provinciale .Zeemu ache
,</1' ABATSCHARI
cigarette:
15 2.
Twee bladen.
DINSDAG 1 JULI 193 0.
Eerste blad.
173e Jaargang.
Over een zeer
vrijen Amerikaan
BINNENLAND.
ZEELAND.
tVt
SLEIPNER «S,
IACOURONNE c24
MERCEDES <3
CORDON ROUGE <5 cfa
MIDDELBUR6SCHE COURANT
D» abonnementsprijs bedraagt toot Middelburg en 't agentschap Vlissingen
H 2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
IQ cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITG.; N.V. DE MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10; elke regel
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uitn
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regels
opgenomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" o|
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 ceot«
No.
BES!
Een zekere heer „Metellus" pleegt in
„De Zeeuw", het te Goes verschijnende
a.r. dagblad voor Zeeland, „Brieven uit
Middelburg" te schrijven. Het spreekt
vanzelf, dat deze provinciaal-hoofdste
delijke brieven als regel een politiek
karakter dragen, en het is vereerend
voor ons blad, dat zij zich ook wel eens
bezighouden met wat wij als onze be
scheiden meening nu en dan neerschrij
ven. Aanleiding om deze weerleggingen
van onze opvattingen wederom te weer
leggen, behoeft ons dat niet altijd te
zijn: dat,zou, wegens het grondige ver
schil in beginselen van dat blad en het
onze, als regel tot een hakketakkerij
leiden, welke den beiden scribenten op
den langen duur misschien nog een
oogenblik van persoonlijk genoegen zou
verschaffen, maar die overigens voor de
lezers al dra onverkwikkelijk en vooi
de door ons zoowel als door de weder
partij voorgestane zaak toch niet zoo be
vorderlijk zijn zou, als men wenschen
mocht. Vandaar dan ook, dat wij als
regel met belangstelling en waardeering
voor z'n onmiskenbaar journalistiek talent'
kennis nemen van wat de Middelburgsche
heer „Metellus" schrijft, zonder dat zulks
ons evenwel telkenmale naar 'de pen
doet grijpen.
De dezer dagen verschenen .Negende
brief uit Middelburg" is echter zoodanilg
van gramschap jegens ons vervuld, dat
wij het ditmaal niet oorbaar zoudeni
achten dezen vox clamans onbeant
woord te laten.
Aanleiding tot 's heeren „Metellus"
gramstorigheid is, wat wij onlangs schre
ven over den Amerika&nschen gezant
in Nederland, den heer Diekema, die naar
onze meening, in strijd met de diploma
tieke gebruiken, ten tweeden male partij
gekozen had in een inwendige Neder-
landsche aangelegenheid.
Na een al te persoonlijke inleiding,
waarvoor wij bij uitzondering den tol der
journalistieke bewondering niet wenschen
te betalen, vervolgt „Metellus", tot de
zaak komende:
„Zoo ergert zich de hoofdredacteur
der Prov. Zeeuwsche Middelb, Crt, er
aan, dat een hoogstaand man als de
gezant der Vereen. Staten zich niet
eens in het openbaar doch op den
Schooldag der Theol. School te Kam
pen, onder zijne medestanders, ver
oorloofd heeft eenige doeltreffende op
merkingen te maken over het groeien
de verschijnsel, dat gelijk „de dwaas
in zijn hart zegt: Er is geen God", die
ongeloofsuiting zelfs van de daken
wordt gepredikt. Wanneer zulks in
Rusland geschiedt, ja dan is men nog
wel geneigd zelfs aan eene protest
meeting deel te nemen, doch als een
Amerikaan, zijn afkomst, zijn overtui
ging van kindsbeen af, getrouw, zulks
op de plaats, waar het behoort met
eenige welgekozen woorden zich
scliaart naast zijn Hollandsche broe
ders in het voorvaderlijk geloof dan
wordt de vinger waarschuwend opge
stoken en verneemt men den raad:
„Excellentie, begeef u niet wederom in
de zone des gevaars
De Amerikaansche excellentie zal
dien provincialen Zeeuwschen wenk'
wel naast zich neerleggen. Hij, de
zoon van het vrije Amerika, zal er
zich heusch niet over verwonderen,
dat in het land, waar zijne (grootouders
gedwongen werden, ter wille van de
geloofsvrijheid, hun haardsteden vaar-
ze^en' *en e'n^e 'n de Nieu-
^3 Wereld God naar hunne overtui
ging te kunnen dienen, nog niet alle
symptomen van godsdiensthaat zijn
verdwenen."
En, na verschillende zaken er bij (ge
haald te hebben, eindigt Metellus met
den heer Diekema den raad te geven, als
hij eens in Amerika teruggekeerd zal
zijn, een toespraak tot zijn landgenooten
te houden, culmineerende in den uitroep:
„Voor de ware vrijheid, gelijk wij in
Amerika die kennen is echter het vrij
zinnig Nederland nog niet rijp."
Merkwaardig, hoe men aan den recht
schen kant de zaak toch altijd weet te
keeren, en ons, die de vrijheid in (geeste
lijke zaken toch meenen voor te staan,
in steeds schriller kleuren weet af te
schilderen als belagers van dat hooge
geestelijke goed.
Beschouwen we het onderhavige be
toog echter op den keper, dan blijft er
echter wel jammerlijk weinig van over.
Bijvoorbeeld: „niet eens in het open
baar", zou de gezant zich hebben uit
gelaten? Wanneer van de Kamper
hoogeschooldag groote verslagen in de
couranten van allerlei richting verschij
nen, is dat dan in besloten kring? Heeft
de gezant „onder zijn medestanders" ge
sproken? Wij zijn juist van meening, dat
de gezant van een vreemde mogendheid,
zoolang hij gezant is, mede-noch tegen
standers, doch alleen Nederlanders heeft
te kennen.
De insinuatie ten aanzien van de deel
neming van niet-orthodoxen aan de pro
testmeetings tegen de Russische geloofs
vervolging gaan wij voorbij in de over
tuiging, dat de heer „Metellus" er zelf
•ipijt van zal hebben, een toen in die zaak
stellig gewaardeerd medestander ach
teraf zoo een dolk in den rug te steken,
Dat de gezant van Amerika sprak,
zooals hij deed „op de plaats waar het
behoort", zal denkelijk geen enkele Ne
derlander, die niet tot de a.r. partij be
hoort, met „Metellus" eens zijn, en ver
moedelijk menige a.r. al evenmin.
Het beroep op 't „vrije Amerika" lijkt
ons vervolgens al heel ongelukkig, zoo
lang het proces tegen den man, die 't
bestaan dorst Darwinp evolutieleer in
dat „vrije Amerika" te verkondigen, ons
nog zoo versch in het geheugen ligt, of
zoolang de verbodswetten van den al
cohol er nog bestaan, om ontdoken te
worden.
En om tenslotte uit onze en veler, ja
de algemeene overtuiging, dat een ge
zant, door een vreemde mogendheid bij
het Nederlandsche hof geaccrediteerd,
zich van in 't openbaar partijkiezen iri
deze en dergelijke zaken heeft te ont
houden, te destilleeren, dat in Nederland
„nog niet alle symptomen van godsdienst
haat zijn verdwenen", dat is van een lo
gische inconsequentie en een onredelijke
verstoordheid, die den heer Metellus niet
siert.
Laten we eens een ander, doch volko
men analoog geval, nemen. Onderstellen
we daartoe, dat Nederland wat het
gelukkig niet deed zich destijds door
de Russen in de luren had laten leggen,
de diplomatieke betrekkingen met bolsje-
wiekenland weer had aangeknoopt en
dat de heer X-ski gezant der sovjet-re
publiek in Nederland ware geworden.
Stellen we verder, dat de Nederland
sche communisten in ons land een con
gres hielden, en dat de gezant van Bolsje-
wikia, de heer X-ski, dat congres als
volgt toesprak: „Kameraden, het is mijn
overtuiging dat het vervlNeder
landsche kapitalistendom aan de lanta
renpalen opgehangen moet worden....
de kerken moeten worden gesloten om
er bioscopen of soldatenhuizen van te
maken.... het gezin moet verdwijnen
en de kinderen behooren den Staat
toe.... het huwelijk moet als in Rus
land geregeld worden
Genoeg. Wij zouden stellig in tien
maal krasser bewoordingen dan toen we
over het geval Diekema schreven dit op
treden van den heer X-ski laken.
Maar: formeel komt het in den grond
der zaak precies op hetzelfde neer.
De heer X-ski moet zijn, ook o.i. schan
delijke en schadelijke theoriën voor zich
houden, en kan hij dat niet, dan maakt
hij zich onmogelijk als gezant. De heer
Diekema behoort zijn overigens op
ons volledige respect aanspraak kun
nende doen gelden particuliere opvat
tingen echter evenzeer voor zich te hou
den, zoolang hij hier gezant
i s. Van die goede gewoonte kan deze
huidige Amerikaansche Excellentie, om
dat hij uit de Amerikaansche kerken
der Nederlandsche afscheiding voortge
komen is en nog een Nederlandschen
naam draagt, zich desalniettemin niet
veroorloven af te wijken.
EERSTE KAMER.
Het Centraal Stembureau heeft in de
vacature ontstaan door 't bedanken van
den heer C. J. K. van Aalst, die benoemd
was in de vacature-Verkouteren tot lid
van de Eerste Kamer benoemd verklaard
den heer J. ter Haar Jr. te Amsterdam.
VLIEGEN NAAR INDIë.
De Britsche regeering heeft ons toe
stemming verleend! voor een geregêlden
vliegüienst over Britsch-Im'dië mét g
bruikmaking van de vliegvelden, te re
kenen van 1 April j.l'. tot Calcutta, en met
ingang van 1 October a,.8. ook verder tot
Batavia, onder voorbehoud, dat de dienst
zal worden gestaakt, zoodra de vïiegvel-
Het is wel eens goed, als het ons
niet altijd voor den wind gaat.
den door moessonomstandigheden on
geschikt voor hét gebruik zouden zijin.
Daarbij is ook inf beginsel toestemming
gfegeven tot het vervoer van dé mail over
BritsichJ-Indië.
VLIEGVELD BIJ EINDHOVEN.
Naar de Maasb. verneemt, worden we
derom nieuwe plannen uitgeweekt voor
een vliegveld in Noord-Brabant en wel
in de buurt van Eindhoven,
CONSUL-GENERAAL VAN BELGIë-
Bij Kon, besluit is de heer E. Lauwers
erkend en toegelaten als consul-generaal
van België te Rotterdam voor Neder
land, met uitzondering van de arron
dissementen Haarlem, Amsterdam en
Utrecht.
„NEDERLAND EXPRESS."
De boottrein van het ms. Chr. Huy-
Igens, hetwelk 3 Juli te Genua zal aan
komen, zal Vrijdagmorgen 4 Juli te 11.25
aan het Maasstation te Rotterdam arri-
veeren. Aankomst te 's Gravenhage
(S.S.) 11 uur.
IV1C.KGC.UC.Olv\a
(Ingez. Med.j)
met algemeene stemmen tob lid! van
verdienste, onzen stadgenoot, den heer
Wl. J. F. Borket, wien déze oh|dferschei-,
ding te beurt is gevallen, voor z'ijh gé-
durende tien jaar onversaagd weilken
voor het steunfondls van dien Bond,
'waaruit aan weduwen, van voor 1909
overleden kameradenjaarlijks een klei
ne tegemoetkoming wordt gegeven. De
gedecoreerde is in philatelistische krin
gen wel bekend, da,ar postzegëlverkoop
een van zijn voornaamste pecuniaire
bronnen vormt.
WALCHEREN.
:,w -km
MIDDELBURG.
De werkloozen fn Drente.
Een zestal Middelburgsche werkloo
zen, behoorende tot het naar Drente uit
gezonden vijftigtal, is Zaterdagavond te
ruggekomen. Naar verluidde waren de
zeer onvoldoende voeding en het te lage
weekloon wij hoerden een bedrag van
f 7.per week noemen de oorzaak
hiervan err het heette verder, dat ook de
anderen het werk zouden neerleggen.
Bij onderzoek te zeer bevoegde
plaatse vernamen wij, dat aanvankelijk,
wegens de ongewoonte, inderdaad niet
het weekloon gemaakt kon worden, het
welk men zich voorgesteld had. De be
trokken Middelburgsche wethouder heeft
zich toen echter dadelijk met 'het depar
tement in verbinding gesteld, en tenge
volge daarvan is een tijdelijke toeslag
van f 0.10 per uur toegekend, teneinde
de tewerkgestelden de gelegenheid te
bieden, aan het werk te gewennen om
alsdan, door een verhoogde arbeidspres
tatie, de minimumloonen zooals deze ge
dacht waren, te kunnen halen.
De klachten over de minder goede
voeding werden ons met de meest moge
lijke beslistheid tegengesproken.
Bovendien is den ontevredenen, die
wilden terugkomen, telegrafisch bericht,
daar te blijven totdat dezerzijds een on
derzoek zou zijn ingesteld; weth. On-
derdijk en de directeur van de arbeids
beurs zijn daartoe gisterochtend reeds
naar Drente vertrokken.
Het spreekt vanzelf, zoo werd ons nog
medegedeeld, dat zij die tegen de regelen
in, op eigen houtje terugkeerden, op
verdere hulp van gemeentewege niet be
hoeven te rekenen; van aanname voor
werk aan den Kleverskerschen weg zijn
zij natuurlijk uitgesloten,
Voor hen, die deel wenschen te ne
men aan dé zwemwedstrijden op a.s.
Zaterdlag', is, zooals oolc uit een adver
tentie in dit nummer blijkt, gelegenheid
tot aanmelden aan de béide zweminrich
tingen en bij den secretaris.
Gisterenavond had in een der zalen
van „Kinderzorg" daarvoor door den
heer Middelkoop bereidwillig ter beschik
king gesteld, een vergadering plaats van
bewoners van Veerschesingel en Veer-
s chew eg. Doel der vergadering was, als
nog te komen tot oprichting eener~buurt-
com'missie in verband' mét de viering van
den 50sten verjaardag van de Koningin.
Een voorloopig bestuur werd gekozen,
bestaande uit de heeren A. Louwerse,
G. v. d. Plank en J. dé Nood' Sr.
Ten spoedigste zal men de werkzaam
heden aanvangen. Een dezer dagen zal
een lijst onder de bewoners1 van ~Veer-
schen weg- en Singel circuleereu. De
uitkomst daarvan zal moeten bewijteen
of de buurtcommissie haar plannen ('kin
derfeest en versiering Singel mét brug!)
zal kunnen uitvoeren! Het voorloopig be
stuur doet een beroep op*buurtlbewoners
,om daadwerkelijk en geldelijk te steunen.
De Zaterdlag j.l. -te Hilversum' ge
houden jaarvergadering' Van 'den Kon.
Ned. Bond van oud-ond. off. benoemde
ARNEMUIDEN. Eenigen tijd jgejledën
heeft de burgemeester van Arnemuiden,
de heer H. G-. Horrnnge, een schrijven
(gericht aan de Directie dér Ned- Spopr-
\yegen, inhoudende het verzoek om eehi*
gé (motor) treinen, vroeger resp. later
te laten doen rijden, in verbaind mét
de werktijden der Kon. Mij. ,,De Schel
de" te Vlissingten, welke van deze trei
nen gebruik makën.
Dezer dagen werd verzoelter vanwege
genoemde Directie medégjédééld, dat met
iniganig van Maandjag 7 Juli a.s., tréitnfnp.
3901, welke hu 6.24 uur van Arnemui
den vertrekt, 10 minuten vroeger gelegd
zal worden, zoodat op genoemde, das-
turn (7 Juli) trein no. 3901 tei ;6.14 tour,
van deze gemeente zal vertrekken,, aanl-
komst te Vli&rngen 6.30 uur.
Ini vertrand met den loop van den bloioij-
trein van Vlissjüigen is het niet moigtelijk
in de thans geldende dienstreigeljjn|g trein
no. 3910 dés Vrijdags later dan 18.02
uur van) Vlissingen te doen vertrekktetal.
Het voornemen is echter, ingaande: 5
October a.s. deze trein des Vrijdaigsi,
zoo als gevraagd wordt, 13 minuten la
ter te stellen.
De 'burgemeester geeft den reizigers in
overweging) (waar in den wintertijd de
wérklieden enz. van „de. Schelde" het
meest gebruik moeten makten van deze
treinen), hiervan zooveel mogelijk ge
bruik te maken, daar het anders niet on
mogelijk is dat die trein(en) den 5en
October ingetrokken zql (zullen) worden.
Raad van Biggekerke.
BIGGEKERKE, Maandagmiddag kwam
de Gemeenteraad in voltallige zitting bij
een. Het aandeel in het nadeelig slot van
den vleeschkeuringsdienst bedraalgt
f 19.55 terwijl aan de gemeente Middel
burg f 30.48 verschuldigd is voor het
Nijverheidsonderwijs.
Naar aanleiding van de circulaire be
treffende het stichten van een barak
voor besmettelijke ziekten wordt in be
ginsel besloten samenwerking te zoeken
met de daarvoor aangewezen gemeente
Middelburg.
Van den Polder Walcheren is bericht
ingekomen, dat dit bestuur geen termen
kan vinden de zandplaats bij Klein-Val-
kenisse te sluiten voor niet-ingezetenen.
De uitkeering uit het gemeentefonds
is vastgesteld op f 3.986 per inwoner. De
voorzitter geeft hieromtrent nadere in
lichtingen; de volgende vergadering zul
len definitieve voorstellen komen.
Besloten wordt gedurende 5 jaren een
jaarlijksche bijdrage van f 2.50 te ver-
leenen in de kosten van bestudeering der
oorzaken van de iepziekte.
Behandeld wordt het concept jaarwed
deregeling voor de burgemeesters enz,
B. en W. achten het thans niet den tijd
om salarisverhooging toe te kennen, doch
aangezien de verhooging niet zulk een
groot bedrag voor deze gemeente be
draagt, achten ze het van weinig belang
om er veel van te zeggen.
De heeren Coppoolse en Poppe
achten den tijd niet geschikt om tot
salarisverhooging over te gaan.
De heer P. J a n s e voelt wel voor
kindertoeslag, daar bij de vorming van
een gezin het leven duurder wordt, ove
rigens is hij niet vóór verhooging.
Ook de heer J. J a n s e is deze mee
ning toegedaan, de opvoeding der kin
deren eischt wel eenige verhooging.
De heer M o e n s zou den kindertoe
slag willen aanhouden tot het voor onze
ambtenaren noodig is, waarop de voor
zitter antwoordt, dat de regeling niet
alleen voor onze gemeente geldt, doch
voor de geheele provincie.
Besloten wordt Ged. Staten in dezen
zin te berichten.
De v o o r z, doet mededeeling van de
regelingen der vuilnisophaling in naburige
gemeenten. B. en W. doen hiertoe geen
voorstel, daar de behoefte hieraan niet
wordt gevoeld. Wordt goedgevonden
hier geen regeling in het leven te roepen.
Besloten wordt een bedrag van ten
hoogste f 60 beschikbaar te stellen voor
de tractatie der schoolkinderen op den
50sten jaardag van H.M. de Koningin.
Overeenkomstig een door den bouw
kundige opgemaakt plan wordt besloten
een nieuw aanplakbord aan te brengen
en vóór den aschbak te plaatsen.
De pensioengrondslag voor den secre
taris-ontvanger wordt vastgesteld op
f 1580.—.
Een nieuwe bouwverordening, wordt
nu voorloopig aangenomen totdat het
advies der Gezondheidscommissie is in
gewonnen.
De v o o r z. deelt mede, dat een aan
vraag is ingekomen tot verkoop van een
stukje grond van het vroon onder Zoute-
lande, doch deze aanvraag is later weer
ingetrokken. Thans is er echter weder
om eenzelfde verzoek ingekomen. Aan
vankelijk hadden B. en W. zich voorge
steld het terrein te laten uitmeten, doch
in verband met de intrekking van het
eerste verzoek is dit uitgesteld. Hij stelt
thans de vraag of de raad bereid is daar
grond te verkoopen en tegen welken
prijs.
De heer P. J a n s e acht het gewenscht
het terrein te laten opmeten en grondig
te onderzoeken welke mogelijkheden
hier zijn voor eventueelen villabouw. De
raad verklaart zich overigens bereid
grond te verkoopen tegen den hoogst
mogelijken prijs.
De heer P. Janse acht het wensche-
lijk te bevoegder plaatse aan te dringen
op verruiming der uren van openstelling
van het postkantoor, daar voor de werk-
menschen slechts een kwartier gelegen
heid bestaat.
De v o o r z. zal hierover spreken met
de bevoegde autoriteit.
De heer J. M o e n s vraagt waar de
uitkomende steen van den hoofdweg,
moet worden geplaatst, waarop de
v o o r z. antwoordt, dat hiervoor nog
plaats wordt gezocht.
De v o o r z, deelt nog mede, dat plan
nen worden gemaakt voor verharding
van den Hoogelandschen weg en meent,
dat het op den weg der gemeente ligt
om het hier liggend gedeelte in onder
houd over te nemen indien dit wordt
aangelegd overeenkomstig het idee van
den Raad. Dit wordt toegestemd.
ZUID-BEVELAND.
IEBSEKE. De motorrijder H. alhier
had Maandagavond het ongeluk dat zijn
motor aan den Zanddijk in brand vloog,
welke geheel verbrandde. Persoonlijke
ongelukken kwamen niet voor.
WOLPHAARTSDIJK. Maandag hield
de raad dezer gemeente een openbare
vergadering. Aanwezig alle leden.
Een bericht van de Directie van N. S.
dat met ingang van de winterdienstrege-
ling aan het verzoek zal worden voldaan
om den trein die om 9 uur van Wol-
phaartsdijksche veer naar Goes vertrek
weer in te leggen, was ingekomen.
De raad droeg B. en W. op dit nu nog
gedaan te trachten te krijgen.
Aan den heer W. Dresche hoofd der
