^rouitvciate Zeeutosche
e
No. 2 4 8.
Twee bladen.
WOENSDAG 22 OCTOBER 193 0.
Eerste Blad.
173e Jaargang.
DE DREIGENDE STAKING
VAN DE DRUKKERS
GEZELLEN.
ZEELAND
MIDDELBURGSCHE COURANT
De abonnementsprijs bedraagt voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week, De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITGAVE: N.V. MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie 139
Postcheque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10; elke regel
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uit
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regels
opgenomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" of
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 cent.
h
i
t
[t op
Een uiteenzetting van den toe
stand en een afwijzing van de
redelijkheid der staking.
In het no. van „De Nederlandsche
Werkgever", dat heden zou verschijnen,
komt de volgende uiteenzetting voor,
waarin nogmaals en misschien ten over
vloede wordt betoogd, op welke gron
den de staking, waarmede de typogra
fen hun bedrijf en de Nederlandsche dag
en nieuwsbladen bedreigen, als volstrekt
onredelijk, ongemotiveerd en economisch
ongeoorloofd bestempeld mag worden.
„Zal het 27 October inderdaad tot een
staking in de grafische bedrijven komen?
De besturen der werknemersbonden
hebben de patroons medegedeeld hun le
den te zullen adviseeren tot staking
over te gaan; of dit advies zal worden
opgevolgd, moet nog blijken; of leden
vergaderingen dan wel een referendum
over al dan niet staken zullen moeten
beslissen, hebben wij niet vernomen,
maar het schijnt, dat zulks niet noodig
is: het is kort dag en het maakt op ons
den indruk, dat men van werknemers
zijde met geweld wil staken. Van de
conferentie, welke de Rijksbemiddelaar,
mr. de Vries, Woensdag met partijen zou
houden en die bij de verschijning van dit
nummer achter den rug zal zijn, hebben
wij dan ook geen groote verwachtingen.
Maar misschien zijn wij te pessimistisch
en zegeviert op het laatste oogenblik bij
de typografen het gezond verstand en
het beter inzicht over de zucht tot
machtsmisbruik. Want een ander mo
tief voor deze staking dan de begeerte
om de patroons de overmacht der vak
organisaties te doen gevoelen, kunnen
we niet vinden.
Wie de Goden verderven willen, die
slaan zij van te voren met blindheid.
Deze stakingskoorts bij de typografen
schijnt hun verstand te benevelen. Zij
moesten toch begrijpen, dat zij het voort
bestaan van de bedrijfsorganisatie, waar
aan zij hun uitnemende rechtspositie, hun
hoog loon, hun pensioen en verdere gun
stige arbeidsvoorwaarden danken, daar
door moedwillig in de waagschaal stel
len, Ligt die eenmaal uit elkander, dan
zal zij niet zoo spoedig weer te herstel
len zijn. De houding, door de gezellen-
organisaties, tegen de patroons aangeno
men, heeft veel weg van chantage. Ter
wijl de loonen en arbeidsvoorwaarden
der typografen als een piek boven die
van de meeste andere arbeiders uitste
ken, maken zij misbruik van hun machts
positie om de met zooveel moeite opge
bouwde bedrijfsregeling stuk te slaan.
Deze typografen pogen de kwetsbaarheid
van het bedrijf en den wensch van het
publiek dagelijks de courant te ontvan
gen uit te buiten om zonder rekening te
houden met den algemeenen economi-
schen toestand en met de belangen van
het bedrijf, waarin de concurrentie van
de ongeorganiseerde drukkers voortdu
rend sterker wordt, bij elke vernieuwing
van het collectief contract er weer wat
bovenop te zetten. Wat deert het hen,
of zij zoodoende hun positie feitelijk ver
beteren ten koste van de arbeiders in
de onbeschutte bedrijven, die de koop
kracht van hun reeds zoo veel lagere
loonen zien dalen naarmate de stijging
der loonen in de beschutte bedrijven het
leven van hen duurder maakt?
Eén ding staat vast: de algemeene sym
pathie, mocht de staking inderdaad door
gaan, zal zijn aan den kant van de druk
kers-patroons, die, hoezeer beseffende,
dat de economische tijdsomstandigheden,
gevoegd bij de daling van het indexcijfer
voor levensonderhoud, loonsverla-
g i n g instede van loons
verhooging motiveerden, toch, om
tot eiken prijs den vrede in het bedrijf
enhet mstandbhjven van de bedrijfsor
ganisatie te verzekeren, bereid bleken
om loonsverhooging toe te staan, die
grosso modo slechts 2 cent per uur bleef
beneden hetgeen de gezellen eischten.
Nu deze concessie, die principieel
eigenlijk niet te rechtvaardigen was, doch
wel getuigt van den goeden wil en den
socialen zin van deze patroons-gedele
geerden, botweg is afgewezen, kan er
geen sprake van zijn dat de patroons nu
nog eenige loonsverhooging inwilligen.
Er moet dan maar gestaakt worden, wan
neer de arbeiders niet verder onderhan
delen willen over een nieuw collectief
contract.
Edoch, tot hoelang en met welk re
sultaat? De werknemersbonden hebben
aan de patroonsfederatie bericht, dat zij
zullen staken totdat overeenstemming
over een nieuw collectief contract zal
zijn bereikt. Maar de onderhandelingen
daarover zijn immers afgebroken! Of deze
staking zal, onder omstandigheden, net
zoolang duren totdat de weerstandskas
zal zijn opgeteerd, óf zij zal terstond kun
nen worden opgeheven, wanneer blijkt»
dat er geen grondslag aanwezig is, waar
op men tot overeenstemming omtrent
een nieuw collectief contract zou kun
nen komen. Maar de typografen hopen
blijkbaar de patroons te dwingen het hun
voorgelegde collectieve contract met
de daarin vervatte ongerechtvaardigde
loonsverhooging te slikken. Wij achten
het van principieel belang, dat die toeleg
zal mislukken. Het onrecht mag niet ze
gevieren door brute machtsontplooiing.
In elk geval is deze geschiedenis uiterst
leerzaam voor voorstanders van de bin
dendverklaring van de collectieve con
tracten. Men stelt het maar steeds voor
alsof die verbindendverklaring moreel
geboden is, aangezien de arbeidsvoor
waarden, in een collectief contract neer
gelegd, steeds redelijk en behoorlijk zijn
en de arbeidsvoorwaarden in het onge
organiseerde bedrijf, indien deze daar
beneden blijven, als onredelijk en onbe-
hoordijk zouden zijn aan te merken. Voor
die redeneering zou misschien iets te
zeggen zijn, indien de collectieve con
tracten steeds de vrucht waren van re
delijk en zonder pressie gevoerd overleg.
Maar wanneer de eene partij de andere
het pistool op de borst zet en haar op
deze wijze hooge loonen en sterk opge
voerde arbeidsvoorwaarden afdwiqgt,
dan zijn dergelijke arbeidsvoorwaarden
als onredelijk en onbehoorlijk aan te
merken en is het verdubbeling van on
recht, wanneer nu ook de ondernemin
gen, die niet voor dien dwang wenschen
te zwichten en buiten het collectief con
tract gebleven zijn, door de overheid ge
dwongen worden dezelfde arbeidsvoor
waarden te aanvaarden,"
ÏN ONZE
STATEN-GENERA AL,
TWEEDE KAMER.
Zuiderzeesteunwet,
Kleine kruiser en llotille-
vaartuig.
De Zuiderzeesteunwet kreeg slechts de
stemmen der communisten tegen. Een
mooi succes wjor den minister.
Toen de bekende eerste termijn vopr
een kleinen kruiser en een flottielje
vaartuig.
Men kent nu wel de vóór en tegenstan
ders. Het werd een soort principieel de
bat. De heer De Visser (comm.) vond
reden een loflied te zingen op Sovjet
Rusland. Dat is ook zoo hard aan het
ontwapenen I Op van alles en nog wat
had hij criüek. En jn terminologie
waardoor hem eenige malen gedreigd
werd met ontneming van het woiord.
De heeren v. d. B, i 11 (r.k.) en de ex-
minister van Oorlog van D ij k (a.r.) wa
ren echter met deze oplossing niet te
vreden, en dachten aan een sterker ma
teriaal.
De heer Mar chant (v.d.) hield een
pleidooi voor zijn ontwapenings-ideaal.
Hij is overtuigd,, dat weldra van de meer
derheid het licht van zijn voorstel zal
opdagen, zoi-rals dit is geschied met het
algemeen kiesrecht en het vrouwenkies
recht. Daardoor bleef het een gehjeel
principieel debat.
Avondvergadering.
Boven-Digoel,
In de avondvergadering is de inter
pellatie van den heer Cramer (s.d.)
inzake den Boven-Digoel aan de lorde
gekomen. Zij vond haar besluit in de
volgende motie van den niet tevreden
gestelden interpellant
De Kamer, gehoord de besprekingen
inzake het Boven-Digoel-rapport, verzoekt
den minister van koloniën, te willen be
vorderen, dat spoedig tot opheffing van
het interneeringskamp aan den Bpven-Di-
goel wordt overgegaan, met vrijlating van
de geïnterneerden en hun terugzending
naar hun woonplaatsen.
Deze motie heeft geen schijn van kans
aangenomen te worden.
wie
blijft
Het Hellegat.
In het voorloopig verslag der Tweede
Kamer over de Staatsbegrooting van
buitenlandsche zaken hebben verschei
dene leden verklaard met belangstelling
kennis te hebben genomen van het feit
dat op de begrooting van Waterstaat
Wie voor een ander zorgt, is rijk;
alleen voor zichzelf zorgt, is en
arm.
gelden zijn uitgetrokken voor de verbe
tering van het Hellegat en van het Ka
naal door Zuid-Beveland, waardoor aan
de van Belgische zijde geopperde bezwa
ren tegen den vaarweg tusschen Rijn en
Schelde op breede wijze wordt tege
moet gekomen. Zij meenden, dat hier
door elk argument voor Belgische aan
spraken op een anderen vaarweg, met
name op een kanaal op Nederlandsch
grondgebied, terzijde is gesteld.
Gaarne zouden deze leden vernemen,
of de regeering tegenover deze ruime,
tegemoetkoming aan Belgische wenschen
ook een gelijke verzorging door België
van Nederlandsche belangen heeft be
dongen,
MIDDELBURG.
Ver, „Het Nederl. Meisjesgilde,"
Men schrijft ons:
Het Hoofdbestuur van het Nederland
sche Meisjes Gilde zal bij voldoende
deelname gelegenheid geven in verschil
lende plaatsen van ons land, o.a. in
Middelburg een cursus te volgen
ter opleiding tot Padvindster-leidster.
De Middelburgsche afdeeling juicht dit
plan zeer toe in de eerste plaats, omdat
de groep zich in den laatsten tijd sterk
heeft uitgebreid en in de tweede plaats
omdat hier in de toekomst een tekort
aan leiding dreigt te ontstaan. Zonder
goede leiding kan de afdeeling niet blij
ven bestaan.
Ieder kent de Padvindstertjes in haar
blauwe uniform. Niet ieder kent echter
de beteekenis van het Padvindsterswe-
zen. We zouden wenschen, dat dit wel
het geval ware, opdat vele jonge vrou
wen zich geroepen mochten voelen de
zen leidstercursus te volgen.
Belangstellenden verwijzen we naar
de elders in dit blad voorkomende ad
vertentie.
VLISSINGEN.
In het Bellamypark alhier is weer
een nieuwe hank geplaatst, welke door
den. heer S. M. Polak aan het gemeente
bestuur ten geschenke is gegeven bij den
50en jaardag van H. M. de Koningin.
Nog enkele weken en het ha-live dozijn
zal in het Bellamypark vol zijn daar cte
heer Polak een zesde bank zal1 schenken
ter gelegenheid van zijn 75en jaardag.
Deze. bank zal tegenover het Stedelijk!
Museum worden gepliaatt.
WALCHEREN.
Gemeenteraad van Zoutelande.
Dinsdagmiddag vergaderde de ge
meenteraad alhier. De heer Adriaanse
was afwezig. Medegedeeld werd:
le. dat door de Kroon zijn goedge
keurd de verordeningen betreffende
classificatie der gemeente voor de per-
soneele belasting en voor de gemeente
fondsbelasting en de heffing van opcen
ten op de personeele belasting.
2. dat door de Kroon het maximum
aantal vergunning op 2 bepaald is.
3. dat door den Inspecteur der directe
belastingen is meegedeeld dat een be
drag aan opcenten op de grondbelasting
1930 is uitgetrokken f 1199.97.
Dat na onderzoek is gebleken, dat al
leen door een zin in een schrijven van
Ged. Staten over de wegsverbetering, de
verwachting is gewekt, dat de oude
steen, die door bet leggen van den
nieuwen weg zal vrijkomen, aan de ge
meente zou komen.
Besloten wordt nogmaals met Ged
Staten te onderhandelen ter verkrijging
van de oude steen, omdat Biggekerke
ze ook gekregen heeft,
Ged, Staten hebben aan B. en W. ad
vies gevraagd inzake het al of niet ge-
wenschte van stopzetting van den auto
busdienst. B. en W. hebben medegedeelc
aan Ged. Staten: dat stopzetting, gezien
de concurrentie, ongunstig door het pu
bliek zal worden beoordeeld; dat het
vervoer in de wintermaanden gering is,
en zulks wel zijn oorzaak mede vindt in
het verschil der tarieven van de tram
met de bus; dat de opheffing moeilijk za
zijn voor hen die om de een of andere
reden moeilijk naar de tram kunnen
gaan; dat de gedachte is gerezen om
zeker den dienst één dag per week te
onderhouden; dat met het oog op weg
verbetering moeilijk op volledig exploi
tatie kon worden aangedrongen; dat, na
afloop der wegverbetering een en ander
nader onder het oog moet worden ge
zien.
Alle mededeelingen werden voor ken
nisgeving aangenomen.
Besloten wordt 4 personen bij den
Drandweer in te lijven.
B. en W, worden gemachtigd de oude
stoelen van de gemeentekamer en het
rekwerk van het oude schoolplein on-
derhandsch te verkoopen.
Na onderhandeling met B. en W. heeft
Dr. van Haga verklaard de vuilput te
willen koopen voor f 500 en den grond
waarop de vuilput staat, ter grootte van
ongeveer 200 vk. M. van de gemeente
in erfpacht te willen aanvaarden voor
f 0.06 per vk. M. per jaar. B.'en W. stel
len voor tot genoemde verkoop en erf
pacht te besluiten. B. en W. vraagt waar
het vuil dan gestort zal moeten worden
en verzoekt den raad in dezen een goede
oplossing aan de hand te doen. De
voorzitter deelt nog mede, dat de
put in Maart of April ontruimd moet
zijn. De heer V e r h a g e zou het vuil
op het vroon, voorbij den heer Huygens,
willen storten met een eenvoudige goed-
koope heining er om, zoodat later ge
makkelijk van plaats veranderd kan
worden. De heer Koppejan vindt
het wat ver van het dorp. De heer Maas
zou de vuilput nu willen verkoopen en
nog geen plaats bepalen waar liet vuil
dan later zal gestort worden. De voor
zitter meent dat het terrein bij den
heer Huygens veel te ver van het dorp
afligt en dat een behoorlijke omheining
noodig is daar anders bij veel wind de
papieren overal zullen heen vliegen. Ook
de heer S t r o o brengt bezwaren in
tegen de gedachte van den heer Ver-
hage. O.a. zal de ophaaldienst duurder
worden. Z.h s. wordt besloten de vuilput
te verkoopen en den grond in erfpacht te
geven voor genoemde prijzen.
Vervolgens komt in behandeling de
begrooting voor 1931,
Bij de algemeene beschouwingen merkt
de heer Koppejan op dat ondanks de
crisis de uitgaven steeds hooger worden
voornamelijk de tractementen. Bij de
artikelsgewijze behandeling stelt de heer
V e r h a g e voor om het presentiegeld
van de raadsleden van f 40.te bren
gen op f 100, Zijn voorstel wordt niet
gesteund, komt dus niet in behandeling,
Bij de nieuwe post „Kosten van verga
deringen en ververschingen" van f 35, is
de heer Koppejan er tegen om ver
teringen te maken ten koste der ge
meente, Hij acht dit zeer onbillijk. De
raad zit hier niet om ververschingen te
gebruiken. De heer J a n s e is het met
den heer Koppejan eens. De post wordt
met 4 tegen 2 stemmen aangenomen.
Tegen de heeren Janse en Koppejan. De
begrooting wordt na enkele besprekin
gen aangenomen.
De heer H. J. Heusinkveld wordt met
algemeene stemmen benoemd tot lid van
de commissie tot wering van School
verzuim.
Bij de rondvraag vraagt de heer Ver-
h a g e naar de resultaten van de opme
ting van Pautje, De voorzitter zegt
dat de grens door den landmeter is vast
gesteld zooals B, en W. hadden ver
wacht. B. en W. zal trachten de strook
grond, die naar hun meening en die van
het kadaster, het eigendom der gemeente
is, ook in het bezit van de gemeente te
stellen. De heer Verhage is bang van
processen en zou willen, dat er met den
heer Bergsma onderhandeld werd om tot
een schikking te komen. Spr. is er niet
zeker van dat de gemeente door den
rechter in het gelijk zal worden gesteld
Hij acht het mogelijk dat de eigendom
door verjaring aan den heer Bergsma is
overgegaan, aangezien de meeste men
schen niet anders weten dan dat de nu
bestaande toestand altijd zoo is geweest
De heer S t r o o zegt, dat de scheiding
vroeger anders is geweest. Vroeger lag
tusschen den dricht en het perceel van
den heer Bergsma een slootje dat vol
gens den vorigen eigenaar de grens van
zijn perceel was, zoo dat volgens hem
de dricht geheel aan de gemeente toebe
hoorde. De heer Koppejan infor
meert naar de plannen tot verharding
van den Duinweg. De voorzitte
kan momenteel geen inlichtingen geven
ZUID-BEVELAND.
KLOETINGE. De collecte voor het
Ned. Roode Kruis heeft in deze gemeente
opgebracht f 15,25.
Vanwege het Staatsboschbeheer
zijn pl.m. 1500 olmen gemerkt. Deze
boomen die de iepenziekte hebben zul
len door de desbetreffende eigenaren
moeten worden gerooid. Het mooie aan
zicht dat die boomen, vooral in den zo
mer, aan deze gemeente gaven, zal door
de velling zeer verminderen.
Daar zich slechts 1 leerling beeft
opgegeven zal het vervolgonderwijs in
deze gemeente dezen winter niet wor
den gegeven.
Eenigen tijd geleden kwam een in
woner dezer gemeente tot de onaange
name ontdekking dat van den in zijn tuin
staanden appelboom bijna alle appels wa
ren verdwenen. Aanvankelijk werd aan
diefstal gedacht. Later bleek dat ratten
deze appels van den boom hadden ge
laaid.
Zaterdagavond had op den 's Gra-
venpolderschen straatweg onder deze
gemeente een aanrijding plaats tusschen
twee auto's. De auto van B. van 's Heer
Abtskerke en die van IJ. uit 's Heer
Arendskerke zijn juist bij het aansluiten
van den Langenweg met elkaar in aan
raking gekomen. De auto van IJ heeft
daarbij nogal schade opgeloopen terwijl
de inzittende passagiers eenige verwon
dingen opliepen.
NOORD-BEVELAND.
COLIJNSPLAAT. In de Maandag al
hier gehouden vergadering was van Ged.
Staten een schrijven ingekomen, dat de
jaarwedde van den ambtenaar van den
Burgerl. Stand van f 210 op f 220 was
gebracht.
Op voorstel van B. en W. werd voor
kennisgeving aangenomen een schrijven
■van de Centrale vereeniging tot behar
tiging van de Maatschappelijke belangen
van zenuw- en zielszieken om een jaar-
lijksche bijdrage van minstens f 50.
Een vraag van den burgemeester van
Goes of de raad in beginsel bereid is om
mee te werken tot het gezamenlijk bou
wen van een barak voor besmettelijke
ziekten werd z.h.st. in bevestigenden zin
beantwoord.
Aan den gemeentewerkman J. de Loof
werd een jaarlijksche vergoeding van f 15
toegekend voor vergoeding voor kleeren
voor begrafenissen.
Van de feestcommissie van 't laatstge
houden oranjefeest was een verzoek in
gekomen om het nadeelig slot voor re
kening der gemeente te nemen. Met 3
tegen 2 stemmen werd hierop gunstig be
schikt.
Besloten werd aan de beide gemeente
werklieden f 25.gratificatie toe te
staan voor overwerk bij 't uitdiepen der
haven. Aan den rijksveldwachter J. G.
van Raay werd een gratificatie van f 25
toegekend voor bewezen diensten.
De begrooting voor het G.E.B, 1931
werd goedgekeurd en vastgesteld in ont
vang en uitgaaf op f 9253; de kapitaal-
dienst op f 3400.
Aan den heer H. W. P. A. de Jongh
werd overeenkomstig zijn verzoek eer
vol ontslag verleend als onderwijzer aan
de O. L. School, met ingang van 17 De
cember a.s.
Vervolgens werd de gemeentebegroo-
ting 1931 behandeld.
De heer Contant stelt voor met in
gang van 1 Jan. 1931 het abonnement
op de telefoon op te zeggen, wordt met
4 tegen 3 stemmen aangenomen. Een
voorstel Potappel om uit de salaris-
regeling van den ambtenaar ter secre
tarie te schrappen de salarisverhooging
voor 't bezit van 't diploma, werd met
4 tegen 3 stemmen verworpen.
Wethouder Haringman stelt voor
om den post van f 100 (voor aankoop
van een 2e hands brandkast) met f 215
te verhoogen en daarvoor aan te schaf
fen een Lips stalen boekenkast. Na am
pele discussie wordt besloten eerst over
deze kosten attesten aan te vragen over
brandzekerheid en dan in een volgende
vergadering te beslissen. De verhooging
wordt toegestaan. De kast moet dienen
tot opberging van het geheim archief.
Bij den post „Brandweer" stelt de heer
Contant voor om pogingen in 't werk
te stellen om tot de oprichting van een
vrijwillige brandweer te komen, waar
aan gevolg gegeven zal worden.
Op voorstel van den heer Potappel
wordt de post voor haven- en octrooi-
gelden met f 3000 verminderd en ge
bracht op f 4000,
Met alg. st. wordt verder de post vooit!
rioleeringswerken gebracht op f 3000,
Op voorstel van den heer Potappel
wordt besloten niet tot de werken over
te gaan, voordat nauwkeurig het ter
rein is gewaterpast.
B, en W. wordt de opdracht verleend
zicht nog eens tot de directie van de
'ram Wolhaartsdijksche veerGoes te
wenden, ten einde meerdere trams in
gelegd ie krijgen.
De heer Contant stelt voor den
post „inkomsten vermakelijkheden" te