i^eeutuariie
Zoo veel
te leeren
lN
No. 2 41,
Twee bladen.
DINSDAG 14 OCTOBER 193 0.
Eerste Blad.
173e Jaargang,
Slechts anderhalf
millioen
BINNENBAND.
Blozende wangen en goede
cijfers... daarvoor is een warm
ontbijt noodig. Een heerlijke
schotel Quaker 1 Alle voedzame
bestanddeelen, die noodig zijn
voor den groei van
Uw kind. Vraag
"Quaker, a.u.b.
om de origineele
pakken te krij gen.
IJ-
ZEELAND»
bij ideal
pesr R.
uwland
Grint-
f1000;
uwland
le, aan
Lie-
bouw-
Zuid-
bouw-
■Westeü
A. 60
combi-
voor
etf 38"
Noo«rd'-
se Wz.
•atering
iter 't
f540;
land en
veg, le-
iKooper
uwland
Ouden
voor
man-
diner)
klei-
lie dan
klacht
w).
1930,
taande
ar He-
Ti s- en
.le 7e
Irisver-
:s. van
„Over-
ne Ne-
se ge-
bcteurs
|endijk.
Lelie-
c.a.
ie- en
ooting
1-rege-
turger-
id van
elating
serka-
jrand-
TAK.
van
;t ver-
|e over
irtikel
|meen-
irraad
er ge-
Ijgbaar
luders
r*
eester.
etaris.
BOER»
MIDDELBURGSCHE COURANT
De abonnementsprijs bedraagt voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITGAVE: N.V. MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10; elke regel
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uit
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regels
opgenomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" of
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 cent.
smt
Hoe nu?
Slechts anderhalf millioen hand-
teekeningen onder het Tood-rose peti
tionnement tegen de vlootplannen van
minister Deckers? Is dat geen groot suc
ces
Zeker: een petitionnement, dat ander
half millioen handteekeningen weet te
verkrijgen, mag geslaagd heeten. En
wanneer wij voor het inderdaad respek-
tabele getal van 134 millioen dan ook
het woordje slechts zetten, dan be
doelen we daarmede allerminst de quan-
titatieve beteekenis van deze petition
nementsactie te verkleinen. Al evenmin
willen wij aannemen al is er hier en
daar wel ongerechtigheid met de lijsten
gebeurd dat het percentage der on
juiste en onbetrouwbare handteekenin
gen grooter zou zijn, dan bij iedere an
dere petitionnementsbeweging op zoo
groote schaal, wie ze ook op touw zou
zetten.
En toch: slechts 1,500.000!
Want er hadden, naar onze meening,
wel een vijf millioen handteekeningen
onder dit adres kunnen voorkomen, wan
neer men de werkelijke waarde en
beteekenis van het meerendeel dezer
onderteekeningen probeert te benaderen
of te doorgronden.
Het is, dunkt ons, dit: blijk geven van
een algemeene anti-militaristische ge
zindheid, of: van den wensch, zoo moge
lijk niets en anders zoo weinig mogelijk,
uitgeven voor militaire doeleinden.
Maar: daar zijn vrijwel alle Neder
landers gloeiend voor
Oorlogs- en veroveringslust blaakt
niet in onze harten, en vechtlust naar
den trant 19141919 is bij onze genera
tie verre te zoeken.
Dus, wanneer men het zoo opvat
en het is onze vaste overuiging, dat héél
velen van hen, die teekenden, het zoo,
en uitsluitend zoo, opvatten dan kon
vrijwel iedere volwassen Nederlander
zijn handteekening onder het petition
nement gezet hebben.
„Zijt ge tégen den oorlog, teeken dan"
zoo zijn er geweest, als ze hun lijst
presenteerden.
Welnu: dan is het aantal verzamelde
handteekeningen niet groot.
Wanneer we er echter de beteekenis
aan zouden mogen toekennen, welke de
organisatoren der petitionnements actie
er gaarne aan toegekend zouden wil
len zien, n.l, dat anderhalf millioen vol
wassen Nederlanders, na ernstige bestu
deering van het vraagstuk der militaire
verdediging, te land en te water, van
het Rijk in en buiten Europa, tot de con
clusie waren gekomen, dat de vlootplan
nen van minister Deckers verwerpelijk
en verderfelijk zijnja, dan zou ook
op ons dit petitionnement grooten In
druk maken.
Nu beschouwen we het, ondanks de
1^4 millioen handteekeningen, slechts
als een welgeslaagde politieke, doch ove
rigens waardelooze, vertooning.- waarbij,
niet altijd volkomen ten rechte, gespecu
leerd is op den, den Nederlander inge
boren, afkeer van het militarisme.
DE BURGEMEESTER VAN DEN
HAAG.
aar de Haagsche Crt. verneemt, staat
de benoeming van mr. A, v, d. Sande
-LUlz.en' bmgemeester van Leiden
wel varstemeeSter Van de residentie- vrii"
.den. Gemeenteraad zal, zoo het
Btinórf'nrf1S in^®bcht, een voorstel tot
mJfflnnn V£m/e Gemeentebegroting
met f 5000 worden gedaan, welk bedrag
bestemd is als vergoeding voor repre
sentatie-kosten van den nieuwen burge
meester. s
Zoo de' Gemeenteraad dit voorstel
aanneemt en de aldus gewijzigde begroo
ting geen bezwaar ontmoet bij Gedepu
teerde Staten, kan verwacht worden, dat
mr. v. d. Sande Bakhuizen de tot hem
gerichte uitnoodiging om de plaats van
mr. Patijn in te nemen, aanvaarden zal,
„NATIONALISTISCHE MILITIE"
Op de vragen van. het Tweede Kamer
lid den heer Mendels betreiffetide de opt-
richting van een „Nationalistische Mili
tie" door het Verbond van Nationalisten,
heeft de Minister van Defensie ge anti
woord, te hebben kennis genomen van
een in de vraag bedoeld verslag vooït-
kamende in „De Nieuwe Vaderlander'
van 6 September j.L, en van de in dat
blad genoemde kosten van aanschaffing
der uniformen, enz. der „Nationale Mir
litie."
Overigens is hem omtrent de oprichr
ting van (genoemde miljïie, of omtrent
haar africhting door beroeps- en reser-
vel-personeel der Nederlandsche land
macht niets bekend.
Wettigheid en geoorloofdheid dezer
„Nationale Militie" kan de Minister der
halve nog niet beoordeelen en evenmin
kan er sprake zijn van zijn instemming
met, of toestemming tot het optreden
van personeel der Nederlandsche land.L
macht bij de africhting.
HET DERDE VLIEGTUIG NAAR
INDIE.
Het vliegtuig PH-AEN, bemanning
Duimelaar, Parmentier en Kotte, dat
Donderdag a,s. van Schiphol vertrekt,
zal eveneens de route via Griekenland
en Egypte volgen. Voor deze vlucht,
evenals voor de volgende, zijn de noo-
dige toestemmingen verkregen. Hoewel
deze route 1100 K.M, langer is dan die-
over Turkije, is de organisatie zoodanig,
dat verwacht mag worden, dat de reis-
duur, vergeleken bij die van de oorspron
kelijke route, niet zal worden verlengd.
Het tweede postvliegtuig is gisteren
te 13 u. 10 te Jask aangekomen. Heden
verder.
DE LENGTE VAN PARLEMENTAIRE
REDEVOERINGEN.
De 20ste Jaargang van „Parlement en
Kiezer" bevat een lengte-overzicht van
de redevoeringen, in de beide Kamers
door de leden der voornaamste partijen
gedurende het afgeloopen zittingjaar ge
houden.
Daaruit blijkt, dat de woorden in de
Eerste Kamer gesproken, zich aaneen
rijen tot een kolomlengte van 22.943
c.M,, welke 956 kolommen geven. Hier
van komen voor de verschillende par
tijen:
leden:
S.D.A.P. 6071 c.M, of 253 kolom 11
R.-K. 4783 199 16
V.-D. 3814 159 4
C.-H. 2863 119 7
A.-R. 2761 115 6
Lib. 2651 110 6
Het laatst genoemde cijfer geeft het
aantal leden aan, waardoor de partij in
de Kamer vertegenwoordigd is.
Gemiddeld maakt dat ongeveer uit per
lid bij de S.D.A.P. 23 kolom; R.K. 1234
kolom; V.-D. 40 kolom; C.-H. 17 kolom;
A.R. 19 kolom; Lib. 18 kolom.
De S.D.A.P. is dus in de spraakzaam
heid verreweg kampioen als partij en
laat de andere fracties verre achter zich.
Per lid winnen echter de Vrijz.-Dem. den
titel ruimschoots.
Gaan we nu de welsprekendheid in de
Tweede Kamer na,
In totaal werden hier 74,066 c.M. of
3086 kolommen aan speeches afgestoken
verdeeld als volgt
leden:
S.D.A.P, 18384 c.M. of 766 kolom 24
R.-K. 11656 486 30
C.-H 9315 388 11
Lib. 8652 36034 8
V.-D. 8546 356 7
A.-R. 7990 333 12
C.P. (W.) 3695 154 1
C.P. (d.V.) 2480 103 1
S. G. 1603 67 3
H. G. 999 4134 1
M. P. 477 20 1
P- B. 269 11 1
Gerekend per lid, dat de partijen in
de Kamer tellen, geeft dit een gemiddel
de voor de:
S.D.A.P. 32 kolom; R.-K. 16,2 kolom;
C.-H. 35 kolom; Lib. 45,5 kolom; Vrijz.-
Dem. 51 kolom; A.R. 28 kolom.
Het individueel record komt natuurlijk
aan den heer Wijnkoop met 154 kolom
voor zijn mond alleen,
HET PETITIONNEMENT TEGEN DE
VLOOTPLANNEN,
In het ,„Volk" wordt medegedeeld dat
op het petitionnement tegen de vloot-
pïzi-.nen 1.465.45 handteekeningen zijn
verkregen.
VERBETERING VERKEER TUSSCHEN
DE ZUIDHOLLANDSCHE EN
ZEEUWSCHE EILANDEN.
Het comité voor verbeteringen van het
verkeer vpn en naar die ZuidhoHand'sche
en Zeeuwsche eilandfen en West-Brabant
heeft aan den Minister Van waterstaat
geschreven, d|at het met groote belang
stelling heeft kennis genomen van het
rapport van. de Staatscommissie-Van
Dit is het origineele rood
blauw engeele Quaker pak
(Ingez. Med.)
Rijckevorsel, voor de verbetering van het
verkeer tusschen de ZuidhoUfaindsche en
Zeeuwsche eilanden met Zuid-Hol'land en
Noord-Brabant; dat het zich met de voor
stellen tot verbetering in dat rapport als
overgangsmaatregelen naar een bevredi
gende oplossing van de verkeersbezwa-
ren in de betrokken gewesten, geheel kjan
vereenigen; dat het zich veroorlooft, aan
te dringen op uitvoering:van de1 voor
stellen met den spoed, die gewenscht,
zelfs geboden is; dat hiertoe eerst kan
worden geraakt indien de noodig© mid
delen daartoe beschikbaar worden ge
steld; redenen, waarom requestranten tot
den minister het verzoek richten, mede
werking te verleenen, door op de be
grooting van het jaar 1931 een memorie-
post op te nemen.
Aan gemeentebesturen en vereeiugin-
gen. heeft het comité verzocht, instem
ming met zijn adres aan den minister te
betuigen.
TEGEN DE VERPOLITIEKING,
Het U. D. meldt.
Zaterdagmiddag neert ten kantore1 van
mr. Vian Doorne te Utrecht een verga
dering plaats gehad, waaraan heeren uit
verschillende deelen vian het land1 en
van verschillende levensrichting hebben
deelgenomen, ter bespreking Van de mid
delen, die kunnen worden aangewend om
de verpolitieking Van ons land tegen te
gaan. Deze vergadering besloot tot het
oprichten, van een genootschap, dat met
kracht zal optreden tegen verschilll'endd
misstanden in ons maatschappelijk leven
die een gevolg zijn yan de dictatuur der
politieke partijen. Een voorlioopig comité
zal de statuten opstegen, waarna een
uitgebreider vergadering zal worden ne-
legd. I
HET MAALGEBOD.
Gistermiddag is te 's-Gravenhage on
der voorzitterschap van den minister van
landbouw een vergadering gehouden
met organisaties van belanghebbenden
bij een eventueel maalgebod ten aanzien
van binnenlandsche tarwe. Dit geschied
de mede naar aanleiding van door be
langhebbenden reeds eerder hieromtrent
aan regeeringsorganen gedane mededee
lingen en gerichte verzoeken en daar
over gevoerde besprekingen.
Belanghebbenden opperden bezwaren
tegen en stelden vragen met betrekking
tot de toepassing van een maalgebod,
zulks aan de hand van een door de re
geering verstrekte nota. Namens de zes
organisaties van bakkerspatroons werd
aan belanghebbenden voorgesteld alsnog
een poging te doen om langs den weg
van het particulier initiatief te bewerk
stelligen hetgeen men zich voorstelt, dat
de regeering met een maalgebod wil be
reiken.
DE NEDERLANDSCHE REIS-
VEREENIGING.
Gisteren vergaderde het hoofdbe
stuur der Nederlandsche Reisvereeni-
ging. Blijkens een ingediende begrooting
van de finantieele resultaten van het
vereenigingsjaar 1930 zal er een nadee-
lig saldo zijn van f 35,540.
Het kapitaal van de vereeniging be
droeg op 1 Januari 1930 ruim f 44.000
(met inbegrip van het Gebouwfonds).
Dit is echter geen werkkapitaal, hetgeen
de N.R.V. niet noodig heeft, maar een
„spaarpot" om te dienen om in slechts
tijden of minder gunstige jaren te kun
nen voldoen aan haar loopende verplich
tingen ten opzichte van personeel en
andere vaste uitgaven. Naarmate de ver
eeniging groeit moet dit spaarkapitaal
grooter worden, en telken jare wordt het
eventueel batig saldo daaraan toege
voegd.
De toestand is dus thans zoo, dat aan
het einde van het loopende jaar dit kapi
taal vermoedelijk gereduceerd zal zijn
tot pl.m. f 9000. Voor het overige staat
de vereeniging even krachtig als steeds
tegenover al haar verplichtingen.
NAAR NEDERLAND.
Naar het Nieuws v. d. Dag v. Ned.
Inidië verneemt, zijn de zelfbestuurdersi
van Nederlandschi-Indië voor het begin
van hel volgend jaar naar Holland out-,
bonen, in verband met een belangrijke
gebeurtenis ten Hove. Gelijk men weet,
zijn, bij elke belangrijke gebeurtenis aan
het Nederlandsche Hof, de zelfbestuur-
'ders of zelf aanwezig, of verteg!enwi3ioiJ-
sdlgd, door een deputatie. De M.angkoeno
goro (gaat zelf naar Holland. Zijne Hoog
heid wacht echter op den juisten datum
van die „belangrijke gebeurtenis''. Of de
andere zelfbestuurders naar Holland
gaan, dan wel een deputatie sturen, is
nog niet bepaald.
NEDERLANDSCHE OLIELIEDEN.
De Rotterdamsche Lloyd heeft voor-
loopjg bij wijze van proef een Neder
lander aangenomen als olieman aan
boord van het m.s, „Kota Pinang". Deze
posten werden tot nu toe zoo .als ook
gebruikelijk is voor stokers op stoom
schepen door Aziaten bezet. Naar het
Handelsblad verneemt, ligt het in de
bedoeling het aantal Nederlandsche olie-
lieden uit te breiden.
ARBEIDSTIJD IN BAKKERIJEN.
De minister van Arbeid, H. en N.
heeft van de gebruikelijke regeling afwij
kende bepalingen vastgesteld voor den
arbeid in banketbakkerijen niet tevens
zijnde broodbakkerijen in alle gemeep>-
ten des rijks, in het tijdvak van 10 tot
en met 15 Nov. a.s., van 17 Nov. tot iein
met 5 Dec. a.s. en op 23, 24, 30 en '31
Dec. a.s. Bijzonderheden vermeldt de
(desbetreffende beschikking van 13 Oct.
Waterschappen.
Bij K011. besluit zijn benoemd:
in de prov. Zeeland tot plaatsvervanger
van den d ijkgraaf van dein Bijleveldpol-
deir, A. C Noom ,te N. en St. Jo os-
land; met ingang van 1 Nov. a,s. tot
lid van het bestuur 'der waterkeering
van ïTen calamiteuzen Zimmeirmanpolder
M. Sentse, te Rilland Bath; met in
gang van 1 Nov. a.s. tot Md van het be
stuur der waterkeering van den calami
teuzen Borsselepolder, C. M. Nijssen, te
B'o r s se l e nlot gezworene van den
polder Oosterban van Schouwen, J. Vier
gever, fe Renesse;
is aan "Wi. P. van Oeveren te Wol-
fpi h a a t t s d ij kop zijn verzoek eervol
ontslag verleend als plaatsvervanger van
den dijkgraaf van den Zuidvlietpolder.
MIDDELBURG.
Voor ions ligt de 33ste Winterdienst,
uitgave van Wegeling's Reiswijzer voor
Middelburg en Vlissingen. Het bevat ook
nu weer naast de opgave diensten van
Spoorwegen, Tramwegen en Beoten in
Zeeland, een groot aantal voor aukj-
bussen, beurtschippers, bodelotopen en
veren en openstelling van kantoren en
tenslotte de post tarieven.
Het is een practisch boekje.
Gisterenmiddag liep een 8-jarig
meisje op den hoek van de Varken sl-
markt en Gortstraat de straat over juist
toen een auto uit de richting Vlissing^
sche straat aankwam. De bestuurder
remde uit alle macht, maar kon niet
voorkomen, dat de kleine tegen het spat
bord aanMep en achter het voorwiel
op den grond kwam te Hggfen. In
wendig gekneusd werd het kind naar
huis gebracht, terwijl de autobestuurder
wien geen schuld treft, zorgde voor spoer
dige medische hulp en zich bereid ver
klaarde alle kosten voor zijn rekening
te nemen.
VLISSINGEN.
Feestelijke opening der Vlissingsche
haven.
Gisteravond waren zeer velen opge
komen naar eene door den burgemees
ter van Vlissingen in de groote zaal
van het Concertgebouw bijeengeroepen
vergadering ter bespreking van even
tueel te organiseeren feesten in 1931 bij
de opening van de nieuwe, vergroote
buitenhaven.
De burgemeester, de heer C. A. van
Woelderen, die alleen op het tooneel had
plaats genomen, heette allen welkom en
sprak zijn vreugde uit over de groote
opkomst, waaruit hij meende de con
clusie te mogen trekken, dat men meent
de opening der haven, die spr, verwacht
in Juni of Juli niet onopgemerkt te moe
ten laten voorbijgaan. Spr. zeide, dat
deze vergadering bijeen is geroepen om
te kunnen onderhandelen met heel Vlis
singen en dat het in de eerste plaats de
bedoeling is, dat het een algemeen feest
zal zijn, waaraan geen groep zich ont
trekt, de groote schakeering in de aan
wezigen deed spr. hopen, dat men op dit
punt gerust kan zijn. De vraag is echter
eerst of men gezien de moeilijke tijden,
vooral ook waar deze onverhoopt door
slapte aan „de Schelde" nog zouden
kunnen verergeren, feest moet vieren.
Negen jaar geleden heeft Vlissingen ge
toond feest te kunnen vieren en het is
voor ieder en ook voor een gemeente
goed eens feest te vieren en te merken,
het leven toch nog zoo slecht niet is. Spr.
gunt Vlissingen zulk een feest ook van
harte. Deze vergadering heeft ten doel
contact te zoeken met allen en te komen
tot oprichting van buurtcommissies, die
zoo spoedig mogelijk een voorzitter, een
secretaris en een penningmeester moe
ten kiezen.
Velen der vroegere buurtcommissies
zijn wellicht ingeslapen, maar zij zullen
zeker weer ontwaken, waar bij spr.
wees op het goede voorbeeld ten deze
gegeven door de buurtcommissie van het
Eiland. Die buurtcommissies zullen even
als men dat te Middelburg met succes
deed, een deel van hun opbrengst aan
het hoofdcomité kunnen afdragen. Spr.
noemde daarop 29 door hem gedachte
buurten, waar eene commissie zou kun
nen worden gevormd. Verder dienen er
te zijn een uitvoerend comité, met een
financieele commissie voor een bloemen
corso, dat minder kost dan een histori
sche optocht, waarin bovendien weinig
actie zit, een voor een wedstrijd van
versierde boerenwagens, die ook voor
het vreemdelingenverkeer een groote
propaganda kunnen zijn, een voor een
kinderoptocht, een voor een zoo mogelijk
te organiseeren internationalen zeilwed
strijd; een voor sport, waarbij spr. spe
ciaal dacht aan een marathon loop door
Walcheren; een voor de verlichting en
als de financiën het toelaten voor een
vuurwerk, een voor muziek- en zanguit
voeringen, zoo mogelijk met 'n concours;
een vlaggencommissie, omdat spr. het
gewenscht acht, dat huis aan huis ge
vlagd wordt; een voor een etalagewed
strijd, die ook niet veel behoeft te kos
ten; een voor een lichtstoet en ten slotte
een pers- en propaganda commissie en
wellicht nog meer commissies.
De toespraak van den burgemeester
