6
i
"Brotiinciale JJeetuusdve
1Q9
s
VADERLANOSCBE BANK
„IF WINTER COMES", f
De abonnementsprijs bedraagt voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
jf 2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
Twee bladen.
VRIJDAG 12 SEPTEMBER 193 0.
Eerste Blad.
173e Jaargang.
BINNENLAND.
ZEELAND.
KERKNIEUWS.
ONDERWIJS.
Verkeerswezen, Post en
Telegrafie.
BUITENLAND.
Algemeen Overzicht,
Onze uitstekende Engelsche
2 (Wales) anthraciet
S (Aberpergwm) e.a.
Zeeuwsche Kolen Maatschappij
MIDDELBURGSCHE COURANT
UITG.; N.V. DE MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 -.*. Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10; elke reg<
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uit
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regel
opgenomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" c
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 cent
No. 214.
DE V.A.R.A. ZATERDAG EN ZONDAG.
De minister van Waterstaat heeft be
paald, naar de „Radio-Bode" meldt, dat
Zondag 14 Sept. een „'hoogtijdag'is voor
•Be IV.A.R.A. (14 Sept. is de dag van'de
•demonstraties te Amsterdam en Rotter
dam van het N.V.V. en de S.D.A.P. tegen
.de .Vlootwet).
De V.A.R.A krijgt daarom op dien dag,
behalve haar gewone zenduren, ook die
van 125 u. nam. De A.V.R.O. krijgt
dezelfde uren terug op Zaterdag 20 Sept.
Zoodat dus èn Zaterdag èn Zondag a.s.
de V.A.R-A. op de 1875 golf is; eerst
Zondagavond om 8 uur komt de A.V.R.O
meer aan de heurt.
DE V.A.R.A. EN DE RADIO
COMMISSIE.
Uit een nadere telegrammenwisseling
tusschen de Radio-omroep controlecom
missie en de Vara blijkt dat de Vara blijft
iweigieren de commissie inzage te ver-
ISttrékken van de redevoeringen, die op
!het Demonstratieve congres van de mo
derne arbeidersbeweging a.s. Zaterdag
te Amsterdam zullen worden gehouden.
KINGSFORD SMITH NOG NIET
HERSTELD.
De „Daily Herald" verneemt, dat de
{bekende aviateur Kingsford Smith [het
vliegien zal opgeven wanneer zijn ge
wondheid niet spoedig verbetert. De
Ooeaanvlieger verklaarde Donderdag te-
(genover een verslaggever, dat zijn ge
neesheer .geweigerd heeft hem voorloopig
verlof te gevén om weer te vliegen.
Smith heeft zijn voorgenomen solovlucht
naar Australië opgegeven. Hij verklaar
de verder niet zoo dwaas te zijn het
doktersadvies in den wind te slaan.
Mocht zijn gezondheid niet volledig
(herstellen, dan zal hij nimmer meer
een vliegtuig besturen.
DE VLIEGTOCHT VAN
CUNNINGHAM.
V. D-Aneta meldt uit Batavia:
De Australische vlieger Cunningham,
die vandaag zou vertrekken voor de vol
gende etappe van zijn wereldvliegtocht
heeft zijn vertrek, wegens een manke
ment aan de magneet moeten uitstellen
DE ONTVLUCHTE GEÏNTERNEERDEN
VAN DEN BOVEN-DIGOEL.
De minister van Koloniën heeft ten
'vervolge op de beantwoording van vra
gen van den heer Wijnkoop in verband
niet de uitlevering van de naar Australisch
grondgebied uitgeweken geïnterneerden
van den Boven-Digoel verklaard, dat de
hier bedoelde, naar 't Australisch' grond
gebied van Nieuw-Guinea uitgeweken
personen door de regeerinig aldaar niet
rijn uitgeleverd aan het Nederïandsch-
Indïsch gouvernement ,maar op last van
den rechter als ongewenschte armlastige
Tretemdelingen uit het land zijn gezet.
Uitzetting is steeds een eenzijdige daad
van de betrokken regeerinig, i.e. de Au»
iStralische regeerinig, die daartoe geheel
Zelfstandig een beschikking neemt.
schjde aan de auto liep alles nogal goeld
af.
ZUID-BEVELAND.
'S GRAVENPOLDER. De Oranje-ver-
efeniging alhier had op Woensdag een
fiintdetrfeest georganiseerd dat in alle
opzichten uitstekend slaagde.
De schooljeugd werd zeer ruim ont
haald en ieder kind kreeg een blijvend;
pandenken. De spelletjes viellen bijzon
der in den smaak bij het talrijke publiek
op de wei vin den heer Rijk. De kinde
ren der bizondere school dedjen aan 'dit
feest niet mee, daar het onderwijzend
personeel godsdienstige bezwaren had.
Toch waren er ook nog van die school
een kleine 20 opgekomen.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN O.D.
WALSOORDEN. Hedenmorgen had aan
boord van een. baggermolen die bezig
is aan het uitbaggeren van de haven een
doodelij'k ongeval plaats.
De 56-jarige schippersknecht B. uit
Sliedrecht werd nl. door een lier getrof
fen en over boord geslagen. Roigjingten
om hem te redden mochten niet slagen.
Het lijk is nog niet gevonden.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN W.D.
BRESKENS. De heer Klatyjsen heeft!
zijn benoeming tot lid van den Raald
niet aangenomen. Opvolger op de lijst
der C.H. partij is de heer M. P. Mefeu-
sen.
AARDENBURB. Men schrijft ons:
De Aardentourgsche steenfabriek heeft
vergunning aangevraagd om met haar
sjmalspoorbaan den rijksweg tusschen
Draaibrug en Aardenburg te mogen krui-
Isten, teneinde ten Westen van dezen
(straatweg, door afgraving van een dijk,
He benoodigde klei voor haar bedrijf
naar de fabriek te kunnen transporteeren
Tot op heden werd de benoodigde
klei op terreinen bij de fabriek uitgegra
ven terwijl de gaten welke daardoor
ontstonden met minderwaardigen grond
van den Oliedijk werden opgevuld. Deze
dijk is thans zoo goed als verdwenen, en
{moest naar andere terreinen uitgezien'
worden, die men gevonden heeft inden
!W. Havendijlt.
't Is te hopen ,dat door de daartoe be
voegde autoriteiten alle medewerking zal
worden verleend, en aldus de weinige
industrie die hier bestaat zal helpen de
scherpe concurrentie met België vol te
houden. Ook ten opzichte van het ver
keer zou een dergelijke kruisinjg voor,
ha,iltransport verre te verkiezen zijn 'bo
ven het transport per kar, daar deze
laatste wijze van vervoer onvermijdelijk
haar slijkerige sporen op den weg zou
nalaten, wat slipgevaar voor auto's me
debrengt, .afgezien nog van de verkeers-
betemmeringen op den weg.
Bij Kon. besluit zijn benoemd in de
prov. Zeeland: tot dijkgraaf van den
•Willem Leopoldpolder (Nederlandsch ge
deelte) A. Risseeuw te Retranchement.,
MIDDELBURG.
"T vergadering van bewoners van
oe begeerstraat alhier heeft gisteravond
besloten de Bmirt-Commissie voor die
nt te doen ziin- Tot feden
dier Commissie werden alle dames en
heeren die reeds Iitt5ag ha)dtden in de
Commissie voor de laatst gehouden tees
ten herkozen. Zeker een goed voorbeeld
dat navolging verdient.
De heer Jde Koning was heden 40
Jaar in dienst bij de firma 'Jeronimus' en
v. d. Berg alhier. Hij werd door de directie
jgfeoomplimenteert, onder aanbieding van
een geschenk in couvert.
WALCHEREN.
ARNEMUIDEN. Door het onvoldoende
functioneerren van het stuurtoestel, reéd
gistermorgen een vrachtauto van gebr.
de K. uit Middelburg van den dijk' bij het
Veerhuis alhier. Eén der twee iuzittend
sprong uit den van den dijk' rijdenden
wagen, terwijl de ander er in bleef zit
ten. Gelukkig kwaimen er geen onigelukf-
fcen voor, behoudens eenige mafceriéélé
Gerei. Gem.
Tweetal te Aagtekerke ds. M. Hofman
te Krabbendijke en ds. B. van Neerbos Ie
Terneuzen.
Benoemd tot onderwijzeres aan de
Bijzondere school te Bres kens mej.
Beerthuis.
Bij het te 's Gravemhage gehoudeni
examen verwierven het politieldiploma
van den Alg. Ned'. Politiebond de heereln
R. M. van Geerssen te Vlissingen en
O. J. Geuzen te Poortvliet.
Brieftelegrammen in het binnenlandsch
verkeer.
Met ingang van 1 October wordt bij
wijze van. proef dte gelegenheid tot ver
zending van brieftelegraimmen in het
binnenlandsch verkeer opengesteld. Deze
telegrammen 'kunnen worden aangeboden]
op alle rijkskantoren, telegraaf stations er
spoorwegtelegraaf kan toren. De inhouc
van deze telegrammen is vrij, behoudens
de vorm, die uilsluitend verstaanbare taal
(mag bevatten. Deze telegrammen wordei
verwerkt onmiddellijk na het gewone te
legramverkteer. De bestelling ten huizè
van den geadresseerde geschiedt door!
middel van de gewone eerstvolgende
postbestelling. Het bezigen van een te-
Waf strekken kan tot eendrachtig
samenleven, is nuttig en goed.
legramadres of vermelding van den naam
van den geadresseerde en het nummer
van zijn postbus is 'toegelaten. Boven het
adres moet de betaalde dienstaanwijzing
L T worden geplaatst. Bet tarief der
brieftelë,grammen is gesteld op de helf
van dat der volbetaakle telegrammen
Bij verloren geraken van een brief
telegram na aflevering door den tele
graafdienst aan het postkantoor, kan geei
aanspraak! worden gemaakt op terugbe
taling van de seinkbstem. Bij regelmatig
gebleken klachten is een dusdanige ver
goeding niet uitgesloten.
Ind, Stoomvaartlijnen.
Insulinde (thuisr.) p. 10 Sept. Perim.
P. C. Hooft (uitr.) 11 Sept. van Sou
thampton.
Indrapoera, Batavia n. Rott. 11 (10
v.m. v. Gowes.
P,atria, Rott. n. Batavia 11 te Marseille.
Prins der Nederl. (thuisr.) 11 v. Co
lombo.
Rede van Briand.
In de vergadering van den Volkenbond
heeft gistermorgen de Fransche minister
van Buitenlandsche Zaken, Briand, mede
onder groote belangstelling het woord
genomen. Hij wees er op, dat hij heden sn
den kring van den Volkenbond als ver
tegenwoordiger van Frankrijk en verder
als gevolmachtigde van 26 Europeesche
mogendheden optreedt, in wier opdracht
hij den. Volkenbond eenige mededeelin
gen wilde doen. Vooral het tweede ge
deelte van zijn taak is van zeer verstrek
kende beteekenis en legt hem een zware
verantwoordelijkheid op, Briand besprak
dan zeer uitvoerig de ontwikkeling van
den Volkenbond en hij verklaarde dat
de volkeren thans meer verlangen. De
Volkenbond is zoo ver ontwikkeld, dat
hij volle gelegenheid zal hebben, zich
verder te ontwikkelen daar de tijd van
belachelijk maken voorbij is. De oorlog
is thans, na het sluiten van het Kellogg-
pact, als een misdaad van de ergste
soort aangeduid. Op den weg tot verze
kering van den Vrede, zijn groote vorde
ringen gemaakt. Zoolang hij leeft zal hij
zich tegen eiken oorlog verzetten. Thans
komt het er op aan de bepalingen van
het Volkenbondspact uit te voeren. On
getwijfeld bestaan er nog hinderpalen,
In Londen is men echter tot belangrijke
resultaten gekomen. De int. ontwapenings
commissie moet thans haar werkzaam
heden voorzetten. Hij hoopt in de naaste
toekomst met een nabuurstaat in onder
handeling te treden, waartoe het toetre
den van dit land tot de besluiten van de
Vlootconferentie mogelijk zal worden.
Ongetwijfeld bestaat thans nog bij eenig'
volkeren, een zekere ongerustheid. Hij
is echter er van overtuigd dat thans het
oorlogsgevaar gebannen is en dat de
verzekering van den Vrede vorderingen
maakt. Briand besprak daarop de kwestie
van het stichten van een Pan-Europee-
schen Statenbond. Hij verklaarde, dat
geen Europeesche Statenbond mogelijk
is wanneer de daartoe strekkende over
eenkomst niet ten nauwste met het pact
van den Volkenbond verbonden is.
Europa lijdt het ergste onder de ver
schrikkelijke gevolgen van den wereld
oorlog, daarom moeten de Europeesche
Volken zich zoo nauw mogelijk aaneen
sluiten. Het gaat hier om een kwestie
van verstand en van het gezond inzicht.
Elk groot vraagstuk stuit in den beginne
op moeilijkheden. 26 Staten hebben ech
ter verklaard, dat zij bereid zijn met el
kaar samen te werken. Een diepgaande
studie van dit geheele vraagstuk is on
getwijfeld noodig. Na een overzicht te
hebben gegeven van de tot nu toe ge
voerde onderhandelingen en na dank te
hebben gebracht aan den Volkenbond,
constateerde de spr. dat hij er geen
oogenblik aan getwijfeld had om deze
zaak bij den Volkenbond aanhangig
te maken. De Volkenbond is echter een
universeele organisatie voor de geheele
wereld, die zich niet met bijzondere
kwesties kan bezig houden. Alle volken
hebben er evenwel belang bij dat de
Europeesche Volken economisch en poli
tiek zullen samenwerken om de gevol
gen van den oorlog te overwinnen.
Briand verklaarde tenslotte, dat de 26
Europeesche Staten besloten hebben in
het belang van Europa op den ingeslagen
weg voort te gaan. De Europeesche mo
gendheden verwachten dus dat de Vol
kenbond zal verklaren dat Europa op
den rechten weg is, waarop moet worden
voortgegaan.
De rede werd met applaus begroet.
De rede, door Briand te Genève ge
houden, wordt in de Italiaansche pers
algemeen zeer ongunstig ontvangen.
De Tribuna zegt, dat Briand geen en
kel woord ter rechtvaardiging van de
milliarden, die Frankrijk jaarlijks met de
landen der kleine entente en Polen voor
militaire uitrustingen heft, heeft gezegd.
Over de uitingen van Briand inzake de
Italiaansch-Fransche besprekingen merkt
het blad verder op, dat wanneer de
onderhandelingen tot een resultaat zou
den leiden, de Italiaansche regeering
steeds zal kunnen bewijzen, dat zij van
den aanvang af bezield' is geweest met
den wil om tot een verzoening te komen.
Het Giornale d'Italia verwijt Briand, dac
zijn rede werkelijke beteekenis mist.
Naar de houding der Italiaansche pers
was ieder natuurlijk het meest 'benieuwd.
De Engelsche minister van buitenland
sche zaken Henderson, die na Briand
sprak, zeide o.a. dat Engeland bereid is
alle zoodanige veiligheidsmaatregelen te
ratificeeren, doch op voorwaarde, dat
een algemeen verdrag tot vermindering
en beperking van de nationale bewa
pening tot stand zal komen. Daarom zal
Engeland zijn toestemming voor nieuwe
veiligheidsmaatregelen slechts geven op
voorwaarde, dat deze eerst dan effec
tief zullen worden, indien de ontwa
pening niet langer een phrase is, doch
werkelijkheid zal zijn geworden.
Zoolang de ontwapening niet tot stand
komt zullen de vredesverdragen niet uit
gevoerd zijn, zal ook het pact van den
volkenbond uitgevoerd blijven en zal de
vrede van Europa en van de wereld niet
verzekerd zijn. De tijd voor het berei
ken van practische resultaten is geko
men en Engeland verwacht dat, als de
voorbereidende ontwapeningscommis
sie in November bijeenkomt, de regeerin
gen hun vertegenwoordigers zulke in
structies zullen meegeven, dat het sue
ces der beraadslagingen over de ontwa
pening daardoor verzekerd zal worden
en de commissie haar taak werkelijk de
finitief zal kunnen voltooien. Henderson
hoopte dat de wereldontwapeningscon
ferentie door den raad van den volken
bond in 1930 bijeengeroepen kan wor
den en dat dan binnen afzienbaren tijd
stappen gedaan zullen worden om de
aangegane verplichtingen na te komen.
Uitbarsting van de Stromboli.
Uit Messina wordt gemeld, dat Don
derdagmorgen om 10 uur de Stromboli
begon te rommelen. Tegelijkertijd wer
den korte aardbevingen waargenomen.
Spoedig daarop werd een dikke rook
wolk zichtbaar en vloeide een geweldige
lavastroom uit den krater. Een gehucht
in de omgeving werd grootendeels ver
woest.
Nader wordt uit Messina gemeld, dat
minstens 5 personnen werden gedood en
eenige tientallen gewond. De uitbarsting
begon te 9 u. 45, toen plotseling duizen
den tongen heete lava en steenen uit
den krater werden geslingerd. Op vele
plaatsen brak brand uit, en vele huizen
werden verwoest. De bevolking, die niet
meer dan ongeveer 3000 zielen telt
vluchtte in panische schrik. De uit
barsting was tot op verren afstand te
zien. Tegelijk1 met de uitbartsing werden
op het eiland Lipari en andere in de
nabijheid gelegen eilanden aardschokken
gevoeld. Donderdagavond laat werd ge
meld, dat de Stromboli tot zijn normale
werking was teruggekeerd en dat tenge
volge der uitbarsting ontstane branden
werden gebluscht. De autoriteiten te
Messina zonden direct na het bekend
worden der uitbarsting twee torpedoja
gers met levensmiddelen naar het getrbf-
fen eiland.
De Stramboli is geregeld in werking,
doch uitbarstingen als gister zijn zeld
zaam. Sinds 1917 heeft een dergelijke
uitbarsting niet plaats gehad, Vrijdag
ochtend was de gevluchte bevolking naar
haar woningen teruggekeerd.
ENGELAND.
Gisternacht heeft boven Londen een
van de hevigste onweders van dit jaar
gewoed. Felle bliksemschichten en zware
donderslagen gingen vergezeld van plas
regens. In het Westend viel in nog geen
uur tijds ruim 25 milimeter regen.
Een gedeelte van het auto- en spoor
wegverkeer met de voorsteden werd
eigenlijk ontredderd en in sommige hui-
Voor Belaste Waarden, 's-Gravenhage,
0| tegen beurskoers
0
OBLIGATIE N a
met jaarlijksche uitloting
(Ingez. Med.)
Wij adviseeren al onze cliënten en
zij die dit alsnog wenschen te wor-
den ernstig, instede van Hollandsche 2
of Belgische anthraciet, dit jaar 2
0 eens te betrekken 2
9 Het prijsverschil is circa 20 cent
perH.L. en dus onbeduidend.
De brand waarde is verratsend
beduidend.
Ge komt er veel voordeeliger meeuit
Telefoon 172.
N.B. Belgische anthraciet uit de
bekende Gouffre mijn 2
(Ingez. Med.)
w
0
1
I
zen stroomde water binnen, Er werd
slechts weinig schade aangericht, of
schoon in eenige huizen de bliksem in
sloeg.
Terwijl de bui boven Londen woedde,
sloegen een aantal geestdriftige ama
teur-vliegers en vliegsters, die voor het
eerst boven het Heston Air Park in de
builenstad bij nacht vlogen, haar uit de
hoogte gade.
Als instructeurs deden ervaren be
roepsvliegers dienst, die in de lucht
buitelden en andere toeren in hun ver
lichte toestellen uitvoerden.
Eenige bioscopen moesten laat op den
avond hun bioscopen sluiten, omdat er
door het inslaan van den bliksem kort
sluiting ontstaan was. Ook te Glasgow
heeft een hevig onweer gewoed. Daar is
vrij wat schade aangericht.
DUITSCHLAND.
Aan den nieuwe autoweg Keulen-
Bonn wordt druk gewerkt. Vermoedelijk
zal deze nieuwe verbinding in October
1931 gereed zijn. De weg zal worden
doorgetrokken tot Dusseldorp, De Wer
ken hiervoor zullen nog dit najaar be
ginnen,
Berlijn werd in de maand Augustus
bezocht door 140.248 vreemdelingen,
waaronder 33.187 buitenlanders. Het to
taal aantal vreemdelingen was 5.6 pet.
lager dan Augustus van verleden jaar,
maar het ctantal buitenlandsche bezoe
kers was gestegen met 3.6 pet. Het aan
tal Nederlandsche bezoekers der Duil-
sche hoofdstad bedroeg 1208 tegenover
1213 in Augustus 1929.
ZWITSERLAND.
De „Graf Zeppelin" is van ^ijn
Moskousiche rei» vandaag om 11 uur 35
te Friedrichshafen teruggekeerd en vlot
geland.
Op de terugreis heeft het luchtschip
de 2500 K.M. lange route dus in, onge
veer negentien uur afgelegd. Aan boord
bevonden zich 22 passagiers.
VEREENIGDE STATEN-
Thans wordt officieel aangenomen, dat
van Laer Black niet meer in leven is.
Hoewel een grondig onderzoek was ver
richt, werd geen spoor van het lijk ge
vonden.
SAN DOMINGO.
De commissie die belast is met
de wederopbouw van de door de typhoon
aaingerichte verwoestingen heeft de voor-
loopige schikkingen gelroffenf voor het
opnemen van een leening van 3 mitli-
oen dollar in de Ver. Staten voor deta
wederopbouw.
IRAK.
Te Sulaimeu't heeft een ernstige
botsing plaats gehad tusschen politie en
Koerdische nationalisten. De onlusten be
gonnen met een manifestatie van 2000
Koerden tegen de op het o ogenblik' in
Irak plaats hebbende verkiezingen. Dei
Koerden hadden revolvers en dolken bij
zich en hadden de ingaingen der regjeta-
ringsgebouwen en andere lokalen bezet.
Daar de politie, die de menigte met stok
ken trachtte uiteen te jagen niet sterk
