M
N
^Provinciale Jfeeuui sche
XX E EEUW
Vlné Kodak] {Films
Agfa Movex Films
HBNNIMQ's FOTOHIMBEL
Juf-
heir
/e
Twee bladen.
WOENSDAG 21 MEI 193 0.
Eerste blad.
173e Jaargang
IN ONZE
STATEN-GENERAAL.
BINNENLAND.
MIDDELBURG
Markt C 14.
ALLE Voefgebreken.
VLISSINGEN, HOEK KERKSTRAAT,
ZEELAND.
VLISSINGEN.
WALCHEREN.
KERKNIEUWS.
iling.
voor
lame
>ken,
)UX.
[jobe-
3em-
•ug*
K.
IE-
Itt.
MIDDELBUPGSCHE COURANT
De abonnementsprijs bedraagt voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
y 2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITG.: N.V. DE MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10; elke regel
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uit'
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regels
opgenomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" ol
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 cent
No. 119.
Twintig Eeuwen Zeeland.
Het zal nu ongeveer een jaar geleden
zijn, dat iemand, die in Zeeland belang
stelde, doch buiten deze provincie woon
de, zich tot zijn boekhandelaar wendde
met het verzoek, eens na te slaan, wat
er alzoo over Zeeland, zijn geschiedenis,
economische, politieke situatie en zoo
meer, verschenen was.
De resultaten van een, door dien
boekhandelaar ingesteld en, naar hij ver
zekerde, minutieus onderzoek in de
gangbare bibliografie, waren niet bijster
groot, en de uit een en ander resultee-
rende order was op een aardig klein
schoolboekje, in Goes verschenen, over
onze provincie. Meer niet.
Dat is jammer. Zeeland is een typische
provincie, die vele merkwaardigheden en
eigenaardigheden vertoont, welke men in
overig Nederland niet, of niet meer,
vindt. Zeeland is ook een belangrijk en
een welvarend gewest; het heeft ook zijn
uitzonderlijke schoonheid. Dat alles ver
diende eens samenvattend en overzich
telijk beschreven te worden: Zeeland is
het waard.
Maar daartoe is een voorbereiding
noodig: wie het Zeeland van nu zal wil
len begrijpen, die zal het Zeeland van
vroeger dienen te kennen. En ook
een betrouwbaar samenvattend, over
zichtelijk en aangenaam-leesbaar ge
schiedwerk over onze provincie ont
breekt ons nog tot dusverre. Maar dat
behoeft nu niet zoo heel lang meer te
duren: wanneer de belangstelling, die
het verdient, daarvoor voldoende tot
uiting komt, dan zullen we binnen be
trekkelijk korten tijd over een degelijk
werk op dit gebied beschikken: „Zeelanc
door de Eeuwen Heen" zal het heeten,
en het zal geschreven worden door
M. van Empel, bibliothecaris der Pro
vinciale bibliotheek van Zeeland en H.
Pieters, assistent bij deze instelling. Uit
gever is de fa. G. W. den Boer te Middel
burg.
ft
„Het boek zal verhalen zoo lezen
wij in het zoo juist ontvangen prospectus,
van de hand der schrijvers van den
spannenden strijd tegen wind en golven,
door onze voorvaderen begonnen, door
het tegenwoordig geslacht met even
groote energie voortgezet; van verlies
en winst aan land, van de verdediging
der^ oevers. Verhalen zal het van den
strijd tegen vreemde overheersching
van den strijd om het bezit onzer eilan
den tusschen Holland en Vlaanderen, van
den worstelstrijd tegen het machtige
Spanje, van de onderwerping aan en de
vrijwording van het Fransche gezag, van
gekoesterde verlangens en begeerten
naar ons grondgebied uit den lateren
tijd. En dan wil het vertellen van tegen
strijdige belangen van Heeren, burgers en
landlieden, van steden, polders en heer
lijkheden; van de wording en ontwikke
ling der Zeeuwsche staats- en rechtsin
stellingen. Het wil verhalen in hoofd
stukken, gewijd aan de economische en
sociale geschiedenis, van den vaak har
den strijd om het bestaan; van hande!
en scheepvaart, die eens in Zeelanc
hebben gebloeid, van nijverheid en vis-
scherij, van landbouw en veeteelt, van
,..,ve^eerswezei1! van het maatschap
pelijk hulpbetoon en van al die maat
regelen op maatschapelijk gebied, waar
door ook onze voorouders de moeilijk
heden van hun bestaan zochten te ver
lichten. Voorts van hun zorgen bij en
tegen ziekten; maar ook van hun spelen
en feesten, die afwisseling brachten in
het alledaagsch bestaan. En dan, van
oudsher hebben de Zeuwen geweten dat
een mensch bij brood alleen niet leven
kan: zij hebben gestreden om geestelijke
waarden. Van dezen strijd zullen ver
halen de hoofdstukken over de geschie
denis van het godsdienstig en kerkelijk
leven, van het onderwijs en van kunsten
en wetenschappen.
Zeeland door de eeuwen heen
het verhaal van eeuwenlange worste
ling op alerlei gebied, maar van een
worsteling, waaruit de Zeeuwen tot nog
toe steeds weer wisten te ontkomen."
Met bizondere ingenomenheid begroe
ten wij het voornemen tot deze uitgave,
en voor een werk van zoo algemeen-
Zeeuwschen aard, welks opzet op zoo
ruimen leest gesteld werd, wekken wij
van harte gaarne op: doet er aan mede!
Dan zal het niet meer behoeven te ge-
seuren, dat een belangstellende Zeeuw
of niet-Zeeuw door zijn boekhandelaar
met vrijwel leege handen huistoe ge
stuurd moet worden, wanneer hij naar
een standaardwerk over Zeeland infor
meert
Hoe zal hij, die zich niet kan over
winnen in 't kleine, zegevieren over het
groote?
TWEEDE KAMER.
Grondwet en Gemeentewet,
Ook de Raadsschoenmaker
blijve bij zijn leest. Wie heeft
de zorg voor de brandweer?
Onze grondwet is het fundament
waarop 't gebouw onzer heele wetgeving
dient te steunen. En die grondwet zegt
klaar en duidelijk in de Ille afdeeling
„Van de gemeentebesturen", art. 144:
„Aan den Raad wordt de regeling en het
bestuur van de huishouding der gemeente
overgelaten. Hij maakt de verordeningen,
die hij in het belang der ge
meente noodig oordeelt." De
gemeentewet echter beperkt dat; spre
kende van den Raad zegt zij: „Aan hem
behoort het maken van de verordenin
gen, die in het belang der open
bare orde, zedelijkheid en ge
zondheid worden vereischt."
Dat klopt niet, zou men zoo zeggen
En daarom is voorgesteld de nieuwe ge-
genmeentewet met de grondwet in over
eenstemming te brengen. Hetwelk mis
lukte; de heer Marchant (v.d.), waar
schuwde er, o.i. terecht voor, den Raad
niet te verleiden tot het parlementje-
spelen. Met 4239 stemmen werd art.
135-nieuw verworpen en de oude theo
retisch anti-grondwettelijken, doch
practisch wel nuttige, begrenzing van
's Raads bevoegdheid blijft dus gehand
haafd.
De heer K. terLaan fs.d.), naar men
weet burgemeester van Zaandam, heeft
een brandweer-amendement toegelicht.
Het regeeringsvoorstel luidde, den zorg
voor de brandweer aan den burgemees
ter op te dragen; burgemeester Ter
Laan zeide: laat die zorg bij het college
van B. en W. blijven. Zijn in Leiden,
Amsterdam en Middelburg, aldus spr
de groote branden gekomen, omdat daar
de leiding was bij B. en W.? In de prac-
tijk is de leiding immers toch bij den
commandant van de brandweer.
Bij brand is er altijd eenhoofdige lei
ding. Maar de zorg voor de brandweer
moet, zoo meent de heer Ter Laan, blij
ven bij B. en W., ook de aanstelling van
personeel, zelfs daar, waar politie en
brandweer zijn gecombineerd.
De heer Ketelaar (v.d.) onder
steunde het amendement-Ter Laan. In
verschillende gemeenten is een aparte
wethouder voor de brandweer.
De Minister achtte het handhaven
van de openbare orde de taak van den
burgemeester, ook bij brand. In verschil
lende gemeenten heeft men thans ook
politiebrandweer. Voorts zal men steeds
meer moeten gaan in de richting van in
tercommunale samenwerking op het ter
rein van de brandweer.
Daarom was het z.i. beter, dat de bur
gemeester alleen overleg pleegt met de
burgemeesters van aangrenzende ge
meenten, dan dat B. en W. dat overleg
moeten plegen met B, en W. dier ge
meenten.
De heer Schokking (c.h.) ziet geen
reden om de zorg voor de brandweer van
B. en W. naar den burgemeester over te
brengen. Het ware een terugtred, indien
die samenwerking moest geschieden door
de burgemeesters alleen.
Het amendement-Ter Laan, om de
zorg voor de brandweer bij B. en W. te
laten is daarop aangenomen z.h.s.
jhr. Laman, Trip, de 'burgemeester dje
heer W. dei Vlugt, jhr. mr. dr. A. IRöell,
.Comimssairis van de Koningin in Noord
Holland, .generapl-rrrajoor Qualifier, mi
litair^gouverneur van Amsterdam, vicei-
admiraal Quant, commandant van de Ma
rine te "Willemsoord en noig eenLge aufcoi-
riteiten).
Na een kort oponthoud in de Kon.
Wachtkamer, waar H. M. zich met ver
schillende autoriteiten onderhield, ver-
liet de Kon. Fani. het station, waar zij
de op het Stationsplein giejreed sta,ande
rijtuigen bestegen, om vervolgens langs
het Damrak1 naar het Koninklijk Paleis
te rij'den.
Er was een talrijk publiek op de been
De stoet werd geëscorteerd door een
escorte huzaren van "het vierde hialjf
regiment te Deventer.
Op de Dam had zich een eejfew'acfht
der Marine opgesteld, verder was de
wacht betrokken door bereden militajire
politie.
Luid© werd de Koninklijke Familie
door een talrijke menigte toegejuicht
vooral toen zijl na,ar ©enige minuten op
het 'balcon verscheen. I
DE VERDEELING VAN DEN ZENDTIJD
Het bestuur van de afdeeling „Fries
land'' van de Aljj. Vereeniiging Radio Om
roep heeft een telegram aan den mi
nister van Waterstaat gezonden waarin
t zegt met groote droefheid en veront
waardiging te hebben kennis genomen var
de beslissing inzake verdeéling van den
zendtijd, waardoor aan de A.V.R.O. de
helft van haar zendtijd is ontnomen en
uit naam van duizenden gezinnen in
'Friesland er op a;andringt onverwijld
het gekrenkte rechtsgevoel der luiste
raars te herstellen door verruiming van
den zendtiid toe te staan."
HET JAARLIJKSCH BEZOEK DER
KON. FAMILIE AAN DE HOOFDSTAD
Met den) Apeldoornschen treint waarin
het Kon. Salonrijtuig was gehaakt, zijn
H. M. de Koningin en H. IC. H. 'Priinjses
Juliana met het gevolg gistermiddag! te
4.19 uur aani het Centraal Stajton te Am
sterdam voor het jaarlijklsche bezoek a;an
de hoofdstad gearriveerd. Op het eerste
perron het salonrijtuiig werd doorge
trokken! tot voor de Koninklijke wacht
kamers waren te,r verwelkoming aan-
We-zig Prins Hendrik, die uit Den Haag
was (gekomen, vergezeld van zijin adjudant
In Den II a a g zijn gisterenavond twee
prole-s!tvergaderih|gen gehouden die een
overgroote belangstelling hadden. Na een
protestrede van den voorzitter van Tiet
Haagsehe comité, den heer De Graaf,
wercl een protestmotie tegen de zendtijd-
verdeelipg aangenomen en van de regee-
ring werd igeëischt vóór 1 Juli 1930 zoo
danige maatregelen te treffen, dat de
A.V.R.O. weder „een volle week zendtijd
op een eigen zender op de korte omroep-
golf' leruig krijgt. Een tweede motie
behelsde een verzoek aan het algemeen
bestuur van de A.V.R.O. al die maatrege
len te treffen, dat bovengenoemde eiseh
wordt ingewilligd.
Aan extra-inkomsten werd bij de A.V
R.O. alleen gister reedis f 5000 ontvan
gen.
De groote A.V.R.O.-ac'tie vergaderingen
op a.s. Zaterdag zullen- zoowel in het
(Concertgebouw als in het gebouw Carré
te Amsterdam worden gehouden.
DE „NEDERLAND-EXPRESS".
De boottrein van het s.s. „jKoiiingm der
Nederlanden", hetwelk 24 dezer te Ge
nua verwacht wordt zal Zondagmorgen
25 Mei a.s. te 11.48 uur aan het Maas-
station te Rotterdam, aankomen. Aan
komst te 's-Gravenhagc 11 uur.
Mr, D. FOCK.
Heden is het vijftig! jaar geleden, dat
de liberale staatsman mr. D. Fock, oud
gouverneur-generaal v,an Nederlandsch
Indië, aaan de Leidsche Universiteit iu
de rechten is gepromoveerd op stellingen
en tot doctor in de staatswetenschappen
op een proefschrift getiteld1: Iets over
art. 23 van de wet yan 1855 Staatsblald
102. Mr. Fock was de eerste doctor hier
te lande in de staatswetenschappen.
Dr. J. Th. DE VISSER.
Op den 27sten dezer zal het 50 jaar
zijn geleden dat dr. J. Th. de Visser
werd bevorderd tot doctor in de thecslo
gie, meldt de N. Rott. Girt. Mede in ver
band met de uitgebreide huldjiging van
dr. De Visser op zijn 7 Os ten verjaardag
is de herdenking van dezen dag beperkt
tot den nauweren kring van zijn vrienden
en tegenwoordige medewerkers.
In den namiddag van den 27sten zal
aan den jubilaris een thee worden aan
geboden, waarbij- oen geschenk als herin
nering aan dezen dag zal worden gege
ven. Daarna zal genoemde kring aain
den heer en mevrouw De Visser, alsmè
de aan hun naaste familiclieden, een
maaltijd aanbieden in het restaurant An
jema, in Den Haag, waarbij onder meer
als gastheeren zullen aanzitten mr. W
steeds voorradig.
Projecteeren van Uw Ciné-opDamen voor familie en vrienden.
VLiSS'.NGEN
Badhuisstraat 63.
(Ingaz. Med.)
L. baron de Vos van Steenwij'k, voor
zitter van de Eerste Kamer; jhr. mr. D.
J. de Geer, minister van financiën, en
mr. P. J. Reymer, minister van water
staat.
geelt baat voor
Attesten van H.H. Doctoren
(Ingez. MM.}.
MIDDELBURG.
BRANDWEERFONDS 7 DEC. 1929.
Het Comitee van bewindvoerders
over de gelden van het Brandweerfonds
7 Dec. 1929 heeft een brief ontvangen
van de N.V. Houthandel voorheen G.
Alberts Lz. Co., waarin zij mededeelt,
dat de toegezegde f 1000.thans bij de
N.V. Iz. Boasson Zns. Bank alhier te
zullen storten, en van deze bankinstelling
ontvangen wij bericht, dat bedoeld be
drag inmiddels daar ontvangen is. Het
totaal bedrag der in het fonds gestorte
gelden is thans f 4174,63.
Op verzoek van Bewindvoerders beeft
de directeur van Alberts Houthandel de
heer W. L. Ghysen, zich bereid verklaard,
voortaan deel uit te maken van het
Comitee.
Ook is bericht ontvangen, van B. en
W. van Middelburg, dat de nog ver-
eischte goedkeuring van Ged. Staten van
Zeeland, op het Raadsbesluit tot aan
vaarding der automobielbrandspuit,
thans ontvangen is.
Het bericht betreffende de ver
plichting tot betaling van grondbelasting
voor 1 Juni a.s, betrof, zoo als wel be
grepen zal zijn, alleen de dan verschenen
termijnen.
Bij Kon. besluit is, met ingang van
1 Juni a.s., opnieuw voor den tijd van 5
jaren benoemd tot kringcommissaris van
het Ned. Roode Kruis in den Kring Zee
land, de heer H. Dronkers.
De politie te Amsterdam heeft aan-
jgjehouden en ter beschikking! van de
justitie igesteld, zekeren C. P. H„ 56
jaar, reiziger wonende alhier, verdacht
van verduistering en oplichting.
De opening van de zeebaden, het
volksbad en het strand stoel enter,rein al
hier is bepaald op Zaterdag 24 -Mei.
Het harmoniegezelschap Ons Ge
noegen geeft Vrijdag a.s. des avonds 8
uur een concert in de tent van het
(Bellamypark.
KOUDEKERKE. Op een Ouderavond,
die hier ter plaatse in de openbare
school op 20 Mei j.l. gehouden werd, gaf
de heer C. Hack, secretaris van den
Kring „Walcheren" van de Vereeniging
„Volksonderwijs" een uiteenzetting van
doel en streven dezer Vereeniiging. De
nadruk werd gelegd op de achterstelling
van het Openbaar onderwijs als gevolg
van de financieele gelijkstelling van Bij
zonder en Openbaar onderwijs en op de
noodzakelijkheid, dat de voorstanders
der openbare school zich nauwer aan
eensluiten.
Na deze inleiding gaven alle aanwezige
ouders zich op voor het lidmaatschap
en werd de afdeeling „Koudekerke" van
„Volksonderwijs" in het leven geroepen.
NIEUW EN ST. JOOSLAND. Maan
dagavond hield de Oranjebond alhier een
vergadering; hoofdzakelijk voor de be
spreking der viering van den 50sten
geboortedag van H.M. de Koningin,
Wegens periodieke aftreding, en daar
mede gepaard gaand bedanken als be
stuurslid, alsmede door uitbreiding van
het aantal bestuursleden, werden als zoo
danig gekozen de heeren H. van Leer
dam Pz. en E. Verlare. Wat de feest
viering betreft werd in beginsel besloten
dat te doen op zeer bescheiden manier,
en wel om tweeërlei redenen. In de
eerste plaats hoopt men in 1931 feestelijk
te herdenken hei 300- jarig bestaan van
S i r. t J o o s 1 a n d, en m de 2e. plaats
meende men in aanmerking te moeten
nemen den minder gunstigen toestand van
den landbouw, waar deze gemeente
hoofdzakelijk van bestaat. Voorloopig
had men het oog o.a. op een kinderfeest,
muziek, en een keuring van bloemen
tuintjes, die hier in de kom veel aanwezig
zijn. Alles zal natuurlijk ook afhangen
van het bedrag dat de ingezeteneii voor
dat doel beschikbaar willen stellen. Bin
nenkort zal hun daarvoor gelegenheid
worden gegeven. Na afloop der inteeke-
ning zal dan weder een vergadering ge
houden worden, waarin een en ander na
der zal besproken worden.
ZUID-BEVELAND.
SCHORE. Dinsdagmiddag had alhier
op den hoek AchterwegDorpsstraat
eene botsing plaats tusschen een motor
rijwiel en een met een paard bespannen
vrachtwagen. De motorrijder kwam zoo
danig te vallen, dat hij inwendige kneu
zingen bekwam. Het paard bekwam aan
zijn voorpoot eenige ontvellingen,
ZEEUWSCH-VLAANDEREN O.D.
SAS VAN GENT. Deze week staan
als werkeloos ingeschreven 'in deze
gemeente: 4 fabrieksarbeiders, 1 letter
zetter en 5 losse arbeiders,
De markt gaf een zeer verlaten
beeld te zien. Er werden zeer weinig
dieren aangevoerd, die alle telgen oploo-
pende prijzen van de hand gingen. Er zou
een tekort aan goede kwaliteiten zijn,
waardoor de prijzen aanzienlijk verhoo-
gen. Het buitenland treedt steeds als
kooper op. De vraag overtreft momenteel
het aanbod.
De brandweer in Oostelijk Zeeuwscb
Vlaanderen.
In de vergadering van de afdeeling
Oostelijk Zeeuwsch Vlaanderen van den
Zeeuwschen Brandweerhond, onderdeel
van de Koninklijke Nederlandsch©
Brandweervereeniging, is besloten vier
kringen te vormen, die .gezamenlijk voor
goed brandweermaleriaal zullen zorgen
voor alle betrokken gemeenten.
Meegedeeld werd, d,at in dit deel van
de provincie alleen Koewacht en Zaam-
slag nog' niet zijn aangesloten.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN W.D.
De brand te Breskens,
BRESKENS. De Rechter-Commissaris
voor strafzaken te Middelburg bevond
zich gisteren, Dinsdag, alhier teneinde
een onderzoek in te stellen naar de oor
zaak van den brand in het huis van P.
v. M. te Breskens op 18 Mei j.l. v. M., die
zooals bekend, reeds in verzekering was
gesteld, is heden naar Middelburg over
gebracht.
De te Giethoorn overleden indus
trieel G. J. Otter heeft uit zijn nalaten
schap f 10.000 gelegateerd gelijkelijk te
verdeelen tusschen de diaconieën van
de Ned. Her", en Doopsgezinde gemeen
te aldaar.
