Tïrotiinciale Zeeuwsche
PASSEND LIJSTJE VOOS FOTO OF PLAAT
De revolutionnaire
S. D. A. P.
N o.
2 7 2.
Twee bladen.
WOENSDAG 19 NOVEMBER 1 9 3 0.
Eerste Blad.
173e Jaargang.
IN ONZE
3TATEN-GENERAAL,
TWEEDE KAMER.
Staatsbegrooting 1931. Hou
ding s.d.a.p. bij mobilisatie.
Buitenlandsche Zaken.
BINNENLAND.
D. BARON VAN ASBECK. f
NOTARIAAT.
SECRETARIS KAMER VAN KOOP
HANDEL VOOR AMSTERDAM.
NEDERLANDSCH FOKVEE NAAR
FRANKRIJK.
ZEELAND
WALCHEREN.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN W. D.
KERKNIEUWS,
KEES HELDER, Fotogpaaf.
KUNST EN WETENSCHAP.
„Nathan heeft Mazzel"
Ensemble Bouber Schouw
burg.
ONDERWIJS.
LEGER EN VLOOT.
RECHTZAKEN.
MIDDELBURGSCHE COURANT
De abonnementsprijs bedraagt voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2,30, elders 2,50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITGAVE: N.V. MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St Pieterstraat, Middelburg
T elefoonnummers
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10; elke regel
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uit
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regel»
opgenomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" ol
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 cent.
6 ct.
moet
aan-
veel
gcb.
r geb.
het
ingen;
steen-
dingen
'erken
ducht-
geiu.
0. Zie
iO.
r geb.
■g het
pte in
l door
W. of
en en
bijlc
30.
r geb.
urg 't
maken
neente
onver-
>00.
ïr. geb.
urg 't
i verf-,
ouwen
>or Z.-
'32 en
30.
BOER,
Het wil ons voorkomen, dat we zoo
langzamerhand een heel eind verder ge
komen zijn met de discussie over wat de
S.D.A.P. doen zal. indien Nederland eens,
ter verdediging van zijn neutraliteit en
zelfstandigheid, zou willen mobiliseeren
Aanvankelijk werd den leider van de
Kamerfractie dier partij door de eigen
mannen verweten, een „ja-noch-neen-
politiek" te voeren; thans echter kan
wel gezegd worden dat, mogelijk onder
den van alle kanten uitgeoefenden druk
om een duidelijk antwoord al ontkent
de heer Albarda dat we het gevraag
de antwoord gekregen hebben in de Ka
mervergadering van gistermiddag.
Dat de heer Albarda zich omtrent den
juisten vorm der te voeren zuiver
revolutionaire actie niet wenschte uit
te laten is zijn tactisch goed recht; dat
moeten de tegenstanders dan maar zien
uit te vinden. Hoofdzaak is, dat nu dui
delijke taal gesproken werd: „Wij ver
werpen den oorlog als een onzedelijke
misdaad en de landsverdediging als een
gevaarlijke waan," zoo zeide de heer
Albarda. En toen, komende tot de vra
gen, die de minister-president hem stel
de, antwoordde hij o.m.: „dat de S.D.A.P.
de gewapende landsverdediging afkeurt
en dus een mobilisatie daartoe niet zal
goedkeuren. De S.D.A.P. is, zoo zeide
bij weliswaar, met volle overtuiging be
reid werkzaam te zijn tot behoud van de
nationale zelfstandigheid, maar: zij acht
gewapende landsverdediging zelfmoord en
zou haar medewerking daaraan dus niet
verleenen.
Nu weten we het dus duidelijk: 't is
niet ja, ook geen „beperkt ja", wanneer
het om een mobilisatie gaat, het is
want we mogen toch zeker aannemen,
dat de heer Albarda niet enkel zijn eigen
cveriuiging gaf, maar die van d e S.D.
A.P. maar een „neen" zonder reserve
Men heeft de S.D.A.P. van uiterst
links wel eens burgerlijkheid en zoo,
verweten. Zij zou niet echt-revolutionair
meer zijn.
We hebben nu echter anders geleerd.
Wanneer de meerderheid der volks
vertegenwoordiging, na voorlichting door
de regeering, en dus in staat om den
toestand te beoordeelen, zou zeggen
naar de grenzen om onze neutraliteit te
te handhaven en onze zelfstandigheid te
verdedigen dan zegt de SD.A.P.:
neen. De wapens neer! Ook wanneer
lang niet zeker is, dat de wapens g e
b r u i k t zullen worden neer de wa
pens! Zoo ge dit niet wilt, dan de re
volutie.
Met de uitnoodiging:
Komt binnen, Engeland, België, Frank
rijk en Duitschland
Vecht in o n s vaderland je geschillen
maar uit, wij zullen wel toekijken
enmee-profiteeren van den oorlogs
gruwel
Inderdaad, en ondanks het dwaze
dreigement van den heer Albarda, toen
van maatregelen gewaagd werd: „heb er
den moed eens toe" onze regeering
zal zich ernstig hebben te bezinnen op
dezen nieuwen toestand, dat een mach
tige politieke partij openlijk, onder be
paalde en zeer gevaarlijke omstandig
heden de revolutie aankondigt!
Bij de replieken over de algemeene
beschouwingen der rijksbegrooting 1931
heeft eerst de heer RUTGERS VAN
ROZENBURG (c.h.) het denkbeeld van
den heer v. d. Tempel bestreden om een
staatsindustrietak op te richten. Daarna
kwam de „clou" van den dag, de uitlating
van den heer ALBARDA (s.d.) over de
mobilisatie. Hoe de S.D.A.P. denkt over
mobilisatie was bekend sinds April 1928,
Maar de ophef, daarover nu gemaakt, is
te verklaren ten eerste uit het besef
dat het oorlogsgevaar toeneemt, ten
tweede uit den schrik over het petition
nement tegen de vlootplannen.
Wij ontleenen aan zijn rede:
Men heeft behoefte aan een tegenactie
en wil het volk schrik en afschuw inboe
zemen voor onze actie. De resolutie van
het Congres van 1928 is duidelijk genoeg.
De vormen en de middelen van de te
voeren actie zijn niet vooruit te bepalen.
Elke verklaring daaromtrent zou even
voorbarig als lichtzinnig zijn. „Gij zult er
ons niet toe dwingen een nadere ver
klaring te geven. Wij verwerpen de ge
wapende landsverdediging, omdat wij die
ook voor Nederland onmogelijk achten."
In andere landen staan de sociaal-demo
craten niet op dat standpunt. Maar voor
een klein land als het onze is nationale
defensie zelfmoord. Ook in het leger, ook
onder de officieren, wordt die meening
gedeeld. De heer Colijn heeft in 1922 het
zelfde verklaard.
Door de uitspraken der partij is be
kend, dat zij de gewapende landsverde
diging verwerpt en een zoogenaamde
mobilisatie voor dat doel haar goed
keuring niet kan hebben.
De S. D. A. P. is met volle overtui
ging bereid werkzaam te zijn voor de
verdediging en het behoud van onze on
afhankelijkheid; zij acht echter de gewa
pende landsverdediging het zekerste mid
del om Nederland zijn onafhankelijkheid
te doen verliezen. Zij beschouwt die ge
wapende landsverdediging als nationale
zelfmoord. Op haar medewerking daar
toe behoeft men dus niet te rekenen.
In dat verband bracht de heer Albarda
het petitionnement nog eens ter sprake,
geteekend door 3.27 pet. van alle Neder
landers van 18 jaar of ouder. Wanneer
de regeering maatregelen neemt als door
de heeren Heemskerk en Schokking be
doeld, zou zij de arbeiders dwingen tot
een strijd, dien zij willen noch vreezen.
Daarop heeft de heer LINGBEEK nog
een motie ingediend om de salarissen
der onderwijzers-kloosterlingen nog in
overeenstemming te brengen met het
pacificatie-rapport-Bos en vrijgekomen
gelden te gebruiken voor de verhooging
der salarissen der leekenonderwijzers.
Avondvergadering.
Buitenlandsche zaken. Bij de replie
ken heeft de heer Knottenbelt
(lib.) 't nog eens opgenomen voor de
verbetering van den vaarweg door de
Schelde. Dit behoeft nog geenszins als
een concessie aan België te worden be
schouwd. En daarnaast werden er nog
opmerkingen gemaakt over de nationa
liteit der gehuwde vrouw. Er werd nog
eens gepleit voor de tot standkoming
van medische hulp aan armlastigen.
De minister heeft toegezegd, dat in
alle aangelegenheden, waarbij België
betrokken is, wordt gestreefd naar op
lossingen, die in beider belang kunnen
zijn.
In Zwitserland is in den ouderdom van
76 jaar overleden D. baron van Asbeck,
oud-gezant, laatstelijk te Warschau.
De nu ontslapene was 1 November
1854 geboren. Alvorens de diplomatieke
loopbaan te kiezen, verwierf hij het di
ploma van civiel-ingenieur aan de poly
technische school te Hannover.
Den 20en October 1920 werd hij op
nieuw benoemd tot minister-resident met
den persoonlijken gezantstitel, ditmaal te
Warschau. Bij Kon. besl. van 30 Juli 1926
werd den heer Van Asbeck op zijn ver
zoek eervol ontslag uit zijn functie ver
leend.
Baron van Asbeck was o.a. ridder in
de orde van Oranje Nassau.
Bij Kon. besluit is benoemd tot notaris
binnen het arrondissement Rotterdam,
ter standplaats Rotterdam, P. Bos, candi-
daat-notaris te Rotterdam.
In haar Dinsdagmiddag gehouden be
sloten vergadering benoemde de Kamer
van Koophandel en Fabrieken voor Am
sterdam met algemeene stemmen, in de
door het overlijden van den heer mr.
F, R. J. Dubois ontstane vacature, tot
secretaris den heer dr. mr. G. M. Greup,
tot nu tweede secretaris der Kamer.
Volgens mededeeling van den Rijks-
landbouwconsulent te Parijs, heeft het
Fransche Ministerie van Landbouw be
sloten voorshands geen vergunning voor
den invoer van Nederlandsch fokvee te
verstrekken, met uitzondering van en
kele fokstieren.
De dieren waarvoor reeds vergunnin
gen zijn verleend zullen nog worden toe
gelaten.
Jaren mogen verloopen en afstanden
ons scheiden: aangename herinneringen
blijven.
Bij Kon. besluit van 3 November
1930 is voor het tijdvak van 1 Januari
193131 December 1932 o.a. aangewezen
als deskundige, bevoegd tot het afgeven
van eene verklaring, als bedoeld in art.
39, derde lid, van de Armenwet, de heer
W. U. Schuurman, zenuwarts alhier.
ARNEMUIDEN. Bij een landbouwer
onder deze gemeente is onder zijn
beestiaal mond- en klauwzeer geconsta
teerd.
THOLEN.
THOLEN. Hoe gevaarlijk het is,
mede te rijden op de treeplank van een
auto, ondervond het 7-jarig zoontje van
den landbouwer G. alhier. Uit de school
komende, zag hij een auto staan; zonder
dat dit door den chauffeur bemerkt
werd, kroop hij op de treeplank en reed
zoo mede tot aan de hofstede van zijn
grootvader. Ofschoon de auto in volle
vaart was, sprong het kind er af, waar
door hij zich zoodanig verwondde aan
hoofd en beenen, dat direct dokters hulp
moest worden ingeroepen.
2EEUWSCH-VLAANDEREN O.D.
AXEL. Met ingang van 1 December
a.s. wordt de Rijksveldwachter J. van de
Velde, verplaatst van Kijkuit gemeente
Axel naar Herwijnen en de Rijksveld
wachter brig, tit G. 'M. Beke van Her
wijnen naar Kijkuit gemeente Axel.
KOEWACHT. Zondag j.l. is alhier tij
dens het gaaischieten een 10-jarig jonge
tje, dat als pijlraper dienst deed, door
een neervallenden pijl in het oog getrof
fen, zoodat het kind zeer waarschijnlijk
het oog zal moeten missen.
BRESKENS. Mevr. Van den Broeoke
uit Aardenburg hield Maandrag in het
gebouw Sumajo te Breskens een lezing
over de onderwerpen: 1. Wïat beteekent
het boek voor den mensch? 2. Nieuwe
Nederlandsche Romankunst. (Korte
historische inleiding-bespreking van de
allernieuwste boeken o.a. het jongst ver
schenen werk van Ina Boudier-B akker
„De klop op de deur"); 3. Onze dichters.
AARDENBURG. Een genotvolle en
interessante avond verschafte de heer
Gerard Pilger uit Amsterdam aan de le
den en introducées van het Departement
Sluis-Aardenburg van het Nut. Verdui
delijkt door lichtbeelden vertelde de
spreker van de zeden, gewoonten en ge
bruiken in China. Ook een paar gramo-
foonplaten werden afgedraaid, om een
idee te geven van de Chineesche muziek
en zanglust. Na de pauze verscheen spre
ker in Chineesch costuum ten tooneele,
om eenige gedichten en een Chineesche
één-acter voor te dragen. Het was een
goed geslaagde avond.
Door auto aangereden.
OOSTBURG. Maandagavond is de
gemeente-secretaris van Oostburg, de
heer P. de Hullu, terwijl hij onder de ge
meente Schoondijke in gezelschap liep
te wandelen, door een achterop rijdende
vrachtauto, die geen licht voerde,
grepen en tegen den weg geslingerd. In
bedenkelijken toestand, vermoedelijk ten
gevolge van een bekomen hersenschud
ding, is hij naar zijne woning vervoerd.
De vrachtauto is doorgereden. De po
litie stelt een onderzoek in.
De Algemeene Synodale commissie
der Herv. Kerk heeft Dinsdag hare na
jaarsvergadering geopend. President is
dr. G. J. Weyland, predikant te V e e r e
Voor de behandeling van de verzoe
ken om steun uit synodale fondsen wordt
als correspondent voor Zeeland be
noemd de heer J. W. Bolt.
Ds. J. M. Drost, predikant bij de
Ned. Herv. Kerk te Wlemeldinge
is voornemens tegen 1 Mei 1931 eineri
taat aan te vragen.
HET UITZOEKEN WAN EEN
moat nis! smssfcpvss! en zorg geschieden.
Wij hebben een
PRACHTSORTÊERifiG LUSTJES IN WSODERNE UITVOERING
en staan U $aa«r,s niet raad terzijde.
LANGE DELFT I 34 - MIDDELBURG-
li hiinmiiHM w hui in min nmiiiiiiimn—
(Ingez. MedJ
Na Zondagvoormiddag in de kerk
te 's Heerenhoek bevestigd te zijn,
door prof. Cramer van Utrecht sprak ds.
A. Ph. Wagner des namiddags voor een
talrijk opgekomen schare in de kerk van
Nieuwdorp zijn eerste prediking als
predikant dezer gemeente, naar aanlei
ding Van Jesaja 40 28.
Hierop volgden toespraken tot ver
schillende colleges en personen. De ge
meente zong hierop Gez. 91 3 toe.
Dinsdagavond heeft in de Nieuwe
Westerkerk te Rotterdam de bevestiging
en de intrede plaats gehad van ds. J. A.
C. Rullmann, laatstelijk predikjant der
Ger. Kerk van Batavia, die het beroep
aannam van de Ger. Kerk van Rotterdam1
voor den missionairen dienst op Banjoe-
•mas.
Als bevestiger trad op ds. \V(. J. J.
Velders van Rotterdam, die een predi
katie hield over Johannes 14 6a.
Na het uitspreken van de zegenbede
zong de gemeente ds. Rullmann de ze
genbede toe van Psalm 134: |Dat 's
Heeren zegen op u daal.
(Ingez. Hed.)
't Is een overoud, misschien wel
uit Freudiaansche zielediepten voortko
mend, gegeven: het niet al te breed heb
ben en dan ineens door den oud-oom
uit Amerika een erfenisje thuis ge
stuurd te krijgen, dat zoo van een kwart
tot vele millioenen dollars varieert. Dat
is ook hier het geval, alleen is de oud
oom thans, als we den uitslag van den
advocaat goed begrepen hebben, in Po
len gestorven, terwijl de begunstigde
reeds in New-York woont. Wat bijster
weinig er toe doet trouwens.
Zoo'n millioenen erfenis geeft gemak
kelijk aanleiding tot een dwaze klucht;
als dan de knappe Jane bovendien, be
halve haar in 't niet verdwenen lijfelij
ken vader, er bovendien nog twee ten
tooneele verschijnende en samenwonen
de adoptiefvaders op na blijkt te hou
dendan mag men wel verwachten
op het gebied van dolle kluchten iets in
den overtr'effenden trap te zullen zien.
En: hoever is dat mis!
Ik denk, dat het voor een groot deel
aan het sobere en ware spel van dat
ensemble is te danken, dat het heele-
maal geen klucht werd, doch meer een
gevoelig tooneelspel bleef, weliswaar
met een aantal vriendelijke en zachtmoe
dige gijntjes, maar het geheel toch steeds
overstraald door warm-menschelijke ge
voelens, Zeker, er is vele malen gelachen
om een jiddisch aardigheidje van den
zielsgoeden Nathan die tenslotte met zijn
grooten naamgenoot van Lessing óók
wel „De Wijze" genoemd mocht worden,
en ook om de rake zetten van den ge-
zelligen dikken diender Bill Lewis en de
bij-de-hande huishoudster Maggie, maar
de ondergrond vergeef me de rare
beeldspraak ligt toch op een hooger
plan, dan meestal bij zulk een „geval"
het geval is. Dat zal ten deele aan het
stuk liggen, voor een grooter deel, dunkt
me, is het op dat plan gebracht door de
spelers, waaronder Bouber als Nathan
in een waarlijk meesterlijke opvatting
van de titelrol uitmuntte en het geheel
droeg, zooals de stam van den boom tak
ken en gebladert torst.
De Schouwburg was niet geheel bezet,
en dat is jammer; ook de niet-leden en
-partijgenooten van den organisator, 't
plaatselijke Instituut voor arbeidersont
wikkeling, zouden hebben kunnen ge
nieten en wanneer een goed gezelschap
hier met een aardig stuk kqmt, dan is
het voor den tooneelliefhebber wel zaak,
daar, voor zoover mogelijk, dankbaar ge
bruik van te maken.
Benoemd tot onderwijzer aan de U.
L. O. school te Ridderkerk de heer A. de
Jager onderwijzer te K a p e 11 e.
Bij Kon. besluit is benoemd tot
gewoon hoogleeraar in de faculteit der
veeartsenijkunde aan de Rijksuniversiteit
te Utrecht, om onderwijs te geven in de
algemeene geneesleer, de geneesmiddel
en vergiftleer, de oogheelkunde en kli
niek, dr. A. Klarenbeek, conservator aan
die universiteit. Dr. Klarenbeek werd ge
boren in 1888 te Amsterdam1.
Prof. Mr. A. J. Blok.
De Staatscrt. van gisteren bevat het
Kon. Besluit, waarbij aan mr. A. J. Blok,
met ingang van 1 December 1930, op
zijn verzoek wegens gezondheidsredenen
eervol ontslag wordt verleend als hoog
leeraar aan de Rijksuniversiteit te Lei
den, met dankbetuiging voor de belang
rijke in die betrekking bewezen diensten.
Prof. Blok werd 25 Februari 1868 te
Hees bij Nijmegen geboren.
Den 27en Juli 1908 werd hij benoemd
tot hoogleeraar in het Strafrecht en de
'strafverordening aan de Leidsche Uni
versiteit.
Onder zijn rectoraat werd het 350-
jarig bestaan der Leidsche Hoogeschool
herdacht, bij welke gelegenheid H. M.
de Koningin het eere-doctoraat werd ver
leend.
Behalve op rechterlijk en sociaal ge
bied was prof. Blok ook op maatschap
pelijk gebied werkzaam.
Naar de Maasbode verneemt zal als
opvolger van prof. mr. A. J. Blók wor
den benoemd tot hoogleeraar in het
Nederlandsch strafrecht en de strafvor
dering aan de Leidsche universiteit mr.
J. M. van Bemmelen, tot voor kort sub
stituut-griffier bij de rechtbank te Rot
terdam.
Het smaldeel Australië is op 17
November des voormiddags Torresstraat
gepasseerd op weg naar Boela.
Ter openbare burgerlijke zitting der
rechtbank te Middelburg werd beden be-
eedigd als griffier van het kantongerecht
te Terneuzen, mr. M. L. D. van Walsem,
voordien te Haarlem.
De rechtbank te 's-Gravenhage ver
oordeelde een chauffeur te Leiden we
gens het aan zijn schuld te wijten zijn,
dat een wielrijdster op den Zijisingel te
Leiden werd doodgereden, tot drie
maanden gevangenisstraf.
Met peper gegooid.
De rechtbank te Rotterdam heeft Dins
dag behandeld de zaak tegen een. van
de directeuren van de N.V. Simons Me-
taalhandel. die onlangs kort voor het be-
begin van de vergadering van aandeel
houders in de N.V. Frank Rijsdijks In-
dustrieele Ondernemingen den oud-di
recteur van die N.V. met peper in het
gelaat heeft igegooid. De verdacht© had
zich wegens mishandeling te verantwoor
den.
Rekening houdend met de gespannen
(onderlinge verhouding, vraagt het O.
