geven, die de politie hem met andere
voorwerpen bij zijn verblijf in Nederland
had afgenomen, waarna hij zou zijn uit
gewezen. Hij werd natuurlijk met zijn
klachten verwezen naar de Duitsche
autoriteiten. Maandag j.l. kwam hij terug,
en heeft een ruit ingeslagen. Gisteren
zag hij kans nog eens naar binnen te
glippen, heeft weer een ruit ingeslagen
en schoten gelost op den secretaris en
de boden. Het overspannen jongmensch
zit nu opgesloten.
Wie gezag tuil uitoefenen, moet be
scheiden zijn.
HOOGE DUITSCHE INVOER
TARIEVEN.
Blijkens mededeeling van den Rijks-
landbouwconsulent te Berlijn zijn in de
Duitsche noodverordening ook verschil
lende bepalingen tot steun aan den
landbouw opgenomen.
Die steun wordt o,a. gezocht in ver
hooging van invoerrechten.
Met ingang van 5 December is liet in
voerrecht op gerst, dat in den laatsten
tijd in belangrijke hoeveelheden werd
ingevoerd, verhoogd van 1.50 Mark tot
15 Mk. per 100 kg. Tevens is met in
gang van dienzelfden datum het invoer
recht op zemelen vastgesteld op 10 M
per 100 kg. Tot dusver mochten tarwe
zemelen vrij worden ingevoerd en be
droeg het invoerrecht op andere zeme
len de helft van het invoerrecht op rog
ge. Voorts is opgeheven de bepaling, dat
het invoerrecht op voedergerst niet hoo-
ger mag zijn dan 12 Mark. De regeering
heeft dus ten aanzien van dit invoer
recht de handen vrij. Een verhooging is
in de naaste toekomst dan ook geenszins
uitgesloten.
DE TARIEFSVREDE TUSSCHEN
NEDERLAND EN SCANDINAVIË.
Mohwinkel, de Noorsche minister-pre
set, heeft aan den Volkenbond mede-
„e ee d, dat midden December te Oslo
een conferentie van vertegenwoordigers
van Zweden Noorwegen, Denemarken
en Nederland zal plaats vinden ter be
spreking van het Noorsche voorstel tot
het sluiten van een beperkten tariefs-
vrede tusschen de vier genoemde landen.
SCHIETPARTIJ IN HET NEDER-
LANDSCH CONSULAATSGEBOUW.
Gistermiddag heeft de student in de
me icijnen C. W. een revolverschot ge
ost op enkele employé's van het Neder-
iandsch consulaat te Dortmund. Er is
teerd ^etro^en' dader is gearres
Deze student, een Duitscher, was ver
leden week op het consulaat gekomen
met het verzoek hem de revolver terug
Besmettelijke ziekten.
Het aantal aangegeven gevallen van
besmettelijke ziekten over de week van
23 tot en met 29 November in de pro
vincie Zeeland bedroeg: Roodvonk:
's Heerenhoek 2, Hulst 1, Tholen 1, Vlis
singen 1, Diphtherie: Meliskerke 1, Vlis
singen 1.
Er werden geen gevallen van ence
phalitis na inenting geconstateerd.
MIDDELBURG.
Toen de heer J. Onderdijk gisteren
avond in de vergadering van den gemeen
teraad terugkeerde, stond op zijn plaats
een bloemenhulde, waarvan de kleur dui
delijk demonstreerde, dat de aanleiding
tot deze hulde was het 30-jarig lidmaat
schap van de S.D.A.P. van den wethou
der.
WALCHEREN.
Gemeenteraad van Arnemuiden,
(Vervolg.)
Op een verzoek van M. Vader om ver
mindering van pacht over 1930 voor een
perceel weiland, stellen B. en W. voor
afwijzend te beschikken.
De heeren L. P u ij p e en J. K. C r u c q
willen de pacht van Vader verminderen,
den heer Crucq spreekt zelfs van met
50 pet.
Den heer B. Franse zegt, dat het
zeer gevaarlijk is en tot onbillijke gevol
gen leiden zal wanneer aan dit verzoek
op zich zelf wordt tegemoet gekomen
Hij is evengoed als de heeren Puijpe en
Crucq overtuigd van de moeilijken tijd
voor de landbouwers, of er nu voor de
uitkomsten van het weidebedrijf sinds
1929 tot 1930. een teruggang heeft plaats
gehad, die een dergelijke vermindering
wettigt daarvan is spr. niet overtuigd,
vandaar het voorstel van B. en W,
De heer Crucq zegt, dat Vader ook
nog bouwland van anderen duur in pacht
heeft, vandaar dat we hem, zooveel wij
kunnen, moeten helpen.
De heer Franse zegt, dat de moei
lijkheid met Vader voor hem niet op zich
zelf staat. Hij wil al de pachters van de
bouw- en weilanden der gemeente in de
gelegenheid stellen zich van hun gepachte
te ontdoen; zij die het willen houden,
kunnen het den loopenden pachttermijn
houden, zij die er zich van ontdoen,
kunnen 't dan op den basis van dezen tijd,
voor den loopenden pachttermijn weer
inpachten. Deze regeling is gebleken bij
een vorige crisis, tot tevredenheid te
werken; veel -beter dan wanneer men
over de gansche linie de pacht met een
vast percentage zou verminderen.
Met algemeene stemmen wordt aldus
besloten.
Het bestuur der Bijzondere School
verzocht om gelden beschikbaar te stel
len voor den aanleg van electrisch licht
in de School met den Bijbel, omdat het
in de namiddaguren bij donker weer niet
doenlijk is voor kinderen hun werk te
maken.
Dit vindt bij verschillende raadsleden
bestrijding.
De heer A. Schuit verdedigt het
verzoek. Spreker weet uit eigen aan
schouwing dat bij donker weer in den
namiddag een goeden gang van het on
derwijs niet plaats kan hebben.
De Voorzitter zegt, dat het toch
van hooger hand zal worden toegestaan.
Het voorstel van B. en W. wordt ver
worpen; vóór de heeren Franse en
Schuit.
Straatverlichting.
Het voorstel tot uitbreiding der straat
verlichting met 4 lantaarns, twee in het
tuindorp, één op den hoek Markt en een
in den Molenweg, wordt na breedvoerige
bespreking aangenomen.
Besloten wordt dat, met uitzondering
van een drietal lantaarns, één bij het
Station, één bij de School en één bij het
Kleverskerksche voetpad, die den ge-
heelen nacht moeten branden; de overige
te 11 uur in plaats van 12 uur, zooals
nu, zullen worden gebluscht.
Een toekenning tot schadevergoeding
aan A. Labruijere en Joos van Belzen
wegens geleden schade in hun tu'n door
grondwerk aan den Westwal, wordt toe
gestaan tot bedragen van f 4 en f 1.
Een voorstel tot het leggen van drai-
neerbuizen langs den Molenweg aan den
kant van den dijk wordt aangenomen.
Op voorstel van den heer Puijpe zal
een wijder soort buizen worden ge
bruikt. Het werk zal aan C. Langebeeke
worden opgedragen.
Tot lid der commissie van toezicht op
het L. O, wordt benoemd de heer J. J.
van Doeselaar, hoofd der openbare lagere
school.
Tot lid der commissie tot wering van
schoolverzuim in de kom te Arnemuiden
wordt benoemd de heer C. Schroevers
Jzn. Alle andere aftredende leden dier
commissie worden herbenoemd.
In de commissie te Kleverskerke wordt
de heer C. Franse te Kleverskerke be
noemd. De overige aftredende leden wor
den herbenoemd.
Een voorstel tot onderhandsche ver
huring van de Vischhal aan den heer J.
Marteijn, vischhandelaar, vindt geen be
strijding.
Op een verzoek van S. Buijs en an
deren om grond in erfpacht aan den
Zuidwal te verkrijgen, kan niet worden
ingegaan, daar geen der aanvragers ge
negen is, eenige bijdrage te verleenen in
de kosten van het omleggen van den rij
weg aldaar.
Een verzoek van de smeden uit deze
gemeente, om bij eventueel door de ge
meente uit te voeren werken, in aan'
merking te komen voor leverantie van
ijzer-, zink- en Ioodgieterswerk wordt
ingewilligd.
Het verzoek van den heer J. de Hamer
Lzn., timmerman, om ook om de beurt
voor gemeentewerk in aanmerking te
komen, daar hij de timmermanszaak van
zijn moeder de wed. L. de Hamer heeft
overgenomen, wordt eveneens inge
willigd.
Daar met 1 Januari 1931 de huurter
mijn eindigt van de woning van het hoofd
der O. L. school te Kleverskerke, wordt
besloten deze won ng opnieuw voor
f 200.'s jaars aan genoemd hoofd te
verhuren.
Verder worden B. en W. gemachtigc
enkele zieke boomen te verkoopen.
De begrooting 1931 is, behoudens en
kele opmerkingen van ondergeschikt be
lang, goedgekeurd van Ged. Staten terug
ontvangen.
De Raad komt den wensch van Ged,
Staten tegemoet.
Bij de rondvraag wees de heer
Puijpe op enkele putten in het straat
werk bij de openbare school.
De Voorzitter zegt herstel toe.
De heer Schuit wenscht alle par
keerplaatsen voor auto's door een bori
aan te duiden en tevens waarschuwings
borden in de nabijheid van beide scho
len te plaatsen; verder wenscht hij her
stel van den berm op den Vecrschen
dijk, daar deze door het vee is stuk ge
loopen. Ten slotte vraagt spr, den voor
zitter al zijn invloed aan te wenden dat
er zoo spoedig mogelijk een drinkwater
leiding worde aangelegd voor deze ge
meente, vooreerst om het groote nut
hiervan, maar ook uit een oogpunt van
werkloozenbestrijding.
De Voorzitter zegt, dat aan ver
schillende wenschen van den heer Schmit
zooveel mogelijk zal worden tegemoet ge
komen. Wat betreft den aanleg der
drinkwaterleiding, zal hij zich nog eens
met Vlissingen in verbinding stellen.
De heer Crucq vraagt of de P.Z.E.M.
het herstel der bestrating nog voor haar
rekening heeft?
De Voorzitter zegt van wel,
Spr. zou dan gaarne zien, dat die put
ten eens werden opgehaald, verder geeft
hij in overweging de boomen bij de te
dempen sloot te rooien, voordat deze
nog meer onder den grond worden ge
werkt. Tenslotte maakt hij aanmerkin,
dat het schilderwerk aan de gemeente
gebouwen in den ongunstigen tijd van het
jaar wordt uitgevoerd. De onderwijzers
woning werd in Maart geschilderd; het
gemeentehuis in October,
De Voorzitter zegt van een en
ander nota te nemen.
Hierna wordt overgegaan tot een be
sloten vergadering.
Heropend wordt besloten dat de werk
verschaffing dezen wyiter onmiddellijk
na 1 Januari zal aanvangen.
De kruiwagens en planken daarvoor
noodig, zullen door de gemeente be
schikbaar worden gesteld. Het werk
moet in stukloon worden uitgevoerd.
Jet bedrag per kub. M. te vervoeren
grond, zoodamg zal worden vastgesteld
dat een middelmatige werkkracht een
dagloon van f 2 kan verdienen.
De gemeentebouwmeester E. W. Neu-
gebauer zal met de hoofdleiding wor
den belast.
In dit nummer komt een adverten
tie voor van de N.V. Stoomtram Wal
cheren, waarin kennis wordt gegeven
dat met ingang van 8 dezer de Autobus
dienst MiddelburgZ outelande al
leen op de Marktdagen te Middelburg
wordt uitgevoerd, de overige dagen Mid
delburgKoudekerke v.v.
Te Vlissingen is een Fransche
verstekeling van een Portugeesch stoom
schip aan wal gezet,
Dezer dagen ving een paiingvis
scher in de waterleiding onder Arne
m u i d e n een 16 tal palingen die geza
menlijk een gewicht hadden van 20 Kilo.
Op een examen gehouden vanwege
een bakkerscursus slaagden de heeren
Joh. Schroevers en Jac. Schroevers bei
den te Arnemuiden.
in aantopht, daasrom! is onder1 de g
schenken een doos of tube Purol voor
ruwe en schrale huid. dubbel welkom
(Ingez. Med.)
PROVINCIALE STATEN VAN
ZEELAND.
(Vervolg van het Tweede Blad).
De heer MOELKER (v.b.) dankt Ged.
Staten voor de gevoerde financieele po
litiek, die heeft medegewerkt aan het
slagen der geldleening,
Spr. betwijfelt ook, of de geraamde
belastingbedragen wel zullen binnenko
men en denkt in dit verband aan de
sterk verlaagde grondprijzen. Daarom
moet met de zuinigheid worden voortge
gaan.
De heer JOZIASSE (s.g.p.) bespreekt
de schattingen van gronden in calamiteu-
ze polders. Spr, wil herschatting. Maar
daarom is reglementswijziging noodig.
Spr. dringt daarop aan.
Verder dringt spr. er bij Ged. Staten
op aan, hem geen expresse brieven op
Zondagmorgen toe te zenden. Hij laat die
toch tot 's Maandags liggen.
Ook dringt spr. aan op wijziging van
het stemrecht in de verschillende pol
ders. Men moet te veel grond hebben,
om ingeland te worden.
De heer ADRIAANSE (v.d.) noemt
deze begrooting een knap stuk werk,
Het lijkt spr. onmogelijk de verschillen
de posten te wijzigen.
Er is hier gesproken van „arbeiders"
Maar spr. zou dit begrip veel ruimer
willen nemen. De landbouwcrisis treft in
onze landbouwprovincie bijna allen. Ons
gewest dreigt te verarmen. Dat gevaar
ziet spr,.
Er is zeker alle reden toe om op de
verschillende belastingen het maximum
aantal opcenten te heffen. Er is .wél re
den voor Ged. Staten om te overwegen
in de toekomst de opcenten op de grond
belastingen te verminderen, om den land
bouw tegemoet te komen.
Spr, constateert echter een tekort aan
democratisch gevoel bij Ged. Staten. Het
stuit spr. tegen de borst, dat aan den
machinist van den Prov. Stoombootdienst
Willemse niet is toegestaan lid van den
Raad van Vlissingen te worden. Het
Raadslidmaatschap is een publiekrech
terlijke functie.
Over de activiteit van Ged. Staten
t. o. v. de werkloosheidsbestrijding valt
niet te roemen. Door gemeenten, polder
besturen en provincie, kunnen nog vee'
werken worden uitgevoerd. Spr. noemt
b.v. de verbetering van de Noordkust
van Walcheren, Dit is een kwestie van
groot provinciaal belang.
Ged. Staten kunnen invloed uitoefe
nen op gemeente- en polderbesturen en
ze kunnen zelf ook wat doen. Het schreit
b.v. ten hemel, dat nog altijd de treurige
toestand in den Caterspolder bestaat
Ook vele wegen in Walcheren en Zuid-
Beveland zijn in slechte conditie.
Sommige ongelukken gebeuren juist
omdat de wegen te smal zijn.
Spr. wil eindigen met Ged. Staten te
danken dat zij de Zondagsdiensten op
de booten niet verder beperken, Spr.
hoopt dat zij ook verder stand zullen
houden.
De heer VIENINGS (r.k.) merkt op,
dat de rede van den heer Onderdijk
staat in het teeken van het morgenrood
der a.s. verkiezingen. Spr. protesteert er
tegen alsof de liefde voor den werkman
het monopolie zou zijn van de S.D.A.P.
De Prov. Staten zijn er om de belan
gen van alle klassen der bevolking te
behartigen. Het is bedrog als men naar
buiten zegt: 100 wil men niét geven
voor kinderbescherming en 50.000 voor
de haven van Vlissingen wel. Dit zijn
twee onvergelijkbare grootheden.
Zeeland heeft meer een landbouw- dan
een arbeidersbevolking, in den engen zin,
door de S.D.A.P. bedoeld. Alle Staten
leden hebben naar hun inzicht de be
langen van het geheele gewest gediend.
Spr. prijst het financieel beleid van
Ged. Staten.
Wat de werkloosheid betreft, heeft de
Overheid tot taak te zorgen voor pro
ductieve werkverschaffing,
Spr. staat sympathiek tegenover liet
voorstel-Onderdijk.
De heer VAN WAESBERGHE (R.K.)
bespreekt het verslag van de P.Z.E.M.
Spr. begrijpt niet, waarom dit niet af
zonderlijk wordt uitgegeven.
Wat do Zuidgoep betreft, constateert
Spr. met genoegen, dat de productiekos
ten in de centrale te Westdorpe gelei
delijk dalen. De tijd komt dichterbij, dat
hei: bedrijf zichzelf bedruipt.
Verder heeft spr. bezwaar, dat zeer
oude polderleeningen, als die van den ca-
lamiteuzen Margarethapolder, niet wor
den afgelost. Spr. vraagt, hoeveel er van
deze leeningen loopen.
Dhr. VAN DER BEKE CALLENFELS
(c.h.) bespreekt ook de landbouwcrisis,
speciaal in betrekking tot de calamiteu-
ze polders. Ook spr. dringt aan op her-
schatting van gronden in die polders en
dus op reglementswijziging. Spr. zou wil
len, dat Prov. Staten Ged. Staten mach
tigen in 1931 die herschatiting gelasten.
Daarop zal dan goedkeuring van de
regeering' moeten worden gevraagd.
De heer VAN 'T IIOEF (a.r.) komt ook
op tegen de politieke propaganda rede
van den heer Onderdijk. Spr. prijst het
beleid van Ged. Staten, die door hun po
litiek gezorgd hebben voor dezen kwa
den dag. Spr. wil ook het begrip „arbei
der" veel ruimer nemen dan de heer
Onderdijk. Ook de kleine, ja zelfs de
'beter gesitueerde boeren hebben helt
kwaad.
Spr. herinnert er ook aan, dat en
kele voorstellen b.v. het schoolartsen-
instituut zijn afgestemd om1 principieele
redenen. Dat niet alle wenschen van den
heer Onderdijk zijn vervult, -verblijdt
spr. Als we hier hebben gewaakt voor
handhaving van de Christelijke grondsla
gen, is spr. daarvoor dankbaar.
De strekking van de motie-Onder-
dijk is spr. sympathiek. Spr. had ook een
dergelijk voorstel willen doen, maar
heeft daarvan om financieele redenen
afgezien. De heer Onderdijk had met
dit voorstel vroeger moeten komen. Dan
had het goed bestudeerd kunnen wor
den. Ook vreest spr. dat met dit bedrag
niet veel zal zijn te bereiken. Als er
wat gedaan zal moeten worden, zal dit
veel meer dan f 15000 kosten.
De heer DE RIDDER (c. h.) brengt
ook een eere-saluut aan Ged. Staten.
We moeten ons niet blind staren op
enkele punten, die niet zijn tot stand
gekomen. Maar spr. herinnert aan de
electrificatie der middengroep, aan de
verbetering der verkeersmiddelen, enz.
Ook spr. behandelt de werkloosheid
en doet een beroep op Ged. Staten om
productieve werkverschaffing te bevor
deren en om de voorkeur te geven bij
het gunnen van werken aan Zeeuwsche
bedrijven. Dat kan een financieel offer
kosten, maar voorkomt het leeg langs
de straat loopen. Ook spr. betreurt het,
dat de heer Onderdijk nu pas met zijn
voorstel is gekomen,
Spr. weet nog niet, hoe hij zal stem
men. Wat het geval-Willemsen betreft,
vraagt spr. of de betrokkene al het mo
gelijke in dezen gedaan heeft.
Mevr. BERGSMA (v.d.) bespreekt de
uitbreidingsplannen van de gemeenten.
De schoonheid van onze provincie wordt
ernstig geschaad door den bouw van
nieuwe woningen in sommige dorpen.
Daaronder zal het toeristenverkeer lij
den. Is aan den onoordeelkundigen
bouw niets te doen? In vele dorpjes
wordt veel bedorven,
Spr. vraagt of b.v. sommige gemeen
ten gezamenlijk een deskundige ambte
naar kunnen aanstellen. Die zou ook
kunnen adviseeren over aanleg van stra-