^provinciale .ZeetuuscHe
!FIJ J
No, 2 21,
Twee bladen.
ZATERDAG 20 SEPTEMBER 193 0,
Eerste Blad,
173e Jaargang,
BINNENLAND.
Tarief per kilo en per stuk.
ZEELAND
HOTEL NOORDZEEBOOLEVARD
HOTEL NOORDZEEBOULEVARD
MIDDELBURGSCHE COURANT
De abonnementsprijs bedraagt voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
f 2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITG.ï N.V. DE MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat,Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10; elke reg
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uit
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 rege!
opgenomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" c
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 cent
1«saws;
HET WEDERANTWOORD VAN DE
KONINGIN.
Het wederantwoord van de Koningin,
op het adres van antwoord van de Eer
ste Kamer ter beantwoording van de
Troonrede luidt als volgt:
Mijne Heeren.
Ik verzoek u, mijne heeren, aan de
Eerste Kamer mijnen dank tel betuigen
voor haar adres van antwoord op de
rede, waarmede ik de zitting dei- Staten
Generaal heb geopend.
Met voldoening verneem ik de gevoe
lens;, welke daarin tot uitdrukking! zijn
gebracht en de instemming met mijnen
iwensch, dat Gods zegen op haar ar
beid moge rusten.
PRINSES JULIANA'S AFSCHEID VAN
KATWIJK AAN ZEE.
Zooals wij gister reeds meldden, heeft
Prinses Juliana gistermiddag officieel af
scheid genomen van Katwijk aan Zee,
waar de Prinses tijdens haar beidé Leid-
sche studiejaren heeft gewoond. Bij de
Oude Kerk aan den Zuid) Boulevard is
thans een monument verrezen ter nage
dachtenis van de in den oorlogstijd om
gekomen Katwijksche visschers. "Te half
drie waren bijna 1200 genoodigden: bij
een in de Oude Kerk voor 'n plechtige bijt-
eenk:mst. Onder hen bevonden zich 465
nabestaanden van de visschers., die in de
oorlogsjiaren waren omgekomen. Katwijk
moest in die jaren niet mmdfer dan 95
vaders, broers, zoons en verloofden af
staan. Deze plechtigheid hebben de Ko
ningin, de Prins en de Prinses IjijgewooMd.
De gedachtenisrede werd' uitgesproken,
door dr. Schokking. Het vrouwenkoor van
Hallelujah zong eenige liederen, De Prin
ses heeft hierop het monument onthuld.
Het beeld geeft een voorstelling van
een Katwijksche vrouw en land voor een
bijna uitgedoofd vuur. liet is een treur-
"JrenOe groep en als toeken van rouw
heeft het jongetje zijn muts in de hand
genomen.
I Ter nadere illustreering er bij aanslui
tend, bevindt zich onder de hoofdgroep
een drieledig relief: ter linkerzijdei een
voor den storm wegzeilenden logger; in
het midden, een logger, welke aangehou
den. wordt door een onderzeeër, terwijl
het rechter relief een ontploffing te zien
geeft: een logger is op een mijn geloo-
pen.
Na de onthulling legden eerst de Prin
ses, daarna de Koningin kransen aan den
voet yan het monument.
Na de zanghulde van 3000 schoolkin
deren waarnaar de Kon. familie voor het
Hotel du Rhin luisterde is de Prinses nat-
mens de ingezetenen) v|an Katwijk een
schilderij aangeboden van dein te Kat
wijk wonenden schilder Winthorst, de
Oude Kerk voorstellende.
DE VRIJZINNIG-DEMOCRATEN
TEGEN HET VLOOTPLAN.
Het hoofdbestuur va,n den Vrijzinnig-
Demiocratischen Bpnd is van oordeelj
dat oo!k van vrijz. dem. zijde een krachj-
tige actie tegen de vlootplannem van mi
nister Deckers moet worden gevoerd1.
Nu in de Tweede Kamer de Voorzitter
Heeft meegedeeld', dat het vlootpHan op
de agenda van 14 October en volgende
dagen is geplaatst, meent het hoofdbe
stuur van den V.D. Bond, dat van deze
zijde in de eerste helft van Octolbeft
een groot aantal profestvergaderingem te
gen deze vlootplanneU moeten worden gq-
houden en wel te Alkmaar, Amsterdam,
"Rotterdam, Middelburg, Utrecht, Den
fBpscli, Arnhem, Zwolle, Aslsen, Gronin
gen en Leeuwarden, op de wijze als in
1932 is geschied.
Ook zal de V.D. bondsbrochurehandel
een vlugschrift tegen de vlootplanUen
doen verschijnen.
WENSCHEN VAN AUTO
MOBILISTEN.
Het komt meermalen voor, dat bij af
koop wegens overtreding Van de We
genbelastingwet de Directeur der directe
belastingen den eisch stelt, dat de volle
belastingkaart is afgegeven zal moeten
worden betaald, onder aftrek van het
voor het belastingjaar reeds betaalde.
Deze eisch wordt ook gesteld, wanneer
's Rijks Schatkist door de overtreding in
geen enkel opzicht is benadeeld. Bijv.:
een chauffeur rijdt met een auto, waar
voor een 60-dagenkaart is afgegeven, uit,
zonder dat dje kaart was aïgeteekend.
Van de beschikbare 60 dagen waren pas
weinige gebruikt. Door het niet invullen
had de schatkist dus geen nadeel, maar
toch werd de automobilist voor de keuze
gesteld strafvervolging of f 25,als af
koopsom, vermeerderd met de volle
jaarbelasting, minus het bedrag, dat voor
de 60-dagenkaart is betaald.
De B. B. N., Bond van Bedrijfsautohou
ders in Nederland, heeft zich thans tot
den Minister van Financiën gewend om
op deze onbillijke eischen te wijzen en
te verzoeken, dat een dergelijke voor
waarde bij mogelijkheid tot afkoop niet
zal worden gesteld in de gevallen, waar
bij de overtreding kennelijk te goeder
trouw is begaan of wanneer 's Rijks
Schatkist niet is benadeeld.
De ambtenaren der belastingen die
aan de grens werkzaam zijn bij de
douane, zijn niet gekleed in een uniform.
Bij aanhouding van automobielen zwaaien
zij met een Nederlandsch vlaggetje, een
sein, dat vele uit het buitenland ko
mende automobilisten niet aanstonds
begrijpen en dat 's avonds zeer moeilijk
te zien is. Het gevolg is, dat zij herhaal
delijk doorrijden, waardoor moeilijkhe
den ontstaan.
De B. B. N., heeft zich thans tot den
Minister gewend met het verzoek deze
belastingambtenaren in een uniform te
steken, zoodat iedere automobilist kan
weten en begrijpen, dat hij met een be
lastingambtenaar te doen heeft.
De voor rijwielen verplichte reflecto
ren worden dikwijls zóó geheel verkeerd
op het rijwiel geplaatst, dat zij niet het
minste effect sorteeren. De kwaliteit
van de reflectoren is dikwijls zoo slecht,
dat van terugkaatsing van het daarop ge
worpen licht geen sprake is.
Tot de Ministers van Justitie en Wa
terstaat heeft de B. B. N„ zich gewend
om aan te dringen op meer toezicht op
de reflectoren en naleving van art. 59
van het Motor- en Rijwielreglement.
AMBTENAREN GEMEENTE-
FINANCIEN.
Op 25 Sept. a s. houden de vereeni-
gin/g van ambtenaren der gemeentefinan-
ciën, gemeentebedrijven en diensten én
de Broederschap van gemeente-ontvan
gers in Nederland hun jaarl. algem. ver
gadering in hotel De Schuur te Breda.
Aan de vergadering is op 26 Sept. a.s.
een excursie naar de Antwerpsche ten
toonstelling verbonden.
Langevielesingel D 197,
Middelburg, Telef. 637.
(lngez. Med.
De lichtstoringen te Goes.
Naar aanleiding van uitlatingen in de
jlokale Goessche pers, waaruit afgel'eid;
zou kunnen worden/, dat men de strek
king van zijn betoog heeft misverstaan!,
schrijft Dipl. Ing. J. Boelen ons nog:
So streiten sich die Leut' herum
Wohl um den Besitz des Glüciks
Der Eine nennt den Anderen) dlumm
Zu letzt weiss keiner nichts
Mijne opmerkingen over de licht
storingen te Goes waren uitsluitend als
voorlichting bedoeld voor het vervolg.
Ze zijn niet begrepen. Ik wil trachten het
hiaat aan te vullen.
We hebben te doen met:
Verbruikers, die ondeskundig zijn en
niet Weten, en een directie, aan wie
zooals ik vermeen, niet voldoende ge
gevens ter beschikking stonden! en daar
door eveneens niet voldoende wélen "kon.
Dit is niets bijzonders en komt bij alle
publiekrechtelijke bedrijven voor. De on
deskundige verbruikers kunnen nu een
maal zelf een storing in het lieven) roepen.
Een historisch voorbeeld: Bij een brand
belden alle aangeslotenen te gelijk de
telefooncentriale op om te vragen waar
de brand was. Gevolg een heftige storing
in het telefoonbureau en niemand kon
worden geholpen. Voor dergelijke plot
selinge bevliegingen van alle gezamenlijke
verbruikers is geen bedrijf afdoende te
beveiligen. -
Anders is het, indien alle verbruikers
besluiten binnenkort hun verbruik aan
merkelijk te verhoogen. Hoeveel, dat we
ten ze meestal zelf nog niet en, spreken
er dan ook niet over. Wlaarom pok?
Ze zijn aangesloten en kunnen dus ten
alle tijden alle lichten laten branden
Wanneer ze zelf willen en, waarvoor del
directie toestemming heeft gegeven. Dat
Wie wil hebben goed gemak,
Moet blijven onder eigen dak.
deze verandering in het njormale ge
bruik van alle gebruikers gelijktijdig de
directie niet onverschillig is, wordt niet
bedacht. Ieder bedjijf kan dan ook door
een gemeenschappelijk abnormaal ver
bruik in het ongereede genaken. Een een
voudige vraag b.v. buiten de voorkennis
van de directie van het bedrijf om, aan
de feestvierenden „om zooveel mogelijk
de gordijnen open te latent en ztoovejel
mogelijk alle licht te ontsteken" zou,
als alle verbruikers aan deze vraag vol
doen, zoo.als thans duidplijk zal! zijn ern
stige gevolgen kunnen' hehben. W|are er
vooraf de schakel geweest waarop ik in
mijn vorig schrijven doelde, dpn zouden
de gevolgen van zoo'n vraag, vooraf met
de directie te overwegen zijn geweest.
Want het gaat niet aan dat de directie
met alle verbruikers vooraf gaat praten.
Er blijft dus voor de d/irectiq één gïoo-
te onbekende factor wat zullen de ver
bruikers doen?, c.q. wat zullen ze nog
meer doen waarvan ze geen kennis
gaven? Dit i s niet altijd te raden. W,as
dat in. Goes wel mogelijk? M.i. mag ook
in Goes de bedoeldje schakel voor ab
normale gevallen niet ontbreken. Men
onderschat de massawerking en kan maar
riïet begrijpen dat die zooi funest zijp kan.
Wie in Goes de meest fgcrejede per
soon was om de schakel te vormen, staat
natuurlijk buiten mijne beoordeelimg.
Mijn opmerkingen waren in het algemeen
bestemd voor .alle ondeskunidjigen verbrui
kers en ongeloovige redacties om hen
in te lichten, dat men niet ongestraft
bij een monopolistisch bedrijf met alle
medeverbruikers te gelijk van de normale
gang van zaken kan afwijken.
Dit zal nog lang duren voordat de ver
bruikers individueel zich naar deze
waarheid zullen gedragenanders zonde
raadgevingen en voorlichtingen van de
directies niet zoo van zelfsprekend wor
den genegeerd en zelfs, waar kan, ontdo
ken. (Installatievoorschriften.)
Men zoeke de fout niet, waar hij naar
mijne vaste overtuiging niet te vinden is.
De verbetering van heit Hellegat.
De heer J. Zaayer schrijft in het Hbld.
Voor hen die de illusie mochten heb
ben gekoesterd, dat onze regeering na
alles wat er over haar politiek in zake
de Tusschenwateren gezegd en geschre
ven is, van koers zou veranderen, moet
de thans verschenen Waterstaatsbegroo
Ling 1931 een bittere teleurstelling zijn.
Men kent de geschiedenis. Nadat door
het bekend worden van een brief van
prof. Van Eysinga in de publieke opinie
een hevige onrust,aan den dag was ge
komen, zeide de regeering, ter motivee
ring van haar beleid in de Tweede Ka
merniets. Tegenover de Eerste Ka
mer werd aanvankelijk gewaagd van
Nederlands eigen belang bij de beraam'
de verbeteringswerken, benevens van
een fatsoensplicht voor Nederland oin
die wateren in goeden staat te houden.
Tenslotte kwam minister Beelaerts met
de mededeeling, dat niets anders was ge
daan dan de Rijnvaartcommissie inlich
ten over de voornemens, die bij de Ne-
derlandsche regeering toch reeds be
stonden.
Het was wel toevallig, erg toevallig,
dat die voornemens er toen juist al wa
ren, en het was wonderlijk dat een mi'
nister, die verzekerde zich handhaving
van Nederlands rechten en belangen tot
duren plicht te rekenen, blijkbaar zóó
weinig oog had voor de wenscheiijkheic
om daarom juist die voornemens voors
hands nog maar geen werkelijkheid te
laten Maar het kali-incident, dat eeni
gen tijd later voorviel, stelde het Neder
landsche rechten en belangen bedrei
gende karakter van de Fransch-Belgf
sche Rijn-politiek nog eens in een extra
schel licht, en de van verschillende zij
den geuite critiek zou misschien ook iets
uitwerken.
Niets daarvan. De uitkomst der de
partementale wijsheid, als belichaamd in
de Waterstaatsbegrooting, is grooter te
leurstelling dan wellicht de ergste pes
simist had mogen verwachten.
Indien men de verbetering van het
Brabantsche vaarwater (artikel 16
f 40.000) en den aanleg van een vlucht-
haven bij Zijpe (art. 60, f 100.000) nog
buiten beschouwing laat, vindt men op
die begrooting
Art. 17. Verbetering van het Hellegat
f 700.000;
Art. 298. Verhooging en wijziging van
de spoorbrug bij Vlake, f 500.000;
Art, 294. Verbreeding van het Kanaal
wordt dezen winter weder het onderwerp van elk gesprek door
de gezellige concerten, die zullen worden gegeven en de buiten
gewoon goed verzorgde consumptie. Vaoaf heden weder iedere
Zondagmiddag van half vier tot zes uur Afternoon-Tea Concert.
itUi-
door Zuid-Beveland in verband hier
mee f 500.000.
De beide laatstgenoemde werken be-
hooren tot die, welke Waterstaat vol
gens minister Beelaerts toevallig juist al
van plan was om uit te voeren. Blijk
baar heeft hij dus geen termen gevon
den om die uitvoering dan nog maar wat
te laten opschorten. Maar erger nog dan
dit is de voorgestelde verbetering van
het Hellegat. Want wij weten, dat Wa
terstaat in het geheel niet van zins was
deze uit te voeren, en dat het initiatief
hier door Buitenlandsche Zaken is ge
nomen.
Wij zien hier, dat wel is waar het
maken, van vaste werken in hét Hellegjat
overwogen werd, maar dat bij W|aterstaat
geenszins het plan bestond, om deze
werken spoedig uit te voeren. De Rijn
vaartcommissaris echter wensichte spoe
dige vastlegging van de geul, zooveel mo
gelijk naar de Oostzijde, en hij zou maar
vast te Straatsburg mededeelen, djat dit
werk in 1931 tot stand zou worden ge
bracht. Voor de uitvoering van dit plan,
dat Nederland in het geheel 2Va millioqn
zal kosten, wordt nu inderdaad1 een eer
ste termijn aangevraagd. Op initiatief van
Buitenlandsche Zaken, en klaarblijkelijk
in verband mét Nederlands verhouding
lot de Centrale Commissie voor de Rijn
vaart, wordt hier op Nederlands kosten
een belangrijk verbeteringswerken op de
Tusschenwateren ondernomen.
Indien zij die jaar in jaar uit zijn blij
ven hopen eens een spoor van flinkheid
in Nederlands buitenlandlsch beleid' te
mogen ontwaren, Zich ten laatste ontmoe
digd gingen gevoelen, zou dit verklaar
baar zijn, evenzoo indien een zaak, waar
over reeds zoo veel geschreven werd,
als doodgepraat werd beschouwd'. Maar
de belangen die hier op het spel staan
zijn tè groot, dan dat deze overwegingen
zouden mogen tellen.
Het is bedroevend het te moeten con-
stiateeren, maar de strijd tusschen de Ne-
derlandsche regeering en de binlnenland-
sche oppositie gaat in het wezen der
zaak over hetzelfde punt als in den
tijd van minister Van Karnjebeek. Toen
maals werd deze strijd, gevoerd' onder
de leuze weder keerigheid.", welk' woord'
sedert de overwinning der oppositie oip
24 Maart 1927 ook door de regeering
pleegt te worden gebruikt.
Doch niet dat woord is' van belang,
maar de gedachte welke het uitdrukt.
Een (gedachte die de' Maasbode" zeer
juist weergaf toen zij schreef, dat het
Nederland sche publiek niet langer
wenscht te dulden, dat Nederland als een
Belgisch of E ur opees'ch Generaliteits
land wordt beschouwd. Inlderdaadj. Nie
mand wenscht, dat Nederland jegens an
dere mogendheden een vijandige hou
ding zou aannemen; maar wel dat Ne
derlands rechten en belangen niet klak
keloos worden geofferd op het altaar
van anderer machtsbegeerte.
Een politiek die zich naar dit beginsel
dichtte, zou uit dein aard der zaak voor
.buitenlandsche machtsbegeerigen een
ontgoocheling zijn, die boo ze gezichten
wekte- maar op deze wijze, en op deze
wijze alleen, zou het mogelijk' worden
om op den duur te geraken tot goede
internationale betrekkingen, en tot voor
Nederlands rechten en belangen aanne
melijke internationale verhoudingen te
vens.
Indien er nu ergens' .gelegenheid en
aanleiding was om van een eigen stand
punt en van flinkheid te doen blijken,
dan was het 'toch zeker wel bij het beleid
t.a.v de Tusschenwateren. Voor wat Bel
gië betreft rust op die wateren een bij
zonder servituut van doorvaart, dat strij
dig is mei de beginselen van internatio
naal rivierrecht. Al zou Nederland even
tueel ook kunnen toestemmen in een
verzwaring vdn het servituut, het behoeft
daarin geen stap verder te gaan dan het
zelf wenscht en zal voor zijn opofferin
gen u-Tt den aard der zaak tefgenpresf
taties vragen. Voor wat de Rijnvaartcom
missie betreft, het denkbeeld dat deze
iets te maken zou kunnen hebben met
(wateren ,die niet tot den Rijn behoo-;
ren, is volkomen ongerijmd.
Sedert den oorlog heeft zich een voor
Nederlands rechten hoogst bedenkelijk
streven geopenbaard om ons gezag over
deze binnenwateren aan te tasten. Te
vens bleek een voor Nederlands belan
gen zeer schadelijke neiging om den Rijn
mond feitelijk, of op zijn minlt in eco-
nomischen zin, naar Antwerpen te ver
leggen. Indien ooit, dan zéker nu was een
.krachtige verdediging van onze réchten
en belangen .geboden. En in Maart jl.l.
verzekerde minister Beelaerts in de Éér
ste Kamer ook, dat deze in zijn bedoe
ling lag.
Uit de Waterslaa l shegr toting weten)
wiji thans wel beter. Reeds eerdér wisten
wij, aat van de bovengenoemde bedoeling
niets w<"s gebleken, maar dat in wer
kelijkheid het gevoerde beleid neerkwaimi
op een toegevende houding jegens de
'buitenlandsche .machtsbegeerten. Thanjs
weten wij .ook, dat hier niet is e|em
niet beoogd, gevolg van om' andere re
denen bestaande plannen, maar dat wer
ken moeien worden uitgevoerd opzeltej-
lijlk' oiin redenen van builedlandHche poli
tiek.
Ten einde toch maar vooral in d\e
Rij'nvaartcommissie, die met de tusschen
wateren niets te maten heeft iof mag
hebben, een goeden indruk van. Neder
lands beheer te .geven, moeten dure wer
kten met sp-.cd wordenondernomen. Bel
gië 'krijgt, in stede van een aanmaning
om voor Nederlands rechten wat meer
respect te toonen dan het placht te doen')
gratis een verzwaring van het servituut
de voor Nederlands belangen ttadeelige
en gevaarlijke Fransch-Belgische Rijnpo.-
litle'k' wordt grootelijks bevorderd.
„[Nederlands rechten worden echter
'behouden" zal misschien iemand' zeggen!.
Formeel inderdaad. M;aar het was teeter
deze rondweg prijs te geven dan ze te
'behouden enkel om te worden gebruikt
alsof zij. er niet waren. De regeeringspd-
litiék ware dan ten minste consequent
en eerlijk'. Thans is zij geen van beide.
Toen minister Bleelaerls optrad vond
hij', als uitgangspunt voor zijn mittiisterü-
eelen loophaan, dfe besilisbing der Eerste
Kamer van 24 Maart 1927. Thans is
wederom het woord aan de volksvertej-
genwoordiging, die voor de .gevoerde re-
geeringsp-'litiek de noodige gelden zou
moeien toestaan. Zij! heeft het daarmede
in haar macht de regeering terug te
brengen naar deM weg, die haar in 1927
reeds is gewezen, maar waarvan zij ver,
héél ver, is afgedwaald.
Het Verbond van Nederlandsche werk
gevers in Zeeuwsch-Vlaanderen.
Over de algémeene vergadering van
Verbond v.an Ned. werkgevers in Z.
Vlaanderen en de bij dje gelegenheid! ge
houden excursies ontleenen wij nog .aan
de N. Rott. Ort:
Vrijdagochtend vertrok men met dé
uitstekende motorveerbcot Koningin' "Wil
li elmipa van den provincialen stoomboot-
dienst te 9 u. 15 uit Vlissingen naar
Breskens.
Na ongeveer 20 minuten was Bres
kens bereikt. Vjandaar werd het gezel
schap met autocars en autobussen naar
S.as van Gent gebracht. Op den tocht
daarheen, kon men conistateeren, dat dj0
wegen in Zeeuwsch Vlaanderen, waarvan
nog verschillende wegen, die de verbin
ding vormen tusschen Breskens en S.as
van Gent, in 'beheer e,n. onderhoud zijn
bij polders of gemeenten, nog allerminst
op snelverkeer zijn berekend, ral mogen,
ze dan al voldoende zijn vcyrr het zwa
re vervoer van de landbouwers in het
najaar (Bietencampagne).
Te S.as v. Gent werd de Nieuwe Ner
derlandsche fabriek voor het vervaar
digen van spiegelglas bezichtigd. De. di
rectie bood een lunch aan.
Per auto werd hierop gereden naar
Terneuzen waar de algemeeme verga
dering werd gehouden. 'Op d'en toch IJ
daarheen werd een kijkje genomen in dé
cokesf.abriek te Sluiskil-
Besmettelijke ziekten.
Het aantal aangegeven gevallen van
'Staettelijke ziekten over de week van
7 tot en met 13 September in fte pro
vincie Zeeland bedroeg:
Februs typhoïdea 1 te Sas van Gent;