^jïroirinriale .Ze emu s die
7
X/TEL^
UITG.
N.V. DE MIDDELBURGSCHE COURANT
Twee bladen.
DONDEDAG 14 AUGUSTUS 1930.
Eerste Blad.
173e Jaargang.
j Het kan op twee manieren.
De militaire toestand op
Curasao na den overval.
BINNENLAND.
ZEELAND
Waterschappen.
naar b1 alter
MIDDELBURGSCHE COURANT®1
De abonnementsprijs bedraagt voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers.'
Redactie 269 Administratie 139
Postcheque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: va a 17 regels 2.10; elke regel
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentien" worden, mits uit
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regelt
opgenomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" of
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers. 5 cent.
I
No. 19 0.
Het valt naar onze meening niet te be
twisten, dat een deel van wat wij „kui
tuur" plegen te noemen, is: de wijze
waarop men dingen zegt en doet. In geen
enkelen maatschappelijken kring hebben
wij ooit de waarde van beschaving, vor
men en behoorlijkheid finaal hooren ont
kennen; wèl natuurlijk vindt iemand
van een bepaalden standaard in dezen,
alles wat beneden dezen standaard ligt
„onbeschaafd" en alles wat er boven ligt
„overdreven" of „flauwe onzin". Zoo wil
het nu eenmaal de beperktheid van on
zen menschelijken blik.
Toen de nieuwe zendtijdverdeeling
kwam, hoorden we van verschillende
kanten, dat ons nu een nieuwen kuituur-
vorm gebracht zou worden, n.l. Vara
kuituur. Vol belangstelling, gemengd met
een weinig scepticisme, dat willen we
wel bekennen, hebben we het ontbloeien
•van deze kuituur afgewacht, maar helaas
vele schoone en welriekende bloemen en
bloesems hebben we aan dat struikje
nog niet vermogen te ontdekken. En
wanneer het al fraai en aangenaam voor
oog en oor scheen, dan bleek het bij
nadere determinatie, dat hetgeen
r o o d e bloemen waren meestal, maar
kinderen flora's, geplukt in de gewone
wei of plantentuin, der algemeen-men-
schelijke kuituur.
Het is niet mogelijk, en, ware het dat
wel, dan toch zeker om den lieven vrede
wille ongewenscht, om heel den dag dat
we be-Vara't worden, te gaan zitten
luisteren en al wat ergerniswekkend
mag heeten, te registreeren om daaruit
stof voor booze opstelletjes te putten.
Bovendien: het loopt tóch mis op een
goeden dag: dat de algemeenheid het,
zélfs in ons rare radio-Nederlandje, eens
op den duur voor een groot deel van het
sectariërsdom zal winnen, zulks is onze
vaste overtuiging.
Ditmaal willen we slechts een trekje
signaleeren, om daaraan te demonstree
ren, hoe de begrippen „Vara kuituur" en
„beschaafd" elkaar nog niet steeds schij
nen te dekken. Het gebeurde dan dezer
dagen, naar een belangstellend lezer
ons meldt, dat de Vara een z.g.n. S.O.S.
oproep had uit te zenden. En hij deed
zulks in ongeveer deze bewoordingen:
„Den heer Willem uitsmijter in
een hotel te Amsterdam, wordt het over
lijden van zijn moeder meegedeeld."
Onze lezer werd door deze ruwheid ten
zeerste geërgerd wij kunnen ons dat
indenken maar deze ergenis werd kort
daarop weggenomen door een herhaling
van dezen S. O. S. door de V. P. R. 0„
die inplaats van dat platte woord „uit
smijter", een minder ergerniswekkende
aanduiding gebruikte.
Men kan dezelfde dingen nu eenmaal
op twee manieren doen en elke echte
kuituur, zich uitstrekkende over heel een
volk want een specifieke arbeiders-
kuituur is even groote dwaasheid als
heel het beginsel van den klassenstrijd er
naast ;s zal de voorkeur aan het be
schaafde, d.i, gebondene en ingehoudene,
geven boven het onbeschaafde, dit is het
noodeloos harde, ruwe en onbehouwene,
i spruit trouwens logisch voort uit het
kuituur-begrip.
+wpprm1n1^Stratie van "k°e men het °P
gen de histo*^ i?°en kan," cliene vo*"
gende historische anecdote.
der/ch.eke„St"V? I-'"
{Santfers- ,Jf fn zestal vacantie-
neer en'toen d U°nZic^ op ^et terras
in eenigszins verwond'erd-traf
ding tegenover
overigens correcte gasten, opstelde o"
ober"6 6 aanvoerder: „zes
De butler, die een beminnelijk man
was, verdween binnenshuis, rapporteer
de het geval te bevoegder plaatse
en kwam korten tijd later terug met een
kostelijk theeservies, een heerlijk geu
rige kop thee, cake en alles wat daar
verder bij behoort. De toeristen waren
uiterst voldaan over deze keurige bedie
ning en toen een der heeren tenslotte
vroeg, „hoeveel krijg je van me, ober?"
wasset antwoord: „Het is baron van
tot een eer en genoegen geweest, de
dames en heeren een kleine verfrissching
op zijn landgoed te mogen aanbieden"....
we zullen daaraan nu verder ^een
commentaar vastknoopen en alleen deze
vraag stellen was dit niet een oneindig
veel aardiger oplossing van het vergis-
sinkje, dan dat de butler boos had moe
ten uitvaren met een „wat verbeeld
jullie je wel waar je hier bent, hè?"....
De gouverneur van Cura9ao geeft in
zijn memorie van antwoord aan den Ko
lonialen Raad nopens de suppletoire be
grooting een uiteenzetting van het stand
punt van het bestuur van Curasao ten
aanzien van de Partido Revolucionario
Venezolano; wij ontleenen daaraan het
volgende
„De Partido Revolucionario Venezo
lano zond aan het bestuur achtereenvol
gens twee brieven. Daarin verzocht de
partij aan het bestuur zich te onthouden
van handelingen, die de actie van de
partij zouden belemmeren.
Deze partij begrijpt blijkbaar niet, dat
het de vaste wil is van het bestuur zich
niet te mengen in de binnenlandsche po
litiek van naburige staten.
Wel verlangt het bestuur, dat iedere
vreemdeling, die op het grondgebied van
Curasao gastvrijheid geniet, zich naar de
wetten van dit land gedraagt en de orde
en rust alhier in geenen deele verstoort.
Het bestuur mag en zal geen hande
lingen dulden, die strijdig zijn met inter
nationale wetten en gebruiken, van
kracht in de onderlinge betrekking der
landen.
Elke wettige regeering in een der na
burige staten aan het bewind kan op een
strikt neutrale houding van het bestuur
rekenen.
Het bestuur ontkent niet het bestaans
recht van politieke partijen in de na
burige staten, noch wil het den leden
van die partijen moeilijkheden in den weg
leggen, maar wel vordert het, dat deze
partijen en de leden daarvan zich op dit
grondgebied behoorlijk gedragen.
Om deze reden kan het bestuur voor-
loopig de P. V, R, niet als een politieke
partij beschouwen.
In Juni van het vorige jaar heeft een
der leiders van de partij met een aantal
volgelingen tegen Curasao een aanslag
gepleegd, die als een streek van misda
digers moet worden beschouwd.
Deze man is nog steeds een der voor
naamste leiders van de partij. En daarom
kan het bestuur niet het minste vertrou
wen stellen in de leiding van de partij.
Het bestuur stelt zich dientengevolge
ook ten plicht de vreemdelingen, die be
kend staan als leden van die partij, van
het grondgebied van Curasao te verwij
deren. Hunne aanwezigheid is een ge
vaar voor 'de veiligheid van dit gewest.
Deze verwijdering geschiedt steeds door
eenvoudige uitzetting.
Niemand is ooit om politieke rede
nen aan de een of andere regeering uit
geleverd.
Evenmin zal een dergelijke uitlevering
ooit in de toekomst plaats hebben.
Niettegenstaande deze strikt neutrale
houding heeft de partij, door den overval
van 8 Juni van het vorige jaar, Curasao
den handschoen toegeworpen. Het is
derhalve noodig steeds gereed te staan
om een verraderlijken aanval, door leden
van de partij uit te voeren, met kracht
af te slaan.
Want nog steeds bedreigt de partij,
niettegenstaande de mooie beloften in
haar open brieven, de veiligheid van dit
grondgebied.
Indien het de partij ernst is met hare
bewering, tegenover Curasao een strikt
neutrale houding te willen aannemen,
laat zij dit dan toonen door de deelne
mers aan, en vooral de aansprakelijke
personen voor, den misdadigen „overva
van 8 Juni uit te stooten".
Dat met het organiseeren van de politie
op Curasao groote voortvarendheic
wordt betracht aldus de M. v, A.
suppl. begr. moge blijken uit het feit
dat reeds telegrafisch het noodige per
soneel is aangevraagd. De aanwerving
daarvan geschiedt onder toezicht van den
heer Hoorweg, gewezen voorzitter van
de op Cura9ao gewerkt hebbende com
missie van onderzoek naar de gebeurte
nissen op en na 8 Juni 1929.
Het bestuur streeft er voortduren!
naar om de politie zoo spoedig mogelijk
op volle sterkte te brengen. Als gevolg
van het streven zal nog vóór het einde
van dit jaar de uitzending zijn te ver
wachten van 90 politiemilitairen, van wie
20 reeds zijn aangekomen. Voor Cura
9ao en Aruba tezamen is een 40-tal bur
Ledigheid is hongers moeder,
En van dieverij de broeder.
gerpolitiedienaren aangevraagd, bene
vens personeel voor de leiding.
De plannen hangen in hoofdzaak af
van de sterkte, waarop het korps ge
bracht zal kunnen worden en ook van
de geschiktheid der uitkomende per
sonen,
In ieder geval zal de leiding van bij
zondere diensten worden gelegd in han
den van personeel, dat daarvoor des
kundig is gevormd.
Blijkens de „Amigoe di Cura9ao
heeft den 18en Juli onder hoofdleiding
van den kapitein der mariniers Ravelli
een militaire oefening plaats gevonden
„in grooter verband".
Van de veronderstelling werd daarbij
uitgegaan, aldus dat blad, dat een troep
buitenlandsche revolutionairen zich
meester gemaakt had van het fort Nas
sau. De aanwezige strijdkrachten hadden
nu besloten aan deze bezetting een
einde te maken en het fort te heroveren.
Aan deze herovering werd deelgenomen
door Hr. Ms. „Van Galen", 4 brigades
mariniers, 2 brigades militaire politie, 1
brigade van het Cura9aosch vrijwilligers
corps en 1 sectie van 3 kanonnen, 6 c.M
geschut.
Van weerszijden werd bij dezen aanval
hevig gevuurd. De verdedigers van het
fort, bestaande uit 37 manschappen van
het Cur. vrijwilligerskorps, brachten de
aanvallers tot staan. Toen men gekomen
was op ongeveer 75 M. van het fort,
werd onder den roep: Hoezee overge
gaan tot den vereenigden stormloop; met
handgranaten werden de verdedigers af
geweerd; en langs de bresen, die door
de kanonnen en mitrailleurs van de „Van
Galen" en het geschut van Ararat in den
fortmuur verondersteld waren geschoten
te zijn, alsook langs de stukgeschoten
poort drongen de aanvallers het fort bin
nen en heroverden het op de Rooden.
Om half tien was het in de macht der
vereenigde troepen.
Ongeveer 10 uur stelden de troepen
zich op, om met muziek naar de stad
terug te keeren. Op het Hendrikplein
defileerden zij voor den gouverneur.
De oefening werd van hoogtepunt 403
af bijgewoond door den gouverneur en
echtgenoote, burgerlijke en militaire
autoriteiten, een groot aantal particu
lieren, terwijl de heuveltoppen rondom
Nassau tot zelfs de Shelltank op Motet,
met nieuwsgierigen gevuld waren.
OVER ONZE KONINGINNEN.
Een vriendelijke Zeeuw, in Winder
mere (Engeland) vertoevende, zendt ons
een artikel uit de „Sunday Dispatch",
waarin over Koningin Wilhelmina's 50en
verjaardag geschreven wordt. Het blac
noemt haar een der „persoonlijk schit
terendste monarchen van Europa" en de
familiegroep van Koningin-Moeder, Ko
ningin en Kroonprinses noemt het „de
interessantste familiegroep die er be
staat",
„Altijd zeer gereserveerd zoo ver
volgt de „Sunday Dispatch" geeft Ko
ningin Wilhelmina blijk van een natuur
lijke waardigheid zij beschikt over een
welhaast mannelijk zaken-instinct en
door verstandige beleggingen heeft zij
haar particulier vermogen zoo doen
groeien, dat zij thans een der rijkste
vrouwen ter wereld is. Het is bekend, dat
zij aan Nederlandsche zakelijke onder
nemingen gaarne haar steun schenkt, en
uit haar particuliere vermogen gaf zij
groote sommen gelds.
Schoon zij voortdurend naar bevor
dering van den vrede streeft, waren Ne
derlands leger en vloot steeds een voor
werp van haar persoonlijke zorg. Gedu
rende den wereldoorlog stond zij steeds
om 5 uur op zeer tot misnoegen van
sommige aan jicht lijdende oude admi
raals en generaals om haar strijd
krachten te inspecteeren. Zij ging met
de onderzeebooten onder water en hielc
zich geheel op de hoogte van de vorde
ringen der oorlogstechniek.
Haar liefhebberij is schilderen en zij
is niet van talent ontbloot.
Een voorstandster van een eenvoud!
ge levenswijze, staat zij er op, dat
ceremonieel tot het minst mogelijke wor
de teruggebracht.
Elke stap van de opvoeding van Prin
ses Juliana stond onder haar persoonlijk
toezicht. Twee jaren geleden wilde men
rinses Juliana uithuwelijken, maar de
koningin stond er op, dat zij nog twee
jaren in Leiden studeeren zoude kor
telings heeft de Prinses de universiteit
verlaten, voor vijf talen gediplo-
meerd(!)"
Tot zoover de „Sunday Dispatch".
Uiteraard laten we het geschrevene voor
rekening van dat blad men zal goed
doen het cum grano salis te genieten.
Maar het is in elk geval aangenaam, dat
een veelgelezen, zoo al niet overmatig
belangrijk, Engelsch blad op zoo'n pret-
tigen toon over onze vorstinnen schrijft.
HOOG BEZOEK.
De vorst en vorstin van Waldeck Pyr-
mont, die met hun zoon Wilhelm thans
de gasten zijn van de Koningin-Moeder,
arriveeren heden voor 'n bezoek op Het
Loo.
VESTINGGROND IN BRIELLE.
Bij de Tweede Kamer is een wetsont
werp ingediend, houdende goedkeuring
van den onderhandschen verkoop van
voormalige vestinggronden c. a„ aan de
Oostzijde van Brielle, aan de gemeente
Brielle.
De gemeente Brielle heeft, teneinde
het oudheidkundig karakter van de ves
tinggronden c. a. aan de Oostzijde te be
waren en bebouwing tegen te gaan, deze
gronden c.s. in koop gevraagd.
Vermits tegen vervreemding dezer
vestinggronden geenerlei bezwaar be
stond, werd de verkoop onder voorbe
houd van goedkeuring bij de wet, ge
constateerd bij acte.
DE KALIVERSCHEPINGEN.
Volgens een bericht aan de Frankf.
Ztg. zijn, na langdurige onderhandelin
gen tusschen de Belgische en de Fran-
sche regeeringen, deze het in beginsel
eens geworden over de kwestie van de
kaliverschepingen over Rotterdam, De
rechten en de belangen van de haven
van Antwerpen, aldus het bericht in 't
Duitsche blad, worden in zooverre ge
waarborgd, dat niet meer, zooals voor
heen, 300.000 ton als minimum der over
die haven te transporteeren hoeveelhe
den zal worden beschouwd, maar het ge
heele kwantum, dat in de voorafgaan
de twaalf maanden verscheept is, het
geen belangrijk meer zou zijn. Het kwan
tum, waarmee laatstgenoemde hoeveel
heid overschreden wordt, zou dan tus
schen Antwerpen en Rotterdam verdeeld
worden.
Ter bevoegder plaatse deelde men
aan de N. R. Crt, waaraan wij het
bovenstaande bericht ontleenen mee,
dat thans nog geen inlichtingen over
deze aangelegenheid gegeven konden
worden. Tegengesproken werd het bo
venstaande intusschen niet.
Jaarverslag Zeeuwsche Blinden-
vereeniging.
Volgens het jlaarverslag van dei Z.B.V.,
loopende van 1 Juli 1929 tot 31 Mei 1930
telde de vereeniging 20 leden, 2 leden
traden (toe, terwijl 1 bedankte, zoodat de
vereeniigimg thans 21 leden telt. Het aan
tal donateurs bedroeg opi 31 Mei 166. De
'bondsvergadering en de besturen-bijeen-
kom st van den N.ByBi. werden door afge
vaardigden van de Z.B.V. bijgewoond. 18
Sept. 1929 richtte het bestuur van de Z.
B.V. een verzoek tot de directie van de
Pirov. Z. E. Mij. om vriji vervoer Van ge
leiders van blinden op haar tramlijnen.
Een gunstig antwoord werd hierop ont
vangen ,me;t dien verstande, dat niet aan
de [geleiders1 ,doch aan de blinden zelf
vrij vervoer werd toegestaan. Thans ma
ken 17 blinden gebruik van deze -gun
stige bepaling. Een woord van hartelijken
dank wordt aan de directie der Pi.Z.E.Mj
gébracht.
In den afgeloopen winter werden even
als in het vorige jaar weder drie propa-
ganda-avonden gehouden en wel te Vlis
singen, Goes en Middelburg!, r©sp. 3, 4 en
5 Maart 1930.
Over het algemeen slaagden deze ver-
(gade-ringen goed. Met een opwekkend
woord aan de leden tot krachtige deel
name aan den strijd voor eigen lots'ver
(bétering besluit de, secretaris', de heer
A. Klaasse, dit derde jaar-overzicht van
de Z.B.V.
Uit heit financieel overzicht Van den
den penningmeester blijkt, dat de totale
ontvangsten in het afgeloopen vereeni
girtgs'jaar, met inbegrip van het kassaldo
vorig jaar a f 58, bedroegen f 738. De
totale uitgaven waren f 496. Het bezit
van Z.B.V. bedraagt thans' f 564, waarvan
op de postspaarbank 'belegd f 521.
Bij Kon. besluit zijn benoemd in de
provincie Zeeland: tot dijkgraaf van het
waterschap Nieuw-Bommenede, N. A.
Jelst,, te Zonnemaire; met ingang
van 3 Aug, 1.1. tot voorzitter van het be
stuur der waterkeering van den Cala-
miteuzen Borsselepolder, P. Dekker te
Borssele; met ingang van 1 Augustus
tot lid van het dagelijksch bestuur van
het waterschap De Valkenissegeul, A
P. Woutersen, te Krabbend ij ke.
Besmettelijke ziekten.
Het aantal aangegeven gevallen van.
besmettelijke ziekten ,over de week van
3 tot en met 9 Augustus in de provincie
Zeeland bedroeg Roodvonk: Middelburg
4. Diphtherie: Grijpskerke 3; Poliomyeli
tis (Kinderverlamming) Zieirikzee 2.
Voor het ge heele Bijlc bedroeg het
aantal [gevallen van poliomyelitis ante
rior acuta 37.
Er werden geen gevallen van encep
halitis na inenting ter kennis van hief
Staatstoezicht op de Volksgezondheid ge
bracht. - V
MIDDELBURG.
- Al merkt men het nog niet zoo- zeer
in het openbaar, alom zijn de voorbe
reidingen voor de a.s. feesten van 29
Augustus tot 2 September in vollen gang.
Degenen, die hun oogen goad dp kost ge
ven zullen, op verschillende plaatsen in
de stad de eerste toebereidselen voor,
de verlichting waar kunnen nemen eh.
zij, die gisterenavond in de huurt van
het Molenwater waren, zullen hét eerste
uitrukkén van hen, die de vendels: Zwit
sers zullen vormen in den historiischen
optocht en -die tot nu toe in 'de rijschool
oefenden, hebben kunnen gade geslagen.
Maar ook binnenshuis worden versie
ringen gereed gemaakt, werkt men. hard
aan de kieeren voor de kinderen die Za
terdags en Maandags den kinderstoet zul
len vormen. Het volijverige 'bestuur van
,(Uit het Volk—Voor het Volk!" werkt bij
wijze van spreken nacht en dag aan
verschillende maatregelen en ook van
gemeentewege en van politiezijde worden
de maatregelen voorbereid, die noodig
zijn om het feest, voor zoover menschén-
kr ach ten dit kunnen bereiken,, i<n allé
opzichten te doen slagen.
In de komende 14 dagen staat Middelr
'burg zeker steeds meer en meer in hét
toeken van de op komst zijnd© feesten
die van een omvang zullen zijn als men
hier in jaren niet heeft gekend. Jammer,
is het dat een nummer moet vervallen
wegens- gebrek aan deelname en wèl
het bloemencorso, toch is dit o-.i. wel
te hegrijpen als men de groote deelname
aan de andere nummers' ziet en dénkt
aan het betrekkelijk beperkt aantal perf-
sonen, die voor die deelname in aan-
merkinjg komen.
Onder de vele commissies, die
hard werken voor de a.s. feesten, mag
zeker ook genoemd worden die voor de
Gondelvaart op Zaterdagavond. De com
missie heeft een toestemmend antwoord
ontvangen op een verzoek aan den com
mandant der marine te Vlissingen om
vier sloepen, bemand met „Jantjes", aan
de gondelvaart te doen deelnemen.
Gisterenavond klonk' door de Lanï-
gedelft het gebel van de aiitobrandspuUi
di© een paar wieken igeledep doo-r dé be
heerders van het B-randweerfonds 7 XII
1929 aan de .gemeente is aangeboden»
en het zien aankomen van de -spuit mét
volle bezetting deed een déél van 'a sé
conde aan hra'n-d denkeu, ma-ar Spoedig
hlèek uit de rust van het publiek, dajö
<Jit gelukkig niet het geval was en men
met een oefening te doen ha,d. Eerst
werd naar den Diam 'gereden voor het
opladen van- een p,a,ar oude slangen van
de motorspuit- zulks om de nieuwe té
sparen en toen- ging het over dé
Dwarskade, de Kaden, en de Koiningsibiru'g
naar de Loskade, aan het einde waar
van (gestopt werd' om na een paar' minu'-
ten met twee stralen in het Kantaal ta
spuiten. Na een .tweetal droge oefenin
gen nu dus' een natte oefening om hjebbij
déze spuit geplaatste personeel met de
behandeling ervan vertrouwd te maken.
Met groot© anima werd onder hóófd1-
leidinig van den heer A. v. d. -Mijl©, tdiW
aan het hoofd! der spuit is geplaatst,, !gej«
wérkt en bleek hoe goéd hét isi in aan
gename harmonie zich te oefénen in
het bediienen va,n de Fordspuit. Die mcf*
tor werkte goed en de stralen zoo wél
door wijdere, als .nauwere mondstukken
waren zeer 'bevredigend.
Na de spuitoefening werd tot 'bij de
/abriek der N.V. Vitrite Wiorks gereden