'Provinciale .Zr cuius cite
ïi d„? sag °>V7£lïi E» ofhd!i
No. 2 0 7.
Twee bladen.
DONDERDAG 4 SEPTEMBER 1930, No. 207,
Eerste Blad,
173e Jaargang.
BINNENLAND.
ZEELAND
MIDDELBUR6SCHE COURANT
De abonnementsprijs bedraagt voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITG.; N.V. DE MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10; elke reg
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits ui
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 rege:
opgenomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" c
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 cent
X/EEEIM^
Om een pand uit de
XVe en XVIe eeuw.
Door het felle electrische licht uit een
aantal deskundig opgestelde Philips bun
dellampen is Veere's oude Raadhuis, op
welgeslaagde en toe te juichen wijze,
gisteravond in het heldere licht van de
publieke belangstelling komen staan.
Dat heeft anders heel wat voeten in
d'aarde gehad wanneer men, zonder
dat daar ooit eerder over gesproken of
gedacht is, op zekeren dag zegt: nu moest
morgenavond bij 't Oranjefeest ons Raad
huis toch eigenlijk eens onder Philips'
floodlight gezet worden, dan is dat eer
der gezegd dan uitgevoerd. Maar met
goeden wil die burgemeester Dron-
kers van allen kant mocht ondervinden
met bekwaamheid en tot enthusiasme
aangroeiende opgewektheid, komt men
tenslotte in de juiste stemming van „al
zal de onderste steen boven, het zal klaar
en goed". Daardoor is het voor elkaar
gekomen: heel den nacht is er doorge
werkt, de benoodigde electrische stroom
is van de vliegloods, een 500 M. ver, ge
haald moeten worden, maar tegen het
gloren van den nieuwen uchtend kon
men proefbranden en reeds bij voorbaat
genieten van het schoone schouwspel
dat dien avond zoo velen in verrukking
zou brengen.
Want het is o zoo mooi geworden.
Naar 't ons wil voorkomen, moet de
oorzaak van deze treffende schoonheid
velen vonden de belichting zelfs nog
beter geslaagd dan die van ons Midlel-
burgsch stadhuis gezocht worden in
de minder volle, meer eenzijdige belich-
ting van Raadhuis en torentje. Daardoor
baadde het niet in een zee van licht,
maar werden juist van één bepaalden
kant felle lichtbundels geworpen, die
hun schaduwen achter de beelden en de
bouwkundige versiersels en uitsteeksels
wierpen, zoodat er meer teekening en
diepte inkwam. Zelfs van den kant van
de haven, waar slechts lichtglimpen van
den toren en een, in perspectief zeer
smalle, Raadhuis voorkant te zien waren,
was de aanblik fantastischer en daar
door mooier dan bij een alzijdige helle
beschijning.
En van den dijk naast den Campveer-
schen toren Dat was waarlijk een
sprookje, dat fijne teere Raadhuisje hel-
derwit onder en tusschen donker boom-
gebladert door, tegen den diepblauwe-.!
bestarden nachthemel te zien staan
Deze verlichting van een kostelijk
euwsch Pand uit een roemrijk en
schoon verleden vormde een glanspunt
van het Veersche Oranjefeest, maar zij
heeft een verder strekkende beteekenis,
dunkt ons. Zij stelt dit bijzonder fraaie,
en in het markiezaat als in een bouw
kundig openluchtmuseum zoo op de
puste plaats staande, pand uit de XVe
en XVIe eeuw nog eens weer in het zoo
noodzakelijke licht van de publieke be-
langstelling een licht, dat dikwijls
slechts korten tijd zijn stralings-as op
een vast punt vermag gericht te houden.
h-n dat moet hier nu eens wèl geschie-
ondL ZV S ïïen weet is van Rijkswege,
heeft bepaaIde voorwaarden, die Veere
vaardPTeneVe mogen en kunnen aan-
steun in' I s een groot hedrag tot
omvangrijke *°L
van dit Raadhui. ?™°dlSL
stelling heeft°deze >!»■>«-
during noodig, wil ziiL""!,'8 h'> ("P
,oV'f nd Thdc
langstelling^ ■*-
Dat heeft men gisteravond nog eens
weer, op bijzondere wijze, helder en
klaar gedemonstreerd gezien
DE FINANCIEELE BETREKKINGEN
TUSSCHEN RIJK EN GEMEENTEN
.De heer Hermans heeft aan den mi-
ter van financiën de volgende vra-
«en gesteld:
TVil qe minister aan (je Siaten-Generaal
iS'tèlf ?en en algem©en verkrijgbaar
'n staat van de voorloopig© (be-
eanig van de uitkeering per inwo>-
ttier, bedoeld in art. 3b der wet van
15 Juli 1929?
Wil de minister in sitaatvorm daarbij
vtdrmeldep of deze uitjieering is gébas-
sjöerd:
a. op de werking van art. 4, dan wel
'bepaald wordt ingevolge art, 6, 1ste
lid;
b. ingevolge art. 6, 2de lid:
c. ingevolge art. 6, 3de lid (garantie
'van minstens 60 at.);
d. ingevolge art. 6, 3de lid (limiet van
85 pet.)?
Wil de minister deze gegevens ver-
sfneikken volgens indeeling der provin
cie en de gebruikelijke groepsgewijze'
hanggchikking door het Centraal Bureau
voor de Statistiek?
Wil de minister hierbij tevens vermel
den een staat van het verschil tusschen
die opbrengst hoofdsom personeele be
lasting 1928 (thans (genomen als af
thek in art. 6, 3de lid) en de opbrengst
der hoofdsom 1927 met vermelding der
klasse, waarin de .gemeenten in 1928
■waren ingedeeld?
MR. DR. W. F. VAN LEEUWEN.
Omtrent den toestand van mr. dr.
Van Leeuwen, oud-vioe-president van den
Raad van State, wordt vernomen, dat
de hoop op beterschap thans is opge
geven.
HET CONFLICT BIJ DE K.L.M.
Het Tweede Kamerlid de heer Van
Braambeek heeft aan den minister van
.waterstaat de volgende vragen gesteld:
Is het juist, dat de directie der K. L.
M. weigert, om met de vereeniging van
haar personeel te onderhandelen over
de arbeidsvoorwaarden?
Is het juist dat de piloten der K.L.M.
slechts op mondelinge overeenkomst wor
telen aangesteld?
Wil de minister zoo deze feiten juist
zijn, de directie der "K.L.M. awdviseeren
rot bet vestigen van betrekkingen tus-
slchen bedrijf en personeel, die meer in
overeenstemming zijn met den tegen-
.woordigen tijd en toch kwalijk passen
voor een onderneming (die totaal af
hankelijk is van 's-Rijks financiën?
Is de minister overigens bereid, te
bevorderen, dat het 'thans uitgebroken
conflict zoo spoedig mogelijk wordt be-
icindigfd, door het treffen van een bil
lijke regeling der vergoedingen voor de
nidië-Vluchten
ZWOLLE 700 JAAR.
De feestveiring ter eere van Zwolle's
zevende eeuwfeest werd gister voortge
zet met de voorstelling van een land
spel, getiteld Swolle stad, een geschied
kundige herinnering, geschreven door
den heer C. J. Zabinden Baggerman.
De voorstelling werd gegeven op het
landgoed Kranenburg, buiten de stad.
Voor het overige waren er buurtfeesten,
kinderspelen, concerten, zwemdemonstra-
tie en een lichtsfcoet.
HET CADEAUSTELSEL,
De algemeene vergadering van den
Koninklijken Nederlandschen Midden-
Is'tandersbond heeft gister behandeld het
i'.apporl der commissie inzake het ca
deaustelsel. Besloten werd tot aanne
ming van de tweede conclusie n.l.:
Invoering van een vergunningstelsel,
waarbij het cacleau geven In den han-
'diel slechts toegestaan wordt bij een
door de Kamers van Koophandel en
Fabrieken te verleenen vergunning," waar
aan bepaalde voorwaarden kunnen wor
den verbonden ter vermijding van de
thans bestaande euvelen, terwijl de er
kende organisaties in het betrokken vak
advies zullen uitbrengen over de wen-
sjchelijkheid van verleening van ver
gunning en de voorwaarden daaraan te
verbinden.
De kwestie zal ter verdere bestudeé-
rimg aan het nieuwe economische insti
tuut worden opgedragen.
Levenswijsheid kan alleen geleerd
worden in de school der levenserva
ring.
Waterschappen.
Bij Kon. besluit is benoemd in de pro
vincie Zeeland (met ingang van 29 Sept.
a s. tot voorzitter van het bestuur dei
waterkfeering van de calauiiteuze polder-
Ser Lippens, Nieuw Othene, Margaret.ia
Kleine Huissens en Eendragjt, de heer
A. de Kraker te Zaam slag, uiterlijk
be'; ,c™c'e van het zittingjaar, waarin
hij 70 jaar zal zijn .geworden.
MIDDELBURG.
Zondag ia.s. geeft het Middelburgsch
Muziejkkorps van 12 tot 1 uur een uit
voering in de Abdij, terwijl de eerst vok-
gende Molenwater uitvoering is bepaald
op Vrijdag 12 September.
Bij de Abdijuitvoering zullen eenige
nummers op verzoek worden uitgevoerd
o.a. fragmenten uit de Tannhauser.
Met de Staatscrt. van 3 Sept. zijn
verzonden afdrukken varn de akten bek
treffende de Middelburgsche Mondblarmo.-.
nieavereeinjging „Crescendo" en de|
Zeeuwsche Vereeniging voor Dialect-on
derzoek, beiden te Middelburg gevestigd
De gevelversieringen,
*De uitslag van den wedstrijd voor de
met de feesben gehouden gevèlvérsiièring
luidt lajs' volgt: i
le pr. W. Reijniersie, Markt, bronzen
medaille van „Uit het VolkVoor h#*
Volk."
2e pr. P. Antheunissien, Jacob Cats-
straat, koperen sierpot.
3e pr. Mevrouw Wed. v. 'd. Garde-Haim-
macher, Korte Nö-ord straat, Likleurstel.
4e pr. A. v. Rogge, Lange Noordslraat
geibakschaal. f
5e pr. Fl. J. Konraad, Langeviele,
Fruitschaal.
,6e pr. iH. B. Wijtman, Laingeviele, Bloei
mengieter.
VLISSINGEN.
Met ingang vian 5 September a.s.
den datum wiaarop aan den hoofdinspec
teur van politie, den heer J. F. Berkel,
eervol ontslag als zoodanig is verleend,
heeft de burgemeester benoemd tot
hoofdinspecteur van politie in deze ge
meente, den heer D. W. Toussaint, thans
inspecteur van politie te dezer stede.
WALCHEREN.
O. EN W. SOUBURG. In verband met
de feestelijkheden alhier is toegestaan
de winkels op Donderdag en Vrijdag tot
des %vonds 10 uur en des Zaterdags tot
12 uur geopend te hebben.
WESTKAPELLE. Woensdagavond ga
ven de beide zangvereenigingen en het
fanfarekorps alhier voor de openbare
school een concert. Het heerlijke, zachte
weer lokte een talrijk publiek om van
de mooie zang- en muziekstukken te
genieten.
ZUID-BEVELAND.
's-GRAVENPOLDER. De gemeenteraad
'besloot naar aanleiding van het schrijven
van dein Burgemeester van Goes!, of de
gemeente bereid is- ,s,amen te wekken
met de ziekenhuisbesturen te Goés èn
de andere geimeie|nten op Zuid- en
Noordi-Beveland om een ziekenbarak te
.stichten, iniet samen te werken aangezien
de gemeente reeds 'n overeenkomst met
het gasthuis te Goes heeft gesloten waar
bij de gemeente de beschikking toèèfl
over een bed in de ziekenbarak.
De gemeenterekening werd voorloopig
vastgesteld met een 'batig slot van f1395.
De rekening v,an het Burgerlijk Armlbej-
stuur wordt vastgesteld met een bat'g
saldo van f 4.14.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN O.D.
AXEL. Alhier is op 30 Augustus j.l.
de 6000ste ingezetene geboren. Burge
meester en Wethouders: begaven zich
naar de woning der ouders, Pieter Gd-
rard Jonkman en Maria Verstraten, om
dezen gel uk te wenschen nipt de geboor
te van hun eterstelinge, Leuntjfe De'bora
Maria, ter wier name een spaarbankboek
je werd beschikbaar gesteld, waarop 'n
bedrag vajii f ,25 was ingeschreven.
KONINGINNEFEESTEN IN DE
PROVINCIE.
ST. LAURENS. Ook deze gemeente
heeft haar Koningiimefeest gehad. Gis
teren, en met één weer, niet 'béter te
wenschen! Dat begon gl om half negen
inet klokgelui, oproepend ter feestviering.
Om half tien werden de schoolkindèren
getracteerd in de scholen, en de he.eleln
middag waren er kinder- en volksspelen
op de weide van den heer P. Gilde tek
genover het Breewegje. Spelen, de oude
ren hebben ze den jongeren overgege
ven: ringrijden, stoeltjerijden te paard',
motorrijden, spelen die geslacht op ge
slacht hebben verma(akt en zullen ver
maken in onschuldige pret: zakloopen,
tonnetje kruien, en niet te vergeten koek
happen, en pap voeren.
Het was er vol, den mooie© zomnigt-
koelen herfstmiddag daar op het land
aan deu Noordweg met het heerlijk le-
vende-groenuitzicht ver ons eiland over,
tot de plompe silhouet van Veeres to
ren. en de ranke spits vjan het Stadhuis
dier veste. En het ging er blijmoedig
vroolijk toe. Een feest van St. Lja,u-
renaars voor St. Laur en aars, zoaals de
meeste Zeeuwsche gemeenten, gaarne: hejt
jubfleuml-kboonjaar onzer Vorstin willen,
gedenken op hun eigen wijze.
's Avonds kwam de stemming er eerst
flink in! „Eendracht Maakt Macht" van
Serooslcerke was ook hier in actie: een
welgeslaagde uitvoering. Maar leerst
een bijzonder aardig en sympathiek idee:
gemeenschappelijk gezongen, Vaderiand-
sche liederen: het Wilhelmus en het
Zeeuwsch Volkslied natuurlijk, Mijn Ne
derland, en het „Djankt, dankt, nu allen
God. Het klonk alle opgewekt ie© frisch.
En dan was' er nog een verrassinghfet
meisjeskoor, dat een driebal liederen gaf,
zuiver en fijn in de rustige schemer*
avondstemming.
Dat St. Laurens weet hoe te illumi-
©eeren, hebben we bij de burgetaeeslers-
inslallatie gezien. Thans een herhaling
en wélk eene! Nu twinkelde en pinkelde 1
ook de electrische ra©kle© tusschjen de
boomen van het Breewegje. Diaar vlak
bij was de openlucht bioscoop. Wat is er
gelachen om het vele kluchtige, dat deze;
bood. In de pauze werd met fakkels een
ommetocht gemaakt.
Ten gemeentehuize heeft het dage-
lijksch bestuur der gemeenLe het bestuur
der Oranjevereeniging' ontviangfen. Burge
meester Van 't Hoff heeft hier allen
dank gebracht, die tot het welslagen van
dezen dag meegewerkt hadden.
Zooals wij al schreven: aan stemming
was er geen gebrek. St. L,aureus jeugd
en ook de ouderen dansten en hosten,
dat 't een lieve lust wias, en amuseerde!
zich puik. En dat duurde zoo tot na mid
dernacht.
Aan den Noordweg ziag'en we veel vlag
gen, maar ook enkele versieringen, en
verlichting1. Het huis van den burge
meester had een smaakvolle combinatie
van lampions en gloeilampjes.
Voor de Brigdamme-nlaars, en zij die
ver van de kom tegen Middelburg woneu,
vergemakkelijkte een autobus het afleg
gen van dezen langen afstand.
KOUDEKERKE. D,e viering van den
50sten jiaardag van H. M. Koniijgin Wil-
bel min a zal bii jong en oud jaren in
de herinnering blijven voortleven.
H(et dorp was feestelijk versierd en
maakte met de eerepoorten een ge'zèiligè
(indruk.
Te 8 uur bij de reveille door bazuin
blazers te paard was de jeugd reedis goed
velrleigenwoordigd. Te 9 uur bij heit af
halen der kinderen van de scholen en
■die wa,ndeling door het dorp met de mu
ziek aan het hoofd naar het feestterrein
izat reeds de feeststemming er goed in.
Bij dein tweeden omgang ite half twee
met de muziek, gevolgd door gekroon
de fietsen en de deelnemers aan de ver
schillende spelen, was er zeer veel pu
bliek, wat steeds toenam.
Dp kinderspelen hadden een prettig
verloop, jong en oud genoot. In den na,-
middag was h|et gloriepunt: ton steken.
De deelnemers, die geen nat pak ont
zagen, hebben het publiek 'tranen laten
'lachen
Des avonds was het gezellig druk
door de aangebrachte verlichting aan
de boomen rond de kerk en bij verschil
lende particulieren, de opgewekte mu-
iziek en zang en het drukke bezoek wdt
het dorp ten deel viel. O. a. brachten de
bewoners van het Zand met touringcars
en een bus een bezoek aan het dorp.
A'lle nummers van de muziek- en zang
•Vonden groolen bijval. Te kwart voor 10
volgde éfen zee van menschen den fak
keloptocht, die voor het gemeentehuis
met het oude Wilhelmus werd ontbon
den, w aarna een driewerf hoera door den
burgemeester en door allen uitgebracht
op de Koningin, muziek en zang. Een
vuurwerk besloot dezen voor allen zoo
(goed verloopen dag.
VEERE. Begunstigd door heerlijk
weder werd gisteren te Veere gefeest.
Om 8 uur klonken van den stadhuistoren
de reveille en godsdienstige liederen en
van 9 tot 10 werd onder leiding der pre
dikanten een wijdingsure gehouden.
Ook werden door de zangvereeniging
Valerius een paar nummertjes gezongen;
Soli Deo Gloria en Wilhelmus.
Om half elf waren de schoolkinderen
voor het stadhuis opgesteld, waar de
heer de Wolf wees op de beteekenis van
van dezen dag voor Veere en den kin
derzang leidde, bestaande uit een zestal
vaderlandsche liederen. De burgemeester
sprak zijn vreugde uit, dat als voorheen
voor het schoone gemeentehuis de
oranjeliederen werden aangeheven en de
betuigenissen van trouw aan het vor
stenhuis werden herhaald. Hij vereenigde
zich met de wenschen en beden, door de
kinderen hier uitgesproken voor het ge
luk en den voorspoed onzer Koningin en
Haar huis. Het muziekgezelschap Veere's
Genoegen speelde daarna het Zeeuwsche
Volkslied en het Wilhelmus en geleidde
onder de tonen van haar muziek de aan
wezigen naar het sportterrein, waar door
de kinderen van 111 wedstrijden om
prijzen werden gehouden. Na een korte
pauze werd een aanvang gemaakt met da
volksspelen: door achttien groepen wer
den wedstrijden gehouden in hardloopen,
hindernisfietsen, tonnetjesteken, sprier-
loopen enz. terwijl naast dat terrein door
de ringstekers te paard werd gekampt
om prijzen; de beker voor het fraaist
versierde paard werd door de jury toe
gekend aan J. Laurense, en na tien
ronden kwamen als eerste winnaars uit
den kamp de broeders Pieter en Jacobus
Brasser, elk met 9 ringen, waarvan ten
slotte, na gekampt te hebben, eerstge
noemde nummer één werd.
Na ontsteking der verlichting begon te
8 uur het concert van Veere's Genoegen,
onderwijl op eens de gevel van het stad
huis en de toren als in vollen zonneglans
te voorschijn kwam (floodlight) tot ver
rassing van het talrijke publiek, op de
markt aanwezig.
Ongeveer om 10 uur stelde de zang
vereeniging Valerius zich voor het stad
huis op en gaf een 7-tal liederen tea
beste, die na den dank door den Burge
meester, op het onverwachts werden op
gevolgd door de padvinders van Mid
delburg, die in samenwerking met
Veere's Genoegen een taptoe en andere
muziek uitvoerden. Met fakkellicht werd
nog een gezamenlijke rondgang door de
gemeente ondernomen, die eindigde op
de kade alwaar aan de overzijde van de
haven tenslotte door den burgemeester
naar oud gebruik het vreugdevuur werd
aangestoken en het schoone feest op
waardige wijze werd besloten.
ZIERIKZEE. Was Zaterdag alhier als
inzet va© de feesten ter viering va© den
,50ste© verjaardag va© Id. M. de Koningin,
gewijd .aam sporldemonstraiies met als
slot concert, een gondelvaart en, een
fakkel- en lampionsop tocht, terwijMaan
dag een concert werd gegeven door de
Miondharmonicaclub- „D.O.K." en Dins
dag door „Kunst en Eer". Woensdag
werd het feest ingezet miet bésptéling van
het carillon. Om 2 uur had op het Ha
venpilei© een concert plaats en nitvoe|-
ring va© de 'kleppermarsch door een
250-tal 'kinderen; vervolgens haiddén op
het plein motor- behendigheidswed-
strijde© 'plaats, 'waarna een muzikale wan
deling volgde door het muz'ie'kgezeilsdhialp
„Nieuw Leven" va© Ouwerkferk. Te kwart
voor acht hiad d© aanbieding (plaats aan
het gemeentebestuur door den heer C.
de Liooze, voorzitter van de Zieri'lrieief-
sche Paardenloiterij, va© de 'prachtige fon
tei© die geplaatst is in het HaivenparfkL
De rede hierbij uitgesproken werd in
'kernachtige woorden beantwoórd döör
de© burgemeester J. C. A. Bannink. Tef
8 uur had op het Stadhuis in tegen
woordigheid va© velen de aanbieding
plaats dpor die© Voorzitter van de Ora©jej-
vereeniging den heer J. A. Biermasz, van
een gravure in gouden lijst, voorsitielllendP
de Koninklijke Familie, waarbij' de Bur
gemeester een woord va© dank' sprak
voor deze schoone herinnering. Tót 10
uur gaf „Kunst en Eer" een eoincieirt in
de tent oip het Haven park, w'elk park!
sc(hitterend geïllumineerd was. De stad
huis toren werd verlidhj; met schijn wien>
pers, aangeboden door de P.Z.E.M. wat
een fantastisch igeziclut bood. Op het
Kraanplein was ee© vertooning van een
lOpienluch l-bio s co op die h onderden toe
schouwers trok'. Het geheel werd 'beslo
ten met eein fakkeloptocht. Door eeinigé
buurtbewoners waren inderhaast nog
buurtcommissies opgericht. O.a. waren de
Lange Nobelstraat, de St. Anthoniusdam
en de Korte St. Janstraat gcillumineerd
met ballons en ellectrisch lichit.
BURGH. Onder groote belangstelling
en begunstigd door jorachtig' zomerweer
werden Dinsdag j.l. te Burgh en Haam
slede de Oranjeleesten gevierd. In beide
gemeenten werd het feest door dé bur
gemeesters geopend met een schoolfeest,
gevolgd door tractatie der schoolkinde
ren, optocht en kinderspelen. N.a den
middag' optochten, waarin fraai versierde