Iprouinciale ife ettui s che
Twee bladen.
DINSDAG 17 JUNI 193 0.
Eerste blad.
173e Jaargang.
BINNENLAND.
DE RIJKSMIDDELEN IN MEI 1930.
DE KONINGIN EN PRINSES JULIANA
NAAR NOORWEGEN.
HET SUIKERVRAAGSTUK.
DE LANDBOUWCRISIS.
HET CONGRES VAN DEN
BRAND WEERBOND.
HET HAAGSCH-ROTTERDAMSCH
VLIEGVELD.
HET BERGER BOSCH.
ZEELAND.
MIDDELBURG.
Eerste steenlegging „De Vergenoeging"
VLISSINGEN.
WALCHEREN.
Brand in N. en St. Joosland.
ZUID-BEVELAND.
Betalingen gestaakt.
H. van Iwaarden, f
SCHOUWEN-DUIVELAND.
THOLEN.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN O.D.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN WJ).
RAAD VAN GOES.
ïaan-
ge-
naakt
eden
dus,
des
lang
n dus
con-
Oos-
van
ren,
tijd,
de
de
live
in
ieid
:hte
MIDDELBURGSDHE COURANT
33e abonnementsprijs bedraagt voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
jjj 2.30, elders 2.50 per kwartaal, Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITG.: N.V. DE MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regeli f 2.10; elke regs?
1 %meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uit
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regel*
opgenomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" ol
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 cmi-
No. 14 0.
De opbrengst van de Rijksmiddelen
(hoofdsom en opcenten) over de maand
Mei 1930 bedroeg 50.777,307, tegen
48.765.349 over de maand Mei 1929.
Het één twaalfde gedeelte der raming
over 't geheele jaar bedraagt 40.382.917.
We laten hieronder volgen de op
brengst over de eerste vijf maanden van
1930, vergeleken met die over de eerste
vijf maanden van 1929.
1930. 1929.
Grondbel. 10.452.977 9.011.206
Pers. bel. - 7.755.325 - 6.534.278
Ink. bel. - 48.799.368 - 44.929.002
Verm. bel. - 8.141.928 - 7.442.906
Div. en T. - 5.597.291 - 6.683.843
Inv. recht - 29.759.675 - 27.485.181
Stat. recht - 1.767.330 - 1.864.778
Zout - 1.023.039 - 767.938
Geslacht - 4.967.221 - 4.737.714
Wijn - 753.150 - 777.389
Gedistill. - 15.102.814 - 14.614.276
Bier - 5.899.267 - 5.279.649
Suiker - 20.220.172 - 18.382.680
Tabak - 11.901.644 - 11.044.577
Goud, zilv, - 445.722 - 464.673
Zegelrecht - 11.016.391 - 11,598.887
Reg. recht - 12.741.449 - 16.660.998
Sues, recht - 19,176.655 - 18.036.174
Domeinen - 2.211.654 - 1.509.849
Staatsloterij - 234.684 - 234.729
Loodsgelden - 2.046.590 - 1.974,158
Totaal 220.014.356 210.034.895
De opcenten ten bate van het Lee-
ningsfonds gaven over Mei 1930 een op
brengst van ƒ10.810.457 tegen een be
drag van 10,024.583 in Mei 1929.
De inkomsten ten bate van het „We
genfonds" gaven over Mei 1930 een op
brengst van 1.898.492. Rijwielbelasting
36.060.
Gisterenmiddag te 4 u. 50 arriveer
den de Koningin eni Prinses Juliana per
auto aan de Boonxpjjes te Rotterdam,
waar de „Batavier V" gereed lag om
de gasten naar Noorwegen te brengen!.
Een duizendkoppige menigte verdrong
zich aan de Boompjes. Toen H.M. op
het eerste dek had plaats genomen, werd
zij luide toegejuicht, en op het ooigenblik,
dat de sleepboot begon de „Batavier V"
om te zwaaien en het schip liyg van
den wal kwam te liggen, weerklonk' een
Spontaan door allen gezongen' „Wilhel
mus". i
Daarna vertrok de „BJatavier V" die
den Koninklijken standaard in top had!
zeewaarts. i
Bij dè Tweede Kamer is ingediend een
wetsontwerp tot heffing van een comj-
penseerend invoerrecht op sommige soor-
tten suiker.
Aan de. memorie van toelichting wordt
ontleend, dat de toestand van! de crisis,
waarin ook' hier te lande de land- en
tuinbouwbedrijven verkeeren, den! minis
ter van Binnenlandsche Zakten en Land
bouw aanleiding heeft gegeven in de
maand Mei van dit «jaar een commdslsie
van advies te benoemen, over de te
treffen maatregelen met het oog op den
oo'gienblikkclijken toestand van' l and- en
tuinlbouw.
Deze commissie heeft in dte allereerste
plaats haar aandacht gewijd aan het sul
kier vraagstuk.
Zij' isi van meening dat een einde !bp-
hoort gemaakt le worden aian de achter-
istelling, welke de Nederlandsche soor
ten tot dusverre hier te lande onder
vinden in vergelijking met bijna alle an
dere aan accijns onderworpen goederen.
Zij meent voorts dat in vergelijking
met den accijns op' andere1 verbruiksar-
tiktelen er geen reden bestaat den onge-
lijkten toestand te handhaven, waarmede
de Begeering! zich vereenigen 'kan.
Het voorgestelde cijfer van f 240 per
100 K.G. stemt overeen met het bedrag
'door dr. H. C. Prinsen Geerliinigls, in (het
Journal des Fabricants de sucre aan
bevolen.
Deze regeling ligt geheel buiten het
terrein van de in het voorjaar telGeoève
geteekende Handelsconventie.
Gelijk gemeld heeft de heer de Vis
ser de volgende vragpn gesteld:
1. Is de minister bereid, in verband
Jmet den noodtoestand, waarin ten gevol
ge van de agrarische crisis de 'kleine
boeren op dit moment vexkJeeren, de
noiodige maatregelen te nemen, waardoor
voer deze categorie der bevolking geen
faillissementen kunnen worden uitgespro
ken en geen executies worden ten uit
voer gelegd?
2. Is de minister tevens bereid, ten
spoedigste de noodige maatregelen te ne
men waardoor a,am de kleine boeren!
voor zoover hun zuiver inkomen tot be
neden de f 1500 per jaar is gedaiatdi, een
we'kelijiksche crisissteun wordt verleend
Hierop heeft minister Ruys de Beeren
brouck thans geantwoord van oordeel'
te zijn, dat de heerschende landbouw
crisis het nemen van zoo imigrijpeiïdie
maatregelen, als in 'beide vragen! bedoeld
geenszins wettigt.
De Internationale BrapdWeerbond
houdt van 17 tot 20 dezer zijin drilfjjiaar-
lij'k'sch congres te Luik, Brussel en Ant
werpen onder voorzitterschap van 'kol
Pude.roux. o'mmandant van de Parij'sche
x po-mtpieirs. Nederland wordt aldaar ver
tegenwoordigd' door de heeren mr. J
Dijekbieester, burgemeester van Zut-
phien, voorzitter van den K.N.B., Gordijn
en Vleming, oommandainiten van de
brandweer resp. te Amsterdam en te
Utrecht. i
De Haagsche gemeenteraad heeft het
voorstel van B, en W. inzake een
Haagsch-Rotterdamsch vliegveld met 27
tegen 11 stemmen ongewijzigd aange
nomen.
Ged, Staten van Noord-Holland stel
len voor f 40.000 als bijdrage te bestem
men voor den aankoop van het Berger
Bosch door de gemeente Bergen.
In de te 's-Hertogenbnsch gehouden
13e algemeene vergadering vab den Bond
van Notarisklerken in Nederland heeft
de voorzitter medegedeeld, dat d!e afdee-
ling Middelburg—Zieri'k'zee voor het om
derwijsfonds vier gouden tientjes had
doen overhandigen.
Onder de perceelen, die op 7 De
cember zeer ernstig van den brand heb
ben geleden, behoort het pand, waarin
de zaak van de firma Simon de Wit is
gevestigd.
Onmiddellijk zijn maatregelen geno
men de zaak voort te zetten, doch het
herstellen van alle schade is thans eerst
afgeloopen, en maakt de winkel inwendig
weer een uitstekenden indruk; nu nog
het schilderen van den voorgevel en dan
is weer een pand in den toestand van
voor den brand teruggebracht.
Vrijdagavond 8 uur geeft het Mid-
delburgsch muziekkorps een uitvoering
op het Molenwater.
Het volgend Abdijconcert zal niet
Zondag 29 Juni, doch Zondag 6 Juli wor
den gegeven, van 121 uur.
Gistermiddag te 3 uur is de eerste
steen gelegd voor den. herbouw der So
ciëteit „de Vergenoeging" op de Markt
in tegenwoordigheid van het bestuur der
feocieteit. De voorzitter mr. Joh. Adri-
aanse sprak er zijn blijdschap over uit,
dat men reeds nu' zoo ver gevorderd is,
dat tot de eerste steenlegging 'kam wor
den overgegaan, en men dus ook reeds
verder gekomen is dan met de gehouwen
die 7 Dec. zijn afgebrand. Daarna werd
een fotv gemaakt.
Op den Prins Hemdrikweg alhier
is gistermiddag een 67-jariger mam, die
daar met eenige andere personen wan
delde, gegrepen door een locomotief
Van de Kon. Mij. „De Schelde". De imam
werd door de machine overreden en
deerlijk verminkt er onder vandaan ge
haald. Hij werd naar het St. Jozeph Zie
kenhuis overgebracht, waar hij kort na
aankomst is overleden.
KOUDEKERKE. Maandagmorgen is op
20 Meter afstand van 'n groote landbouw-
schuur onder Vlissingen een boom door
den bliksem in 3 stukken geslagen, de
stukken zijn gevonden bij de schuur en
in de vruchten; in den middag sloeg de
bliksem in een stuk aardappelland.
Men kan het kwaad in een ander
niet dulden en men verdraagt het niet
temin in zichzelven.
KOUDEKERKE, Gisteren is afgekon
digd Staatsbl. no. 221 bevatende 't be
sluit van den 30sten Mei 1930, tot schor
sing van het besluit van den Raad dezer
gemeente d.d. 5 Mei 1930, waarbij aan
L. Verhage aldaar een bouwvergunning
is verleend.
Zooals wij gisteren reeds kort meld
den is gistermiddag te ongeveer kwart
over twee de groote landbouwschuur
van S. J. gelegen tusschen de kerk en
de Oude dijk door onbekende oorzaak
tot -den grond toe afgebrand. Daar men
uitbreiding vreesde, werd assistentie van
de Middelburgsche brandweer gevraagd,
doch die bleek spoedig niet noodig, en is
dan ook niet meer verschenen. Er werd
gebluscht met uitsluitend eigen mate
riaal, door het water op te pompen uit
een nabijgelegen brandput; later uit de
watergang, door de slangen over den
dijk heen te brengen. Van de rechts
naastgelegen woning van A. B. ver
brandde het dak zoodat men besloot het
huisje omver te halen. Van het dubbele
huis ter andere zijde kreeg het gedeelte,
bewoond door de wed. C. v. L. ernstige
brandschade en dat bewoond door den
heer A. B, ernstige waterschade. De
schuur was tegen 4 uur een rookende
puinhoop en van den inventaris (o.a een
veewagen) kon niets worden gered. Alles
was verzekerd.
Het vuur heeft tot in den nacht ge
smeuld. Eenige mannen van de brand
weer hielden zich met de spuit gereed
voor een eventueel ingrijpen, Gister
avond kwamen veel belangstellenden
per fiets, auto of motor een kijkje
nemen.
\V|ESTKAPEL,LE. Daartoe uitgenoo-
door de afd. Vlissingen van den Chr. Me-
taallbewerkersbond, trad Maandagavond
alhier in het Evang'eliesUtiegte-bouvv1 op
den heer Hendr. Wetselaar uit Dordrecht
lid van het hoofdbestuur van den hond.
Na ingeleid te zijn door den heer
Sorel, voorz. van de afd. Vlissingen, zet
te de heer Wetselaar in een uitvoerige
rede uiteen, waarom "het noodzakelijk is,
dat ook arbeiders, die buiten de ge
meente op een fabriek werken, zich or-
ganiseeren en aansluiten tot dten Chr.
Metaalbewerkersbond, Spr.. spoorde de
aanwezigen aan, propaganda daarvoor te
maken onder hun medearbeiders, daar
zij zoodoende mede helpen tot het ver
krijgen van betere arbeidstoestanden.
GOES. Naar de Zeeuw verneemt,
heeft Maandag de heer L. F, Roos, kas
sier en commissionnair in effecten alhier
zijn betalingen gestaakt. Hij zou voorne
mens zijn surseance van betaling aan te
vragen. Het kantoor is gesloten.
Aan het blad werd medegedeeld, dat
de slachtoffers voornamelijk gevonden
worden in de kringen der R.K. boeren
en commissionnairs.
HEINKENSZAND. Deze gemeente
heeft een gevoelig verlies geleden door
het overlijden van den heer H. van
Iwaarden. Behalve wethouder dezer ge
meente, dijkgraaf van het Waterschap
's Heer Arendskerke was hij jaren aan
een bestuurslid en voorzitter van vele
vereenigingen en corporaties. Nimmer
belette zijn uitgebreiden werkkring als
landbouwer hem iets voor anderen te
zijn. Nimmer werd tevergeefs een beroep
gedaan om medewerking wanneer het de
gemeenschap in deze gemeente gold.
Daarom verliest Heinkenszand in dhr.
H. van Iwaarden een zijner beste burgers
en zijn heengaan wordt daarom alge
meen betreurd.
HOEDEKENSKERKE. In de Vrijdag
gehouden vergadering van ingelanden in
het waterschap Hoedekenskerke waren
18 ingelanden tegenwoordig uitbrengen
de 20 stemmen.
Adhaesie zal worden betuigd aan het
door ingelanden van het waterschap
Borssele tot den Minister van L., H. en
N. gericht adres, om te trachten eenige
verbetering te brengen in den thans be
staande drukkenden toestand op land
bouw gebied.
Geen subsidie zal worden verleend in
de kosten verhonden aan de bestrijding
van de iepenziekte.
Voor verbetering van den ingang van
de nieuw te maken haven in de „Val"
wordt aan de provincie Zeeland een
stukje dijk verkocht tegen f 2000.
per H.A.
Uit het polderverslag bleek, dat de
schuldenlast van het waterschap thans
nog f 69950 groot is.
De uitslag van de voorjaarspeilingen
bleken bevredigend te zijn geweest,
WOLPHAARTSDIJK. Zaterdag hield
de Vereeniging de Voorzorg afd. van de
N. B. v. Nederlandsche boeren-onderlinge
een vergadering. Uit het verslag van den
secretaris bleek, dat de afdeeling 80 le
den henevens 5 polderbesturen telt. Ge
durende het afgeloopen boekjaar werden
in totaal aangegeven 48 ongevallen; in
21 gevallen kon de getroffene zijn werk
blijven verrichten en behoefde alleen ge
neeskundige behandeling te worden ver
goed.
De totale uitkeering aan getroffe
nen bedroeg f 573.voor geneeskun
dige behandeling 673; aan ziekengeld
in de vrijwillige Ziekteverzekering werd
uitgegeven f 1630.De ontvangsten be
droegen in totaal f 8.179.de uitga
ven f 5993.De door de leden te be
talen premie bedraagt per f 1000 loon
landbouw f 11.tuinbouw f 6.85, aan-
koopvereenigingen f 52.Als bestuurs
lid werd herkozen de heer Joh. Linden-
bergh, als plaatsvervangend bestuurslid
H. v. Iwaarden; als leden van de finan-
cieele commissie de heeren A. v. Strien,
M. Janse en J. L. Goetheer.
Zaterdag had alhiër op den hoek
bij het café Filipse aan de Lepelstraat
een aanrijding plaats tusschen een luxe
auto en een vrachtauto. Van de luxe
auto werd een spatbord ingedrukt en een
lantaarn vernield. Persoonlijke onge
lukken kwamen niet voor.
ZIERIKZEE. Bij Kon. Besluit is de
bronzen eeremedaille der Oranje-Nassau-
orde, toegekend aan J. Morijn, arbeider
bij de firma Gebrs. de Vos alhier,
STAVENISSE. Bij het zware onweder,
dat zich Maandagmiddag boven deze
gemeente ontlastte, sloeg de bliksem in
de woning van den landbouwer J. Pot-
appel, even buiten de kom gelegen. De
schoorsteen en wat dakpannen en de
woning verder kregen wat schade, geluk
kig zonder brand te veroorzaken.
HULST. De Commissaris der Koningin
heeft tot lid van de gezondheidscom
missie, zetel Hulst, benoemd den heer
mr. H. L, Hoogenhuis aldaar.
ZUIDZANDE, Maandagmorgen werd
tijdens het onweder alhier een in de
weide loopend paard, toebehoorende
aan den landbouwer B. door den blik
sem gedood. Het paard was verzekerd.
GOES. Onder voorzitterschap van bur
gemeester H a j e n i u s vergaderde gis
termiddag de Raad dezer gemeente; wet
houder Goedbloed was daarbij we
gens uitstedigheid afwezig.
Ingekomen zijn o.m. de navolgende
stukken: mededeeling van den bur
gemeester, dat hem door den Com
missaris der Koningin verlof is ver
leend van 7 Juli tot 2 Augustus 1930;
en een verzoek van het bestuur der
Oranje-vereeniging te Goes om voor de
in September 1930 te houden feesten
een subsidie te willen verleenen van
1000 benevens verschillende verslagen
en goedkeuringsbesluiten.
Naar aanleiding van het verslag over
de Kerkrestauratie vraagt de heer
C r u c q of reeds bericht inzake de to
renrestauratie inkwam; de voorz. ant
woordt ontkennend, doch spr. hoopt dat
40 verleend zal worden, gelijk Mo
numentenzorg adviseerde.
Het verzoek der Oranjevereeniging
om subsidie gaat om prae-advies van B.
en W.
Naar aanleiding van het voorstel tot
verlaging van het marktgeld voor vreem
delingen vraagt de heer V ermaire:
waarom aldus? Hij acht het onnoodig.
De v o o r z. zegt, dat herhaaldelijk ver
zoeken in dezen zin inkwamen; het is
niet, omdat de markt minder wordt, in
tegendeel, maar Goes is, naar gebleken
was, ietwat aan den hoogen kant. Als
gevolg van een en ander werd dit voor
stel, na lang wikken en wegen, door B. en
W. gedaan. Het bedrag, voor inwoners
van Goes geheven, is verhoudingsgewijs
niet aan den hoogen kant, te betalen
maar 0.10.
De heer Van Poelgeest zegt: de
markt is reusachtig toegenomen, we heb
ben straks ruimte tekort en waarom
moet nu de prijs verlaagd worden? Dat
is volstrekt overbodig.
De voorz.: als men de menscben zelf
hoort, dan zitten ze heel krap. Hoofdzaak
was echter wel, dat niet per vierkanten
doch per strekkenden M, betaald zou
worden.
De heer Eckhardt ondersteunt het
denkbeeld-V ermaire.
De heer Van Bommel v. Vlo
ten acht het voorstel van B. en W,
beter.
De heer Simons noemt de markt,
hoewel een concurrentie van den mid
denstand, toch een groote attractie. De
geringe tegemoetkoming aan de vreem
delingen acht spr. dan ook wel geoor
loofd.
De heer Eckhardt wil er in 't fat
soenlijke uithalen, wat men halen kan,
ook met het oog op de verharding.
De voorz.: de onderhoudskosten zijn
nu maar een 200 a 300 per jaar, de ra
ming der verharding is op een 9 a
10.000. Vroeger wilde men nog meer,
zelfs boomen en bankjes....
De heer Koning: gaan de midden-
standsvereenigingen wel accoord met 't
voorstel van B. en W,?
De heer Eckhardt: daarover is niet
gesproken bij mijn weten, maar de mid
denstand acht over 't algemeen de markt
wel een voordeel.
Het voorstel tot verlaging van het
marktgeld voor vreemdelingen van 20
cp 15 cent wordt met 84 stemmen
aangenomen.
Een bezwaarschrift inzake het ver
gunningsrecht van C, Th. Verhoeven
wordt afgewezen. Ten behoeve van de
gasvoorziening wordt een huisje met
grond te Kapelle aangekocht.
Aan de orde is een voorstel tot on-
derhandsche verhuring van eenige per
ceeltjes grond in de Achterhaven, aan de
bewoners van nabijgelegen panden.
De heer Koning zou liever verkoo-
pen, hij acht deze wijze van exploitatie
niet rendabel.
De voorz, zegt, dat er een heel ge
meenteriool door dezen grond loopt,
daarom is het beter, dat de gemeente
eigenaresse blijft.
De heer B u ij s oppert nog een be
zwaar, hetwelk door den voorzitter en
door weth. Van Melle weerlegd
wordt: het gaat om mogelijke kleine
huurverhoogingen welke huisbazen zou
den kunnen opleggen aan huurder*
van huisjes, die den bewusten grond van
de gemeente er bij krijgen.
Het voorstel wordt daarna z. h. st.
aangenomen.
Aan de orde is een verzoek van Ged.
Staten om de meening van den Raad te
doen kennen inzake salarissen van bur
gemeesters, secretarissen etc. in Zeeland.
De financieele commissie, zoo zegt de
voorz,, kan geen motieven vinden de
voorgestelde verhoogingen toe te ken
nen,
Weth, Van Melle drukt zijn spijt
uit over dit advies; de salarissen zijn in
Zeeland niet hoog, het Rijk keert straks
meer uit dan vroeger en tenslotte: de
waardeering van het moeilijke werk van
burgemeester, secretaris etc. mag wel
blijken uit een hooger tractement.
De heer Van Bommel v. Vlo
ten maakt enkele zakelijke opmerkingen
Sinds 1920, toen de salarissen werden
vastgesteld, zijn de kosten van levens
onderhoud belangrijk gedaald. Nu heeft
de burgemeester 42005200 plus het
inkomen van ambtenaar van den Burger
lijken stand. Het eigenlijke inkomen met
de 15 pensioenstorting is van pl.m.
4800 tot pi. m. 6000. De secretaris
verdient ongeveer evenveel en heeft
zeer terecht nog ruime bijverdiensten.
Momenteel kan spr. niet inzien, dat deze
salarissen onvoldoende zijn, en de finan
cieele commissie denkt daar evenzoo
over. De verhoogde uitkeering van het
Rijk dient toch stellig niet voor salaris-
verhooging? Dat is zeker onjuist, en dus
geen argument, en andere motieven kan
de fin, commissie niet ontdekken.
De voorz, zegt dat de secretaris
voornemens is, indien de salarisverhoo-
ging doorgaat, te bedanken als corres
pondent voor de arbeidsbemiddeling.
De heeren Eckhardt en V ermai-
r e zijn voor het voorstel van Ged. Sta
ten.
De heer C r u c q is daar eveneens
