lörotiinciale .Zeetuusdte
STER-TABAK
Naar de E. FV
SSTJE *r
MAANDAG 19 MEI 193 0.
173e Jaargang
Dit nummer bestaat uit 2 Bladen
EERSTE BLAD
BINNENLAND.
ZEELAND,
MIDDELBURGSCHE COURANT
De abonnementsprijs bedraagt voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
f 2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITGAVE: N.V. MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43235
No. 117.
Familieberichten en dankbetuigingen: van I7 regels 2.10; elke regel
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uit
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regelt
opgenomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" ol
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 cent.
Het kuikentje heeft zijn dop verbroken
en vertoont zich aan de met eenige span
ning wachtende wereld, terwijl de kloek
met voldoening het diertje op de nog
wat onvaste pootjes ziet staan: het memo-
rendum van den Franschen minister van
'buitenlandsche zaken Briand, betreffende
een soort Vereenigde Staten van Europa,
is Zaterdagavond aan de openbaarheid
prijsgegeven.
Het handelt over: „De organisatie van
een stelsel voor een Europeesche Fede
rale Unie", een naam, dit zij dadelijk op
gemerkt, die van meer werkelijkheidszin
blijk geeft, dan die van „Vereenigde
Staten van Europa". Want dat laatste
toch, schoon misschien begeerlijker lij
kend, is practisch vooralsnog niet te
verwezenlijken, zoolang een Ëuropeesch
denken en gevoelen nog niet bestaat in
die mate, dat het van hoogere orde
wordt geacht dan het nationale denken.
Mogelijk zal een samenwerken tusschen
de Europeesche staten in federatief ver
band, als zij verwezenlijkt wordt in een
vorm en op een wijze, die practisch wer
kelijk iets te beteekenen heeft, de vol
keren meer rijp maken voor die Pan-
Europeesche gedachte wie haar on
middellijk zou willen verwezenlijken,
zou of niemand meekrijgen, öf een kaar
tenhuis bouwen, dat niet de minste
innerlijke waarde zou hebben.
ft
Hoe is Briand er toe gekomen, dit me
morandum voor een Europeesche Fede
rale Unie (dat, belangrijke bijzonderheid,
niet van hem, doch van de Fransche
regeering uitgaat], samen te stellen?
Op een bijeenkomst van Europeesche
staten, leden van den Volkenbond, op 9
September 1929 te Genève gehouden,
hebben de officieele vertegenwoordigers
van de 27 Europeesche staten, leden van
den Volkenbond, eenstemmig de nood
zakelijkheid erkend van een poging tot
vorming, tusschen de volken yan Europa,
van een soort federalen band, welke tus
schen hen een blijvende solidariteit kan
scheppen en hen in de gelegenheid zou
stellen, onmiddellijk met elkander in
contact te treden, voor de regeling van
vraagstukken, waarbij zij gemeenschap
pelijk belang konden hebben.
De vertegenwoordiger van Frankrijk
heeft toen opdracht gekregen, aan die 27
regeeringen de voornaamste punten aan
te geven, welke door hen moesten wor
den bestudeerd en vervolgens de con
clusies van dit uitgebreid voorbereidend
onderzoek samen te vatten in een rap
port, waarover dan tijdens de volgende
Volkenbondsvergadering in een nieuwe
bijeenkomst der Europeesche staten zou
kunnen worden beraadslaagd.
Het Fransche memorandum, waarvan
nu sprake is, is dus het schetsplan met
vragenlijst, dat ingevolge bovenstaande
opdracht den 27 Europeeschen regee
ringen moest worden toegezonden; Briand
heeft daarbij zijn taak zoo opgevat, dat
niet volstaan kon worden met alge-
meene en in dit geval vrijwel nietszeg
gende vragen in den trant van: „Gevoelt
gij voor samenwerking en vrede?", maar
Bij heeft in zijn vragenlijst reeds willen
schetsen, hoe het toekomstige gebouw
der E.F.U. er ongeveer zal kunnen uit
zien.
at ook niet te verwonderen valt,
immers: het goed stellen van een vraag
is haar reeds half beantwoorden?
D.,e belangrijke reserves maakt de
ransene regeering voor het voorberei
dende onderzoek
^uroPeesche samenwerking
den Volkénbonde.rZekerd in V6rband met
2e. De Europeesche Unie kan zich niet
boni E"0Pa hüiUn Volken-
3e. De vorming van een
band tusschen Europeesche regeerin^n
kan in geen enkel geval en 7nTen
enkel opzicht een der souvereine rechto„
van de Staten, leden van de Unie, aan*
tastdn.
Het onder le. vermelde, spreekt o.i.
vanzelf; het 2e, kan een punt worden
dat de werkelijke waarde van een fede
ratieve unie in ernstig gevaar brengt en
ook het onder 3e gestelde, schoon voor-
loopig een onontkoombare restrictie,
kan voorwendsel of beweegreden tot
het onthouden van medewerking op be
langrijke punten vormen.
Over welke zaken zullen de 27 Euro
peesche regeeringen zich nu moeten be
raden? Ziehier de voornaamste punten,
welke de Fransche regeering ter over
denking geeft:
1. De noodzakelijkheid van een over
eenkomst van algemeene strekking, hoe
elementair ook, om het beginsel vast te
leggen van de moreele eenheid van
Europa en op plechtige wijze het feit
van de solidariteit tusschen Europeesche
staten verkregen, te bezegelen,
2. De noodzakelijkheid van een me
chanisme ter verzekering van de on
misbare organen aan de Europeesche
Unie voor de vervulling van haar taak:
een vertegenwoordigend en verantwoor
delijk orgaan in den vorm van de regel
matige instelling van de „Europeesche
Conferentie"; een uitvoerend orgaan in
den vorm van een permanent politiek
comité en een secretriaatsdienst, zij het
ook aanvankelijk zeer beperkt.
3. De noodzakelijkheid om vooraf de
voornaamste richtsnoeren vast te stellen
welke de algemeene opvattingen van het
Ëuropeesch comité moeten bepalen en
het moeten leiden in zijn studiewerk
voor het ontwerpen van het programma
van Europeesche organisatie,
4. De gelegenheid om de bestudeering
van alle vraagstukken van toepassing te
reserveeren, hetzij voor de volgende
Europeesche conferentie, hetzij voor het
toekomstig Ëuropeesch comité. Zoo wor
den genoemd: bepaling van 't terrein van
Europeesche samenwerking, op de ge
bieden: algemeene oeconomie, oecono
mische outilage, verkeer en doorvoer,
financiën, arbeid, hygiëne, intellects
eele samenwerking, interparlementaire
samenwerking, bestuur, enz.; vaststel
ling van de methodes van Europeesche
samenwerking; en bepaling van de wij
zen van samenwerking tusschen de
Europeesche Unie en de landen, buiten
die Unie gelegen,
In het slot van de memorie wordt ge
zegd, dat, nu de Fransche regeering
over de vier hierboven aangegeven pun
ten het advies inwint van de andere 26
Europeesche regeeringen, zij zich om
zuiver practische redenen aan een zoo
eenvoudig mogelijke opvatting van haar
onderzoek heeft willen houden, niet om
dat het in haar bedoeling ligt, in de
door haar uitgesproken wenschen de
mogelijkheden van de toekomstige ont
wikkeling van een federale organisatie
van Europa te beperken, maar omdat
het, bij den tegenwoordigen toestand
van de Europeesche wereld, en om de
kansen te vergrooten van eenstemmige
aanvaarding van een eerste concreet
voorstel, het van wezenlijk belang is,
zich te houden aan enkele zeer eenvou
dige opvattingen.
Het zal aan den tijd moeten worden
overgelaten, zoo besluit Briand met
staatsmansinzicht, om door een voortdu
rende evolutie en een soort van gesta-
dige schepping de volledige ontwikkeling
te verzekeren van de natuurlijke moge
lijkheden, welke de Europeesche Fede
rale Unie in zichzelf bevat.
De Fransche regeering verzoekt de
geraadpleegde regeeringen haar ant
woorden vóór 15 Juli in haar bezit te
doen zijn.
Ziedaar dus nu de eerste teekening
van een gebouw, dat zich, naar wij vurig
hopen, binnen niet al te langen tijd aan
ons oog zal mogen vertoonen als de Euro
peesche Federale Unie.
Of zij echter ooit tot stand zal komen?
Men houde wel in het oog, dat het
ontwerpen van zulk een hoogst wen
schelijk, maar niettemin stout plan, nog
héél wat gemakkelijker is, dan het ver'
wezenlijken er van.
Want voor het eerstgenoemde heeft
men met één wèl-willend hoofd te ma
ken voor 't laatste echter met vele.
En: zooveel hoofden, zooveel zinnen.
We zeggen echter van harte gaarne:
het beste ermee!
Gij moet den dag eerst prijzen in 't
uur der nacht,
Het bier, dat is gedronken; den raad
volbracht.
De jonkheid laat haar oordeel door den
schijn verblinden,
Maar kamp beproeft de zwaarden, en
nood de vrinden.
De Frithiof Saga.
EEN BORSTBEELD VAN KONINGIN
WILHELMINA.
Zaterdagmiddag heeft ten Stadhuize
te Amsterdam de plechtige aanbieding
plaats gehad van een borstbeeld van H,
de Koningin, vervaardigd door den
beeldhouwer A. Falise.
Dit borstbeeld is geplaatst in de vesti-
T MVan be* Stadhuis, Het werd door mr.
L. M. de Jonge Schouwenburg met een
toepasselijke toespraak aangeboden na
mens de Amsterdamsche burgerij. Hier
bij werd een oorkonde overhandigd, ver
vaardigd door Gebr. Grevenstuk.
Burgemeester De Vlugt aanvaardde
onder dankzegging aan de burgerij het
borstbeeld namens de gemeente,
DE ERESSELHUYS-BANK TE
CULEMBORG,
Zaterdagmiddag is te Culem'borg zijn
geboorteplaats een bank! onthuld ge
wijd aan de nagedachtenis van het over
leden lid der Tweede Kamer en stichter
van den Vrijheidsbond ,mr. H. C. Dres
selhuys. De onthulling ein overdracht aan
de gemeente, verrichte de secretaris van
de Liberale Staatspartij de Vrijheidsbond
mr. G. A. Boon. Na een rede waarin hij
uitvoerig de zeer groote verdiensten van
den staatsman uiteenze'He, waarna de
burgemeester van Culemborg, de heer
Veenstra,, namens het gemeentebestuur de
bank aanvaardde. De heer C. Laan sprak
als voorzitter van de afdeeling CulemJ-
borg van den Vrijheidsbond. De oudste
Schoon zo,cn van mr. Dresselhuys, mr.
Stam, dankte namens de familie.
De bank' is ontworpen door den gte-
meente-architeict Men tink. Ze heeft de
volgende afmetingen: 'breed 6y2 M., diep
2ï/t M ,hoog 1.65 M. en bestaat uit zgn.!
ziwerfsiteenen, afkomstig van de Drènt-
sche heide, ;gem. Fries. De pilasters en 't
achterfront zijn afgedekt met hardsteeoen
dekteen, terwijl de zitting' notenhout is,
De gedenksteen draagt in. go inden letters
het opschrift: „Ter herinnering aan den
Staatsman Mr, It. C. Dresselhuys, 3l
Dec. 1870—16 Dec. 1926."
TIENJARIG BESTAAN VAN
SCHIPHOL.
Zaterdag is op de luchthaven Schiphol
bij Amsterdam het feit herdacht, dat tien
jaar geleden, het luchtverkeer te Amster
dam is aangevangen. Verschillende auto
riteiten had het gemeentebestuur uit-
genoodigd. Aan de lunch heeft wethouder
Abrahams den snellen groei van 't lucht
verkeer in ons land behandeld. Hij me
moreerde het feit, dat de K. L. M. 14
April 1921 met eigen bemannir.g en ma
chines ging vliegen. In 1920 bedroeg liet
aantal passagiers 400, in 1929 is dit cij
fer tot 13.770 gestegen. Het goederenver
voer, o.a. van bloemen, aardbeien, groen
ten en modeartikelen, is steeds toegeno
men. Men heeft hier bovendien de Fok
kerfabrieken, en een Nationale Lucht-
vaartschool. Het gemeentebestuur zag het
belang van een luchthaven in en nieuwe
plannen zijn in voorbereiding. Het is te
hopen, dat spoedig de Rijksweg van Den
Haag naar Amsterdam zal worden aan
gelegd. Dan is Schiphol van Den Haag in
drie kwartier te bereiken.
Velen sprekers volgden nog. Met een
tochtje met de Fokker F 19 werd de
viering besloten.
HET VAARWATER DER SCHELDE.
Het Nederlandsche stoomschip „Schie-
kerk" is deze week te Antwerpen aange
komen met een diepgang van meer dan
30 voet meldt de Antwerpsche corres
pondent van de Maasbode. Het Schip pas
seerde de moeilijkste punten van 't
Schelde vaar water drie uren voor laag-
water.
Naai* aanleiding van het feit consta
teert de „Neptune", het Antwerpsche
sctieepvaartblad
Nooit was de bedding' der Schelde zoo
goed als thans. Het geheele vaarwater
tot aan de Kruisschans-sluis toe heeft
nu een diepte van 9i/2 meier.
UITWATERING VAN SCHEPEN.
Naar de Maasb. verneemt, is de dele
gatie welke Nederland zal vertegenwoor
digen op de a.s. Dinsdag te Londen aan
vangende conferentie voor de vaststelling
van internationale bepalingen inzake de
uitwatering van schepen ,als volgt samen
gesteld: vice-admira,al C. Fock, hoofdin
specteur voor de Scheepvaart, leider van
de delegatie en de heeren A. van Driel,
scheepsbouwkundig adviseur van de
Scheepvaart inspectie, J. Brautigam j
voorzitter van den Centralen Bond van
Transportarbeiders en lid van de Twee
de Kamer, J. Wl. Langeler, inspecteur
van de scheepvaart in Ned.-Indië, met
verlof hier te lande, J. Ripperda Wierds-
ma, president-directeur van de Holland
Amerika Lijn en G. L. Heeres secretaris
van de Ned. Reedersvereeniging.
EEN NEDERLANDER GEZANT VAN
LIBERIA, TE BRUSSEL.
De Bruusselsche correspondent der
Maasbode meldt, dat de die heer C. Bos
man, van Oudkarspel, gewezen burge
meester van Brouwershaven, Vi-
anen en Gendt (bijl Nijmegen), is be
noemd tot zaakgelastigde van de Repu-
biek Liberia, bij het Belgische Hof. De
nieuwe diplomatieke vertegenwoordiger
heeft zijn geloofsbrieven aan minister
Hijinans overhandigd.
Vroeger is de heer Bosman van Oud
karspel, controleur der financiën geweest
te 's Gravenhage. Na den oorlog nam
hij successievelijk de functies waar van
consul der Nederlanden, te Nice, en van
consul-generaal van Liberia, te Frank
fort en daarna te Wiesbaden. In Sjppt
a.s. zal hij, als speciaal-gedelegeerde van
Liberia, de Volkenbondsvergaderingen
bijwonen.
Vergeet niet, dat
door zijn heerlijken geur en
fijnen zachten smaak het
rooken van een pijp taban
populair heeft gemaakt!
Denk daaraan,wanneer ge
begint met het rooken van
een pijp. Dan zèl dadelijk
Ster tabak Uw merk zijn.
(Ingez. Med.)
Nederlandsche vereen, van Politieamb
tenaren ter bescherming van dieren,
In het Grand Hotel „Britannia" te Vlis
singen werd een algemeene vergadering
gehouden van bovenstaande vereendigjng
onder voorzitterschap van den heer J.
Fremery Kalff uit Amsterdalm. Vele poli-
tie-autoriteiten en politiemannen, zoowel
van rijks- en gemeentepolitie, maré
chaussee en militaire politie gaven blijk
van belangstelling en ook de burgemees
ter van Vlissingen de heer C. A. van
Woelderen, was aanwezig.
De voorzitter van de afdeeling Wal
cheren, de heer J. F. Berkel te Vlissin
gen, heette allen welkom en wees erop
dat dit de eerste maal is, dat de verga
dering te Vlissingen wordt gehouden en
dit juist nadat de afdeeling Walcheren
bijna 10 jaar beétaat.
De voorzitter dankte voor de wel-
kpmswoorden.
De heer Van Woelderen zeide, dat hij
met groote waardeiering het wer
ken der vereen igiing gedurende 10
jaar heeft gadegeslagen en de heer mr
F. M. Wilbrennindk, ambtenaar O. u,
bij de kantongerechten in het arrondis
sement Middelburg verzekerde ,dat door
het krachtig optreden der politie, o.a
in Zeeuwsch Vlaanderen het aantal ern
stige dierenmishandelingen zeer is ver
minderd.
Besloten is tot het instellen van pen
model medaille als waardeering in bij
zondere igev allen en een insigne! is even
eens vastgesteld.
De volgende vergadering zal te Roo
sendaal worden gehouden.
Na afloop werd een autotocht door
Walcheren gemaakt in door een 16-lal
autobezitters ter beschikking -gestelde wa
gens.
11 „Britannia" werd ten slotte een
„thee" gehouden.
MIDDELBURG.
Heden is het 50 jaar geleden dat
de echtparen Jac. HendrikseMeeuwse,
Klein Vlaanderen, en G. TeerlinCk'-B alje u,
Vlissingsch Wagenpleiln in den echt
traden.
Naai* aanleiding hiervan heeft het Be
stuur der Middelburgsche Mondharmo-
nica-Vereemigiing „Crescendo" het initia
tief opgevat, om onder leiding van haar
directeur, den heer I. ,T. Lindemlberg, een
Serenade te brengen bij de jubileerende
paren.
De te volgen route zail zijn: Vertrek1 8
uur MaiJkt (vanaf Café „de Eendracht"),
Lange Noordstraat, Korte NoordstraaL
Noordplein, Klein Vlaanderen, waar halt
zal worden igfehouden om vervolgens den
tocht voort te zetten door Volderijl,aagte,
Seisplein, Seisstraat, _Krommeweele, Vlas1-
markt, Markt, Gortstraat, Varkensmarkt,
Vlisdngsche straat, WagenpileiiW, waar
eveneetn's halt wordt gehouden en eenige
nummers ten gehoore zullen worden ge
bracht, vanwaar men door Winters traat,
Stadsschuur, Nieuwe Haven, St. Jan
straat, Lang© Delft, naar de Markt trekt,
waar de stoet zal worden onUhoinde|n.
VLISSINGEN.
v
In den nacht van Zaterdag op
Zondag zag een politieagent in het Bel-
lamypark een auto tegfen een boom rij
den. De bestuurder sprong er uit en
maakte zich uit de voelen. Hij werd later,
aangehouden, daar gebleken was, dat
de auto, die onbeheerd stond, door hem
was weggereden, doch aan een ander 'be
hoorde
De man verkeerde onder drankinvloed,
de auto was 'beschadigd.
Jongeren Vredesactie,
Zaterdagavond werd op de bovenzaal
van café Vermeesch een vergadering ge
houden door de afd. Walcheren van de
Jongeren Vredes Actie, om te komen
tot oprichting van een afd. Vlissingen,
dier vereeniging.
Na een openingswoord van den voor
zitter, den heer P. Meerdink, waarin
deze de bedoeling van deze vergade
ring uiteen zette, kreeg de heer Leo
van Breen uit GoeS het woord. Deze
spr. zeide dat wij mensich-en worden
geboren en sterven. Tusschen die twee
polen ligt ons leven, staan wij in de
maatschappij. Spr. wil zich richten tot
diegenen, die niet onverschillig staan te
genover die maatschappij,, die voelen en
weten dat we moeten helpen, die wereld
op hooger plan te brengen. I11 1914—'18
werden we ruw opgeschrikt. Toen is
de wereld ineen ges tori en zijn vele
idealen vernietigd. Wat oorlog is, laat
spr. liooren in een gedicht van Martien
Beversluis „De tien geboden". Dat vers1
van Beversluis is een aanklacht tegen
het Christendom. Niet tegen het Chris
tendom als uiting van relegie zelf, maal
ais een aanklacht tegen het practische
Christendom. Inderdaad zegt Beversluis
het goed maar hij zegt te weinig, zooals
alle schrijvers van 'oorlogsboeken te
weinig zeiggen.
Want de ellende is niet te beschrijven,i
kan nooit beschreven worden.
Men zal zooveel moeten doen dat de
jeugd over de geheele wereld komt tot
stelling nemen, niet direct tegenover oor
log, maar wel moet de jeuigd er zich
rekenschap van geven van zijin houding
iu deze kwestie. Zij moet zeggen,, dat
probleem moeten wij trachten op te los
sen. Daarvoor nu: is de J.V.A. Een ver-
teeniiging van jonge menschen die uit
gaan van de overtuiging dat oorlog (in
ieder geval iets is, dat verschrikkelijk is,
en zij willen trachten dit vraagstuk van
alle zijden te bezien om te komen lot
een persoonlijke overtuiging. Als lid van
de J.V.A. behoeft men niet te zijn natio
nale ontwapenaar enz. Het is' een door-
gargshuis naar meer prinoipieele stand
punten.
Er zijn jong,e menschen van andere ide
alistische vereenigjngen. Zij strijden te
gen den alcoholMaar wanneer dit vraag
stuk' opgelost was, dan hield men toch
nog de mogelijkheid open dat de oorlog
ons overvalt. Alle idealen zullen nooit
verwezenlijkt kunnen worden, wanneer
men de oorlog niet onmogelijk maakt'.
Spr. weet wel daL velen zeggen: wat
hebben wij er aan wat wij doen. Wiat
kunnen wij doen? Spr. geeft toe, dat
men nog niet weet wat te bereiken is,
maar dat doet niets van de wafcirde(
van de zaak af. Zij, die denken,, nu|
zullen we eens gauw den oorlog afschaf-
