"^rouinciale
XXEEÖUW
«VIINTIISIET
1 1 2.
DINSDAG 13 MEI 193 0.
173e Jaargang
Dit nummer bestaat uit 2 Bladen
EERSTE BLAD
Een Luxemburger over
Spanje en Nederland.
BINNENLAND.
NEDERL. VER. TOT BESCHERMING
VAN VOGELS.
VAN SPEYK'S HELDENDAAD
HERDACHT.
HET NEDERLANDSCHE PAVILJOEN
TE ANTWERPEN.
NIJMEGEN 700 JAAR STAD.
NEDERLAND—FRANKRIJK.
TELEFOONDIENST BELGIE—NEDERL.
INDIE,
ZEELAND.
MIDDELBURG.
Nog eens: de speruren.
VLISSINGEN.
Vijf en twintig jaar arts.
ZUID-BEVELAND.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN O.D.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN W.D.
Zeeuwschs Kcieumsatschappij
KERKNIEUWS.
Ned, Herv. Kerk.
ONDERWIJS.
(ei-
rk-
3n-
|en
ito
Idie
s -
W'd-
5n.
lire
ir-
|Te
J.
jilf
|ge-
\an
jw
2nt
[vein
m-
e(r-
hbij
ing.
[lie I
tie,
I en
ers
bit-
Ini.-
ide.
fen.
ras-
|k;a-
idc
lat
laiai'
lien
jkan
Leid
|d)
MIDDELBURGSCHE COURANT
De abonnementsprijs bedraagt voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITGAVE: N.V. MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg -
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie 139
Postcheque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10; elke reg«3
xneer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uit
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regels
opgenomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" ol
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 cent.
No.
In zijn rubriek „Abreiszkalender" (De
scheurkalender), heeft de grijze hoofdre-
dakteur van de Luxemburger Zeitung,
Batty Weber, 1.1. Zaterdag een „kalender
blaadje" gewijd aan Spanje en Nederland.
„Ze willen in Spanje dus eens weer re
volutie maken? zoo vangt hij aan
Dat zeiden ze er óók al een 28 jaren
geleden, toen ik bij de eedsaflegging des
Koni'ngs aanwezig was, 17 Mei 1902."
In korte scherpe trekken beschrijft hij
dan den koning en de hofhouding:
„Het koninklijk paleis. De koning bij
de gala-ontvangst. De koning is vreese-
lijk verkouden, veegt zich onophoudelijk
met den witten zakdoek om den rood-
aangeloopen neus.... De royaal gede
colleteerde schrijfster Pardo Bazan, een
gepoederde stoomwals; marineminister
hertog Van Verragua, authentieke en
eenig overlevende nazaat van Columbus,
een groot fokker van vechtstieren".
„Dan de optocht van 't paleis naar den
Cortez, waar de eedsaflegging plaats
vindt het voorbijrijden van de Ma
jesteiten en Koninklijke hoogheden en
excellenties in oeroude, gesloten hofkoet
sen uit sigarenbruin mahoniehout, de zwij
gende menigteDan maakt mijn fan
tasie een sprong van Madrid naar Am
sterdam, en hij ziet vier jaren voordien
de jonge Koningin van Nederland op baar
achttienden verjaardag in een open gala
rijtuig naar de Kroningsplechtigheid in
de Nieuwe Kerk rijden, terwijl haar volk
jubelt: „Wilhelmina gaat nooit verloren!
Oranje boven".
En met het levensinzicht van den grij
zen denker voegt de schrijver dezer her
innering er aan toe:
„Er schijnt me toch wel een diepere
grond geweest te zijn, waarom de Ne
derlanden het bij Spanje niet uithouden
konden."
Zaterdag en Zondag is de aJLgeta(eein|e
vergadering van bovengenoemde vereeni-
Iging te Zwolle gehouden.
Aan de excursie pamen (Ongeveer 130
deelnemers deel. i
Aan den maaltijd zat als genoodaydq
«>.a. pan ir. I. G. J,. Kakebeekb,, vertegen
woordigend het ministerie van binnenL
Zaken en landbouw.
In de aligemeene vergadering bracht
de heer J. Drijver uit Santpoort, secret
taris, verslag uit over het afgeloopten
vereenigingsjaar. Hij memoreerde, dat er,
als gevolg van de groote vogelsterfte in
Februari 1929, veroorzaakt door den
Strengen winter, een comité was ger
vormd, teneinde middelen te beramjejn
om het kwaad in de toekomfst Itei dojeh
afnemen. De Heidemaatschappij zegde
toe, op haar vischkweekerijen geen „ijs
vogels" te vervolgen, zoolang deze soort
zoo schaarsch is. De overheid begint
zich meer en meer voor vogeilbeischleSr-
ming te interesseeren, mede in verband
met de dreigende plaag der rupsen van
den bastaard-slatijnvlinder.
e* leden der vereenaging Hei-
droeg 4610, vorig ja,ar 4195
De Voorzitter herinnerde er aan, dat
.de vereemgmg tot behoud vanl xiatuur-
monujtnenten weinscht aan te koopen het
natuurmonument Beekhuizen, Herikhud-
zen, Rheder- en Wprth-Rheder Heide en
.voor 1 Juni het noodige bedrag voor
den aankoop f 450.000 bijeen moet heb
ben. Twee warmvoelende Nederlanders
hebben voor dit doel reeds f 150.000
toegezegd. De vereeniging tracht
f 100.000 aan giften bijeen te brengen
en wil voorts een 3 pCt. obligatieleening
van f 200.000 sluiten. De voorzitter wek
te de leden .op mede te werken laan
het behoud van dit ontspanningsoord.
Aan ir. Kakebeelk© werd de vraag ge
steld, of men aan het departement vah
landbouw reeds begonnen Is met de wij
ziging van de Vogelwet. Deze antwoord
de, dat .daarmee het allereerisilia bagjLn
is gemaakt.
Ampele besprekingen wei-den gevoerd
over het zoeken van Kievitseieren, waar
van men den termijn wilde vervroegd
zien van 28 April b.v. tot 20 Aprlif, in,
verband met den hooioogst, die vroeger
gehouden wordt dan voorheen. Met klem
werd aangedrongen op een verbod tot
uitvoer van beschermde vogels, \mede
omdat vermoed wordt, dat van België
uit ever Nederland vogels naar Duitsch-
land worden .gezonden. De paar honderd
vogelaars in Nederland kunnen niet in1
staat zijn, die groote kwanlums betl
vorig jaar 20.000 over Venlo uit tè
voeren.
In de Nieuwe Kerk te Amsterdam heeft
gisterenmorgen namens den Dietschen
Bond mr. Loosjes een krans gehecht
aan het graf van Van Speyk. Voort deze)
hulde heeft ds. van Hpogenhuyze dank
gebracht.
Enkele uren later zijn eenige hojrt-
derden leden der Vlaamsch-natiolnalistïf
sdhe Jonge Wacht "van Antwerpen in
motorbootjes naar Austruweel .gevaren
en hebben daar, op de plaats w®ar
Van Speyk zijn schip met vriend en vij
and in de lucht deed vliegen, zijnT (na
gedachtenis geëerd door het strooien van
bloemen op de Sdhelde. Van VlaamsChe
en Nederlandsdhe zijde werd bij deze
plechtigheid het woord gevoerd. De
plechtigheid eindigde met het zingen van
het Wilhelmus.
Zooals we reeds meldden, heeft ould
minister dr. F. E. Posthuma het Neder-
landsch paviljoen op de wereldtentoon
stelling te Antwerpen geopend. Dr. Pos
thuma zeide hierbij o.a.:
Wij komen niet enkel om onze krach
ten met die onzer buren en anderen
te meten. Ver over dat doel heen reikt!
een ander, nl. om den wereldvrede te
bevorderen en daarvoor werkt geen mid
del zoo krachtig als een ernstige poging
om op economisch terrein tot overeen
stemming te komen. Zouden we niet
kunnen beproeven of het mogelijk zou
zijn elkander vrije wandeling in de we-
derzijdsche tuinen toe te staan?
Na dr. Posthuma sprak de Belgische
minister van Arbeid, Handel en Nijver
heid, de heer Heijman, die de aanwezig
heid van minister Verschuur en de bur
gemeester van Amsterdam, Rotterdiam,
Dordrecht en Vlissingen op hoogen
prijs zeide te stellen, en tevens zeide niet
te kunnen nalaten van dit plechtig mo
ment gebruik te maken om bij herhaling
dank te zeggen van het thans jubileeren-
de België aan het liefdadige Nederland,
dat in de sombersite dagen onzer be
dreigde onafhankelijkheid, duizenden on
zer landgenooten een onderkomen en een
bestaan heeft bezorgd.
's Middags om 5 uur was er een thee.
Verscheidene Nederlandsche en Belgi
sche autoriteiten hebben van het pavil
joen uit radio-telefonisch via Nederland
met Ned.-Indië gesproken.
's Avonds na het diner heeft mi
nister Verschuur een rede gehouden.
In den loop van de maand Augi.fctuis
zal gedurende een feestwieek herdacht
worden het feit, dat Nijmegen voor 700
jaar stadsrechten ontving.
Op 1 Mei j.l. zijn te 's-Gravenhage uit
gewisseld de acten van bekrachtiging van
het op 10 Maart 1928 te Genève tusschen
Nederland en Frankrijk gesloten arbitra
ge- en verzoeningsverdrag met bijbehoo-
rend protocol.
De nieuwe radiotelefonische dienst tus
schen België en Nederl. Indië is gister
geopend door den minister voor posterij
en, telegrafie en telefonie, die een ge
sprek voerde met den directeur-generaal
van publieke werken te Bandoeng, meldt
een B. T. A.-telegram uit Brussel.
Het gesprek was zeer duidelijk.
Es irrt der Mensch so lang er
strebt.
Zooals gisteren reeds gemeld werd: het
gaat goed met de deelname in het tele-
foonfondsje, En zij, die in beginsel wel
mede wilden doen, maar naar goed-Va-
derlandschen trant de kat nog eens uit
den boom (of: uit den telefoonpaal) wil
den kijken, kunnen thans gerust him
kaartje inzenden; het komt, dunkt ons,
thans wel in orde en, nietwaar, wanneer
dan binnenkort, naar we hopen, de op
heffing der speruren een feit geworden
zal wezen, dan zou men toch niet gaarne
het gevoel hebben, w 1 in de voorma
lige speruren te kunnen telefoneeren en
niét in de kosten bij te dragen?
Daarom: de conclusie ligt voor de hand!
Twee opmerkingen zouden we nog wil
len maken, naar aanleiding van opgevan
gen principieele bezwaren. Daar zijn dan
in de eerste plaats zij, wier beginselen
hun verbieden, mede te werken aan iets
dat een, zij het betrekkelijk geringe, ver
meerdering van den op Zondag te ver
richten arbeid medebrengt. Het spreekt
vanzelf, dat wij ons met deze en vorige
opmerkingen niet tot ben richten: voor
dat beginsel hebben wij alle respect en
wij willen niet eens de verwachting uit
spreken, dat telefoonabonnees van dat
inzicht op Zondag zoo weinig mogelijk
zullen telefoneeren, omdat wij er in ge-
moede van overtuigd zijn, dat zij des Zon
dags nooit, of slechts indien levensgevaar
mocht dreigen, den hoorn van den haak
zullen nemen.
Maar er is nog een ander soort in ge
moede bezwaarden: de steriele theore
tici. Die zeggen: ik doe niet mee, want
het komt niet te pas, dat we daarvoor
extra zouden moeten betalen!
Zooals b.v. een telefoonabonnee, die
overigens, tot haar vreugde, der com
missie zijn steun niet onthoudt, het for
muleert: „Ik neem deel, om de zaak te
doen slagen, om het belang aan te too-
nen. Onjuist is evenwel, dat op alle an
dere plaatsen beneden 1000 abonnees zou
moeten worden betaald. Mijn deelname
is dan ook onder uitdrukkelijke voor
waarde, dat na slagen, door het comité
aan de P. T. T. zal worden gevraagd
evenredige vermindering van de abonne
mentsgelden, omdat ik niet weet, waar
om wij in Middelburg extra moeten beta
len, voor hetgeen elders ambtshalve ge
schiedt,"
Naar aanleiding hiervan ware op te
merken, dat in het rondschrijven van het
telefooncomité staat: .„dat een voort
durende openstelling.als regel
slechts geschiedt in plaatsen, waar het
telefoonnet 1000 of meer aansluitingen
telt".... etc. Dat daarop uitzonderingen
bestaan, is bekend: Middelburg
zelf is immers óók zulk een uitzonde
ring! Want, zijn wij wél ingelicht, dan
heeft Middelburg, op grond van de alge-
meene P. T. T.-normen, ook geen recht
op den volledigen nacht dienst, doch
deze nachtdienst zou hier slechts bestaan
in verband met de bepalingen, waaronder
voorheen een particuliere maatschappij
hier ter stede het telefoonbedrijf uit
oefende.
Evenwel.' wat baat dat getheoretiseer!
Men heeft gedaan, wal men kon, om de,
ook o. i. behoorlijke en noodzakelijke,
openstelling voor Rijksrekening te ver
krijgen, De finesses van het geval laten
we nu verder rusten: het is mislukt.
Er bleef evenwel nog een deurtje open:
geheel op Rijkskosten zou 't niet gaan,
maar mogelijk en waarschijnlijk wel, in
dien de belanghebbenden de kosten
wellicht ook slechts een deel daarvan
zouden willen dragen. Welnu: laat ons
door dat deurtje stappen, dan ziju we
toch waar we wezen willen!
En dus: zoo ge 't nog niet deed: vult
ge uw kaart nu even in?
Zoo als men ook in een advertentie
elders in .dit blad,' kan lezen, is del Eüteö-
tno-Bioscoop op de Markt mórgen ge
sloten, in verband met het overlijden
van mevr. StrengholtLackroy.
De buurtCMnlmissies, die wenschen
deel te nemen aan het Kinderfeest op
30 Augustus verwijzen wij naai' de ad
vertentie in dit numlmer, betreffende den
zittimgsavond in den Schouwbuqg op
Maandag a.s. i
Men verzoekt ons le willen melden,
dat de heer Fedde Schurer, onderwij zeir
aan de Gereformeerde school te De Lam
mer, die geschorst is wegens Christelijk
antii-militarisjne en die in verscheidene
steden in den lande is opgetreden, ook
te Middelburg en misschien ook te Goes
komt spreken; hier ter stede op Don
derdag 22 Mei e.k.
- Gisteren is bij de Heler sluis .-een
bootje, waarmede drie jongens aan het
roeien waren, omgeslagen. De jongens
wisten zich aan de boot vast te |grij'.
pen en konden door mannen, die met
een roeiboot te hulp kwamen, worden
gered.
Gisteren te' op verzoek van den
kapitein van een in de Buitenhaven lig
gend Belgisch schip, een der opvarenden
die daar steeds ruzie maakte, door de
politie van het schip verwijderd. De
man zal over de grens worden gezet.
Heden (Dinsdag) herdenkt de heer A.
Staverman, chirurg' te Vlissingen den
dag, waarop hij voor 25 jaar arts werd.
Alhoewel de jubilaris in de stad niet
aanwezig' was, werden hem toch door
verschillende vereeniging'en enz. bloemen
gezonden en bereikte hem op alle moge
lijke manier gelukwenschen. De popu
lariteit van den heer Staverman is wel
steeds het beste uitgekomen bij' de ge
meenteraadsverkiezingen en die voor
hoogere colleges.
Eenmaal werd hij alleen op een lijst
staande twee maal gekozen.
ELLEWOUTSDIJK. De heer M. Ver-
heijke, die als lid van den gemeenteraad
bedankt heeft, wordt vervangen door den
heer W. Goetheer (s.d.a.p.)
TERNEUZEN. Bij het dezer dagen al
hier vanwege de vereeni|ginig het Ned.
Roode Kruis gehouden examen voor het
diploma „eerste hulp bij ongelukken'',
slaagden de heeren J. Doieleman (vrijge
steld van militairen dienst), A. Stougie,
van Rotterdam, D. Polderman, A. de
Kraker, K. Verlinde, J. Jansen, G. Fieret,
en A. Leenhouts.
ZAAMSLAG. Zondagavond werd de
brandweer gealarmeerd voor een. brand
op de hofstede bewoond door den land
bouwer Jac. de Feijter Salz., in den
Groote Huissenspolder nabij Reuzenhoek.
De automobiel-motorbrandspuit was
zeer spoedig' op de plaats des onheils,
maar toen was voor een groot deel het
dak der schuur reeds ingestort. Men
moest zich dus bepalen tot het blusschen
der overblijfselen.
De brand werd' te ongeveer 7 uur in
den avond ontdekt.
Toen de landbouwer De F. bemerkte,
dat zijn schoorsteen in brand stond, was
hij' voorzien van haarzakken op het dak
geklommen om den schoorsteen aan den
bovenkant daarmede te stoppen en al-
zoo den luchtstroom af te snijden. Toen
hij op het dak staande echter bemerkte,
dat de vonken uit den schoorsteen reeds
het rieten dak der schuur had|den aan
getast, werd hij zoodanig door schrik be
vangen, dat hij op het dak neerviel en
naar beneden rolde. Gelukkig werd hij
opgevangen door de dakgoot, en werd
daardoor voor een val naar beneden ge
vrijwaard.
De brand ging zeer vlug en het was
aan de op de hoeve aanwezigen niet mo
gelijk nog veel tot redding te dóen. Bijna
al het landhouwgerief is in de schuur
verbrand. Een aantal paarden en rund
vee konden nog worden gered. O.m. ook
de daar igestalde hengst van de hengsten-
vereeniging' van het Z. B. S. 3 paarden
en 4 melkkoeien, 2 runders en 1 stier
zijn in de vlammen omgekomen. Nog
verbrandde een voorraad gedorschen
graan.
Verzekering dekt de schade.
Te half drie was de brand geblus'cht
en kon de spuit inrukken.
Het was een der mooiste landbouw-
schuren, die in den omtrek gevonden
worden.
SAS VAN GENT. Aan de werklieden
der glasfabriek en aan die der fosfaat-
fabriek werd een vacantie toegestaan met
doorbetaling van loon, naar gelang den
tijd, dat de werknemers aan de fabriek
werkzaam zijn. Degenen, die drie ma'am
den aan de fabriek verhonden zijn, heb
ben reeds recht op één verlofdag, zes
maanden, twee dagen en zoo vervolgens
worden de verlofdagen evenredig ver
hoogd. Deze maatregel is met sympa
thie ontvangen.
Naar wij vernemen stelt de direc
tie der Stijf self abriek voor hare werk
lieden tegen een matia Dercetntage geld
middelen beschikbaar tot het bouwen
van een eigen huis. i
NIEUW NAMEN. Waarschijnlijk ten
gevolge van Jiortslui'ting ontstond Vrij
dagmorgen een felle brand in het maga
zijn van de breigoederenfabriek der fir
ma H. J. Boogart van Kemseke.
Ondanks het kranig optreden der
brandweren uit Kieldrecbt en Nieuw-Na-
men en van het personeel der fabriek
en tal van bewoners int 11e omgeving
brandde het magazijn geheel uit.
De schade wordt op circa f 25000
geraamd.
SCHOONDIJKE. Even buiten de kom
dezer gemeente op den Rijksweg naar
Breskens heeft een aanrijding plaats ge
had tusschen de tram en een vraehtv^h-*
gen van den vrachtrijder H. uit Oostburg.
Het schichtig geworden paard sprong
mede dror het afbreken der leidjsfelsi,
over de rails en in de sloot. De "waged,
kwam in botsing met de tram en weird
zwaar beschadigd, evenals de locomotief,
die werd ingedeukt en waarvan eein
voorruit en een lantaarn werd verbrij
zeld. Het paard is ernstig gewond. De
voerman kwam gelukkig met den schrik
vrij.
doorloopend in iedere hoeveel
heid verkrijgt aar, ook het
volgende winterseizoen
bij de
TELEFOON 172,
(Ingez. Med.)
Bij Kon. besluit van 5 April is, bere
kend met ingang van 1 Januari 1930,
ingetrokken het rijkstraktement van
1717.90, verbonden aan de op dien da
tum opgeheven zesde predikantsplaats te
Middelburg, terwijl het traktement
van elk der vijf predikantsplaatsen te
Middelburg is verhoogd met 343.60 en
alzoo gebracht op 2061.50.
Op Vrijdag 6 Juni a.s. zal in de
Gasthuiskerk alhier de tiende prov,
conferentie van Diaconiën der Geref.
Kerken in Zeeland worden gehouden. In
de morgenvergadering zullen verschillen
de door diaconiën ingezonden vragen
worden behandeld, waarna in de middag
vergadering Dr. J. Hoek van 's-Graven
hage zal refereeren over „De diaconie
en particulier hulpbetoon".
Zondag werd ds. G. van Heiningen,
uit Ter Aar bevestigd als predikant der
Geref. Kerk te Wl o 1 f a a r t s d ijl k. Als
bevestiger irad op ds. H. Moolhuizen van
Aarlanderveen, die tot lekst gekozen had
Joh. 21:15—17. Na de bevestiging zong
de gemeen te den leeraar toe Ps. 134:3.
In den n a mi ddagdie n s t verbond de
nieuwe predikant zich aan Je gemeente,
naar aanleiding van 2 Cor. 3:5 en 6.
De voorzitter van den kenkeraad sprak
hem een welkomstwoord toe en liet zin
gen Ps. 20:1.
Te Breukelen is, 77 jaar oud, over
leden de heer S. Ulfers, emeritus predi
kant van de Ned. Herv. Gem te Rotter
dam. Hij is o.a. predikant geweest bij de
Ned. Herv. Gem, te Domburg. Van
1888 tot 1919 stond hij te Rotterdam,
Bedankt voor het beroep naar Krab-
bendijke door ds. J. Dijkstra te Harich,
De heer J. Hage, hoofd van de
school voor L. O. en U. L. 0„ uitgaande
van de vereen, voor Geref, Onderwijs
alhier, heeft, naar De Zeeuw meldt,
als zoodanig tegen Januari 1931 eervol
ontslag aangevraagd.
Benoemd tot hoofd eener openbare
school te Dordrecht, de heer J. Hage,
hoofd eener school te I e r s e k e.